.t.r------.e: ezon d hei d - Doss ier
-------------------------:i
• Kari Van Hoorick
Multiple Sclerose: naar een revolutie in de behandeling
V
oor de tienduizend Belgen die vandaag lijden aan een vorm van Multiple Sclerose (MS) is er hoop op beterschap. Genezen lukt nog niet, maar verschillende nieuwe therapieën lijken erin te slagen de ziekte beter terug te dringen en het comfort van de patiënten te verbeteren. Specialisten voorspellen dat de behandeling van MS de volgende vijf jaar ingrijpend zal veranderen. Een blik op de niet zo verre toekomst. Multiple sclerose is een chronische ontstekingsziekte, die zorgt voor een langzame of bij sommige patiënten versnelde aftakeling van het centrale zenuwstelsel. Hersenen en ruggenmerg (die samen het centrale zenuwstelsel vormen) kunnen daardoor bepaalde signalen niet meer goed verwerken. Weinig aandoeningen hebben zo'n mysterieus aura als MS, precies omdat het zo'n gecompliceerde ziekte is die in uiteenlopende varianten voorkomt. Elke MS patiënt is uniek. De ziektesymptomen zijn lang niet altijd even zichtbaar, met als gevolg dat patiënten niet zelden op onbegrip van hun omgeving stuiten.
lil
11
I
Twee processen in één lichaam Typisch voor MS is dat twee ziekteprocessen op elkaar inspelen. De vetachtige isolatielaag (of myeline) die rond onze zenuwbanen ligt, wordt bij MS patiënten door het eigen immuunsysteem aangevallen en aangetast. Hierdoor 'lekken' de zenuwimpulsen als het ware weg en kunnen er zich opstoten van ontstekingen voordoen. Op die plaatsen ontstaan een
54
PLUS
MAGAZINE
NR. 275 OKTOBER
2011
FITNESS BEWEEG JE FIT!
Op plaatsen waar zich opstoten van ontstekingen voordoen ontstaan plaques op het ruggenmerg.
soort littekens of witte plaques op het ruggenmerg. Soms slagen de myelinevormende cellen erin om het beschadigde beschermlaagje rond de zenuwen te herstellen, maar vaak lukt dat niet of onvoldoende. Dan zet zich een tweede proces in gang, waarbij de zenuwvezels zelf beschadigd of zelfs vernietigd raken.
Vorm bepaalt behandeling MS manifesteert zich onder verschillende vormen of fases, waarbij de (onderhouds)behandeling telkens an- •.•
Cardio Ambition~
NU € 263,60 Cardio Pacer ~
NU € 343,60
Orbit Ambition
~
NU € 535,05 Orbit Pacer ~~
NU € 807,05
Treadline Ambition ~
NU € 1.019,55
NA. 275 OKTOBER
2011 PLUS
MAGAZINE
55
~i_-..... e: ezondheid
- Dossier
_
De komst van V pillen m therapiec
~
ders is. "Je hebt de opstootvorm (relapsing-rernitting). Dat is de meest voorkomende variant. Bij zo'n 80% van de patiënten begint de ziekte onder deze gedaante': vertelt professor en neuroloog dr. Guy Nagels van het Nationaal Multiple Sclerose Centrum in Melsbroek. "Perioden met opflakkeringen wisselen af met momenten waarop er minder klachten of symptomen zijn. De verschijnselen die optreden bij opstoten zijn meestal stoornissen van het gevoel, het gezichtsvermogen, de blaas en de coördinatie:' Een tweede vorm of fase is de secundair progressieve MS, waarbij er ook in de fases tussen de opflakkeringen een progressieve verergering van de klachten optreedt. "Daarnaast is er een kleine groep patiënten, onze 'eer 0 0 2 die
56
"LIJS; WA(öAZIIIE
q
275 OKTOBER 2011
de primair progressieve variant ont- 1 keringen kan verminderen zoals Rewikkelt. Zij krijgen meteen af te re- \ bif of Betaferon. Er zijn ook aanwijzingen dat die de toenemende invakenen met een progressieve achterliditeit kunnen afremmen. Al deze uitgang en aantasting van hun zenuwstelsel:' Deze vorm komt meesmiddelen richten zich op het demtal voor bij mensen die op iets latere pen van de ontstekingen in ruggenleeftijd met de ziekte geconfronteerd merg en hersenen. Ze hebben een bewezen werking maar het effect is worden. maar gedeeltelijk. Ze houden zeker Gedeeltelijk effect niet alle symptomen tegen. Uit stuAfhankelijk van hun ziektevorm krijdies blijkt dat ze gemiddeld een gen MS-patiënten vandaag uiteenloderde van de aanvallen voorkomen. D'at is goed maar zeker niet ideaal!' pende behandelingen, waarop de ene patiënt al beter reageert dan de anVoor patiënten die onvoldoende dere. De huidige eerstelijnstheraop de basistherapieën reageren, is er sinds enkele jaren in ons land een anpieën moeten allemaal via dagelijkse dere, doeltreffender behandeling, die of wekelijkse injecties in de spieren werkt volgens een heel ander prinof onderhuids toegediend worden en cipe. "Dat middel, Tysabri, blokkeert hun werking is vaak maar beperkt. "Voor de grootste groep Mó-patiënde doorgang van bepaalde afweerten beschikken we over een basis- of cellen vanuit de bloedbaan naar de eer telijnsbehandeling die de opflakhersenen en het ruggenmerg. Precies ~
I
---~
ezondheid
- Dossier
_
"Ik omring me met positieve mensen" Liliane Ten Grootenhuyzen, die als zelfstandige een eigen zaak leidt, kreeg haar diagnose van MS zo'n vijf jaar geleden. "Kort voor mijn dochter zou trouwen, waren we met vakantie met het hele gezin. Plots kreeg ik last van gevoelloosheid in mijn voeten en benen. Dat ging niet over maar breidde net uit naar boven. Uiteindelijk ben ik ermee naar het ziekenhuis getrokken waar ik na allerlei testen en wekenlang wachten, te horen kreeg wat er met mij aan de hand was. Het was mijn man die mij overtuigd had om naar de dokter te gaan en hij is het ook die na die harde diagnose positief is gebleven. Want ik was ontroostbaar. Waarom ik? Waarom nu? Ik ben altijd heel sportief geweest, heb 20 jaar lang volleybal gespeeld op topniveau, heb gezond geleefd ... ik kon het heel moeilijk aanvaarden." "Vandaag heb ik uiteraard nog altijd MS maar mocht het niet officieel zijn vastgesteld, dan zou ik het haast niet geloven. Sinds ik wekelijks spuit, is het tintelende gevoel weg en ook de fluwelen benen die ik soms had zijn verdwenen Maar mijn wekelijkse spuit, daar kan ik
58
PLUS
MAGAZINE
NR. 275 OKTOBER
2011
natuurlijk niet omheen. Niet evident voor iemand met prikangst. Eigenlijk
hoef ik door MS niets te. laten. Ik run met
succes mijn eigen zaak, ik wandel met de hond in het bos, ik loop zelfs nog op hakken ... Alleen ben ik nog niet langer dan een week op vakantie geweest. Vanwege de spuiten? Niet bewust, maar toch. Misschien ben ik zo gefocust op de spuiten omdat ik vooral niet wil vervallen in de tweede fase van de ziekte. Ik scherm mezelf ook af. Eigenlijk wil ik niet geconfronteerd worden met hoe erg het kan zijn of worden. Ik omring me met positieve mensen. Ik lees positieve verhalen en die zijn er genoeg. Daar put "ik kracht uit. Ik was voordien ook al met gezondheid bezig, daar blijf ik op focussen. Ik wil absoluut blijven functioneren. Kunnen praten, uitleggen, dat is voor mij het belangrijkste. Het is ook de essentie van mijn job: ik moet mijn klanten advies kunnen geven. Een rolstoel later? Daar zou ik nog kunnen mee leven, precies omdat ik dan mijn job nog kan blijven doen. Maar ik wil er gewoon alles aan doen om die ziekte zolang mogelijk te stabiliseren."
.r----e: ezondheid
- Dossier
~ begin 2012 verwacht. We hopen dat dit middel later ook kan worden ingezet voor mensen met de ernstige primair progressieve vorm van MS maar daarvoor moeten we de resultaten van de lopende studie afwachten. Voor mensen met dit type MS hebben we momenteel nog geen bewezen onderhoudsbehandelingen. Zij moeten het voorlopig stellen met geneesmiddelen om de klachten te verminderen en met revalidatietechnieken. Andere nieuwe middelen die nog in onderzoek zijn, zijn onder meer BG12, een pil die al tegen psoriasis
60
PLUS
MAGAZINE
NA. 275 OKTOBER
2011
-]
werd gebruikt en waarvan bij toeval werd ontdekt dat het ook een gunstig effect zou hebben bij MS-patiënten. Dit effect is ondertussen bevestigd in een grote studie, maar nu moet er nog een goedkeuring van de overheid komen om het middel te gebruiken.
Science fiction "Een heel interessant en mogelijk revolutionair geneesmiddel, dat.voorlopig nog wel wat science fiction is, lijkt antilingo. Dat product, dat al-
leen bij dieren in het laboratorium werkt, stimuleert de heraanmaak van myeline, het kostbare isolatielaagje, dat bij MS wordt aangetast. Op die manier zouden beschadigde zenuwen weer kunnen gerepareerd worden. Maar dat komt ten vroegste over ettelijke jaren op de markt." Een andere onderzoekspiste poogt in te grijpen op het defecte immuunsysteem, door het als het ware herop te starten, maar ook dat onderzoek
heeft nog een lange weg voor de boeg. "Nooit eerder was er zoveel onderzoeksbeweging naar nieuwe MS middelen. De komende jaren gaan we een veel grotere keuze aan behandelingsmogelijkheden kunnen bieden aan MS-patiënten. De toekomst wordt een therapie op maat. Ideaal zou daarbij zijn dat we vooraf, via DNA-matching of via andere metingen, kunnen bepalen welkepatiënten positief gaan reageren op welk type therapie." •
SelenÎuffi,ACE + D Voor verrassend veel weerstand en energie. Ouder worden we allemaal. Maar op je jong voelen staat geen leeftijd. Met Selenium-ACE+D® help je de natuur een handje. Want selenium beschermt je lichaam tegen vrije radicalen en houdt de weefsels jong. Het zorgt bovendien voor een gezonde celfunctie. De combinatie met vitamines A, C, E en D versterkt het celbeschermend effect en verhoogt de weerstand. Met één tablet Seleniurn-Aûfi+D" per dag sta je volop in het leven, elke dag opnieuw. Want geef toe: je bent toch maar zo oud als je je voelt? Haal meer uit het leven met Selenium-Aû-E+D".
www.seleniumaced.be
~AN complements your diet