VMBO College Maastricht Op weg naar onderwijs dat past Schoolplan 2015-2019 VMBO van LVO Maastricht e
2 definitieve versie
1
1 juni 2015 Vastgesteld door Centrale Directie LVO Maastricht op 15 juli
1
Foto: http://www.oonderdrok.com/
1 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Worden wie je bent2 Wat zeg je? Op weg naar onderwijs dat past? Naar een voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs dat past? Jazeker, wij hebben het over onderwijs dat past. Past bij mij als leerling, op deze school. Bij mij als jongere, in deze stad en streekgewest Maastricht. Bij mij als beroepsbeoefenaar, in deze arbeidsorganisatie. Bij ons, in deze (Eu)regionale omgeving. Bij ons, in deze arbeidsmarkt. Ja, als bedoeld in die veelgebruikte ‘vraag gestuurd onderwijs’. Als in onderwijs op maat. Als in gepersonaliseerd onderwijs. Als in gepersonaliseerd leren. Waar talent uitgangspunt is. Waar talentherkenning, talenterkenning en talentontwikkeling het DNA in leren, trainen en vormen is. Waar persoonlijke groei, mijn eigen situatie centraal staat. Waar ik mijn competenties leer kennen, met hulp van anderen. Waar ik bewust keuzen maakt, vanuit keuzerijkheid. Waar ik weet welke gevolgen mijn keuzen hebben. Waar ik mijzelf spiegel, waar anderen mij spiegelen. Waar ik het beste uit mijzelf haal, waar ik antwoord geef op vragen als ‘Wie ben ik, Wat wil ik, Wat kan ik’. Waar verschillen er toe doen. Waar ik mij veilig voel, waar ik mijzelf kan zijn. Waar ik trots ben op wie ik ben, op wat ik ben, op wat ik doe, trots op de school ik leer en werk. Waar ik kan worden wie ik ben. Deze school, dit VMBO College Maastricht slaat een nieuwe weg in. Waar ik zelf bepaal welk onderwijs, welk leren en welk werken bij mij past. Op weg naar de toekomst, naar een samenleving die zich blijft ontwikkelen. Op weg naar functies en beroepen die wij nu nog niet kennen. Op weg naar structuren die wij nu nog niet kennen. Op weg naar een leven lang leren. Op weg naar geluk en harmonie. Waar traditionele en technologische middelen ter beschikking staan. Waar ik mijn persoonlijke ontwikkeling kan monitoren en bijstellen. In dit licht, met deze passie en beleving, is dit schoolplan 2015-2019 geschreven. Het heeft het karakter van een koersdocument. Een uniek plan, het fundament van een zich veranderend en vernieuwend onderwijs. Een plan in ontwikkeling, een plan dat zich in de levensechte alledaagse onderwijspraktijk voortdurend aanpast. Aan de mensen, aan de keuzen, aan de omstandigheden. Een plan dat mensen laat leren van de keuzen die zij maken, van de gevolgen van die keuzen, van de ervaringen die zij opdoen. Als in de lerende organisatie die het VMBO College Maastricht is. De samenstellers Met dank aan allen die hun kennis, kunde en ervaring met ons deelden.
2
Vrij vertaald naar de video van Randstad https://www.youtube.com/watch?v=7ABvmmot25c
2 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Inhoudsopgave Voorwoord H1 Missie en visie 1.1 Missie 1.2 Visie 1.3 Identiteit 1.4 Doelmatigheid H2 Onderwijs 2.1. Didactisch proces 2.2. Pedagogisch klimaat 2.3 Loopbaanbegeleiding LOB 2.4 Aansluiting H3 Leerlingenzorg 3.1 Visie op ondersteuning 3.2 Ondersteuningsplan 3.3 Aanmelding 3.4 Leerlingvolgsysteem LVS 3.5 Verzuim 3.6 Voortijdig schoolverlaten H4 Veiligheid 4.1 Leerlingen 4.2 Medewerkers 4.3 Preventie H5 Geprogrammeerde en gerealiseerde contacttijd H6 personeel 6.1 Functie-eisen 6.2 Evaluatie en functioneren 6.3 Professionalisering 6.5 Tevredenheidsonderzoeken 6.6 Ziekteverzuim en preventie 6.7 Werken aan de toekomst H7 Bedrijfsvoering 7.1 Huisvesting 7.2 Financiën 7.3 Kwaliteitszorg H8 Communicatie H9 Bronnen
3 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Voorwoord Samenvatting In dit voorwoord wordt allereerst de positie van de VMBO scholen van LVO Maastricht beschreven. Als bedoeld in het VMBO 3 College Maastricht . Na een verklaring van de status van het document worden de speerpunten voor de ontwikkeling van het voorbereidend beroepsonderwijs beargumenteerd. Besloten wordt met een beschrijving van de kansen en unieke kwaliteiten van organisatie van samenwerkende VMBO scholen. 4
Definitie Het schoolplan als richtinggevend document op strategisch niveau leent zich niet voor een vertaling in operationele doelen en een gedetailleerde uitwerking van activiteiten en een minutieuze planning. Daarom wordt de concrete vertaalslag van de beleidsvoornemens uit het schoolplan jaarlijks uitgewerkt in het Schooljaarplan (SJP). Voor ons het liefst uitgedrukt in zogeheten KPI’s (Kritieke prestatie-indicatoren): variabelen of maatstaven om prestaties van organisaties te analyseren. Het schoolplan 2015-2019 is het beleidsplan voor de komende planperiode. Het geeft antwoord op twee belangrijke vragen: Waar staan we nu als school (positiebepaling)? Waar willen we naar toe met onze school (schoolontwikkeling)? Daarmee willen wij duidelijk maken dat het schoolplan het beleidsdocument bij uitstek is voor de sturing van schoolontwikkeling op de middellange termijn. De functie van het schoolplan is voor ons meerledig: Intern sturingsdocument (richting, houvast, kompas). Verantwoordingsdocument (interne en externe verantwoording) Ondernemingsplan (sturen op doelen, middelen en mensen voor de middellange termijn). Kwaliteitsdocument (centraal document binnen de cyclus voor kwaliteitszorg). Doel en weg, communicatie en draagvlak Het voorliggende schoolplan vindt zijn ontstaansgrond in artikel 24 van de Wet op het Voortgezet Onderwijs. In het schoolplan wordt beschreven waar de VMBO-scholen binnen LVO Maastricht van 2015 tot 2019 naar toe willen gaan. In LVO Maastricht zijn in 2019 de drie verschillende scholen ondergebracht op één campus, het VMBO College Maastricht. Dit schoolplan heeft het karakter van een koersdocument. Het ontwikkelt zich niet alleen in de tijd, er vindt ook een nadrukkelijke, continue monitoring plaats die voor een jaarlijkse bijstelling zorgt. Deze aanpak van algemeen naar bijzonder, van grofmazig naar fijnmazig, van uitzoomen en inzoomen vinden wij noodzakelijk om aan draagvlak te komen voor de beoogde veranderingen in de scholen. Draagvlak bij zoveel mogelijk medewerkers. Wij schrijven niet voor, wij gieten onze doelen niet in beton. Wij zetten ‘slechts’ punten op de horizon. De weg er naar toe leggen wij aan met onze mensen. Daarover communiceren wij; zorgvuldig en regelmatig, helder en eenduidig. Met alle betrokkenen, binnen en buiten de scholen. Via diverse media. Vanuit een en hetzelfde perspectief, in hetzelfde begrippenkader. Punten op de horizon In 2019 staat een duurzaam en toekomstbestendig onderwijsconcept in Maastricht en omgeving, waarin: De samenwerking tussen alle Maastrichtse VMBO-scholen het uitgangspunt is. De contacten met het PrO, VSO en MBO verder worden versterkt. Er een breed onderwijsaanbod voor alle leerlingen in Maastricht e.o. gerealiseerd blijft en uitgebreid wordt. Vanuit de Euregio Frans en Duits aangeboden wordt en er mogelijkheden zijn voor internationale stage. Kwalitatief hoogwaardig onderwijs geboden wordt voor alle leerlingen in Maastricht e.o. Het leren van de individuele leerling centraal staat afhankelijk van behoefte, niveau en leerstijl. De optimale match tussen leerstrategie en begeleidingsstijl wordt gevonden. Talentontwikkeling van elke leerling een belangrijk speerpunt is. Samenwerkend leren het uitgangspunt is. Toelaten ook gediplomeerd afstuderen betekent. Passend Onderwijs volledig geïntegreerd is. Er specialisatie en taakdifferentiatie is voor docenten. De (internationale) maatschappelijke ontwikkelingen geïntegreerd zijn. Wensen van ouders, basisonderwijs, vervolgonderwijs en bedrijfsleven, waar mogelijk, zijn meegenomen. Gewerkt wordt conform voorschriften van overheid en bestuur.
3 4
Wij gebruiken voorlopig de werknaam VMBO College Maastricht. Over de nieuwe naam voor de samenwerkingsscholen wordt nog besloten. Naar het Cedin-model Schoolplan 2015-2019: http://www.cedin.nl/990/het-cedin-model-schoolplan-2015-2019.html
4 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Het voorgaande in beeld gebracht:
Voorbereiden tot …
Leerling - profiel LL
P.O .
Ouders
D e t e r m i n a t i e
Cognitief
WO
Vaardigheden Attitude
HBO
Docent - Profiel MBO Huisvesting
Financiën werk
Maatschappij
Gemeente
Samenwerkingsverband
Bedrijfsleven
Dit schoolplan is geen document op zich. Uitgangspunten zijn het strategisch beleidsplan van LVO, de Wet Voortgezet Onderwijs, het sectorakkoord VO 2014, het toetsingskader van de Inspectie richtinggevend voor het schoolplan. In het laatste hoofdstuk, hoofdstuk 9 noemen wij de bronnen waaruit wij putten. Speerpunten voor het VMBO College Maastricht • Passend onderwijs Het VMBO-onderwijs is landelijk sterk in beweging. Met de invoering van Passend onderwijs komt de organisatie en de financiering van de zorgtaak nadrukkelijker in de regio te liggen. De VMBO-scholen van LVO Maastricht zijn vertegenwoordigd in het samenwerkingsverband Passend Onderwijs Maastricht e.o. VO 31-05. Passend onderwijs heeft de komende jaren invloed op de individuele scholen doordat deze zorgtaken op zich nemen en doordat de financiering van de zorg via het samenwerkingsverband gaat lopen. Een duidelijke inbreng van onze scholen binnen het samenwerkingsverband zal komende jaren onze inzet zijn. • Nieuwe inrichting beroepsgerichte programma’s VMBO De herinrichting van beroepsgerichte vakken in de bovenbouw van het VMBO is de tweede belangrijke wijziging in de komende jaren voor onze scholen. Deze verandering zal in overleg met het MBO en bedrijfsleven worden vormgegeven. Binnen LVO Maastricht is dit prominent geagendeerd in het strategisch beleid middels de agendapunten loopbaanleren, de aansluiting VMBO-MBO, de vakmanschap- en technologieroute en het zogenaamde arrangement VOORdeel. • Sectorakkoord VO 2014-2017 De afspraken die de sector met het ministerie heeft gemaakt in het sectorakkoord, worden door de scholen onderschreven en geagendeerd voor de komende beleidsperiode. Naast de verbetering van de onderwijskwaliteit, de verdere ontwikkeling van het aanbod en versterking van het profiel, zullen de VMBO-scholen gezamenlijk het sectorakkoord van de VO-raad en het Ministerie van OC&W volgen. Het sectorakkoord is door de VO-raad in overleg met de scholen verder uitgewerkt in beleidsagenda ‘klaar voor de toekomst’. Vanuit het VMBO College Maastricht wordt ingezet op de volgende ambities uit het sectorakkoord: De leerling centraal. In ons onderwijs staan de individuele talenten van leerlingen centraal. Onze leerlingen worden uitgedaagd. Dat betekent dat wij maatwerk leveren, bijvoorbeeld door te differentiëren in niveau en tempo; - Eigentijds onderwijs, moderne voorzieningen. Wij gaan de mogelijkheden die ICT biedt, beter benutten zodat alle leerlingen zich uitgedaagd voelen en maximaal kunnen presteren. Op weg naar gepersonaliseerd onderwijs en leren, met wellicht blended learning; Meer aandacht voor brede vorming. Naast de cognitieve vaardigheden is er op scholen veel aandacht voor de sociaalemotionele vaardigheden en voor de socialiserende functie van het onderwijs; - Verbinding met de omgeving versterken. Bij toekomstbestendig onderwijs hoort een sterke verbinding tussen de school en de omgeving en een goed georganiseerde verantwoording naar belanghebbenden, zoals ouders, docenten en leerlingen. Wij werken intensief samen met het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, het basis- en vervolgonderwijs en met andere VOscholen; De docent in positie in een professionele organisatie. Docenten beschikken over kennis en vaardigheden om leerlingen uit te dagen en te differentiëren in de klas en voelen zich (mede-)eigenaar van de ontwikkelingen. Door continue professionele ontwikkeling van leraren, schoolleiders en bestuurders kunnen scholen goed anticiperen op maatschappelijke ontwikkelingen. Dat geldt ook voor het OOP.
5 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
• Onderwijskwaliteit Borging van de (onderwijs)kwaliteit is het laatste speerpunt van beleid. Onze scholen hebben de afgelopen jaren grote stappen gemaakt in de ontwikkeling van hun onderwijskwaliteit. In de komende jaren zullen de onderdelen hiervan worden ondergebracht in één systeem en wordt het kwaliteitsdenken een vanzelfsprekend onderdeel van het onderwijsproces. Van drie scholengemeenschappen naar één VMBO College Maastricht De gemeente Maastricht kent anno 2015 drie scholengemeenschappen: Bonnefanten College, Porta Mosana College en SintMaartenscollege. Momenteel zijn de drie scholengemeenschappen elkaars concurrenten. Dit heeft ertoe geleid dat er weinig tot geen samenwerking en niet of nauwelijks kennis gedeeld werd. In een aantal gevallen heeft dit zelfs geleid tot zeer inefficiënte beleidsvoornemens: • te breed aanbod van vakken, • onrendabele splitsing van groepen, • diversiteit in taakbeleid voor docenten, • het vanuit marketinggedachte ontwikkelen van niet rendabele onderwijsconcepten, • het hanteren van een ad hoc beleid dat er vooral op gebaseerd is leerlingen ten koste van de andere school binnen te halen. Het Bonnefanten Akkoord Het zogeheten Bonnefanten Akkoord in 2003 heeft voorgaande ontwikkeling alleen maar gestimuleerd, aangezien alle drie de scholen een eigen, onderscheidend onderwijskundig profiel moesten ontwikkelen, dat in een aantal gevallen wezensvreemd was binnen de cultuur van de betreffende school en dat in een aantal gevallen onbetaalbaar bleek dan wel niet-realiseerbaar. Dit heeft geleid tot een toename van de fluctuaties in de leerling-stromen, met als gevolg verplaatsen van medewerkers, het creëren van extra huisvesting bij groei en een afname van de financiële ruimte bij scholen met krimp, terwijl men - wilde men de concurrentiestrijd met de andere scholen aangaan - wederom ging investeren. Daarbij komt nog dat er aanzienlijke verschillen tussen (locaties van) de drie scholengemeenschappen zijn op het gebied van de kwaliteit van de huisvesting, de ICTinfrastructuur alsmede op het gebied van personele kosten ten gevolge van hoge gemiddelde personeelslasten, BAPO-verlof etc. Ook aan de inkomstenkant zijn er verschillen, aangezien bepaalde afdelingen extra financiële middelen krijgen, zoals de Internationale Schakelklas (ISK) verbonden aan de VMBO-afdeling van het Sint-Maartenscollege, de tweetalige afdeling van het vwo van het Porta Mosana College en de Bernard Lievegoed School die onder het brinnummer van het Bonnefanten College valt. VMBO College Maastricht In het VMBO College Maastricht wordt al het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs van LVO Maastricht ondergebracht. Het onderwijs richt zich primair op de meer praktisch ingestelde doelgroep leerlingen en de beoogde vervolgopleiding is het MBO. Het is niet alleen een voorziening voor basis/kader leerlingen. De gemengde leerweg wordt aangeboden voor leerlingen die denken op het niveau van de TL, maar qua interesse en instelling beter passen bij de vervolgopleiding MBO niveau 4. Het huidige (bovenbouw)aanbod wordt nadrukkelijk tegen het licht gehouden van de toekomstige ontwikkelingen (onderwijs dat bij de tijd is) binnen het VMBO in heel Nederland en de typische vragen van de stad en regio Maastricht. Het nieuwe model maakt het mogelijk om andere combinaties van beroepsopleidingen aan te bieden, waarbij onder andere gedacht wordt aan de richting gastronomie en logistiek. Het aanbod van sectoren moet binnen de totale (Zuid)Limburgse context worden afgestemd. Speerpunt in de ontwikkelingen is de versterking van de technische profielen van het nieuwe VMBO (tweede generatie leerwegen) in het VMBO College Maastricht. De kracht zit in uitstraling en flexibiliteit en een goede toeleiding naar beroep en samenwerking met de omgeving. De uitdaging is om permanent in te (blijven) spelen op nieuwe vragen vanuit de markt en het vervolgonderwijs. Contacten met bedrijven en instellingen geven de leerlingen een goed beeld van het beroepsperspectief dat hen (uiteindelijk via het MBO) wordt geboden. Vragen vanuit het bedrijfsleven zijn van invloed op de manier waarop leerlingen in het VMBO College Maastricht worden voorbereid op het MBO en de latere beroepspraktijk. Bedrijven en instellingen in de stad en regio worden betrokken bij het onderwijsproces (leren op de werkplek; BBL-achtige constructies ook i.s.m. het MBO). Het VMBO College Maastricht biedt vakmanschap- en technologieroutes aan. Als VM2, 3 en 4-achtige constructies, waarbij MBO en VMBO samenwerken een doorlopende leerlijn VMBO-MBO aan leerlingen aanbieden. Dit gebeurt in samenwerking met het MBO en met andere MBOinstellingen/examen-certificeerders in Maastricht. Het VMBO College Maastricht staat - net als de andere domeinen - midden in de Euregio. Er is dus aandacht voor taalversterking (buurtaal-onderwijs) op alle niveaus: de vakman moet zijn talen spreken om zich een goede plaats in het beroepsleven te verwerven. De goede symbiose van de Praktijkschool met het VMBO College Maastricht zorgt middels een integraal aanbod dat PrO leerlingen ook een VMBO-diploma kunnen halen. In 2012 hadden wij het over een integraal aanbod. Op onderwijskundig gebied werken wij nog steeds aan de synergie tussen het VMBO en het Praktijkonderwijs, o.a. door gebruik te maken van elkaars expertise.
6 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
In 2019 biedt het VMBO-onderwijs een excellente kwaliteit, waarbinnen voor leerlingen iets te kiezen valt. Iedere VMBOleerling kan iets van zijn of haar gading vinden op onze scholen. Wij bieden zelfs meer. Ieders talent wordt aangesproken en kan worden ontwikkeld. Johan Moes Frans Laarmans Maastricht, 1 juni 2015
7 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
H 1 Missie, visie en identiteit Samenvatting In dit hoofdstuk worden achtereenvolgend de missie en visie van het VMBO College Maastricht gepresenteerd. In de paragraaf Identiteit worden de unieke kenmerken van de nieuwe school beschreven. In de afsluitende paragraaf Doelmatigheid wordt een pleidooi gedaan voor deling van instrumenten, accommodaties en outillages. 1.1 Missie Het VMBO is erop gericht de talenten van leerling optimaal te ontwikkelen. Vanuit een positieve benadering werken we in een veilige en respectvolle omgeving aan de persoonlijke ontwikkeling van de leerling, waarbij wordt uitgegaan van een actieve inzet om te komen tot de hoogst haalbare resultaten. Het VMBO realiseert een optimale voorbereiding op vervolgopleidingen in het MBO. Deze missie vertalen we naar de leerling als volgt: We maken werk van je toekomst Het VMBO College Maastricht werkt vanuit een positieve benadering. Samen werken wij aan jouw talenten en persoonlijke ontwikkeling. Wij ondersteunen jou bij het ontwikkelen van je maatschappelijke betrokkenheid. Wij verwachten van iedereen een actieve inzet met de hoogst haalbare resultaten. Voor veiligheid en respect zijn wij samen verantwoordelijk Het doel is dat je na het VMBO een diploma in het MBO haalt en/of een arbeidsovereenkomst verkrijgt. 1.2 Visie e Centraal in de visie van het nieuwe VMBO staat het onderwijs in de 21 eeuw gerealiseerd binnen VMBO College Maastricht.
Het VMBO College Maastricht is een school met een uitdagende en op de praktijk gerichte leeromgeving waar leerling en medewerker het optimale uit zichzelf halen. We zien onze opleiding als een optimale voorbereiding op een MBO-opleiding. Afhankelijk van de potentie van onze leerling is dit de Entree-opleiding of een opleiding op niveau 2, 3 en 4. Leerlingen ontdekken wie ze zijn, over welke talenten ze beschikken en waar ze gemotiveerd voor zijn, zodat ze keuzes kunnen maken uit mogelijke toekomstige arbeidsterreinen. Dit doen leerlingen in een inspirerende leeromgeving, die beantwoordt aan de verwachtingen van leerlingen, docenten en overige stakeholders. Deze leeromgeving benadert de werkelijkheid en wordt aangevuld met buitenschools leren. Dit realiseren we o.a. door het aanbieden van één of meer stageperiodes of door de buitenschoolse werkelijkheid binnen de school te halen. In samenwerking met het MBO wordt via de vakmanschapsroute in het domein techniek een naadloze overgang gerealiseerd in het vierde leerjaar van het VMBO naar de vervolgopleidingen in het MBO. Een soortgelijke gezamenlijke opbouw van de programma’s wordt eveneens in de andere domeinen vormgegeven. Daarnaast is er het voornemen om technologieroutes voor de GTL in diverse domeinen gezamenlijk vorm te geven. Het VMBO College Maastricht opereert in de Euregionale omgeving.
8 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
De relatie tussen jongeren en medewerkers is van groot belang om tot optimale prestaties te komen. Daarom staat ‘eerst relatie, dan prestatie’ binnen onze school met hoofdletters geschreven. Loopbaanoriëntatie is als een rode draad in de opleiding verweven. Het ontwikkelen van talenten en vaardigheden vindt in het gehele onderwijsproces plaats. Leerlingen leren hun grenzen te verleggen zowel binnen de vaktechnische als de algemene vaardigheden. Ofwel: ‘21st century skills’ (21e eeuwse vaardigheden). Die term legt in zijn benaming meer accent op het toekomstgerichte karakter van de competenties. Het gaat daarbij om: creativiteit, kritisch denken, probleem-oplos vaardigheden, communiceren, samenwerken, digitale geletterdheid, sociale en culturele vaardigheden en zelfregulering, sportieve vaardigheden en gezonde leefstijl en Arbo gerelateerde vaardigheden.
1.3 Identiteit Het beleid binnen het voortgezet onderwijs van Maastricht was tot nu toe gericht op het concurrentiemodel. Elke school was op zoek naar het onderscheidend vermogen. Vanaf schooljaar 2015-2016 wordt er een samenwerkingsmodel uitgerold. Ouders en leerlingen kiezen vanaf 2015 uit een breed VMBO-aanbod aangeboden op één campus in Maastricht-Oost. De uitgangspunten voor de nieuwe VMBO profielen zijn: 1. De VMBO-leerling stroomt door naar het MBO. 2. Elke leerling van Basisberoepsgerichte, de Kaderberoepsgerichte en Gemengd/Theoretische Leerweg volgt in de opleiding naast een theoretisch programma een beroepsvoorbereidend programma. 3. De VMBO-leerling stroomt na diplomering door naar een vervolgopleiding in het MBO. De Basis-leerling naar niveau 2, de Kader-leerling naar niveau 3 of 4 en de GTL-leerling naar niveau 4. 4. De leerling heeft de keuze uit Versterkt Talenonderwijs (VTO) Engels, Frans en Duits. 5. De nieuwe programma’s van leerjaar 3 en 4 Basis/Kader/GTL worden waar mogelijk ontwikkeld in overleg met het MBO en bedrijfsleven. Leerstof sluit zoveel mogelijk aan. 6. Bedrijven en instellingen worden betrokken bij het leerproces van de leerlingen. 7. Een beperkte groep leerlingen volgt een programma VOORdeel dat samen met de Entree opleiding zorgt voor mogelijke doorstroom naar een niveau2 opleiding. 1.4 Doelmatigheid Wij laten de doelmatigheid in gezamenlijke ontwikkeling - binnen en buiten onze scholen – van inkoop en gebruik van middelen onderzoeken. Gezamenlijke ontwikkeling en gebruik bevordert uiteindelijk de samenwerking, leidt tot doelmatigheid in de overdrachtsmomenten en dus ook in de kosten. Er zijn op de markt al verschillende, passende middelen om een E-portfolio gezamenlijk in te zetten. Belangrijk thema hierbij is stimulering van Loopbaan Oriëntatie en - Begeleiding (LOB). Aansluiten op bestaande werkgroepen òf het vormen van één gezamenlijk regionale werkgroep blijkt gewenst. Opdracht zou dan moeten zijn om gezamenlijk het zgn. ‘Programma van eisen’ op te stellen. Op die manier kan een E-portfolio ingericht worden dat door een deelnemer gebruik kan worden om zijn of haar opbrengsten in vast te leggen èn kan worden meegenomen in ieder vervolg van de loopbaan.
9 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
H2 Onderwijs Samenvatting Dit hoofdstuk wordt gezien als een van de belangrijkste elementen in het Schoolplan 2015-2019. Belangrijk omdat hier de unieke keuzen zijn voor het inrichten van het onderwijs worden uitgelegd. Na verduidelijking over de wijze waarop het onderwijs in het VMBO College Maastricht wordt vormgegeven, worden aan de hand van lessentabellen concrete voorstellen gedaan hoe het primaire proces wordt georganiseerd. In het onderbouw als in de uitwerking van de nieuwe wet- en regelgeving in een drastisch nieuw vormgegeven bovenbouw. Er wordt een argumentatie gegeven voor de gemaakte keuzen en verwezen naar de noodzaak van de ontwikkelingen. Naar nieuwe kansen en mogelijkheden, die uniek zijn in de gegeven situatie van het VMBO College Maastricht. Na een verduidelijking van de gekozen pedagogische benadering wordt stilgestaan bij loopbaan oriëntatie LOB en besloten met aandacht voor de in-, door- en uitstroom. 2.1. Didactisch proces De kernwaarden van ons onderwijs zijn: activerend, constructief, cumulatief, context gebonden, uitdagend, doelgericht, passend, uitnodigend tot samenwerken en leren van elkaar. De leertheorie van het constructivisme is in deze leidend. Als we uitgaan van de mogelijkheden en de talenten van de leerling dan is maatwerk (onderwijs op maat) de leidraad voor het te geven onderwijs waarbij gepersonaliseerd onderwijs de leerling uitnodigt actief vorm te geven aan zijn eigen ontwikkeling. Het leerstofaanbod is afgestemd op de behoeften van de verschillende leerlingen. Het staat beschreven in een toets kalender voor de eerste twee leerjaren en het programma toetsing en afsluiting (PTA) voor leerjaar 3 en 4. De leerjaren 3 en 4 sluiten op elkaar aan en worden als een geheel gezien. De gemiddelde eindresultaten van leerjaar 3 maken onderdeel uit van het te behalen eindcijfer voor het schoolexamen (SE) in leerjaar 4. De leerstof is vastgesteld op basis van de wettelijke eindtermen. Om een doorlopende leerlijn te realiseren vindt er afstemming van leerstof plaats tussen onder- en bovenbouw. In leerjaar 1 en 2 zijn alle leerwegen algemeen vormend. In de onderbouw werkt men deels met leergebieden en deels streeft men naar meer samenhang tussen de verschillende vakken. In de komende schooljaren wordt extra aandacht besteed aan: • afstemming van didactiek over de vier leerjaren, • binnen elk vak eensluidende normering van toetsen, • analyse van de resultaten met, indien nodig, het bijstellen van toetsen, het onderwijsleerproces en/of het onderwijsaanbod, • verbeteren van het eindexamencijfer bij alle vakken in alle leerwegen, • verkleinen van het verschil in resultaten tussen CE en SE voor de vakken waar dit verschil groter is dan 0,5 punt. Referentieniveaus Taalbeleid is nog onvoldoende ontwikkeld. Er wordt binnen Nederlands en de moderne vreemde talen gewerkt aan verbetering van de situatie. Zoals verbreding naar alle vakken. Verbetering van begrijpend lezen en het aanbieden van leesstrategieën zijn belangrijke pijlers. Voor het vak Nederlandse taal is het uitgangspunt dat de leerlingen in leerjaar 4 referentieniveau 2F behalen. Rekenbeleid is erop gericht dat leerlingen in leerjaar 4 referentieniveau 2F behalen. Rekenen dient zich niet uitsluitend te beperken tot de bètavakken maar moet overal waar raakvlakken zijn binnen de lesstof aan bod kunnen komen vanuit vastgestelde kaders. ICT ICT is een belangrijk hulpmiddel in het onderwijsproces. Bijna alle docenten maken gebruik van de elektronische leeromgeving. Het gebruik van Active Boards neemt sterk toe. Door de ICT-coördinator wordt op aanvraag gerichte ondersteuning geboden aan collega’s. Dit in samenwerking met reeds bijgeschoolde collega’s (collegiale ondersteuning). Alle docenten en leerlingen hebben bij de start van het schooljaar de beschikking over een ELO account binnen de Magister omgeving. Geschoolde collega’s delen hun kennis met de collega’s die komend jaar starten in de nieuwe ELO. Lessentabellen Uitgangspunten m.b.t. de lessentabel onderbouw Keuze in lessenaanbod mag niet worden bepaald door het aanbod van aanwezige bevoegdheden en docenten; Géén of zo min mogelijk éénuursvakken; Bij leergebieden wordt er gekozen voor een methode die dat ondersteunt; Periodisering is in alle leerwegen een uitgangspunt. Het leerjaar wordt verdeeld in blokken; Keuzemogelijkheden bij kunst & cultuur en bewegen & sport; Door periodisering zijn er géén éénuursvakken. Al dan niet inroosteren in blokuren. Te, hv, dr en mu zijn de verplichte geperiodiseerde vakken bij kunst & cultuur; Periodiek themadagen/ dagdelen invoeren in de onderbouw met als doel algemene en vakspecifieke vaardigheden in samenhang aanbieden. Bijvoorbeeld lessen zelfredzaamheid. De werkgroep denkt hierbij aan EHBO, koken en hygiëne, praktische -, technische - en algemene vaardigheden, veiligheid, brandweer, schoolagent, zelfverdediging, loverboys, bureau Halt, COC, etc. Specifieke uitgangspunten per leerweg: Streven naar een praktische invulling van de lessen +/- 60% bij BBL; Streven naar een praktische invulling van de lessen +/- 40% bij KBL; Streven naar een praktische invulling van de lessen +/- 30% bij TL;
10 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
-
Voorstel is om een dagdeel ‘skills’ (werknaam/naam onder voorbehoud) in te voeren per leerweg in leerjaar 1. Dit ziet er als volgt uit: BBL Leerjaar 1 : 5,5 lesuren
Lesuren 3 0,5 0,5 0,5 1,0
Vak LOB ICT Frans Duits Extra keuzedeel: K&C of B&S
KBL Leerjaar 1 : 4 lesuren
Lesuren 3 0,5 0,5
Vak LOB ICT Extra keuzedeel: K&C of B&S
GTL Leerjaar 1 : 3 lesuren
Lesuren 2 0,5 0,5
Vak LOB ICT Extra keuzedeel: K&C of B&S
Voorstel nieuwe lessentabel Op basis van voorgaande criteria en conclusies besluiten wij voor de zomervakantie 2015 of wij met de volgende lessentabel gaan werken in de onderbouw van het VMBO College Maastricht:
Aanbevelingen Een toenemend aantal scholen in het land kiezen in de onderbouw van het VMBO voor leergebieden, terwijl in de bovenbouw in vakken lesgegeven wordt (eindexamenprogramma). Leergebieden lopen dus niet één op één door naar de bovenbouw. Voor leerlingen moet de overgang van onderbouw naar bovenbouw zonder hiaten verlopen. Er dient niet te veel overlap of herhaling op te treden. De leerlingen moeten continuïteit ervaren in de stap van leergebieden naar vakken. In de onderbouw moet meer nadruk komen te liggen op het aanleren van vaardigheden en begeleiding van die vaardigheden, terwijl de in bovenbouw meer nadruk ligt op kennis. Afhankelijk van de ontwikkelingen en de keuzes die gemaakt worden voor de bovenbouw kan het nodig zijn de tabel voor leerjaar 2 aan te passen. Gedurende het eerste jaar dient de tabel geëvalueerd te worden en waar nodig bijgesteld.
11 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Bovenbouw Beroepsgerichte programma’s De beroepsgerichte programma’s sluiten aan op actuele ontwikkelingen in de (beroeps-)werkelijkheid en de vervolgopleidingen in het vervolgonderwijs. Iedere leerling volgt een beroepsgericht profielvak met een identiek kernprogramma, modulen en keuzevakken. Algemene en professionele kennis en vaardigheden en loopbaanoriëntatie vormen de kern van elk profiel- en keuzevak. Samenwerking met het MBO en het bedrijfsleven is noodzakelijk om doorlopende leerlijnen en arbeidsmarktrelevantie te waarborgen. In een duurzame en professionele samenwerking met het bedrijfsleven / de instellingen zal het buitenschools leren vorm gegeven worden. Het uitoefenen van vakvaardigheden en het verkrijgen van de benodigde competenties in de diverse sectoren zal via evenwichtige afweging tussen de school en het bedrijf / de instelling moeten plaatsvinden. De vernieuwing van het VMBO en het nieuw vorm geven van contacten met bedrijven bieden een uitgelezen kans. Pakketten: unieke inrichting In het VMBO College Maastricht is het onderwijs ingericht in drie leerwegen: de Basisberoepsgerichte Leerweg (BL), de Kaderberoepsgerichte Leerweg (KL) en de Gemengd/Theoretische Leerweg (GTL). De leerling kiest in leerjaar 3 een keuze uit een pakket dat bestaat uit twee modulen van twee verschillende beroepsgerichte profielvakken. Einde leerjaar 3 kiest de leerling voor een van de twee gevolgde beroepsgerichte profielvakken. Daarnaast moet hij nog 2 keuzevakken kiezen gerelateerd aan de sector(en). De Gemengde Leerweg volgt de nieuwe structuur van de Basis – en Kaderberoepsgerichte leerwegen. Deze unieke inrichting zorgt voor een goede afstemming op het vervolgonderwijs waardoor de doorstroom naar de toekomstige euregionale arbeidsmarkt gewaarborgd is. Wij geven hierna voorbeelden van pakketten. Voor de zomervakantie van 2015 maken wij onze keuzen bekend. Een aanbod in 4 pakketten. Pakket 1 : BWI of PIE Vakmanschapsroute. De afdeling Techniek van Leeuwenborgh Opleidingen wil naar het volgende aanbod voor uitstroom op niveau 2 Industrie en bouw: o Servicemedewerker gebouwen (conciërge- BWI breed). o Servicemonteur elektrotechnische installaties ( Maintenance). Leeuwenborgh Opleidingen spreekt de voorkeur uit dat bij servicemedewerker gebouwen een combinatie van aanbod zal plaatsvinden. Concreet betekent dit dat wij bij BWI ook elektrotechniek en installatietechniek aanbieden. Pakket 2 : Combi breed. Leerlingen die het echt niet weten. HBR en GR / E&O en GR/ ZW en E&O en ZW en HBR. Stel dit zijn te veel keuzes voor organiseerbaarheid, haalbaarheid en planning dan kunnen wij 2 keuzes van deze combi-groep vastleggen. Dus : E&O + Groen en ZW en HBR. Dit is goed te combineren qua volume. Pakket 3 : ZW en GR Pakket 4 : E&O en HBR E&O fysiek combineren op een plek met HBR. Combi voor verkoop, menukaarten, communicatie, facilitair. Organiseerbaarheid modulen in lessentabel. Als het gaat om mogelijkheden met betrekking tot organiseerbaarheid van modulen. Bijv. een combinatie van HBR en E&O: E&O : Module 1 ( Commercieel 1) in wk 1 t/m 40 voor 100 klokuren. E&O : Module 2 ( Logistiek 1) in wk 1 t/m 40 HBR : Module 1 ( HBR recreatie 1 ) in wk 1 t/m 40 HBR : Module 2 ( HBR keuken 1) in wk 1 t/m 40 Deze planning (voorkeur)zou gedurende het hele jaar zo kunnen zijn. Of anders: E&O : 20 week module 1 (Commercieel 1) en aansluitend module 2 ( Logistiek 2), plus: HBR : 20 week module1 (recreatie 1) en 20 week module 2 (keuken 1) Overlappingen Enkele voorbeelden van overlappingen binnen sectoren: A: Z&W: module ‘Mens en gezondheid’, inhoud: ‘Gezonde leefstijl en voeding’. Dit heeft raakvlakken met module ‘Keuken 1’ van HBR en module 4 ‘Productie en verkoop’ van Groen. Deze drie moeten / kunnen op hetzelfde moment aangeboden worden. B: Groen: module ‘Productie en verkoop’ en E&O: module ‘Commercieel 1’. C: Z&W: module ‘Mens & activiteit’ en HBR : module ‘Recreatie’ van HBR.
12 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Voorbeeld pakket 4 (E&O en HBR) LOB onderbouw Pakket 4 HBR
E&O
Keuken 1
Commercieel 1
Recreatie 1
Logistiek 1
Leerjaar 3
Gastheerschap 1
Leerjaar 4
Leerjaar 4 (examen HBR)
Bakkerij 1
-
Ondernemen
2 verplichte modules HBR 2 keuzevakken (1 E&O, 1HBR)
Recreatie 2
Voorbeeld pakket 3 (Groen en Z&W) LOB onderbouw Pakket 3 Groen
ZW
Vergroening stedelijke omg.
Mens en gezondheid
Groene omgeving en verkoop
Mens en omgeving
Leerjaar 3
Mens en activiteit
Leerjaar 4 (examen ZW) -
2 verplichte modules ZW 2 keuzevakken ZW
Mens en zorg
Leerjaar 4
Verzorging Wonen, welzijn en zorg
13 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Voorbeeld pakket 2 (E&O en ZW) LOB onderbouw Pakket 2 Z&W
E&O
Mens en gezondheid
Commercieel 1
Mens en omgeving
Logistiek 1
Leerjaar 3
Secretarieel 1 Leerjaar 4 (examen E&O)
Administratie 1
-
Commercieel 2
2 verplichte modules E&O 2 keuzevakken (1 E&O, 1 ZW)
Leerjaar 4
Uiterlijke verzorging breed
Voorbeeld pakket 2 (Groen en HBR) LOB onderbouw Pakket 2 Groen Vergroening stedelijke
HBR
Recreatie 1
omgeving
Groene omgeving en verkoop
Leerjaar 3
Keuken 1
Groene productie
Leerjaar 4
Tussen productie en verkoop
Leerjaar 4 (examen Groen) -
2 verplichte modules GROEN 2 keuzevakken (1 E&O, 1 HBR)
Ondernemen Recreatie 2
14 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
15 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
16 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
17 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Profiel gemengde leerweg Het uitgangspunt bij de verkenning van de profielen voor de gemengde leerweg was: Gebruik de expertise die op de 3 scholen aanwezig is (SDV - Technologie – SBC). Zorg voor een uitdagend programma. Maak in het programma ruimte voor de docent voor eigen ‘accenten’. Bestrijk met het programma alle huidige sectoren (techniek, groen, economie en zorg & welzijn): intersectoraal. Maak een programma waarin het keuzeproces voor leerlingen wordt uitgesteld. Er bestaat een voorkeur voor het nieuwe profiel Dienstverlening & Producten. Een nieuwe synergie van de ‘oude’ examenprogramma’s SDV, Technologie, ICT-media en Intersectoraal. Dit nieuwe examenprogramma startte schooljaar 2014-2015 op een klein aantal scholen als pilot. Ervaringen van deze scholen zijn aan het eind van dit schooljaar beschikbaar. Voor de zomervakantie van 2015 besluiten wij of en hoe wij kiezen voor dit profiel. Er is een bijkomend, 5 belangrijk voordeel: SMC gebruikt de methode ‘Dubbelklik’ voor het vak Technologie . Het blijkt dat deze uitgever is gestart met het maken van een methode voor D&P. Deze methode voldoet aan de door ons geformuleerde uitgangspunten. Lessentabel gemengde leerweg leerjaar 3 en 4 Net zoals in de onderbouw gebruiken in de GL bovenbouw een lessentabel op basis van een 45-minuten rooster. Verantwoording GL lessentabel Wij voldoen aan de wet- en regelgeving. MaS in leerjaar 3 telt mee voor 30 uur onderwijstijd. De lessentabel biedt ruimte voor extra keuzemodules (wettelijk moeten we 2 keuzemodules aanbieden, er is ruimte voor 4). Extra keuzemodules bieden leerlingen meer mogelijkheden te onderzoeken waar ze goed in zijn en wat ze willen gaan studeren op het MBO. Er is ruimte voor de technologieroute. In leerjaar 4 is er ruimte voor een extra theorievak. Aanbevelingen voor keuzemodules behorende bij D&P gemengde route naar MBO-4: Robotica. Gamemaker. Podium. Natuurtalent.
5
https://www.dubbelklik.nu/general/
18 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
lj 3
lj4
Nederlands
3
4
Engels
3
4
wiskunde**
4
4**
nask1**
3**
4**
eco**
3**
4**
biologie**
3**
4**
Duits*
3*
4*
Frans*
3*
4*
geschiedenis*
3*
4*
aardrijkskunde*
3*
4*
tekenen/ckv
2
4*
rekenen
1
1
mentorles
1
1
ma1
1
lo
2
2
profieldeel 1+2 D&P
3
3
keuzedeel 1+2
3
3
keuzedeel 3+4
3
3
kies 3 vakken met * en/of **
9
12
35
33
** profielvak - kies er minimaal 2 * keuzevak
2.2 Pedagogisch klimaat De school hanteert een algemeen pedagogisch klimaat dat in alle kernteams gelijk is. Naast deze algemene pedagogische kenmerken zijn er verschillen per kernteam, daar waar dit recht doet aan specifieke leerlingkenmerken. Algemeen doel is bevorderen dat iedereen op een respectvolle manier met elkaar omgaat. De school gaat uit van een professionele inzet bij het begeleiden van leerlingen door OP en OOP. De school hecht aan waarden en normen, personeel draagt dit uit en leerlingen worden hierop aangesproken, zowel in positieve als correctieve zin. Uitgangspunt hierbij is de relatie tussen leerkracht en leerling. Positieve feedback is een krachtig instrument om gewenst gedrag te versterken dan wel te ontwikkelen, waardoor ongewenst gedrag vermindert. Bewustzijn en reflectie zijn randvoorwaarden om in deze de waarde van positieve feedback te erkennen en te herkennen. De mentor is de spil in de begeleiding van de leerling. Deze persoon is vraagbaak voor de leerling en onderneemt alle activiteiten om de ontwikkeling van de leerling te optimaliseren. Het voeren van reflectiegesprekken door docenten met leerlingen om de ontwikkeling van de leerling beter te kunnen volgen wordt ook in het nieuwe schooljaar uitgevoerd. Doel is de begeleiding te verbeteren. Andere doelen zijn het verbeteren van het zelfbeeld van de leerlingen, waarbij de zelfstandigheid van de leerling en het inzicht in zijn niveau groter worden. Verder wordt er ook een bijdrage geleverd aan het leren leren van de leerling en kan het de leermotivatie verbeteren. Positive Behavior Support PBS Wij hanteren een schoolbreed programma op het gebied van preventie van gedragsproblematiek: het programma Positive Behavior Support PBS. Een pedagogische benadering die positief gedrag nadrukkelijk stimuleert, beloont en daardoor ook preventief werkt. Wij werken dit verder uit in H3 Leerlingenzorg.
19 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
2.3 LOB Niet alleen kennis maar ook persoonlijke kwaliteiten, vaardigheden en attitudes zijn van wezenlijk belang voor de ontwikkeling van de leerling. Loopbaanoriëntatie is daarom als een rode draad in de opleiding verweven. De school biedt mogelijkheden /organiseert activiteiten om leerlingen voor te bereiden om het maken van bewuste keuzes binnen het VMBO, de keuze voor een vervolgopleiding, op maatschappelijke participatie en het ontwikkelen van loopbaancompetenties.
LOB in de onderbouw In de onderbouw wordt de basis gelegd voor de verdere loopbaanontwikkeling. Tijdens de lessen maakt de leerling kennis 6 met, oefent en maakt zich de 5 loopbaancompetenties eigen. Deze aangeleerde vaardigheden kunnen vervolgens ingezet worden bij andere vakken. Zo wordt LOB binnen de school duidelijk herkenbaar voor alle betrokkenen. Er is dan sprake van een duidelijk 'eigenaarschap'. Voor de toekomstige student / werknemer zijn deze 5 competenties van groot belang voor hun loopbaan in een snel veranderende maatschappij. De lessen zijn praktijkgericht, situatiegericht en zoveel mogelijk levensecht. Per leerjaar komen 12 thema’s aan de orde. De lessen worden in een klassenverband aangeboden. De aangeboden thema ’s hebben een relatie met de arbeidssituatie, profieldelen VMBO, domeinen MBO. LOB dient dus plaats te vinden in een krachtige leeromgeving, met mogelijkheden voor realistische praktijksituaties (samenwerken in een bakkerij is anders dan samenwerken op kantoor). Tijdens deze praktische opdrachten gaat het niet om het product dat ze maken maar om het proces dat ze doorlopen om tot het product te komen. Ze krijgen dus geen beoordeling voor het product. Begeleiding is meer op zijn plaats dan beoordeling. Het proces beschrijven ze in hun portfolio (loopbaandossier). Het portfolio (loopbaandossier) van de individuele leerling laat zien hoe de leerling het proces ervaren heeft, de begeleider kan dit proces volgen in het loopbaandossier. Bovengenoemde zaken vragen nogal wat de LOB-docent Deze LOB-docent dient over specifieke begeleidingsvaardigheden te beschikken. Deze zijn door de LOB werkgroep gedefinieerd. LOB in de bovenbouw In de nieuwe beroepsgerichte programma’s in de bovenbouw van VMBO vormt LOB een onderdeel van het kerndeel van elk profiel. Alom wordt erkend dat in een snel veranderende en steeds complexer wordende maatschappij het niet enkel van belang is dat elk individu over kennis beschikt. Minstens zo belangrijk is het dat hij over vaardigheden beschikt om de vergaarde kennis ook daadwerkelijk aan te wenden. De maatschappij vraagt initiatiefrijke en flexibele mensen die zich binnen de netwerken van relaties een plaats weten te verwerven en zich aan de voortdurende veranderende omstandigheden weten aan te passen. LOB wordt niet meer gezien als een eenmalig proces dat met name plaatsvindt in de jonge adolescentiefase, maar als een continu proces gedurende de levensloop van het individu.
6
Meijers, F., Kuijpers, M., en Bakker, J. (2006), Over leerloopbanen en loopbaanleren, loopbaancompetenties in het (v)mbo. Het Platform Beroepsonderwijs.
20 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
De LOB begeleider is binnen de LOB primair bezig de leerling voor te bereiden op zijn toekomstige rol van student en werknemer (of werkgever). De begeleider in de bovenbouw helpt de leerling bij het keuzeproces voor de beroepsgerichte sectoren, profielvakken, modulen en keuzevakken. Daarmee legt hij een fundament waarop vervolgopleidingen voortbouwen en waarop de arbeidsidentiteit binnen het arbeidsproces voortdurend tegen het licht gehouden wordt. Deze ontwikkelingen zijn zichtbaar geworden in de plaats die vervolgstudies geven aan het verder uitbouwen van de individuele arbeidsidentiteit (denk daarbij aan de invoering van loopbaandossiers/E portfolio's binnen het middelbaar en ook hoger onderwijs). Ook het bedrijfsleven / de instellingen zien hier meer en meer het belang van in. Met een doorlopende E-portfolio bouwt een leerling continue aan zijn persoonlijke ontwikkeling en aan zijn studie- en loopbaanvaardigheden. Aan het einde van het voortgezet onderwijs zoekt de leerling de rode draad in alle opgeslagen informatie en fundeert hij zijn keuze. De onderbouwing van deze keuze vindt plaats door een selectie te maken van de relevante informatie uit het loopbaandossier / portfolio. Wij onderzoeken welk E portfolio het beste bij ons past en welk digitaal monitoringsinstrument het meest geschikt is in onze situatie. 2.4 Aansluiting Met het basisonderwijs zijn goede afspraken gemaakt over toelatingscriteria en –procedures zodat iedere leerling geplaatst kan worden in een voor hem/haar passend domein (Plaatsingwijzer Maastricht/Heuvelland 2015-2016). Het streven is om een longitudinale leerweg PO-VMBO-MBO te ontwikkelen. Wij pleiten ervoor om vanaf bijvoorbeeld groep 7 te beginnen met het vullen van het E portfolio. Om dan al te werken aan je talent, je persoonlijke kwaliteiten, vaardigheden en attitudes. En deze ontwikkeling zorgvuldig te monitoren in een volgsysteem.
21 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
H3 Leerlingenzorg Samenvatting In dit hoofdstuk worden allereerst de visie en de kaders van de leerlingenzorg en -ondersteuning verklaard. Onderwijs op maat en zorg op maat is het leidende principe. Een schoolbrede aanpak het kader voor het begeleiden van leerlingen. Nadat de drie interventieniveaus op leer- en gedragsgebied zijn uitgelegd, wordt stilgestaan bij het ondersteuningsplan, de aanmelding en het leerlingvolgsysteem (LVS). Besloten wordt het aandacht voor verzuim en voortijdig schoolverlaten (VSV). 3.1 Visie op ondersteuning Geen leerling is hetzelfde. Daarom staan we op het VMBO College Maastricht voor begeleiding op maat: onderwijs op maat én zorg op maat. Iedere leerling die ingeschreven is op onze school kan rekenen op onderwijs en begeleiding die aansluiten bij zijn/haar behoefte. We leggen onszelf de verplichting op, om ons tot het uiterste in te spannen om een leerling die we aannemen, toe te leiden naar het diploma c.q. de vervolgopleiding, die het beste bij hem/haar past. Dit willen we bereiken door scherp te kijken naar elke leerling en ervoor te zorgen dat we zo goed mogelijk te weten komen wat een leerling aan onderwijs en (aanvullende) ondersteuning nodig heeft. Zo kan de leerling in zijn/haar onderwijstraject het beste uit zichzelf halen. Veiligheid, positieve benadering, uitdaging, aanmoediging en ondersteuning zijn kernwaarden in onze begeleiding. Hiervoor hebben wij binnen onze school aanvullende expertise. Zijn er belemmeringen, dan zal de school er, met hulp van het zorgnetwerk, al het mogelijke aan doen om de problemen aan te pakken. Vanzelfsprekend gebeurt dit in samenwerking met ouders en leerling en in overleg met zorgfunctionarissen binnen en buiten de school. Soms kan het zijn dat er grenzen zijn aan wat haalbaar is op school. Indien een leerling ondanks een zorgvuldig aannamebeleid en passende ondersteuning niet in staat is om een leerroute met succes te doorlopen, kan het nodig zijn om op een andere school binnen het Samenwerkingsverband Maastricht Heuvelland een aangepast onderwijstraject te zoeken. Kaders van de interne ondersteuningsstructuur De interne ondersteuningsstructuur is opgebouwd uit professionele momenten. Wat is een Professioneel Moment? Het begrip Professioneel Moment (PM) markeert een “gebied /moment van begeleiding” binnen de begeleidingsroute. Zo bestaat er een Professioneel Moment 0, I, II, III en IV. Deze Professionele Momenten zijn de, in school vastgelegde, overlegmomenten in de ondersteuningsstructuur. Dit zijn het intake-overleg (PM 0) bij de nieuwe aanmeldingen, overleg tussen docent en mentor ( PM I ), de leerlingbespreking ( PM II), het overleg Intern zorgteam (PM III) en het overleg extern Extern Zorgteam (PM IV). Positive Behavior Support (PBS) Iedere leerling en medewerker heeft recht op een veilige leer- en werkomgeving. Bij deze omgeving hoort een nader te omschrijven pedagogische benadering. Deze benadering is terug te vinden in het wereldwijd toegepaste programma met de naam Positive Behavior Support (PBS). De missie van dit programma is om de leerprestaties en de gezonde sociale ontwikkeling van kinderen en jongeren te verbeteren door preventief in te zetten op een positief en veilig leer- en werkklimaat. Dit bevordert het leren en voorkomt gedragsproblematiek. Met PBS wordt zichtbaar welk gedrag van leerling wordt verwacht. Vanuit gedeelde waarden (als respect, eerlijkheid, veiligheid) wordt het oorspronkelijke gedrag van de leerling in de klas en de gezamenlijke ruimtes van de school in kaart gebracht. Op basis van eerder verzamelde gegevens zijn met het hele schoolteam concrete en eenduidige gedragsverwachtingen opgesteld. Het schoolteam brengt deze actief aan leerling over en bekrachtigt positief het gewenst gedrag. Voor (zorg)leerlingen die meer ondersteuning nodig hebben wordt een heldere aanpak ontwikkeld. Ouders en zorgteam doen hieraan mee. Kenmerken van Positive Behavior Support (PBS) 1. Schoolbrede aanpak: sociale vaardigheden en sociaal gedrag aanleren vanuit school-breed gedragen waarden. Vanuit deze waarden worden concrete gedragsverwachtingen opgesteld. 2. Preventie: door een positieve benaderingswijze voorkom je in veel gevallen probleemgedrag. 3. Positieve bekrachtiging: door te benoemen wat er goed gaat, wordt preventief gewerkt aan het creëren van een positief klimaat. Een positief en warm schoolklimaat, een uitdagende, betekenisvolle leeromgeving en goed klassenmanagement zijn belangrijke elementen in het PBS-model. 4. Gedragsregistratie: op basis van waargenomen en vastgelegde gegevens bepaalt de school de te nemen interventies. Daarnaast worden de resultaten van het aangeleerde gedrag gemeten. 5. Samenwerking: ouders en externe partners spelen een cruciale rol in het realiseren van deze veilige omgeving. Daarnaast wordt met nadruk vanuit de SWPBS-filosofie gesteld dat een adequaat niveau in begrijpend lezen tevens een belangrijke voorwaardelijke factor is. SWPBS gaat uit van 3 interventie-niveaus en sluit daarmee naadloos aan op de principes van de PM gerichte leerlingbegeleiding (zie afbeelding).
22 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
afbeelding 2. Schematische weergave van de 3 interventieniveaus op leer- en gedragsgebied.
Schoolbreed beleid op gebied van didactische werkvormen en instructie De kernwaarden van het onderwijs op het VMBO College Maastricht zijn: Activerend: de leerling wordt aan het denken gezet. Door middel van verschillende werkvormen zorgt de leerkracht ervoor dat de leerling geactiveerd wordt en blijft. Constructief en cumulatief: de leerling wordt uitgedaagd om nieuwe informatie te koppelen aan voorkennis. Samenhang (context gebonden): De leerling leert het best als hij (zij) samenhang ziet in de aangeboden leerstof. Als hij begrijpt waarom iets geleerd moet worden. Als hij het geleerde kan toepassen in de dagelijkse praktijk. De leerling wordt uitgedaagd om zijn kennis/ervaringen aan te vullen en eventueel bij te stellen. Reflectie is een belangrijke factor in het leerproces. Theorie en praktijk worden, waar mogelijk, in samenhang aangeboden. Uitdagend en doelgericht: een uitdagende leeromgeving is meer dan een mooi ingericht praktijklokaal. De leeromgeving dient de motivatie van de leerling te bevorderen. Dit houdt in gebruik maken van moderne infrastructuur en van de omgeving. De leerling krijgt de ruimte zelf kennis te construeren. Passend: Om dit te kunnen borgen in de organisatie moet onderwijs en ondersteuning passen bij de individuele leerling. Er moet ruimte worden geboden voor differentiatie in tempo en aanleg. Samenwerken: leren is een sociaal proces. Van en met elkaar leren (interactie tussen leerlingen), waarbij er sprake is van wederzijdse afhankelijkheid, individuele verantwoordelijkheid en wederzijdse beïnvloeding (zie afbeelding). Zowel voor de ontwikkeling van SWPBS als voor het ontwikkelen van beleid op gebied van didactische werkvormen en instructie zal adequate scholing en ondersteuning nodig zijn. Deze scholing zal opgenomen worden in het scholingsplan voor de komende jaren.
23 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
3.2 Ondersteuningsplan De mogelijkheden die de school heeft om een leerling extra ondersteuning te bieden staan beschreven in het ondersteuningsplan. In dit ondersteuningsplan staat onder meer: Wat de visie is van de school in het kader van passend Onderwijs. Hoe de aannameprocedure verloopt. Welke ondersteuning de school kan bieden in het kader van Passend Onderwijs. Welke werkwijze de school hiervoor hanteert. Wie de betrokken functionarissen zijn. Het ondersteuningsplan wordt jaarlijks intern en in het Samenwerkingsverband geëvalueerd en bijgesteld. 3.3 Aanmelding De aanmeldingsprocedure van de school is leidend. Ouders kunnen voorafgaand aan de inschrijving het schoolondersteuningsprofiel (SOP) op de website raadplegen. Nadat de ouders hun kind schriftelijk hebben aangemeld, gaat de zorgplicht in. Dan is het aan de school om aan te geven hoe ze met de ondersteuningsvraag omgaat: de school plaatst de leerling de school plaatst de leerling met een zorgarrangement de school geleidt de leerling door naar een andere school binnen het samenwerkingsverband de school wijst de leerling af. De uitkomsten vanuit de aannamecommissie worden volgens afgesproken werkwijze gecommuniceerd met ouders, binnen de eigen ondersteuningsstructuur en met eventuele externe partners. 3.4 Leerlingvolgsysteem (LVS): De school maakt gebruik van een digitaal LVS: Magister. Toegang tot (bepaalde onderdelen van) het dossier hebben alleen betrokken vakdocenten, mentoren en zorgfunctionarissen. Leerlingen en ouders hebben natuurlijk ook toegang tot bepaalde onderdelen van het dossier (b.v. behaalde cijfers, verzuim, (wijzigingen in de) dagroosters, huiswerkopdrachten en toetsroosters). De gebruiks- en inzagemogelijkheden van Magister zullen in de komende jaren steeds geëvalueerd, bijgesteld en nog verder uitgebreid worden. 3.5 Verzuim Verzuim wordt voortdurend gemonitord. Daarom is er een verzuimprotocol opgesteld. De verzuimadministratie is geautomatiseerd. Docenten registreren elk lesuur het verzuim en te laat komen in Magister. Mentoren en teamleiders beschikken dagelijks over de meest actuele gegevens en kunnen daardoor adequaat reageren op verzuim en te laat komen van leerlingen. Het terugdringen van alle vormen van verzuim is een jaarlijks terugkerend aandachtspunt. De school volgt hierin de door leerplicht voorgeschreven normering. 3.6 Voortijdig schoolverlaten Doel van ons onderwijs is diplomering en doorstroming naar het MBO. Ons streven is in een zo persoonlijk mogelijke leerroute voor alle leerlingen (gepersonaliseerd leren). De eisen zijn verzwaard. Met name voor leerlingen in de Basisberoepsgerichte Leerweg dient kritisch bekeken te worden welke route voor hen de meeste kansen biedt op het behalen van een beroepskwalificatie. Daarom start de school met ingang van het schooljaar 2015-2016, naast de reguliere BBL-route, met een zgn. arrangement VOORdeel. Dit arrangement moet ervoor zorgen dat de leerling gemotiveerd blijft om de eindstreep te halen en zo goed mogelijk voorbereid wordt op de aansluiting met de Entree-opleiding (niveau 1) in het MBO en/of arbeidsmarkt.
24 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
H4 Veiligheid Samenvatting Om te kunnen leren en leven is een veilige omgeving noodzaak. In dit hoofdstuk wordt verduidelijkt welke maatregelen het VMBO College Maastricht nam en gaat nemen om de veiligheid van alle aanwezigen in en om de gebouwen te waarborgen. De gang naar behalen van een gecertificeerd Schoolveiligheidsplan van samenwerkingsschool staat bovenaan de agenda. Achtereenvolgens komen de afspraken voor leerlingen en medewerkers aan de orde. Besloten wordt met een paragraaf over preventie. De veiligheid binnen en buiten de gebouwen van het VMBO College Maastricht voldoet aan de ARBO-normen. Schoolregels zijn opgesteld, worden gecommuniceerd en gesanctioneerd. Er is (voldoende) toezicht en surveillance; leerlingen worden aangesproken op onveilig of bedreigend gedrag. Indien bewust onveilig en bewust onaangepast gedrag en of regels worden overtreden streeft het VMBO College Maastricht naar een zorgvuldige afstemming van regelgeving en sanctionering. Twee van de drie scholen beschikken al over een compleet schoolveiligheidsplan. Het Vmbo van het Sint-Maartenscollege van de scholen is dit schooljaar bezocht door een onafhankelijke commissie, die middels een audit heeft onderzocht of de school aan alle voorwaarden voldoet om zich gecertificeerd te kunnen noemen. Deze audit is succesvol verlopen. Het Porta Mosana College bereidt zich dit schooljaar voor op de proefaudit en zal in oktober 2015 door de auditcommissie worden bezocht. Dit proces zal iedere twee jaar worden herhaald. In deze twee jaar zal de school streven naar één schoolveiligheidsplan voor alle locaties. Dit schoolveiligheidsplan met diverse bijlagen is terug te vinden op de website van de school. Organisatie veiligheid Eindverantwoordelijke voor het veiligheidsbeleid is het College van Bestuur. Deze heeft dit gedelegeerd aan respectievelijk de Centrale Directie Maastricht en de locatiedirecteuren. De organisatie van de veiligheid is naast de locatiedirecteur de taak van de veiligheidscoördinator, preventiemedewerker, het hoofd Facilitair en Arbo, het hoofd Bedrijfshulpverlening en de BHV-ers. De locatiedirecteur is verantwoordelijk voor het uitvoeren van een veiligheidsanalyse inclusief het evalueren van het schoolveiligheidsplan in april/mei van ieder schooljaar. Eventuele corrigerende en preventieve maatregelen kunnen vervolgens opgenomen worden in het schooljaarplan en met het personeel gecommuniceerd worden. Leerlingen kunnen een rol in de Veiligheid krijgen door het aanbieden van de VCA cursus basisveiligheid aan te bieden, inclusief het verantwoordelijk laten zijn voor de eigen schoolomgeving. Nood- en ontruimingsplan Elke locatie heeft een actueel nood-en ontruimingsplan. Periodiek vinden oefeningen plaats, waarna geconstateerde onvolkomenheden worden verholpen. De bedrijfshulpverlening, BHV, is goed georganiseerd. Verpleeg- en verbandmiddelen zijn aanwezig en altijd bereikbaar. Nooduitgangen en vluchtwegen zijn goed aangegeven en alle uitgangen zijn van binnenuit te openen. Medezeggenschapsraad (MR), ouderraad en leerlingenraad De MR bevordert het overleg tussen de diverse geledingen van de school (leerlingen, ouders, personeel) en biedt deze de gelegenheid invloed uit te oefenen op het beleid via het recht op advies of het recht op instemming. De MR-vergaderingen zijn openbaar. De centrale directie vertegenwoordigt de schoolleiding. De Ouderraad is een afvaardiging van de ouders van de leerlingen van de school. Zij fungeert als klankbord voor de locatiedirectie. De Leerlingenraad is een afvaardiging van de leerlingen van de school. Zij fungeert als klankbord voor de locatiedirectie. Belangenbehartiging In geformaliseerde settings vindt de mondelinge communicatie tussen het personeel plaats in de kernteams, vaksectieoverleggen, plenaire overleggen en leerlingbesprekingen. Communicatie tussen ouders en personeel vindt plaats in algemene ouderavonden, oudergesprekken (inclusief de zgn. 10-minutengesprekken) en via de mail, briefwisselingen per post of via de website en de telefoon. Ingevoerde cijfers, aan en afwezigheid en huiswerk/toetsen zijn via Magister /internet te raadplegen. Vertrouwenspersoon De Centrale Directie heeft twee interne vertrouwenspersonen aangesteld. De vertrouwenspersoon is het eerste aanspreekpunt voor ouders of leerlingen bij klachten over ongewenst gedrag. Klachtenprocedure De procedure bij klachten is dat de klager in de regel de klacht bespreekt met de direct betrokkene of de daarvoor aangewezen contactpersoon / vertrouwenspersoon (zie vertrouwenspersonen) op de school. Leidt dit contact niet tot een bevredigende oplossing, dan wendt de klager zich tot de schooldirectie, die de klacht in behandeling neemt en een beslissing neemt. De klachtenregeling Stichting LVO en het Reglement Klachtencommissie Stichting LVO zijn te raadplegen op www.stichtinglvo.nl > LVO > Regelingen > Afhandeling klachten.
25 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Samenwerking extern Om de veiligheid in en om de school voor iedereen te bevorderen wordt samengewerkt met externe partners, zoals leerplicht, wijkagent, GGD, Halt, gemeente, Trajekt, Jeugdzorg en Mondriaan. Waar nodig in het kader van de begeleiding van de leerlingen wordt met externen overlegd. Te denken valt hierbij aan Jeugdzorg, schoolagent, schoolpsycholoog, orthopedagoog, schoolmaatschappelijk werk, ambtenaar leerplicht. Verschillende disciplines stemmen indien nodig in besprekingen in het ZorgAdviesTeam de begeleiding van de leerling op elkaar af. 4.1 Leerlingen Veiligheidsbeleving Ieder schooljaar vinden er tevredenheidsonderzoeken plaats onder de leerlingen bij kwaliteitscholen.nl. Het gaat om de tweede en derde jaars leerlingen, waarbij de enquête is toegespitst op de algemene leerling tevredenheid. Bij de brugklassers gaat om de tevredenheid in het eerste leerjaar. Zij worden in het kader van verantwoording ieder schooljaar geënquêteerd. Als benchmark is gekozen ‘alle deelnemende scholen’. Wij bieden onze leerlingen een veilig en stimulerend schoolklimaat waarin ze hun intellectuele capaciteiten en creatieve vermogens optimaal kunnen ontwikkelen. Elke leerling moet een zo hoog mogelijk competentieniveau bereiken binnen zijn of haar sociale en emotionele mogelijkheden. In het VMBO College Maastricht krijgt elke leerling oprechte aandacht voor diens welbevinden en prestaties. Zie ook de voorgaande opmerking over een VCA cursus. Regelgeving De locaties hebben een duidelijke regelgeving. Pesten, (seksuele) intimidatie en geweld worden niet getolereerd. Verschillen in levensstijl, ras, uiterlijk (kledingvoorkeur), godsdienstige overtuiging en seksuele geaardheid worden gerespecteerd. De locaties hebben een leerlingenstatuut. Hierin staan de rechten en plichten beschreven van de leerlingen en als afgeleide hiervan van het personeel. Binnen de school gelden afspraken, ook wel tien Gouden Regels genoemd die voor alle LVO scholen gelden. Schoolreglement Overal waar mensen met elkaar omgaan zijn afspraken nodig. Deze afspraken zijn belangrijk voor een goede sfeer op school. Om een goede verhouding met elkaar te hebben is ook een schoolreglement opgesteld. Schoolverzuim Het schoolverzuim wordt geregistreerd in Magister. De mentor heeft –naast andere actoren- hier een belangrijke rol. Dit is beschreven in een protocol. De leerplichtambtenaar heeft maandelijks overleg met de teamleiders en gesprekken met leerlingen. Schorsing en verwijdering leerlingen De lesverwijderingen worden gemonitord door de teamleiders. Deze hebben een gesprek met zowel de verwijderde leerling als met de docent die de leerling verwijderd heeft. De gegevens worden voor de hele school verzameld en geanalyseerd, gevolgd door bespreking in het MT waarna bekeken wordt of er corrigerende dan wel preventieve maatregelen genomen dienen te worden. Bijzondere gebeurtenissen Er is een draaiboek opgesteld voor het geval dat een leerling overlijdt. 4.2 Medewerkers Veiligheidsbeleving Om de beleving van veiligheid te registreren vinden er ieder schooljaar tevredenheidsonderzoeken plaats. Veiligheid is daar een onderdeel van. Deze onderzoeken zijn samengesteld door kwaliteitscholen.nl en na invulling via hun website krijgt de school een rapportage van het onderzoek. Naar aanleiding van deze rapportage besluit het MT (al of niet in samenspraak met de kernteams) om verbetervoorstellen te formuleren en uit te voeren. Begeleiding nieuwe medewerkers Nieuwe medewerkers worden begeleid door de teamleider en of een docent van het team waar de medewerker in geplaatst wordt. Bovendien krijgen zij een pakketje met informatie aangereikt over praktische LVO -en schoolse zaken. Bij startende docenten die vallen onder de regeling van het Ministerie van Onderwijs wordt conform de regelgeving gehandeld. Scholingsplan Ieder jaar stelt de locatiedirecteur een scholingsplan op. Dit plan komt tot stand vanuit de hulpvraag van het personeel, door de overheid opgelegde zaken of door zaken die het MT (inclusief de centrale directie) belangrijk vindt. Op individuele basis kunnen via de teamleider afspraken gemaakt worden over scholing en/of coaching.
26 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Pedagogiek Er zijn regels opgesteld over het pedagogisch handelen van het personeel jegens de leerlingen en richtlijnen over contacten met ouders. Het doel van deze gedragscode is het bevorderen van sociale veiligheid binnen de begeleiding van leerlingen. Tevens biedt het een bescherming van de werknemer. Bijzondere gebeurtenissen Er is een draaiboek opgesteld voor het geval dat een personeelslid overlijdt. Excursies Regelmatig worden excursies georganiseerd. In het draaiboek voor elke excursies is een protocol opgenomen voor eventuele onverwachte incidenten. Incidentenregistratie De locatie kent een incidentenregistratie. Hierin is niet alleen opgenomen het incident, maar ook welke persoon met welk resultaat het incident heeft afgehandeld. Twee keer per jaar analyseert een lid van het MT deze gegevens. Deze analyse wordt besproken in het MT, waarna bekeken wordt of er corrigerende dan wel preventieve maatregelen genomen dienen te worden. Dit wordt ook teruggekoppeld naar de Medezeggenschapsraad. Onderdeel van de incidentenregistratie is de ongevallenregistratie. Indien er sprake is van een arbeidsongeval dan wordt dit gemeld bij de Arbeidsinspectie. Klachten/meldingen Bovenstaande geldt ook voor klachten/meldingen. De locatie heeft er nadrukkelijk voor gekozen om niet alleen klachten op te nemen maar ook meldingen, omdat gebleken is dat ouders een klacht vaker een te zwaar middel vinden. Een melding kent dit bezwaar niet. In de vergaderingen van het MT en de kernteams is dit onderdeel een vast agendapunt. Schorsing en verwijdering medewerkers De procedure bij schorsing en verwijdering van medewerkers is bovenschools geregeld. Nazorg Bij de evaluatie van de nazorg wordt nadrukkelijk de vraag opgeworpen wat het effect van het handelen van de school is geweest. Grensoverschrijdend domein / Handelingsvoorschriften In de incidentenprotocollen zijn checklists opgenomen voor het geval zich daadwerkelijk een incident voordoet. Er is een protocol beschikbaar bij seksuele intimidatie. Net zoals richtlijnen voor aangiftes en meldingen strafbare gedragingen. Als onderdeel van het convenant de veilige en gezonde school. 4.3 Preventie Preventieve gedragscodes, -maatregelen en –projecten Rots watertraining: leerlingen in de onderbouw kunnen de Rotstraining volgen om zich weerbaar(der) te maken. Kluis openen: de sectordirecteur en de teamleiders zijn bevoegd om de kluisjes te openen, zoveel mogelijk in het bijzijn van de betreffende leerling. Het pestprotocol is beschikbaar en wordt jaarlijks aan het begin van het schooljaar door mentor in de mentorlessen besproken. Gezondheid: o Gezonde kantine: sinds het voorjaar van 2013 beschikt de school over een gezonde kantine met gezond voedsel die wordt uitgebaat door het project Masters. Daarnaast stimuleren wij onze leerlingen tot voldoende lichaamsbeweging en ontmoedigen het gebruik van alcohol en drugs. o Schoolarts: bij veelvuldig ziekteverzuim kan de schoolarts door de zorgcoördinator ingeschakeld worden. Er is een protocol opgesteld hoe te handelen bij infectieziekten. Het project Schoolwacht: de Schoolwacht wordt schoolbreed ingezet. Het protocol Ongewenst bezoek: er is een handelingsprotocol beschikbaar. Het protocol Seksuele diversiteit: er is een handelingsprotocol beschikbaar. Verkeersveiligheid: een lid van het MT neemt deel aan een werkgroep van de ROVL. Internetgebruik: er is een gedagscode opgesteld voor het gebruik van internet en e-mail is voor leerlingen en personeel. Sociale veiligheid: er is een gedragscode beschikbaar voor personeel. Gebouw: o de locaties beschikken over een gebruikersvergunning. Jaarlijks moet een gebruiksmelding afgegeven worden. Tweejaarlijks wordt een risico-inventarisatie (RIE) gemaakt met aanbevelingen voor te verbeteren zaken. Bezoekers dienen zich te melden bij de ontvangstbalie in de hal.
27 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
o
-
Toegankelijkheid: de gebouwen zijn vrij toegankelijk tijdens de schooltijden. Elke locatie heeft zijn eigen oplossingen voor veiligheid als het gaat om inkomend en vertrekkend verkeer. o Beveiliging: op verschillende plaatsen in en rond de gebouwen zijn beveiligingscamera’s opgesteld (Het gehele terrein is omgeven door een hekwerk met poorten die na schooltijd worden afgesloten. Omgeving: indien er sprake is van vandalisme, drugsoverlast of van overlastgevende jeugd wordt de wijkagent ingeschakeld. Samen wordt dan bekeken welke maatregelen het beste genomen kunnen worden. Bij grotere activiteiten (bijvoorbeeld de open dag) wordt de buurt geïnformeerd. De wijkagent is tevens de schoolagent. Zie ook de voorgaande opmerking over een VCA cursus.
28 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
H5 Geprogrammeerde en gerealiseerde contacttijd Samenvatting In dit hoofdstuk gaat men in op de constante spanning tussen de wettelijk te realiseren onderwijstijd en lesuitval. Men besluit met het pleidooi van dagtijd onderwijstijd te maken. Als bedoeld in de ‘Van 8-5 uur’ school. De wettelijk te realiseren onderwijstijd vraagt veel aandacht van de organisatie. Tot op heden zijn we er telkenjare in geslaagd aan de criteria te voldoen. Tegelijkertijd met het opstellen van de jaarplanning kijkt het management naar de te realiseren onderwijstijd. Nascholing (studiedagen) dient te passen binnen de gestelde kaders. Lesuitval kan worden onderscheiden in geplande en niet geplande lesuitval. Geplande lesuitval doet geen inbreuk op de te behalen doelstelling met betrekking tot de onderwijstijd. Daarmee is immers rekening gehouden. Niet geplande lesuitval heeft onmiddellijk invloed op de te behalen onderwijstijd. Afgelopen jaar is nauwkeurig gemonitord waardoor deze lesuitval ontstaat en of en op welke wijze dit is te beïnvloeden. Vastgesteld is dat een groot deel van deze lesuitval ontstaat door CAO-gebonden verlof en door scholingsactiviteiten. Bij het programmeren van de onderwijstijd wordt met scholingsactiviteiten rekening gehouden. Het resultaat van een studiedag in schooljaar 2014 over de ‘Van 8-5 uur school’ waren richtinggevende opmerkingen voor de komende schooljaarplannen, het komende gemeenschappelijke schooljaarplan. Komend schooljaar verkennen wij mogelijkheden om van dagtijd onderwijstijd te maken. Wij werken planmatig uit hoe wij een ’learning community’ worden, voor leerlingen en medewerkers. Daarin plaatsen wij talentontwikkeling en buitenschoolse activiteiten. Met aandacht voor sport, creativiteit, kunst, cultuur en ondernemerschap.
29 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
H6 personeel Samenvatting Dit hoofdstuk wordt gezien als essentieel voor de toekomst van het VMBO College Maastricht. Alle goede bedoelingen ten spijt, bepaalt de kwaliteit en het niveau van alle medewerkers het uiteindelijke succes van de ontwikkelingen, het met binnen de gestelde tijd behalen van de gestelde doelen. Onderwijs is en blijft mensenwerk. Het begint bij goede communicatie, gaat verder met planmatig werken als bedoeld in PDCA cycli en werken op basis van draagvlak bij alle betrokkenen binnen en buiten de school. Er wordt ingegaan op de functie-eisen, de gesprekkencyclus en professionalisering. Na aandacht voor tevredenheidsonderzoeken en ziekteverzuim en preventie, wordt besloten met een aantal aanbevelingen ter nader studie van het CvB, de CD en de eerstverantwoordelijken op het VMBO College Maastricht. Het toekomstige organisatiemodel gaat uit van een domeindirecteur, ondersteund door teamleiders. Deze teamleiders worden, naast aansturing van een team, belast met schoolbrede portefeuilles. Aansturing van de samenwerkingsschool vindt in het schooljaar 2015/2016 plaats door de kwartiermakers VMBO in hun rol als locatiedirecteur van de afzonderlijke scholen, daarbij ondersteund door teamleiders die leiding geven aan kernteams en tevens schoolbrede taken uitvoeren. De leden van een kernteam zijn verantwoordelijk voor de begeleiding en de zorg voor leerlingen en de organisatie en uitvoering van het totaal aan activiteiten. Enerzijds zal het kernteam vergaderen over door het MT voorgesteld beleid, anderzijds zal het kernteam suggesties geven voor te ontwikkelen nieuw beleid. De vergaderfrequentie is wekelijks op dinsdagmiddag. Het onderwijsondersteunende personeel: conciërges, administratie, receptie, (technisch) onderwijsassistenten, ICT, mediathecaris, zorgcoördinator en het decanaat wordt in principe aangestuurd door de locatiedirecteur. Deze stelt voor dit overleg de vergaderfrequenties, vergaderlocaties en tijdstippen vast. Elk van de beide scholen blijft voor de leerjaren 2 t/m 4 in genoemd schooljaar als zelfstandige unit functioneren. Voor het gemeenschappelijke eerste leerjaar draagt de directie van beide scholen verantwoordelijkheid. Ons voorstel: het eerste aanspreekpunt is de locatie Sint Maartenscollege. Verdere integratie van onderwijs, personeel en organisatie vindt plaats in de schooljaren 2016-2017, 2017-2018 en 2018-2019. 6.1 Functie-eisen Voor iedere functie binnen de school wordt er gewerkt met de functie eisen zoals die zijn vastgesteld door LVO in het functieboek. Daarnaast is er voor lesgevende collega’s door LVO Maastricht een docentenprofiel vastgesteld. In lijn met de nieuwe profielen c.q. verwachtingen vanuit Passend Onderwijs, ondersteuningsplan en de wet BIO. 6.2 Evaluatie en functioneren In het kader van Integraal Personeelsbeleid wordt een driejarige gesprekscyclus als uitgangspunt genomen. In de gesprekken worden de persoonlijke ontwikkelingsperspectieven van iedere werknemer in relatie gebracht met de doelstelling van de organisatie. Er wordt gestreefd naar een optimaal rendement voor de school in combinatie met een zo groot mogelijke arbeidssatisfactie van de werknemer. Het gesprek resulteert in een persoonlijk ontwikkelplan (POP) met eventueel scholing en deskundigheidsbevordering als gevolg. In begin 2015 is er een zgn. ‘vlootschouw’ afgenomen waarbij de kwaliteit van ieder personeelslid in beeld is gebracht en heeft ieder personeelslid zijn voorkeur kunnen uitspreken voor werkzaamheden binnen een bepaald domein in Maastricht. De opbrengsten zijn met ieder personeelslid afzonderlijk besproken en vastgelegd en zijn uitgangspunt voor verdere professionalisering en ontwikkeling. 6.3 Professionalisering Wij zien – ondersteund door ons bestuur - medewerkers als ondernemende professionals, die ook hun eigen verantwoordelijkheid nemen binnen de ruimte die ze daartoe wordt geboden. Dat geldt voor alle medewerkers, OP en OOP. Investeren in goed werkgeverschap vraagt (financiële) middelen en instrumenten. De plannen van het bestuur worden ingekaderd door: • de financiële mogelijkheden die het Rijk biedt; • de gemaakte afspraken in de CAO; • de eigen middelen. Het bestuur zet al die middelen zo efficiënt, effectief en doelmatig mogelijk in. Investeren in personeel gebeurt door opleidingen, trainingen, studiebijeenkomsten, symposia (internen extern), uitwisseling met andere professionals en met het bedrijfsleven. Een aantal collega’s studeert of gaat studeren in het kader van professionalisering conform wet BIO. Met hen zijn of worden scholingsafspraken gemaakt. Indien van toepassing gebeurt dit conform de notitie facilitering docenten die studeren voor een eerste- en/of tweedegraads bevoegdheid. In alle andere scholingssituaties gebeurt dit in onderling overleg. Gebruik maken van de lerarenbeurs wordt in alle gevallen gestimuleerd. Naar aanleiding van een inventarisatie in begin 2015 wordt er door LVO-Maastricht een na- en bijscholingsprogramma aangeboden op gebied van ICT-vaardigheden en gebruik van New Base en Magister. Een van de uitgangspunten van de nieuwe school is Positive Behaviour Support PBS. Alle medewerkers worden hierin geschoold. Ook voor loopbaan oriëntatie worden docenten geschoold als LOB begeleider.
30 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Naast het stimuleren van de persoonlijke scholing van alle medewerkers op diverse terreinen wordt de ontwikkeling en vormgeving van het VMBO College Maastricht richtinggevend voor de positionering en ontwikkeling van de medewerkers. Daarin kunnen persoonlijke ontwikkelingsplannen (POP’s) en het gebruik van E portfolio’s een rol gaan spelen. Onderwijskundige uitgangspunten en ontwikkelingen dienen in grote mate bepalend te zijn voor de samenstelling van teams en de taken van medewerkers daarin. Het appelleren aan de eisen die gesteld mogen worden aan LC en LD functies zal nadrukkelijk aandacht krijgen in het personeelsbeleid. 6.4 Tevredenheidsonderzoeken Jaarlijks vinden er tevredenheidsonderzoeken plaats. Deze onderzoeken zijn samengesteld door kwaliteitscholen.nl en na invulling via hun website krijgt de school een rapportage van het onderzoek. Naar aanleiding van deze rapportage besluit het MT (al of niet in samenspraak met de kernteams) om verbetervoorstellen te formuleren en uit te voeren. 6.5 Ziekteverzuim en preventie Het ziekteverzuim wordt door het MT bijgehouden middels het programma AFAS-InSite. Leden van het MT voeren gesprekken met collega’s die verzuimen om de oorzaak van het verzuim te achterhalen. Waar mogelijk leidt dit tot preventieve maatregelen. Er zijn korte lijnen met de arbo-arts die indien nodig kan doorverwijzen naar andere hulpverleners. Een aantal keer per jaar vindt er op locatie een overleg plaats van MT met de arbo-arts en de verantwoordelijke personeelsconsulent. (Sociaal medische team). Het doel is enerzijds de voortgang van zieke collega’s te bespreken en anderzijds tijdig signaleren ter voorkoming van uitval. 6.6 Werken aan de toekomst Het MT blikt vooruit naar de toekomst van het VMBO College Maastricht. Zij doet dit graag in nauwe samenwerking met CvB, CD en MR. Zij wijst op ontwikkelingen in een van de andere LVO clusters. Waar men op de locatie zelf kan sturen op de P van Personeel. Zo wil het MT onderzoeken of er een anticiperende leeftijdsaanpak voor docenten mogelijk is, er een kwaliteitsslag met functiemix te maken is. Zoals er elders voor gekozen is voor de gang naar zelfsturende teams, naar de eis van een HBO master voor de LC functie en een universitaire opleiding voor de LD functie. Men wil de gesprekkencyclus maximaliseren een optimaliseren, een adequate scholing met prioriteit op de organisatienoodzaak stimuleren. Zo kozen andere instellingen voor het aanstellen van een teamleider voor kwaliteitszorg, voor het maken van teamleiders als probleemeigenaar in een degelijke PDCA cyclus, voor een I-coach voor de weg naar gepersonaliseerd onderwijs. Het MT van het VMBO College Maastricht onderzoekt de komende jaren met hierboven genoemde partijen graag de ruimte en mogelijkheden om van het item Personeel een strategisch middel maken
31 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
H7 Bedrijfsvoering Samenvatting De fysieke en virtuele vormgeving en inrichting van de toekomstige leer- en werkomgeving van de campus op het Bemelerveld in Maastricht is bepalend voor het succes, de aantrekkelijkheid en kwaliteit van het onderwijs van het VMBO College Maastricht. In dit hoofdstuk wordt eerst ingegaan op de transitie naar de nieuwe situatie. Vanuit de financiële kaders kijkt men vervolgens naar de kansen die de ontwikkeling van het onderwijsdomein VMBO biedt. De afsluitende paragraaf over kwaliteitszorg geeft duidelijkheid over de toekomstgerichtheid van het VMBO College Maastricht. 7.1 Huisvesting. Bestaande situatie: De leerlingen van de VMBO scholen van LVO Maastricht volgen hun onderwijs op 4 locaties: Locatie Eenhoornsingel, locatie Bemelerweg, locatie Bemelergrubbe en locatie Bergmansweg. Toekomstige situatie met ingang van 01-08-2015: Locatie VMBO College Maastricht bestaande uit Bemelerweg 1, Bemelergrubbe 2, Bemelergrubbe 17, locatie Eenhoornsingel (leerjaar 4 afdeling BWI), locatie Kasteel Schaloenstraat (ISK leerlingen). Toekomstige situatie lange termijn: Locatie VMBO College Maastricht. Om de toekomstige situatie per 01-08-2015 te realiseren starten we met het inhuizen van de afdeling Zorg & Welzijn voor het derde en vierde leerjaar aan de Bemelergrubbe 2 en de inhuizing van de afdeling BWI voor het derde leerjaar aan de Bemelerweg 1. Beide afdelingen komen van de locatie Eenhoornsingel. Daarnaast zullen tien leslokalen worden gerealiseerd aan de Bemelergrubbe 17. Deze gebouwelijke aanpassing vinden plaats in de periode juni, juli 2015. Er zal een uitbreiding plaatsvinden voor het stallen van fietsen en scooters. In dezelfde periode zal de locatie Fransiscusschool gebouwelijk worden afgestemd op de onderwijskundige randvoorwaarden. Om de toekomstige situatie na 01-08-2015 te realiseren zullen de onderwijskundige plannen, verwoord in de visie en missie van het VMBO, worden verwerkt in een Masterplan VMBO College Maastricht. In dit masterplan zal niet alleen gekeken worden naar de inrichting van de locatie VMBO College Maastricht, maar ook naar de mogelijkheden die externe partners kunnen bieden in het buitenschools leren. Het buitenschools leren moet worden gezien als een verdieping van het onderwijsaanbod. Daarbij wordt ook nagegaan of de faciliteiten voldoend aan de huidige ICT standaarden en toepassingsmogelijkheden. Het VMBO College Maastricht is wat betreft de ligging en bereikbaarheid van een onderwijsvoorziening uitstekend. Dit geldt niet alleen voor de ligging t.o.v. de stad Maastricht maar zeker ook t.o.v. de directe omgeving zoals het Heuvelland. De campus bestaat uit drie gebouwen zonder logistieke verbinding. Elk gebouw kent fysieke beperkingen m.b.t. de inrichting van het onderwijs. De conclusie is dan ook dat de campus geen eenheid uitstraalt en er geen sprake is van een optimale samenwerking tussen de diverse locaties, hoewel dat onderwijskundig vereist is. Dit leidt tot ongewenste aanpassingen binnen het lesrooster, inefficiënte investeringen en ongewenste logistieke bewegingen van leerlingen en medewerkers. Dit alles is een belemmering om te komen tot het realiseren van excellent onderwijs. Het masterplan zal worden opgesteld door een projectgroep bestaande uit diverse geledingen van diverse organisaties. De opbrengst van dit plan zal een VMBO College Maastricht zijn die eenheid, uitstraling en herkenbaarheid biedt aan het VMBO onderwijs in Maastricht. Zoals in de visie en missie van het VMBO staat aangegeven is één van de speerpunten onderwijs bieden aan leerlingen van 12 tot 18 jaar. Dat betekent dat wij via VOORdeel/Entree, de vakmanschap- en technologieroute samenwerken met het MBO. Gelet op de ontwikkelingen binnen het MBO, in eerste instantie binnen het techniekonderwijs, wordt dit speerpunt een wezenlijk onderdeel van het masterplan VMBO. 7.2 Financiën SWOT-analyse De doelstelling is dat de school functioneert binnen de financiële ruimte die er binnen de overheidsfinanciering en de aanvullende middelen beschikbaar is. Het kalenderjaar 2014 is met een positief resultaat afgesloten. De verwachting is dat ook het jaar 2015 positief kan worden afgesloten. Hierbij is uitsluitend rekening gehouden met de situatie als zelfstandige locatie. Er is nog geen doorkijk gemaakt naar de situatie die ontstaat als het gezamenlijke eerste leerjaar van start gaat m.i.v. augustus 2015. Er is nog geen duidelijkheid over de onderwijskundige ontwikkelingen in met name leerjaar 3 en 4 en derhalve ook nog geen overzicht van de te verwachten kosten als gevolg hiervan. In het te ontwikkelen masterplan zal hierover meer duidelijkheid worden verschaft. Strategische doelen De ontwikkeling van het onderwijsdomein VMBO moet er toe bijdragen dat middelen efficiënter kunnen worden ingezet. Dat moet voordelen bieden voor het onderwijs (kleinere klassen en uitstekende outillage) en tegelijkertijd ertoe bijdragen dat er geen negatieve eindsaldi ontstaan in de realisatie van de begroting. Een gezamenlijke begroting voor het schooljaar 2015-2016 voor de financiering van het eerste leerjaar opstellen. Voor de daarop volgende jaren een gezamenlijke begroting voor de hogere leerjaren ontwikkelen.
32 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
7.3 Kwaliteitszorg Om de kwaliteitszorg te meten binnen de organisatie zijn beide scholen dit schooljaar bezocht door een onafhankelijke commissie, die de school heeft gevisiteerd o.a. op basis van een door de school geproduceerde zelfevaluatie. Deze collegiale visitatie heeft plaatsgevonden op initiatief van het LVO netwerk vmbo. Het voorstel van de stuurgroep van dit netwerk aan de CvB is om deze visitatie iedere 3 of 4 jaar te herhalen conform de PDCA cyclus met tussentijdse rapportages. Op deze wijze is de collegiale visitatie een permanent proces, zodat de scholen zijn voorbereid op een eventueel kwaliteitsonderzoek van de inspectie of op een onderzoek naar de status van het schoolveiligheidsplan. Onze scholen hebben de afgelopen periode grote stappen gemaakt in de ontwikkeling van de onderwijskwaliteit. In de komende jaren zullen onderdelen hiervan worden ondergebracht in één systeem en wordt het kwaliteitsdenken een onderdeel van het onderwijsproces. Daardoor wordt het mogelijk op basis van prestatieafspraken binnen de organisatie te werken volgens de uitgangspunten van opbrengstgericht werken. Werkgroep kwaliteitszorg Er is een werkgroep kwaliteitszorg geformeerd die wordt gevormd door medewerkers van de drie scholen. Deze werkgroep rapporteert in eerste instantie aan de locatiedirecteuren. Zes-wekelijks vindt er overleg plaats tussen de directieleden en werkgroep kwaliteitszorg. Hier wordt de voortgang besproken van de jaarlijkse audits i.v.m. de ISO-certificering. Verder draagt de werkgroep zorg voor de organisatie en uitvoering van de diverse enquêtes. De werkgroep bewaakt de voortgang van de verbeterpunten die door het managementteam en de kernteams zijn vastgesteld. Vensters voor Verantwoording beheren en (laten) vullen behoort ook tot de taken van kwaliteitszorg. De drie huidige VMBO scholen hebben alle een andere invulling gegeven aan kwaliteitszorg. Zo is het Sint-Maartenscollege een gecertificeerde ISO-9001 school. Het Porta Mosana College werkt met het INK-Model en het Bonnefanten College heeft veel ervaring opgedaan met het inspectiekader en heeft haar processen hier meer op gebaseerd. Strategische doelen Ontwikkelen van een integraal kwaliteitszorg-managementsysteem. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de kennis en inzichten van de werkgroep leden van de drie scholen. Zij verzorgen een complete en samenhangende inhoudsopgave van alle zaken die binnen de schoolorganisatie aan de orde zijn. De volgende onderwerpen dienen als input hiervoor: a) de onderwijsmanagement processen, b) de primaire onderwijsprocessen, c) de onderwijs ondersteunende processen, d) de documenten alsmede de registraties, analyses, rapportages van de genoemde processen onder punten a t/m c, e) het proces van verbetermanagement. Personeelstevredenheid (zie ook 6.4) Op de locaties vinden geplande periodieke Personeelstevredenheid onderzoeken plaats. Ook worden er leerlingen- en ouderenquêtes afgenomen. Uitkomsten hiervan kunnen leiden tot verbeterpunten. Elke tweede voorjaar zorgt de werkgroep voor uitvoering van de enquêtes voor ouders, leerlingen en personeel. De werkgroep heeft nadrukkelijk ook een taak in het signaleren en bewaken van de opbrengsten.
33 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
H8 Communicatie Samenvatting Twee motto’s staan in dit hoofdstuk centraal: ‘teach as you preach’ en ‘lessons learned’. Men neemt het verleden als uitgangspunt om de toekomst van het VMBO College Maastricht in te gaan. als het gaat om het verkrijgen, behouden en uitbreiden van het draagvlak voor de ontwikkelingen en het halen van de doelen voor de komende vier jaar. Als men ‘wil worden wie men is’, laat dit hoofdstuk zien wat nodig is. Terugblikken om vooruit te komen Gedurende de afgelopen jaren is aanzienlijk geïnvesteerd in communicatie. Toch blijkt dat er geen algehele tevredenheid is omtrent dit item. Dat noopt tot nadenken en bijstelling van het beleid op dit gebied. Er is gestart met een nieuwsbulletin. Voor ouders werd hiervan in het verleden ook gebruik gemaakt, zij het dat ze beperkt en niet regelmatig verscheen. De internetsite is vernieuwd en completer gemaakt, maar blijft voor verbetering vatbaar. We gaan in alle niveaus van de organisatie gerichter communiceren. Communicatie is voortaan nog meer gericht op tweerichtingsverkeer, dus zowel zenden en ontvangen door alle partijen (schoolmedewerkers, ouders, leerlingen). Kritische kanttekeningen Uit de bovengenoemde analyses blijkt dat de communicatie enerzijds als positief wordt ervaren, anderzijds zijn er echter ook punten die voor verbetering vatbaar zijn. Een van de sterke punten is dat de communicatie tussen medewerkers en management door korte lijnen is gestructureerd. Zo zijn er wel voorstellen gedaan over de manier van communiceren: per post, email en mondeling. De mailing die met de leerling wordt meegegeven komt vaak niet aan bij de ouders. De informatie is ook niet altijd eenduidig. Naar aanleiding van de bevindingen door personeel, maar ook door ouders en leerlingen heeft het managementteam gericht voorstellen gedaan voor de aanpak in de komende periode. Ze combineerde daarbij de schoolvisie met de wens tot verbeteringen van het bestaande. Visie Het is belangrijk om de visie over communicatie vast te stellen en binnen de organisatie uit te dragen. Door een goede en effectieve interne communicatie: levert deze een bijdrage aan het stimuleren van de verbondenheid tussen de personeelsleden; zorgt communicatie voor begrip voor veranderingen in de organisatie; staan de beslissingen over veranderingen en aanpak in een kader; kan iedereen op de hoogte zijn van de laatste informatie. Uitgaande van de visie en rekening houdend met de missie van school gaan wij werken aan: het creëren van een open communicatieklimaat; het beperken van informatiestromen; het vergroten van de effectiviteit van de informatie; het creëren van meer mogelijkheden voor medewerkers om te reageren en invloed uit te oefenen; het geven van nog meer duidelijkheid geven over genomen beslissingen; het op tijd naar buiten brengen van informatie; het bespreekbaar maken van veranderingen in de organisatie; het betrekken van alle geledingen (ook de leerlingen) bij de communicatie; een snelle en juiste terugkoppeling. Doelstellingen Onze doelstellingen zijn: Het MT van het VMBO College Maastricht is op de hoogte van de meningen en ervaringen van het personeel. Dit geldt vooral voor de interne communicatie, maar ook voor de communicatie in het algemeen. Het MT laat een nieuw communicatieplan ontwikkelen. De medewerkers zijn op de hoogte van (de komst van) een nieuw communicatieplan. Medewerkers, ouders en leerlingen kennen de inhoud van het communicatieplan en zijn op de hoogte op welke manier en via welke middelen er wordt gecommuniceerd. Medewerkers, ouders en leerlingen vinden het nieuwe communicatieplan: o effectief; o overzichtelijker en daardoor ook beter bruikbaar; o een verbetering van de situatie, met name de interne communicatie; o een bijdrage aan de open sfeer op school; o bijdraagt aan een hogere motivatie en betrokkenheid; o bijdraagt aan een betere feedback. Het communicatieplan wordt actief gebruikt. Medewerkers, ouders en leerlingen kunnen op de juiste manier de informatie verspreiden. Medewerkers, ouders en leerlingen kunnen de voor hen bestemde informatie vinden.
34 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
Verbeteracties Door kritisch te kijken naar hetgeen (nog) niet goed geregeld is kunnen we de volgende verbeterpunten benoemen: De school maakt gebruik van de aanbevelingen door de communicatiedeskundigen van LVO en uit de te verzorgen training ‘gerichte communicatie’ die in samenwerking met Bureau Keizer wordt georganiseerd. Onderdeel van de training is de discussie over een betere systematiek van interactieve communicatie schoolbreed en de vraag in welke mate we communicatie effectiever vinden. Belangrijk is dat via de internetsite en andere media de activiteiten van de hele school evenwichtig naar buiten worden gebracht. Wij stellen een medewerker aan die eindverantwoordelijk is voor de externe communicatie voorzien van de nodige tijd en mandaten. Deze stelt een plan van aanpak op voor een nieuw communicatieplan. Daarin staat op welke manier en langs welke kanalen gecommuniceerd wordt (mailing, schoolgids, digitale informatie, informatiebulletins). De beoogde communicatiemedewerker stelt onder andere ook vast wat rechtsgeldig is en eveneens wat bewaard (en hoe lang) dient te worden. De informatievoorziening aan ouders en leerlingen. We zorgen dat ouders informatie ook daadwerkelijk ontvangen. Dus: per post of per mail, en niet via schooltassen. En wij evalueren dat periodiek. De communicatie over schoolbeleid met de ouderraden en de medezeggenschapsraad wordt versterkt. Schoolbreed vindt terugkoppeling plaats over: onderwijskundige verbeteringen, bevorderingsnormen, prestaties en resultaten. Ouders van de ouderraad worden hierbij betrokken. Hierbij zal de tevredenheid bij ouders en leerlingen worden getoetst. Als extra onderdeel van kwaliteitszorg. Wij zijn nog duidelijker over de manier wie, wat, wanneer communiceert. Jaarlijks wordt verslag uitgebracht naar alle geledingen binnen de school (personeel, ouders, leerlingen). In dit jaarverslag worden relevante indicatoren benoemd: percentage lesuitval, percentage geslaagden, ziekteverzuimpercentage schoolmedewerkers, percentage voortijdige schoolverlaters, rapportage klachtenregistratie en afhandeling, etc. Wij gaan de leerlingenraad structureler inzetten. Een raad die alle opleidingen en liefst ook de diverse lagen vertegenwoordigt. Zij wordt intensiever bij de beleidsvorming en de communicatie daarover met leerlingen betrokken. De huidige leerlingenraad wordt in overleg met de begeleiders meer gestructureerd. Als in het leren opstellen van notulen en het opvolgen van actiepunten. De aanpak die vorig schooljaar gestart is zal verder uitgebouwd worden. Met de leerlingenraad wordt er gezocht naar een middel om te komen tot een gerichte evaluatie van docenten en lesvormen. In een dergelijk lerarenrapport is het voorstel om de volgende aspecten mee te nemen: tevredenheid over lesinhoud, lesvorm, sociale aspecten en heeft de leerling er iets aan gehad. Acties Het is ondoenlijk en niet wenselijk alle verbeteracties in een jaar te realiseren. Prioritering is geboden in het licht van de komende veranderingen en het creëren van draagvlak. In de eerste twee jaren geven wij prioriteit aan de website, het Nieuws in het kort en communicatie naar ouders inzake gedrag en onderwijsprestaties van de leerlingen. Voor de zomervakantie bespreken de teamleiders het communicatieplan in hun teams en koppelen terug aan het MT wat zij als het belangrijkste ervaren en/of wat zij op dit moment het meeste missen. Middelen Wij hebben verschillende middelen tot onze beschikking, deze worden in een logische, passende uitvoeringsstructuur worden gezet. Het gaat daarbij om gesprekken (direct contact – telefonisch), brieven (directie – MT – teamleiders – overige personeelsleden), mail (status), rapporten, intakegegevens en overige rapportages.
35 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015
H9 Bronnen Communicatieplan SMC 2014. Dyslexie beleid SMC, september 2013. Een koers voor Limburg, Actieprogramma Zuid-Limburg, mei 2012. Herinrichting technisch beroepsonderwijs Zuid-Limburg, beslisdocument, 9 december 2013. Het nieuwe VMBO, LVO Maastricht, J. Moes en F. Laarmans, Kwartiermakers VMBO LVO Maastricht, 27-11-2014. Herinrichting Technisch Beroepsonderwijs Zuid Limburg, beslisdocument, 9 december 2013. Initiatiedocument Onderwijsontwikkeling Maastricht, projectgroep Onderwijsontwikkeling Maastricht, 20 januari 2014. Interview Ank Wijnands, Heerlen, 20 mei 2015, Jan Koster. Leren en werken naar vermogen, een duurzaam perspectief voor alle jongeren, beleidsgroep Leren & Werken Naar Vermogen M&H, november 2012. Matrix doelstellingen en actiepunten 2015-2016, Schoolplan 2014-2015, versie 3, 4 juni 2014 SMC locatie VMBO. Netwerkorganisatie ‘Leren & Werken naar vermogen’, Duurzaam perspectief voor alle jeugdigen in Maastricht Heuvelland, 2015/versie_DEF_02, Guido Willems. Onderwijs Ontwikkeling Maastricht, Plan van Aanpak 1.0, 18 april 2013. Plaatsingswijzer Maastricht/Heuvelland 2015-2016 (vastgesteld in het Provo overleg op 25-11-2014). Projectopdracht Samenwerking techniekopleidingen VMBO (LVO Maastricht) en MBO (Leeuwenborgh) Maastricht. Opdrachtgever: André Postema (LVO), opdrachtnemer: Jacky Lamoré (LVO Maastricht), versie 1, 7 april 2015. Regiovisie Toptechniek in Bedrijf, VMBO MBO Techniek Zuid Limburg, Technologie in de zorg in Zuidoost Nederland, 14 juni 2012. Schoolveiligheidsplan, SMC afdeling VMBO, versie 10, december 2014. Schoolplan 2014-2015, versie 3, 4 juni 2014 Sint-Maartenscollege locatie VMBO. SMC Communicatieplan, 28-04-2015. Smoel: zomaar ideeën, De "beroepsboulevard", Uniek concept d.m.v. de combi's en samenwerking met GL, Maarten van Rijn, mei 2015. SOP – SMC VMBO d.d. 30 september 2013. Technocollege Westelijke Mijnstreek (Graaf Huyn, Groenewald, DaCapo), 2011, geen auteur. VMBO Maastricht, Onderwijsaanbod bovenbouw GTL, Conceptversie 3.0, Bart Hennissen, 19 maart 2015. VMBO Maastricht Werkgroep beroepsgerichte profiel- en keuzevakken 2015-2016, Aanbeveling beroepsgerichte profiel- en keuzevakken, rim01/versie 3/26 mei 2015. Voorbereidend techniekonderwijs op het Graaf Huyn College, Guido Beckers, 9 mei 2012. Zorgplan VMBO College Maastricht, maart 2015, werkgroep leerlingbegeleiding i.s.m. A. Bootsman.
36 VMBO College Maastricht, Schoolplan 2015-2019, 2e definitieve versie, 1 juni 2015