Vierde kwartaal 2013
Conjunctuurenquête Nederland Provincie Limburg
Conjunctuurenquête Nederland I rapport vierde kwartaal 2013
Provincie Limburg
Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid
Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland (COEN) ondervraagt elk kw artaal ondernemers over onderw erpen die hen aangaan. Hierbij w ordt gevraagd naar ervaringen van het afgelopen kw artaal en verw achtingen voor het lopende kw artaal. Deze rapportage w erkt met saldo’s. Een saldo ontstaat door het percentage ondernemers dat hun ervaring of verw achting als negatief ziet, af te trekken van het percentage dat zijn ervaring of verw achting als positief ziet. Als bijvoorbeeld 10% van de ondernemers een dalende omzet had, en 20% een stijgende omzet, ontstaat een saldo van +10%. Het saldo geeft in één oogopslag w eer of de
COEN in het kort Nog maar weinig tekenen van herstel Het beeld van de Limburgse economie is nog verre van rooskleurig. Toch lijkt het erop dat het dal is bereikt. Een aantal sectoren klimt duidelijk naar boven. Zoals uit onderstaande figuur blijkt zijn de omzeten exportverwachtingen duidelijke lichtpuntjes.
Het economisch klimaat verandert nauwelijks, zo verwachten de meeste Limburgse ondernemers. Net als in Q3 verwacht slechts 8,2% van de ondernemers dat het economisch klimaat zal verbeteren. De omzetcijfers laten al jaren een grillig verloop zien. Dit kwartaal is weer sprake van een stijging van het vertrouwen. Vooral de industriële ondernemers zijn positief gestemd (ten opzichte van exact een jaar geleden). De export is de indicator waarbij de meest positieve verwachtingen zichtbaar zijn. 26,6% van de Limburgse bedrijven verwacht dat de omzet uit export de komende maanden gaat stijgen. 9,4% voorspelt een daling, het laagste percentage sinds jaren. Qua personeel blijft het kwakkelen. Er zijn maar weinig bedrijven die het zich kunnen permitteren om personeel aan te trekken. Slechts 8,4% van de Limburgse ondernemers verwacht een toename van het personeelsbestand de komende drie maanden. De bereidheid om te investeren blijft laag, maar ten opzichte van het vorige kwartaal is de index wel licht gestegen. De cijfers over winstgevendheid zijn vrijwel gelijk aan die van vorig kwartaal. Per sector zijn er wel duidelijke verschillen ten opzichte van een jaar geleden (zie pagina 7).
stemming onder ondernemers positief of negatief is en in w elke mate.
Toelichting grafiek verwachtingen
Wat betreft w instgevendheid worden hier de ervaringen van het derde kw artaal van 2013 getoond, er w ordt bij deze indicator namelijk niet naar de verwachtingen gevraagd.
Door een klein aantal respondenten in sommige sectoren, kan niet iedere sector w orden weergegeven in de rapportage.
17
Provincie Limburg I pagina 1 van 7
Conjunctuurenquête Nederland I rapport vierde kwartaal 2013
Provincie Limburg
Indicatoren: Economisch klimaat I Omzet I Export I Personeelssterkte I Investeringen I Winstgevendheid
Beoordeling economisch klimaat
Economisch klimaat
Vierde kwartaal 2011
Weinig schokkende veranderingen Het economisch klimaat verandert nauwelijks, zo geven de Limburgse ondernemers aan. Een ruime meerderheid van het Limburgse bedrijfsleven verwacht dat het economisch klimaat in Limburg gelijk blijft ten opzichte van drie maanden geleden.
Vierde kwartaal 2012
Net als in het vorige kwartaal geeft slechts 8,2% van de Limburgse ondernemers aan een verbetering van het economisch klimaat te verwachten. 71,8% verwacht dat het economisch klimaat zich stabiliseert en 20% voorspelt een verslechtering. Vierde kwartaal 2013 (verwachting)
Per saldo stijgt bij elke sector het vertrouwen ten opzichte van een jaar geleden. Vooral de stijging in de bouw is duidelijk zichtbaar. Toch zijn er in deze sector nog altijd ruim 40% meer pessimisten dan optimisten. Ook bedrijven in de groothandel zijn een stuk beter gestemd dan een jaar geleden. Eind 2012 bedroeg het saldo in deze sector -35,4; nu is het saldo -1,2.
27
Provincie Limburg I pagina 2 van 7
Conjunctuurenquête Nederland I rapport vierde kwartaal 2013
Provincie Limburg
Indicatoren: Economisch klimaat I Omzet I Export I Personeelssterkte I Investeringen I Winstgevendheid
Beoordeling omzet
Omzet
Vierde kwartaal 2011
Grillig verloop zet door De omzetcijfers blijven kwartaal na kwartaal op en neer gaan. Dit kwartaal schieten ze weer omhoog. Hiermee wordt eens te meer duidelijk dat de onzekerheid blijft bestaan.
Vierde kwartaal 2012
Ruim een kwart van de Limburgse ondernemers verwacht dat de omzet in het vierde kwartaal gaat stijgen. Een kleine 18% voorspelt een daling. Een grote meerderheid (56,3%) denkt dat de omzet gelijk blijft. De cijfers in de rest van Nederland wijken hier nauwelijks van af, al zijn hier per saldo iets meer optimisten. Vierde kwartaal 2013 (verwachting)
Het beeld is een stuk beter dan vorig jaar. Alleen de bouw is een negatieve uitschieter. Vooral de sectoren industrie en logistiek scoren goed. Ook de detaillisten zijn overwegend positief met de feestdagen op komst.
37
Provincie Limburg I pagina 3 van 7
Conjunctuurenquête Nederland I rapport vierde kwartaal 2013
Provincie Limburg
Indicatoren: Economisch klimaat I Omzet I Export I Personeelssterkte I Investeringen I Winstgevendheid
Beoordeling export
Export
Vierde kwartaal 2011
De export zit in de lift Na een klein dipje in het vorige kwartaal is nu de lijn omhoog weer duidelijk zichtbaar. Dit geldt zowel voor Limburg als de rest van Nederland. Het exportsaldo groeit hiermee langzaam weer richting de waarden van begin 2011.
Vierde kwartaal 2012
26,6% van de Limburgse bedrijven verwacht dat de omzet uit export de komende maanden gaat stijgen. Slechts 9,4% voorspelt een daling, het laagste percentage sinds jaren. De overgrote meerderheid van de ondernemers (circa twee derde) verwacht een gelijkblijvende export. Vierde kwartaal 2013 (verwachting)
Op de bedrijven in de groothandel na zijn alle sectoren veel optimistischer dan een jaar geleden. Vooral bedrijven in de industrie. Ook bedrijven in de logistiek zijn een stuk positiever gestemd met een saldo van 18 (was -1,3).
47
Provincie Limburg I pagina 4 van 7
Conjunctuurenquête Nederland I rapport vierde kwartaal 2013
Provincie Limburg
Indicatoren: Economisch klimaat I Omzet I Export I Personeelssterkte I Investeringen I Winstgevendheid
Beoordeling personeelssterkte
Personeelssterkte
Vierde kwartaal 2011
Weinig lichtpuntjes Het blijft kwakkelen op het gebied van personeel. Slechts weinig bedrijven zijn bereid om nieuwe medewerkers aan te trekken. Het saldo is al drie kwartalen nagenoeg gelijk.
Vierde kwartaal 2012
Slechts 8,4% van de Limburgse ondernemers verwacht een toename van het personeelsbestand de komende drie maanden. 72,5% verwacht dat dit bestand gelijk blijft, 19,1% verwacht een daling. Het sald o komt hiermee uit op -10,7; het saldo voor Nederland is -15,5.
Vierde kwartaal 2013 (verwachting)
De ontwikkeling per sector laat weinig grote veranderingen zien. De cijfers in s meeste sectoren zijn iets beter dan een jaar geleden. Alleen de logistiek scoort slechter op het gebied van personeel. Het saldo in deze sector bedraagt -20,5.
57
Provincie Limburg I pagina 5 van 7
Conjunctuurenquête Nederland I rapport vierde kwartaal 2013
Provincie Limburg
Indicatoren: Economisch klimaat I Omzet I Export I Personeelssterkte I Investeringen I Winstgevendheid
Verwachting investeringen
Investeringen
Vierde kwartaal 2011
Kleine verbetering ten opzichte van Q3 De investeringsbereidheid is licht toegenomen. Toch blijft men voorzichtig. In Limburg is men iets eerder tot investeringen bereid dan (gemiddeld) in de rest van Nederland.
Vierde kwartaal 2012
Van alle Limburgse bedrijven verwacht 15,8% meer te gaan investeren in de komende drie maanden. Ruim een kwart van de bedrijven verwacht dat de investeringen gaan teruglopen. Een grote meerderheid van 58,6% voorspelt een stabilisatie.
Vierde kwartaal 2013
Het beeld per sector blijft vrijwel onveranderd ten opzichte van een jaar geleden. Uitschieter in positieve zin is de bouw, in negatieve zin de logistiek. In beide sectoren is sprake van circa 20% meer pessimisten dan optimisten.
67
Provincie Limburg I pagina 6 van 7
Conjunctuurenquête Nederland I rapport vierde kwartaal 2013
Provincie Limburg
Indicatoren: Economisch klimaat I Omzet I Export I Personeelssterkte I Investeringen I Winstgevendheid
Beoordeling winstgevendheid
Winstgevendheid
Derde kwartaal 2011
Cijfers nagenoeg gelijk gebleven Gemiddeld genomen zijn de cijfers ten aanzien van de winstgevendheid van het Limburgse bedrijfsleven nagenoeg gelijk aan die van drie maanden geleden. Per sector zijn de verschillen wel behoorlijk groot. Er blijft desalniettemin sprake van terughoudendheid.
Derde kwartaal 2012
Van de Limburgse bedrijven verwacht 16,5% een verbetering van de winstgevendheid, 57% denkt dat de winst gelijk blijft en 26,5% voorspelt een daling. Deze cijfers wijken nauwelijks af van de cijfers van Q3. Enige verschil is dat het percentage pessimisten licht is toegenomen. Derde kwartaal 2013
De zakelijke dienstensector is de meest positieve uitschieter ten opzichte van de saldi een jaar geleden. Ook de logistieke bedrijven en ondernemers in de groothandel doen het goed. De bouw scoort het slechtst.
77
Provincie Limburg I pagina 7 van 7
Kamer van Koophandel. Wie vraagt komt verder. www.kvk.nl