Visie Binnenstad 2030 Integrale visie voor de binnenstad van Montfoort
gemeente MONTFOORT
Visie Binnenstad 2030 Integrale visie voor de binnenstad van Montfoort
gemeente MONTFOORT
Voorwoord
Zicht op Montfoort over de Hollandsche IJssel
4
Blauwdruk, oftewel: een visie
Met trots presenteren wij u de Visie Binnenstad 2030 voor Montfoort. Het unieke is dat deze visie mede tot stand is gekomen samen… Montfoort heeft een binnenstad om trots op te zijn. De binnenstad is kleinschalig, compact en heeft een rijke historie. Montfoort is een hechte sociale gemeenschap. Ruimtelijke, sociale en maatschappelijke ontwikkelingen leggen daarentegen een toenemende claim op de reeds schaarse ruimte in de binnenstad waardoor deze kwaliteiten onder druk komen te staan. Om op een verantwoorde manier met de schaarse ruimte in onze binnenstad om te gaan en het historische karakter van onze binnenstad zo goed mogelijk te bewaren, is er behoefte aan een rode draad, een blauwdruk, oftewel: een visie.
Het doel van deze visie is het leveren van een kader voor de ontwikkeling van de binnenstad van Montfoort voor de komende 25 jaar. Deze visie dient als basis; om de juiste beslissingen te nemen en adhoc beleid te voorkomen. Duidelijkheid geven wat in de binnenstad wel en niet wordt toegestaan. Ik wens u veel leesplezier!
Burgemeester E.L. Jansen BA Montfoort, november 2007
1170 Bisschop Godfried van Rhenen bouwt kasteel Montfoort De naam is afgeleid van Mons Fortis hetgeen versterkte burcht betekent.
5
Inhoud
6
Inleiding 8
Wonen en zorg 32
Uitvoeringsprogramma 70
Voor wie? 9 Proces 9 Uitvoering 9 Leeswijzer 9
Huidige situatie 33 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 33 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 35
Uitvoering 71 Acties 71
Bijlage: Yoppa-bijeenkomsten 72 Cultuur en recreatie 36
De historie van Montfoort 10 ‘Mons Fortis’ 11 Stadsrechten 11 Het Kasteel gaat verloren 11 Bedrijvigheid 11
De toekomst: de context in 2030 12 Vergrijzing 13 Toenemende mobiliteit 13 Meer vrije tijd, meer recreatie 13 Groei van de bevolking 13
De visie: Montfoort in 2030 14 Koers en ambitie 15 Montfoort zorgt voor zichzelf 15 Montfoort kijkt om zich heen 15 Agendapunten 2030 16 Uitwerking visie 17
Stedenbouw en architectuur 18 Huidige situatie 19 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 20 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 21 Locaties waar niet gebouwd mag worden 22
Huidige situatie 37 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 37 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 38
Bijlage: SWOT-analyses 74 Colofon 78
Verkeer en parkeren 42 Huidige situatie 43 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 43 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 44
Detailhandel en horeca 50 Huidige situatie 51 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 51 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 52
Openbare ruimte 54 Huidige situatie 55 Welke vraagstukken liggen er voor 2030? 55 Oplossingsrichtingen en uitwerkingen 56 Bijzondere plekken 61 De Plaats 62 Het Kasteelplein 65 Onder de Boompjes 66 Het pleintje bij het Oude Stadhuis 68 Plein rondom Grote Kerk 69
gemeente MONTFOORT
7
Inleiding
8
Ambitie en koers bepalen Een visie is een mening over hoe de binnenstad er over circa 25 jaar uit moet zien. De visie moet een realistische kijk op de toekomst opleveren. Het denken over een toekomst betekent loskomen van de kortetermijn problematiek. Bewust nadenken over de vraagstukken die nu in de binnenstad spelen en om een oplossing vragen, maar ook vraagstukken die in de toekomst zullen gaan spelen. Zo kunnen de ambitie en koers bepaald worden. Wellicht ten overvloede: De visie levert niet de oplossing voor alle actuele problemen die nu spelen en pretendeert dan ook niet de antwoorden op alle vragen te hebben, maar geeft wel richting aan en laat mogelijke oplossingen zien.
Voor wie? De insteek van de visie is breed, zo ook de doelgroep. De visie is bedoeld voor alle inwoners en belanghebbenden van de binnenstad van Montfoort, maar ook voor de gemeente zelf. Bestuurlijk kan de visie gebruikt worden als een leidraad bij toekomstige ontwikkelingen en om weloverwogen keuzes te maken.
Proces De binnenstad is van iedereen en iedereen heeft er dan ook een mening over. Daarom heeft de ge-
meente Montfoort er ook bewust voor gekozen om door middel van een intensief participatietraject de bevolking actief te betrekken. In 2006 is gestart met het opstellen van de visie. Daarbij is een brede groep van belanghebbenden met inwoners en ondernemers uit de binnenstad betrokken, onderverdeeld in thematische groepen. Ook Yoppa, de jongerenvereniging van Montfoort, heeft in verschillende bijeenkomsten een actieve bijdrage aan de visie geleverd.
leidsmatig. Er zijn echter ook onderdelen van de visie die eerst nog verder uitgezocht en uitgewerkt moeten worden voordat tot uitvoering kan worden overgegaan. Daarnaast zullen bepaalde ontwikkelingen de komende jaren nauwlettend gevolgd en gemonitord moeten worden om de visie op onderdelen indien nodig bij te kunnen stellen. Bij deze visie hoort dan ook een uitvoeringsprogramma waarin alle acties beschreven zijn.
Zonder de inspanning en de kennis van deze mensen had de visie niet tot stand kunnen komen. Ook is op een tweetal bevolkingsavonden de visie aan de overige inwoners van Montfoort voorgelegd. Door middel van enquêtes is tijdens deze avonden de mening van de bevolking gepeild. De verwachting is dan ook dat de visie een breed gedragen product is waarin iedereen zich kan herkennen.
Leeswijzer
Uitvoering Deze visie is een eerste stap naar 2030. Echter, met het afronden van de visie is de toekomst van de binnenstad nog niet zeker gesteld. De visie is in het laatste hoofdstuk vertaald in acties. Een deel van deze acties is heel concreet en kan op korte termijn uitgevoerd worden, een deel van de acties is meer be-
Deze rapportage is als volgt opgebouwd. Eerst wordt een beeld geschetst van verleden en toekomst. Vervolgens wordt de visie op de binnenstad op hoofdlijnen beschreven aan de hand van het ontwikkelde toekomstscenario voor 2030. Tevens wordt het ambitieniveau beschreven voor de verdere uitwerking van de visie. Vervolgens wordt de visie per thema verder uitgewerkt. Tot slot wordt een voorstel gedaan voor het vervolgtraject. In de bijlage zijn de SWOT-analyses van de themagroepen opgenomen en wordt ook een samenvatting gegeven van de resultaten van de Yoppa-bijeenkomsten. ■
1212 - 1227 Bewoner van het kasteel van Montfoort: Everard van Weder
9
De historie van Montfoort
1236 - 1244 Bewoner van het kasteel van Montfoort: Willem van Montfoort
10
Plattegrond van Blau, Montfoort omstreeks 1649
Een rijke historie Montfoort heeft een rijke historie. Vandaag de dag laat de binnenstad nog op tal van plekken haar rijke verleden zien. De ontstaansgeschiedenis van Montfoort is een verhaal om trots op te zijn en vormt de basis van de identiteit van de stad. Dit verhaal mag dan ook niet ontbreken in een visie op de binnenstad.
‘Mons Fortis’ Omstreeks het jaar 1170 liet bisschop Godfried van Rhenen op een strategisch punt langs de Hollandse IJssel een kasteel bouwen. Deze burcht moest het Sticht – het gebied van de bisschop van Utrecht – beschermen tegen de aanvallen van de Hollandse graven. Bovendien kon de bisschop hiervandaan het soms nogal roerige Utrecht onder de duim houden. Het kasteel droeg de naam Montfoort, die waarschijnlijk is afgeleid van ‘Mons Fortis’, dat sterke berg of burcht betekent. Als commandant van het kasteel werd een dienstman uit de ridderstand benoemd. Deze kreeg de titel van burggraaf van Montfoort en van enige in de omgeving gelegen goederen. De burggraven ontpopten zich als machtige heren, die een belangrijk stempel drukten op de historie van de streek.
Stadsrechten Rond het kasteel ontstond een nederzetting, die in 1329 stadsrechten kreeg. De stad Montfoort werd ommuurd en er werd een gracht aangelegd. In de ommuring bevonden zich 24 verdedigingstorens en
een bolwerk waarop de molen stond. De huidige stellingkorenmolen ‘De Valk’ werd in 1753 gebouwd op de plek waar al sinds de middeleeuwen een molen staat. De voorganger was door de burggraaf opgericht als dwangmolen. Dit betekent dat de inwoners van Montfoort en de omliggende buurtschappen, waaronder Heeswijk, Achthoven, Mastwijk, Cattenbroek, Blokland en Willeskop, hier onder dwang hun graan lieten malen. Van de oude verdedigingswerken van Montfoort resten alleen de IJsselpoort en een klein gedeelte van de stadsmuur langs de provinciale weg en de Achterdijk. De burggraven van Montfoort kwamen in hun honger naar meer macht diverse malen in conflict met hun landsheer, de bisschop van Utrecht. Zo eisten zij de zogenaamde hoge jurisdictie op, waarmee zij de bisschop letterlijk tegen zich in het harnas joegen. De bisschop en de stad Utrecht belegerden het stadje Montfoort in 1387 en de burggraaf moest uiteindelijk capituleren. Het is een voorbeeld van de strijd die de burggraven van Montfoort niet uit de weg gingen om keer op keer te streven naar een machtige en onafhankelijke positie. In 1544 stichtte de Johannieterorde een vrij grote commanderij in Montfoort, waarvan de kapel en kloostergang nog tastbare herinneringen zijn. Enkele decennia later volgde de Reformatie. De Staten van Utrecht vaardigden in 1581 een verbod uit op de Katholieke godsdienstoefeningen. De burggraven van Montfoort – vanaf 1583 niet meer afkomstig uit de familie De Rover maar uit het Zuid-Nederlandse ge-
Toegangspoort Kasteel
slacht De Merode – bleven echter de oude leer trouw. Door hun invloedrijke positie kreeg de Reformatie in Montfoort dan ook niet echt goede voet aan de grond, al ging ook hier de kerk over in handen van de protestanten. In 1629 kreeg Montfoort te maken met een grote stadsbrand, waarbij de St. Janskerk in de as werd gelegd. De herbouw van de huidige hervormde kerk werd in 1634 afgerond en kon mede worden bekostigd door de verkoop van landerijen van de kerk.
Het Kasteel gaat verloren In 1648 noopten torenhoge schulden de burggraaf zijn rechten en bezittingen in Montfoort te verkopen. De rol van de burggraven van Montfoort was hiermee uitgespeeld. In het rampjaar 1672 werd de stad bezet door de Franse troepen. Stadhouder Willem III
wist hen snel te verjagen, maar de vijand blies bij het vertrek nog wel even het middeleeuwse kasteel op. De voorburcht bleef behouden en wordt thans “Het Kasteel” genoemd. In dit complex was overigens lange tijd, tot 1968, een rijksgevangenis en tuchtschool voor meisjes gevestigd.
Bedrijvigheid De bedrijvigheid in het stadje was vanouds vooral gericht op de landbouw van het omringende platteland. Er waren diverse lijnbanen voor de touwnijverheid. Bekend was Montfoort ook van de fabricage van knopen, waar de inwoners de bijnaam “knopendraaiers” aan te danken hebben. In de loop van de 19e eeuw werd de steenbakkerij belangrijk, waarvoor in de nabije omgeving van het stadje enkele steenfabrieken zijn opgericht. Inmiddels zijn deze fabrieken verdwenen. ■
11
De toekomst: de context in 2030
Zicht op de molen vanuit het park
12
Verder kijken dan overmorgen Het jaar 2030 lijkt nog erg ver weg. Ontwikkelingen op korte termijn laten zich soms al lastig plannen, laat staan ontwikkelingen over 23 jaar. Toch is het zinvol om verder te kijken dan overmorgen. De belangrijkste verwachte ontwikkelingen voor de komende 23 jaar worden hierna geschetst. Ontwikkelingen die mogelijk hun invloed zullen uitoefenen op de binnenstad.
Vergrijzing De vergrijzing in Nederland bereikt rond 2025 haar hoogtepunt, op dat moment is 21% van de bevolking 65 jaar of ouder. Dit heeft grote gevolgen voor allerlei sectoren en dus ook voor de binnenstad van Montfoort. De komende jaren zal het aantal 65-plussers in Montfoort bijna verdubbelen. De huidige woningvoorraad is niet geschikt om deze doelgroep te bedienen. Er zal een toenemende vraag naar zorg en welzijn op maat zijn. De vergrijzing heeft echter niet alleen negatieve kanten maar biedt ook kansen voor Montfoort; de toekomstige ouderen hebben relatief veel geld en vrije tijd die ze in de binnenstad zouden kunnen besteden.
Toenemende mobiliteit Het autobezit in Nederland neemt nog steeds toe. Wil de binnenstad van Montfoort ook in de toekomst bereikbaar en leefbaar blijven, dan moet nu al worden nagedacht over de toekomstige opvang van de immer groeiende voorraad auto’s. Juist een his-
torische binnenstad is niet berekend op deze toenemende mobiliteit en daarom uiterst kwetsbaar voor deze ruimtevreter. Er dient dus een goede balans gevonden te worden tussen bereikbaarheid en leefbaarheid in de binnenstad.
Blik op één van de kerken van Montfoort
Meer vrije tijd, meer recreatie De gemiddelde Nederlander beschikt over steeds meer vrije tijd. Men wil deze vrije tijd graag goed besteden. Dit vraagt om een aanbod van hoogwaardige recreatieve mogelijkheden. Montfoort kan hier dubbel van profiteren. Ten eerste omdat de kern met haar kleinschalige historische karakter een bezienswaardigheid vormt in de regio. Maar Montfoort is ook gunstig gelegen in het hart van de Lopikerwaard aan de Hollandsche IJssel, een prachtig landelijk gebied waar men kan fietsen, wandelen en kanoën.
Groei van de bevolking Montfoort ligt in het hart van een regio waar de vraag naar woningen de komende jaren het grootst zal zijn. Na de afronding van Leidsche Rijn, op steenworp afstand van Montfoort, zullen de komende tientallen jaren nog circa 20.000 woningen gebouwd worden in de provincie Utrecht, onder andere bij Rijnenburg. Al deze bewoners zullen behoefte hebben aan verschillende mogelijkheden om te recreëren. Hier liggen dus kansen en mogelijkheden voor Montfoort. ■
1260 - 1262 Bewoner van het kasteel van Montfoort: Wouter Gerard van der Goude
13
De visie: Montfoort in 2030
Legenda Intensieve zone: winkelen, recreëren Extensieve zone: wonen Kernwinkelgebied Rijksmonumenten Verblijfsplekken Ontwikkellocaties Ontwikkeling oever Recreatieve wandelroute Monumentenroute Stadspoorten
14
Montfoort in 2030… droom of werkelijkheid? Het is de zomer van 2029 en de vlaggen hangen uit. Montfoort bestaat 700 jaar en dit wordt groots gevierd. De hele zomer zijn er evenementen, ieder weekend is er wat te doen in de stad. Dit trekt niet alleen mensen uit Montfoort zelf, maar inmiddels is Montfoort een bekende trekker in de regio. Als je houdt van kleinschaligheid, gezelligheid en het bourgondische leven moet je in Montfoort zijn! De terrasjes aan de de Hollandsche IJssel en rondom De Plaats zitten vol en overal is het druk en gezellig in de stad. Wie wil, kan ook blijven overnachten in één van de accommodaties die de afgelopen jaren in de binnenstad zijn gerealiseerd. De middenstand floreert en er is zelfs een aantal speciaalzaken bijgekomen. Dit alles in een compact maar gezellig winkelgebied. De monumentale panden staan er prachtig bij en de laatste jaren zijn er enkele nieuwe eigentijdse monumenten aan het straatbeeld toegevoegd. De inrichting van de openbare ruimte doet recht aan het historische karakter van de stad. Naast rustige woonstraten zijn aantrekkelijke ontmoetingsplekken gecreëerd die intensief gebruikt worden.
Koers en ambitie Montfoort heeft in 2007 een duidelijke ambitie uitgesproken: de binnenstad richt zich niet alleen op de eigen bevolking, maar Montfoort wil zichzelf breder op de kaart te zetten en een graantje meepikken van ontwikkelingen in de omgeving. “Montfoort zorgt voor zichzelf en kijkt om zich heen”. Montfoort kiest er dus voor om de lat hoog te leggen en zowel naar ‘binnen’ als naar ‘buiten’ te kijken. Dit betekent dat naast een antwoord geven op de vraag, er ook actief naar kansen gezocht moet worden.
Montfoort zorgt voor zichzelf en kijkt om zich heen
Montfoort zorgt voor zichzelf Montfoort is in de eerste plaats een zelfstandige kern waar in de binnenstad prettig gewoond wordt door zowel jongeren, gezinnen als ouderen. Montfoort heeft een goed functionerende binnenstad met voldoende faciliteiten en (zorg)voorzieningen voor de inwoners van geheel Montfoort en de bewoners van de binnenstad. Daarbij is in de binnenstad een goede balans gevonden tussen verblijven en verplaatsen. Daarbij krijgen de fietser en de voetganger voldoende ruimte en is de auto slechts te gast.
Montfoort kijkt om zich heen De stad is nog steeds goed bereikbaar, maar de auto’s zijn te gast en parkeren met name langs de randen van de binnenstad. De binnenstad van Montfoort is van iedereen, van jong en oud. Iedereen voelt zich er prettig, of je er nu woont of te gast bent.
Montfoort profileert zich als een kleinschalig en aantrekkelijk historisch stadje aan de Hollandsche IJssel waardoor de binnenstad uitgroeien tot een trekker voor jonge en oudere bezoekers uit de regio. Op de lange termijn betekent dit dat de binnenstad een multifunctioneler karakter krijgt en een aan-
1280 Bewoner van het kasteel van Montfoort: Hendrik de Rover Zweder I de Rover van Montfoort
15
De visie: Montfoort in 2030
Het oude raadhuis gezien vanaf de Doeldijk: één van de identiteitsdragers van de binnenstad
trekkelijk centrum. De overheid neemt bij deze ontwikkeling een initiërende en stimulerende rol op zich. Zo wordt een klimaat gecreëerd waarin het voor iedereen aantrekkelijk is om te investeren: voor ondernemers, winkeliers, bewoners maar ook voor de overheid. De toekomstige kwaliteit van de binnenstad staat bij alle keuzes voorop.
Agendapunten 2030 Om de ambities van het geschetste toekomstscenario“Montfoort zorgt voor zichzelf en kijkt om zich heen” te verwezenlijken is een aantal integrale kernopgaven geformuleerd, die als het ware een kapstok vormen voor de verdere uitwerking van de visie.
Rooms-katholieke kerk
1. Het versterken van de identiteit en het karakter van de historische binnenstad van Montfoort Montfoort heeft een rijke historie die men moet koesteren. Het middeleeuwse stratenpatroon is vrijwel nog geheel intact en er staan tal van rijks- en potentieel gemeentelijke monumenten. Deze historie is één van de basiskwaliteiten van de binnenstad, die deze zowel aantrekkelijk maakt als woongebied maar, mits goed in beeld gebracht, ook als recreatief dagje uit voor een bezoeker. Montfoort moet zuinig zijn op haar historie. Nieuwe ontwikkelingen in de binnenstad dienen te passen in de historische omgeving. De bestaande kwaliteiten kunnen nog meer versterkt worden door een samenhangende en eenduidige inrichting van de openbare ruimte die goed past bij het kleinschalige en historische karakter van de binnenstad.
1329 De nederzetting rondom kasteel Montfoort ontvangt stadsrechten
16
2. De binnenstad van Montfoort biedt voldoende aanbod van wonen, zorg en welzijn Wil de binnenstad een gemengd karakter houden qua bevolkingssamenstelling, dan zal de komende vergrijzing in de hele kern opgevangen moeten worden, en niet alleen in de binnenstad. Naast woningen voor ouderen vormen ook jongeren en/of starters een belangrijke doelgroep. Door bij nieuwbouw levensloopbestendige woningen te bouwen, wordt een zekere flexibiliteit ingebouwd naar de toekomst. Het is belangrijk om bij nieuwbouwprojecten het parkeren op een goede manier op te lossen. Indien het niet mogelijk is om parkeren op de eigen kavel te realiseren, kan bijvoorbeeld geld gestort worden in een parkeerfonds waarmee de aanleg van gebouwde parkeervoorzieningen gefinancierd kan wordt. 3. Binnenstad ontwikkelen als toeristische trekker in de regio/Lopikerwaard Montfoort wil zich meer profileren als kleinschalig stadje aan de Hollandsche IJssel. Montfoort heeft drie belangrijke punten waarmee ze zichzelf op de kaart wil zetten: haar historie, de kleinschaligheid en de ligging aan de Hollandsche IJssel. De unieke ligging aan het water in de groene Lopikerwaard is een potentiële bron voor toerisme. Door het herinrichten van ‘Onder de Boompjes’ krijgt de binnenstad een nieuw gezicht aan de Hollandsche IJssel. De Stichting Promotie Montfoort wordt nieuw leven ingeblazen waardoor het aantal evenementen, met name in de zomermaanden, toe zal nemen. Door middel van een mo-
numentenroute door de stad wordt de historie onder de aandacht van de bezoekers gebracht. 4. Handhaven en indien mogelijk versterken van detailhandel en werkgelegenheid Het winkelbestand in de binnenstad staat onder druk. Voor het goed functioneren van het winkelgebied is het van belang dat de Hoogstraat en de Keizerstraat een aaneengesloten winkelstraat blijven. Het mogelijke vertrek van de Albert Heijn naar een andere locatie vraagt om een goede nieuwe invulling op deze locatie. Daarnaast is het wellicht mogelijk om het winkelbestand in de toekomst uit te breiden met een aantal speciaalzaken, bijvoorbeeld op het gebied van koken. De horeca in Montfoort is van een hoge kwaliteit. Dit past bij het bourgondische karakter van de binnenstad. Door de ontwikkeling van de oever langs de Hollandsche IJssel en de herinrichting van een aantal pleintjes in de binnenstad, ontstaat in de toekomst de mogelijkheid voor een verdere uitbreiding van deze functies. Ook in de toekomst blijft er in de binnenstad naast ruimte voor wonen ook ruimte voor werkgelegenheid. Kleine, ambachtelijke bedrijfjes en aan huis gebonden beroepen worden toegestaan. Zo behoudt de binnenstad het multifunctionele karakter dat past bij een binnenstadsmilieu. 5. Streven naar een sociale en veilige leefomgeving in Montfoort In Montfoort kent iedereen elkaar, dat geldt zeker in de binnenstad. Het is van belang dat deze sociale structuur behouden blijft, ook als de bin-
nenstad in de toekomst meer bezoekers gaat trekken. Het aanbrengen van zones in de binnenstad met rustigere delen, die met name bedoeld zijn voor wonen, en drukkere, meer intensief gebruikte delen voor bezoekers, kan helpen om mogelijke toekomstige conflictsituaties te voorkomen. De verkeerssituatie en het parkeren dienen hier ook op te worden afgestemd zodat de binnenstad veilig is voor alle gebruikers. 6. De verblijfskwaliteit van de binnenstad verbeteren De openbare ruimte vormt de belangrijkste gebruiksruimte van de binnenstad. Het is als het ware het tapijt waarop het stedelijk leven zich afspeelt. Tezamen met de bebouwing vormt het openbaar gebied het visitekaartje van de stad. In de binnenstad worden veel claims gelegd op deze ruimte. Het is dan ook zaak de ruimte zo in te richten dat deze multifunctioneel te gebruiken is, maar dat deze ook past bij het historische karakter van de stad. Een goede afstemming tussen de verschillende gebruikers zoals voetgangers, fietsers en auto’s is daarbij van belang. Door verschillende aantrekkelijke ontmoetingsplekken in te richten worden activiteiten geconcentreerd, waardoor elders ook rustige plekken kunnen ontstaan.
Waterrecreatie langs de Hollandsche IJssel
Kleinschaligheid
Uitwerking visie
tegraal karakter. Zo heeft bijvoorbeeld het agendapunt ‘de verblijfskwaliteit van de binnenstad verbeteren’, invloed op het thema openbare ruimte, verkeer en parkeren maar ook op cultuur en recreatie. Omdat in het voortraject van de visie de problematiek van de binnenstad per thema in beeld is gebracht, worden de verschillende kernopgaven ook weer per thema verder uitgewerkt en geconcretiseerd.
De ambitie en de koers zijn bepaald. In de agendapunten zijn de belangrijkste doelstellingen verwoord voor de komende jaren. Deze agendapunten hebben een in-
Per thema wordt eerst een korte beschrijving gegeven van de huidige situatie, vervolgens worden de vraag-
stukken die er liggen voor 2030 beschreven. Tot slot worden concrete oplossingen beschreven. Per thema kan het detailniveau van de uitwerking verschillen, sommige uitwerkingen zullen vertaald worden in nieuw beleid, andere in concrete maatregelen. ■
17
Stedenbouw en architectuur
18
Legenda Plangrens Rijksmonument MIP-pand
Middeleeuwse structuur nog intact Huidige situatie De naam Montfoort komt oorspronkelijk van ‘Mons Fortis’, de naam die in de 12e eeuw werd gegeven aan de burcht aan de Hollandsche IJssel, waar later de vestingstad omheen is gegroeid. De stedenbouwkundige structuur van de binnenstad van Montfoort volgt vandaag de dag nog steeds het stratenpatroon uit 1649. Mede hierdoor heeft de binnenstad haar kleinschalige karakter door de eeuwen heen weten te behouden. De binnenstad heeft verschillende entrees van een wisselende ruimtelijke kwaliteit. Sommige entrees hebben een duidelijk historisch karakter, andere entrees hebben door recentere ingrepen niet de kwaliteit die men verwacht van een historisch stadje. De rijke geschiedenis heeft tal van monumenten opgeleverd waaronder het kasteel, de molen, de beide kerken en de Commanderije. Naast de Rijksmonumenten is in de binnenstad een groot aantal gebouwen die als bijzonder waardevol zijn bestempeld (Monumenten Inventarisatie Plan panden) en mogelijk in aanmerking komen om als gemeentelijk monument aangewezen te worden.
Het bebouwingsbeeld in de binnenstad is gevarieerd en kleinschalig van karakter. Smalle en brede straten wisselen elkaar af en op een aantal plekken zijn pleinachtige ruimtes in het stratenpatroon ontstaan onder andere bij de kerk en het kasteel. De historisch meest waardevolle gebouwen liggen langs de hoofdstraten van de binnenstad van Montfoort, waar ook de meeste winkels en voorzieningen te vinden zijn. Dit gebied vormt echt het hart van de binnenstad. Al is het stratenpatroon de laatste eeuwen niet meer veranderd, de bebouwing is dat wel. Oude panden hebben plaats gemaakt voor nieuwbouw die qua materiaalkeuze en detaillering niet altijd goed past bij de historische bebouwing. Met name de laatste jaren hebben in de binnenstad verschillende ontwikkelingen plaatsgevonden die soms hebben geleid tot ongewenste schaalvergroting. Ook de komende jaren zal nog een aantal ontwikkelingen plaatsvinden.
Stratenpatroon
Bebouwingsstructuur
Het bestemmingsplan uit 1981 en de Welstandsnota vormen momenteel de kaders voor ruimtelijke ontwikkelingen in de binnenstad, maar bieden onvoldoende houvast om te kunnen sturen bij nieuwe ontwikkelingen.
19
Stedenbouw en architectuur
Welke vraagstukken liggen er voor 2030? De binnenstad staat niet stil, maar is constant in beweging. Functies veranderen, oude bebouwing verdwijnt en nieuwe bebouwing wordt toegevoegd. Deze transformaties zijn goed voor de stad en zorgen ervoor dat de binnenstad zich steeds weer aan kan passen aan nieuwe ontwikkelingen. De vraag is echter wel hoe we er voor kunnen zorgen dat nieuwe ontwikkelingen geen bedreiging vormen voor de kleinschalige historische kwaliteiten van de binnenstad. De kleinschaligheid van de binnenstad en de historie zijn twee van de belangrijkste punten die de binnenstad aantrekkelijk maken voor bezoekers van buitenaf. De historie van de binnenstad zou echter veel beter ‘verkocht’ kunnen worden. De eerste indruk van de binnenstad wordt bepaald als je binnenkomt, bij de entrees. Momenteel is het karakter daarvan in de meeste gevallen niet in overeenstemming met het verwachtingspatroon. De ontwikkeling van diverse locaties bij de entrees van de binnenstad vormt dan ook een belangrijke opgave voor de komende jaren. De binnenstad heeft een overwegend stenig karakter. Direct naast de binnenstad bevindt zich op steenworpafstand een prachtig park. Hoe kunnen de relaties tussen de binnenstad en het park verbeterd worden zodat het park als recreatief groen gebied meer betekenis kan krijgen voor de stad? Hoe kan tot slot meer geprofiteerd worden van de ligging aan het water?
Wisselende goothoogtes
Verticale parcelering
Ritmiek raamopeningen
1373 Bouw stadhuis van Montfoort. Tot 1993 is het gebouw als zodanig in gebruik gebleven.
20
Historische materialen op eigentijdse wijze toegepast
Voorbeeld van moderne architectuur in Amersfoortse binnenstad die goed past in historische context
Oplossingsrichtingen en uitwerkingen Opstellen beeldkwaliteitplan binnenstad Om beter te kunnen sturen op de ruimtelijke en architectonische kwaliteit bij ontwikkelingen in de binnenstad, is er behoefte aan een beeldkwaliteitplan voor de binnenstad. Een beeldkwaliteitplan is een instrument voor het kwaliteitbeheer van het ruimtelijk beeld. Het beeldkwaliteitplan kan gezien worden als een uitwerking van de Welstandsnota voor dit specifieke gebied en kan als toetsingskader dienen voor de Welstandscommissie bij nieuwbouwplannen. Het uitgangspunt is om in het beeldkwaliteitplan naast eisen ten aanzien van de bebouwing, ook randvoorwaarden op te stellen voor de inrichting van de openbare ruimte. Aspecten als reclame-uitingen en het uitstallingenbeleid in de winkelstraten zullen ook meegenomen worden. Montfoort streeft er niet persé naar om uitsluitend op basis van historische uitgangspunten te bouwen. Nieuwe bebouwing moet wel passen in het historische karakter van de stad. Modern en historisch kunnen in de binnenstad goed gecombineerd worden. Bebouwing van ‘deze tijd’ kan juist een nieuwe laag toevoegen aan de historie van de binnenstad. Het is vooral belangrijk dat nieuwbouw qua schaal, korrelgrootte, detaillering, kleur- en materiaalgebruik goed aansluit op de omgeving. Door de randvoorwaarden en eisen in het beeldkwaliteitplan te stoelen op een analyse van de huidige structuur en bebouwing van de binnenstad, kunnen deze specifieke aspecten voor Montfoort bepaald worden.
Opstellen nieuw bestemmingsplan Het huidige bestemmingsplan voor de binnenstad is verouderd. Het is dan ook wenselijk om op korte termijn een nieuw bestemmingsplan voor de binnenstad op te stellen met als doel de bestaande kwaliteiten vast te leggen en beter te kunnen sturen bij ontwikkelingen in de binnenstad. Een bestemmingsplan regelt het gebruik en de opstallen en bepaalt de bouwmogelijkheden. Het plan is juridisch bindend voor zowel overheid als burgers. Door het bestemmingsplan te koppelen aan een beeldkwaliteitplan voor de binnenstad door in de ‘beschrijving in hoofdlijnen’ hiernaar te verwijzen, kan het bestemmingsplan ingezet worden als een instrument voor gemeentelijk kwaliteitsbeleid. Het streven is om op basis van de Visie Binnenstad 2030 een nieuw, gedetailleerd bestemmingsplan op te stellen waarin het beleid voor de binnenstad voor de komende jaren wordt vastgelegd. Diverse elementen genoemd in deze visie worden daarin vastgelegd. De Monumentenwet biedt de mogelijkheid om delen van een kern aan te wijzen als Beschermd Stadsgezicht. Montfoort komt echter niet voor op de inventarisatielijst van de Rijksdienst onder andere doordat in de binnenstad de afgelopen tientallen jaren veel historische bebouwing is gesloopt. Het lijkt onwaarschijnlijk dat de status van Beschermd Stadsgezicht aan Montfoort zal worden toegekend alleen op basis van het intact zijnde middeleeuwse stratenpatroon.
21
Stedenbouw en architectuur
Locaties waar niet gebouwd mag worden
Entree Vrouwenhuisstraat
Entree Verlengde Hoogstraat
Entree Julianalaan
22
In het nieuw op te stellen bestemmingsplan kunnen de toekomstige bebouwingsmogelijkheden van de binnenstad worden vastgelegd. Echter, in een kwetsbare historische binnenstad is het ook belangrijk om aan te geven waar absoluut niet gebouwd mag worden! Om er voor te zorgen dat op termijn de hele binnenstad niet verder verdicht wordt en er ook ruimte blijft voor groen en tuinen (de longen van de binnenstad!) zijn binnen de bouwblokken zones aangegeven waar in principe niet gebouwd mag worden. Zo houdt de binnenstad ‘lucht’ en blijft het kleinschalige karakter behouden. Dit geldt in het bijzonder voor de zogenaamde‘stadstuinen’. Historisch gezien belangrijke tuinen in de binnenstad: • de ommuurde stadstuin van Vrouwenhuisstraat 18; • de tuin achter de hervormde pastorie aan de Hofstraat; • de tuin achter hoogstraat 53; • de tuin van de Commanderije.
daarvan wordt ook wel aangeduid als molenbiotoop. De molenbiotoop heeft betrekking op de hele omgeving, voor zover die van invloed is op het functioneren van die molen als maalwerktuig én als monument. Het streven in Montfoort is dat bij nieuwe ontwikkelingen zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de molenbiotoop van molen De Valk zodat die goed kan blijven functioneren en er geen onveilige situatie ontstaat. In het nieuw op te stellen bestemmingsplan wordt vastgelegd hoe er rekening gehouden wordt met de molenbiotoop van De Valk.
Daarnaast is het ook wenselijk de groene gebieden die direct grenzen aan de binnenstad, de sportvelden, het park en de gronden aan de Doeldijk, niet als bouwlocaties aan te merken. De directe nabijheid van groene ruimten bij de binnenstad is een belangrijke kwaliteit om te behouden en maakt de binnenstad aantrekkelijk om te wonen en te bezoeken.
Routes in de stad Door een gemarkeerde monumentenroute in de stad aan te leggen (bijvoorbeeld door middel van bordjes of een bij de VVV verkrijgbare folder) die langs de belangrijkste historische gebouwen van Montfoort voert, kan de historie voor een bezoeker van Montfoort beter inzichtelijk worden gemaakt. Langs de route kan naast algemene informatie over de geschiedenis van de stad ook specifieke informatie worden opgenomen over bijzondere panden. Op bepaalde dagen in het jaar (bijvoorbeeld Open Monumentendag) kan men met een gids deze route afleggen en kunnen bijzondere gebouwen toegankelijk worden gemaakt voor publiek. Daarnaast is het voor de bewoners en bezoekers van de binnenstad prettig als men een ‘ommetje’ in de binnenstad kan maken.
Molenbiotoop Windvang, uitzicht en belevingswaarde zijn belangrijk voor de omgeving van een molen. De omgeving
Dit hoeft niet persé een gemarkeerde route te zijn, maar betekent wel dat bestaande routes met elkaar verbonden moeten worden zodat het fysiek ook echt
Plekken waar niet gebouwd mag worden Tuinen ‘Stadstuinen’
Monumentenroute Rijksmonument MIP-panden Mogelijke route
Molenbiotoop Molen de Valk
Ommetje rond de binnenstad Verblijfsplekken Groene plekken Mogelijke route
23
Stedenbouw en architectuur
mogelijk wordt om een rondje te lopen. Belangrijk is dat het park op een logische manier in deze route opgenomen wordt. De randen van de binnenstad kenmerken zich deels door water (Hollandsche IJssel), deels door groen. Door de herinrichting van Onder de Boompjes (zie ook uitwerking openbare ruimte) ontstaat hier een aantrekkelijke route langs het water die een ‘andere kant’ van de binnenstad laat zien. Het is bij de mogelijke ontwikkeling van het Pastoor Spaanplein en de pastorie belangrijk dat de oever ook echt een openbaar karakter houdt. Door aan de zuidzijde van de binnenstad meerdere oversteekplaatsen over de provinciale weg te maken en langs de oever van het water naast een fietspad ook een voetpad aan te leggen, wordt een goede verbinding met het park gemaakt. Een tweede brug zou dit op termijn nog kunnen versterken. Zo kan op termijn een rondje rondom de binnenstad gelopen worden dat de groene en blauwe kant van de stad laat zien! Ook wordt op deze manier de Stadsboomgaard, als één van de belangrijke historische plekken, meer bij de binnenstad betrokken.
Waardering stadspoorten
Actief sturen bij ontwikkellocaties Voor de belangrijkste ontwikkellocaties (en daar waar de planvorming het toelaat) zijn voorstellen gedaan voor een mogelijke inrichting. Sommige van deze ontwikkellocaties bieden tevens de mogelijkheid om de entrees van de stad te verbeteren.
1380 Het oudst bewaard gebleven Nederlandse schilderij wordt door een onbekende kunstenaar geschilderd. De Gedachtenistafel van de Heren van Montfoort waarschijnlijk in opdracht van Hendrik.
24
Entree Julianalaan (stadsentree) Bij de entree vanaf de Julianalaan domineert de recent gebouwde supermarkt het beeld. Echter, aan de overzijde van de straat, aan de Willeskoperpoort, gaat wellicht in de toekomst een ontwikkeling plaatsvinden waardoor de mogelijkheid gecreëerd wordt deze stadspoort op meerdere fronten te verbeteren. Door aan de Willeskoperpoort nieuwe grondgebonden woningen te situeren in de waterlijn, die goed passen in het historische karakter van de binnenstad, kan hier een aantrekkelijk beeld ontstaan van woningen aan het water. De nieuwe woningen vormen tesamen met de bestaande woningen aan de Achterdijk (welke gebouwd zijn tegen de oude stadsmuur aan) een intieme en besloten hof. De woningen zijn breed en ondiep en twee lagen hoog, eventueel met een lessenaarsdak. De kopwoning mag verbijzonderd worden en één laag hoger zijn. Eventueel kunnen op de kop ook drie startersappartementen gerealiseerd worden. Het parkeren voor de woningen vindt plaats op het parkeerterrein van de naastgelegen supermarkt.
25
Stedenbouw en architectuur
Stadsentree Molenstraat Direct achter de supermarkt ligt de molen, één van de highlights van de binnenstad. Momenteel wordt het straatje gedomineerd door de achterkant van de supermarkt. Door het straatje opnieuw in te richten ontstaat een groene zichtas en gaat de molen een meer prominente rol spelen bij de binnenkomst in de stad. Leilinden ontrekken de achtergevel van de supermarkt aan het oog en de groene plantvakken dragen bij aan het groene beeld van de straat. De groene terp waar de molen op staat vormt een uitnodigende entree voor dit Rijksmonument.
Impressie
Voorstel voor herinrichting Molenstraat
26
Entree Vrouwenhuisstraat (stadsentree) De Vrouwenhuisstraat is één van de belangrijkste entrees van de binnenstad. Het garagebedrijf heeft plannen om te verhuizen waardoor de mogelijkheid ontstaat om hier een echte stadsentree te maken. Deze locatie maakt deel uit van een een grotere zone langs de provinciale weg waar de komende jaren mogelijk meer ontwikkelingen plaats gaan vinden. De locatie van het voormalige postkantoor maakt hier ook deel van uit. Langs de provinciale weg kan een gevarieerde zone ontstaan met verschillende bouwvolumes, afgewisseld met groen. Mooie appartementengebouwen markeren de entrees naar de binnenstad, zowel ter plekke van de ingang bij de Verlengde Hoogstraat als bij de entree aan weerszijden van de Vrouwenhuisstraat. De blokjes aan de Vrouwenhuisstraat hebben een verschillende omvang waardoor een asymmetrische entree ontstaat, tezamen vormen de gebouwen een nieuwe stadspoort. Achter de blokjes is ruimte voor parkeren. De bestaande watergang is hier iets verbreed waardoor het historische karakter van een vestingstad, omringd door water, versterkt wordt. Hier is ook ruimte voor een klein, paviljoenachtig gebouwtje waar bijvoorbeeld de VVV een plek zou kunnen krijgen. Langs de oever van het water loopt een doorgaand pad dat aansluit op bestaande routes. De appartementengebouwen hebben een maximale bouwhoogte van drie lagen met kap. Het is wenselijk bestaande bomen zoveel mogelijk in te passen waardoor het groene karakter langs de randen van Montfoort intact kan blijven.
Stedenbouwkundige randvoorwaarden Bebouwing, maximaal 3 lagen met kap Ondergrondse parkeergarage Maaiveld parkeren Bijzondere functie/museum Toekomstig transformatiegebied Verbrede watergang Plangrens Doorgaande langzaam verkeersroute
Huidige situatie entree Vrouwenhuisstraat
1387 Montfoort wordt belegerd door de stad Utrecht en de bisschop van Utrecht omdat de burggraaf de hoge jurisdictie opeiste.
27
Stedenbouw en architectuur
Kasteelplein (stadsentree) Het Kasteelplein is de historische entree van de stad. Echter, door de huidige verkeerskundige situatie waarbij men naast het gemeentehuis het parkeerterrein op rijdt en de matige inrichting van het parkeerterrein naast het gemeentehuis, is het historische karakter van deze entree verloren gegaan. Het meest wenselijk zou zijn om het kruispunt bij de provinciale weg te verschuiven en weer in de as van het kasteelplein te leggen zodat een bezoeker meteen een blik op de kasteelpoort krijgt. Dit is echter een zeer kostbare ingreep. Op een eenvoudigere manier kan deze entree verbeterd worden door het parkeerterrein opnieuw in te richten, zo dat men minder het idee krijgt via een achterkant van de stad binnen te komen. De groene omzoming van de bestaande gebouwen is daarbij belangrijk. Daarnaast kan door bomen toe te voegen de uitstraling van het plein verbeterd worden. Hierdoor is het plein echter niet meer geschikt voor evenementen. Het terrein grenzend aan de Doeldijk of het park kan in dat geval een goed alternatief bieden. Het is op deze locatie ook mogelijk om een (meerlaagse) ondergrondse parkeergarage te bouwen onder de pleinruimte naast het nieuwe gezondheidscentrum. In dat geval zal voor een andere inrichting gekozen moeten worden met alleen bomen langs de randen van het plein. Parkeerterrein Kasteelplein c.q. toekomstig gezondheidscentrum
28
Pastoor Spaanplein Het Pastoor Spaanplein vormt momenteel een wat rommelige plek in de stad, waar verschillende gebouwen en functies bij elkaar staan en de openbare ruimte echt de restruimte vormt. Met het mogelijke vertrek van de verenigingen naar een locatie elders in Montfoort ontstaat de mogelijkheid om deze plek te ontwikkelen voor woningbouw. Daarbij zijn verschillende varianten onderzocht. In eerste instantie zal gekeken moeten worden of het wenselijk is het schoolgebouw (MIP-pand) te hergebruiken ten behoeve van woningbouw. Indien dit wenselijk is zijn de verdere ontwikkelmogelijkheden van de locatie beperkt. Ook zal het dan lastig zijn om een ondergrondse parkeervoorziening aan te brengen. Wellicht is het mogelijk om alleen de voorgevel van het gebouw te integreren in nieuwbouw op het plein, waardoor de ontwikkeling van het achtergelegen terrein niet belemmerd wordt. Er zijn twee verschillende varianten onderzocht, één variant met behoud van de monumentale bomen en één variant waarbij de bomen plaats maken voor een grote ondergrondse parkeergarage. In beide varianten wordt er vanuit gegaan dat de oever langs de Hollandsche IJssel een openbaar karakter krijgt. Dit heeft ook consequenties voor de mogelijke uitbouwmogelijkheden van de pastorie. Gedacht wordt aan een glazen serre zodat het hoofdgebouw als zodanig herkenbaar blijft en er voldoende ruimte overblijft voor een pad langs de oever. Het vrijstaande woonhuis op de hoek is ook in beide modellen ingepast.
Pastoor Spaanplein model met behoud bomen
1448 Montfoort verovert het noordelijker gelegen dorp Woerden.
29
Stedenbouw en architectuur
Pastoor Spaanplein optie met bomen
Pastoor Spaanplein optie zonder bomen
30
In het eerste model kan een klein blok stadswoningen gebouwd worden op de huidige plek van de school en een tweede blokje tegenover de kerk. Het is dan mogelijk een kleine parkeergarage te bouwen van circa 31 plaatsen. Op het plein voor de kerk wordt ook geparkeerd. Aan het water ontstaan aantrekkelijke verblijfsplekken waar men rustig op een bankje kan zitten. Het tweede model biedt ruimere bebouwingsmogelijkheden doordat de bestaande bomen verdwijnen. Twee verschillende bouwvolumes omsluiten een rustig woonpleintje. In de gebouwen is ruimte voor stadswoningen en/of appartementen. Aan de voorgracht zijn twee bijzondere stadswoningen aan het water gesitueerd. Ook hier is de oever openbaar gehouden. Doordat in dit model geen rekening is gehouden met de bestaande bomen, kan een grote parkeergarage onder het hele complex gebouwd worden die ruimte biedt aan circa 69 plaatsen. Het parkeren op het maaiveld kan dan verdwijnen en zo ontstaat een intiem pleintje voor de kerk. ■
Pastoor Spaanplein model zonder bomen
1533-1534 Renaissanceschilder Anthonie van Blocklandt wordt als zoon van een burgemeester van Montfoort geboren. Zijn voornaamste werk is het drieluik Maria Tenhemelopneming” (1597) dat tegenwoordig in de kerk van Bingen am Rhein (D) hangt.
31
Wonen en zorg
Legenda Plangrens Winkels, food/non food Supermarkt Marktplaats Horeca/restaurant Commerciële dienstverlening Gezondheid/verzorging Bouw of installatiebedrijven Kerken Openbare instellingen Verenigingen
32
13.500 inwoners Huidige situatie Montfoort heeft circa 13.500 inwoners, 5.000 huishoudens en een redelijk aanbod aan voorzieningen in de historische kern. In de binnenstad wordt voornamelijk gewoond. De binnenstad heeft ongeveer 500 woningen en circa 1.000 inwoners. De bevolkingsopbouw is als volgt: • jongeren 0-17: 14% (tegen 26% in heel Montfoort); volwassenen 18-64: • 60% (tegen 64% in heel Montfoort); • ouderen 65+: 26% (tegen 10% in heel Montfoort). Er zijn woningen voor alle doelgroepen, zowel in de koop- als het huursegment. Bevolkingsontwikkeling totale gemeente Er zal in de komende jaren sprake zijn van een afname van het inwonertal aangezien er meer mensen vertrekken uit de gemeente dan dat er bijkomen van buiten de gemeente. Ook het geboorteoverschot wordt negatief als gevolg van de doorgaande vergrijzing. Deze ontwikkeling hangt wel sterk samen met een aangenomen bescheiden nieuwbouwprogramma (gemiddelde netto uitbreiding met ongeveer 17 woningen per jaar tussen 2005 en 2019). Een grotere netto uitbreiding van de voorraad leidt tot een minder sterke afname van het inwonertal. Dit heeft echter geen invloed op de bevolkingssamenstelling naar leeftijd, er zullen minder huishoudens tot 35 jaar zijn (ontgroening) en minder gezinshuishoudens (verdunning). Het aantal kleine huishoudens van ouderen neemt echter flink toe.
Montfoort heeft in de binnenstad goede voorzieningen voor ouderen. De Anthoniushof, de Bongerd en Mons Fortis zijn omringd door een dienstencentrum, de thuiszorg, een diëtist, het maatschappelijk werk, fysiotherapie en een tandarts.
Toegankelijk voor ouderen
Met de komst van het gezondheidscentrum wordt de zorg nog meer in het centrum verankerd. Voor jongeren zijn er voorzieningen op het Pastoor Spaanplein beschikbaar zoals de scouting en muziekverenigingen. Het aan de binnenstad grenzende stadspark biedt met onder andere de skatebaan en de jongerenontmoetingsplaats veel mogelijkheden. Uitgaan kan op De Plaats. De speelfaciliteiten voor kleine kinderen in de binnenstad zijn beperkt.
Welke vraagstukken liggen er voor 2030?
Voldoende voorzieningen
Evenwichtige woonruimteverdeling; doelgroepen De gemeente Montfoort wil nu en op langere termijn in staat zijn een evenwichtige en rechtvaardige woonruimteverdeling te realiseren en haar inwoners van voldoende en kwalitatief goede woonruimte te voorzien. Dit betekent dat vooral aandacht uitgaat naar een aantal specifieke doelgroepen die, gelet op hun financiële mogelijkheden of specifieke wensen, maar moeilijk aan bod komt op de woningmarkt, zoals starters en ouderen. In de binnenstad is er met name het vraagstuk in verband met de toenemende vergrijzing. Dit betekent ten eerste een toenemende behoefte aan voor seni-
Woningen voor ouderen
1544 De Johannieterorde sticht een vrij grote commanderij in Montfoort, waarvan de kapel en kloostergang nog tastbare herinneringen zijn.
33
Wonen en zorg
De binnenstad is er voor iedereen!
oren geschikte woningen, ten tweede dat er genoeg zorg geboden wordt en ten derde dat er genoeg voorzieningen zijn ten behoeve van het welzijn van de ouderen.
aan diverse doelgroepen zal worden toegewezen, waarbij echter wel de nadruk op starters en senioren zal liggen en er aandacht is voor mensen met lage inkomens.
Behoud gedifferentieerd woonmilieu De belangrijkste vraag voor de Visie Binnenstad 2030 is of we de toenemende behoefte aan seniorenwoningen allemaal in de binnenstad op willen vangen. Het huidige woningbestand is hier niet geschikt voor en er zijn onvoldoende ontwikkellocaties om de vraag op te kunnen vangen. Bovendien moet voorkomen worden dat het centrum van Montfoort te zeer vergrijst.
Zorgpunt en verpleeghuiszorg Omdat niet aan alle vraag naar zorgwoningen in de binnenstad kan worden voldaan, zal elders in de kern, zoals in Hofland of Blokland, een zorgpunt gerealiseerd moeten worden, waardoor ook daar zorgvoorzieningen geleverd kunnen worden.
Het belangrijkste doel is dan ook dat de binnenstad een gevarieerde bevolkingssamenstelling behoudt, waardoor het levendige karakter behouden blijft. Dit betekent dat de nieuwbouw in de binnenstad ook
Wat betreft verpleeghuiszorg geldt dat we voldoende aanbod willen realiseren om in de behoefte te voorzien. De noodzaak om dit type huisvesting in de binnenstad te realiseren is er echter niet. Vanwege de schaarse grond in de binnenstad, kiezen we er daarom voor om nieuwe verpleeghuiszorg buiten de binnenstad te realiseren.
1581 De Staten van Utrecht vaardigen een verbod uit op de katholieke godsdienstoefeningen. De Reformatie komt niet echt van de grond in Montfoort. De kerk gaat wel over in protestantse handen.
34
Oplossingsrichtingen en uitwerkingen Sturen bij ontwikkellocaties • Bouwen voor diverse doelgroepen, maar met extra aandacht voor ouderen en starters. • Flexibel/levensloopbestendig bouwen. • Voor locaties met doelgroep ouderen **** woningen (vier-sterren-zorgwoningen) realiseren (rolstoeldoorgankelijk). • Parkeren op eigen kavel of parkeerfonds. Sociale woningbouw binnenstad Montfoort Op termijn zal een eindsituatie met 20 à 25% sociale woningen in heel Montfoort voldoende zijn om in de behoefte aan goedkope woningen te voorzien. De gemeente Montfoort heeft echter momenteel als beleid om 30% van de bouwopgave te realiseren in het sociale segment. Het betreft hier een inhaalslag van goedkope woningen voor met name starters en ouderen. In de binnenstad zijn de ontwikkellocaties vaak klein en de kosten hoog. Indien het niet mogelijk blijkt om aan de doelstelling van 30% te voldoen, behoort compensatie op andere locaties tot de mogelijkheden. Als tijdens de inhaalslag op schaal van heel Montfoort de doelstelling van 30% wel gehaald wordt, dan kan op termijn voldoende aanbod van goedkope woningen gegarandeerd worden.
Bestaande locaties • Woningsplitsing is mogelijk voor zover parkeren op eigen terrein wordt opgelost of een een bijdrage in het parkeerfonds wordt gestort (zie ook hoofdstuk verkeer en parkeren). • Wonen boven winkels wordt bevorderd. • Woningen mogen niet aan de voorraad worden onttrokken of samenvoegd worden, behalve bij reële of financiële compensatie. • Woningeigenaren/corporaties stimuleren om de woningen geschikt te maken als zorgwoningen (zogenaamde vier-sterren-zorgwoningen). Actief grondbeleid om zelf regie te houden • Niet afwachten maar actief grondbeleid voeren als gemeente; de binnenstad is kwetsbaar, de ruimte schaars. • Vooral ook buiten de binnenstad zoeken naar locaties voor zorg. Zorgvraagstuk op schaal van Montfoort en de regio aanpakken • Vraag naar nieuwe verpleeghuiszorg buiten de binnenstad realiseren. ■
Ontwikkellocaties
35
Cultuur en recreatie
Wandelroutes Bloklandroute Engherkaderoute Noordzijdse kaderoute Snelwaardroute Groene hartpad
Fietsroutes Lopikerwaard oost Willeskoproute
Kanoroutes Linschotenroute Lopikerwaardroute
36
Toeristische trekpleister Huidige situatie Montfoort maakt onderdeel uit van de Lopikerwaard. De drie gemeenten in de Lopikerwaard werken nauw samen op het gebied van toerisme en recreatie. Immers, de toerist houdt zich niet aan gemeentegrenzen. Met name Montfoort en Oudewater bezitten een historische kern met monumenten die interessant zijn voor toeristen. Montfoort heeft een stadskasteel, een stadspoort, imposante kerken en een vestingmolen en is aantrekkelijk gelegen aan de Hollandse IJssel. Daarnaast is in de Lopikerwaard onlangs een basisniveau aan hoogwaardige fiets-, wandel - en kanoroutes gerealiseerd met transferpunten in de diverse kernen. De economische waarde van toerisme en recreatie is op dit moment nog gering. Montfoort staat nog niet echt op de kaart als toeristische trekpleister in de regio. Dankzij de vele aanwezige horecavoorzieningen werkt toch nog altijd 1,7% van de totale werkende bevolking in de kern in de horeca. Dit is vergelijkbaar met de gemeente Oudewater die wel een echte toeristische trekker heeft met ‘de Heksenwaag’. Momenteel zijn er geen overnachtingsmogelijkheden in Montfoort. Dit is een beperking voor de toeristische ontwikkeling van de stad. Sportvoorzieningen zijn er niet in de binnenstad, maar wel aangrenzend aan de binnenstad aan de
overzijde van de provinciale weg. Ook onderwijsvoorzieningen ontbreken in de binnenstad. Montfoort kent een rijk verenigingsleven, met veel actieve leden. Dit betekent ook dat veel mensen elkaar kennen en dat er een hecht sociaal netwerk is.
In het hart van de Lopikerwaard
Welke vraagstukken liggen er voor 2030? Door de groei van de bevolking in de nabije omgeving van Montfoort, biedt het stimuleren van recreatieve activiteiten mogelijkheden. Montfoort wil zich de komende jaren dan ook ten aanzien van recreatieve mogelijkheden beter positioneren in de regio. Het gaat dan om intensieve recreatie (dagtoerisme, bezoeken van toeristische attracties, opzoeken van drukte en gezelligheid) binnen de kern en extensieve recreatie (wandelen, fietsen) in het buitengebied. Aan de Hollandsche IJssel
Het stimuleren van de recreatieve mogelijkheden heeft tot gevolg dat de vraag om voor een langere periode in Montfoort te kunnen verblijven zal groeien. In de huidige situatie zijn er geen mogelijkheden om in Montfoort te overnachten. Overnachtingsmogelijkheden creëren is dus van groot belang. Verblijven en recreëren vragen om mogelijkheden om van de buitenruimte te genieten. De ligging van Montfoort aan de Hollandsche IJssel biedt in die zin volop mogelijkheden die momenteel onvoldoende benut worden. Kleinschalig
1629 Montfoort krijgt te maken met een grote stadsbrand. De St. Janskerk brandt tot aan de grond toe af.
37
Cultuur en recreatie
Oplossingsrichtingen en uitwerkingen
Routes goed markeren
Informatieborden over historie van de stad
Informatie over bijzondere panden
38
Montfoort op de kaart zetten als kleinschalig, historisch stadje aan de Hollandsche IJssel Het vaststellen van de identiteit van een stad is een belangrijk onderdeel van de visievorming op het gebied van toerisme en recreatie. Het antwoord op deze vraag is bepalend voor de wijze waarop en de mate waarin we de binnenstad verder in de regio en daarbuiten willen uitdragen. Op welke wijze kunnen we recreanten en toeristen naar Montfoort toe halen en hoe kunnen we ze vervolgens aan ons stad binden. Wat is nu zo specifiek aan onze binnenstad en waarin onderscheiden we ons van de concurrentie. De “identiteit” van Montfoort wordt door vier elementen bepaald: • de historie; • de kleinschaligheid; • de ligging aan de Hollandsche IJssel; • de bourgondische sfeer. De kleinschaligheid van de binnenstad is zodanig dat alle aanwezige voorzieningen dicht bij elkaar zijn gesitueerd. Alles is op loopafstand bereikbaar. Ook de bestaande monumenten zijn kleinschalig van aard en opzet. Montfoort is mooi gelegen aan de Hollandsche IJssel en daardoor is de component water ook in de binnenstad prominent aanwezig. De gracht die vroeger om het kasteel heen te vinden was is nog grotendeels intact. Er zijn voorts volop culinaire faciliteiten die elk in zijn soort een hoog niveau hebben. Bijzonder daarbij is dat er voor elke doelgroep faciliteiten aanwezig zijn.
De bovengenoemde identiteit zal breed uitgedragen moeten worden. Dit is mogelijk door: • Het huidige wapen van Montfoort breed in te zetten als herkenbaar logo. • Het organiseren van activiteiten en evenementen in overeenstemming met de identiteit. • Het verder verbeteren van de recreatieve routestructuren voor fietsers en wandelaars. In het raamplan Utrecht-West staat een aantal fiets- en wandelpaden ingetekend. Deze lopen van Vinexlocatie Leidsche Rijn via de polder Reyerscop naar Montfoort. • Het verder verbeteren van de horecafaciliteiten. De kwaliteit van de huidige horeca is hoog en er is voor elk wat wils. Het aanbieden van arrangementen (bijvoorbeeld kanoverhuur - diner - overnachting) is een succesvolle formule om bezoekers te binden aan de stad. Samenwerken met omliggende gemeenten zoals Oudewater is daarbij goed denkbaar. Meer evenementen organiseren Montfoort kent een tweetal grote en succesvolle evenementen met een regionale uitstraling: • de jaarmarkt; • de carnavalsoptocht. De kwaliteit van deze evenementen is goed. De kerstmarkt wordt nu voor de tweede keer georganiseerd en vormt een succesvolle uitbreiding van het evenementenaanbod in Montfoort. De kerstmarkt kan in potentie uitgroeien tot een succesvol jaarlijks evenement. Hetzelfde geldt voor de Open Monumentendag waarbij mogelijk uitbreiden daarvan richting Oudewater de kwaliteit en de regionale in-
teresse verder kan verhogen. Daarnaast zijn er nog diverse kleinschalige evenementen.
wezig materieel moet onderdeel van het gemeentelijk beleid uitmaken.
Evenementen met een lokale uitstraling worden in voldoende mate georganiseerd. Er zijn echter maar twee evenementen met een zekere regionale of zelfs bovenregionale uitstraling. Dit is te weinig. Er moet minstens één extra evenement georganiseerd worden met een (boven)regionale uitstraling. Daarbij kan gedacht worden aan een evenement dat gekoppeld is aan de identiteit van de binnenstad.
Stichting Promotie Montfoort nieuw leven inblazen Het grootste probleem bij de organisatie van evenementen is het ontbreken van een goede organisatiestructuur en financiën. Een van de manieren om dit op te lossen is het oprichten van een Promotiestichting Montfoort met daarin vertegenwoordigd diverse geledingen van de Montfoortse samenleving. Mogelijk dat de bestaande ‘slapende’ Promotiestichting (ProMon) nieuw leven kan worden ingeblazen. Winkeliers, horeca, bedrijfsleven, de gemeente, de VVV en enthousiaste burgers kunnen gevraagd worden hierin te participeren. Commitment van winkeliers, horeca, bedrijfsleven en gemeentelijke overheid is daarbij van groot belang. Van de gemeente en het bedrijfsleven (middenstand, horeca en ondernemers) wordt verwacht dat zij jaarlijks een financiële bijdrage leveren.
Eventueel kan een nieuw evenemententerrein gerealiseerd worden net buiten de binnenstad, aan de Doeldijk. Daarnaast kunnen in de zomerperiode met een zekere regelmaat kleinschalige evenementen georganiseerd worden die gericht zijn op de eigen bevolking en de watersporters die gebruik maken van de aanmeermogelijkheden langs de Hollandsche IJssel. Hierbij kan het lokale verenigingsleven betrokken worden. Het verhogen van de kwaliteit van terrasjes langs de Hollandsche IJssel met muziekevenementen (bijvoorbeeld concert aan de gracht) behoort tot de mogelijkheden. In de subsidieovereenkomsten met verenigingen kan dit worden opgenomen. Succes van het verbreden van het evenementenaanbod staat of valt met het verkrijgen van voldoende commitment. De gemeente moet de organisatoren ten aanzien van de vergunningverlening met een positieve oplossingsgerichte houding tegemoet treden. Het beschikbaar stellen van bij de gemeente aan-
Voorzieningen De zorg- en welzijnsvoorzieningen dienen goed afgestemd te worden op de bevolkingssamenstelling in 2030. Bewoners van Montfoort hebben zich recent uitgelaten over de voorzieningen in de gemeente. De algemene waardering voor de woning en directe woonomgeving is hoog. Wanneer wordt ingezoomd op specifieke voorzieningen, blijken vooral het geringe aanbod van tienervoorzieningen en het openbaar vervoer het meest kritisch gewaardeerd te worden. Daarnaast worden winkelvoorzieningen, markten en een postkantoor gemist.Vooral bij de 75-
Ansichtkaart geeft een goed beeld van waar men trots op is in Montfoort
Het wapen van Montfoort
De jaarlijkse carnavalsoptocht in ‘Knopengein’
1634 Herbouw huidige hervormde kerk afgerond. Financiering daarvan vindt plaats uit verkoop landerijen van de kerk.
39
Cultuur en recreatie
plussers is er veel behoefte aan ondersteuning in het huishouden (koken, boodschappen, schoonmaken et cetera).
hiermee rekening worden gehouden. Voor de scouting zal in het buitengebied gezocht worden naar nieuwe huisvesting.
De behoefte aan hulp bij de persoonlijke verzorging is beperkt. Voor het overige is er aan aanvullende zorg en diensten een beperkte extra behoefte ten opzichte van het aanbod dat er is. De komst van een dienstencentrum wordt van belang geacht en er zou toch vooral een combinatie van diverse functies in moeten komen (medisch, zorg, activiteiten, ontmoeting). Met de realisatie van het gezondheidscentrum op het kasteelplein wordt in deze behoefte voorzien.
Overnachtingsmogelijkheden creëren Afgezien van een enkele Bed & Breakfast is er in de gemeente geen verblijfsrecreatie, de binnenstad is voornamelijk gericht op dagrecreatie. Onlangs is wel een aanvraag ingediend voor de realisatie van een kleinschalig hotel in de binnenstad dat waarschijnlijk nog in 2007 haar deuren opent. Hier liggen dus kansen voor de binnenstad.
Bed & Breakfast
Voormalig schoolgebouw nu in gebruik door verenigingen
Beeld van Pastoor Spaanplein
Toekomst verenigingsgebouwen De huidige verenigingsgebouwen gelegen aan het Pastoor Spaanplein zijn sterk verouderd en dringend aan renovatie c.q. nieuwbouw toe. De gebouwen voldoen niet aan de huidige wettelijke eisen. De nadruk zal in de binnenstad de komende jaren komen te liggen op wonen, recreëren en ontmoeten. De grond in de binnenstad is schaars en de genoemde functies zijn onlosmakelijk verbonden met de binnenstad. Dat geldt niet voor de verenigingsgebouwen. Het is dan ook wenselijk om het Pastoor Spaanplein de functie van een woongebied te geven. Er zijn op termijn mogelijkheden om de huidige gebruikers (Katholieke Plattelands Jongeren, het Open Jongeren Centrum, St. Carolus Muziek, Ons Genoegen Muziek en de Scouting) te huisvesten in een nog te ontwikkelen bredeschool in de kern van Montfoort. Bij de toekomstige ontwikkelingen van het gebied rond het scholencomplex Hofland zal
De behoefte van verblijfsrecreanten is niet bekend of kan niet inhoudelijk worden onderbouwd. Navraag bij de VVV Montfoort leverde wel op dat met name ‘Bed & Breakfast’ activiteiten in de kern uitgebreid kunnen worden. Marktwerking zal in de toekomst bepalend zijn voor de uitbreiding van overnachtingsmogelijkheden. Ook de realisatie van een kleinschalige camping op het grondgebied van de gemeente, bijvoorbeeld aan de Doeldijk, moet positief benaderd worden. Stimuleren recreatieve activiteiten De rol van de gemeente richt zich met name op het positief inspelen op de markt en het actief behulpzaam zijn voor (lokale) ondernemers die aangeven een extra toeristisch of recreatief element aan hun bedrijf te willen toevoegen. Met name op het platteland is overigens al een degelijke ontwikkeling gaande. Planologische problemen vormen echter op dit moment nog vaak een onneembare hindernis. Hier-
1648 De burggraaf heeft torenhoge schulden en verkoopt zijn rechten en bezittingen in Montfoort. De rol van de burggraven van Montfoort was hiermee uitgespeeld.
40
aan dient door het gemeentebestuur extra aandacht aan geschonken worden. De ”nee, tenzij” houding dient actief gewijzigd te worden in een “ja, mits” houding.
Kamperen bij de boer en/of evenemententerrein aan de Doeldijk
Het is van groot belang dat ondernemers die zich bij de gemeente melden met plannen voor kleinschalige kwalitatief hoogwaardige recreatieve voorzieningen die passen binnen het Groene Hartbeleid, met een positieve insteek benaderd worden. In streekplannen en bestemmingsplannen moeten gebieden aangewezen worden waarbinnen het mogelijk is recreatieve plannen ook daadwerkelijk uit te voeren. Dit geldt ook voor gebieden in de binnenstad, waar bijvoorbeeld plannen met water- en verblijfsrecreatie gerealiseerd zouden kunnen worden. Daarnaast moet agrariërs de mogelijkheid geboden worden hun bedrijf mede te richten op het kleinschalige toeristische element. Het is de verwachting dat dergelijke extensieve activiteiten op het platteland hun uitstraling naar de binnenstad zullen hebben. ■
Kamperen bij de boer
41
Verkeer en parkeren
Legenda Plangrens Parkeren blauwe zone (± 121) Parkeren vrij (± 430) Parkeren informeel langs trottoirs (± 122) 30 Km/u poort Rijrichting Paaltjes/blokkade
42
Toegankelijk voor auto Huidige situatie De autobereikbaarheid van de binnenstad van Montfoort is goed. De provinciale weg N228 loopt aan de zuidkant langs de binnenstad en men kan het centrum op vijf verschillende plaatsen binnenkomen. De binnenstad heeft een verblijfsfunctie en is ingericht als 30 km-zone. De hele binnenstad, inclusief de winkelstraten, is toegankelijk voor autoverkeer. De verkeerscirculatie is geregeld door middel van verkeersmaatregelen zoals het afsluiten van bepaalde routes en het instellen van één-richtingsverkeer in sommige straten. De intensiteit van het verkeer in de binnenstad wisselt uiteraard per straat, maar is over het algemeen laag. Het verkeer maakt veel gebruik van Lieve Vrouwengracht, Heiliglevenstraat, Om ’t Hof, Vrouwenhuisstraat en Boslaan. In de binnenstad wordt geparkeerd langs een deel van de straten en op parkeerterreinen. Een aantal jaren geleden is op diverse plekken een blauwe zone ingevoerd. De parkeerdruk in de binnenstad verschilt per locatie. Door een aantal reeds geplande ontwikkelingen in de binnenstad, waar geen parkeren op eigen
terrein is voorzien, zal de bezettingsgraad in de toekomst verder toenemen. Momenteel is er met een bezettingsgraad in de piek van 83% nog geen sprake van een tekort aan parkeerplaatsen.
Circulatie
Welke vraagstukken liggen er voor 2030? In historische binnensteden is altijd sprake van een spanningsveld tussen de verblijfskwaliteit en optimale bereikbaarheid en de hoeveelheid parkeervoorzieningen. De afgelopen jaren is deze specifieke problematiek dan ook regelmatig onderwerp van discussie in Montfoort. In dit kader is beantwoording van onderstaande vraagstukken van groot belang: • Voldoet de huidige verkeerscirculatie in relatie tot gewenste verblijfskwaliteit? Kan de toekomstige bereikbaarheid van de binnenstad gegarandeerd worden? • Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er voldoende parkeergelegenheid blijft? • Hoe kunnen we zorgen dat nieuwbouwontwikkelingen in de binnenstad geen extra druk op de openbare ruimte qua parkeren veroorzaken? • Hoe kan bij inrichting balans gevonden worden tussen bereikbaarheid, veiligheid en verblijfskwaliteit?
Bereikbaarheid
Verblijfskwaliteit
1672 In het rampjaar 1672 werd de stad bezet door de Franse troepen. De hoofdburcht wordt nog wel door de Fransen verwoest. Van het kasteel blijft uiteindelijk alleen het poortgebouw over en de oostelijke vleugel van de voorburcht.
43
Verkeer en parkeren
Oplossingsrichtingen en uitwerkingen Huidige verkeerscirculatie handhaven Het doel is om in de binnenstad een zo goed mogelijke verkeerscirculatie tot stand te brengen. Daarbij is het wenselijk dat een situatie gecreëerd wordt waarbij het onaantrekkelijk is voor doorgaand woonwerk verkeer (met name vanaf de provinciale weg naar het bedrijventerrein IJsselveld) om door de binnenstad te gaan. Voor de binnenstad zijn diverse verkeerscirculatiemodellen denkbaar. Echter, het huidige stratenpatroon en de van oudsher smalle inrichting zorgen ervoor dat in enkele straten alleen éénrichtingsverkeer mogelijk is. In de woonstraten waar nu éénrichtingsverkeer is ingesteld wordt aanbevolen dit te handhaven. Voor Onder de Boompjes en de Hoogstraat (en eventueel de Keizerstraat en Havenstraat) geldt dat een wijziging in het éénrichtingsverkeer aangebracht kan worden. Er zijn dan diverse modellen mogelijk. Echter, het huidige model en het model van segmentering (geen doorgaand verkeer in winkelstraat) zijn maatgevend. Indien deze twee modellen met elkaar vergeleken worden, dan heeft de huidige verkeerscirculatie de voorkeur. Dit wordt ingegeven door het feit dat in de huidige situatie het omrijsysteem helder is (ook voor bezoekers), geen woonstraten worden belast met doorgaand verkeer (Hoogstraat en Onder de Boompjes krijgen een deel doorgaand verkeer te verwerken, maar deze wegen kunnen dit goed afwikkelen) en alle parkeerplaatsen blijven goed bereikbaar.
Afsluiting Hoogstraat en Keizerstraat Het streven is om in Montfoort een zo aantrekkelijk mogelijk winkelgebied te creeëren. Binnen de modellen van de huidige of een gewijzigde verkeerscirculatie is het afsluiten van de winkelstraten mogelijk, echter, vanuit een verkeerskundig oogpunt is dit niet noodzakelijk. De intensiteiten op de Hoogstraat en Keizerstraat vallen namelijk binnen de toegestane grens van 2.500 motorvoertuigen per etmaal voor straten in een verblijfsgebied. Pas als de intensiteit hierboven komt moet overwogen worden om de winkelstraten permanent af te sluiten. Het afsluiten van de winkelstraten kan echter ook om andere redenen worden ingegeven, bijvoorbeeld een prettiger winkelklimaat, stimuleren van lopen en fietsen, een verbeterd ondernemersklimaat et cetera.
Huidige circulatie winkelstraat
Model segmentering
Indien de winkelstraten afgesloten worden heeft dit gevolgen voor de verkeersstromen in de binnenstad. Het geheel afsluiten van de Hoogstraat is geen optie, omdat dit een onevenredige belasting op woonstraten geeft die er niet voor geschikt zijn, zoals bijvoorbeeld de Lange Kerkstraat. Daarom kan alleen de Hoogstraat tussen de Hofstraat en de Keizerstraat afgesloten worden. Afsluiten werkt alleen als in de beide straten het aanbod van winkelend publiek hoger ligt. Dit is met name op de vrijdagavond, de zaterdag en tevens in de zomermaanden het geval. Afsluiten is dan ook geen doel op zich, het is een middel om de bezoekers die in de binnenstad verblijven een aangenamer winkel- en verblijfsklimaat te geven.
Model autovrij (inclusief omrijbewegingen)
1749 Montfoort raakt bekend vanwege de fabricage van knopen. Vandaar de bijnaam knopendraaiers. Er werken in 1749 wel vierendertig knopendraaiersknechten.
44
Het voorstel is de Hoogstraat en Keizerstraat op vrijdagavond, zaterdag en zondag gedurende de zomermaanden af te sluiten. In deze periode zijn er meer recreanten aanwezig en zorgt het weer ervoor dat mensen er eerder op uit trekken en vaker buiten vertoeven. Daarnaast zullen bewoners door de korte periode nagenoeg geen hinder ondervinden van de afsluiting. Bewoners met parkeren op eigen terrein moeten tijdens de afsluiting hun perceel kunnen bereiken of verlaten. Op de vrijdagavond en zaterdag is er nauwelijks bevoorradend verkeer. Winkeliers zullen door de afsluiting dan ook weinig tot geen hinder ondervinden. In dezelfde periode is De Plaats afgesloten. In de figuur op de voorgaande pagina is weergegeven hoe verkeer dan kan omrijden. Door de afsluiting zal met name verkeer van en naar de brug een omrijbeweging moeten maken, via de Hofstraat, Kasteelplein en Havenstraat (in plaats van via de Hoogstraat). De hoeveelheid verkeer die deze omrijbeweging moet maken is door de periode van vrijdagavond en zaterdag niet groot en goed via de andere route af te wikkelen. Hoogstraat en Keizerstraat als winkelerf Om het subjectieve verkeersonveiligheidsgevoel in de winkelstraten te verminderen wordt voorgesteld de Hoogstraat en Keizerstraat uniform en eenduidig in te richten. Hierbij wordt er een minder duidelijk onderscheid gemaakt tussen een rijloper voor autoverkeer en stroken voor voetgangers dan nu het geval is. Wel dient voldoende ruimte te worden gelaten
voor het plaatsen van uitstallingen en het stallen van fietsen. Door op beide wegen een winkelerf in te stellen is gemotoriseerd verkeer te gast en zal het verkeer een gepaste snelheid (stapvoets) moeten hanteren. Langzaam verkeer zal zich dan minder opgejaagd voelen en de gehele rijbaan als hun terrein zien. Bevoorrading verbeteren Op dit moment vindt bevoorrading de gehele dag plaats, dus ook tijdens piekmomenten, met name via de toegangen Willeskopperpoort, Heeswijkerpoort en de Boslaan. Het over het algemeen smalle wegprofiel veroorzaakt op meerdere locaties knelpunten voor de doorgang en de leefbaarheid. Om een en ander te verbeteren wordt voorgesteld om: • De Willeskopperpoort, Burggraaf ZwederlaanBoslaan en de Heeswijkerpoort als bevoorradingsroutes in te stellen. De routes worden bezien op toegankelijkheid voor vrachtauto’s. Dit betekent niet dat vrachtverkeer op andere routes of wegen wordt verboden. • Een balans te creëren tussen bevoorraden en verblijven. een goede bevoorrading is een belangrijke voorwaarde voor het goed functioneren van het winkelgebied. Er dient een zo goed mogelijke balans gevonden te worden tussen de verblijfskwaliteit en leefbaarheid. Deze balans kan gevonden worden door clustering van bevoorradend verkeer door middel van het instellen van venstertijden. • Laden en lossen op de Hoogstraat-west en Keizerstraat-noord te verbieden, in combinatie met
Winkelstraat nu: variatie in kleurgebruik
Impressie toekomstige inrichting winkelstraat: rust, samenhang en één kleur
Bevoorradingsroutes
45
Verkeer en parkeren
Parkeerdruk op piekmoment (zaterdagmiddag) Minder dan 50% 80% of meer Aandachtspunt (sterke wisselingen)
het creëren van een laad- en losplaats aan bijvoorbeeld Onder de Boompjes (bij de busparkeerplaats, De Hofstraat, het Havenbrugje, de Waterpoort of het IJsselplein. Parkeren Op korte termijn speelt een aantal zaken die vermindering van het aantal parkeerplaatsen of toename van de parkeerdruk tot gevolg hebben. Dat zijn onder meer: Mannenhuisstraat, Schoolstraat, WaterpoortBoslaan, Lieve Vrouwengracht, WilleskopperpoortAchterdijk en hotel Hoogstraat. Verder zal voor een aantal ontwikkelingen vanuit de visie het aantal parkeerplaatsen nog verder afnemen.
Parkeerdruk op dalmoment (‘s ochtends om 05.00 uur) Minder dan 50% 80% of meer Aandachtspunt (sterke wisselingen)
46
Ten aanzien van het parkeren zijn voor de binnenstad de volgende doelstellingen geformuleerd: 1. Er naar streven de parkeerdruk op piekmomenten niet boven 85% te laten komen. 2. Optimale parkeerregulering en spreiding van het parkeren: a.bewoners nabij de woning b.bezoekers aan de rand en zeer kort parkeren in het centrum c.lang parkeren aan de randen van de binnenstad 3. Streven naar een duidelijk parkeerregime. 4. Stimuleren benutting van parkeerplaatsen en terreinen. 5. Zoveel mogelijk parkeren op eigen terrein. 6. Het instellen van een parkeerfonds overwegen.
Ad. 1. Parkeerdruk onder 85% houden Vanwege de wenselijkheid van een goede bereikbaarheid streven we naar een gemiddelde bezetting die op piekmomenten niet hoger is dan 85%. In januari 2007 is er een parkeerdrukmeting uitgevoerd. Op een werkdag is de parkeerdruk maximaal 72%. Op het piekmoment, de vrijdagavond en zaterdagmiddag, is 73% van de parkeerplaatsen bezet en zijn er nog 192 parkeerplaatsen beschikbaar. Tijdens die momenten staat er ook 10% fout geparkeerd. Indien foutparkeerders worden gedwongen op een parkeerplaats te parkeren, zijn er nog 124 parkeerplaatsen beschikbaar en is de bezettingsgraad 83%. Er is dus geen sprake van een onoverkomelijke parkeerdruk in de binnenstad. Een piekbezetting van 85%, die slechts op enkele dagdelen in de week wordt bereikt, is acceptabel. Aanbevolen wordt elke drie jaar een parkeerduurmeting uit te voeren. Komt de parkeerdruk boven de 85%, dan moet gezocht worden naar verbetering van de bereikbaarheid van de binnenstad, dus niet alleen het aanleggen van meer parkeerplaatsen maar ook het stimuleren van lopen en fietsen. De parkeerdruk ligt op dit moment niet boven de 85%, dus een directe noodzaak tot uitbreiding van het aantal parkeerplaatsen is er nu niet. Zoals in bijgevoegde tabel is te zien, zullen de ontwikkelingen die nu reeds ingezet zijn en de ontwikkelingen van de visie (met name verbeteren van de kwaliteit van de openbare ruimte) resulteren in een verlies van
Goede bewegwijzering
parkeerplaatsen. Richting 2030 wordt aanbevolen het aantal parkeerplaatsen uit te breiden met circa 100 plaatsen. Locaties die voor een gebouwde voorziening in aanmerking komen staan weergegeven op de afbeelding op de volgende pagina. Eventuele locaties voor uitbreiding van langparkeren op maaiveld dienen buiten de binnenstad gezocht te worden. Ad. 2. Optimale parkeerregulering en spreiding Het reguleren van parkeren in de binnenstad geschiedt momenteel door blauwe zones die tijdens katoortijden van kracht zijn. Bewoners, bezoekers en werknemers maken op verschillende manieren gebruik van de bestaande parkeerplaatsen. Het streven is om door middel van een optimale parkeerregulering de verschillende gebruikers zo optimaal mogelijk te bedienen. Daarbij is het uitgangspunt dat kort geparkeerd kan worden in het hart van het centrum en nabij de voorzieningen en dat het lang parkeren zo veel mogelijk langs de randen wordt gesitueerd. Op het moment dat er uitsluitend bewoners in de binnenstad staan geparkeerd (‘s avonds en ‘s nachts) is er voldoende parkeerruimte in de binnenstad aanwezig. In een aantal woonstraten is de parkeerdruk dan wel hoog. In sommige straten is sprake van een situatie van meer autobezit dan parkeerplaatsen waardoor bewoners wat verder weg moeten parkeren. Bezoekers willen zo dicht mogelijk bij hun bestemming parkeren. Dat is echter niet altijd mogelijk. Toch
Verlies aan plaatsen
Aantal
door bouwlocaties
13
door foutief parkeren
45
door herinrichting
47
Totaal
105
1753 Stellingkorenmolen "De Valk" gebouwd op de plek waar al sinds de middeleeuwen een zogenaamde dwangmolen staat.
47
Verkeer en parkeren
Anti-parkeerpaaltjes
Parkeer verbodszones
is het wenselijk de bezoeker zo snel mogelijk de gewenste bestemming te laten bereiken. Dit kan mede door de rit van de bezoeker zo kort en aangenaam mogelijk te maken. Kortparkerende bezoekers kunnen in de blauwe zone in de nabijheid van de winkels parkeren. Parkeerders langer dan 1 uur kunnen aan de randen van de binnenstad parkeren, waarbij een snelle en kwalitatief goede looproute naar de winkels moet worden geboden. Hierbij is een goede bewegwijzering en parkeren aan de rand een noodzaak. Voor grote groepen toeristen die bijvoorbeeld met touringcars de binnenstad aandoen geldt ook dat deze aan de randen van de binnenstad dienen te parkeren. Werknemers parkeren voornamelijk op het Kasteelplein. Verder parkeren zij ook op Om ’t Hof, Hofstraat, hervormde kerkplein, Om ’t Wedde en Pastoor Spaanplein. De Peperstraat wordt voor een derde door werknemers bezet. Bezien moet worden of in de toekomst deze vorm van lang parkeren naar de randen gebracht kan worden in bijvoorbeeld een gebouwde parkeervoorziening. De gemeente heeft hierbij een voorbeeldfunctie. Daarnaast is het belangrijk om fietsen en lopen naar de binnenstad zoveel mogelijk te stimuleren. Dit is mogelijk door onder andere de routes naar de binnenstad zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Ad. 3. Parkeerregime In principe geldt dat men in parkeervakken mag parkeren en daarbuiten niet. In de huidige situatie is
Vakken duidelijk markeren
48
slechts in een beperkt gedeelte van de binnenstad een parkeerverbodszone van kracht. Dit geeft in meerdere opzichten onduidelijkheid. Het is daarom van belang om een duidelijk en uniform parkeerregime in de gehele binnenstad in te voeren door gefaseerd toe te werken naar een parkeerverbodszone voor de hele binnenstad. Ad. 4. Stimuleren benutting parkeerplaatsen en -terreinen Vaak is het nu zo dat de parkeerdruk of boven de 80% ligt of (ver) onder de 50%. Het is ten behoeve van de bereikbaarheid en leefbaarheid aan te bevelen meer evenwicht in de bezetting aan te brengen. Dit is mogelijk door beter naar de aanwezige parkeerterreinen te verwijzen. Hierbij dienen ook de onderlinge routes te worden aangegeven. Ad 5. Parkeren op eigen terrein Het is vanwege de huidige situatie raadzaam de bezetting niet toe te laten nemen als gevolg van bouwen en vrijstellingen. De parkeeropgave op basis van op te stellen richtlijnen moet binnen het plangebied worden opgelost. Ad 6. Het instellen van een parkeerfonds ten behoeve van een gebouwde voorziening Het is gewenst een parkeerfonds in te stellen met als doel het gedeeltelijk financiëren van een gebouwde parkeervoorziening. ■
Bewegwijzering
Parkeren in de binnenstad
Mogelijke locatie voor gebouwde parkeervoorzieningen
Parkeerterrein in de binnenstad
1760 Er wordt gesproken over een “fabryk van beene knoopjes die alomme begeert zijn.”
49
Detailhandel en horeca
Legenda Plangrens Winkels, food/non food Supermarkt Marktplaats Horeca/restaurant Commerciële dienstverlening Gezondheid/verzorging Bouw of installatiebedrijven Kerken Openbare instellingen Verenigingen
50
Winkelaanbod Huidige situatie De binnenstad van Montfoort heeft een winkelaanbod dat men verwacht van een relatief kleine kern. De winkels bevinden zich met name langs de route Om ‘t Wedde - Hoogstraat - Keizerstraat - Vrouwenhuisstraat. De twee supermarkten vormen momenteel belangrijke trekkers aan het uiteinde van deze route. Onderzoeken naar de detailhandelsstructuur van Montfoort geven geen rooskleurig beeld voor de toekomst. Zo wordt geconcludeerd dat het Montfoortse winkelapparaat op dit moment onvoldoende in de behoefte van de consument voorziet. Dit is onder andere te zien aan de koopkrachtbinding voor dagelijkse artikelen met slechts 77%. Vergeleken met de gemiddelde koopkrachtbinding voor dagelijkse artikelen in de regio Utrecht- Zuidwest, bestaande uit Woerden, Montfoort, Oudewater en Lopik met 89,2 %, is dit vrij laag. De koopkrachtbinding in niet-dagelijkse artikelen in de gemeente Montfoort is 33%. Vergeleken met de gemiddelde koopkrachtbinding voor dagelijkse artikelen in de regio Utrecht-Zuidwest, bestaande uit Woerden, Montfoort, Oudewater en Lopik van 58,3 %, is dit vrij laag. Dit komt door een aantal zwakke elementen van het winkelgebied, waaronder het gebrek aan winkelsamenhang en de lineaire structuur (aan uiteinden
weglopend of rafelend winkelgebied) en het hogere voorzieningenniveau in de omringende steden. De binnenstad is met 111 geregistreerde bedrijven en 491 werknemers belangrijk voor de werkgelegenheid in Montfoort. De meeste personen zijn werkzaam in de commerciële dienstverlening of in de winkelbranche (food en nonfood). De overige mensen zijn voornamelijk werkzaam in de horeca, gezondheidszorg en bij bouw- en installatiebedrijven.
Compacte winkelstraat
In de binnenstad bevinden zich 12 horecagelegenheden. Sinds enkele jaren is een lichte stijging te zien in de werkgelegenheid en de omzet van de horeca in Montfoort. Vanaf medio 2007 beschikt de binnenstad van Montfoort over een hotel. Gezellige terrasjes
Welke vraagstukken liggen er voor 2030? Detailhandel en horeca zijn belangrijke pijlers voor het uitdragen van de identiteit van Montfoort. In dit kader is het van belang dat het huidige winkelbestand op peil blijft en eventuele uitbreidingen gestimuleerd worden. De bouw van Leidsche Rijn en in de toekomst Rijnenburg biedt kansen ten aanzien van het aantrekken van nieuwe bezoekers en recreanten.
Gastvrijheid
1771 Verschijning "Kabinet van Nederlandsche Outheeden en Gezigten". Montfoort is vertegenwoordigd met 6 prenten.
51
Detailhandel en horeca
Oplossingsrichtingen en uitwerkingen
Winkels concentreren
Compact winkelgebied
Compact en afwisselend winkelgebied realiseren Zoals reeds aangegeven, kan het winkelapparaat van Montfoort niet altijd aan de wensen van de consument voldoen. Ten aanzien van de dagelijkse boodschappen voldoet het areaal maar net. Voor de niet-dagelijkse boodschappen ondervindt Montfoort directe concurrentie van Woerden, Nieuwegein en Utrecht. In de huidige situatie zijn naast de winkels in de Hoogstraat en Keizerstraat ook enkele winkels in de Vrouwenhuisstraat en aan Om ’t Wedde. In de Hoogstraat en Keizerstraat worden winkels afgewisseld met wonen. We streven voor 2030 naar een compact en aaneengesloten winkelgebied waarbij de kern wordt gevormd door de Hoogstraat (vanaf de Gouden Leeuw) tot aan de Keizerstraat. Het winkelbestand is dan minimaal gelijk aan het winkelbestand van nu en is zelfs iets gegroeid ten behoeve van de dagelijkse boodschappen. Indien de winkelruimte in de Hoogstraat en Keizerstraat volledig benut is en meerdere ondernemers hebben aangegeven zich te willen vestigen in de binnenstad, dan is uitbreiding van het winkelareaal in Om ’t Wedde en de Vrouwenhuisstraat mogelijk.
Horeca concentreren
In de Hoogstraat en Keizerstraat zit in de huidige situatie een aantal commerciële dienstverleningsinstanties (bank en makelaars). Voor 2030 is het van belang dat het huidige aanbod niet verder groeit. Op de kop van de Verlengde Hoogstraat zit nu de Albert
1818 Het wapen van Montfoort wordt door de Hoge Raad van Adel bij diploma van 10 juni 1818 bevestigd.
52
Heijn. Deze zal waarschijnlijk verhuizen naar de Boslaan, waardoor een belangrijke trekker voor het winkelgebied komt te vervallen. Het is van belang dat in het pand van de oude Albert Heijn een nieuwe trekker wordt gerealiseerd. Hierbij kan gedacht worden aan een groente- en fruitboer (alles-in-één) of een verplaatste drogisterij of een winkel gespecialiseerd in buitenlandse producten. Toevoegen themawinkels Om Montfoort op de kaart te zetten is gesproken over het toevoegen van themawinkels. In dit kader kan bijvoorbeeld worden aangesloten bij het thema culinair. De vele restaurantjes en horecagelegenheden nodigen uit iets met dit thema te doen. Het vestigen van nieuwe winkels en horecagelegenheden is marktafhankelijk. Indien ondernemers heil zien in het opzetten van deze ontwikkelingen dan is het van belang dat de gemeente deze ontwikkelingen ook stimuleert. Door de gemeente worden wel enkele randvoorwaarden geschapen: • Ontwikkelingen met winkels ten aanzien van food en ontwikkelingen ten aanzien van horeca of verblijfsaccommodatie hebben de voorkeur. • Winkels moeten vooralsnog in de zone Hoogstraat, Keizerstraat ontwikkeld worden. • Aan Onder de Boompjes (oostzijde) worden ten aanzien van de ontwikkeling van een IJsselboulevard ook horecaontwikkelingen gestimuleerd en/ of mogelijk gemaakt middels het nieuw op stellen bestemmingsplan.
Aanpassen bestemmingsplan en inzetten centrummanager Om te bewerkstelligen dat de Hoogstraat en Keizerstraat een compact aaneengesloten winkelgebied blijft, is het van belang dat het bestemmingsplan wordt aangepast. In de Hoogstraat en Keizerstraat is alleen nog wonen boven winkels mogelijk en kunnen woningen naar winkels oomgevormd worden. Het omgekeerde, winkels naar woningen omvormen, zal in het nieuw op te stellen bestemmingsplan onmogelijk gemaakt worden. De verdichting van de winkelkern kan bewerkstelligd worden door het aanstellen van een centrummanager. Deze persoon weet welke panden vrij komen en zal met ondernemers die buiten de winkelkern gevestigd zijn in overleg gaan om een mogelijke verhuizing te stimuleren. De centrummanager is in eerste instantie een ondernemer (werkzaamheden kunnen door gemeente gesubsidieerd worden) of in tweede instantie een medewerker van de gemeente. Versterken horecagelegenheden In de binnenstad is een aantal horecagelegen aanwezig: • café Moeders en café De Plaats op De Plaats; • restaurant Het Kasteel op het Kasteelplein; • restaurant De Gouden Leeuw, Het Oude Stadhuis, de Stadskelder, De Klomp, een Chinees restaurant en een pizzeria in de Hoogstraat; • een pizzeria in de Keizerstraat; • een ijssalon Onder de Boompjes.
Er is reeds sprake van enige clustervorming in de horecagelegenheden. De druk bezochte cafés zitten op De Plaats en de meeste restaurants liggen in de Hoogstraat. Een verdere ‘clustervorming’ wordt bewerkstelligd door het ontwikkelen van de IJsselboulevard. Aan Onder de Boompjes oost wordt ruimte gecreëerd voor het neerzetten van terrassen. Daarnaast is het van belang dat De Plaats een meer pleinachtig karakter krijgt. Dit stimuleert het bezoek aan de daar gelegen cafés. De overige horecagelegenheden zitten bijvoorbeeld op bijzondere locaties of reeds redelijk dicht bij elkaar in de buurt (loopafstanden in de binnenstad zijn erg klein). Voor de overige voorzieningen geldt dat clustervorming niet mogelijk of gewenst is. ■
Clustering horeca Horeca gelegenheid Belangrijke verblijfsgebieden Concentratie zones
Winkels Hoofdwinkelstraat Aanloopstraten S Supermarkten ? Nieuwe functie Winkelroute
53
Openbare ruimte
Legenda Plangrens Bomen 1e grootte Bomen 2e en 3e grootte Heester Hagen Rozen Park Bosplantsoen Gazon Water Erven
54
Een historisch karakter Huidige situatie Het historische karakter van de binnenstad van Montfoort bepaalt het karakter van het openbaar gebied. Daarnaast is Montfoort prachtig gelegen langs de Hollandse IJssel en aan de Doeldijk wat allerlei kansen biedt voor verblijf en recreatie. De binnenstad heeft een smal en fijnmazig stratenpatroon. Binnen het rechthoekige stratenpatroon vormen De Plaats en het Kasteelplein bijzondere (verblijfs)plekken. De concurrentie in het gebruik van de openbare ruimte is groot. Voetgangers, fietsers en gemotoriseerd verkeer moeten de weinige ruimte samen delen. Hier staan ook nog veel obstakels als paaltjes, lichtmasten, verkeersborden et cetera. De binnenstad heeft een steenachtig karakter, er is weinig openbaar groen. Grote groenplekken ontbreken en er is daarnaast weinig (laan)beplanting. Gelukkig is er wel particulier groen. Veel tuinen zijn relatief groot en zorgen op plekken toch nog voor een groene uitstraling. Het ontbreken van grootschalig groen in de binnenstad wordt gecompenseerd door het stadspark en de sportvelden aan de zuidkant van de binnenstad, aan de overzijde van de provinciale weg. In de binnenstad zijn over het algemeen veel oude bestratingsmaterialen gebruikt die in principe goed passen in de historische omgeving. Ook de licht-
masten in de binnenstad zijn van een nostalgisch type dat goed past in de binnenstad. Veel profielen zijn echter verschillend ingericht, er is een grote variatie aan materialen toegepast en er is veel diversiteit in het straatmeubilair (bijvoorbeeld paaltjes, straatnaamborden). Het openbaar gebied heeft daardoor niet de kwaliteit en samenhang die men verwacht van een historische binnenstad.
De binnenstad is een steenachtig gebied
Welke vraagstukken liggen er voor 2030? De openbare ruimte vormt één van de belangrijkste visitekaartjes van de stad. Er worden echter veel claims gelegd op de openbare ruimte: men wil er prettig kunnen verblijven, men wil zich kunnen verplaatsen in de binnenstad en ook kunnen parkeren dichtbij de woning en voorzieningen. De verwachting is dat deze claims de komende jaren alleen nog maar verder toe zullen nemen, zeker als Montfoort zich ook meer gaat profileren als toeristische trekker in de regio.
Particulier groen
De belangrijkste vraag is dan ook hoe de verschillende claims zo goed mogelijk een plek kunnen krijgen binnen het openbaar gebied zodat de openbare ruimte zowel functioneel als mooi ingericht is. Daarnaast is het belangrijk dat Montfoort meer aantrekkelijke verblijfs- en ontmoetingsplekken krijgt waar bewoners en bezoekers kunnen recreëren.
Speelvoorzieningen in het park
1850 - 1900 In de loop van de 19e eeuw werd de steenbakkerij belangrijk, waarvoor in de nabije omgeving van het stadje enkele steenfabrieken zijn opgericht, die later verdwenen zijn.
55
Openbare ruimte
Oplossingsrichtingen en uitwerkingen Om bovenstaande vragen te beantwoorden is het nodig een integraal beeldkwaliteitplan voor de openbare ruimte op te stellen. Aspecten als reclame- en uitstallingenbeleid zullen hier ook in meegenomen worden. Op de volgende pagina’s zijn de eerste uitgangspunten voor de openbare ruimte geformuleerd en zijn inrichtingsvoorstellen getekend voor de belangrijkste ontmoetingsplekken in de stad. Beeldkwaliteit openbare ruimte Het uitgangspunt is om rust, samenhang en eenvoud aan te brengen en meer eenduidigheid in straatmaterialen in de openbare ruimte in de binnenstad. Om dit te bereiken zijn voor de inrichting van de openbare ruimte spelregels opgesteld die gehanteerd kunnen worden bij herinrichting. Hierdoor kan op termijn een meer samenhangend en kwalitatief hoogwaardig openbaar gebied ontstaan dat past in het historische karakter van de binnenstad. De belangrijkste pleintjes en verblijfsplekken mogen op een andere manier ingericht worden om ze te verbijzonderen en extra herkenbaar te maken.
Een goed toegankelijk openbaar gebied voor ouderen
56
Het is niet mogelijk bij herinrichting alle straten een zelfde inrichting te geven, daarvoor zijn er teveel verschillende variabelen die een rol spelen bij het bepalen van een profiel. Wel is een aantal basisprofielen opgesteld. De volgende aspecten spelen bij herinrichting een rol: • Veiligheid: is de betreffende straat een belangrijke verkeersroute in de binnenstad? In dat geval is het wenselijk dat er een aparte, bij voorkeur ver-
•
•
•
•
hoogde loopstraat aanwezig is als de ruimte het toelaat. Toegankelijkheid: is er voldoende ruimte voor een aparte loopstrook? Is de loopstrook voldoende breed voor een rollator/kinderwagen? Zo nee, dan gaat de voorkeur uit naar een profiel wat zo veel mogelijk gelijkvloers is in verband met toegankelijk heid voor ouderen en gehandicapten. Breedte/niveauverschillen: hoe breed is de betreffende straat, wat is het niveauverschil tussen de woning en de straat? Dit bepaalt of er ruimte is voor afzonderlijke loopstroken naast de rijbanen, of de loopstroken verhoogd zijn ja of nee en of er ruimte is voor parkeren in de straat. Functie van de straat: betreft het een woon- of een winkelstraat, heeft de straat een belangrijke verkeersfunctie of komt er in principe alleen bestemmingsverkeer? Beheer/onderhoud: de inrichting van de openbare ruimte dient te worden afgestemd op beheersaspecten.
Typering straten Winkelstraat Bijzondere plekken Overige straten
Basisprofielen
1938 De beroemde Nederlandse graficus M.C. Escher vervaardigt de houtsnede "Dag en Nacht" . Waarschijnlijk heeft hij daarvoor gebruikt gemaakt van een oude luchtmachtfoto van Montfoort uit 1926.
57
Openbare ruimte
Gebakken klinkers in verschillende legverbanden
Andere materialen op verblijfsplekken
Materialisatie Alle straten worden in principe ingericht met hetzelfde materiaal, een gebakken gemêleerd rode klinker. Eventueel kunnen voor rijbaan en voetpad/loopstrook verschillende formaten worden toegepast. Door verschillende legverbanden te gebruiken voor rijbaan (‘keperverband’) en stoep (‘halfsteensverband’) wordt het onderscheid tussen de functies duidelijk. Door te kiezen voor één kleur ontstaat rust en samenhang, de meeste profielen zijn immers zo smal dat verschillen alleen maar leiden tot een druk en onrustig beeld. De stoepbanden zijn donkergrijs en hebben een hardsteenachtige uitstraling. Principeprofielen De volgende basisprofielen kunnen voorkomen: • Voetpad - rijbaan - voetpad • Voetpad - rijbaan - parkeren - voetpad • Voetpad - rijbaan - rabatstrook • Voetpad - parkeren - rijbaan - rabatstrook (gelijkvloerse loopstrook) De rabatstrook kan worden ingericht als stoepenzone, waarbij de entrees van woningen/bijzondere
functies verbijzonderd kunnen worden door een individuele stoepplaat of bijzondere bestrating. Voor de hoofdwinkelstraat is een bijzonder profiel ontworpen zodat de winkelstraat duidelijk herkenbaar is (zie ook afbeeldingen pagina 56). Dit profiel is gebaseerd op de huidige, vrij recente inrichting, maar meer passend in de historische omgeving. Het profiel is volledig vlak zodat de toegankelijkheid optimaal is. In het midden is door middel van een loper een rijbaan aangegeven. De bestrating binnen de loper en van de naastgelegen loopstroken kan hetzelfde zijn. Parkeervlakken In de binnenstad bevinden zich op verschillende plaatsen grotere parkeervlakken/terreinen. Het is voor de eenheid van belang dat deze meegenomen worden in dezelfde inrichtingsprincipes als de rest van de binnenstad. De randen van de parkeervakken kunnen aangeduid worden door middel van een (natuur)stenen bandje. Dit ondersteunt tevens de in te stellen parkeerverbodszones in de binnenstad.
Verbijzonderingen in het winkelgebied
1973 Het oude stadhuis van Montfoort verliest haar eeuwenoude bestemming als stadhuis.
58
Voorbeelduitwerkingen van profielen
59
Openbare ruimte
Straatmeubilair Het is belangrijk dat in de toekomst gekozen wordt voor het eenduidig toepassen van het straatmeubilair. Dat geldt voor bankjes, verlichting, straatnaamborden, anti-parkeerpaaltjes, fietsenklemmen, prullenbakken et cetera. Uit de elementen die reeds worden toegepast in de binnenstad is een selectie gemaakt van elementen die goed passen bij het historische karakter van de stad.
60
Bijzondere plekken In de binnenstad zijn verschillende ontmoetingsplek ken benoemd. De plekken kunnen afhankelijk van de ligging verschillende functies hebben. Alle plekken zijn geïnventariseerd en er is benoemd voor welke doelgroep de betreffende plek met name bedoeld is. Voor alle plekken is vervolgens een schetsvoorstel gemaakt. Uitgangspunt is daarbij geweest dat de plekken qua uitstraling passen bij de rest van de binnenstad, maar wel allemaal een verschillend karakter kunnen krijgen. De belangrijkste plekken worden achtereenvolgens besproken.
Functie ontmoetingsplekken Groen/recreatief Horeca Cultuurhistorie Parkeren Spelen Horeca/groen/recreatief Cultuurhistorie/groen/recreatief Cultuurhistorie/horeca
1974 Gemeente Montfoort koopt de restanten kasteel van het Rijk en bouwt op het terrein van voor- en hoofdburcht het gemeentehuis.
61
Openbare ruimte
De Plaats De Plaats is een gezellig, kleinschalig pleintje. In de huidige situatie speelt de verkeersafwikkeling echter een te belangrijke rol. Ook wordt er momenteel geparkeerd op het plein. Voorgesteld wordt om het verkeer een minder dominante plek te geven en het plein meer verblijfskwaliteit. Door te kiezen voor een afwijkende bestrating, bijvoorbeeld in de vorm van een rasterstructuur, kan de samenhang van het hele pleintje benadrukt worden, ondanks de rijstrook voor autoverkeer die het plein doorkruist. Aan weerszijden van de rijstrook ontstaan twee plekken voor terrasjes. De plek aan de noordzijde is zo groot dat hier één keer per week ook de marktkramen kunnen staan. Hier is tevens ruimte voor een echte eyecatcher, bijvoorbeeld een mooie fontein. een groene omzoming van het plein met leibomen geeft het pleintje een vriendelijk karakter.
1974 Ontwerp vlag Montfoort. De vlag is een wit doek met daarop een rood Malthezer kruis vervlochten met een zwart molenijzer.
62
63
Openbare ruimte
1989 Montfoort uit de stad Montfoort, Linschoten, delen van Snelrewaard en Willeskop en het buurtschap Achthoven.
64
Het Kasteelplein Het Kasteelplein is historisch gezien één van de belangrijkste plekken van Montfoort. De nieuwbouw van het gemeentehuis omsluit tezamen met het restant van het oude kasteel een hofachtige ruimte. In de hof bevindt zich momenteel een terras van restaurant Het Kasteel en een grote grindvlakte met twee monumentale kastanjebomen. De buitenrand van de gebouwen die het kasteelplein omzomen is groen ingericht. Aan de noordzijde bevindt zich nog een restant van de voormalige slotgracht. Het idee is om het Kasteelplein opnieuw in te richten waarbij de ruimte meer geschikt wordt voor kleinschalige evenementen zoals bijvoorbeeld de jaarmarkt en kerstmarkt. De huidige inrichting met veel grind is hiervoor niet geschikt en beperkt de gebruiksmogelijkheden van het plein. Een mooie verharding rondom de bomen en een duidelijk afgekaderd terras voor het restaurant zorgen ervoor dat het plein een aantrekkelijke verblijfsplek wordt. De monumentale bomen kunnen mooi uitgelicht worden en vormen het focal point van het plein.
65
Openbare ruimte
Onder de Boompjes Montfoort ligt momenteel met haar rug naar de Hollandsche IJssel. Het beeld wordt bepaald door met name achterkanten van bebouwing langs de Hoogstraat en een enorme hoeveelheid parkeerplaatsen direct langs het water. Montfoort wil zich meer op het water gaan richten en profiteren van de unieke kwaliteit die dit met zich meebrengt. Dit sluit aan op het project ‘De Hollandsche IJssel: meer dan water’, waarin verschillende gemeenten op het moment bezig zijn de achterkantsituaties langs de Hollandsche IJssel te transformeren tot aantrekkelijke voorkanten. Door de oever van de Hollandsche IJssel opnieuw in te richten kan ruimte gecreëerd worden voor een doorgaand pad langs de oever, deels op de oever, deels in de vorm van een vlonder in het water, aansluitend op het reeds aanwezige jaagpad dat ten oosten van de binnenstad ligt. Daarnaast kan een
Uitbreiding winkel/woonbestand Onder de Boompjes
66
deel van de oever ook zo ingericht worden dat er ruimte ontstaat voor een concentratie van terrasjes en horeca. Met name het deel tussen het Oude Stadhuis en de Waterpoort zal een intensievere verblijfsfunctie krijgen. Langs de overige delen blijft ruimte voor parkeren. In het nieuw op te stellen bestemmingsplan zal ruimte geboden worden aan extra bebouwingsmogelijkheden ten behoeve van horeca aan Onder de Boompjes, aan de achterzijde van de winkelpanden om zo de uitbreiding van terrassen, cafés en restaurantjes te bevorderen. Deze bebouwing zal kleinschaliger van karakter zijn dan de hoofdbebouwing aan de winkelstraat, mede in verband met daglichttoetreding voor de woningen boven de winkels. Er wordt een gevarieerd beeld nagestreefd met een sterke verticale parcelering, passend in het beeld van het waterfront langs de IJssel. Zo kan op termijn deze achterkant transformeren in een voorkant.
1996 15 overheden besluiten tot sanering van De Hollandsche IJssel. Deze gold jaren als vuilste rivier van Nederland.
67
Openbare ruimte
Het pleintje bij het Oude Stadhuis
Inrichting pleintje Hoogstraat
Voor het Oude Stadhuis verbreedt de Hoogstraat zich waardoor bij de oude stadspoort als het ware een klein pleintje ligt. Door de huidige inrichting ervaart men dit niet als zodanig, maar lijkt het meer een verbreding in de winkelstraat. Dit heeft onder andere te maken met het brede gat naar de Hofstraat. Hier is in het verleden een pand gesloopt waardoor de straat breder is dan noodzakelijk. Voorgesteld wordt om hier weer een bouwvolume toe te voegen zodat de oude situatie hersteld wordt en een meer pleinachtig karakter kan ontstaan. In de nieuwbouw zou bijvoorbeeld het kunstenaarscollectief uit Montfoort een plek kunnen krijgen, of een nieuwe winkel. Op de verdieping kan gewoond worden. Door de plek echt als pleintje in te richten en de loper van de winkelstraat te doorbreken kan hier een intiem plekje ontstaan dat past bij het historische karakter van deze plek. Het thema van de inrichting van het plein zou dan ook ‘historie’ kunnen zijn. Een bijzonder verhard vlak geeft het plein aan. Op het plein is ruimte voor een kunstwerk of bijvoorbeeld een bijzonder verlichtingselement. Bij de doorgang naar de poort kunnen bijvoorbeeld ‘memorysticks’ geplaatst worden, een reeks verlichte kolommen waarin historische artefacten van Montfoort worden tentoongesteld. Onder de poort kan een plakaat aangebracht worden met een oude stadsplattegrond; het bewijs dat het stratenpatroon van Montfoort nog immer intact is!
Links: Zicht op pleintje Oude Stadhuis Rechts: Ruime doorgang naar Hofstraat
68
Plein rondom Grote Kerk
Situatie rondom de kerk
De Grote Kerk is één van de belangrijkste historische monumenten van Montfoort. Momenteel wordt de ruimte rondom de kerk met name gebruikt voor parkeren. Inmiddels is een situatie ontstaan waarbij het vele illegale parkeren rondom de kerk gedoogd wordt. Voorgesteld wordt om de kerk weer op het voetstuk te plaatsen dat het verdient. De kerk komt echt op een vlak te staan waar parkeren verboden wordt. In de straten die rondom de kerk liggen, langs de wanden van het plein, wordt ruimte voor extra parkeren gecreëerd. Bankjes op goed bezonde plekken zorgen ervoor dat iedereen in alle rust van de historie kan genieten. Eventueel kan op deze belangrijke historische plek ook extra informatie over de binnenstad een plek krijgen, bijvoorbeeld in de vorm van een maquettetafel of een informatiebord over de historie van de stad. Wellicht dat ook onderzocht kan worden of het monumentale hekwerk dat ooit rondom de kerk heeft gestaan, hersteld kan worden. ■
Foutief parkeren rondom de kerk
2010 Herinrichting Hollandsche IJssel gereed, Montfoort heeft zich eindelijk naar Hollandsche IJssel gekeerd.
69
Uitvoeringsprogramma
Wonen boven winkels
70
Met de visie begint het! Uitvoering De visie Binnenstad biedt voor de toekomst een toetstingskader en dient als initiator van nieuwe projecten. Het toetsingskader is ruimtelijk en programmatisch. Locaties worden aangewezen ten behoeve van bepaalde ingrepen. De voorwaarden zijn daarbij aangegeven. Ook wordt aangegeven welk programma gewenst is voor deze locaties. De ruimtelijke en programmatische kaders maken dat Montfoort antwoord kan geven op particuliere initiatieven. Met de Visie Binnenstad Montfoort 2030 begint het! Onderscheid wordt gemaakt in de volgende acties: • Acties en meer beleidsmatige zaken die op korte termijn opgepakt kunnen worden en waar in de begroting al rekening mee gehouden is. • Acties die eerst om een verdere uitwerking vragen alvorens tot uitwerking over te gaan. • Wensen voor de lange termijn waarbij de (financiële) haalbaarheid eerst nader onderzocht moet worden. Daarnaast is het goed om één project te benoemen tot pilotproject. Een project waarmee echt uitvoering wordt gegeven aan de ambities die in de Visie Binnenstad zijn geformuleerd en waarvoor breed draagvlak bestaat, die als katalysator kan gaan dienen voor andere ontwikkelingen in de binnenstad.
Acties 1. Herinrichting Onder de Boompjes 2. Opstellen nieuw bestemmingsplan binnenstad • Het middeleeuwse stratenpatroon vastleggen.
• Onderzoek naar aanwijzing tot beschermd stads• • • • • • •
gezicht. Recreatief beleid vertalen in bestemmingsplan. Compact winkelgebied. Meer horecamogelijkheden langs de IJsselboulevard. Bebouwing achterzijde langs Onder de Boompjes. Kleine ambachtelijke bedrijfjes en aan huis gebonden beroepen overal toestaan. Creëren van overnachtingsmogelijkheden. Geen sportvoorzieningen in de binnenstad.
3. Opstellen beeldkwaliteitplan binnenstad (inclusief openbare ruimte) Nieuwe ontwikkelingen moeten passen in histo• rische omgeving. • Schaalvergroting moet passen binnen de historische structuur. • Openbare ruimte moet samenhangend worden ingericht. • Nadruk ligt in de binnenstad op voetgangers en fietsers. • Voldoende fietsrekken bij de bestemming. • Rust, samenhang en eenvoud creëren in de binnenstad. 4. Nieuw verkeer en parkeerregime invoeren, inclusief bewegwijzering Parkeerverbodzone voor de gehele binnenstad. • Lang parkeren aan de randen, korter verblijf in • blauwe zones. • Lang parkeren aan de noord- en zuidzijde van de binnenstad.
• Handhaving en fiscalisering. • Onderzoek naar de opzet van een parkeerfonds. • 1x per 3 jaar parkeertelling en verkeerstellingen uitvoeren. 5. Verkeerscirculatie • ’s Zomers autovrije winkelstraat op vrijdagavond, zaterdag en zondag • Bevoorradingsroutes aangeven & venstertijden instellen. 7. Ontwikkellocaties • Vaststellen woningbouwprogramma ontwikkellocaties. • Opzetten actief grondbeleid. • Ontwikkeling locatie van Jaarsveld/zone langs Provinciale weg. • Ontwikkeling Pastoor Spaanplein. • Doorgaand pad langs oever Hollandsche IJssel, nabij Pastorie. • Ontwikkeling Willeskoperpoort. • Indien nodig nieuwe trekkers op de huidige AH locatie. 8. Subsidiemogelijkheden onderzoeken 9. Aandacht voor koopkracht binding, een Distributie Planologisch Onderzoek eens in de 5 jaar 10. Identiteit: historie, kleinschalig en ligging aan het water, uitdragen • Stichting Promotie Montfoort nieuw leven inblazen.
• • • • • • • • •
2 extra evenementen met een regionale uitstraling. Het gemeentewapen als beeldmerk hanteren. (historisch) Museum. Aanleggen monumentenroute en informatieborden. De relatie binnenstad en park verbeteren door de aanleg van een voetpad. Aanleg recreatieve route structuur polder Reyerscop. Vestiging kleine camping Doeldijk onderzoeken. Locatieonderzoek naar evenemententerrein in het Stadspark en/of Doeldijk. Verenigingsgebouwen verplaatsen naar nieuw locatie brede school
11. Aanstellen van centrummanager • Nieuwe trekkers op de huidige Albert Heijn locatie. 12. Herinrichting openbare ruimte • Herinrichten Hoogstraat en Keizerstraat tot winkelerf • Herinrichting pleintje Oude Raadhuis (inclusief bouwmogelijkheden). Herinrichting De Plaats. • Herinrichting binnenplaats Kasteelplein. • Herinrichting plein rondom NH kerk. • Straat naar de molen herinrichten. • Herinrichten parkeerterrein naast gemeentehuis. • ■
2029 Montfoort bestaat 700 jaar en viert dit groots.
71
Bijlage: Yoppa-bijeenkomsten
72
Jongeren en de toekomst Door Yoppa zijn tijdens het visietraject verschillende bijeenkomsten georganiseerd waarin is nagedacht over de toekomst van de binnenstad. Tijdens deze bijeenkomsten is gebrainstormd over verschillende onderwerpen en is ook creatief geknutseld. De bijeenkomsten hebben een grote hoeveelheid ideeën opgeleverd die een heel goed beeld geeft van hoe de jongeren in Montfoort de toekomst van hun stad zien in 2030. Hieronder een selectie van thema’s die door de jongeren belangrijk worden gevonden en die ook een plek hebben gekregen in de visie: • veel aandacht voor de historische binnenstad en de huizen;
• geen hoge flats bouwen; • betaalbare woningen voor iedereen; • waar mogelijk speelplekken voor kinderen en plek• • • • • • • • • •
ken voor jongeren; meer fietsenstallingen (klemmen); verbeteren verkeersveiligheid; laden en lossen op vatse tijden (wordt onderzocht); meer parkeerplaatsen (onderzoek); Montfoort moet dorps blijven; meer winkels (indien marktwerking dit toestaat); terrasjes langs het water; een museum; een hotel (kleinschalige verblijfsrecreatie stimuleren); Montfoort op de kaart zetten. ■
2030 Laatste werkzaamheden van de Visie Binnenstad 2030 worden afgerond.
73
Bijlage: SWOT-analyses
Zicht op de molen vanuit het park
74
Uitkomsten SWOT-analyse Uitkomsten SWOT-analyse Architectuur en Stedenbouw Sterke punten • aanzicht vanaf de noordkant • ligging aan de Hollandse IJssel • monumenten • herkenbaar eeuwenoud stratenpatroon • entrees van de stad (behalve bij Van Jaarsveld) Zwakke punten • veel (geparkeerde) auto’s op straat • locatie van te verplaatsen supermarkt • bestrating • achterkantsituaties • kwaliteit van woningen uit de jaren 60, 70 en 80 Kansen • diverse ontwikkellocaties • ontwikkeling van Onder de Boompjes • functies beter situeren (‘polen’, trekkers) • beter benutten historie ten behoeve van dagrecreatie Bedreigingen • druk projectontwikkelaars • verkeersaantrekkende functies • verkeerscirculatie
Uitkomsten SWOT-analyse Wonen en zorg Sterke punten • gezellige, kleinschalige, sfeervolle stad
• rijk verenigingsleven, veel vrijwilligers • centraal gelegen zorg voor ouderen • jongerenvoorzieningen zoals YOPPA Zwakke punten • tekort aan parkeerplaatsen bij huis • onveilige situaties Hoogstraat (straatwerk, verkeer) • weinig te doen in de binnenstad, ook voor ouderen • slechte staat speelplaatsjes en Verenigingsgebouw Kansen • Herontwikkeling Pastoor Spaanplein • Meer aandacht welzijn ouderen • Meer levendigheid in de binnenstad: meer cultuur, toerisme, horeca, winkels en voorzieningen Bedreigingen • Vergrijzing • Langzaam verbrokkelend verenigingsleven • Verdwijnen voorzieningen als gevolg van schaalvergroting • Tekort aan geld voor ontwikkelingen • Projectontwikkelaars
Uitkomsten SWOT-analyse Cultuur en Recreatie Sterke punten • ligging nabij VINEX-locaties • ligging in Groene Hart • aantrekkelijke kernen • rust en ruimte
• open landschap • historisch waardevolle panden Zwakke punten • weinig verblijfsaccommodaties • geen profilering • veelvoud aan regelgeving • weinig echte ‘trekkers’ • te weinig verblijfsplekken en attracties • weinig aandacht voor watertoerist • te weinig samenwerking tussen betrokken partijen Kansen • realisatie verblijfsaccommodatie(s) • verbetering toegankelijkheid voor toerist • meer werkgelegenheid • ontwikkeling plattelandstoerisme en dagrecreatie Bedreigingen • kleinschalig in denken • conservatisme inwoners • hoge investeringskosten bij aanleg van wandel- en fietspaden
Uitkomsten SWOT-analyse Verkeer en Parkeren Sterke punten • huidige ontsluitingsstructuur • voldoende parkeerplaatsen in gehele binnenstad Zwakke punten • oneigenlijk gebruik parkeerruimte
• inrichting wegen voor voetgangers is slecht • openbaar vervoer naar andere kernen (bijvoorbeeld Lopik) • bevoorrading winkelstraat Kansen • reguleren parkeren • parkeren randen binnenstad • parkeren eigen terrein (bouwplannen) • parkeren bewoners Hoogstraat en Keizerstraat • buurtbus • komst (grote) winkels • meer busparkeerplaatsen • meer toerisme Bedreigingen • groei / komst grote bedrijven/winkels • verwijderen paaltje/wijzigen verkeerssitatie • bevoorrading winkelstraat
Uitkomsten SWOT-analyse Detailhandel en horeca Sterke punten: • historisch centrum • ligging aan recreatieve routes • trekkers in het winkelaanbod Zwakke punten: • versnipperd en deels verouderd winkelaanbod • verkeer door centrum • te kleine panden en te veel woningen • geen overnachtingsmogelijkheden
75
Bijlage: SWOT-analyses
Kansen: • historische ambiance • de oevers aan de Hollandsche IJssel • langparkeerders weren Bedreigingen: • verschraling winkelaanbod • verplaatsing supermarkt • geringe groei gemeente
Uitkomsten SWOT-analyse Openbare ruimte Sterke punten • aanwezigheid van water • mogelijkheden voor een wandeling langs de Hollandse IJssel • nostalgische masten voor openbare verlichting • extra groen op De Plaats Zwakke punten • onveilige situatie voor voetgangers
76
• weinig groen • weinig parkeerplaatsen aan de randen van de stad • de bestrating in de winkelstraten is te modern en verschillend • veel blik bij Onder de Boompjes • een echt centrum wordt gemist Kansen • ontwikkeling van de oever van de Hollandsche IJssel (horeca en terrasjes) • benutting ruimte oude busstation voor parkeren • stadsranden beter benutten • ontwikkeling Achterdijk/parkeermogelijkheden achter de Rooms Katholieke kerk en omgeving • meer duurzaam groen Bedreigingen • dichtslibben van wegen in de stad door het verkeer • het winkelbestand dunt uit • panden (bijvoorbeeld in de Hoogstraat) scheuren door het verkeer ■
77
Colofon
78
Met dank aan Gemeente Montfoort Rick van Meeteren (Verkeer en parkeren) Peter Holdinga (Recreatie, toerisme en cultuur) Margriet van Heck (Welstand en architectuur) Suzanne Ouwerkerk (Wonen, zorg en welzijn) Jan Mooijman (Openbare ruimte) Iris Jautze (Communicatie)
Uitgave Gemeente Montfoort
SVP Architectuur en Stedenbouw Maartje Luisman Peter van Beek
Illustraties Gemeente Montfoort SVP Architectuur en Stedenbouw
Grontmij Nederland bv Hetty van Voorden (Verkeer en parkeren, detailhandel)
Bronnen tijdlijn o.a. www.groenehartarchieven.nl
Pluz2 Ger Dallinga (Projectleider)
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, mircrofilm, of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Tekst Gemeente Montfoort SVP Architectuur en Stedenbouw Concept, vormgeving en druk Communications 2020, Hoorn Fotografie Gemeente Montfoort SVP Architectuur en Stedenbouw
Reacties naar
[email protected]
November 2007 C2020/2071266
79
Montfoort heeft een binnenstad om trots op te zijn. De binnenstad is kleinschalig, compact en heeft een rijke historie. Montfoort is een hechte sociale gemeenschap. Het doel van de Visie Binnenstad 2030 is het leveren van een kader voor de ontwikkeling van de binnenstad van Montfoort voor de komende 25 jaar. Deze visie dient als basis; om de juiste beslissingen te nemen en ad hoc beleid te voorkomen.
gemeente MONTFOORT