Prijs SRD1,00
Maandblad november 2010 Jaargang 2 Nr. 18
Voedselzekerheid is Voedselonafhankelijkheid
Inhoudsopgaven:
Juridisch bekeken...........pagina 2 Gezondheid ...................pagina 4,5 Consumenten Autoriteit pagina 6 Omgaan met Geld......... pagina 7 Broodvrucht...................pagina 8 Klachten, Tips en ..........pagina 9 Consumentenbescher.....pagina 12 International...................pagina 14
De stijging van de broodprijs is niet te stuiten maar de regering kan wel iets doen om een structurele oplossing te vinden voor de minst draagkrachtigen. Een oplossing voor de toekomst. Een wereldcrisis is niet te voorzien. Maar wij kunnen wel vooruit kijken en ervoor zorgen dat onze mensen worden voorgelicht over het hoe en waarom van een eigen moestuin. Producenten moeten de ruimte krijgen en het initiatief nemen om hier te landen de productie van de eerste levensbehoefte te ontwikkelen. Naar mijn mening zou het bevorderen van en telen van de Bredebon en de kastanjeboom een goede oplossing kunnen zijn voor onze meelproductie.
Het Kantoor van de Consumentenkring in het Kersten Winkel Centrum is open van maandag tot vrijdag van 09.00 - 16.00 uur . Telefoon: 06804513
Surinaams Standaarden Bureau (SSB) Adres: Leysweg no. 10 , Uitvlugt, Paramaribo, Suriname Tel.: 499928, 499929 Fax : 499926 E-mail :
[email protected] /
[email protected]
Website: www.ssb.sr.net
• • • •
SSB is het Nationaal Instituut voor:
Standaarden en Technische voorschriften Certificeren van goederen en geaccepteerde werkwijzen Metrologie Accrediteren van Laboratoria
Pagina 2
DE CONSUMENTENKOERIER
Juridisch bekeken
november 2010
bewijs zijn van de absurditeit van deze regelgeving.” Hotels en conferentiecentra die over een eigen verbinding met de internetbackbone beschikken en klanten vervolgens (draadloos) internet aanbieden, zijn voor de Telecomwet mogelijk een internet service provider. De wet is op bepaalde details echter niet helder. OPTA wil daarin nu duidelijkheid en heeft tien hotels aangeschreven om informatie daarover te krijgen. Opslagplicht De betreffende hotels hebben een pak papier van 15 pagina’s aan vragen gekregen. Indien de OPTA beslist dat de Telecomwet van toepassing is, moeten de hotels zich registreren voor 250 euro en moeten ze voldoen aan de dataopslagplicht en het netwerk vrijgeven voor aftappen. Hotels zijn al verplicht om bepaalde data van hun gasten te bewaren en beschikbaar te houden voor opsporingsdiensten, maar als zij als isp’s worden aangemerkt, moeten ze ook bijhouden wie toegang heeft tot het internet en wanneer. Dat vergt een flinke investering. Gepubliceerd: Vrijdag 15 oktober 2010 Gezocht probleem Auteur: René Schoemaker “Het lijkt erop dat dit een oplossing is voor een gezocht probleem”, zegt Joe McNamee van EDRI, een EuroDe Europese Commissie gaat zich buigen over de ac- pese organisatie voor digitale rechten. “Het levert overtie van de OPTA om internetaanbiedende hotels aan last voor hotels en gasten op.” Hij zegt dat er in Nete merken als isp’s. (internet service provider ) Een derland een atmosfeer is ontstaan waarin surveillance Europarlementslid noemt de uitwerking van de Tele- en toegang tot persoonlijke gegevens tot steeds hogere comwet "absurd". niveaus worden opgerekt.
Onrust in Brussel vanwege hotelactie OPTA
Alexander Alvaro, lid van de commissie Burgerrechten van het Europees Parlement, gaat vragen stellen over de zaak aan de Europese Commissie, zo meldt Jennifer Baker, onze correspondent in Brussel. Het Europarlementslid wil weten of de Europese Richtlijn Dataretentie, die aan de basis staat van de bewaarplicht in de Nederlandse Telecomwet, in dit geval echt van toepassing is. “Als dat zo is, zou dat veel vraagtekens zetten bij databescherming en eens te meer een
V
Commentaar Consumentenkring; Deze situatie zal zich in Suriname niet zo snel voordoen, omdat er geen lokale Internet Exchange (IX) aanwezig is. Echter zijn er andere mogelijkheden om de lokale Internet Service Providers (ISP’s) te omzeilen die door de TAS (Telecommunicatie Autoriteit Suriname ) onderzocht moeten worden.
rijwilligers kunnen zich aanmelden voor het onderzoeken van klachten, het maken van prijsvergelijkingen en het schrijven van artikelen. Gegadigden kunnen zich opgeven bij de Consumentenkring op telefoon nummer 08851462 of 06804513 van maandag tot vrijdag van 09.00 16.00 uur.
COLOFON “De Consumentenkoerier” is een uitgave van de Consumentenkring Suriname. Adres: Lust en Rust SB 41 Tel: 597-8851462 email:
[email protected] POB.: 1411 Par’bo Redactie: De Consumentenkring Suriname. Druk: Drukkerij Van den Boomen
november 2010
DE CONSUMENTENKOERIER
Pagina 3
Rechten en Verantwoordelijkheden van de Consument Zonder vennootschap tussen Rechten & Verantwoordelijkheden kunnen consumenten niet efficiënt werken. UW RECHTEN 1. Het recht om te worden geïnformeerd 2. Het recht te kiezen 3. Het recht op veiligheid 4. Het recht om te worden gehoord 5. Het recht te herstellen en worden behandeld 6. Het recht op onderwijs 7. Het recht op goederen van een aanvaardbare kwaliteit 8. Het recht om de verkoper te kunnen vertrouwen 9. Het recht op een bekwame en geschikte dienst 10. Het recht een goedgekeurde prijs of een redelijke prijs te betalen 11. Het recht op nauwkeurige gewichten en afmetingen
Klachten over de supermarkt, monteur, overheidskantoor, de Apotheek of polikliniek wordt u consumentonvriendelijk behandelt ? Laat ons weten bel 06804513 van maandag tot vrijdag van 09.00 - 16.00 uur of loop langs in het Kersten Winkel Centrum Unit 33.
UW VERANTWOORDELIJKHEDEN 1. De verantwoordelijkheid om u te laten informeren 2. De verantwoordelijkheid wijs te zijn 3. De verantwoordelijkheid zorgvuldig te zijn 4. De verantwoordelijkheid om vrijuit te spreken 5. De verantwoordelijkheid om de juiste kanalen te bewandelen 6. De verantwoordelijkheid om onderwijsmateriaal te gebruiken 7. De verantwoordelijkheid om de beste keuzes te maken 8. De verantwoordelijkheid om de leverancier te informeren over specifieke vereisten die nodig zijn 9. De verantwoordelijkheid om de diensten van bekwame personen te betrekken om de dienst te verlenen 10. De verantwoordelijkheid om prijzen te vergelijken alvorens te kopen 11. De verantwoordelijkheid om noodzakelijke controles uit te voeren Samenstelling: In samenwerking met het Ministerie van Handel & Consumenten Zaken, het Bureau van de Openbare Raad, het Nationale initiatief voor de Voortreffelijkheid van de Dienst en het Instituut van Nationale Standaarden van Barbados
Laptop Veiligheidstips Hoe ervoor te zorgen dat die niet verloren raakt of gestolen wordt Behandel uw laptop zoals contant geld. Laat u laptop niet in de auto liggen… Laat nooit uw laptop achter. Houd u laptop gesloten… Gebruik een veiligheidskabel. Houd u laptop van de vloer af, of op zijn minst tussen uw voeten. Bewaar wachtwoorden ergens anders en niet in de buurt van de laptop of koffer.
Verlies die „voor geen seconde” uit het oog… waar u ook bent. Wees alert op luchthavens, vooral bij veiligheid. Gebruik belletjes & fluitjes. Als u een alarm hebt, zet het aan. Bezoek OnGuardOnline.gov voor meer tips over het beveiligen van uw computer, het beschermen van persoonlijke informatie, en het waken over fraude van Internet.
De Beste consument is een geschoolde consument
Pagina 4
DE CONSUMENTENKOERIER
Gezondheid en Voeding
Glaasje op, laat je rijden. Ricky W.Stutgard M.Sc.
In mei 2007 werd al aangekondigd dat het uitvoeren van ademalcohol- en bloedalcoholtesten straks een vast onderdeel van politieonderzoek bij aanrijdingen zou worden. Daarna hoorden wij hierover weinig, maar recent maakte het Korps Politie Suriname bekend dat thans iedere opsporingsambtenaar bevoegd is de bestuurder aan een ademluchttest te onderwerpen. Bij wet is vastgesteld dat het alcoholbloedgehalte vanaf 0,05% strafbaar is . Wij hebben daarom gemeend wat dieper in deze materie te gaan. Alcohol is een natuurproduct dat ontstaat door gisting van gerst (bier) of druiven (wijn). Dit natuurlijke gistingsproces stopt bij ongeveer 15% alcohol. Dit wordt zwak alcoholhoudende drank genoemd. Door verhitting en afkoeling van zwakalcoholhoudende drank (distilleren) kunnen hogere alcoholpercentages ontstaan, sterke drank. In bier zit 5% alcohol, in wijn 12% en in gedistilleerd, zoals jenever 35%. Alcohol ziet eruit als water en smaakt nergens naar. Pure alcohol is heel giftig. Als iemand pure alcohol drinkt, kan hij daaraan dood gaan. In wijn, bier en sterke drank is de alcohol verdund met water. In breezers is de alcohol verdund met frisdrank. Breezers zijn gemakkelijk te koop. Naast bier, wijn en sterke alcoholishe dranken zijn er nog meer soorten drankjes op de markt. Onder jongeren zijn vooral de zogenaamde mixdrank-
jes populair, evenals shooters en alcopops. Steeds meer jongeren beginnen steeds jonger met alcohol te drinken. Een breezer is een limonade met alcohol in een mooi flesje. Jongeren drinken er al gauw te veel van, omdat het lijkt alsof er geen alcohol in zit. Na 2 á 3 glaasjes wordt je echt wel dronken en sommige worden er ook agressief van. De mensen drinken breezers, omdat het veel cooler is dan die flesjes limonade. Alcohol heeft zowel voor- als nadelige effecten op je lichaam. Voordelen: Je polsslag en ademhaling gaan sneller. Je bloedvaten onder de huid worden wijder. Dit geeft tijdelijk een warm gevoel. Je krijgt zin in eten. Veel mensen vinden het drinken van alcohol plezierig. Het geeft ontspanning, het hoort vaak bij gezellige gelegenheden of als er iets te vieren valt, de smaak vinden veel mensen lekker, je maakt makkelijker een praatje en het geeft je bij een paar glazen vaak een lekker en zelfverzekerd gevoel. Nadelen Je kunt minder goed zien, proeven en ruiken. Je pijngevoel vermindert. Je kunt niet meer goed onthouden wat er gezegd wordt. Soms kun je je de volgende dag niet meer herinneren wat je hebt gedaan. Het beoordelen van situaties
november 2010
wordt lastig. Je reactiesnelheid wordt minder en de coördinatie van je spieren wordt aangetast. Een deel van je hersenen zorgt ervoor dat je niet zomaar wat doet. Je denkt bijvoorbeeld eerst na voordat je wat zegt. Dit zijn natuurlijke remmingen. Alcohol verdooft je natuurlijke remmingen. Dat betekent dat je gedrag verandert. Je voelt je wat meer ontspannen en minder verlegen. Je denkt dat je meer kunt, terwijl je juist minder kunt. Hierdoor kun je overmoedig worden en jezelf overschatten. Je zelfkritiek verdwijnt. Je wordt overdreven emotioneel. Je kunt dingen doen die je anders niet zou doen, bijvoorbeeld vrijen met een wildvreemde, iets vernielen op straat, schelden of ruzie maken. En soms drinkt iemand het om nare dingen niet meer te hoeven voelen. En heel veel mensen doen het om bij het groepje te horen. Als mensen jarenlang teveel alcohol drinken, dan kunnen ze ziek worden. Hersenen, hart, lever en maag kunnen beschadigd raken. De reden dat mensen veel alcohol drinken kan het gevolg zijn van verslaving. Verslaving betekent dat je niet meer zonder alcohol kan zonder allerlei klachten te krijgen. Als je verslaafd bent en je probeert te stoppen, krijg je heel veel klachten zoals: het trillen van de handen, angst gevoel en dan nog veel meer psychische problemen. Ernstigere nadelen bij overmatig gebruik zijn: depressie verhoogde kans op kanker alcoholhepatitis Vervolg op pagina 13
november 2010
DE CONSUMENTENKOERIER
Gezondheid en Voeding
Bloeddruk patiënten een vergeten groep in de samenleving Hoge bloeddruk is eigenlijk geen ziekte, maar geeft wel meer kans op hart- en vaatziekten. Bij de voedingsadviezen bij hoge bloeddruk wordt ook gekeken naar andere factoren die de kans op hart- en vaatziekten vergroten. Voorbeelden van deze risicofactoren zijn overgewicht, diabetes mellitus en een te hoog cholesterolgehalte. In onze eethuizen en slagerijen wordt hier totaal geen rekening meegehouden. Ook op feestjes niet. De Consumentenkring pleit voor standaardisering van het zout gehalte in voedingsmiddelen van openbare eetgelegenheden en verpakte producten. Voedingsadviezen bij hoge bloeddruk Een gezonde leefstijl is voor iedereen van belang om de kans op hart- en vaatziekten te verminderen. Daarbij hoort gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging, een normaal gewicht en niet roken. De basis van ieder voedingsadvies is: eet gezond en gevarieerd. Let bij hoge bloeddruk op de volgende punten: •wees matig met zout; •neem ruim groenten en fruit; •let op vet; •eet geen drop Wees matig met zout Alle voedingsmiddelen bevatten van nature al een beetje zout. Zout toevoegen is dus overbodig. Kies zoveel mogelijk voor andere smaakmakers
dan zout, zoals (verse) kruiden en specerijen. Voorbeelden zijn: •groene kruiden zoals basilicum, bieslook, dille, lavas, oregano, peterselie, rozemarijn; •specerijen zoals kaneel, kerrie, kruidnagel, nootmuskaat, peper en cayennepeper; •andere smaakmakers zoals citroen, ui, knoflook, mosterdzaad en gember; •geroosterde zaden en pitten zoals pijnboompitten, sesamzaad en zonnebloempitten. Vermijd producten die veel zout bevatten. Veel zout komt voor in: •kant en klare afhaal-, oven- of magnetronmaaltijden; •hartige snacks zoals kroketten en frikandellen; •kant en klare soepen en sauzen; •smaakmakers als bouillonblokjes, kant en klare (kruiden)mix, maggi, ketjap, worcestersaus, mosterd, sambal, tomatenpuree en ketchup. Neem ruim groenten en fruit elke dag. Let op vet: neem producten met onverzadigd vet of magere producten Onverzadigd vet is (bij matig gebruik) goed voor uw hart en bloedvaten. Verzadigd vet is niet goed; het verhoogt het cholesterolgehalte van uw bloed en daarmee de kans op hart- en vaatziekten. Hoe minder verzadigd vet er in uw voeding zit,
Pagina 5
hoe beter. Het is daarom van belang om magere producten te nemen of producten waar onverzadigd vet inzit: •kies (dieet)halvarine, olie en vloeibare bak- en braadproducten in plaats van roomboter, harde margarines en bak- en braadproducten; •kies mager vlees en magere vleeswaren (rookvlees) in plaats van vet vlees en vette vleeswaren zoals worst en ontbijtspek; •kies Leidse 20+ kaas, 30+ kaas of magere smeerkaas in plaats van volvette kaas (48+ en 60+ kaas, roomkaas); •kies magere of halfvolle melk en melkproducten in plaats van volle melk en melkproducten; •kies verstandige tussendoortjes (zie hieronder) in plaats van snacks, taart, koeken/koekjes, cake, chocolade enz. Eet geen drop Beperk het gebruik van drop. Veel en regelmatig drop eten kan de bloeddruk verhogen. Dit komt niet door het zout in drop, maar door een andere stof (glycyrrizine) die in alle soorten drop voorkomt. Lichaamsgewicht Als u te zwaar bent, kan afvallen helpen de bloeddruk te verlagen. Een gewichtsvermindering van 10 procent heeft effect. Op een verantwoorde manier afvallen en een goed gewicht behouden is beslist geen eenvoudige opgave. Neem eventueel contact op voor advies bij uw huisarts. Vervolg op pagina 11
Pagina 6
november 2010
DE CONSUMENTENKOERIER
Bezoek van de voorzitter v/d Consumentenkring aan de Consumenten Autoriteit Nederland Wij wilden weten wat de Consumenten Autoriteit is en wat ze doen. De voorzitter sprak met de heer Bod Boeleman van de Consumenten Autoriteit Nederland
www.shalomsuriname.com
Woningbouw Krediet vanaf 6%
Voor nieuwbouw, renovatie of uitbreiding woonhuizen kunt u lenen bij DE SCHAKEL Looptijd: tot 25 jaar. Rente vanaf: 6% per jaar Voor informatie & dienstverlening: Fred Derbystraat 85 t.o. Tori Oso “Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht” sinds 1972
edietcoö n kr pe -e
ar
ar
spa
de schakel
www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85
wat hun rechten zijn hoe eerder bedrijven geneigd zijn zich aan de wet te houden. Dit is heel effectief omdat de mensen zelf dan de rechten bewaken. Dat zijn de belangrijkste taken van de consumentenautoriteit. Voor de rest participeert de consumenten autoriteit in verschillende internationale samenwerkingsverbanden. Veel meer mensen komen over de grens maar deze vervagen steeds meer. Het is daarom van belang dat ze gingen samenwerken met andere landen om de problemen te kunnen aanpakken. Ze werken in de Benelux waar ze gezamenlijk onderzoek doen naar bepaalde probleemgevallen. Ze werken in Europa met 27 landen volgens de EU regels. De 27 staten hebben
allemaal een consumentenautoriteit die met elkaar verbonden zijn doormiddel van een informatie systeem. Als je bv. iets koopt via het internet in een van deze landen en er gaat iets mis en het gaat om meer gevallen van de zelfde soort, dan kunnen zij via dit informatiesysteem een verzoek doen aan de consumenten autoriteit van dat land om op te treden. Volgens de Europese regels zijn ze daartoe verplicht. Ze moeten daar aan mee werken en wat aan doen. Verder zijn ze lid van de ICPEN (Internationale Consumer Protection and Enforcement Network ) waar ze nu voorzitter van zijn. Hier wordt samen met andere landen gekeken naar problemen over de hele wereld die consument raken en er wordt ervaring uitgewisseld in best practice. Op telecommunicatiegebied wordt samengewerkt met de OPTA (Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit) om spam gevallen op te lossen. Met de Consumentenbond is er een goede samenwerking. Wat de Consumentenbond wel doet en zij niet, zijn de vergelijkingen om consumenten te helpen bij het maken van een goede keus. Maar ook de voorlichting en het inzichtelijk maken van keuze mogelijkheden door de Consumentenbond is belangrijk. De vergelijking wordt met naam en toenaam gedaan en dat is wettelijk toegestaan.
tie ra
tie ra
edietcoö n kr pe -e
kan voeren. Er zijn ook voorbeeldbrieven die je kunt schrijven aan zo’n leverancier. Er is een lijst van rechten. Want hoe meer consumenten weten
spa
De Consumenten Autoriteit is opgericht in 2006 meer vanwege druk vanuit Brussel. In Brussel had men gezegd dat elk land een consumentenautoriteit moest hebben. Het was meer een Europese zaak dan een individuele zaak. Er moest toezicht komen op de consumentenregels/ consumentenwetgeving. Ieder land moest toezicht houden op de consumentenwetgeving en in staat zijn om boetes te geven aan bedrijven die de wet overtreden. Dat is gebeurd en de consumentenautoriteit is opgericht met 10 personeelsleden en is inmiddels uitgegroeid tot een bedrijf met 45 werknemers. Men had gedacht dat het klein zou blijven maar ondanks deze groei is de consumentenautoriteit nog klein in vergelijking met de toezichthouder op de Nederlandse Banken. De consumentenautoriteit heeft twee taken; de eerste is het toezicht op de consumentenwetgeving die in het burgerlijk wetboek staat, waar bedrijven zich aan moeten houden. Daarnaast doet zij onderzoek naar overtredingen van bedrijven om zodoende sancties te kunnen opleggen, een boete te geven en/of een dwangsom opleggen voor iedere dag dat zij niet voldoen aan de opgelegde maatregelen. Een andere taak is de consumentenvoorlichting. Er is een afdeling “Voorlichting”. De consumentenautoriteit heeft een heel professionele website. Als je kijkt naar de website kun je alles over consumentenvoorlichting vinden. B.v.: ik heb een koelkast gekocht en die is binnen een halfjaar stuk. Wat kan ik doen om mijn recht te krijgen. Er wordt dan voorlichting gegeven over hoe je met de koelkasten leverancier een gesprek
de schakel
www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85
november 2010
Pagina 7
DE CONSUMENTENKOERIER
Omgaan met geld
Financiële onafhankelijkheid:
Op 25 nov 2011 zal Suriname 35 jaar onafhankelijk zijn. Elk jaar wenst de Surinamer dat deze jaren van financiële onafhankelijkheid zijn. Dit onderwerp bracht mij op het idee om het artikel voor de maand november te schrijven rondom dit thema. Financiële onafhankelijkheid. Financiële onafhankelijkheid is een goed streven , maar vaak wanneer meerdere kinderen in een gezin worden geboren stoppen de meeste vrouwen met werken. Toch is deze tijd niet meer de tijd waar de vrouw thuis blijft voor de kinderen, en de man zorgt voor het inkomen. Vrouwen worden tegenwoordig steeds minder financieel afhankelijk van hun mannelijke partner. Er zijn niet veel gezinnen meer waarvan één van beide helemaal niet werkt. Een tweede , een derde en zelfs vierde inkomen , wordt steeds noodzakelijker. Door deze verandering worden vrouwen steeds minder afhankelijk van een kostwinnende echtgenoot. De man verdient, maar de vrouw
ar spa
de schakel
www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85
Hoe begin je zo’n gesprek? Doe het op een rustig moment. Begin er niet onverwachts over, of net voor het naar bed gaan als je allebei moe bent. Zorg dat je niet boos of geïrriteerd bent. Maak desnoods een afspraak voor een bepaalde tijd en datum, leg de papieren klaar en neem ruimvoldoende tijd in voor het gesprek.
Consumentenkring Telefoon: 06804513 Adres: Kersten WinkelCentrum Unit 33
of Mail naar
[email protected]
SMS 8509933 (kosten $0,15)
Wordt lid en profiteer van de voordelen
Sparen tegen hoge rente. Lenen tegen de laagste rente Voor informatie & dienstverlening: Fred Derbystraat 85 t.o. Tori Oso “Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht” sinds 1972
edietcoö n kr pe -e
ie rat
ie rat
edietcoö n kr pe -e
Toch is het van belang om gezamenlijk over financiën te praten en niet alleen vanwege de huiselijke vrede. Wanneer één van beide partners iets overkomt, is het van belang dat de ander weet hoe de financiële zaken zijn geregeld, welke spaarrekeningen of leningen zijn afgesloten.
Het is goed om vaker te overleggen; een maandelijks familiebudget overleg. Daar kan gekeken worden naar de uitgaven: geven we meer uit dan we verdienen ? Hoe is dit mogelijk ? Wie moeten we nog betalen, of wie kunnen we niet betalen ? Hoe pakken we het aan ? Sparen we wel? Geldzaken hoeven niet altijd vervelend te zijn. Als je alle kosten en spaardoelen op een rijtje hebt, weet je ook of je wat overhoudt of wat aan een kant wilt zetten, om SAMEN leuke dingen van te doen.
ar
Hoe praten partners over geld?
Een goed vertrekpunt is om doelen en prioriteiten vast te stellen. Wat wil je bereiken? Wat wil je partner bereiken? Wat wil je betalen van de gezamenlijke rekening? Wil je liever de hypotheek versneld afbetalen of op vakantie gaan? Stel samen een lijstje op van vaste lasten, doelen en prioriteiten en je hebt een overzicht van de huidige financiële situatie en waar je in de toekomst naartoe wilt.
spa
Drs. Lilian Wiebers
ook. En dan komt het: partners hebben vaker ruzie over geldzaken dan over het huishouden. Toch moeten geldzaken worden besproken. Hoe doe je dat? Binnen relaties blijkt het lastig te zijn om open en eerlijk met elkaar te praten. Vrouwen hebben wel vaker een geldgeheim voor de partner of omgekeerd. Geld lijkt hard en zakelijk, maar is stiekem verweven met gevoelens van eigenwaarde en onafhankelijkheid. Wie zich hiermee gaat bemoeien, vraagt om ruzie. Logisch dat partners regelmatig ruzie hebben over geld. De meeste ruzies gaan over het bestedingspatroon van de partner. “Wat heeft het allemaal gekost?” Ook zijn er regelmatig discussies over wie wat betaalt.
de schakel
www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85
Pagina 8
DE CONSUMENTENKOERIER
november 2010
Broodvrucht
ze geroosterd, gebakken, gebraden of gekookt. Wanneer gekookt wordt de smaak beschreven zoals aardappelachtig, of gelijkaardig aan vers gebakken brood (vandaar de naam). Omdat de broodvruchtenbomen op bepaalde ogenblikken van het jaar grote hoeveelheden produceren, is het behoud een kwestie. Een traditionele bewaartechniek is gepelde en gewassen vruchten in een bladgevoerde kuil begraven waar zij tijdens verscheidene weken vergisten en een zuur, kleverig deeg produceren. Zo opgeslagen, kan het product een jaar of meer duren, en de vergiste broodvruchtenbrij heeft vele namen zoals mahr, ma, masi, furo, en bwiru. De meeste broodvruchtenboomGebruik De broodvrucht is het voornaamste soorten produceren het hele jaar voedsel in vele tropische gebieden. door wel een klein aantal vruchten, Zij zijn zeer rijk aan zetmeel, en al- zodat de verse broodvrucht bijna altijd beschikbaar is, maar enigszins vorens ze worden gegeten worden De broodvrucht is één van de meest vruchtbare voedselbronnen, met één enkele boom die tot 200 of meer vruchten per seizoen produceert. In de Stille Zuidzee, brengen de bomen 50 tot 150 vruchten per jaar op. In zuidelijk India, is de normale productie jaarlijks 150 tot 200 vruchten. De productiviteit varieert tussen natte en droge gebieden. In de Antillen, is een conservatieve raming 25 vruchten per boom. De studies in Barbados wijzen op een redelijk potentieel van 6.7 tot 13.4 ton per acre (16-32 ton/ha). De veel hogere opbrengsten zijn voorspeld, maar de deskundigen zijn sceptisch en beoordelen deze voorspellingen als onrealistisch.
zeldzaam in het “verkeerde” seizoen. De broodvruchten kunnen gekookt worden gegeten, of verder in een verscheidenheid van ander voedsel worden verwerkt. Een gemeenschappelijk product is een mengsel van gekookte of vergiste broodvruchtenbrij die met kokosmelk wordt gemengd en in banaanbladeren wordt gebakken. De gehele vruchten kunnen in een open brand (?) worden gekookt, vermengd met ander voedsel zoals kokosmelk, suiker en boter, gekookt vlees, of andere vruchten en worden gevuld. Het gevulde fruit kan verder worden gekookt zodat het vleesaroma in de broodvruchten doordringt.
november 2010
DE CONSUMENTENKOERIER
Klachten, tips en complimenten
Pagina 9
Sinds de opening van ons kantoor op 2 oktober jl. lijkt het alsof meerdere mensen ons weten te vinden en daar zijn we uiteraard erg blij mee. Tenslotte zijn we er voor u en uw ervaringen die u heeft met de diverse zaken, winkels en instanties. In dit artikel houden we het nog wat algemeen en publiceren slechts een greep uit de binnengekomen klachten, aangezien we de afgelopen periode niet hebben kunnen nagaan of de door u geuite klachten al dan niet terecht waren. We vinden dat het principe van hoor en wederhoor toegepast moet worden en willen dus niet “zomaar” alles publiceren. De klachten die bij ons binnenkomen zullen we zonder de naam van de klager publiceren, maar zijn/ haar naam en tel.nr. moeten wel bij ons bekend zijn. Onderstaand artikel bevat slechts een greep uit de waslijst van klachten die bij ons binnen is gekomen.
mis. Zo is er een klager die te weinig grind kreeg en het IJkwezen hierover heeft benaderd, waarop het bewuste bedrijf alsnog de te weinig geleverde hoeveelheid heeft bezorgd.
• De SWM schijnt nog steeds vuil water uit de leidingen te laten stromen en de klager vraagt zich af of er niet een filter geplaatst kan worden om dit probleem op te lossen.
• Een Chinese winkel aan de Kwattaweg verkoopt koekjes en kruipende diertjes in hetzelfde zakje. De zakjes hebben geen vervaldatum en de opschriften zijn in een vreemde taal.
• Er zijn nog steeds ondernemers die op de onmogelijkste uren hun bedrijfsactiviteiten uitvoeren, waardoor er voor de omwonenden dus ook op de meest onmogelijke uren overlast wordt veroorzaakt. Zowel politie, BOG en de Milieudienst zijn hierover benaders, maar zonder resultaat.
• Tegenwoordig kan men zelfs in Suriname de z.g. “sneeuwbanden” kopen! Men vraagt zich af wat die dingen hier doen; waar vinden we in ons land sneeuw? Ze maken onnodig veel geluid en dat hebben we in ons land al meer dan genoeg. Deze klachten zijn stuk voor stuk rijp voor de aandacht van de diverse ministeries en/of instanties, maar via diverse klagers hebben we vernomen dat daar ook niet altijd een luisterend oor wordt gevonden.
• Bij een grote supermarkt aan de Highway koopt iemand een zak rijst, waar na een week de wormen al uitkruipen. De producent zegt hier niet verantwoordelijk voor te zijn en verwijst de klant terug naar de verkoper, die wel een nieuwe zak rijst wil geven, maar geen geld teruggeeft. De klant is echter het vertrouwen in deze winkelier kwijt. •
Met de weegschalen is er ook nogal eens iets
• Iemand koopt een armband van het merk “Swarovski”, dat 2 jaar garantie biedt op haar producten. Na 1 week is er een oogje stuk en de winkelier wil dat de klant een foto maakt van de armband en naar hem mailt, maar de klant brengt de armband met bon en al, wat niet wordt geaccepteerd door de winkelier. De klant zoekt via Internet contact met het moederbedrijf en krijgt als antwoord dat er wel degelijk gerepareerd kan worden. Ook valt dan het enorme prijsverschil op tussen de vraagprijs in de winkel en op het net.
Wij, als Consumentenkring, betreuren dit enorm; soms vraag je je af waar je wèl terecht kunt om gehoord te worden… Wij hopen, dat door samen met u een vuist te maken, de consument beter beschermd wordt tegen de diverse wantoestanden die we hierboven hebben beschreven.
“EEN TUIN MOET JE NIET ONDERHOUDEN MAAR COACHEN” EEN TUIN IS GEEN KANT-EN-KLAAR PRODUCT... HET IS EEN NATUURLIJK PROCES.
Pagina 10 De Chef De naam van dit recept komt van ‘boil down’ (het Engels woord voor inkoken), dat in de loop der tijden ‘oil down’ is geworden. Vaak wordt voor dit recept varkensstaart gebruikt. 250 g gezouten rundvlees, gezouten varkensvlees of cornedbeef 1 grote broodvrucht, geschild en van zaad ontdaan 7 1/2 dl kokosmelk 1 takje tijm, fijngehakt 1 takje peterselie, fijngehakt 1 hele, groene Spaanse peper 1 uitje, fijngehakt 1 bosui, fijngehakt 1 teentje knoflook 1 theelepel kurkuma Kook het gezouten vlees in een pan met zo veel water dat het onderstaat tot het bijna gaar is (ca. 20 minuten). Ververs het water halverwege de kooktijd om het teveel aan zout aan het vlees te onttrekken. Laat het vlees uitlekken. Snijd het gezouten vlees of de cornedbeef in kleine stukjes. Snijd de broodvrucht in plakken van ca. 5 cm dik. Vermeng het vlees met de broodvrucht en de kokosmelk in een diepe pan en breng het aan de kook. Temper de warmte tot laag, voeg de rest van de ingrediënten toe (zorg dat de Spaanse peper heel blijft) en laat dit ca. 20-30 minuten pruttelen tot het vlees gaar en de vloeistof verdampt is. Roer af en toe. Haal voor het opdienen de Spaanse peper eruit. Heel warm serveren. Bron: Koos Manders
DE CONSUMENTENKOERIER
Welke zijn de beste omstandigheden voor zijn ontwikkeling? De broodboom groeit goed waar het warm en vochtig is, van de vlakte aan de zee tot in de bergen, maar niet hoger dan 700 meter. Hij heeft tussen 1500 en 2000 mm neerslag nodig per jaar. Het is een plant die bang is voor grote droogte. Wanneer het toch gebeurt, vallen vele kleine vruchten af. Om zich goed te kunnen ontwikkelen, heeft hij een lichte grond nodig, die doorlatend, rijk en diep is.
Voorzitter Consumentenkring Suriname Albert Alleyne Behalve aan de Consumentenautoriteit Nederland, bracht de voorzitter ook een bezoek aan de Consumentenbond Nederland. Er is lang gesproken en er zijn afspraken gemaakt voor een vervolg gesprek. Ook aan het NIBUD (Nationaal Instituut Budgetbeheersing) is een bezoek gebracht. Het gesprek met Tamara was goed, en veel belovend. Met hen zijn er ook afspraken voor samenwerking gemaakt.
november 2010 Het nut van de broodboom De veritab wordt door de mensen groen of rijp gegeten, gekookt of geroosterd. Men maakt er ook salade van. Ze kan in de oven gebakken worden als brood, of in een kom met suikerrietstroop. Ze wordt gekookt om puree van te maken. Gemengd met gekookte eieren of stukken vis maakt men er kroketten van. Er wordt pap of pudding van gekookt. Je kan de vrucht ook fruiten, en dan noemen Haïtianen het accordeon. Gedroogd geeft de veritab fijne bloem, goed te gebruiken in de pastei- en broodbakkerij. Men kan de bloem met tarwebloem – Franse bloem, zegt men in Haïti – mengen om er brood van te bakken. Dat zou de uitgaven om tarwebloem te kopen in het buitenland voor dit land kunnen doen dalen en het zou ook de aanplant van de broodboom kunnen aanmoedigen. Men gebruikt het brood om een deegbal van te maken. Het hout van veritab is goed verzaagbaar tot planken en bruikbaar in de schrijnwerkerij, maar deze activiteit is niet aan te moedigen.
november 2010
Vervolg:
DE CONSUMENTENKOERIER
Pagina 11
Bloeddruk patiënten een vergeten groep in de samenleving
Algemeen voedingsadvies met aandachtspunten voor hoge bloeddruk Gebruik dagelijks gemiddeld de volgende hoeveelheden: •8-12 glazen (11/2 liter) vocht (zoals water, koffie, thee, vruchtensap en frisdrank), waarvan 2-3 glazen magere of halfvolle melk (-producten) (300-450 ml); •5-7 sneden bruin- of volkorenbrood, dun besmeerd met ongezouten (dieet)halvarine; •1-2 plakken 20+ of 30+ kaas (20-40 gram); •1-2 plakken magere, lichtgezouten of ongezouten vleeswaren zoals fricandeau, kip- en kalkoenfilet, rosbief en lichtgezouten rookvlees (15-30 gram); •2 porties fruit (200 gram); •3-5 aardappelen (150-250 gram) of 2 opscheplepels gekookte rijst (125-175 gram) of 3 opscheplepels gekookte pasta (zoals macaroni en spaghetti) of peulvruchten (125-175 gram);
•3-4 opscheplepels groenten (150-250 gram); •een stukje mager vlees (100 gram), vis (1 à 2 maal per week), gevogelte of een ei (maximaal drie per week); •1 eetlepel ongezouten (dieet)margarine, olie of vloeibaar bak- en braadvet voor de bereiding van de warme maaltijd. Tussendoortjes Verstandige tussendoortjes zijn: biscuits, rijstwafels, ongezouten popcorn, ongezouten geroosterde pitten (zoals zonnebloem- of pijnboompitten), krenten, rozijnen, rauwkost en een toastje met magere smeerkaas of vis. Eventueel ook walnoten, hazelnoten en amandelen. Noten zijn rijk aan vet, maar wel van de goede soort. Wees matig met alcohol Een glaasje alcoholische drank kan geen kwaad, maar drink niet meer dan één à twee glazen op een dag en liefst niet elke dag.
Pagina 12
DE CONSUMENTENKOERIER
Vervolg:
november 2010
Consumentenbescherming
2.3 De Grondwet en
Consumentenbescherming •De rol van de Grondwet De grondwet is een document dat de leidende filosofie van de overheid en haar volk weergeeft. Het zorgt voor de formele verklaring van individuele- en staatsrechten en een omlijning van verantwoordelijkheden van de staat. Oorspronkelijk weergeeft het de waarden, de normen en de eisen van de staat en een overzicht van de regels van het politieke spel. Vroeger voorzagen de Grondwetten hoofdzakelijk in burgerlijke en politieke rechten. Zij verwezen naar de vrijheid en de veiligheid van een persoon en bescherming van de staatsburger en de algemene macht. Over het algemeen geven oudere Grondwetten aan hoe de staat wordt georganiseerd, hoe deze geregeerd moet worden en hoe recht moet worden gesproken. De tendens van de laatste jaren was gericht op het versterken van de rol en de superioriteit van de Grondwet. Nu geven de moderne Grondwetten beslist een grotere omvang van rechten van de mens. Zij specificeren niet alleen burgerlijke- en politieke rechten, die ook als de rechten van de eerste generatie bekend zijn, maar daarnaast een keten van economische-, sociale- en culturele rechten, die als rechten van de tweede generatie worden aangemerkt. Om beide rechten aan te vullen, kwam de tendens om het recht op ontwikkeling op te nemen, die verwezen wordt als derde-generatierechten of solidariteitsrechten. •Zou de consumentenbescherming in de Grondwet moeten worden vastgelegd? Sinds de jaren '80 worden de rechten van de consument erkend als rechten van de mens en zijn opgenomen in de Grondwetten van vele landen. De bepalingen voor consumenten-
bescherming vallen typisch onder de rubriek: economische regime. Dit is vooral duidelijk in landen die op het markteconomiesysteem gebaseerd zijn. Deze Grondwetten erkennen de ongelijkheden in de consument-leverancier verhouding, d.w.z. de ongelijkheid van onderhandelingspositie, de ongelijkheid van kennis en de ongelijkheid van middelen. Vandaar de behoefte om specifiek te zorgen voor de rechten van de consument. Er is gedebatteerd over de Grondwet - de opperste wet van het land - die zich niet leent voor specifieke details die nodig zijn om consumentenbeschermingskwesties uitvoerig te bestrijken. Voorstanders van deze mening pleiten voor specifieke statuten omdat beter kan worden omgegaan met consumentenbeschermingskwesties, terwijl de constitutionele bepalingen gewoonlijk algemener worden verwoord en vereisen verdere interpretatie en uitwerking door de gerechtelijke autoriteiten op de toepasselijkheid van de bepalingen aan consumenten. Bijvoorbeeld, de gerechtshoven in India en andere jurisdicties hebben de bepaling `het recht op leven' geïnterpreteerd in hun Grondwet als het recht op levensonderhoud of beroep. Deze mening verwaarloost echter het feit dat de Grondwet (de opperste wet van het land) boven alle andere wetten staat, om het even welke rechten die hiermee worden gewaarborgd, voorrang doen geven, versterken en wettigen. De ideale situatie zou zijn het recht op consumentenbescherming op te nemen in de Grondwet en erop te wijzen dat er verdere wetgevende bepalingen zou moeten zijn om dit recht uit te werken. Dit wordt ondersteund door het argument dat, wanneer een sterke constitutionele bescherming voor consumenten bestaat, bepaalde nieuwe wetten in overeenstemming met dit constitutionele recht moeten zijn. Verder zullen de overheden een con-
trole van bestaande wetten moeten bewaken om te bepalen of zij met deze constitutionele verplichting in overeenstemming zijn. Bestaande wetten die niet conform de Grondwet zijn, zouden moeten worden herroepen of worden gewijzigd. Zelfs als een dergelijke controle niet plaatsvindt, kan de grondwettigheid van deze wetten door processen worden getest. Het is duidelijk dat het opnemen van bepalingen met betrekking tot consumentenbescherming nu de norm in moderne grondwetten is. Duidelijk is dat een constitutioneel ontwerp niet alleen bepaalt hoe een systeem in de praktijk werkt. Niettemin, wordt de kwestie van consumentenbescherming zonder twijfel versterkt wanneer deze ondersteund wordt door een Constitutionele voorziening. •Welke aspecten van consumentenbescherming zijn verankerd in Grondwetten? De grondwetten van minstens 24 landen wereldwijd voorzien in consumentenbescherming. Een analyse van deze constitutionele bepalingen wijst op grote verschillen in inhoud en vorm. Een samenvoeging van de elementen die zij bestrijken wijzen echter op een benadrukking van de vier aspecten hieronder: 1. De basisrechten van de consument die beschermd moet zijn door de wet; 2. De gebieden van economische activiteit die geregeld moeten zijn om in deze rechten te voorzien; 3. De vrijheid om onafhankelijke consumentenverenigingen te vormen en hen bij te staan met de vereiste wettelijke status (locus standi) om de belangen van de consument in de gerechtshoven te vertegenwoordigen; en 4. De oprichting van een overheidsinstelling om de belangen van consumenten veilig te stellen.
DE CONSUMENTENKOERIER
november 2010
D
e stichting Lust en Rust, is een NGO die het Low Income Shelter Program (LISP) helpt coördineren.
L
ISP 2 stelt zich ten doel een bijdrage te leveren aan de armoedebestrijding in Suriname door de zelfbouw werkzaamheden te stimuleren en de rehabilitatie en bouw van woningen voor de lage- en middeninkomensgroepen te bevorderen, in samenwerking met de overheid.
N
u ook bereikbaar op het kantoor van de Consumentenkring, in het Kersten Winkelcentrum unit 33, telefoon: 06804513 of 08787428
“Consumentenkring Suriname” is een vereniging van consumenten. De vereniging is opgericht op 1 januari 2006 De vereniging stelt zich ten doel: 1) het behartigen van het algemeen belang van de consumenten in Suriname; 2) het beschermen van de consumenten in Suriname in de ruimste zin des woords, voor zover wettelijk toegestaan. De Consumentenkring Suriname geeft sinds 1 juni 2009 “de Consumentenkoerier” uit. Neem een abonnement op ons maandblad, ondersteun of doe een bijdrage. Voor meer info ga naar onze website: www.consumentenkring.com Sinds 2 oktober 2010 heeft zij een kantoor in het Kersten Winkel Centrum unit 33, waar u terecht kunt met klachten en voorstellen Een sterke consumentenorganisatie is een garantie voor een gezonde economie.
Vervolg:
Pagina 13
Glaasje op, laat je Rijden
Kinderen en jongeren zijn volop in de groei. Er is niet alleen sprake van lengtegroei, ook de hersenen en het botstelsel ontwikkelen zich nog. Verder moet het lichaam nog een seksuele ontwikkeling doormaken, waarbij hormonen een belangrijke rol spelen. Alcoholconsumptie door jongeren die nog in de groei zijn kan de hersenontwikkeling, de botontwikkeling en het hormoonstelsel ongunstig beïnvloeden. Alcoholconsumptie kan ook leiden tot ontremming van het gedrag, waardoor de kans op ongelukken en op seksueel risicovol gedrag toeneemt. Bovendien zijn er indicaties dat het risico op alcoholverslaving toeneemt als men al op jonge leeftijd met alcohol begint. Alcoholconsumptie door kinderen en jongeren in de groei wordt daarom sterk ontraden. Kinderen zijn in het algemeen kleiner dan volwassenen en hebben (absoluut gezien). Daardoor wordt de alcoholconcentratie in het bloed na het drinken van één standaard glas bij kinderen en jongeren hoger dan bij volwassenen.
Pagina 14
DE CONSUMENTENKOERIER
International
november 2010
Waarom consumenten kunnen profiteren van de meeteenheidsprijzen Posted: 20 Oct 2010 03:38 AM PDT
ten, en nu ook in Australië, zijn supermarkten verplicht om de prijs per meeteenheid van verpakte producten alsmede de verkoopprijs aan te bieden. Sinds december 2009 moeten grote supermarkten in Australië de prijs per meeteenheid van de meeste voorverpakte producten aanbieden. Het Australische systeem is het resultaat van een langdurige campagne van verscheidene Australische consumentenorganisaties, met inbegrip van Consumers International leden, Australische Consumentenbond (naar keuze) , en de Consumenten Federatie van Australië . De meeste supermarkten zijn sterk gekant tegen het concept en weigerde om de prijs per meeteenheid vrijwillig aan te bieden. Australische consumenten activist, Ian Jarratt, zegt dat consumenten kunnen profiteren van de prijs per eenheid (prijs per meeteenheid) op de verpakte producten. Ik ben een vrijwilliger bij de Queensland Consumers 'Association in Australië. Ik denk dat, het systeem “de prijs per eenheid” een systeem is met zo veel voordelen voor consumenten, consumentenorganisaties kan hebben in plaatsen waar de er geen prijs per eenheid is. Wij moeten nu campagne beginnen voor een betere dienstverlening en voor hoge normen. De prijs per eenheid maakt het makkelijker voor consumenten om beslissingen te nemen waarbij ze “waar voor hun geld krijgen”, bijvoorbeeld, tussen cornflakes kiezen in kartonnen dozen of per stuk: 480g van merk A kost SRD7.60 per kg 775g van merk A kost SRD7.10 per kg maar 500g van merk B kost SRD6.40 per kg Eenheidsprijzen worden verstrekt in aanvulling op de verkoopprijzen om de consument te helpen de verwarring die ontstaan door de steeds toenemende aantal pakket maten, merken, producten, soorten verpakking en product vormen die te koop. Consumenten die gebruik maken van de prijzen per eenheid kunnen veel geld en tijd besparen. De levering van de prijs per eenheid varieert sterk over de hele wereld. Op sommige plaatsen is het verplicht en zijn er meestal regelgevende normen. Maar, waar bepaling vrijwillig is, normaal gesproken zijn er geen, of slechts minimale, regelgevende normen en de omvang van deze voorziening varieert sterk. Afhankelijk van het systeem ter plekke, is de kwaliteit en het nut van de prijs per eenheid voor de consument enorm variërend. In de Europese Unie, sommige delen van de Verenigde Sta-
Tijdens de campagne bezocht ik delen van de VS en Europa om de diverse systemen die in gebruik zijn te bestuderen en om er te rapporteren over voor het beste systeem voor de Australische studie. Ik heb ontdekt dat er vele plaatsen zijn, waar de bestaande verplichte en vrijwillige prijs per eenheid systemen zijn gesub-standariseerd en van mening zijn dat de consumentenorganisaties campagnes moesten voeren voor verbeteringen. Enkele voorbeelden van sub-standaard praktijken zijn: de prijzen per eenheid die zeer moeilijk of zelfs onmogelijk te lezen is; voorziening voor slechts enkele maten en merken binnen een soort product; en het gebruik van meer dan een eenheid van de maatregel binnen een type product.
Een zeer belangrijke norm is dat de prijzen per eenheid op de plank rand van het etiket moet worden geplaatst, zeer prominent en makkelijk te lezen - bijvoorbeeld, zoals aangegeven op het etiket van de VS op de foto van de ingeblikte zalm (hierboven).
november 2010
Pochen
DE CONSUMENTENKOERIER
Effe lachen !!!!!!!
Pagina 15
Salesman
Drie jongens staan op het erf van de school op Een ‘van huis tot huis’ - salesman van stofzuite scheppen over hun vader hoe geweldig die gers lukt het om zich een weg te banen bij een wel is. vrouw thuis op het platteland. De eerste zegt: ‘Wel, mijn vader rent het snelst. ‘Dit apparaat is één van de beste!’ riep hij uit, Hij kan een pijl afschieten en beginnen te ren- terwijl hij een tas met vuil over de vloer van de nen en ik zeg je… hij komt voor de pijl aan. ‘ zitkamer strooide. De tweede zegt: ‘Ha! En dat vind je snel! Mijn De vrouw maakte zich er echt zorgen over dat vader is een jager. Hij kan zijn geweer afschie- het allemaal niet meer goed schoon te krijgen ten en komt voor de kogel aan. ‘ is, dus zegt de salesman De derde, die geluisterd had naar de andere twee, schudt zijn hoofd en zegt: ‘Jullie twee weten niets over snel. Mijn vader is ambtenaar. Hij stopt met werken om 15:00 uur werken en is om 7:15 uur weer thuis! ‘
‘Als dit apparaat niet alle vuil verwijderd, dan lik ik dat zelf op.’ ‘Wilt u er ketchup op?’ zegt ze, ‘want we hebben nog geen elektriciteit!’
Vergroot de kring en geef elke maand een andere vriend, vriendin of familielid je abonnementstrookje. SMS Klachten of vragen naar 8509933 (Deze sms kost $0.15)
Abonnement “De Consumentenkoerier” Voor een persoonlijk abonnement gelieve onderstaande gegevens in te vullen en te retourneren naar POB 1411 Paramaribo of af te handelen bij een van de SURPOST-kantoren ten name van de “Consumentenkring Suriname”. (www.consumentenkring.com) U kunt kiezen tussen een van de onderstaande betalingswijze t.n.v. de Consumentenkring Suriname: - RBTT Bank rek. no. 19733260 - DSB Bank rek. no. 6531806 of - bij elk SURPOST-kantoor Ik betaal voor een jaar abonnement inclusief portokosten SRD 20,00 en ontvang “De Consumentenkoerier” maandelijks op het door mij aangegeven adres. Naam: ………………………….....……….............… Tel:……………………………......……… E-mailadres: ………………………………………………………………………………………… Adres: …………………………………………………District: .....………………………........… Handtekening: ….........................……………………..Datum: ...........................…………………
Pagina 16
november 2010
DE CONSUMENTENKOERIER
Paramaribo, 12 oktober 2010
Bekendmaking N.V. Energiebedrijven Suriname Het is de N.V. Energiebedrijven Suriname (EBS) opgevallen dat bij bepaalde klanten die via de automatische bankinhouding hun stroomrekening voldoen er toch nog onduidelijkheden omtrent deze procedure bestaat. Ter voorkoming van ongerief (z.a. incasso kosten/afsluiting), houden wij u nogmaals onze automatische bankinhouding procedure voor. Er wordt bij de automatische bankinhouding door de EBS een onderscheid gemaakt tussen Grootverbruikers (GV) en Kleinverbruikers (KV). De administratieve verwerking van automatische bankinhouding van beide verbruikers vinden op dezelfde wijze plaats, terwijl de openstaande rekeningen van de Grootverbruikers eerder naar de banken worden opgestuurd dan de Kleinverbruikers. Stappen van automatische bankinhouding bij klein- en grootverbruikers: Omschrijving Factureringsmomenten (afhankelijk van de buurt/wijk)
Kleinverbruikers Grootverbruikers e e e e 10 , 14 ,18 & 22 van elke maand 15e van elke maand (de rekening vervalt de daarop (de rekening vervalt de daarop volgende maand) volgende maand)
Verzending van de stroomrekening(en) door de EBS naar de bank Inhouding van de stroomrekening(en) door de bank Bevestiging van de inhouding door de bank Verwerking van de wel/niet ingehouden stroomrekening(en) door de EBS Informeren van de wel/niet ingehouden stroomrekening(en)
Eerstvolgende werkdag na den 24ste Eerstvolgende werkdag na den 15e van de betreffende maand van de betreffende maand 29ste – 30ste van de betreffende 17e – 21ste van de betreffende maand maand 1ste – 9e van de betreffende maand
21ste – 22ste van de betreffende maand e Uiterlijk den 10 van de volgende Uiterlijk den 5e van de volgende maand maand
x x
Bij de EBS: vanaf den 10e van de x volgende maand Bij uw bank: vanaf den 1ste van x de volgende maand
Bij de EBS: vanaf den 5e van de volgende maand Bij uw bank: vanaf den 22ste van de betreffende maand
Noot: gebruikelijk is dat geretourneerde rekeningen niet wederom aan de bank aangeboden worden ter inhouding. Er wordt derhalve een beroep gedaan op de klanten om de geretourneerde rekeningen (inclusief eventuele incasso kosten) via de kas te voldoen. Indien een bankbetaler onzeker is van de inhouding, adviseren wij deze klanten om de betaalstatus te informeren bij de EBS (via de 175 lijn of te bellen naar de Customer Relations Department op het nummer: 471045, toestel nummers 207, 247, 248 & 249) of bij uw bankinstelling. (bron: N.V. Energiebedrijven Suriname)