Vlaamse regering geeft groen licht voor ARKimedes-Fonds II

Beknopte informatienota

Vlaamse regering geeft groen licht voor ARKimedes-Fonds II

De Vlaamse Regering gaf vandaag groen licht voor de lancering van het tweede ARKimedes-Fonds. Daarmee onderstrepen de Vlaamse Regering en PMV dat zij in het bijzonder in economisch moeilijke tijden een actieve rol wensen op te nemen in het faciliteren van de financiering van starters en kmo’s in Vlaanderen. In het licht van de duurzame transformatie van ons economisch weefsel moeten goede projecten en innovatieve ondernemers alle kansen krijgen om hun toekomstgerichte projecten van de grond te krijgen. Dit is een hefboom om de economische speerpunten zoals gedefinieerd in ‘Vlaanderen in Actie’ verder te kunnen ontwikkelen. 1. Waarvoor staat de ARKimedesregeling? De ARKimedesregeling is een durfkapitaalregeling ten behoeve van opstartende bedrijven of bedrijven met een belangrijk groeipotentieel. De regeling ging in 2005 van start met de lancering van een eerste ARKimedesfonds, ARKimedesFonds NV. 2. Waarom werd de ARKimedesregeling gelanceerd? De ARKimedesregeling kwam tot stand om een leemte in de markt op te vangen. Met name het marktsegment waar nauwelijks enige private investeerder een rol wou opnemen, omdat ofwel de investeringsdeal voor hen nog te klein was, ofwel het risico vanwege de vroege levensfase door hen nog te groot werd bevonden. Dit is vandaag nog steeds het geval. De Vlaamse regering en PMV besloten om deze leemte via ARKimedes op te vangen. Zo bieden ze deze ondernemers financieringsperspectieven wanneer zij een fase hebben bereikt waar zij als onderneming wel in de kijker komen van private durfkapitaalverschaffers. De ARKimedesregeling heeft de voorbije jaren in de ondernemingsmarkt een behoorlijke dynamiek in de markt bewerkstelligd, waarbij private venture capital en private equity spelers uiteindelijk wel bereid werden gevonden om een actieve rol op te nemen bij de financiering van opstartende bedrijven en van innovatieve en expansieve kmo’s in Vlaanderen. 3. In welke levensfase van een onderneming profileert ARKimedes zich? De erkende kapitaalverschaffers of ARKIV’s starten daar waar early stage (waarvan VINNOF een ander PMV-fonds een goed voorbeeld is) en spin-off fondsen aan ondernemingsprojecten al een eerste concrete vorm gaven en helpen projecten te financieren tot wanneer zij voldoende substantiële grootte hebben opdat de private durfkapitaalmarkt de verdere financieringsnoden alleen kan invullen.

1

Hierna een schematische weergave waar ARKimedes zich positioneert ten aanzien van het overige overheidsinstrumentarium binnen PMV: Fundamenteel onderzoek Idee

Pre-incubatie

Validatie concept

Samenstellen management

Ontwikkeling demo

Ontwikkeling prototype

Incubatie

Business Plan

Initiële marketing

3F “Family, Friends & Fools”

Initiële Ontwikkeling

Expansieve Groei

Product Business Model

Seed

Pre-seed

Eerste omzet

Start-up

Early stage

Expansion

WinWin - lening

Vlaams Innovatiefonds (VINNOF) CultuurInvest Banken

Waarborgregeling - GIGARANT

Risicokapitaalfondsen

ARKimedes Groeimezzanine FVI

3. Hoe werkt ARKimedes? ARKimedesfondsen zijn dakfondsen die uitsluitend als minderheidsaandeelhouder investeren in erkende investeringsfondsen, ook wel ARKIV’s genaamd. De ARKIV’s dienen een minstens even groot bedrag aan middelen op te halen bij private investeerders. Eens erkend als ARKIV is deze gehouden om haar middelen te investeren in ondernemingen actief in het Vlaamse Gewest. De ARKIV’s investeren met de intentie om de onderliggende ondernemingen te helpen hun businessplannen te realiseren en deze bedrijven na gemiddeld vijf tot acht jaar bij een normaal economisch klimaat te verkopen met meerwaarde. Noch het ARKimedesfonds, noch de beheermaatschappij ARKimedes Management, nemen in enig opzicht deel aan de beslissing om al dan niet in een onderneming te investeren. ARKimedes ziet wel toe dat de ARKimedesregelgeving wordt nageleefd. 4. Het eerste fonds, ARKimedes-Fonds nv, de eerste dertien ARKIV’s en de ARK-investeringen Inmiddels is het eerste ARKimedesfonds, ARKimedes-Fonds nv, operationeel. Het fonds werd op 8 juni 2005 opgericht; haalde in september van dat jaar 75 mln. euro aandelen en 35 mln. euro obligaties bij het publiek op en investeerde in dertien ARKIV’s, waarvan er vandaag nog twaalf actief zijn. Dankzij het eerste fonds zal ongeveer 200 mln. euro ter beschikking komen van investeringsfondsen in Vlaanderen. De ARKIV’s mogen enkel de eerste vijf levensjaren (de investeringsperiode) investeren in nieuwe dossiers, terwijl vervolginvesteringen in bestaande doelondernemingen mogelijk zijn tijdens de hele duur van de ARKIV’s. Circa 44% van alle door de ARKIV’s gebudgetteerde ARK-investeringen betreffen vervolginvesteringen. Per einde maart 2010 hebben 250 ARK-investeringen plaatsgevonden, waarvan 124 initiële en 126 vervolginvesteringen. Circa 106 bedrijven ontvingen ARK-middelen en vertegenwoordigen samen 2.365 arbeidsplaatsen. Daarmee zijn de ARKIV’s ondanks de economische crisis qua investeringsritme nog steeds min of meer in lijn met het geconsolideerde budget qua ARK-investeringen van 117 mln. euro per einde maart 2010. Per einde maart noteerden we immers 103 mln. volstortte ARK-investeringen, 11,1 mln. euro aan contractuele investeringsverplichtingen tegen gedefinieerde milestones en 8,3 mln. euro aan afgeleverde termsheets van ARKIV’s.

2

De middelen van het ARKimedes-Fonds zijn ondertussen integraal gealloceerd aan de bestaande ARKIV’s. De ARKIV’s vragen de middelen op naarmate zij ARK-investeringen doorvoeren of werkingskosten moeten betalen. Voorts stellen de huidige twaalf ARKIV’s alles in het werk om hun participaties te laten groeien en voor te bereiden voor een exit de komende jaren. Door de economische crisis werd een aantal lopende exitgesprekken voorlopig uitgesteld in afwachting van een betere prijsvorming. Huidige markten zijn gunstig voor wie investeert, doch wie een bedrijf wil verkopen wacht best tot wanneer de economie opnieuw aantrekt. Daarbij mag men niet uit het oog verliezen dat durfkapitaalinvesteringen steeds gepaard gaan met een hoger risico en sommige ondernemingen het uiteindelijk niet zullen halen. Doch dat neemt niet weg dat enkele onder hen in hun marktsegment in de toekomst een vooraanstaande rol kunnen en zullen spelen binnen het mondiale economische landschap. Enkele van deze beloftevolle doelondernemingen worden in punt 7 kort toegelicht. Voor een eerste evaluatie van de return van ARKimedes-Fonds nv is het nog te vroeg, daarvoor is het nog even wachten tot wanneer de ARKIV’s overgaan tot het ten gelde maken van hun participaties.

5. Aanbod aan durfkapitaal garanderen via de lancering van ARKimedes-Fonds II De investeringsperiode van de meeste ARKIV’s loopt eind januari 2011 af. Dat houdt in dat zij hun resterende middelen van dan af dienen voor te behouden voor bestaande participaties. Om het aanbod van durfkapitaal te waarborgen geeft de Vlaamse regering groen licht voor de lancering van het tweede ARKimedesfonds, ARKimedes-Fonds II nv. Het tweede fonds wordt eerstdaags opgericht met een minimum kapitaal maar de inbreng van de Vlaamse Overheid zal 100 miljoen euro bedragen. Daarmee kan ruim 200 miljoen euro ter beschikking komen van private investeringsfondsen die zich richten op bedrijven in Vlaanderen. De eerste investeringen in nieuwe ARKIV’s zullen vanaf januari 2011 gebeuren. Voorbereidende gesprekken met venture capital en private equity fondsen zijn opgestart en de erkenningsperiode zal begin september worden opengesteld. Van dan af zullen kandidaat ARKIV’s ook effectief een erkenning in het kader van het tweede fonds kunnen indienen. Uit de eerste contacten en gesprekken blijken een aantal marktpartijen al zeer concrete interesse te hebben voor een erkenning. In tegenstelling tot het eerste fonds zullen voor ARKimedes-Fonds II geen middelen bij het publiek worden opgehaald. De middelen worden rechtstreeks uit de begroting van de Vlaamse regering gespreid in tijd ter beschikking gesteld van PMV, die een kapitaalparticipatie neemt in ARKimedesFonds II. Zo wordt vermeden dat het tweede fonds zich moet richten tot de geldkapitaalmarkt waar de kosten van een publieke ophaling vandaag minder aantrekkelijk zijn en tevens geen garantie geeft op de gewenste financieringsvorm. Bovendien heeft de Europese Commissie eerder al laten verstaan dat zij in de toekomst het belastingkrediet wil herzien. Voorts zullen de middelen in het ARKimedes-Fonds II gespreid in tijd worden volstort en dit naarmate investeringen in ARKIV’s of werkingskosten betaald moeten worden. Daardoor kan het fonds zich geheel toeleggen op zijn investeringen.

3

Schematische weergave ARKimedes-Fonds II:

6. Focus op innovatieve, technologische en intrinsiek snel groeiende ondernemingen Doordat ARKIV’s focussen op opstartende bedrijven of potentieel snelgroeiende kmo’s met een tijdshorizon van enkele jaren, zullen zij van nature vnl. richten op hoogtechnologische en innovatieve bedrijven zonder daarbij de gezonde en groeiende kmo uit het oog te verliezen.

7. Voorstelling van enkele van de beloftevolle doelondernemingen

Adam Software ADAM software uit Deinze heeft met de steun van ARKimedes via ARKAFUND een crossmediaal softwareplatform ontwikkeld en is door intense commercialisering uitgegroeid tot één van de wereldleiders in ‘Digital Asset Management’. Digital Asset Management (DAM) is de verzamelnaam voor het beheer van digitale informatie, bestanden en processen die hun weg niet vinden in klassieke ERP systemen. Zoals een ERPsysteem productieprocessen en boekhoudingen automatiseert en efficiënter maakt, doet ADAM Software dit met marketingprocessen. Ze levert een soort ‘mediatheek’ waar beeld, tekst, geluid en layouts centraal worden beheerd en zorgt er meteen ook voor dat die inhoud bij toepassing in verschillende omgevingen en door verschillende gebruikers juist wordt weergegeven. De onderneming stelt inmiddels zo’n vierentwintig mensen tewerk

4

www.adam.be

Fugeia Fugeia is een spin-off van de KU Leuven en de KaHo St Lieven die zich richt op het ontwikkelen en vermarkten van vernieuwende ingrediënten voor de voedingsindustrie. Deze zogenaamde ‘prebiotica’ stimuleren de groei en/of de activiteit van één of meerdere soorten bacteriën in de dikke darm en bevorderen daardoor dus ook de gezondheid van de gastheer. Dankzij de steun van ARKimedes via Fortis Private Equity ARKimedes en KBC Arkiv kon de onderneming de verdere ontwikkeling van nieuwe producten financieren. Inmiddels werden al samenwerkingsovereenkomsten afgesloten met 2 multinationals in de voedingsindustrie. Het bedrijf stelt een tiental personen tewerk. www.fugeia.be

Clear2Pay Betaaltechnologiebedrijf Clear2Pay is leverancier van global payment solutions aan de financiële sector voor veilige en tijdige elektronische betalingen. De innovatieve technologie van Clear2Pay doet de verwerkingskosten van transacties dalen en helpt nieuwe, interessante betaaldiensten te leveren die de concurrentie het nakijken geven. Met de betalingsoplossingen van Clear2Pay bieden de instellingen hun klanten eenvoudige, erkende manieren om online te betalen: gaande van complexe handelsondersteunende business-tobusinessomgevingen, via e-commercetoepassingen tot winkelbetalingen en overschrijvingdiensten. Clear2Pay heeft een sterke klantenbasis van wereldwijde en grote regionale financiële instellingen zoals ING, Banco Santander, Crédit Agricole, VISA, MasterCard, BNP Paribas, The Federal Reserve, enz. Deze onderneming werd mede gefinancieerd door ARKimedes-Fonds via haar ARKIV’s Big Bang Ventures II en Gimv Arkiv Technology Fund. In december 2009 slaagde Clear2Pay erin om in volle crisis 50 miljoen euro additionele financiering op te halen, waarin co-founder Big Bang Ventures II participeerde, meteen de grootste kapitaalverhoging van 2009 in de Europese technologiesector, om haar positie wereldwijd uit te bouwen via strategische acquisities. Clear2Pay ontving de Prijs van de Vlaamse regering voor de ‘Beloftevolle onderneming van het jaar 2009’. Juryvoorzitter Geert Noels roemde Clear2Pay om het feit dat het als jonge onderneming in staat is om met een sterke technologie, een innovatieve aanpak, en de focus van bij de start op een internationale uitbouw van het bedrijf in deze globaal opererende sector in sneltempo te groeien naar een niveau dat vele mature bedrijven niet halen. www.clear2pay.com

5

Trinean Trinean ontwikkelt innovatieve meetinstrumenten voor de life sciences-markt. Het is een gezamelijke spin-off van de Universiteit Gent en IMEC die in september 2006 het levenslicht zag. Het bedrijf ontwikkelt en commercialiseert de eerste nanoliter spectrophotometers (DropSense96®) en bijhorende micro-fluïde chips (DropPlate16/96®) die het mogelijk maken om DNA en RNA concentratiemetingen te doen op zeer kleine volumes (0,5 – 2,5 μL) en dit op een volledig geautomatiseerde manier. Dat is van groot belang voor de moleculaire biologie waar tot op heden met tijdrovende technieken, niet onbelangrijke hoeveelheden DNA/RNA materiaal dienen te worden opgeofferd om dergelijke metingen te kunnen uitvoeren. Naast DNA/RNA concentratiemetingen worden er verder nog andere nieuwe toepassingen beoogd, waaronder ADME-testen, eiwitconcentratiemetingen, enzymologische bepalingen, nepelometire en klinische diagnostiek. Deze onderneming werd in 2007 gefinancieerd door ARKimedes-Fonds via Baekeland Fonds II en Capital-E. Naast de bestaande aandeelhouders participeerde ook Vesalius Biocapital Arkiv in een bijkomende financieringsronde eind 2008. Op die manier kreeg Trinean de kans om de innovatieve technologie effectief te vermarkten. www.trinean.com

8. Conclusie en oproep tot kandidaat-ARKIV’s Met de lancering van het tweede fonds beoogt de Vlaamse regering het aanbod van durfkapitaal voor opstartende en kmo’s met een mooi groeipotentieel ook na 2010 te verzekeren en zo samen met PMV te zorgen voor een volledig pallet aan financieringsmiddelen voor ondernemingen, van bij de opstart tot de groei van een bedrijf. Kandidaat-ARKIV’s worden uitgenodigd om hun aanvraagdossier voor te bereiden en uit te kijken naar de oproep betreffende de openstelling van de erkenningsperiode in september.

Meer info: Luc de Seranno Woordvoerder minister-president Peeters M 0477 38 23 37 [email protected] Lot Wildemeersch Woordvoerder viceminister-president Lieten M 047781 01 76 [email protected] Ben Jehaes Woordvoerder PMV M 0495 54 78 40 [email protected]

6