vzw Stop de Oven Leuvensesteenweg 52 1910 Kampenhout
Kampenhout, 15 mei 2012
Vlaamse Overheid Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed Koning Albert II‐Iaan 19 bus 22 1210 Brussel
Aan: Kopij aan:
Betreft:
De heer Tijl Tortelboom Klachtenmanager afdeling Stedenbouwkundig beleid De heer Luc Goedertier Gedelegeerd stedenbouwkundig ambtenaar De heer Peter Cabus Secretaris‐Generaal Departement RWO De heer Bart Weekers Vlaams Ombudsman Formele klacht tegen het onterecht aanvaarden van projecten onder de bijzondere procedure (artikel 4.7.26 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening)
Referentie:
SV /BP /2137 /597
Geachte, Met dit schrijven wensen wij een formele klacht te laten registreren tegen de afdeling Stedenbouwkundig Beleid van het departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed. Zoals voorzien in het Vlaams Klachtendecreet richting wij ons in eerste instantie tot U als klachtenmanager van deze afdeling. Wij hopen dat dit kan volstaan om een grondig onderzoek in te stellen, waarvan wij graag op de hoogte worden gehouden. Met vriendelijke groeten, Voor vzw Stop de Oven Joost De Cock Voorzitter
[email protected]
Klacht tegen de afdeling Stedenbouwkundig Beleid, dep. RWO
Inleiding Onze klacht spitst zich toe op de aanvaarding onder de bijzondere procedure van volgende vergunningsaanvraag: Aanvraag stedenbouwkundige vergunning voor de afbraak van bestaande industriële gebouwen en bijhorende verhardingen en het bouwen van een afval‐ energiecentrale. Aanvrager: NV Recover Energy, Leuvensesteenweg 51,1910 Kampenhout Wanneer in dit document naar de vergunning of vergunningsaanvraag wordt verwezen gaat het om dit project. De afdeling stedenbouwkundig beleid heeft deze vergunningsaanvraag tot twee maal toe aanvaard onder de bijzondere procedure. We zullen eerst in een chronologisch overzicht schetsen wanneer dit precies is gebeurd, en ook toelichten waarom het tot twee maal toe is gebeurd. Daarna zullen we in onze motivatie van de klacht uit de doeken doen waarom we van mening zijn dat deze beslissing onwettig is. Tenslotte zullen we in de conclusie toelichten waarom we overgegaan zijn tot het indienen van deze klacht.
2
Chronologisch Overzicht Eerste vergunningsaanvraag Op 19 september 2010 heeft de NV Recover Energy een aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning ingediend bij het college van burgemeester en schepenen van de gemeente Kampenhout. Deze aanvraag werd dus ingediend volgens de reguliere procedure voorzien in artikel 4.7.12 e.v. VCRO. Op 30 september 2010 werd deze aanvraag door de gemeente onvolledig verklaard, gezien de ingediende plannen onduidelijk en onvolledig waren en de aanvraag op een aantal essentiële punten diende te worden aangevuld (zie annex 1). Deze aanvraag werd dus wel onvolledig verklaard, maar niet onontvankelijk verklaard door de gemeente Tweede vergunningsaanvraag Op 20 oktober 2011 heeft de NV Recover Energy een aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning ingediend bij het Departement RWO, Afdeling Stedenbouwkundig Beleid en Onroerend Erfgoedbeleid van de Vlaamse overheid. De initiatiefnemers hebben ditmaal op eigen initiatief gekozen om de vergunning bij de Vlaamse Overheid aan te vragen. De afdeling Stedenbouwkundig Beleid heeft deze aanvraag aanvaard onder de bijzondere procedure. (zie annex 2) De initiatiefnemers hebben deze vergunningsaanvraag later zelf opnieuw ingetrokken. Derde vergunningsaanvraag Op 6 maart 2012 heeft de NV Recover Energy een aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning ingediend bij het Departement RWO, Afdeling Stedenbouwkundig Beleid en Onroerend Erfgoedbeleid van de Vlaamse overheid. Ook dit keer heeft de afdeling Stedenbouwkundig Beleid deze aanvraag aanvaard onder de bijzondere procedure. (zie annex 3)
3
Motivatie van onze klacht De betrokken vergunningsaanvraag werd door de NV Recover Energy ingediend volgens de bijzondere procedure, zoals voorzien in artikel 4.7.26 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. In de bijschrijvende nota, die bij de aanvraag is gevoegd, wordt dit als volgt gemotiveerd: De voorziene afval‐energiecentrale is een project van algemeen nut waarbij de productie van energie (in de vorm van elektriciteit) van bijzonder belang is. Het betreft hier dus een aanvraag die betrekking heeft op een project van algemeen belang zoals aangeduid in artikel 2 van het Besluit van de Vlaamse Regering tot aanwijzing van de handelingen van belang van 5/05/2000. De aanvraag volgt dus de bijzondere vergunningsprocedure van art. 4.7.26 en volgende VCRO. Na een grondig onderzoek van het dossier zijn wij van mening dat deze visie foutief is. De beslissing om de vergunningsaanvraag te aanvaarden onder de bijzondere procedure is dan ook onwettig. Artikel 4.7.1 VCRO voorziet twee verschillende vergunningsprocedures: de reguliere procedure en de bijzondere procedure. Er bestaan twee onderscheiden administratieve procedures voor de toekenning van een vergunning: 1° een reguliere procedure, vermeld in afdeling 2; 2° een bijzondere procedure, vermeld in afdeling 3, voor handelingen van algemeen belang of voor aanvragen ingediend door publiekrechtelijke rechtspersonen. De bijzondere procedure mag dus uitsluitend worden toegepast in twee gevallen: 1) De aanvraag wordt ingediend door een publiekrechtelijke rechtspersoon In casu wordt de aanvraag uitsluitend ingediend door de NV Recover Energy, dit betreft een privaatrechtelijke rechtspersoon. 2) Het gaat om handelingen van algemeen belang De handelingen van algemeen belang worden op limitatieve wijze opgesomd in een besluit van de Vlaamse regering van 5 mei 2000.1 De NV Recover Energy lijkt zich te beroepen op artikel 2, 4° van dit besluit. Dit artikel beschouwt handelingen die betrekking hebben op volgende zaken als handelingen van algemeen belang:
1
Besluit van de Vlaamse regering van 5 mei 2000 tot aanwijzing van de handelingen in de zin van artikel 4.1.1, 5°, artikel 4.4.7, § 2 en artikel 4.7.1, § 2, tweede lid van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening en tot regeling van het vooroverleg met de Vlaamse Bouwmeester (BS 19 mei 2000).
4
4° de openbare elektrische leidingen, met inbegrip van de bijbehorende infrastructuur, zoals transformatorstations, installaties voor de productie van elektriciteit, dienstgebouwen en andere. In casu heeft de aanvraag echter in essentie betrekking op de oprichting van een afvalverbrandingsoven. Dit maakt in geen geval een handeling van algemeen belang uit. De NV Recover Energy probeert de oprichting van de nieuwe verbrandingsoven te laten uitschijnen als een handeling van algemeen belang, waarbij zij zich verschuilt achter de omschrijving “afvalenergiecentrale”. Nochtans moet worden vastgesteld dat de huidige aanvraag hoofdzakelijk de oprichting van een afvalverbrandingsoven voorziet. Zowel uit de bouwplannen als uit de bijgevoegde documenten blijkt dat het bouwen van de verbrandingsoven het wezenlijk voorwerp van de aanvraag betreft. In die zin heeft de indeling van de verschillende compartimenten uitsluitend betrekking op de voorziene afvalverbrandingsactiviteiten (zie indeling in 8 compartimenten: stortbunker, roosteroven en rookgasreiniging, bunker bodemassen, losplaats containers en vrachtwagens, opslag chemicaliën, operatoren, burelen en evacuatiewegen). Overigens moet worden opgemerkt dat ook de condensoren, voorzien aan de achterzijde van de site, instaan voor de koeling van de warmte die niet wordt aangewend als elektrische energie of als thermische energie (zie project‐MER, p. III.15). Er moet dan ook worden vastgesteld dat de bouw van een afvalverbrandingsoven de essentiële activiteit uitmaakt. Zoals vermeld, betreft dit géén handeling van algemeen belang. Uit het bovenstaande blijkt duidelijk dat de NV Recover Energy de aanvraag verkeerdelijk heeft ingediend volgens de bijzondere procedure. Volgens vaste rechtspraak van de Raad van State maakt de bijzondere procedure immers een uitzonderingsprocedure uit.2 Vergunningsaanvragen dienen in principe volgens de reguliere procedure te worden behandeld, waar het college van burgemeester en schepenen de principieel bevoegde overheid is om stedenbouwkundige vergunningen af te leveren. De uitzonderingsprocedure moet volgens de Raad van State dan ook restrictief worden geïnterpreteerd en geldt enkel voor aanvragen die uitsluitend betrekking hebben op handelingen van algemeen belang.3 De bijzondere procedure geldt dus niet voor aanvragen die eveneens betrekking hebben op handelingen die niet worden beschouwd als handelingen van algemeen belang.4 Aangezien de aanvraag in essentie betrekking heeft op een handeling die niet wordt beschouwd als een handeling van algemeen belang – met name de oprichting van een afvalverbrandingsoven –, had de aanvraag moeten worden ingediend volgens de reguliere procedure zoals voorzien in artikel 4.7.12 e.v. VCRO. De Vlaamse overheid had de aanvraag dan ook onontvankelijk moeten verklaren op grond van artikel 4.7.1 VCRO. 2
RvS 13 maart 2008, nr. 180.984, TROS 2008, afl. 50, 175. RvS 25 mei 2004, nr. 131.706, Closset. 4 P.‐J. DEFOORT, “De beslissing over de zaak van de wegen is geen voorbereidende rechtshandeling ten aanzien van een latere vergunningsbeslissing: de gevolgen hiervan voor de motiveringsplicht en de beroepsmogelijkheden”, TROS 2009, p. 255. 3
5
Conclusie De beweegredenen voor het indienen van de aanvraag volgens de bijzondere procedure zijn duidelijk: op die manier wordt het dossier onttrokken aan de gemeente (en aan de provincie) en dient de aanvraag louter te worden beoordeeld door de Vlaamse regering. Zowel de gemeente als de provincie zijn immers fundamenteel gekant tegen de oprichting van een afvalverbrandingsoven op de betrokken site. Vanuit het standpunt van de initiatiefnemers is de aanvaarding onder de bijzondere procedure dus een slimme zet. Wij zijn van mening dat een stedenbouwkundige vergunningsprocedure niet geacht wordt een schaakspel te zijn waar men zijn voordeel kan doen met een slimme zet. Het vergunningsproces wordt verwacht rigide spelregels te kennen die zijn vastgelegd in de wet, en die voor iedereen onverkort gelden. Wij stellen vast dat dit in de praktijk, in casu door een beslissing van de dienst stedenbouwkundig beleid, niet zo is, en dat de aanvrager van een stedenbouwkundige vergunning blijkbaar zelf kan kiezen welke vergunningsprocedure hem het best schikt. Bovendien illustreert het feit dat de vergunning tot twee maal toe werd aanvaard dat het hier niet om een eenmalige vergissing gaat, maar wel om een bewuste keuze om de wet naast zich neer te leggen en een project bewust te onttrekken aan de rechtmatige bevoegde overheid, met name de gemeente Kampenhout. In dat verband verwijzen we ook naar de brief die door het college van burgemeester en schepenen van de gemeente Kampenhout werd gestuurd naar de afdeling stedenbouwkundig beleid van het departement RWO van de Vlaamse Overheid. Ook de gedelegeerd stedenbouwkundig ambtenaar en de heer Philippe Muyters, de bevoegde minister, hebben een kopij van deze brief ontvangen. (zie annex 4) Deze brief schetst (net als deze klacht) dat de beslissing onwettig is, en vraagt om de aanvraag tot vergunning onontvankelijk te verklaren en de procedure te staken. Aan deze brief werd geen gevolg gegeven. Daarnaast wijzen we ook naar het bezwaarschrift van de deputatie van de provincie Vlaams‐ Brabant tijdens het openbaar onderzoek van de tweede vergunningsaanvraag. Ook de provincie hamert er op dat de vergunningsprocedure onterecht aanvaard is onder de bijzondere procedure, en dat alleen de gemeente Kampenhout bevoegd is. (zie annex 5) Wij maken ons als burgers bijzonder bezorgd over de omstandigheden waarin deze beslissing werd genomen. Noch de Vlaamse administratie, noch de bevoegde minister, heeft zich de moeite getroost om de opmerkingen van het college van burgemeester en schepenen van de gemeente Kampenhout, tot slot van rekening de bevoegde overheid in dit dossier, grondig te onderzoeken.
6
Wij zien ons dan ook genoodzaakt om te reageren, en dienen hierbij dan ook, als eerste stap, een formele klacht in. Alvast bedankt om ons op de hoogte te houden van uw onderzoek. Met vriendelijke groeten, Voor vzw Stop de Oven Joost De Cock Voorzitter
7
Annex 1. 2. 3. 4. 5.
Verklaring van onvolledigheid gemeente Kampenhout eerste aanvraag Brief Vlaamse Overheid tweede aanvraag Brief Vlaamse Overheid derde aanvraag Brief gemeente aan de Vlaamse Overheid aangaande bijzondere procedure Bezwaar van de deputatie en gouverneur Vlaams‐Brabant tweede aanvraag
8
Lf~
6/
0 4 NOV. 2011
AANGETEKEND
Departement RWO Mdeling Stedenbouwkundig Beleid en Onroerend Erfgoedbeleid
College van Burgemeester en Schepenen Gemeentehuisstraat 16 1910 KAMPENHOUT
Koning Albert U-laan 19 bus 10, 1210 Brussel Tel. 02/553.83.34 - Fax 02/553.83.35
[email protected]
uw bericht van
uw kenmerk
ons kenmerk SV /BP /2137 /576
vragen naar / e-mail
[email protected] [email protected]
telefoonnummer 02/553.78.96 02/553.82.48
datum 3/11/2011
bijlagen dossier
Betreft: Aanvraag stedenbouwkundige vergunning voor de afbraak van bestaande industriële gebouwen en bijhorende verhardingen en het bouwen van een afval-energiecentrale. Aanvrager:: NV Recover Energy, Leuvensesteenweg 51,1910 Kampenhout
Geachte, Bij het Departement RWO, Afdeling Stedenbouwkundig Beleid en Onroerend Erfgoedbeleid werd op 20 oktober 2011 de in hoofding vermelde aanvraag om stedenbouwkundige vergunning ingediend. Dit gebeurde in toepassing van artikel 4.7.26 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (bijzondere procedure). De nodige adviezen van -
de gemeente Kampenhout, Ruimtelijke Ordening Vlaams-Brabant, Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant, de Vlaamse Milieumaatschappij , de NV Waterwegen en Zeekanaal, het agentschap Wegen en Verkeer,
worden ingewonnen.
De aanvraag is onderworpen aan een openbaar onderzoek. Volgens artikel 8 van het besluit van de Vlaamse Regering van 5 mei 2000 betreffende de openbare onderzoeken over aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning dient het openbaar onderzoek aan te vangen minstens vijf dagen en maximaal tien dagen na ontvangst van dit schrijven. Het openbaar onderzoek duurt 60 dagen (artikel 4.7.26, §04, 1°, a». Mag ik u verzoeken mij uw advies toe te zenden, samen met de bespreking van de eventuele bezwaren geformuleerd tijdens het openbaar onderzoek. Graag ook een dubbel van de gele openbaarmakingsaffiche en een digitale versie van uw advies.
2
Gelieve mij de technische plannen terug te bezorgen. U ontvangt een ondertekende plannenset samen met de stedenbouwkundige vergunning. HoogachtPld,_,"""".
!f
----
--+-
'\
'
Arch. Luc oedertier Gedelegeerd stedenbouwkundig ambtenaar
Vlaamse overheid
.A~ '8'
=y..Y ~
AANGETEKEND College van Burgemeester en Schepenen Gemeentehuisstraat 16 1910 ~-\l'vfPENHOUT
IN
1 4 MAART 2012 Departement Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed Stedenbouwkundig Beleid Koning Albert II-Iaan 19 bus 10, 1210 Brussel Tel. 02/553.83.34 - Fax 02/553.83.35
[email protected]
uw bericht van
uw kenmerk
ons kenmerk SV /BP /2137 /597
vragen naar / e-mail
[email protected] [email protected]
telefoonnummer 02/553.78.96 02/553.82.48
datum 13/3/2012
bijlagen dossier
Betreft: Aanvraag stedenbouwkundige vergunning voor de afbraak van bestaande industriële gebouwen en bijhorende verhardingen en het bouwen van een afval-energiecentrale. Aanvrager:: NV Recover Energy, Leuvensesteenweg 51,1910 Kampenhout
Geachte, Bij het Departement RWO, Afdeling Stedenbouwkundig Beleid werd op 6 maart 2012 de in hoofding vermelde aanvraag om stedenbouwkundige vergunning ingediend. Dit gebeurde in toepassing van artikel 4.7.26 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (bijzondere procedure). De nodige adviezen van -
de gemeente Kampenhout Ruimtelijke Ordening Vlaams-Brabant Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant de Vlaamse Milieumaatschappij de NV Waterwegen en Zeekanaal het agentschap Wegen en Verkeer de NV Elia
worden ingewonnen. De aanvraag is onderworpen aan een openbaar onderzoek. Volgens artikel 8 van het besluit van de Vlaamse Regering van 5 mei 2000 betreffende de openbare onderzoeken over aanvragen tot stedenbouwkundige vergunning dient het openbaar onderzoek aan te vangen minstens vijf dagen en maximaal tien dagen na ontvangst van dit schrijven. Het openbaar onderzoek duurt 60 dagen (artikel 4.7.26, §04, 1°, a». Mag ik u verzoeken mij uw advies toe te zenden, samen met de bespreking van de eventuele bezwaren geformuleerd tijdens het openbaar onderzoek. Graag ook een dubbel van de gele openbaarmakingsaffiche en een digitale versie van uw advies.
2
Gelieve mij de technische plannen terug te bezorgen. U ontvangt een ondertekende plannenset samen met de stedenbouwkundige vergunning.
o=~~
_ _ __
Gedelegeerd stedenbouwkundig ambtenaar
