Vier ogen(- en oren) principe Onderdeel pedagogisch beleid; veilige leefomgeving
Aanleiding: De Commissie Gunning1 heeft een aantal aanbevelingen gedaan om misbruik in kinderdagverblijven zoveel mogelijk te voorkomen. Dit vierogenprincipe is m.i.v. 1-7-2013 opgenomen in het Convenant Kwaliteit Kinderopvang.
Definitie vierogenprincipe: ‘In een kinderdagverblijf moeten altijd twee volwassenen zijn die de groep kunnen zien of eventueel kunnen horen’. Vertrekpunten hierbij zijn; Het moet pedagogisch verantwoord zijn en bedrijfeconomisch haalbaar De wijze waarop invulling gegeven wordt dient opgenomen te worden in het pedagogisch werkplan van de vestiging Oudercommissies en ouders worden jaarlijks geïnformeerd
Visie van de SKOA: De kans op kindermishandeling tot een absoluut minimum beperken is van groot belang. Het vierogenprincipe verkleint niet alleen het risico ten aanzien van seksueel misbruik, maar ook het risico ten aan zien van kindermishandeling in brede zin, terwijl er – meer generiek gesproken- sneller en effectiever kan worden ingegrepen als een kind of een (pedagogisch) medewerkers iets overkomt. Wij zien dit dan ook als een voorwaarde voor het bieden van een veilige leefomgeving. Naast ons protocol ‘4 ogen-en-oren’ zetten wij in op een aantal andere preventieve maatregelen t.b.v. veiligheid in de kinderopvang; Wij investeren in een open aanspreekcultuur. Hiervoor is aandacht in de werkbegeleidingen ( feedback op elkaars communiceren en handelen) en teamvergaderingen ( thema’s integriteit en beroepscode) en het is onderdeel van de training Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Er zijn twee interne vertrouwenspersonen waarbij medewerkers terecht kunnen. • Er is dagelijks een aandachtsfunctionaris kindermishandeling c.q. teamcoördinator aanwezig. • Alle pedagogisch medewerkers zijn getraind in het herkennen van signalen van kindermishandeling en volgen de meldcode. Deze code bevat ook een protocol hoe om te gaan wanneer er een vermoeden is van kindermishandeling door een medewerker. • Alle pedagogisch medewerkers zijn getraind in effectief communiceren. •
1
De Commissie Gunning deed in haar rapport in 2011 n.a.v. de Amsterdamse zedenzaak een aantal aanbevelingen om misbruik in kinderdagverblijven zoveel mogelijk te voorkomen.
1
Er vindt zorgvuldige selectie van nieuw personeel plaats; er wordt een Verklaring Omtrent Gedrag geëist voor aanvang van werkzaamheden, referenties worden nagetrokken, wij hanteren de NVP Sollicitatiecode ( Brancheorganisatie Kinderopvang) en m.i.v. 1-3-2013 vindt continu screening2 plaats vanuit de Gemeente. • Wij houden ons aan de wettelijke bepalingen rond personeelsbezetting (beroepskracht-kind ratio3 en de 3-uursregeling4) en hanteren als uitgangspunt dat medewerkers zo min mogelijk alleen op de groep staan. • Wij bevorderen transparantie ( wederzijds -toezicht) binnen de locaties. Er is veel glas dat transparant gehouden wordt, er zijn schuifdeuren/tussendeuren, spiegels, ramen, spionnetjes, camera’s in de slaapkamerdeuren en standaard babyfoons die aanstaan wanneer een medewerker daar binnen komt. In zelfstandige groepen waar geen zicht op is vanuit een andere groep of gezamenlijke ruimte, is een camera aanwezig. Hiermee wordt omgaan volgens de afspraken in het protocol cameragebruik.
Het is onze visie dat gedeelde opvoedingsverantwoordelijkheid gebaseerd is op wederzijds vertrouwen en op professionaliteit. Daar vanuit benutten we deze maatregelen als impuls voor verder kwaliteitsverbetering. Een open, gelijkwaardige en respectvolle relatie met ouders opbouwen en onderhouden blijft hierin ons doel.
2
Screening van medewerkers op strafbare feiten d.m.v. gekoppelde bestanden van gemeenten, UWV en Kamer van Koophandel. De verhouding tussen het aantal beroepskrachten en het aantal feitelijk aanwezige kinderen ( zie Convenant kwaliteit kinderopvang) 4 Per dag mag gedurende maximaal 3 uur afgeweken worden van de BKR (beroepskracht-kind ratio) nm. voor 9.30 uur , tussen 12.30-15.00 uur en na 16.30 uur. 3
2
Het ‘ Protocol 4 ogen en oren’ is onderdeel van het vestigingswerkplan. Er wordt in beschreven hoe concreet invulling wordt gegeven aan het vierogenprincipe op de specifieke locatie. Op uw locatie kunt u het protocol inzien.
Protocol ‘4 ogen en oren’ Vestiging Wijkmanager Teamcoördinator
......................................................................................................... ……………………………………………………………………. …………………………………………………….........................
Volwassen ogen en oren Volwassenen die een rol hebben bij het vierogenprincipe: • Pedagogisch medewerkers ( DO en BSO) • Ouders (en oudercommissies) • Overige medewerkers zoals managers, team coördinatoren, stagiaires, huishoudelijk medewerkers Vier ogen en oren door de dag heen Tijden Pm-er 1 Pm-er 2 Vb 08:00 08:30 09:00 !2:30 13:30 14:30 16:00 17:00 18:00
x x x Etc.
x x x Etc.
Ouders x x x Etc.
Overige medewerkers x x x x Etc.
Aandachtsfunctionaris
Gekoppelde groepen Op meerdere locaties zijn groepen gekoppeld aan een andere groep. Dit betekent dat twee groepen met elkaar verbonden zijn door een keuken en/of verschoningsruimte, en/of met ramen en dus met zicht op elkaar of direct aan elkaar grenzen en gekoppeld kunnen worden door het openen van een schuifdeur/wand. Op iedere groep werken in de regel twee pedagogisch medewerkers. Op tijden dat er slechts een medewerker per groep is, is er op de buurgroep ook steeds een collega aanwezig.
Algemene afspraken gekoppelde groepen • Gekoppelde groepen verzorgen het toezicht op elkaar zodra een groep draait op een medewerker.
3
• • •
De ramen tussen de groepen worden transparant gehouden, zo blijft het zicht op de andere groep goed. Deuren van keuken, verschoningsruimte, halletje, magazijn, etc. staan open zodra er op een van de twee groepen slechts een medewerker aanwezig is. Aanwezige schuifdeuren/wanden gaan open zodra op een van de twee groepen slechts een medewerker aanwezig is.
Specifieke afspraken • ………………………………………………………………………………………….. • ………………………………………………………………………………………….. • ………………………………………………………………………………………….. • …………………………………………………………………………………………. Zelfstandige groepen Op een aantal locaties is sprake van zelfstandige groepen. Dit zijn groepen die een geheel eigen groepsruimte hebben waar geen direct zicht vanuit andere groepen op is (soms wel vanuit gezamenlijke binnen/buitenruimtes).
Algemene afspraken zelfstandige groepen • Een stagiaire, wordt ingepland op pauzemomenten. • Bij afwezigheid van een stagiaire doet de teamcoördinator en/of de huishoudelijke medewerker onvoorspelbaar qua timing een controleronde. • Zo mogelijk worden groepen samengevoegd in een groepsruimte en/of gezamenlijke ruimte binnen of buiten. • Door inzet van audiovisuele middelen5 hebben andere volwassenen zicht op de groep.
Specifieke afspraken • ………………………………………………………………………………………….. • ………………………………………………………………………………………….. • ………………………………………………………………………………………….. • …………………………………………………………………………………………..
Slaapkamers Medewerkers blijven afhankelijk van de behoefte van een kind of van een groep kinderen voor langere of kortere tijd alleen bij de kinderen in een slaapkamer. Alle slaapkamers zijn voorzien van een raam, spionnetje of camera ( beeldbabyfoon). Het is dus vrij eenvoudig voor medewerkers om elkaar te zien. 5
Babyfoon, spionnetje met camera, camera – voor afspraken rond cameragebruik, zie protocol cameragebruik, privacyprotocol en integriteitbeleid SKOA
4
Daarbij gaat standaard een babyfoon aan zodra een volwassene de slaapkamer in gaat zodat in de andere ruimte alles te horen is. Kort van de groep Het gebeurt regelmatig dat medewerkers kort van de groep gaan, zij zijn zich bewust niet onnodig lang weg te zijn en afspraken over toezicht te maken met de teamcoördinator als ze langer dan 10 minuten niet op de groep zijn.
5
