Versterking en opwaardering van de westzijde veerdam, Ameland

Versterking en opwaardering van de westzijde veerdam, Ameland 3e-jaars studenten Kust- en Zeemanagement (Major Policy)

Adviesrapport Opdrachtgever: Luc van Tiggelen (Gemeente Ameland) 5 december 2015

Versterking en opwaardering van de westzijde veerdam, Ameland Een onderzoek naar de beste invulling van dit gebied op basis van de input van stakeholders In opdracht van de Gemeente Ameland Hogeschool Van Hall Larenstein Bianca van den Hoed Sandra Mulder Jelle Reitsma Lisanne Runhart Thomas Smith Florian van der Veen Bauke de Vries Anna-Maaike van der Weide Jan Brandt Wiersma Niek Zwaagstra

Leeuwarden December, 2015

000001209 000002001 000003196 000002705 000002441 000003255 000002257 000001284 000003171 930625102

Voorwoord Voor u ligt een adviesrapport geschreven door derdejaars studenten van de opleiding kust- en zeemanagement van de Hogeschool Van Hall- Larenstein. Tijdens het traject hebben wij kennis opgedaan op het gebied van adviseren, faciliteren, groepsdynamiek en planning. Dit advies had niet geschreven kunnen worden zonder opdracht. Hiervoor willen wij Ineke Baan (Kenniswerkplaats Noord-Oost Fryslân) en Luc van Tiggelen (Gemeente Ameland) bedanken. Daarnaast willen wij de stakeholders bedanken die tijd voor de interviews en/of de bijeenkomst hebben gemaakt. Als laatste gaat onze dank uit naar Evelien Jager, Peter Smit, en David Goldsborough voor hun kritische blik, feedback en nuttige tips. Bianca van den Hoed Sandra Mulder Jelle Reitsma Lisanne Runhart Thomas Smith Florian van der Veen Bauke de Vries Anna-Maaike van der Weide Jan Brandt Wiersma Niek Zwaagstra 5 december 2015, Leeuwarden

Samenvatting Voor de gemeente Ameland hebben de derdejaars studenten van de Kust- en Zeemanagement van de Hogeschool Van Hall Larenstein, te Leeuwarden een adviesrapport geschreven betreffende de herinrichting van het gebied aan de westzijde van de veerdam op Ameland. De hoofdvraag voor het maken van het rapport, ‘Wat zijn de mogelijkheden voor herinrichting van het westelijke deel van de veerdam op Ameland, op basis van de wensen en ideeën van de betrokken partijen en de randvoorwaarden die de gemeente heeft gesteld?’, is onderverdeeld in de deelvragen: ‘Wat zijn de wensen en ideeën van de stakeholders?’, ‘Wat is volgens individuele stakeholders de beste manier om het gebied op te waarderen?’ en ‘Wat zijn de mogelijkheden voor de integratie van de individuele ideeën tot een gezamenlijk plan voor herinrichting?’. Door middel van een literatuurstudie zijn de standpunten en belangen van de stakeholders voor zover mogelijk in kaart gebracht, waarna door middel van interviews met de stakeholders de standpunten en belangen zijn aangepast en/of aangevuld. Deze wensen en ideeën van elke stakeholder zijn gepresenteerd op verschillende kaarten en zo is te zien wat volgens de stakeholders de beste manier is om het gebied op te waarderen. De analyse en de matrix leveren de kansen en knelpunten op in het gebied. Ook deze gegevens zijn verwerkt in een kaart. De betreffende stakeholders bestaan uit Kite Ameland, De Robbenboot, Stichting jachthaven ’t Leije Gat, Restaurant de Piraat, De vogelwacht Ameland, VVV Ameland, Arriva, De gemeente Ameland, De Natuurwerkgroep Ameland, ‘t Wetterskip Fryslân, Beach Ameland, Ameland Adventure, Wagenborg passagiersdiensten en Rijkswaterstaat. Een stakeholdersbijeenkomst is georganiseerd om de knelpunten betreffende de wensen en ideeën van de stakeholders om te zetten in kansen. Ook deze resultaten zijn verwerkt in kaarten. De aanwezige stakeholders waren Natuurwerkgroep, Wetterskip Fryslân, Gemeente Ameland en Kite Ameland. Door deze bijeenkomst zijn er gezamenlijke ideeën over de natuurwaarden, aantrekkelijkheid, faciliteiten en indeling van het gebied naar voren gekomen. Deze ideeën leveren een advies op over de herinrichting van het gebied aan de westzijde van de veerdam op Ameland.

Inhoud 1. Inleiding ............................................................................................................................................... 5 1.1 Leeswijzer ...................................................................................................................................... 5 2. Materiaal en methode......................................................................................................................... 6 3. Resultaten Interviews .......................................................................................................................... 8 3.1 Resultaten per stakeholder ........................................................................................................... 8 4. Input kaarten voor aanvang van de discussierondes ........................................................................ 10 4.1 Discussieronde 1: Indeling gebied ............................................................................................... 10 4.2 Discussieronde 2: Aantrekkelijkheid gebied ............................................................................... 10 4.3 Discussieronde 3: Natuurlijke omgeving ..................................................................................... 11 5. Samenvatting bijeenkomst ................................................................................................................ 12 6. Resultaten Bijeenkomst..................................................................................................................... 13 6.1 Conclusie discussieronde 1 Indeling gebied ................................................................................ 13 6.2 Conclusie discussieronde 2 Aantrekkelijkheid gebied................................................................. 13 6.3 Conclusie discussieronde 3 Natuurlijke omgeving ...................................................................... 13 Conclusie ............................................................................................................................................... 15 Aanbevelingen ....................................................................................................................................... 16 Discussie ................................................................................................................................................ 18 Bijlage I. Interview protocol en blueprint6 Bijlage II. Stakeholder kaarten Bijlage III. Volledige kaart naar aanleiding van de Interviews Bijlage IV. Kaarten voor aanvang van de bijeenkomst Bijlage V. Kaarten na de discussierondes

1. Inleiding Het gebied ten westen van de veerdam op Ameland is volgens de Gemeente Ameland een onaantrekkelijk gebied. Het wachten op de veerboot naar Holwerd is niet aangenaam en toeristen en bewoners van het eiland voelen zicht niet thuis op de veerdam. De Gemeente Ameland heeft opdracht gegeven om de veerdam te versterken en op te waarderen op het gebied van verkeer en aantrekkelijkheid. Daarnaast wordt de oostkant van de veerdam onder handen genomen. Hierbij wordt de jachthaven en het natuurgebiedje naast de jachthaven opgewaardeerd. Ondanks dat er voor de westkant nog geen concrete plannen bestaan, is het de bedoeling dat ook deze zijde van de veerdam zal worden opgewaardeerd tot een aantrekkelijk gebied. In opdracht van de Gemeente Ameland hebben de derdejaars Marine Policy studenten van Kust- en Zeemanagement onderzocht wat de wensen van de gebruikers en andere stakeholders zijn met betrekking tot het westelijk gebied van de veerdam op Ameland. Het doel van dit rapport is het weergeven van mogelijke kansen en knelpunten en het geven van advies aan de gemeente Ameland betreffende de mogelijkheden om dit gebied op te waarderen. Dit zal als input gelden voor de Gemeente Ameland tijdens hun project om het gebied ten westen van de veerdam in te vullen.

1.1 Leeswijzer Deze leeswijzer zal de volgorde van het document uitleggen. Voornamelijk het 2e gedeelte van dit adviesrapport, bestaande uit een groot aantal kaarten word verduidelijkt in deze leeswijzer. Het tweede hoofdstuk behandelt de materialen en methoden die gebruikt zijn om dit rapport mogelijk te maken. De materialen en methoden die in dit rapport omschreven zijn, zijn de belangrijkste punten die gebruikt zijn om aan de input van dit rapport te komen. Hierna volgt in het derde hoofdstuk de resultaten van de afgenomen interviews. In dit hoofdstuk komt per stakeholder aan bot wat zijn of haar perfecte idee is voor de opwaardering van de westzijde van de veerdam. Deze korte omschrijvingen verwijzen naar aangegeven kaarten in de bijlage om de ideeën van de stakeholders visueel te ondersteunen. Deze kaarten zijn tijdens de interviews samen met de stakeholders getekend. In het vierde hoofdstuk zijn de kaarten beschreven die gebruikt zijn tijdens de discussie rondes in de uiteindelijke stakeholder bijeenkomst. Dit zijn de kaarten waarop de stakeholders voorafgaand aan de discussie rondes hun mening konden geven over de getekende ideeën die verzameld zijn tijdens de interviews. Dit konden zij doen door een stempel te zetten bij het idee. De mogelijke stempels waren een ‘’like’’ of een ‘’dislike’’. Deze ‘’likes’’ en ‘’dislikes’’ vertegenwoordigen een voor of tegen bij de verschillende ideeën. In hoofdstuk 4 zijn dan ook alle ‘’likes’’ en ‘’dislikes’’ van de stakeholders aangegeven die bij de stakeholderbijeenkomst aanwezig waren. In het vijfde hoofdstuk is kort de bijeenkomst samengevat. De plaats, datum en aanwezigen zijn terug te vinden in dit hoofdstuk, net als de doelen van de bijeenkomst die nog een keer kort worden weergegeven. In het zesde hoofdstuk worden de resultaten beschreven van de bijeenkomst. In dit hoofdstuk zijn de discussie rondes samengevat en hier word verwezen naar de bijbehorende kaarten in de bijlagen. Dit zijn de kaarten die gemaakt zijn naar aanleiding van de discussie rondes. Op deze kaarten is te zien wat is overeengekomen met de aanwezigen stakeholders. Tot slot volgt de afsluiting met de conclusie van dit rapport, de aanbevelingen naar de opdrachtgever toe en een discussie met aandachtspunten voor het verdere proces.

5

2. Materiaal en methode In dit rapport worden de ideeën van verschillende stakeholders gepresenteerd aan de Gemeente Ameland. Dit gebeurd op basis van beantwoording van de volgende vragen: Hoofdvraag: Wat zijn de mogelijkheden voor herinrichting van het westelijke deel van de veerdam op Ameland, op basis van de wensen en ideeën van de betrokken partijen en de randvoorwaarden die de gemeente heeft gesteld? De deelvragen ter ondersteuning voor deze hoofdvraag zijn: - Wat zijn de wensen en ideeën van de stakeholders? - Wat is volgens individuele stakeholders de beste manier om het gebied op te waarderen? - Wat zijn de mogelijkheden voor de integratie van de individuele ideeën tot een gezamenlijk plan voor herinrichting? Tijdens het proces zijn er verschillende methoden gebruikt om relevante data te verzamelen. Deze data is gebruikt om het stakeholder proces vorm te geven en uiteindelijk een advies te geven aan de opdrachtgever. In het stroomschema hiernaast worden de genomen stappen weergegeven. Na de opdrachtomschrijving van Gemeente Ameland is er als eerste stap een literatuuronderzoek uitgevoerd. Deze methode is gekozen om een goed beeld te krijgen van de huidige situatie in het projectgebied en de betrokken stakeholders in dit gebied. De uitkomst van het literatuur onderzoek is gebruikt voor het (gedeeltelijk) invullen van de stakeholdermatrix, dit is een onderdeel van de stakeholdersanalyse. Het literatuur onderzoek is daarnaast gebruikt voor het opstellen van een interviewprotocol, welke te vinden is in bijlage I. In het interviewprotocol staat de aanleiding tot de interview vragen, de interviewvragen en de regels waar de interviewer zich aan dient te houden. Het protocol en de blueprint zijn noodzakelijk om er voor te zorgen dat de gegevens verkregen uit de interviews consequent en vergelijkbaar zijn. Aan de hand van het interviewprotocol zijn er interviews uitgevoerd met de mogelijke stakeholders. De informatie verkregen door middel van de interviews is gebruikt om de stakeholdermatrix verder in te vullen, welke apart bij het verslag is meegestuurd. Tijdens de interviews met de stakeholders zijn kaarten gemaakt over het huidige gebruik van het projectgebied en hoe de stakeholders het gebied het liefst in gebruik willen zien. Er is vervolgens met behulp van de matrix een stakeholder analyse uitgevoerd. De uitkomsten van deze analyse en de uitkomsten van de interviews zijn als input gebruikt voor de bijeenkomst. Figuur 1. Stroomschema van de aanpak van het proces.

6

Tijdens de bijeenkomst zijn er aan de hand van kaarten (de output van de interviews en de stakeholdersanalyse) discussies gevoerd. De verschillende gebruiken in het project gebied waren opgedeeld in verschillende thema’s, waarna de aanwezige stakeholders een discussie konden houden over de verschillende onderwerpen binnen dit thema. Na elke discussie is er per thema een kaart getekend. Deze kaarten, de notulen van de stakeholdersbijeenkomst en informatie uit gehouden interviews vormen samen het advies richting de gemeente Ameland.

7

3. Resultaten Interviews Aan het begin van dit proces zijn de verschillende stakeholders geïnterviewd nadat ze hebben aangegeven interesse te hebben in dit proces als stakeholder. In dit hoofdstuk zijn de interviews verwerkt. In Bijlage II zijn de wensen en ideeën van de stakeholders te zien op een, door hen uitgetekende kaart. Deze kaarten dienen als ondersteuning bij de onderstaande tekst.

3.1 Resultaten per stakeholder Kite Ameland ziet graag een uitbreiding van het gebied waar zij hun kites kunnen oplaten, een groter kite oplaat strandje. Tevens zien zij graag dat de parkeerplaats wordt uitgebreid zodat zij hun voertuigen en aanhangers niet op de zachte delen van de dijk hoeven te plaatsen. Er zou een clubhuis kunnen komen waar kleine consumpties worden verkocht. Dit clubhuis zou gerund kunnen worden door alle outdoor bedrijven van Ameland. Tevens zouden douche- en kleedhokken welkom zijn, evenals een zoetwater kraan waarmee het materiaal kan worden afgespoeld. Daarnaast zou Kite Ameland graag zien dat er een soort strekdam geplaatst wordt zodat er altijd water in het gebied staat en het gebied zou opgedeeld kunnen worden in verschillende zones voor beginnende en meer ervaren kiters. In Bijlage II, kaart 1 zijn de wensen en ideeën gevisualiseerd. De Robbenboot is van mening dat de kitesurfers wel meer ruimte mogen krijgen. Ook zouden zij graag, als de mogelijkheid er is, mensen ophalen en afzetten op het strandje. Een breder strand is gewenst, net als een vis/ijskraam, sanitaire voorzieningen en meer/betere bankjes. Ook de parkeerplaats zou groter moeten. In Bijlage II, kaart 2 zijn de wensen en ideeën gevisualiseerd. Stichting jachthaven ’t Leije Gat ziet graag een breder strand voor de kiters om hun kites op te laten. Dit zou volgens hen het toerisme ten goede komen. Het gebied mag qua uiterlijk een Jamaicaans of Newfoundland achtige sfeer krijgen. Directe ideeën over de invulling van deze sfeer ontbreekt. Meer parkeerruimte en sanitaire voorzieningen (wc & douche) zouden ook goed passen in het gebied. In Bijlage II, kaart 3 zijn de wensen en ideeën gevisualiseerd. Restaurant de Piraat ziet graag dat de oversteek van de veerdam vanaf het restaurant naar de westzijde veiliger wordt gemaakt. In Bijlage II, kaart 4 is dit verduidelijkt. De vogelwacht Ameland ziet graag een toevoeging van één of meerdere panelen over het gebied verschijnen. Verder zouden betonblokken op de veerdam geplaatst kunnen worden als golfbreker. In Bijlage II, kaart 5 zijn deze wensen en ideeën gevisualiseerd. VVV Ameland vindt dat er meer grote prullenbakken bij kunnen in het gebied. Meer bankjes en een fietspad aan de westzijde van de veerdam zouden het gebied goed doen. Op de kop van de dam kan een soort uitzichtpunt, infopunt of klein restaurant gerealiseerd worden. Ook zouden er op de westzijde van de veerdam meer bankjes geplaatst kunnen worden voor toeschouwers. De VVV ziet ook graag toiletvoorzieningen en extra fietsenstallingen. Daarnaast willen ze graag informatieborden die het kite gebied duidelijk aangeven. In Bijlage II, kaart 6 zijn de wensen en ideeën gevisualiseerd. Arriva is van mening dat de gehele veerdam met meer dan 25 cm verhoogd moet worden. Ook zou er een boulevard aan de westkant van de veerdam kunnen komen in combinatie met een borstwering. Ook zou de parkeergelegenheid veiliger moeten. In Bijlage II, kaart 7 zijn de wensen en ideeën gevisualiseerd. De gemeente Ameland wil het gebied opwaarderen met de veiligheid voorop. Ze willen de aantrekkelijkheid en de natuurwaarde graag opwaarderen om bij te dragen aan een mooier en beter Ameland, in acht nemend dat de burger zich in de aanpassingen kan vinden. Tevens zien zij wel wat 8

in meer bankjes en een goede aankleding van de Veerdam. In Bijlage II, kaart 8 zijn de wensen en ideeën gevisualiseerd. De Natuurwerkgroep Ameland vindt dat het fietspad eerder zou kunnen afbuigen van de dijk af zodat dit niet in conflict komt met de kitesurfers. Het veld/strandje zou groter moeten zodat het oplaten van de kites makkelijker en veiliger wordt. Langs de veerdam zou het strand verbreed of opgehoogd moeten worden zodat er gewandeld kan worden bij laag water. Ook een schuilhut boven op de dijk (abripunt) zou mooi zijn en er zou in een gebouwtje (buitendijks) voorlichting kunnen worden gegeven over werelderfgoed UNESCO Waddenzee. Een wandelpromenade aan de westkant van de veerdam zou het af maken. In Bijlage II, kaart 9 zijn de wensen en ideeën gevisualiseerd. Het Wetterskip Fryslân is van mening dat meer bankjes een verrijking zijn voor het gebied. Op dit moment hebben zij het plan voor een arena bank op de dijk klaar liggen. Informatieborden over het gebied en de geschiedenis ervan zouden een goede toevoeging zijn. De ecologie kan verbeterd worden door een slenk in het gebied duidelijker naar voren te laten komen. Ook het omleggen van het fietspad is een goede toevoeging ter bevordering van de veiligheid. In Bijlage II, kaart 10 zijn de wensen en ideeën gevisualiseerd. Beach Ameland ziet graag een veilige oplaatplaats voor beginnende kiters verschijnen, iets verder van de veerdam af. Andere prullenbakken, waar het afval niet zo gemakkelijk uit waait bij het open doen, zou een goed idee om zwerfafval aan te pakken. De hekjes bij de parkeerplaats zouden doorgetrokken kunnen worden vanaf de veerdam, dit zou een mooi en rustig beeld geven. Een gebouw met omkleedgelegenheid, wc’s en douches zou ook een grote verbetering zijn in het gebied. Het hele kite gebied zou idealiter een stuk richting het westen verplaatst kunnen worden om botsingen/ongelukken van kiters op de veerdam te voorkomen. Aan de veerdam kant moet dan een afscheiding komen met palen zodat dit duidelijk zichtbaar is. Een grotere parkeerplaats is ook gewenst. Tot slot zouden bordjes die duidelijk maken dat het om een kitesurf gebied gaat ook van harte welkom zijn. In Bijlage II, kaart 11 zijn de wensen en ideeën gevisualiseerd. Ameland Adventure wil graag een grotere parkeerplaats en meer prullenbakken die vaker geleegd moeten worden. Een boulevard aan de westzijde van de veerdam met meer zitmogelijkheden zou een goede opwaardering zijn net als een toiletvoorziening op de parkeerplaats. Het kitesurf gebied mag duidelijker worden aangegeven met informatieborden en de boeien mogen wel verder naar buiten gelegd worden zodat het kitesurf gebied groter wordt. Een zitplaats/arena voor toeschouwers van het gebied om naar kiters te kijken vanaf de dijk zou een mooi toevoeging zijn. In Bijlage II, kaart 12 zijn de wensen en ideeën gevisualiseerd. Wagenborg passagiersdiensten is van mening dat er een mooiere wandelroute mag komen die in verbinding staat met het achterland (gebied binnendijks, bijv. de oude dijk). Verder ziet Wagenborg graag dat de industrie achter de dijk verplaatst wordt naar de Ballumerbocht. Het gebied moet eigenlijk zo minimalistisch mogelijk blijven, eenvoud is de kracht en de gebruikers (kiters) maken het mooi. Er zijn geen wensen en ideeën waarbij visualisatie nodig is. Rijkswaterstaat is de beheerder van de ondergrond van het gebied, gemachtigd door de staat. Als het aan hen ligt blijft het gebied zo als het nu is, maar zolang er veranderingen komen die geen hinder geven aan de veiligheid, scheepvaart en de waterkwaliteit hebben ze er niet veel op tegen. Het gebied is zeer onaantrekkelijk, maar er zijn voldoende andere mooie plekken op het eiland te vinden. Er zijn geen wensen en ideeën waarbij visualisatie nodig is. Bijlage III. Geeft alle bovenstaande wensen en ideeën weer, op één kaart.

9

4. Input kaarten voor aanvang van de discussierondes Voorafgaand aan de bijeenkomst zijn er vijf kaarten gemaakt, die de realistische mogelijkheden voor de opwaardering van het project gebied weergeven. Dit zijn ideeën die stakeholders voorafgaand aan de bijeenkomst hebben aangedragen en welke besproken zijn tijdens de discussierondes op de bijeenkomst. De stakeholders zijn gevraagd om tijdens de inloop van de bijeenkomst aan te geven (met behulp van een like/dislike stempel) of zij de ideeën een goed idee vinden of niet. Deze likes en dislikes zijn verwerkt om een beeld te geven hoe de stakeholders tegenover deze aanpassingen staan. De kaarten die hierbij horen zijn verwerkt in Bijlage IV.

4.1 Discussieronde 1: Indeling gebied Bij veiligheid gaat het voornamelijk om de veiligheid op en rond de dijk. Dit bestaat dan uit de veiligheid voor de kiters, de toeristen en alle weggebruikers rond de parkeerplaatsen achter de dijk. De kiters geven aan dat beginners nu veel problemen ondervinden van opstuwende wind die direct onder de dijk staat. Hierop hebben zij aangegeven het fijn te vinden om een apart oplaat gebied te hebben (gebied op de kaart in het blauw) of om het standje te vergroten (op de kaart met geel aangegeven). Voor dit eerste idee waren zowel één stakeholder het eens (1 like) als één stakeholder tegen (1 dislike). Voor het tweede idee waren twee stakeholders het eens (2 likes). Het laatste punt wat is aangegeven, is de oversteek aan de voet van de veerdam veiliger maken (de rode pijl op de kaart) hier waren twee stakeholders voor (2 likes) de andere stakeholders hebben hier niet op gereageerd. In bijlage IV, kaart 14, zijn de discussiepunten gevisualiseerd. Kaart 15 in bijlage IV, gaat over het afval in het project gebied en de algemene toegankelijkheid. Als eerste was de vraag of er meer prullenbakken zouden moeten komen. Hierop hebben drie stakeholders positief gereageerd (3 likes) en één stakeholder negatief (1 dislike). Het tweede punt gaat over de trappen de dijk op. Op de vraag of er meer trappen nodig zijn, hebben twee stakeholders voor de discussie aangegeven dit een goed idee te vinden (2 like), de andere twee stakeholders hebben hier niet op gereageerd. Het laatste punt is het vergroten van het strandje zodat een voertuig goed toegang krijgt om het afval van het strand te ruimen. Hierop hebben alle stakeholders positief gereageerd (4 likes).

4.2 Discussieronde 2: Aantrekkelijkheid gebied Om de aantrekkelijkheid van het project gebied te vergroten zijn tijdens het proces door de stakeholders verschillende ideeën aangedragen. In totaal waren dit er zes. Als eerste informatie punten langs de veerdam. Voor de discussie is hierop verdeeld gereageerd, twee voor (2 likes) en twee tegen (2 dislikes). Het volgende idee was om een toilet voorziening te plaatsen, hier waren twee stakeholders over te preken (2 likes), anderen hebben hier niet op gereageerd. Op het volgende punt daarentegen werd zeer positief gereageerd, dit gaat opm een infopunt/restaurant of uitkijkpunt aan het eind van de dijk, hier waren alle stakeholders zeer over te spreken (4 likes). Het volgende punt is een fietspad wat helemaal rond de veerdam loopt, hierop waren alle stakeholders tegen (4 dislikes). Op het één na laatste punt konden de stakeholders reageren op een nieuwe eetgelegenheid op de dijk, hier kwam één voorstander voor (1 like) en de rest vond dit geen goed idee (3 dislikes). Het laatste punt voor deze ronde gaat om de bankjes die aan de westkant van de veerdam geplaatst kunnen worden, hierop heeft één stakeholder positief gereageerd (1 like) en één stakeholders negatief (1 dislike). In bijlage IV, kaart 16, zijn de discussiepunten gevisualiseerd. Tijdens deze discussieronde zijn twee kaarten gebruikt. Onderstaand stuk gaat over de uitkomst van de like/dislike ronde voor de tweede kaart van deze ronde, welke te vinden is in Bijlage IV, kaart 17. Als eerste bestaat deze kaart uit het vergroten van het aangewezen kitegebied, hierop heeft de kitevereniging voor de discussie een dislike gegeven. Andere stakeholders hebben hier geen like of dislike op aangegeven. Ook de boeien verder naar buiten plaaten is tijdens de voor de bijeenkomst 10

bestempeld met drie dislikes. Als laatste is op de kaart een scheiding te zien tussen de kiters en pierenstekers, dit voorstel kreeg voor de discussierondes drie dislikes en één like.

4.3 Discussieronde 3: Natuurlijke omgeving Tijdens het proces was het van belang om de natuurwaarden van het project gebied te vergroten. Daarom is er gekeken naar mogelijkheden om dit te doen binnen het project gebied, maar ook hier net buiten. Hier is uitgekomen om de natuurlijke slenk die door het gebied loopt (groene strook op de kaart) te herstellen. Voorafgaand aan de bijeenkomst vonden twee stakeholders dit een goed idee (2 likes) en twee stakeholders waren hier op tegen (2 dislikes). De tweede mogelijkheid om de natuurwaarden te vergroten, hoewel niet in het gebied maar wel zeer dichtbij, was het vergroten van het gebied ten oosten van de veerdam (op de kaart in rood aangegeven). Ook dit idee kreeg voor de stakeholders discussie 2 voor (2likes) en twee tegens (2 dislikes). In bijlage IV, kaart 18, zijn deze discussiepunten gevisualiseerd.

11

5. Samenvatting bijeenkomst Naar aanleiding van de interviews en de resultaten uit de stakeholdersmatrix is een stakeholdersbijeenkomst georganiseerd. De stakeholdersbijeenkomst had verschillende doelen waarmee invulling is gegeven aan de bijeenkomst. Dit betreft: Hoofddoelen  De knelpunten wegwerken en de kansen verbreden. Met andere woorden: De knelpunten omzetten in kansen.  De verschillende componenten samenvoegen in één schets met de betrokken partijen voor de herinrichting van het westelijke deel van de Veerdam op Ameland. Subdoelen  De knelpunten bespreken (is het een knelpunt en voor wie allemaal) en de eventuele weerstand wegnemen  De besproken knelpunten omzetten in kansen  Ideeën van de stakeholders bespreken en samenvoegen tot één geheel De bijeenkomst heeft plaatsgevonden op 28 oktober 2015 op de Kardinaal de Jongschool, Nes, Ameland. 14 van de 15 stakeholders die geïnterviewd zijn, zijn uitgenodigd voor deze bijeenkomst. De overige stakeholder: het garagebedrijf, is wel geïnterviewd, maar had verder geen interesse in de bijeenkomst. Tijdens de bijeenkomst waren 4 stakeholders aanwezig. Dit zijn de volgende: - Gemeente Ameland - Wetterskip Fryslân - Natuurwerkgroep - Kite Ameland Ondanks de lage opkomst is er tijdens de bijeenkomst goed gediscussieerd en hier zijn al een aantal goede ideeën naar voren gekomen. De samenvattingen van de verschillende discussierondes wordt in het volgende hoofdstuk weergegeven.

12

6. Resultaten Bijeenkomst Hieronder zal een korte samenvatting worden gegeven met betrekking tot de onderwerpen per discussieronde. De kaarten, te vinden in Bijlage IV geven een ondersteuning aan onderstaande samenvattingen.

6.1 Conclusie discussieronde 1 Indeling gebied Een groter en verhoogd strandje voor de kiters of een extra gebied op de dijk om de kites op te laten zou veel uitmaken voor de veiligheid van de kiters en ook het publiek. Hier zitten mogelijkheden, maar er moet wel goed berekend worden hoe hoog de dijk moet worden, hoeveel kuub en welke bekleding er moet komen. Mensen moeten op de hoogte worden gesteld dat er wordt gekite: dit moet visueel gebeuren. Kiters hoeven geen groter kite gebied. Het oversteekpunt van de weg verplaatsen naar de kruin van de dijk zou veel uitmaken voor de verkeersveiligheid, het wordt dan zichtbaar voor alle kanten van het verkeer. Fietspad verplaatsen en over dijk laten gaan is een goede oplossing. Moet wel goed naar gekeken en gerekend worden in verband met dijkveiligheid. De geplande arena banken zullen bij het verplaatsen van het fietspad misschien ook verplaatst worden. Het laatste gedeelte zou dan afgesloten kunnen worden voor fietsers. Dit creëert ook een privéterrein voor de kiters: het mogelijk extra gebied op de dijk om de kites op te laten. Er moet onderzocht worden wie hier tegen kan zijn en hoe de Gemeente Ameland hier verder over denkt. De gemeente wil dat dit met spoed gebeurd, want de aannemer gaat binnenkort rekenen aan het uitvoeringsontwerp op deze plaats. Het zou zonde zijn als dit niet vroegtijdig uitgewerkt is. Royal Haskoning doet dit rekenwerk namens de aannemer en zijn aanwezig in de bouwkeet. Graag Andre Zijlstra, Johan Brouwer en Johannes Veenstra uitnodigen van het wetterskip. Het plaatsen van een aantal extra prullenbakken, die ook vaker geleegd worden zou afval op de dijk kunnen verminderen. Bewust wording van afval is ook een belangrijk punt om afval op de dijk te verminderen. Een extra trap is niet nodig, aangezien de steen type van de trap wordt aangepast en de trap nauwelijks wordt gebruikt. In Bijlage V, kaart 19, is bovenstaand gevisualiseerd.

6.2 Conclusie discussieronde 2 Aantrekkelijkheid gebied De stakeholders zijn overeen gekomen dat de boei in de hoek bij de dijk/dam weggehaald kan worden, maar dit moet via het Rijkswaterstaat die ook akkoord moet geven. Bankjes op de dijk is een goed idee, waar dan dezelfde aanpassingen moeten komen qua ‘verbreding/ophoging’ zoals de oostkant. Een muurtje kan ook uitkomst bieden, voor eventueel extra veiligheid. Bij aanpassingen moet er goed gekeken worden naar de PKB, NW en N2000. Daarnaast is de meeste kans van slagen aanwezig als er een goed plan ligt en er meerdere aanpassingen tegelijk zijn met compensatie voor de natuur erin verwerkt. In Bijlage V, kaart 20, is bovenstaand gevisualiseerd.

6.3 Conclusie discussieronde 3 Natuurlijke omgeving Volgens kiters gebeurd het opruimen van afval op het strandje te weinig. Zij willen het afval best zelf opruimen. Alle partijen zijn het erover eens dat het vaker opgeruimd moet worden. Dit is een gezamenlijk belang. Het zou een aanbeveling kunnen zijn om er uit te komen wie het afval gaat opruimen. Er wordt gezegd dat BV Ameland haar verantwoordelijkheid moet nemen, er zou bijvoorbeeld een samenwerking kunnen komen tussen Gemeente Ameland en Wetterskip. Dit afval is gemakkelijk op te ruimen door bijvoorbeeld van de dijk af te rijden. De slenk in dit gebied zou hersteld kunnen worden. Dit is interessant voor vogels die kunnen het gebruiken als foerageer gebied. Daarnaast is het cultuur-historisch ook interessant. Door het 13

beargumenteerd beschrijven van de positieve invloeden van de ingreep op ecologie en recreatie zou er geld vrij kunnen komen uit het Waddenfonds bijvoorbeeld. Kiters ondervinden geen overlast van het herstel van de slenk. Het herstellen van de slenk zou als volgt gerealiseerd kunnen worden. Hij moet een beetje verdiept en verbreed worden. En met behulp van een strekdam van ongeveer 25 tot 50 meter kan dit proces van herstel in het eerste stuk van de slenk gestuurd worden. Alle aanwezige partijen zijn positief over het herstellen van de slenk. Ook kiters vinden een strekdam bijvoorbeeld alleen maar mooi aangezien er dan langer water blijft staan. Het idee van de kiters voor een damwand werd meteen van tafel geveegd aangezien dit niet haalbaar is door Natura2000. Daarnaast zou er nog een soort plaats kunnen komen voor steenlopertjes wat interessant is als voedselgebied. Daar zou rekening mee gehouden kunnen worden in de constructieve sfeer. Daarnaast moet nog de natuurontwikkeling aan de oostkant blijven volgens de natuurwerkgroep. Echter zijn hier de plannen al rond volgens de gemeente. In het (eventuele) vervolgproces moet de provincie meegenomen worden aangezien zij een zware stem hebben in dit gebied, bijvoorbeeld in Natura2000. Bij het praten over de slenk moet Rijkswaterstaat meegenomen worden. In Bijlage V, kaart 21, is bovenstaand gevisualiseerd. Bovenstaande informatie wordt meegenomen in de conclusie en de uiteindelijke aanbevelingen.

14

Conclusie De westzijde van de veerdam op Ameland is onaantrekkelijk. De gemeente Ameland wil hier graag verandering in brengen. Zij hebben derdejaars marine policy studenten van Van Hall Larenstein te Leeuwarden gevraagd om een proces omtrent dit probleem te faciliteren. Het doel van dit proces is om een aantal mogelijkheden te vinden die het gebied rond de veerdam aantrekkelijker maken. Door middel van literatuuronderzoek en interviews zijn de antwoorden gevonden op de vragen “wat zijn de wensen en ideeën van de stakeholders?” (deelvraag 1) en “wat is volgens individuele stakeholders de beste manier om het gebied op te waarderen?” (deelvraag 2). Voor deelvraag 1 heeft elke stakeholder zijn of haar ideale beeld gegeven voor het gebied op een kaart. Deze kaarten bevinden zich in bijlage 1. Voor deelvraag 2 zijn de resultaten die verkregen zijn in deelvraag 1 verwerkt in een stakeholdersanalyse. De conclusies van deze analyse leverden de kansen en knelpunten in dit gebied op. Deze resultaten zijn verwerkt in kaarten per thema. Deze zijn terug te vinden in bijlage IV. Om deelvraag 3 “Wat zijn de mogelijkheden voor de integratie van de individuele ideeën tot een gezamenlijk plan voor herinrichting?” te kunnen beantwoorden is er een stakeholdersbijeenkomst georganiseerd. De resultaten verkregen in deelvraag 2 zijn gebruikt als input voor deze bijeenkomst. De resultaten van deelvraag 3 zijn ook verwerkt tot kaarten. Deze zijn terug te vinden in bijlage V. Met het beantwoorden van de bovenstaande vragen kan de vraag “Wat zijn de mogelijkheden voor herinrichting van het westelijke deel van de veerdam op Ameland, op basis van de wensen en ideeën van de betrokken partijen en de randvoorwaarden die de gemeente heeft gesteld?” worden beantwoord. Hieronder staan de mogelijkheden tot opwaardering beschreven. Natuurwaarden (opwaardering van de natuur & afval): De natuurlijke slenk in het gebied moet worden hersteld en het afval dat zich verzameld in de hoek tussen de Waddenzeedijk en de veerdam moet vaker worden opgeruimd. Wie dit laatste gaat doen moet nog worden besloten, maar dit vormt geen groot probleem (de partijen hebben toegezegd hier samen uit te komen). Aantrekkelijkheid en indeling De kiters missen een aantal faciliteiten, waaronder: voldoende parkeergelegenheid, douches en toiletten. De sanitaire faciliteit zou eventueel kunnen worden gerealiseerd in samenwerking met de jachthaven. Daarnaast is aangegeven (door meerdere stakeholders) dat een informatiepunt, restaurant of uitkijkpunt op de kop van de veerdam wenselijk is. De schuine delen van de veerdam kunnen worden recht getrokken. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid om bijvoorbeeld muurtjes te plaatsen, als kustverdediging, die gelijk dienst kunnen doen als bankje met uitzicht op het gebied ten westen van de veerdam. De indeling van het gebied kan anders volgens de stakeholders. De voornaamste punten zijn: Meer prullenbakken op de dijk en een groter strandje zodat de kiters hun vliegers veilig op kunnen laten (dit zorgt nu wel eens voor problemen). Daarnaast moet het fietspad/onderhoud pad dat onderaan de dijk ligt verlegd worden naar de top van de dijk. Hierdoor wordt de oversteek verplaatst naar de top van de dijk wat de verkeerssituatie overzichtelijker maakt. Ten slotte zijn alle partijen, die aanwezig waren op de bijeenkomst, van mening dat de boei in het kitegebied verplaatst of verwijderd kan worden mits dit qua regelgeving mogelijk is.

15

Aanbevelingen Onderstaande aanbevelingen zijn gebaseerd op de bijeenkomst en de interviews. Deze aanbevelingen zijn input voor het verdere proces. De kiters hebben behoefte aan een groter oplaat gebied of veld (eventueel inclusief parkeergelegenheid) op de dijk voor het oplaten van de kites, het kite-gebied zelf hoeft niet groter. Idealiter gezien willen de kiters een stuk terrein op de dijk voor kite doeleinden. De limiterende factoren voor dit plan zijn de zee, de ondergrond en de regelgeving van de dijk. Onderzoek naar de mogelijkheden voor een groter gebied zal moeten worden uitgevoerd in ieder geval in samenwerking met de kiters en Wetterskip Fryslân. Er is behoefte aan een veiligere verkeerssituatie bovenop de dijk (ter hoogte van restaurant De Piraat). Als opties worden door de stakeholders genoemd: Het verplaatsen van de oversteek naar de kruin van de dijk zodat het overstekend verkeer vanaf beide kanten van de dijk opgemerkt kan worden en het laatste stuk fietspad vanuit westelijke richting naar de veerdam binnendijks leggen in plaats van het onderhoud pad. Het is aan te bevelen om met spoed te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn (met het oog op dijk regelgeving) en welke stakeholders hier eventueel dwars liggen. Royal Haskoning zou het rekenwerk moeten doen en Andre Zijlstra, Johan Brouwer en Johannes Veenstra moeten hierbij betrokken worden. Meerdere stakeholders geven aan dat het afval op dijk verminderd moet worden. Dit kan mogelijk door het plaatsen van meer prullenbakken en het vaker legen van de prullenbakken. Deze prullenbakken kunnen het beste op de dijk, dan wel veerdam, geplaatst worden. Daarnaast is een bewustwordingscampagne met betrekking op afval een wens van de kiters. De indeling van de veerdam en het omliggende gebied moet duidelijker worden gemaakt. Een informatiebord en een ontmoetingspunt voor grote groepen zou een goed begin zijn om het gebied overzichtelijker te maken. Het ontmoetingspunt, het informatiepunt en eventuele andere verbeteringen op dit gebied moeten verder worden onderzocht met in ieder geval de VVV en De Piraat. Alle stakeholders vinden de veerdam op dit moment onaantrekkelijk. Er zijn meerdere ideeën om de kop van de veerdam aantrekkelijk te maken. Bijvoorbeeld door een faciliteit te ontwikkelen op de kop en extra bankjes te plaatsen. Het is aan te bevelen om te kijken of er nog meer ideeën zijn en om te onderzoeken hoe fietsers de kop van de veerdam veilig kunnen bereiken. Hierbij moet rekening worden gehouden met de PKB, NBW en N2000. Er zijn veel ideeën voor extra faciliteiten in het projectgebied:  Extra bankjes op de veerdam of een muurtje om op te zitten.  Fietspad aan de westkant van de veerdam, gesplitst van het wandelpad.  Een Abri hokje, zodat er gerust kan worden in de luwte.  Sanitaire voorzieningen.  Informatieborden. Het is belangrijk dat al deze ideeën verder worden onderzocht op haalbaarheid i.v.m. wetgeving. Het afval op het strand moet vaker worden opgeruimd. Een samenwerking van de Gemeente Ameland en het Wetterskip Fryslân met betrekking tot dit probleem is een mogelijke oplossing. Door samen te werken kan er vaker worden opgeruimd op het strand. Voorwaarde hiervoor is dat het strandje goed bereikbaar blijft voor een eventuele tractor of iets dergelijks.

16

De stakeholders op de bijeenkomst waren het eens over het idee om de slenk in het gebied te herstellen. Om dit te realiseren is meer onderzoek nodig naar de mogelijkheden en onmogelijkheden voor het herstel van de slenk. Om bovenstaande aanbevelingen zoveel mogelijk kans van slagen te geven is het belangrijk dat deze besproken worden met alle stakeholders, Provincie Fryslân, Rijkswaterstaat en de Waddenvereniging.

17

Discussie Als methode voor het verkrijgen van specifieke informatie van stakeholders zijn interviews gebruikt. Voor deze interviews is een blauwdruk gemaakt zodat individuele interviewers op een eenduidige manier interviews af zouden nemen. Bij de beschrijving van sommige factoren is de blauwdruk niet concreet genoeg geweest waardoor de factoren te breed geïnterpreteerd zijn. Dit kwam voornamelijk naar voren bij de factor veiligheid. Bij deze factor werd de vraag door verschillende interviewers op een andere manier geïnterpreteerd. Op het gebied van de betrokken stakeholders zijn ook een aantal punten te noemen. Zo is het niet zeker of alle stakeholders die bij het gebied betrokken moeten/willen worden wel zijn benaderd. Hierdoor bestaat de mogelijkheid dat er stakeholders zijn die in een later stadium alsnog invloed uit proberen te oefenen. Van de veertien stakeholders die zijn uitgenodigd voor de bijeenkomst hebber er uiteindelijk vier deelgenomen. Hierdoor hebben niet alle partijen hun standpunten en belangen kunnen verdedigen tijdens de bijeenkomst. Ondanks dat er tijdens de interviews al is aangegeven wanneer de bijeenkomst zou plaatsvinden, bestaat de mogelijkheid dat de lage opkomst te wijten valt aan de laat verstuurde uitnodigingen. De uitnodigingen zijn laat verstuurd omdat de bevestiging van de locatie voor de bijeenkomst op zich liet wachten. Dit bleek achteraf een misverstand in de communicatie tussen de Gemeente Ameland, Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân en de studenten. Een punt wat hieruit naar voren komt is dat er te veel tussenpersonen in de communicatie waren waardoor er misverstanden en vertraging optraden.

18

Bijlage I. Interview protocol en blueprint Inleiding De inleiding tijdens het interview bestaat uit de volgende punten:  Welkom en voorstellen; o het doel van het interview  vertrouwelijkheid van gegevens; o vragen om toestemming voor opname apparatuur  waarom de respondenten gevraagd zijn;  indeling van het interview; o hoe het interview er uit gaat zien  totale tijd die het zal innemen; o +/- 60 min  Openingsvraag o Zie vragenlijst

Verantwoordelijkheden Interviewer   

   



Verzorgt de inleiding van het interview o Zie bovenstaand Introduceert vragen Vraagt door (‘follow-up’ vragen): o "Wanneer u [term of zin] zegt, wat bedoelt u dan?" "Het lijkt erop alsof u zegt …, klopt deze samenvatting?" o “kunt u dat verder uitleggen’’ o “dit begrijp ik niet helemaal” o “kunt u een voorbeeld geven?” Vraagt door d.m.v. samenvatten. Gebruikt vriendelijke conversatie om een comfortabele atmosfeer te creëren. Gebruikt pauzes van circa vijf seconden tijdens het interview. Behoudt leiding in het interview. o Wanneer afgedwaald raakt te worden, dient de interviewer het gesprek terug te brengen op het onderwerp. Sluit gepast af volgens een drie stappen conclusie: o Samenvatting; o Terugkoppeling aan de respondent en vragen of iets mist; o Toelichting verder proces o Uitnodiging voor bijeenkomst 28 okt. o Wie zal er bij de bijeenkomst aanwezig zijn? Contactgegevens? o Op de hoogte houden, hoe? o Contact opnemen voor eventuele vragen? o Bedanken en afronden

Protocol Vragen zijn bedoeld om respondenten langs de onderwerpen te leiden. Zij zijn vrij, en zullen aangemoedigd worden, om extra uit te wijden en toe te lichten. De interviewer zorgt wel dat alle onderwerpen aan bod komen. Vragen zijn genoteerd per nummer. Bij het nummer zijn soms verschillende opties genoteerd waaruit de interviewer een keuze kan maken. Ook zijn er ‘follow-up’ vragen, aangegeven met letters, en ‘probes’ aangeduid met Romeinse cijfers. Materiaal:  Adres gegevens, contact gegevens  Opname apparaat (telefoon, tablet etc.)  Notitieblok  Schrijfgerei  Vragenlijst*  Kaart*  Blueprint*  Interview protocol*  Factoren uitleg*  Vriendelijke blik o Goedgezindheid o Goed humeur * uitgeprint mee nemen. Iedere groep zorgt zelf dat deze papieren uitgeprint mee zijn.

Interview Inleiding van het gesprek Goedendag, Wij zijn ... en ... van de hogeschool Van Hall Larenstein in Leeuwarden. Allereerst willen wij u bedanken dat u tijd voor dit interview vrijmaakt. Dit interview wordt gebruikt om een beeld te krijgen van belangen, standpunten, ideeën en wensen van stakeholders die betrokken zijn bij de opwaardering van westelijke deel van de Veerdam op Ameland. Dit interview zal maximaal een uur duren. Heeft u er bezwaar tegen dat er een audio opname wordt gemaakt van dit interview? Tijdens dit interview hebben wij een kaart die u kunt gebruiken om uw verhaal te ondersteunen. U heeft vorige week een Email ontvangen met informatie over dit project. Zijn er naar aanleiding van deze email nog onduidelijkheden? Wij nemen dit interview op. Natuurlijk wordt alle informatie vertrouwelijk behandeld, er zullen geen persoonlijke gegevens gebruikt worden tijdens het verwerken van de informatie. Vragen 1. Wat is uw functie binnen de organisatie? o Kunt u kort (in 2 zinnen) omschrijven wat uw functie inhoudt? o Hoe gebruikt uw organisatie op dit moment het gebied? 2. Indien gebruiker: kunt u op de kaart aangeven waar u gebruiker bent in het gebied? o Wanneer gebruikt u dit gebied (seizoen, dag, tijd etc.) 3. Hoe ziet u uw formele rol in het gebied? (gebruiker, beheerder etc)(bij wie klopt u aan als u iets moet regelen betreffende dit gebied?) 4. Als u het voor het zeggen zou hebben, hoe zou u het gebied in willen delen? Heeft u bepaalde ideeën of wensen over het gebied? 5. Kunt u aangeven op de kaart hoe u het gebied in zou willen richten? (nazenden is altijd mogelijk)

De gemeente heeft voor dit project een aantal randvoorwaarden aangegeven. Daarnaast beschouwen wij zelf een aantal factoren als belangrijk. Wij willen graag weten hoe u deze factoren ziet en hoe u deze graag in de toekomst zou willen zien. (eventueel randvoorwaarden herhalen) Eerst de randvoorwaarden

1. Wat denkt u dat de huidige natuurwaarden van het gebied zijn? o Op wat voor manier zou volgens u de natuurwaarde van het gebied verhoogd kunnen worden? 2. Op dit moment ligt er vaak drijfafval in het projectgebied. Ondervindt u hier last van (direct of indirect)? 3. Heeft u ideeën over hoe het afval op het strand (binnen het gebied) kan worden opgeruimd? 4. Op wat voor manier zouden volgens u de golven kunnen worden gebroken? (golfbreker voor de kust) kijkend naar de onderstaande aspecten: o Toegankelijk? o hard/zacht? o Materiaal? o Duurzaamheid? o vorm? 5. Hoe kijkt u aan tegen de huidige activiteiten (o.a. kiten, Staand want en pieren steken) van het gebied? o Wat zou u eventueel willen veranderen aan deze situatie? Dan gaan wij nu over tot de zaken die wij als studenten aanvullend voor dit project van belang achten...

Opmerking: vanaf hier zelf de volgorde en belangrijkheid van vragen bepalen Toerisme 6. Hoe beschrijft u de aantrekkelijkheid van het projectgebied voor toeristische activiteiten. o Wat zou u eventueel willen veranderen aan deze situatie? Aantrekkelijkheid 7. Vindt u het gebied aantrekkelijk (bijv. zou u er een avondwandelingetje maken)? o Wat zou u eventueel willen veranderen aan deze situatie? Toegankelijkheid 8. Is het gebied in uw ogen toegankelijk? Kunt u er makkelijk komen en uw activiteit uitvoeren? o Wat zou u eventueel willen veranderen aan deze situatie? Duurzaamheid 9. In hoeverre vindt u het belangrijk dat er bij de herinrichting wordt gewerkt met duurzame materialen? Faciliteiten 10. Zijn de huidige aanwezige faciliteiten naar uw mening voldoende? o Welke aanpassingen en/of toevoegingen zou u willen doen? Afsluiting van het gesprek Terugkoppeling aan de respondent en vragen of iets mist; Toelichting verder proces

Uitnodiging + bevestiging komst voor bijeenkomst 28 okt. Wie zal er bij de bijeenkomst aanwezig zijn? Contactgegevens? Op de hoogte houden, hoe? Contact opnemen voor eventuele vragen? Bedanken en afronden

Uitleg van de termen Veiligheid: Veiligheid is de mate van afwezigheid van potentiële oorzaken van een gevaarlijke situatie of de mate van aanwezigheid van beschermende maatregelen tegen deze potentiële oorzaken. In dit proces wordt onder veiligheid de Dijkveiligheid en veiligheid in het gebied ten westen van de Veerdam bedoeld Beleid: Welk beleid heeft invloed op het projectgebied? Duurzaamheid: Ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. In dit proces wordt onder duurzaamheid de duurzaamheid van de gebruikte materialen voor de aanpassing van het projectgebied bedoeld. Natuur: Een landschap dat niet of nauwelijks is veranderd door menselijk handelen. In dit project wordt onder natuur de opwaardering van het natuurlijk landschap ten westen van de Veerdam verstaan. Hierbij wordt gekeken naar: heeft de stakeholder belang bij de natuur, of bij opwaardering van de natuur in dit gebied. Golfbreker: Een golfbreker is een constructie die parallel of schuin ten opzichte van de kustlijn staat om de golven te breken (en zo de energie in de golf te verlagen). Heeft de stakeholder eisen voor de Golfbreker en hoe staat de stakeholder tegenover een golfbreker (wel of niet in het gebied). Toegankelijkheid: bereikbaarheid van het strandje en het stuk onder aan de dijk/dam in de zogenoemde ‘oksel’. Afval: Materiaal van negatieve waarde in het projectgebied. Zijn de stakeholders bereid om dit gebied schoon te maken? Ondervinden zij hinder van het afval? Activiteiten: Aanwezige en te behouden activiteit -> kitesurfen, pierensteken, staand want vissen. Toerisme: Vrijetijdsbesteding in een ander gebied. Wat is het belang van groei van het toerisme op Ameland? Aantrekkelijkheid: Heeft de stakeholder belang om de aantrekkelijkheid van het projectgebied te vergroten. Faciliteiten: Hebben de stakeholders belang bij extra faciliteiten op het strand Financieel belang: heeft de stakeholder een financieel belang in het projectgebied? Invloed: Invloed van de actor in het gebied en op project (direct en indirect) Positie: Waar staat de stakeholder in relatie tot de andere stakeholders in het projectgebied. Macht: Macht van de actor in het gebied en op het project/ Hoe beïnvloedt de actor het gebied of het project? Visie: Visie van de actor voor het projectgebied.

Bijlage II. Stakeholder kaarten

Kaart 1. Wensen en ideeën van Kite Ameland.

Kaart 2. Wensen en ideeën van de Robbenboot.

Kaart 3. Wensen en ideeën van Stichting 't Leijegat.

Kaart 4. Wensen en ideeën van restaurant de Piraat.

Kaart 5. Wensen en ideeën van Vogelwacht Ameland.

Kaart 6. Wensen en ideeën van VVV Ameland.

Kaart 7. Wensen en ideeën van Arriva.

Kaart 8. Wensen en ideeën van Gemeente Ameland.

Kaart 9. Wensen en ideeën van Natuurwerkgroep Ameland.

Kaart 10. Wensen en ideeën van Wetterskip Fryslân.

Kaart 11. Wensen en ideeën van Beach Ameland.

Kaart 12. Wensen en ideeën van Ameland Adventure.

Bijlage III. Volledige kaart naar aanleiding van de Interviews

Kaart 13. Gecombineerde wensen en ideeën van alle stakeholders.

Bijlage IV. Kaarten voor aanvang van de bijeenkomst

Kaart 14. Visualisatie van de discussiepunten voor discussieronde 1 en 3 tijdens de bijeenkomst.

Kaart 15. Visualisatie van de discussiepunten voor discussieronde 1 tijdens de bijeenkomst.




Bijlage V. Kaarten na de discussierondes

Kaart 19. Visualisatie van de getrokken conclusies na discussieronde 1 van de bijeenkomst.



Versterking en opwaardering van de westzijde veerdam, Ameland

Recommend Documents