NLingenieurs brancherapport 2009
Achtergrond Op basis van het bedrijfsvergelijkend onderzoek dat NLingenieurs jaarlijks onder haar leden uitvoert, wordt een algemeen rapport opgesteld over de status van de branche in het betreffende jaar. Dit jaar heeft 39% van de leden aan dit onderzoek deelgenomen. Het bedrijfsvergelijkend onderzoek (bvo) wordt in opdracht van NLingenieurs uitgevoerd door onderzoeksbureau Stratus bv. Deelnemers aan dit onderzoek ontvangen een rapportage waarin het functioneren van hun bedrijf wordt afgezet tegen de prestaties van vergelijkbare bureaus in de advies- en ingenieursbranche. Hiermee wordt inzicht gegeven in hoe het bedrijf ervoor staat, waar goed wordt gepresteerd en waar verbeterpunten liggen. Tevens ontvangen de onderzoeksdeelnemers een rapport waarin de branche als geheel wordt geanalyseerd. Het onderzoek heeft betrekking op de Nederlandse werkmaatschappijen van de adviesen ingenieursbureaus. Een groot aantal bureaus is in het buitenland actief middels internationale vestigingen of dochtermaatschappijen. Deze zijn nadrukkelijk niet meegenomen in dit onderzoek. Het voorliggende rapport is een samenvatting van het algemene brancherapport. Het complete rapport is alleen beschikbaar voor deelnemers aan het onderzoek.
Samenvatting Het onderzoek laat zien dat 2009 een zwaarder jaar is geweest voor de Nederlandse advies- en ingenieursbranche dan 2008. Zowel het aantal werknemers, de omzet en de winsten zijn, gemiddeld genomen, gedaald. Voor het onderzoek zijn alle deelnemers verdeeld over vier grootteklassen: - Tot 25 fte - 25 tot 50 fte - 50 tot 250 fte - 250 of meer fte.
Samenstelling bureaus In 2009 werken bij een gemiddeld bureau 140 mensen, dat is gelijk aan 130 fte. Dit is net iets lager dan in 2008. Er zijn dus iets meer personen uitgestroomd. Daarbij zijn er, meer dan vorig jaar, medewerkers uitgestroomd vanwege economische redenen (1,6% van de medewerkers, t.o.v. 0,2% in 2008). Uitgesplitst naar type functie, blijkt het grootste gedeelte van de medewerkers bij de bureaus aan te merken als ‘fee-earner’. Dit zijn medewerkers die direct werken voor de opdrachtgever aan de projecten zelf. Ondersteunende medewerkers worden gerekend tot de ‘non-fee-earners’. Van de 130 fte in een gemiddeld bureau, beslaan de fee-earners 108 fte. Dat is 83% van de medewerkers. De verschillende grootteklassen verschillen nauwelijks in deze verhouding. Alleen de kleinste bureaus kennen relatief iets meer personen in ondersteunende functies. Tabel 1 Samenstelling bureaus naar type functie in procenten 25 – 50 fte 50 – 250 fte > 250 fte % < 25 fte Fee-earners 73,4 82,9 81,9 83,8 Non-fee27,8 17,1 18,1 16,2 earners
Gemiddeld 83,3 16,7
Bij de 250+ bureaus werken de meeste ‘oudere’ fee-earners: 24% van de fee-earners is 50 jaar of ouder. Onder de non-fee-earners heeft deze categorie bedrijven juist het kleinste aandeel 50plussers. Binnen het MKB (bedrijven tot 250 fte) neemt het percentage jongeren (tot 35 jaar) onder de non-fee-earners toe naarmate de bedrijfsomvang groter wordt. De uurtarieven die voor de medewerkers worden gerekend, zijn in alle categorieën gedaald ten opzichte van een jaar eerder, behalve bij de grootste bureaus. Daar zijn de tarieven licht gestegen. De uurtarieven voor directie/management lopen uiteen van €122 bij de kleinste bureaus tot €167 bij de grootste bedrijven.
Omzet en kosten In totaal hebben de leden van NLingenieurs gezamenlijk €2 miljard netto-omzet geboekt in 2009. Dat komt neer op een netto-omzet voor een gemiddeld bureau van €13,05 miljoen. Dit is een daling van 2% ten opzichte van 2008. Dit kan vertaald worden naar een netto-omzet van €102.000 per fte. Na aftrek van alle reguliere bedrijfsvoeringkosten blijft een operationeel resultaat over van gemiddeld 8,8%. Deze omzet wordt hoofdzakelijk behaald in de bouwsector. Met name bureaus met minder dan 250 medewerkers zijn voor hun omzet grotendeels afhankelijk van de bouw (ruim 60%). De grootste bureaus halen in verhouding veel van hun omzet uit opdrachten in de infrastructuur (38%) en in de ruimtelijke ordening en milieu (20%). Voor alle categorieën bureaus geldt dat de overheid de belangrijkste opdrachtgever is, wat betreft de omzet. De grootste bureaus zijn hierin een uitschieter, met 57% van hun omzet uit overheidsprojecten.
Acquisitie De werkvoorraad van de advies- en ingenieursbureaus is in 2009 lager dan in 2008. Hier lijken de eerste tekenen van de economische crisis zich te tonen. De gemiddelde werkvoorraad bedroeg op 31 december 2009 5,7 maanden. De voorraad loopt flink uiteen tussen de verschillende grootteklassen. De kleinste (<25 fte) en grootste (>250 fte) bureaus hebben de laagste voorraad werk (resp. 4,5 en 5,5 maanden); de bureaus daar tussenin doen het beter (tussen 6,7 en 7,4 maanden). Opvallend is dat het merendeel van de opdrachten die over 2009 zijn binnengehaald van beperkte omvang zijn. 73% van de opdrachten bedraagt minder dan €50.000. Met name bureaus met minder dan 25 fte personeel halen hoofdzakelijk kleine opdrachten binnen. Bij veruit het grootste gedeelte van de opdrachten (82%) wordt gewerkt op basis van de eigen branchevoorwaarden, namelijk de DNR, de RVOI (voorloper van de DNR) of de ABAA DNR (DNR toegespitst op de Rijksgebouwendienst). NLingenieurs is verheugd om te zien dat het gebruik van de DNR - de algemene branchevoorwaarden voor architecten en adviseurs, opgesteld door de BNA en NLingenieurs – is toegenomen ten opzichte van het voorgaande jaar.
Deelnemers Aan dit onderzoek hebben deelgenomen: Promeco b.v. EGM adviseurs Schreuders bouwtechniek B.V. Stevens Van Dijck Bouwkundige Begeleidings Adviesgroep (BBA) BV JVZ Raadgevend Ingenieursburo Bouwtechnisch Adviesbureau ir. W.A. van Boxsel b.v. European Fire Protection Consultants B.V. moBius consult B.V. De Blaay-van den Bogaard R.I. B.V. Geelhoed Engineering B.V. Smits van Burgst B.V. WNP raadgevende ingenieurs SchreuderGroep Ingenieurs/adviseurs Deerns Raadgevende Ingenieurs B.V. Euroconsult Mott MacDonald Ingenieursbureau Ebatech BV Goudappel Coffeng Holding B.V. Haskoning Nederland BV r + k raadgevend ingenieurs- en konstruktieadviesbureau b.v. Evion Bouwconsult Bureau de Bont SmitsRinsma BV ARCADIS Nederland BV (Hoofdkantoor) WH Techniek B.V. Pieters Bouwtechniek B.V. BOAG BV Advies en Management Stroop raadgevende ingenieurs B.V. B.V. Ingenieursbureau M.U.C. ABT Beekink Installatieadviseurs Search Ingenieursbureau B.V. Herman de Groot Ingenieurs Boelsma ontwerp & Advies BV M + P Raadgevende Ingenieurs B.V. Ingenieursbureau Oranjewoud B.V. Adviesburo Nieman Cauberg-Huygen B.V. DWA Installatie- en energieadvies DHV RPS
Evers Partners raadgevend ingenieursbureau b.v. HydroLogic B.V. Sweegers en de Bruijn b.v. Valstar Simonis B.V. diCTum fACTum Inforegie BV Schoonderbeek en Partners Advies B.V. PRC B.V. Huisman & van Muijen Movares Group B.V. Galjema B.V. Technisch Adviesbureau Bartels Ingenieurs voor Bouw & Infra Advin Lichtveld Buis & Partners Willems Technisch Adviesbureau b.v. DGMR MWH Huygen Installatie Adviseurs de Jong Gortemaker Algra architecten en ingenieurs BV Ortageo Beheer BV Megaborn