Verzekeraars, Lange-Termijn Garanties Investeringen en Toezicht “De curve kwestie” Theo Berg
Veranderende kapitaal regimes Sinds begin jaren ’70 Solvency I regime: • Wettelijk kader en volume gedreven • In Nederland gebaseerd op marktwaarde balans door Toereikendheidtoets • Europa: Kostprijs + Eind ’90 jaren besluit tot nieuw Europees raamwerk Solvency II: • Marktwaarde gebaseerd, risico gewogen kapitaalraamwerk • Naast kapitaal ook richting gevend rondom governance en informatie In 2013 voorstel interim raamwerk Theoretisch Solvency Criterium (“TSC”): • Solvency I basis, maar met stress effecten gebaseerd op Solvency II • Alleen voor levensverzekeraars in Nederland • Rentetermijnstructuur conform huidig Solvency I raamwerk (swap of ECB AAA)
Solvency II kader veel meer dan alleen kapitaal
PILAAR I
π
PILAAR II
PILAAR III
Waardering balans op marktwaarde Berekening kapitaal met standaard formule Vaststelling beschikbaar kapitaal
kwantitatief Berekening kapitaal met intern / partieel model
Disclosure Own Risk Solvency Assesment
Reporting Management
Use Test intern model
Informatie Governance
Optioneel
Risk Management kwalitatief
Solvabiliteitseisen
Risicomanagement, -organisatie
Disclosure
Kapitaal eis verzekeraar, bovenop waarde verplichtingen In Solvency I zijn 4% van de voorziening en 0,3% risicokapitaal inschatting van benodigd kapitaal
50%
10% -
Expected Loss “Reserve”
8% -
Probability
Required Capital
6% 4% -
99.5%
x
EUR: 100
5000
Impact Probability that loss of 100 occurs is 4%.
10000
In Solvency I bepaald via TRT
50000
Kapitaal regimes gebaseerd op marktwaarde balans Economische waarde
Beleggingen Verplichtingen
Marktwaarde Surplus Afkoopwaarde Vloer
Marktwaarde Marktwaarde
Exit Price price Exit
SCR Buffer
VIF, Toekomstige winsten
Risk margin Best Estimate Liability Best Estimate Liability
Embedded Value Marktwaarde surplus
Solvency I: Buffer moet ver boven SCR zitten, doordat alleen volume de maatstaf is Solvency II: Buffer geeft verbetering in kredietwaardigheid boven BBB niveau
Risk margin is uitgesteld vermogen, geen buffer voor onzekerheid Marktwaarde Surplus
SCR Afwaardering
Buffer
SCR Buffer
Frankrijk
Risk margin
Risk margin Nieuwe
Best Estimate Liability
Marktwaarde Surplus
Sterftetafel
Best Estimate Liability
Kapitaal dient om stress situatie te vangen: • Wat gebeurd er als stress zich voordoet? • Na stress moet er voldoende kapitaal zijn • Buffer voor risico na stress leidt tot stress op stress eis en hogere kapitaaleis
Betrouwbaarheidsmarge van Solvency I ontbreekt: TSC probeert dit in te vullen
•Hoe groter de gewenste zekerheid, hoe meer kapitaal wenselijk is onder TSC •Uitgangspunt is Solvency II stress (1 op 200) op S-I balans •Schalingsfactor brengt zekerheid naar gewenste S-I niveau
Basis voor TSC Schalingsfactor
1/5
1/10
1/50
1/200
Profiel pensioenverzekeraar Index van cash flows van portefeuille 4%
100
• Lange, stabiele cash flows
3%
75
• Hoe verdisconteer ik die cash flows,
2%
50
1%
25
2.05%
0%
zonder kredietrisico? -ECB curve -Swap curve -NL staat curve
1,97% 2,05% 2,05%
0 1
6
11
16
21
26
31
36
Asset class
yield
Fixed income
3.18%
Equity
3.12%
Property
5.15%
Mortgages¹
4.37%
Total
3.57%
¹ Excluding German mortgages
• Belegging opbrengsten groter dan disconto voet
• Reflectie van verschil wanneer
opbrengst gematerialiseerd wordt
Mismatch tussen liability curve en assets 1. What is the value of the liability?
2. Can we invest in the same curve? Do we want to?
SWAP
Difficult
ECB – AAA
Possible
Collateralised – AAA
Swap + liquidity premium
Difficult
Possible, but no exact match
Mismatch volatility; required capital
3. What is our actual investment strategy?
Mix of debt, credit, equity and real estate
Exit prijs vs. Total Balance sheet Exit value:
Exit value: •
Transactie waarde van beleggingen
•
Marktwaarde obligatie
•
Verkoopwaarde huis
•
Verkoopwaarde van hypotheken, gebaseerd op funding spread
Prijs waartegen een koper de verzekeringsverplichtingen wil overnemen: • Verwachtingswaarde • Optiewaarde • Onzekerheidsmarge
Totale balans waarde: • Matching van cash flows van beleggingen en verzekeringen • Indien opbrengsten tegelijkertijd plaatsvinden, worden gelijk gewaardeerd • Buffer voor risico van wanbetaling en onzekerheid
Credit Spreads volatiel, maar defaults beperkt Solvency I
Corporate spreads vs Swap
•Beleggingen “marktwaarde” •Verplichtingen: ECB AAA •Spread verandering = Vermogens verandering
450 400 350 300 250 200 150
•Verandering samenstelling curve = Verandering vermogen
100 50 0 jan-07
jul-07
jan-08
jul-08
jan-09
jul-09
Corp AA
jan-10 Corp A
jul-10
jan-11
jul-11
jan-12
Corp BBB
180 160 140
Solvency II •CCP of Liquiditeit premie mitigeert effect van spread veranderingen door middel van opslag op swap
bps
120 100 80
QIS-5 CCP
60 40 20 0
8 8 8 9 9 9 0 0 0 1 1 2 00 00 00 00 00 00 01 01 01 01 01 01 1- 2 5- 2 9- 2 1- 2 5- 2 9- 2 1- 2 6- 2 2- 2 5- 2 9- 2 1- 2 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 31 31 30 31 31 30 31 30 31 31 30 31
•Matching premium maakt gebruikt van spreads van eigen beleggingen
Hypotheek en markt rente ontwikkeling na crisis • Verschil tussen hypotheek rente en
Spread1
marktrente loopt op
• Achterstanden en wanbetalingen blijven beperkt
• Funding gap zorgt voor beperkt aanbod van liquiditeit voor hypotheken
credit crisis
• Geen kopers van hypotheek portefeuiles
2004-1
difference
10y fixed-rate mortgage
2011-33
Capital market interest
• Moet de marktwaarde gebaseerd worden op hypotheek spread, of funding kosten?
• Maar hypotheekrente zorgt voor match met portefeuille betalingen
1. Source: Hypotheekshop.nl
Langlopende financiering door verzekeraars DLG Leningen portefeuille € mln 500
475
400
• Gericht op markten die bekend zijn Noord Europa
• Eigen krediet analyse uitgevoerd 330
300
• Rente-opslag door beperkte liquiditeit • MKB fonds voor kleinere tranacties
200
100
• In principe alleen wanbetaling risico • TSC geeft hiervoor de ruimte Solvency
100 75
II nog onvoldoende
0 2009
2010
2011
2012
Afwaardering Frankrijk •
ECB AAA curve inclusief Frankrijk tot 12/07. Daarna daalde de curve met +- 20 basispunten
•
Afwaardering verhoogd voorzieningen met € 3-5 miljard van NL verzekeraars
•
Franse verzekeraars worden niet geraakt door deze afwaardering...... Waar de NL staat curve eerst in het midden van de ECB rentewolk lag, ligt de rente termijnstructuur er nu boven
NL Staat vs. ECB AAA 30-06 3,00%
NL Staat vs. ECB AAA 31-07 2,50%
3,00% 2,00%
2,50%
1,50%
1,00%
0,50%
NL Staat 30/06 2,00%
Issuer
Pct
Germany
35%
Netherlands
14%
Austria
13%
Finland
9%
France
29%
ECB AAA 30/06
1,50% 1,00% 0,50% 0,00%
0,00% 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Risicovrij waarderen tegen minimale kosten •
Voldoende liquide en beperkt krediet risico zijn uitgangspunt
•
Samengestelde curve, die per periode minste kosten oplevert
•
Mitigeert effect van afwaarderingen van curves Rente Termijn Structuur "Minimum Cost Replicating curve" 3,00% 2,50% 2,00% Nl Staat 1,50%
ECB AAA Swap
1,00% 0,50% 0,00% 1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Curves in de LTG-package Spead of convergence after year 20
Volatility
Basis curve: swap curve with application of UFR and credit risk adjustment (35bp per YE2011)
Balancer
Matching Adjustment (MA) or Counter-Cyclical Premium (CCP)
Add-on in transitional period
LTGA resultaten Levensverzekeraars SCR Ratio
Netherlands Europe
Scenario 0
Scenario 1
Scenario 2
Scenario 3
Scenario 5
Scenario 8
Swap-/-35
CCP=100bp
CCP=50bp
CCP=250bp
40yr conv
Transitional
33%*
145%
133%
140%
135%
127%
53%
126%
108%
137%
123%
58%
Matching adjustment reflecteert totale balans waarde waardering, maar: • Hypotheken nog niet geoorloofd, • Huurwoningen niet toegestaan
Consolidatie van kapitaal regimes Holding Verzekering Nederland
Verzekering Buitenland
Bank
Overig
Verzekering NL + Verzekering Buitenland + Bank + Overig = ??
Eliminatie intercompany relaties
Bancaire en verzekering toezicht •Verzekeraars geven te hoge garanties – OFS Q1 2013 •Bancaire lijfrente tarieven gebaseerd op funding tarieven vanuit hypotheken •Verzekering lijfrente gebaseerd op risicovrije curve (exit value) •Bancaire tarieven boven de risicovrije curve •Productie vindt plaats in bancaire sector
Kapitaal regime bepaalt prijs voor consument t=0
payment
t=10
premium 1,6%
S-II
Swap
110
S-I
ECB AAA
104
S-II*
Swap + VB of MA
Bank Hypotheken
1,8%
2,8% 100 90
2,0%
Conclusies • Kapitaalregime in NL moet Europees kader volgen, en niet vooruitlopen •Totale balans waarde analyse geeft beter inzicht in balans verzekeraar dan exit waarde •Rentetermijn structuur verplichtingen, baseren op minimale kosten van risicovrije curve •Gelijk speelveld voor financiële dienstverleners ontstaat alleen bij gelijk kapitaalregime