Verzuim- en
meldprotocol 12 - 23 jaar in VO en MBO Noorden Midden-Limburg (regio 38)
Leerlingen/studenten tot 18 jaar zonder startkwalificatie vallen onder de leer- en kwalificatieplicht. Leerlingen/studenten tussen 18 en 23 jaar vallen onder het RMC.
trijden s e b im u z r e v n Same in regio 38 o b m t e h n e o in het v De samenwerkende gemeenten, de vo en de mbo-scholen in regio 38 gaan samen het schoolverzuim terugdringen. Dit is een uitwerking van het convenant ‘Aanval op de uitval’ regio, 38 afgesloten door OC&W en de VO en MBO besturen in 2009. Deze aanpak is formeel vastgesteld door de stuurgroep ‘Samenwerkingsverband v(mb)o-mbo. De regionale aanpak bevordert eenduidigheid in het beleid. Daarom maken wij met elkaar afspraken over het melden en behandelen van verzuim op papier gezet. Met deze ‘werkafspraken verzuim’ krijgen we duidelijkheid en eenduidigheid in begrippen en behandeling. In deze tekst kunt u nalezen wat leerplicht en kwalificatieplicht precies inhouden en wat we verstaan onder geoorloofd, ongeoorloofd verzuim en relatief en absoluut verzuim. Ook de werkafspraken van de partners in de regio -wie neemt welke actie op welk moment- vindt u hier overzichtelijk terug. Het is belangrijk dat de scholen het verzuim van alle jongeren signaleren en vervolgens goed registreren. Alleen zo krijgen we inzicht in verzuimgedrag en is er een goede basis om actie te ondernemen wanneer dat nodig is. Het signaleren van verzuim achten we van groot belang, omdat dit een preventieve werking kan hebben op verder schoolverzuim. Het actueel houden van een sluitende leerlingen- en verzuimadministratie is een wettelijke verantwoordelijkheid van iedere school. Met ingang van 1 augustus 2009 hebben scholen de wettelijke verplichting om via het digitaal verzuimloket IBG verzuim te melden. Scholen mogen zelf bepalen op welke manier ze leerlingengegevens en verzuim registreren. Controle op meldgedrag van scholen valt onder de verantwoordelijkheid van de Overheid.
2
n RMC
plicht e e ti a c fi li a w k t, h Leerplic
Leerlingen/studenten zijn volledig leerplichtig vanaf de eerste schooldag van de maand na hun 5e verjaardag. De volledige leerplicht duurt tot het eind van het schooljaar waarin de leerling 16 jaar wordt of tot het einde van het 12e volledig gevolgde schooljaar. Een schooljaar loopt van 1 augustus tot 1 augustus. l De kwalificatieplicht volgt op de leerplicht en geldt voor jongeren tot 18 jaar die nog geen startkwalificatie hebben behaald: een mbo-niveau 2-, havo-, of vwo-diploma. Zij zijn tot hun 18e verjaardag kwalificatieplichtig. Dit betekent dat deze jongeren een onderwijsprogramma moeten volgen dat is gericht op het behalen van een startkwalificatie. Leerplicht ziet toe op de naleving van de leerplichtwet voor jongeren tot 16 jaar, en de kwalificatieplicht voor 16- en 17-jarigen. l De Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (RMC) van de gemeente is er voor de jongeren tussen 18 en 23 jaar die nog geen startkwalificatie hebben behaald. Jongeren van 18 tot 23 jaar worden gevolgd totdat ze een startkwalificatie behalen. Dreigt een jongere zonder startkwalificatie te worden uitgeschreven, dan meldt de school dat via het IBG-loket aan het RMC steunpunt van de regio waar de jongere woont. Het RMC onderneemt dan actie. l
3
im: hoe u z r e v n e f lo r e V
werkt het?
De school is wettelijk verantwoordelijk voor het melden van alle soorten ongeoorloofd schoolverzuim, bij de leerplichtambtenaar van de gemeente waar de betreffende leerling woont. De school moet het verzuim melden via het digitaal loket van de IBG. De nieuwe site van Dienst Uitvoering Onderwijs www.ocwduo.nl De directeur/teammanager van de school beslist, eventueel in overleg met de leerplichtambtenaar, over verlofaanvragen tot maximaal 10 schooldagen. Bij verlofaanvragen voor meer dan 10 dagen beslist altijd de leerplicht-ambtenaar. Zowel de directeur/teammanager als de leerplichtambtenaar moeten zich bij hun beslissing vanzelfsprekend houden aan de leerplichtwet.
brief waarin hen gevraagd wordt aan te geven wat hun dagbesteding is en of zij hulp of begeleiding willen bij het zoeken naar een opleiding en/of werk. Reageert de jongere niet, of geeft hij aan geen dagbesteding te hebben, dan wordt de jongere door één van de RMC-consulenten uitgenodigd voor een gesprek. De RMC-consulent gaat zo nodig met de jongere zoeken naar een dagbesteding in de vorm van werk of een traject naar werk.
Als verzuim is gemeld bij DUO, wordt deze melding automatisch doorgezonden naar de betreffende leerplichtambtenaar. Deze neemt dan contact op met de school en de ouders. Als problemen schuilgaan achter het verzuim kan de leerplichtambtenaar helpen bij het zoeken naar een oplossing. Als er een vermoeden bestaat dat er problemen spelen, zal de betreffende leerling/student worden ingebracht in het Zorg en Advies Team van de school. Vanaf 12 jaar is een leerling/student medeverantwoordelijk voor zijn schoolverzuim. De wettelijk vertegenwoordiger is verantwoordelijk voor de inschrijving en het schoolbezoek. Hij dient te worden geïnformeerd over het feit dat de leerling/ student verzuimt. Alle ongeoorloofd schoolverzuim is strafbaar. Ook het verzuim van jongeren van 18 tot 23 jaar zonder startkwalificatie dient gemeld te worden. In regio 38 krijgen jongeren van 18 tot 23 jaar, als zij gestopt zijn met school, een
4
5
igen niet r ja 17 n e 16 m Waaro worden n e g o m n e v e r h c uitges Volgens de leerplichtwet kan er alleen proces-verbaal worden opgemaakt tegen een jongere als deze staat ingeschreven bij een onderwijsinstelling. Om een jongere aan te kunnen spreken op verzuim is het dus noodzakelijk dat er een inschrijving is. Op deze manier wordt ook duidelijk dat een jongere zelf de keus maakt om niet meer naar school te gaan: hij kan namelijk gewoon terug naar de opleiding omdat hij nog steeds ingeschreven staat. Als de school overgaat tot uitschrijving is het niet meer mogelijk om de jongere aan te spreken op zijn gedrag. Dan kunnen alleen de ouders nog worden vervolgd. Als alle pogingen om tot een oplossing te komen niets opleveren, kan het gebeuren dat een school in overleg met de leerplichtambtenaar of de RMC-consulent een leerling toch mag/ moet uitschrijven. De leerplichtigen krijgen in dit uiterste geval een vrijstelling waarna deze jongeren begeleid kunnen worden naar werk of een traject naar werk. De school heeft een inspanningsverplichting van acht weken, pas dan kan worden overgegaan tot uitschrijving.
erzuim
latief v e r n e im u z r e v Absoluut
Absoluut verzuim houdt in dat een jongere niet (meer) staat ingeschreven op een school. Bij relatief verzuim staat de leerling/student wel ingeschreven, maar volgt hij geen lessen. Bij relatief verzuim kan er sprake zijn van geoorloofd en ongeoorloofd verzuim. Wanneer is er sprake van relatief verzuim? Schoolverzuim van meer dan 16 lesuren in een periode van 4 weken l Bij verzuim dat te maken heeft met (vermoedelijke) achterliggende problematiek. l
De school moet dit via www.ib-groep.nl melden aan de betreffende leerplichtambtenaar. NB: Wanneer er sancties moeten volgen zal er proces-verbaal worden opgemaakt. Voorwaarde hierbij is dat de school het verzuim precies bijgehouden heeft. De directeur/teammanager van de school moet hiervoor tekenen. Alleen dan kan het Openbaar Ministerie aan de slag met zo’n proces-verbaal.
6
7
Signaal verzuim, spijbelen Definitie
Aanleiding
Actie school
Actie leerplichtambtenaar
Actie RMC consulent
Signaal verzuim, spijbelen l Afwezigheid/spijbelen, uren of dagen, reden onbekend of niet legitiem, reden achteraf gemeld. l Ziekte, bezoek arts, niet gemeld conform geldende afspraken.
l Verzuim gerelateerd aan (vermoedelijke) achterliggende
l School bespreekt met ouders en
l Leerplichtambtenaar stelt onderzoek
l RMC registreert het verzuim in de
problematiek. l Meer dan 16 lesuren in vier weken.
leerling/student constatering ongeoorloofd verzuim aan de hand van verzuimstaat. l School meldt verzuim middels het digitaal verzuimloket bij leerplicht of RMC. l School bespreekt de voortdurende situatie in het ZAT.
Te laat komen
l Bij 5 keer (< 20 schoolweken)
in en gaat afhankelijk van de resultaten over tot het mobiliseren van zorg en/of handhaving.
RMC administratie. l RMC onderneemt actie op basis van
de afspraken die gemaakt zijn in het ZAT.
l School stuurt ouders een waarschu-
wingsbrief.
l Bij aanvang van de les; l Reden onbekend of niet legitiem. l Bij 10 keer (< 20 schoolweken).
l School heeft waarschuwingsgesprek
met ouders en leerling/student. l School controleert registratie ver-
zuim. l School maakt gespreksverslag. l School stelt het aantal ongeoorloofd
te laat komen bij en laat bij overeenstemming ouders en leerling/student het verzuimoverzicht tekenen. l School neemt interne maatregelen. l Bij 15 keer of meer (<20 schoolweken).
l School informeert ouders en meldt bij l Leerplichtambtenaar neemt de
leerplicht of RMC. l School meldt via digitaal verzuimloket. l Leerlingen/studenten van 18 of ouder worden in het ZAT besproken.
8
melding in behandeling indien blijkt dat school de genoemde acties heeft genomen. Leerplichtambtenaar stelt dan onderzoek in en gaat afhankelijk van de resultaten over tot het mobiliseren van zorg en/of handhaving (waarschuwingsbrief/waarschuwingsgesprek/Halt-verwijzing/procesverbaal).
l RMC registreert het verzuim in de
RMC administratie. l RMC onderneemt actie als het gaat
om zorgleerlingen/studenten en op basis van de afspraken die gemaakt zijn in het ZAT.
9
Schorsing, verwijdering en uitschrijving Definitie
Aanleiding
Actie school
Actie leerplichtambtenaar
Interne schorsing l Leerling/student wordt een of meerdere dagen wel toegelaten tot de school, maar niet tot de lessen.
l Leerling/student wordt intern geschorst.
l Kennisgeving aan ouders en
l Leerplichtambtenaar registreert
Externe schorsing l Leerling/student wordt voor een of meerdere dagen (max. 5 dagen) verwijderd van school.
leerplicht, leerling/student volgt alternatief programma op school.
l Leerling/student wordt voor 1 dag extern geschorst.
l School informeert ouders en leer-
plichtambtenaar. l Leerling/student wordt voor 2 of meer dagen extern geschorst.
l School informeert onderwijsinspectie,
ouders en leerplicht of RMC. l School meldt leerling/student aan bij ZAT.
l Verwijderingsprocedure is in gang gezet.
l School meldt onmiddellijk bij onder-
wijsinspectie, ouders en leerplicht of RMC. l School heeft inspanningsverplichting.
l Uitschrijving van leerling/student van 18 jaar of ouder
zonder startkwalificatie
l Leerling/student geeft aan te willen stoppen met de opleiding
en/of school constateert dat voor de leerling niet langer passend onderwijs te realiseren is. Er is gezocht naar alternatieven, doch die zijn niet voorhanden.
l Definitieve uitschrijving.
Actie RMC consulent
schorsing.
l Leerplichtambtenaar registreert
schorsing. l Leerplichtambtenaar registreert schor- l RMC registreert schorsing.
sing. Leerplichtambtenaar onderneemt l RMC onderneemt actie als het gaat om zorgleerlingen en op basis van actie als het gaat om zorgleerlingen/ de afspraken die gemaakt zijn in het studenten en op basis van de afspraZAT. ken die gemaakt zijn in het ZAT.
l Leerplichtambtenaar kan een bemid-
delende rol spelen tussen ouders en school en controleert de inspanningsverplichting van school om een passend alternatief voor de leerling te vinden.
l RMC organiseert een gesprek bij
gemeente, op school of gaat op huisbezoek en bepaalt met school de verdere acties op basis van de reeds verrichtte inspanningen.
l School informeert ouders. School neemt bij voornemen tot beëindiging contact op met het RMC.
l RMC organiseert een gesprek bij
l School meldt de uitschrijving onmid-
l RMC onderneemt actie.
gemeente, op school of gaat op huisbezoek en bepaalt vervolgens samen met school de verdere acties op basis van de reeds verrichtte inspanningen.
dellijk bij DUO en het RMC.
10
11
Langdurig, twijfelachtig ziekteverzuim Definitie
Aanleiding
Ziekte, bezoek arts, specialist en dergelijke l Gemeld conform in schoolgids vermelde afspraken.
l Twijfelachtig ziekteverzuim van meer dan twee weken
(aaneensluitend).
Actie school
Actie leerplichtambtenaar
Actie RMC consulent
l School gaat in gesprek met ouders en
l Na melding roept leerplichtambtenaar
l RMC onderneemt actie op basis van
leerling. l Bij zorg/twijfel meldt school bij de GGD en/of in het ZAT. l Bij niet verschijnen of als schoolarts dat nodig acht, doet school een melding bij leerplicht of RMC via het digitaal verzuimloket. l Twijfelachtig ziekteverzuim van minimaal 4 keer per schooljaar.
l School gaat in gesprek met ouders en
leerling/student. Bij zorg/twijfel meldt school bij de GGD en/of in het ZAT. l Bij niet verschijnen of als schoolarts dat nodig acht, meldt school bij leerplicht of RMC via het digitaal verzuimloket.
ouders en leerling/student op en onderneemt passende actie.
l Na melding roept leerplichtambtenaar
ouders en leerling/student op en onderneemt passende actie.
de afspraken die gemaakt zijn in het ZAT.
l RMC onderneemt actie op basis van
de afspraken die gemaakt zijn in het ZAT.
Luxe verzuim Definitie
Aanleiding
Actie school
Actie leerplichtambtenaar
Luxe verzuim l Verlof zonder (schriftelijke) toestemming directeur of leerplichtambtenaar.
l Luxe verzuim, één dag of meer.
l School informeert ouders over het
l Leerplichtambtenaar gaat eventueel
12
geconstateerde verzuim en meldt verzuim middels het digitaal verzuimloket bij leerplicht. l Voor 18-23 jarigen beslist de directeur conform het schoolbeleid (schoolgids).
Actie RMC consulent
over tot het opmaken van procesverbaal jegens ouders/verzorgers.
13
Buitengewoon verlof en vrijstelling Definitie
Aanleiding
Actie school
Actie leerplichtambtenaar
Buitengewoon verlof Dit is verlof wegens: l Verhuizing, huwelijk, jubileum, ernstige ziekte van verwanten en overlijden van verwanten; l Andere belangrijke medische of sociale omstandigheden; l Religieuze feestdag, verplichting voortvloeiend uit geloof of levensovertuiging.
l Aanvraag verlof in verband met verhuizing, huwelijk,
l School is bevoegd gezag en kent de
l Desgewenst adviseert de leerplicht-
jubileum, ernstige ziekte en overlijden van aanverwanten tot en met 10 schooldagen.
l Aanvraag verlof wegens andere belangrijke medische of
sociale omstandigheden t/m 10 schooldagen.
l Beroep op verlof wegens religieuze feestdag, verplichting
voortvloeiend uit geloof of levensovertuiging uiterlijk twee dagen vooraf.
Vrijstelling voor l Vakantie buiten de schoolvakanties (eenmalig per schooljaar, maximaal 10 schooldagen).
l Aanvraag vrijstelling voor verlof buiten de schoolvakanties.
l School is bevoegd gezag en kent de
aanvraag schriftelijk toe of af l Voor 18-23 jarigen beslist de directeur conform het schoolbeleid (schoolgids).
l School neemt beroep ter kennisname
aan. l Voor 18-23 jarigen beslist de directeur conform het schoolbeleid (schoolgids). l School is bevoegd gezag en kent de
aanvraag schriftelijk toe of wijst af. l Voor 18-23 jarigen beslist de directeur conform het schoolbeleid (schoolgids). l Aanvraag verlof wegens belangrijke medische of sociale
omstandigheden voor meer dan 10 schooldagen.
14
aanvraag schriftelijk toe of af. l Voor 18-23 jarigen beslist de directeur conform het schoolbeleid (schoolgids).
Actie RMC consulent
ambtenaar de school.
l Desgewenst adviseert de leerplicht-
ambtenaar de school.
l Desgewenst adviseert de leerplicht-
ambtenaar de school.
l Desgewenst adviseert de leerplicht-
ambtenaar de school.
l School stuurt ouders met de aanvraag l De leerplichtambtenaar is het
door naar leerplicht, vergezeld van het standpunt van de school. l Voor 18-23 jarigen beslist de directeur conform het schoolbeleid (schoolgids).
bevoegd gezag en kent de aanvraag schriftelijk toe of af.
15
Deze uitgave is tot stand gekomen door de samenwerking van: VO en MBO-scholen in het Samenwerkingsverband Aansluiting v(mb)o-mbo Noord- en Midden-Limburg De afdelingen Leerplicht/RMC in regio 38 Versie 1 (vastgesteld 28 april 2010)