Informatiebrochure voor dierenhandelszaken. Dierenwelzijn. Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Koning Albert II laan 20, bus Brussel

Informatiebrochure voor dierenhandelszaken

AAK ANDELSZ DIERENH

Dierenwelzijn

Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Koning Albert II laan 20, bus 8 1000 Brussel

E mail: [email protected]

Het koninklijk besluit van 27 april 2007 (laatste wijziging op 15/11/2010) houdende erkenningsvoorwaarden voor inrichtingen voor dieren en de voorwaarden inzake de verhandeling van dieren

16

XII. Controles De handelszaken zijn onderworpen aan onverwachte controles om na te gaan of de vereisten inzake het dierenwelzijn worden nageleefd. Deze controles gebeuren systematisch bij het onderzoeken van elke erkenningsaanvraag en worden vervolgens herhaald volgens een algemene planning of naar aanleiding van klachten tegen een welbepaalde zaak. De controles hebben zowel betrekking op de administratieve als op de praktische aspecten (voldoende en bekwaam personeel, contract met een dierenarts, bijhouden van de registers, normen voor het houden van dieren …). XIII. Maatregelen en sancties De maatregelen en sancties zijn deze die bepaald zijn in de wet of haar uitvoeringsbesluiten. Ze kunnen van uiteenlopende aard zijn, zoals: - een verhoogde frequentie van de bezoeken van de contractdierenarts indien een gezondheids- of welzijnsprobleem wordt vastgesteld. - de opschorting van de handel om dezelfde redenen. - de verwittiging. - het proces-verbaal met betaling van een administratieve boete of een rechtsvervolging. - de inbeslagname van de dieren. - de intrekking van de erkenning. - het tijdelijke of definitieve verbod om een nieuwe erkenning aan te vragen. - het verbod om een beheersfunctie of een toezichthoudende functie uit te oefenen in een inrichting voor dieren.

2

15

4) Identificatie en CITES - reglementering Voor soorten waarvan de handel is geregeld door het CITES - verdrag, moeten de dieren voorzien zijn van de nodige identificatiegegevens en het CITES – register moet worden bijgehouden. 5) Reclame De beheerder van de erkende inrichting is verplicht om, bij het plaatsen van een reclameadvertentie, zijn erkenningsnummer te vermelden. 6) Verkoop op krediet De verkoop op krediet van een gezelschapsdier is verboden. XI. De tussenhandel bij de verkoop van honden en katten De handelszaak mag advertenties voor de verkoop van honden en katten ter beschikking stellen van zijn klanten. - De advertenties mogen informatie bevatten over erkende kwekerijen of (niet erkende) occasionele kwekers.

Informatiebrochure voor dierenhandelszaken

- De namen en adressen van de verkopers worden ter beschikking gehouden van de controlerende overheid. Wanneer men als tussenpersoon optreedt bij het verhandelen van een hond, moet het identificatienummer steeds vermeld worden in de advertentie en de lijst met te stellen vragen (bijlage IX) moet ter beschikking zijn van de klanten. Garantie: wanneer de verantwoordelijke van de handelszaak de verantwoordelijkheid op zich neemt om het dier bij de koper thuis af te leveren, moet hij over een erkenning als transporteur beschikken. Hij is dan zelf verantwoordelijk voor de garantie conform het vastgelegde model (bijlage XI). Wanneer de levering gebeurt door de kweker zelf, is het de kweker die verantwoordelijk is voor de garantie voor het dier in kwestie. De dieren mogen in geen geval tijdelijk in de handelszaak verblijven.

14

3

I. Inleiding Van start gaan met een handel in dieren vergt rijp beraad. Het is immers noodzakelijk dat men over vaardigheden beschikt zowel voor het verzorgen van de dieren als op het vlak van beheer. Deze fiche is bestemd voor de beheerders en verantwoordelijken van handelszaken voor dieren en is bedoeld om hen te helpen hun zaak goed te leiden. II. Definitie Handelszaak voor dieren instelling waar andere gezelschapsdieren dan honden of katten worden gehouden met het doel deze te verhandelen. Zijn hierbij echter uitgesloten, de zaken die uitsluitend:

De dieren die niet te koop zijn mogen niet worden tentoongesteld. Honden of katten mogen niet gehouden of tentoon-

gesteld worden in een handelszaak of in bijgebouwen van die zaak. 3) Klanteninformatie In de handelszaken die open zijn voor het publiek, moet op de verblijven waarin de dieren zijn gehuisvest duidelijk de gewone naam in de lokale taal worden aangegeven samen met de wetenschappelijke naam (behalve voor fretten, konijnen, cavia’s, hamsters, muizen en ratten). - Voor reptielen en amfibieën: moet, naast de wetenschappelijke naam, een beschrijving van de aanbevolen huisvestingsvoorwaarden worden vermeld op de vivaria of ter beschikking worden gehouden van de klanten. De meetapparatuur is ter beschikking van de controlerende overheid.



ongewervelde dieren



vissen die als visaas dienen



dag- en nachttemperatuur



levende vissen gehouden in bassins en bestemd om in vijvers te leven



vochtigheidsgraad overdag en 's nachts



type van vivarium en minimumafmetingen

verkopen.



De handelszaken voor dieren moeten erkend zijn, of ze nu toegankelijk zijn voor het publiek of niet.

herkomst van het dier (land, gekweekt of gevangen in de natuur)



natuurlijke biotoop



beschermingsstatuut (CITES)

Vooraleer een handelszaak voor dieren te beginnen moet men:



de voeding van adult en juveniel

- kennis nemen van alle bepalingen in bovenvermeld koninklijk besluit



maximumgrootte van het adult



gemakkelijk om te houden

III. Haalbaarheid

- het aantal dieren bepalen dat kan worden gehouden afhankelijk van: 

de beschikbare lokalen



de normen inzake het dierenwelzijn



de milieunormen

- informeren bij het gemeentebestuur van de Regio waar de zaak zal gevestigd zijn naar de voorwaarden op het vlak van stedenbouwkunde, milieu en brandveiligheid - rekening houden met de economische aspecten door zo nodig 4

Conventie

van

Washington

- Voor vissen: moet, naast de wetenschappelijke naam, een beschrijving van de aanbevolen huisvestingsvoorwaarden worden vermeld op de aquariums of ter beschikking worden gehouden van de klanten. De meetapparatuur is ter beschikking van de controlerende overheid. 

temperatuur van het water



zoutgehalte of dichtheid van het water



pH van het zoet water



hardheid of geleidbaarheid voor zoet water (GH of KH) 13

4) Handelszaken die aquariumvissen houden - De normen voor aquaria zijn vermeld in bijlage IV, tabel 5 van het KB. - Het water van de aquariums wordt voldoende gezuiverd en verlucht door middel van efficiënte filtratie- en verluchtingssystemen waarbij rekening wordt gehouden met het aantal vissen in het aquarium. - Het gehalte aan nitrieten (NO2-) is lager dan 0,3 mg per liter. - Het materiaal gebruikt voor de manipulatie van de vissen wordt gereinigd en ontsmet. - Geen enkele vis afkomstig uit een aquarium dat zieke vissen bevat of uit een aquarium dat verbonden is met een aquarium waarin zich zieke vissen bevinden mag worden verkocht. X. Verhandeling van de dieren 1) De verkoper: - moet aan de koper de nodige richtlijnen met betrekking tot voeding, huisvesting en verzorging van het dier verstrekken. - moet, op verzoek van de koper, een overdrachtsbewijs overhandigen waarop de naam van de verkoper, de soort en het aantal verkochte dieren vermeld zijn.

een beroep te doen op raadgevers ( bedrijvenloket, Kruispuntbank van ondernemingen, …). Eens die fase bereikt zal een dierenarts (misschien wel de toekomstige contractdierenarts) waardevolle adviezen kunnen geven. IV. Verantwoordelijkheid 1) Beheerder van de inrichting De persoon die het initiatief neemt voor het project is de « zaakbeheerder ». Hij levert de infrastructuur en beheert de inrichting. Hij dient de erkenningsaanvraag in en ondertekent die en stelt een contract op met een erkend dierenarts die hem bijstaat en toezicht houdt op de zaak. De beheerder moet instaan voor de goede werking van de zaak. 2) Verantwoordelijke van de inrichting Dit is de persoon die instaat voor het rechtstreeks toezicht en de verzorging van de dieren en ook voor de contacten met de klanten. De verantwoordelijke houdt alle nodige documentatie in verband met de verhandelde dieren ter beschikking van de klanten. Beheerder en verantwoordelijke kunnen één en dezelfde persoon zijn. 3) Contractdierenarts

- illegaal gehouden of frauduleus ingevoerde dieren.

De contractdierenarts is de erkende dierenarts die een contract opstelt met de beheerder. Hij moet regelmatig het welzijn, de gezondheidstoestand, de verzorging en de huisvesting van de dieren controleren en de nodige vaccinaties uitvoeren. Het is de beheerder die verantwoordelijk is voor het betalen van de contractdierenarts. De minimumfrequenties voor de controlebezoeken zijn vastgelegd per type inrichting. Wanneer de verantwoordelijke of de beheerder niet genoeg een beroep doen op de contractdierenarts, brengt deze laatste de Dienst Dierenwelzijn hiervan op de hoogte.

- niet of te vroeg gespeende zoogdieren.

V. De erkenningsprocedure

- dieren die een niet toegestane amputatie hebben ondergaan.

Voor elke inrichting waar dieren gehouden worden met het oog op een handelsactiviteit moet een aparte erkenningsaanvraag worden ingediend.

- mag aan de koper geen valse informatie verstrekken over ondermeer de leeftijd, de afkomst of de benaming van een te koop aangeboden dier, noch mag hij bedrieglijke publiciteit voeren. 2) Verboden is de verhandeling of verkoop van: - dieren die duidelijke ziektesymptomen vertonen.

- zwervende, verloren of achtergelaten dieren. - zoogdieren die niet vermeld zijn in de lijst van dieren die door particulieren mogen worden gehouden, de zogenaamde « positieve lijst ».

12

Wanneer een bedrijf of handelsketen verschillende zaken bezit op verschillende plaatsen, moet elke zaak dus over een erkenning beschikken. 5

Buiten de periodes van de markten, foren en kermissen, moeten de ambulante handelaars ervoor zorgen dat de dieren in erkende infrastructuren gehuisvest worden. 1) Kosten Om de kosten van de controle en van de analyse van de erkenningsaanvraag te dekken, moet een vergoeding betaald worden van 75 €. Deze som moet worden gestort op de volgende rekening: BE04 3751 1109 9031 2) Het dossier omvat - Het formulier voor het aanvragen van de erkenning (bijlage I van het KB) volledig ingevuld en ondertekend door de aanvrager - Een kopie van het contract met de erkende dierenarts (bijlage V van het KB) - Een schematisch plan van de zaak met nauwkeurige vermelding van de functie en de afmetingen van de verschillende lokalen - Een bewijs van betaling van de kosten (75 €). 3) Indienen van de aanvraag

zijn aan de soort en die toelaten dat alle dieren tegelijkertijd gaan zitten. De zitstokken moeten zo geplaatst zijn dat vervuiling van voeder en/of water vermeden wordt. Er is een waterof zandbad beschikbaar, aangezien watervogels moeten kunnen baden. 3) Handelszaken die reptielen of amfibieën houden - De minimumnormen voor de vivaria zijn vermeld in bijlage IV tabel 4 van het KB. - Het lokaal waar zich de vivaria bevinden is proper en op goed geventileerd. - De vivaria zijn verrijkt met rotspartijen, takken, planten, een waterpartij al naar gelang de behoeften van de soort en uitgerust met een adequaat verwarmings-, ventilatie- en bevochtigingssysteem. - De soorten die verschillende ecologische voorwaarden vereisen, worden niet samen gehouden. - Mannetjes van territoriale soorten worden afzonderlijk gehouden om conflicten te vermijden. - Alle vivaria moeten beschikken over een permanent droog landgedeelte, ook waterschildpadden. - Voor hagedissen is UV-verlichting noodzakelijk.

Het volledige dossier wordt bezorgd aan de Dienst Dierenwelzijn op onderstaand adres: OPGELET: Het aanvraagdossier mag maar ingediend worden op het ogenblik dat de infrastructuur aanwezig is en de inrichting in gebruik genomen kan worden. Dierenwelzijn Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Koning Albert II laan 20, bus 8 1000 Brussel E mail: [email protected]

- Slangen moeten zich kunnen verstoppen. - Voor kameleons moet een druppeldrinkwatersysteem beschikbaar zijn. - Het water van de drinkbakjes wordt dagelijks vervangen en de drinkbakjes worden minstens eens per week ontsmet. - Het vivarium is voorzien van een substraat dat aangepast is aan de soort en dat schoon gehouden wordt en minstens een keer per maand vervangen wordt. Stress wordt vermeden, in het bijzonder bij het schoonmaken. - Het voedsel is aangepast aan de behoeften van de soort. Met uitzondering van ongewervelden en van vissen wordt, indien mogelijk, geen enkel dier levend als voedsel aan reptielen gegeven.

Wanneer het dossier volledig is, kan een voorlopige erkenning afgeleverd worden om het opstarten van de activiteit mogelijk te

- Als het nodig is om dieren in winterslaap te laten gaan, gebeurt dit in een aangepaste plaats weg van het publiek.

6

11

1.

In handelszaken die zoogdieren, vogels, reptielen of amfibieën houden: één bezoek per trimester

2.

in zaken die alleen vissen houden: één bezoek per jaar

Bij elk van deze verplichte bezoeken, maakt de contractdierenarts een verslag op waarin hij de datum van zijn bezoek, zijn waarnemingen en opmerkingen en zijn eventuele aanbevelingen noteert. Dit verslag wordt bezorgd aan de verantwoordelijke van de inrichting die dit bijhoudt onder de vorm van een register en ter beschikking stelt van de controlerende overheid. De contractdierenarts kan een model van een register van de bezoeken vinden op de website www.vlaanderen.be; rubriek « Mededelingen aan de dierenartsen ». Wanneer de dieren niet in goede gezondheid lijken of gedragsstoornissen vertonen, moet een beroep worden gedaan op de contractdierenarts om deze problemen te verhelpen. In geval van gezondheids- of welzijnsproble(e)m(en), kan de Inspectiedienst een hogere frequentie van de bezoeken van de contractdierenarts opleggen en maatregelen treffen zoals de opschorting van de handel. IX. Bijzondere voorwaarden 1) Handelszaken die kleine zoogdieren houden - De kooien moeten voorzien zijn van aangepast en voldoende strooisel. - De minimumnormen voor kleine knaagdieren en konijnen zijn vermeld in bijlage IV tabel 1 van het KB. - De minimumnormen voor fretten zijn vermeld in bijlage IV tabel 2 van het KB. Bekwaam personeel houdt zich bezig met de socialisatie van deze dieren. 2) Handelszaken die vogels houden - De minimumnormen voor de kooien en volières zijn vermeld in bijlage IV tabel 3 van het KB. - De kooien hebben dusdanige afmetingen dat de vogels ongehinderd met de vleugels kunnen klappen en hun veren kunnen verzorgen.

maken. De zaak mag niet van start gaan voor men deze voorlopige erkenning gekregen heeft. De Dienst brengt vervolgens een controlebezoek ter plaatse. Wanneer het advies gunstig is, wordt de erkenning afgeleverd. Op basis van de conclusies van de controle, kunnen aan de erkenning echter beperkingen met betrekking tot de soorten, rassen en het aantal dieren verbonden worden. Het afgeleverde erkenningscertificaat moet op een zichtbare manier worden aangeplakt in de zaak. In geval van een ongunstig advies wordt de erkenning geweigerd. In alle gevallen wordt de eindbeslissing genomen door de Minister binnen een termijn van 4 maanden na de ontvangst van de volledige aanvraag. 4) Wijzigingen met betrekking tot de erkenning De stopzetting van de activiteit waarvoor een erkenning werd afgeleverd moet binnen de maand worden gemeld aan de Dienst Dierenwelzijn. Wanneer de activiteit wordt verder gezet met een andere beheerder (overname), moet deze wijziging binnen de twee maanden via een aangetekend schrijven worden gemeld aan de Dienst. Wanneer deze termijn overschreden is, moet een nieuwe erkenningsaanvraag worden ingediend. Wanneer de zaak wordt uitgebreid met nieuwe lokalen of nieuwe diersoorten, moet een nieuwe erkenning worden aangevraagd. 5) Hernieuwing van de erkenning De erkenning wordt toegekend voor een periode van maximum 10 jaar. Binnen de zes maanden voor het verstrijken van de erkenning, moet de inrichting aan de Dienst melden dat men de activiteit wil verder zetten. Wanneer de inrichting nog steeds voldoet aan de vastgelegde voorwaarden, zal een nieuwe erkenning worden uitgereikt vóór de uiterste geldigheidsdatum van de vorige erkenning waarbij geen nieuwe aanvraag moet worden ingediend en ook geen retributie moet worden betaald. 6) Intrekking van de erkenning

- De kooien moeten voorzien zijn van zitstokken die aangepast

De minister kan op elk moment de erkenning van een inrichting intrekken wanneer deze niet meer voldoet aan de voorwaarden

10

7

vastgelegd in de wet en haar uitvoeringsbesluiten. Er wordt dan een informatieprocedure opgestart waarbij de betrokkene beschikt over een termijn van twee weken om toelichting te verstrekken aan de Dienst Dierenwelzijn. VI. Meerdere inrichtingen op hetzelfde adres Wanneer meerdere erkenningsplichtige inrichtingen op dezelfde plaats gevestigd zijn, moeten aparte erkenningsaanvragen worden ingediend. Het gelijktijdig uitbaten van een handelszaak voor dieren en een honden- of kattenkwekerij op hetzelfde adres is niet toegestaan. Een handelszaak mag enkel op dezelfde plaats gevestigd zijn indien: - beide inrichtingen een apart administratief adres, toegekend door het gemeentebestuur, hebben - rechtstreekse toegang tot de handelszaak onmogelijk is. De inrichtingen moeten over aparte ingangen beschikken - de inrichtingen autonoom functioneren en elk over een aparte plaats beschikken waar kan betaald worden. Wanneer een andere inrichting gevestigd is op hetzelfde adres, mag er geen enkel rechtstreeks contact zijn tussen de dieren van dezelfde soort die gehuisvest zijn in de verschillende inrichtingen (voorbeeld: geen enkel contact tussen de fretten van een handelszaak en de fretten van een asiel gevestigd op hetzelfde adres). VII. Uitrusting en infrastructuur 1) Constructie - De constructie is solide en maakt elke ontsnapping van de dieren onmogelijk - De verblijven mogen niet monotoon zijn en moeten aangepast zijn aan de noden en het gedrag van de soort (temperatuur, luchtvochtigheid, ventilatie, verrijking) - De opslag van het diervoeder gebeurt in de beste hygiënische omstandigheden met koelsystemen voor het bewaren van bederfbare voedingsmiddelen (vers vlees, vis, …) - De afvalopslag (strooisel en uitwerpselen, kadavers, vuilnis, …) gebeurt in een lokaal dat afgescheiden is van de dieren en het diervoeder. Het verwijderen gebeurt op passende wijze 8

- Wanneer de inrichting niet op hetzelfde adres gevestigd is als de verantwoordelijke of een personeelslid en er geen permanent toezicht is, moet een brandalarmsysteem worden geïnstalleerd dat de omgeving verwittigt. Bovendien moet het telefoonnummer van de persoon die in geval van nood gecontacteerd kan worden op leesbare wijze worden aangebracht aan de ingang. 2) De hokken De normen voor het huisvesten van de dieren zijn vastgelegd in bijlage IV van het KB. Het natuurlijke dag- en nachtritme in de hokken wordt gerespecteerd zelf de sluitingsdagen van de inrichting door passend dag- of geschikte kunstlicht. VIII. Verzorging van de dieren 1) Voldoende en bekwaam personeel Voor het verzorgen van de dieren en voor het beheer van de inrichting wordt bekwaam en voldoende personeel geëist De dieren worden minstens twee maal per dag gecontroleerd 2) Voeding en verzorging - De dieren krijgen een gepaste voeding aangepast aan hun behoeften en beschikken permanent over drinkbaar water - Zieke dieren worden afgezonderd en niet zichtbaar van het publiek - Pas aangekomen dieren staan onder toezicht en worden zo nodig afgezonderd - De lokalen worden regelmatig gereinigd en ontsmet - Regelmatig worden parasieten en ongewenste dieren bestreden - Er worden voorzorgsmaatregelen getroffen om agressie tussen dieren te voorkomen en om dieren die niet met elkaar kunnen opschieten van elkaar te scheiden. 3) Opvolging door een contractdierenarts De contractdierenarts controleert het welzijn en de gezondheidstoestand van de dieren. De minimumfrequentie van de verplichte controlebezoeken is als volgt vastgelegd: 9