KLEURBEHEER IN ADOBE® PHOTOSHOP® CS4
VOOR FOTOGRAFEN EN DTP’ERS Engelse en Nederlandse versie Mac OS X 10.5 Windows Vista
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 1 van 41
INHOUD De taal van Adobe® Bridge® instellen
4
De taal van Adobe® Bridge® instellen
5
De kleurinstellingen synchroniseren vanuit Adobe® Bridge®
6
De kleurinstellingen synchroniseren vanuit Adobe® Bridge®
7
De kleurruimte in Adobe® Photoshop® instellen
8
De kleurruimte in Adobe® Photoshop® instellen
9
De kleurruimte in Adobe® Photoshop® instellen
10
DISCLAIMER:
Foto’s openen en profielen toewijzen - de foto bevat geen profiel
11
Foto’s openen en profielen toewijzen - de foto bevat een ander profiel
12
Foto’s openen en profielen toewijzen - converteren naar Adobe RGB
13
Het bronprofiel van een foto controleren
14
De softproofing (proefdruk op scherm) instellen voor zelf afdrukken
15
De softproofing (proefdruk op scherm) instellen voor drukwerk
16
De softproofing (proefdruk op scherm) instellen bij oververzadigde foto’s
17
De softproofinstelling opslaan
18
De kleuromvangwaarschuwing aanzetten
19
Een foto klaarmaken voor een fotolabo
20
Een foto klaarmaken voor een fotolabo
21
Een foto opslaan voor een labo
22
De in deze cursus beschreven technieken werden grondig getest. Desondanks kan er geen enkele aanspraak gemaakt worden op eventuele schadevergoeding bij verlies ontstaan door toepassing van deze technieken. De gebruiker wordt geacht alle stappen nauwkeurig uit te voeren en grondig te testen alvorens deze technieken op productie-niveau toe te passen. Wij kunnen ook op geen enkele manier verantwoordelijk gesteld worden voor problemen die ontstaan door verkeerd gebruik of verkeerde afstelling van de verschillende apparaten. Om goed kleurbeheer te kunnen toepassen is een goed gekalibreerd beeldscherm noodzakelijk en dienen de nodige printerprofielen op de voorgeschreven manier aangemaakt te worden.
Een foto opslaan voor een labo - het laboprofiel insluiten
23
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 2 van 41
INHOUD Een foto klaarmaken voor drukwerk - omzetten naar cmyk
24
Een foto klaarmaken voor drukwerk - omzetten naar cmyk
25
Een foto converteren naar een ander profiel
26
Een foto afdrukken
27
Een foto afdrukken - Vista - de printerinstellingen aanpassen
28
Een foto afdrukken - Vista - de printerinstellingen aanpassen
29
Een foto afdrukken - Vista - de juiste afdrukinstellingen
30
Een drukproef maken - Vista - de juiste afdrukinstellingen
31
Een foto afdrukken - Mac - de pagina-instelling aanpassen
32
Een foto afdrukken - Mac - de juiste afdrukinstellingen
33
Een drukproef maken - Mac - de juiste afdrukinstellingen
34
Mac - kleuraanpassingen in de printer - voorbeeld
35
Mac - kleuraanpassingen in de PostScript-rip - voorbeeld
36
Een foto klaarmaken voor een digitaal gedrukt fotoboek
37
Een foto klaarmaken voor een digitaal gedrukt fotoboek
38
Een foto opslaan voor publicatie op een website
39
Een foto opslaan voor publicatie op een website - de juiste instellingen
40
Een foto opslaan voor publicatie op een website - controle
41
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 3 van 41
De taal van Adobe® Bridge® instellen De eerste keer dat je de Creative Suite gebruikt kan je alle kleurinstellingen van de suite vanuit de Bridge op elkaar afstemmen. Open Adobe Bridge Als de Bridge ingesteld is op Engels kan je de taal veranderen in de voorkeuren: Op Mac ga je naar: Adobe Bridge CS4 > Voorkeuren In Windows ga je naar: Edit > Preferences
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 4 van 41
De taal van Adobe® Bridge® instellen Kies in het linkergedeelte van het Preferences-venster het onderdeel: “Advanced” Rechtsonder in datzelfde venster staat het onderdeel “International” Naast Language selecteer je: “Nederlands” of “Dutch” Naast Keyboard selecteer je: “Nederlands” of “Dutch” als je een Nederlands of Belgisch toetsenbord hebt.
Stop Adobe Bridge en herstart Adobe Bridge na een korte wachttijd.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 5 van 41
De kleurinstellingen synchroniseren vanuit Adobe® Bridge® Als Adobe Bridge terug opgestart is kan je vanuit de Bridge de kleurinstellingen van alle programma’s in de Creative Suite synchroniseren. Ga naar: Bewerken > Kleurinstellingen van Creative Suite
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 6 van 41
De kleurinstellingen synchroniseren vanuit Adobe® Bridge® Het icoontje links bovenaan in het venster Kleurinstellingen van suite geeft aan of de kleurinstellingen gesynchroniseerd zijn of niet. In het hoofdgedeelte van het venster staan een aantal instellingen, als “Europe Prepress 2” (Europa Prepress 2) er niet tussen staat kan het zijn dat je het vinkje onderaan naast “Uitgebreide lijst met bestanden voor kleurinstellingen weergeven” moet aanzetten. Je kan ook vanuit één van de andere programma’s zelf kleurinstellingen opslaan, die kan je dan in de Bridge terug oproepen met de knop: “Opgeslagen bestanden voor kleurinstellingen weergeven”. Ik selecteer bij voorkeur: “Europa, Prepress 2”, omdat deze instelling zowel voor drukwerkvoorbereiding als voor zelf afdrukken geschikt is. Als het icoon “Niet gesynchroniseerd” aangeeft en je hebt “Europa, Prepress 2” geselecteerd moet je nog op de knop “Toepassen” klikken. Als het icoon “Gesynchroniseerd” weergeeft kan je op “Annuleren” klikken. Je mag nu naar eigen voorkeur Adobe Bridge afsluiten of verbergen.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 7 van 41
De kleurruimte in Adobe® Photoshop® instellen Als je niet met Creative Suite werkt, maar alleen Photoshop hebt of als je samen met anderen op dezelfde computer werkt kan je best de kleurinstellingen van Photoshop regelmatig controleren, anders zou je onverwachte en ongewenste resultaten kunnen bekomen. Ga naar: Edit > Color Settings of Bewerk > Kleurinstellingen
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 8 van 41
De kleurruimte in Adobe® Photoshop® instellen Als basisinstelling kies je best: Europe Prepress 2 - (Europa Prepress 2) heb je deze instelling niet, dan kan je zelf de volgende instellingen kiezen: RGB: Adobe RGB (1998) CMYK: Coated Fogra 27 (ISO 12647-2:2004) - grafische bureau’s en drukkers die volgens de ISO-norm werken selecteren hier meestal een nieuwer ISO-profiel, je kan deze profielen afhalen bij www.eci.org of www.colormanagement.org. Je kan deze instelling dan opslaan onder een andere naam, klik hiervoor op de knop: “Save...” (Opslaan) Bij “Color Management Policies” (Beleid voor kleurbeheer) moeten alle invulvakjes op “Preserve Embedded Profiles” (Ingesloten profielen behouden) staan. Ook moeten alle vinkjes aangevinkt staan. Deze instellingen hebben alleen invloed op foto’s die geen profiel bevatten of op nieuwe projecten die in Photoshop aangemaakt worden.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 9 van 41
De kleurruimte in Adobe® Photoshop® instellen Als je niet alle opties kan zien moet je op de knop: “More Options” (Meer optie) klikken. De Engine laat je best op “Adobe (ACE)” staan. De intent laat je op “Relative Colorimetric” (Relatief colorimetrisch) staan. “Use Black Point Compensation” (compensatie zwarte punten gebruiken) moet aangevinkt staan. “Use Dither...” (Dithering gebruiken...) moet aangevinkt staan. “Compensate for Scene-referred Profiles” (Compenseren voor scèneprofielen) is bedoeld voor compatibiliteit met After Effects en is niet belangrijk voor printen of drukken.
NOTA! Deze instellingen hebben alleen invloed op foto’s die geen profiel bevatten of op nieuwe projecten die in Photoshop aangemaakt worden. Voor foto’s die al een profiel bevatten kijk je op de volgende pagina.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 10 van 41
Foto’s openen en profielen toewijzen - de foto bevat geen profiel Om een foto of meerdere foto’s in Photoshop te bewerken kan je ze vanuit Adobe Bridge, Adobe Lightroom, Aperture of een ander programma openen of rechtsreeks vanuit Photoshop. Ga naar: File > Open (Bestand > Openen) Selecteer één foto, of hou de Shift-toets ingedrukt om een reeks van foto’s te selecteren of hou de ctrl-toets (Windows) of Cmd-toets (Mac) ingedrukt om meerdere willekeurige foto’s te selecteren als alle foto’s die je wil openen geselecteerd zijn, klik je op “Open”. Er kunnen zich drie situaties voordoen: 1. Het document heeft geen ingesloten RGB profiel. Je krijgt een waarschuwingsvenster waarin staat dat je foto geen profiel bevat. In dat venster kan je zelf een profiel aan de foto toewijzen, bij RGB-foto’s is dat noodzakelijk om de kleuren op de juiste manier te kunnen “vertalen” Kies de optie “Assign Working RGB (Adobe RGB 1998)” (Tijdelijk RGB toewijzen...) en klik OK. Je moet minstens Adobe RGB of een grotere kleurruimte tewijzen. Als je een ander profiel toewijst dan Adobe RGB kunnen de kleuren van je foto “afvlakken”. sRGB is niet geschikt, omdat deze kleurruimte te klein is! Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 11 van 41
Foto’s openen en profielen toewijzen - de foto bevat een ander profiel 2. Het document heeft een ingesloten RGB profiel dat niet Adobe RGB is. Je krijgt een waarschuwingsvenster waarin staat dat je foto een ander profiel bevat dan Adobe RGB. In dat venster kan je de foto converteren naar Adobe RGB als je dat wenst. Als je zelf afdrukt en je hoeft geen correctie op de foto uit te voeren kies je de optie “Use the embedded profile...” (Ingesloten profiel gebruiken) en klik je OK. Als je je foto naar een fotolabo stuurt is het niet zinvol om de foto naar Adobe RGB te converteren en kun je deze optie ook gebruiken, je moet in dat geval meteen daarna je foto naar een laboprofiel converteren, voor je correcties gaat aanbrengen (zie verder). Publiceer je je foto op een website dan is het ook niet nodig om ze te converteren naar Adobe RGB (zie verder). NOTA! Wanneer de foto al het Adobe RGB profiel bevat, zal er geen waarschuwing verschijnen en gaat de foto meteen open. Wanneer je de foto vanuit Camera RAW opent en je hebt in Camera Raw ingesteld dat het Adobe RGB profiel moet toegewezen worden, krijg je ook geen waarschuwing.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 12 van 41
Foto’s openen en profielen toewijzen - converteren naar Adobe RGB Als je zelf afdrukt en je moet wel nog correcties uitvoeren dan kan het nuttig zijn om de foto te converteren naar Adobe RGB, omdat je dan meer correctieruimte krijgt (je krijgt niet meer kleuren!) In dat geval kies je de optie “Convert document’s colors to the working space” (Documentkleuren omzetten naar werkruimte) op voorwaarde dat je naast “Working” (Tijdelijk:) Adobe RGB (1998) ziet staan, anders moet je terug naar de kleurinstellingen).
NOTA! Moet je je foto’s klaarmaken voor drukwerk en gebruik je een RGB-workflow, dan kan je de foto best wel converteren naar Adobe RGB. Op die manier blijf je consequent binnen dezelfde kleurruimte en zullen kleuren die je uit de foto haalt om in een opmaak te gebruiken niet afwijken van de originele kleuren in de foto.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 13 van 41
Het bronprofiel van een foto controleren Als je niet zeker bent welk bronprofiel er in je foto zit, kan je dat controleren door onderaan in het documentvenster op het zwarte pijltje te klikken. Kies de optie: Show > Document Profile (Tonen > Documentprofiel) Het bronprofiel is nu zichtbaar in het infovenstertje onderaan de foto.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 14 van 41
De softproofing (proefdruk op scherm) instellen voor zelf afdrukken Om voorspelbare afdrukresultaten of drukwerk te bekomen is “Softproofing” absoluut noodzakelijk. Softproofing werkt echter slechts betrouwbaar op een goed gekalibreerd beeldscherm. Ga naar: View > Proof Setup > Custom (Weergave > Instellen proef > Aangepast) Als je zelf je foto’s afdrukt heb je voor elke papiersoort een eigen printerprofiel nodig. Dan kan je de afdruk op eender welk papier op je scherm nabootsen. In het venster Customize Proof Condition doe je de volgende instellingen: - naast “Device to Simulate” kies je het profiel van het papier waarop je gaat afdrukken. - naast “Rendering intent” kies je Relative Colorimetric, - zet ook het vinkje naast Black Point Compensation aan Als je “preview” aanvinkt zie je meteen wat het afgedrukte resultaat van je foto zal zijn. Er kunnen kleurverschuivingen optreden, dat is normaal, er is geen enkele printer die alle kleuren die je op het scherm ziet, perfect kan afdrukken. Met de optie “Simulate Paper Color” krijg je een nog realistischere weergave van de uiteindelijke afdruk, maar niet alle profielen geven het papierwit juist weer. Zorg dat het vinkje naast “Preserve (RGB) numbers” altijd UIT is, anders zullen je kleuren sterk verschuiven! Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 15 van 41
De softproofing (proefdruk op scherm) instellen voor drukwerk Om voorspelbaar drukwerk te bekomen is “Softproofing” absoluut noodzakelijk. Softproofing werkt echter slechts betrouwbaar op een goed gekalibreerd beeldscherm. Ga naar: View > Proof Setup > Custom (Weergave > Instellen proef > Aangepast). Om drukwerk na te bootsen heb je een drukpersprofiel nodig. Je kan gebruik maken van de algemene Fogra profielen die bij Photoshop meegeleverd worden, maar sommige drukkers geven de voorkeur aan de ISO-profielen, omdat deze aangepast zijn aan de ISO-normen. In het venster Customize Proof Condition doe je de volgende instellingen: - naast “Device to Simulate” kies je het profiel van het papier waarop je gaat afdrukken. - naast “Rendering intent” kies je Relative Colorimetric, - zet ook het vinkje naast Black Point Compensation aan Als je “preview” aanvinkt zie je meteen wat het gedrukte resultaat van je foto zal zijn. Er kunnen kleurverschuivingen optreden, dat is normaal, er is geen enkele drukpers die alle kleuren die je op het scherm ziet, perfect kan drukken. Met de optie “Simulate Black Ink” krijg je een nog realistischere weergave van het uiteindelijke drukwerk en is daarom sterk aanbevolen. Zorg dat het vinkje naast “Preserve numbers” altijd UIT is, anders kunnen je kleuren sterk verschuiven! Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 16 van 41
De softproofing (proefdruk op scherm) instellen bij oververzadigde foto’s Als je je foto’s al bewerkt had voor je met kleurbeheer begon, kan het zijn dat je heel veel kleuren in je foto hebt die niet afdrukbaar zijn. Om de originele foto dan toch zo goed mogelijk te benaderen, kan je de rendering intent ook op Perceptual zetten. Black Point Compensation hoeft niet aangevinkt, het heeft geen effect bij perceptueel. NOTA! Een nadeel van perceptuele omzetting is dat heel vaak de foto een stuk lichter wordt, alle kleuren worden namelijk omgerekend. De relatief colorimetrische omzetting behoudt zoveel mogelijk de originele kleuren, alleen de kleuren die niet afdrukbaar zijn worden omgerekend.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 17 van 41
De softproofinstelling opslaan Telkens je een foto opent zal je zelf de softproofing moeten aanzetten. Als je maar over één printer en een beperkt aantal papiersoorten beschikt is het aanzetten van de softproofing niet zo’n probleem. Heb je echter veel profielen in je systeem zitten, dan kan het wat onoverzichtelijk worden. Om het je gemakkelijker te maken kan je de gekozen instellingen opslaan. Klik op de knop “Save” (Opslaan) De instellingen worden automatisch in de juiste map opgeslagen. Geef de instellingen een duidelijke naam, vermeld ook de rendering intent. Klik op opslaan.
Vanaf nu kan je meteen je softproof selecteren in het submenu View > Proof Setup (Weergave > Instellen Proef ).
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 18 van 41
De kleuromvangwaarschuwing aanzetten Bij het aanzetten van de softproofing is de kans groot dat er al een aantal kleuren “afgevlakt” werden. Om te weten welke kleuren niet zomaar door de printer kunnen afgedrukt worden kan je de kleuromvangwaarschuwing aanzetten. Ga naar: View > Gamut Warning (Weergave > Kleuromvangwaarschuwing). Als er niet-afdrukbare kleuren in je foto zitten worden deze grijs gemarkeerd (je kan die markeerkleur zelf instellen in de voorkeuren van Photoshop). Je kan, als je dat wenst, de verzadiging van deze kleuren wat verminderen, maar het is niet absoluut nodig, als de softproofing aanstaat zie je toch al hoe die kleuren zullen veranderen. NOTA! De kleuromvangwaarschuwing is vooral interessant als je nieuwe foto’s gaat bewerken. Dankzij deze waarschuwing kan je meteen zien af alle kleuren nog perfect afdrukbaar zijn, wanneer je de helderheid, het contrast of de verzadiging van je foto aanpast. Zolang je geen waarschuwing krijgt zijn je kleuren in orde en is je foto afdrukbaar, zonder dat er kleuren gaan “afvlakken”. Als je foto’s in Adobe® Lightroom® of in Camera RAW gecorrigeerd hebt, bestaat de kans dat je veel oververzadigde kleuren in je foto hebt!
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 19 van 41
Een foto klaarmaken voor een fotolabo Omdat de afdrukapparatuur in fotolabo’s geen profielen herkent krijg je soms totaal andere afdrukken dan wat je op je scherm gezien had. Om dit probleem te kunnen omzeilen heb je loabprofielen nodig. Je kan een aantal van deze profielen op www.marc-enciel.be > labotests > laboprofielen afhalen. Je kan ook zelf een laboprofiel laten maken door de juiste testkaarten naar het labo te sturen en daarna naar marcen-ciel profielservice. Sommige labo’s bieden hun eigen profielen aan op hun website. Na installatie van dat profiel kan je je foto’s converteren, je moet dat doen voor je correcties gaat aanbrengen! Ga naar: Edit > Convert to Profile... (Bewerken > Omzetten in profiel...).
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 20 van 41
Een foto klaarmaken voor een fotolabo In het venster “Convert te Profile” (Omzetten in profiel) selecteer je onder “Destination Space” (Doelruimte) het profiel van het labo waar je laat afdrukken. Bij de “Conversion Options” (Opties voor omzetten) selecteer je naast “Intent”: “Relative Colorimetric” (Relatief Colorimetrisch). Het vinkje naast “Use Black Point Compensation” (Compensatie zwarte punten gebruiken) moet aan staan. Het vinkje “Use Dither” (Dithering gebruiken) is alleen beschikbaar als de foto in 8 bits kleurdiepte staat en moet dan ook aanstaan. Als je correctielagen gebruikt hebt in je foto is het vinkje naast “Flatten Image to Preserve Appearance” (Afbeelding samenvoegen om weergave te behouden) beschikbaar. Dit zet je best aan, anders kunnen sommige correcties verloren gaan.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 21 van 41
Een foto opslaan voor een labo Bij de tot nu toe geteste labo’s is het noodzakelijk dat je, na het omzetten van de foto’s, deze ook opslaat met het laboprofiel ingesloten. Ga naar: File > Save As... (Bestand > Opslaan als...)
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 22 van 41
Een foto opslaan voor een labo - het laboprofiel insluiten Zorg ervoor dat bij het opslaan van de foto het vinkje naast Embed Color Profile (ICC-profiel) aan staat en dat de naam van het profiel overeenkomt met het labo waar je laat afdrukken. Stel de JPEG opties best in op kwaliteit 12 om zo weinig mogelijk kwaliteitsverlies te hebben. Stuur deze foto naar het labo. NOTA! Je kan de omzetting naar het laboprofiel en het opslaan met het laboprofiel automatiseren. Maak eerst een handeling aan waarin deze stappen opgenomen worden. Daarna kan je via “File > Automate > Batch” (Bestand > Automatisch > batch) meerdere foto’s (of meerdere mappen) in één keer omzetten en opslaan. Je kan deze omzetten ook als een “droplet” (druppel) opslaan, zodat je een volledige map met foto’s in één keer kan omzetten door ze op de “druppel” te slepen en los te laten. BELANGRIJKE NOTA: wij kunnen op geen enkele manier verantwoordelijk gesteld worden voor geleden verlies bij toepassing van deze techniek. Het is aan de gebruiker om eerst deze werkwijze uit te testen met kleine aantallen foto’s, voor er grote bestellingen worden geplaatst. Omdat sommige labo’s onaangekondigd hun proces veranderen, kan er geen enkele garantie gegeven worden op de laboprofielen. Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 23 van 41
Een foto klaarmaken voor drukwerk - omzetten naar cmyk Als je foto’s voor drukwerk moet aanleveren wordt er vaak gevraagd om de foto’s in cmyk aan te leveren. (Dat is niet nodig als je een RGB-workflow gebruikt en pdf x-1a aanlevert). Ga naar: Edit > Convert to Profile... (Bewerken > Omzetten in profiel...).
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 24 van 41
Een foto klaarmaken voor drukwerk - omzetten naar cmyk Als je weet op welke drukpers het drukwerk gemaakt wordt heb je een drukpersprofiel nodig. Weet je het niet of heb je geen drukpersprofiel, dan kan je de algemene FOGRA-profielen gebruiken die bij Photoshop meegeleverd werden. Sommige drukkers geven echter de voorkeur aan de ISOprofielen. Je kan altijd zonder noemenswaardig verlies van het ene profiel naar het andere converteren. Kies onder “Destination Space” (Doelruimte) het drukprofiel van je keuze. Selecteer naast “Intent” de optie: “Relative Colorimetric” (Relatief colorimetrisch). Het vinkje naast “Use Black Point Compensation” (Compensatie zwarte punten gebruiken) moet aan staan. Het vinkje “Use Dither” (Dithering gebruiken) is alleen beschikbaar als de foto in 8 bits kleurdiepte staat en moet dan ook aanstaan. Als je correctielagen gebruikt hebt in je foto is het vinkje naast “Flatten Image to Preserve Appearance” (Afbeelding samenvoegen om weergave te behouden) beschikbaar. Dit zet je best aan, anders kunnen sommige correcties verloren gaan. NOTA! Het is niet gebruikelijk dat een cmyk-profiel bij het opslaan ingesloten wordt, als je je opmaak doet met InDesign kan het echter geen kwaad. Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 25 van 41
Een foto converteren naar een ander profiel In Adobe® Photoshop® CS4 kan je in het venster “Convert to Profile” (Omzetten in profiel) op de knop “Advanced” (Geavanceerd) klikken. Je krijgt dan een aantal conversiemogelijkheden, waarbij je dankzij de “Preview” (Voorvertoning) meteen ziet wat het resultaat van je conversie zal zijn. Je kan zo bijvoorbeeld je foto heel snel converteren naar sepia.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 26 van 41
Een foto afdrukken Om zelf een foto af te drukken ga je naar: File > Print (Bestand > Afdrukken).
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 27 van 41
Een foto afdrukken - Vista - de printerinstellingen aanpassen Naast “Printer” moet je eerst de juiste printer selecteren (zeker als je meerdere printers hebt). Onder “Page Setup...” (Pagina-instelling) ga je het juiste papierformaat waarop afgedrukt wordt instellen. Doe deze instellingen altijd eerst! In Windows kom je meteen in de printerdriver terecht.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 28 van 41
Een foto afdrukken - Vista - de printerinstellingen aanpassen Stel het juiste pagina-formaat in. Stel de juiste papiersoort in. Stel de juiste afdrukkwaliteit of afdrukresolutie in. Zorg dat er geen kleuraanpassingen uitgevoerd worden in de printer, zeker als je de testkaarten voor je printerprofiel ook op deze manier hebt afgedrukt. Bij de meeste printers kan je deze instellingen opslaan, zodat je ze later gemakkelijk terug kan oproepen. Kijk in de handleiding van je eigen printer hoe je dit doet. Klik op OK tot je terug in het afdrukvenster van Photoshop zit.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 29 van 41
Een foto afdrukken - Vista - de juiste afdrukinstellingen Om een voorspelbare kleurovereenkomst te bekomen zijn de volgende instellingen belangrijk: In het rechtergedeelte moet de optie “Color Management” (Kleurbeheer) gekozen zijn. Het selectierondje naast “Document” moet aanstaan. Welk profiel hiernaast staat is niet belangrijk, dat hangt gewoon af van het bronprofiel van je foto. Naast “Color Handling” (Kleurverwerking) kies je de optie: “Photoshop Manages Colors” (Photoshop beheert kleuren). Naast “Printer profile” (Printerprofiel) kies je het profiel van het papier waarop je gaat afdrukken (je eigen printerprofiel!). Onder “Rendering intent” kies je “Relative Colorimetric” (Relatief Colorimetrisch). Tenzij je bij de sofproofing Perceptual gekozen had, dan moet je hier ook Perceptual kiezen. Het vinkje naast “Black Point Compensation” (Zwart punt compenseren) zet je aan. Tenzij je Perceptueel afdrukt, dan is dit niet nodig. De optie “Match Print Colors” (Overeenstemmen met afdrukkleuren) is een extra softproofing. De optie “Gamut warning” (Kleuromvangwaarschuwing) is strikt genomen overbodig, op voorwaarde dat je de softproofing hebt aanstaan. De optie “Show Paper White” (Papierwit tonen) geeft een goed resultaat bij goeie profielen. Bij oudere profielen kan er een blauwige waas over de foto verschijnen.
Nadat je op “Print” (Afdrukken) geklikt hebt, kan het zijn dat Photoshop een waarschuwing geeft omtrent PostScript-opties die niet kunnen gebruikt worden, klik gewoon OK. Daarna verschijnt er een venster waarin je de printer kan selecteren en de printervoorkeuren kan instellen. Als je zeker weet dat de voorkeuren juist staan kan je meteen op Druk af klikken, anders moet je de voorkeuren even nakijken, de automatische kleuraanpassing moet uitgeschakeld zijn.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 30 van 41
Een drukproef maken - Vista - de juiste afdrukinstellingen Om een goeie drukproef te bekomen zijn de volgende instellingen belangrijk: In het rechtergedeelte moet de optie “Color Management” (Kleurbeheer) gekozen zijn. Het selectierondje naast “Proof” (Proefdruk) moet aanstaan. Het profiel dat hiernaast staat hangt af van je softproof-instelling. Soms kan het nodig zijn om de optie “Current Custom Setup” (Huidige aangepaste instelling) even uit en terug aan te zetten om het juiste profiel te bekomen. Naast “Color Handling” (Kleurverwerking) kies je de optie: “Photoshop Manages Colors” (Photoshop beheert kleuren). Naast “Printer profile” (Printerprofiel) kies je het profiel van het papier waarop je gaat afdrukken (je eigen printerprofiel!). Onder “Proof Setup” (Instellen proef ) kan je de huidige softproofinstelling gebruiken of zelf de instelling voor de drukproef aanpassen. De opties “Simulate Paper Color” (Papierkleur simuleren) en “Simulate Black Ink” (Zwarte inkt siumuleren) kunnen een meer realistische drukproef opleveren. De optie “Match Print Colors” (Overeenstemmen met afdrukkleuren) is een extra softproofing. De optie “Gamut warning” (Kleuromvangwaarschuwing) is strikt genomen overbodig, op voorwaarde dat je de softproofing hebt aanstaan. De optie “Show Paper White” (Papierwit tonen) geeft een simulatie van het papierwit.
Nadat je op “Print” (Afdrukken) geklikt hebt, kan het zijn dat Photoshop een waarschuwing geeft omtrent PostScript-opties die niet kunnen gebruikt worden, klik gewoon OK. Daarna verschijnt er een venster waarin je de printer kan selecteren en de printervoorkeuren kan instellen. Als je zeker weet dat de voorkeuren juist staan kan je meteen op Druk af klikken, anders moet je de voorkeuren even nakijken, de automatische kleuraanpassing moet uitgeschakeld zijn.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 31 van 41
Een foto afdrukken - Mac - de pagina-instelling aanpassen Naast “Printer” moet je eerst de juiste printer selecteren (zeker als je meerdere printers hebt). Onder “Page Setup...” (Pagina-instelling) ga je het juiste papierformaat waarop afgedrukt wordt instellen. Doe deze instellingen altijd eerst, stel het paginaformaat ook voor de juiste printer in, anders kan het zijn dat je afwijkende papiermarges krijgt! De papierrichting en de vergroting of verkleining kan je best in het afdrukvenster van Photoshop instellen. Klik op OK als alle instellingen in orde zijn, om terug naar het afdrukvenster van Photoshop te gaan.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 32 van 41
Een foto afdrukken - Mac - de juiste afdrukinstellingen Om een voorspelbare kleurovereenkomst te bekomen zijn de volgende instellingen belangrijk: In het rechtergedeelte moet de optie “Color Management” (Kleurbeheer) gekozen zijn. Het selectierondje naast “Document” moet aanstaan. Welk profiel hiernaast staat is niet belangrijk, dat hangt gewoon af van het bronprofiel van je foto. Naast “Color Handling” (Kleurverwerking) kies je de optie: “Photoshop Manages Colors” (Photoshop beheert kleuren). Naast “Printer profile” (Printerprofiel) kies je het profiel van het papier waarop je gaat afdrukken (je eigen printerprofiel!). Onder “Rendering intent” kies je “Relative Colorimetric” (Relatief Colorimetrisch). Tenzij je bij de sofproofing Perceptual gekozen had, dan moet je hier ook Perceptual kiezen. Het vinkje naast “Black Point Compensation” (Zwart punt compenseren) zet je aan. Tenzij je Perceptueel afdrukt, dan is dit niet nodig. De optie “Match Print Colors” (Overeenstemmen met afdrukkleuren) is een extra softproofing. De optie “Gamut warning” (Kleuromvangwaarschuwing) is strikt genomen overbodig, op voorwaarde dat je de softproofing hebt aanstaan. De optie “Show Paper White” (Papierwit tonen) geeft een goed resultaat bij goeie profielen. Bij oudere profielen kan er een blauwige waas over de foto verschijnen.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 33 van 41
Een drukproef maken - Mac - de juiste afdrukinstellingen Om een goeie drukproef te bekomen zijn de volgende instellingen belangrijk: In het rechtergedeelte moet de optie “Color Management” (Kleurbeheer) gekozen zijn. Het selectierondje naast “Proof” (Proefdruk) moet aanstaan. Het profiel dat hiernaast staat hangt af van je softproof-instelling. Soms kan het nodig zijn om de optie “Current Custom Setup” (Huidige aangepaste instelling) even uit en terug aan te zetten om het juiste profiel te bekomen. Naast “Color Handling” (Kleurverwerking) kies je de optie: “Photoshop Manages Colors” (Photoshop beheert kleuren). Naast “Printer profile” (Printerprofiel) kies je het profiel van het papier waarop je gaat afdrukken (je eigen printerprofiel!). Onder “Proof Setup” (Instellen proef ) kan je de huidige softproofinstelling gebruiken of zelf de instelling voor de drukproef aanpassen. De opties “Simulate Paper Color” (Papierkleur simuleren) en “Simulate Black Ink” (Zwarte inkt siumuleren) kunnen een meer realistische drukproef opleveren. De optie “Match Print Colors” (Overeenstemmen met afdrukkleuren) is een extra softproofing. De optie “Gamut warning” (Kleuromvangwaarschuwing) is strikt genomen overbodig, op voorwaarde dat je de softproofing hebt aanstaan. De optie “Show Paper White” (Papierwit tonen) geeft een simulatie van het papierwit.
Nadat je op “Print” (Afdrukken) geklikt hebt, kan het zijn dat Photoshop een waarschuwing geeft omtrent PostScript-opties die niet kunnen gebruikt worden, klik gewoon OK. Daarna verschijnt er een venster waarin je de printervoorkeuren moet instellen.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 34 van 41
Mac - kleuraanpassingen in de printer - voorbeeld Als je Photoshop het kleurbeheer laat doen, moet je alle automatische kleuraanpassingen in de printerdriver uitschakelen. Als je een eigen printerprofiel hebt laten maken, moest je het kleurbeheer in de printer ook al uitschakelen bij het afdrukken van de testkaarten. Op deze pagina’s staat een voorbeeld van hoe deze instelling kan teruggevonden worden. Let op! De papierkwaliteit en de afdrukkwaliteit zijn in deze voorbeelden niet aangepast, die moet je dus zelf nog juist zetten! BELANGRIJK NOTA! Kijk onder de optie “Kleurevenaring” na of je de optie “ColorSync” kan uitschakelen, anders kan je afdrukproblemen krijgen. Bij sommige oudere printers is deze optie niet bereikbaar. Het updaten van de printerdriver lost dit probleem soms op, als dit niet het geval is, kan het noodzakelijk zijn om een profiel te laten maken voor gebruik met Photoshop en een ander voor gebruik met andere programma’s.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 35 van 41
Mac - kleuraanpassingen in de PostScript-rip - voorbeeld Bij PostScript printers (via een rip) is het vaak niet mogelijk om het kleurbeheer volledig uit te schakelen. Kies daarom een basisinstelling voor je rip, waarmee je de speciale cmyk-testkaarten afdrukt. Je zal dan bij het afdrukken van je foto’s exact dezelfde instellingen in je rip moeten gebruiken. Je kan de instellingen opslaan door naast “Instellingen” de optie “Opslaan als..” te selecteren.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 36 van 41
Een foto klaarmaken voor een digitaal gedrukt fotoboek Beter dan softproofen is: de foto omzetten naar cmyk. Ga naar: Edit > Convert to Profile (Bewerken > Omzetten in profiel).
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 37 van 41
Een foto klaarmaken voor een digitaal gedrukt fotoboek In het venster “Convert to Profile” (Omzetten in profiel) doe je de volgende instellingen: Kies onder “Destination Space” (Doelruimte) het drukprofiel van je keuze. Selecteer naast “Intent” de optie: “Relative Colorimetric” (Relatief colorimetrisch). Het vinkje naast “Use Black Point Compensation” (Compensatie zwarte punten gebruiken) moet aan staan. Het vinkje “Use Dither” (Dithering gebruiken) is alleen beschikbaar als de foto in 8 bits kleurdiepte staat en moet dan ook aanstaan. Als je correctielagen gebruikt hebt in je foto is het vinkje naast “Flatten Image to Preserve Appearance” (Afbeelding samenvoegen om weergave te behouden) beschikbaar. Dit zet je best aan, anders kunnen sommige correcties verloren gaan. Omdat alle kleuren nu binnen het kleurbereik van de digitale drukpers liggen en je foto in cmyk staat, kan je ongehinderd correcties uitvoeren. Zolang je binnen cmyk blijft is er weinig kans dat je kleuren gaat maken die niet afdrukbaar zijn. Als alle correcties uitgevoerd zijn zal je je foto terug moeten omzetten naar sRGB.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
BELANGRIJK! Afhankelijk van de software waarmee je het digitale fotoboek aanmaakt kan het noodzakelijk zijn om je foto’s terug om te zetten naar sRGB. Hoewel deze werkwijze met goed resultaat uitgetest werd, kunnen wij geen garantie geven omtrent het uiteindelijke resultaat, aangezien dit afhankelijk is van de nauwkeurigheid waarmee de digitale drukpers afgesteld is.
blz 38 van 41
Een foto opslaan voor publicatie op een website Een goeie methode om foto’s op te slaan voor web is: File > Save for Web & Devices. (Bestand > Opslaan voor web en apparaten...)
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 39 van 41
Een foto opslaan voor publicatie op een website - de juiste instellingen
In dit venster kan je zien wat de kwaliteit van de foto zal worden bij verschillende compressies. Ga eerst naar het onderdeel “Image Size” (Afbeeldingsgrootte). Pas de breedte of de hoogte aan en druk op de Tab-toets om de aanpassing uit te voeren. Links onder, onder het voorbeeld zie je hoe groot het bestand zal worden en hoeveel tijd er nodig is om de foto in te laden.
Zet ook het vinkje bij “Convert to sRGB” (Omzetten in sRGB) aan. Alle overige instellingen zijn gebruikersvoorkeuren en kunnen naar eigen wens aangepast worden. Klik op “SAVE” (Opslaan) om de foto met ingesloten profiel te bewaren.
Kies de compressie die je het meest bevalt, JPEG Hoog geeft een zeer goede kwaliteit-grootte verhouding. Zet het vinkje naast “Embed Color Profile” (Kleurprofiel insluiten) aan, browsers die profielen herkennen zullen deze foto gegarandeerd juist weergeven. Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 40 van 41
Een foto opslaan voor publicatie op een website - controle Onderaan in het venster, naast “Preview” (Voorvertoning), kan je de browser selecteren waarin je de foto wil bekijken. Als er geen of niet alle browsers aanwezig zijn, kan je ze bijvoegen door “Edit List...” (Lijst bewerken) te selecteren.
Laatste aanpassing: 15 september 2009, 13:19 - ©marc-en-ciel 2009 - alle vermelde merknamen zijn geregistreerd door hun respectievelijke eigenaars
blz 41 van 41