Nieuwsbrief | Nummer 9 | November 2013
Omlegging en opwaardering Zuid-Willemsvaart Inhoud
Nieuwe Zuid-Willemsvaart gaat Máximakanaal heten | Fietsers profiteren van opwaardering kanaal | ‘Weinig overlast door goede communicatie’ | Voorbereidingen verhoging brug A50 van start | Wiepen: zo zit het
Nieuwe Zuid-Willemsvaart gaat Máximakanaal heten De omlegging van de Zuid-Willemsvaart krijgt de naam Máximakanaal. Door het negen kilometer lange kanaal verbetert de bereikbaarheid van Brabant over water. Verder in dit artikel: een overzicht van de lopende werkzaamheden.
Mooie aanvulling Rijkswaterstaat heeft voor de naam ‘Máximakanaal’ gekozen, omdat dit goed aansluit bij de drie andere kanalen van Rijkswaterstaat in Zuid-Nederland die ook de namen van koninginnen dragen: het Julianakanaal, Wilhelminakanaal en Beatrixkanaal. Het Máximakanaal is daarop een mooie aanvulling.
Brug N279 De werkzaamheden aan de omlegging van de Zuid-Willemsvaart gaan intussen in volle gang door. Zo stort WillemsUnie in deze periode het brugdek van de brug N279. Het bouwen van de brug is in juni 2014 klaar, waarna asfalteringswerkzaamheden volgen. In de zomer van 2014 wordt de brug in gebruik genomen. Eind november is de brug Bruistensingel klaar.
Overige bruggen De Brug Graafsebaan is gereed; ook het verkeer rijdt hier al overheen. Brug Bruistensingel is eind november klaar en de rotonde met fietsbrug is in april 2014 gereed. Ook de brug Nieuwe Empelseweg is eind november klaar, waarna het verkeer er overheen gaat rijden en de Hustenweg in Empel dicht gaat. In februari 2014 is de brug Beusingsedijk klaar.
Sifons Het werk aan de diverse sifons verloopt ook voorspoedig. WillemsUnie rondt de werkzaamheden aan Sifon de Aa eind november af. Sifon de Wamberg is inmiddels gereed en in gebruik genomen. De bouw van Sifon Nieuwe Vliet is in december klaar.
Sluizen Ook de bouw van de sluizen ligt op schema. Zowel sluiscomplex Empel als sluis Hintham komen in juni 2014 gereed, waarna bij beide sluizen de centrale bediening wordt aangebracht.
Onderzoek Het onderzoek naar niet gesprongen explosieven en het archeologisch onderzoek bij de nieuwe sluis Empel is afgerond. Deze sluis is onderdeel van de Empelsedijk en zorgt voor veiligheid bij hoogwater. Na het plaatsen van de sluisdeur, op 22 augustus, was die veiligheid gegarandeerd. Begin oktober werd de dijk doorgegraven. Een mijlpaal.
Fietsers profiteren van opwaardering kanaal Bij de opwaardering van de Zuid-Willemsvaart tussen Den Dungen en Veghel worden flinke stappen gezet. De Milrooijse brug en de Harry Kinnardbrug zijn opgehoogd. Voorjaar 2014 volgt de fietsbrug in het Gazellepad. Voor fietsers verbetert de situatie.
Milrooijse brug hoger Het brugdek van de Milrooijse brug is 1,25 meter hoger komen te liggen. ‘Dit ging veel sneller dan verwacht’, vertelt Johan van Alphen, omgevingsmanager van het project. ‘Het opvijzelen van het brugdek was in acht uur gedaan, terwijl we er een volle dag voor hadden gerekend.’
Veiliger Tegelijk met de ophoging van de brug zijn er verschillende verbeteringen uitgevoerd. Van Alphen: ‘Zo zijn de buitenbochten in de toe- en afritten verruimd. Hierdoor hebben fietsers meer ruimte. En dat is veel veiliger. Ook hebben fietsers nu beter zicht op het brugverkeer, omdat we de hoge struiken in de hoeken van de toeritten hebben weggehaald.’
Gelijkmatiger helling Een ander verschil dat de fietser zal merken, is dat de helling naar de brug toe gelijkmatiger verloopt. ‘Vroeger moesten fietsers nog even een tandje bijzetten voordat ze de brug opgingen, maar dat is verleden tijd. De helling is nu overal gelijk’, verklaart Van Alphen.
Brug bij Schijndel Ook bij de Harry Kinnardbrug bij Schijndel past aannemerscombinatie Vissers Ploegmakers/F.P.H. Ploegmakers de helling aan tijdens de ophoging. ‘Maar omdat de fietsers een flauwere helling hebben dan de auto’s, is er halverwege een hoogteverschil’, vertelt Van Alphen uit. ‘Dit lossen we veilig op met bijvoorbeeld een gelijkmatig talud.’
Fietspad naar Den Bosch In samenspraak met de gemeente Schijndel, de provincie en de Fietsersbond is ervoor gekozen aan de Schijndelse kant, ongeveer halverwege de toerit naar de Harry Kinnardbrug, een fietsverbinding richting het kanaal te maken. ‘Daardoor komt er een aansluiting op het toekomstige fietspad van ’s-Hertogenbosch naar Veghel. Een grote vooruitgang.’
Fietsbrug Gazellebrug Op verzoek van de gemeente Veghel is besloten om de brug in het voorjaar van 2014 te verhogen, en niet (zoals eerder gecommuniceerd) in de zomerperiode van 2013. Daarmee kan ‘werk met werk’ worden gemaakt. De gemeente gaat namelijk tegelijkertijd de Gazellebrug opknappen. Voor (brom)fietsers komt er tijdens de werkzaamheden een omleidingsroute.
De buitenbochten van de Milrooijsebrug zijn verruimd en hoge struiken zijn weggehaald. Fietsers hebben nu beter zicht op het overige brugverkeer.
Rijkswaterstaat
Frans van de Veerdonk, bewoner van de Graafsebaan: ‘De communicatie over de werkzaamheden was prima. Daardoor heb ik weinig overlast ervaren.’
‘Weinig overlast door goede communicatie’ De brug over de omgelegde ZuidWillemsvaart bij de Graafsebaan is sinds september klaar en open voor verkeer. Voor de bewoners van de Graafsebaan is er de afgelopen jaren het nodige veranderd. Hoe heeft bewoner Frans van de Veerdonk dat ervaren?
In goede banen Ingetrilde damwanden, 120 ingeboorde palen, gerooide bomen, wegomleggingen en gesloopte panden. Er is veel gebeurd in de omgeving van de Graafsebaan. Volgens bewoner Frans van de Veerdonk is al die overlast echter in goede banen geleid.
daar wel van hebben geleerd. Aannemer WillemsUnie heeft qua communicatie dan ook goed werk geleverd.’
Schadeloket Valse start ‘Er was wel sprake van een valse start’, aldus Van de Veerdonk. ‘Oorspronkelijk was de brug gepland in het huidige tracé van de Graafsebaan en zouden we een damwand van zo’n vier meter voor ons huis krijgen. Dat moesten we in de krant lezen. Iets wat overigens eerder de gemeente aan te rekenen was dan Rijkswaterstaat of WillemsUnie.’
Goed overleg Lessen uit het verleden ‘De aanleg van het kanaal en alles wat daarbij komt kijken, is niet het eerste grote project in deze omgeving’, zegt Van de Veerdonk. ‘In 2003 is de A59 omgelegd, daarna is de A2 verbreed. Ik denk dat Rijkswaterstaat en de andere betrokkenen
minder geluidsoverlast op, het verkleint ook de kans op schade.’
De bewoners van de Graafsebaan hebben zich tegen die oorspronkelijke plannen gemobiliseerd. Met succes. Andere mogelijke pijnpunten zijn daarna volgens Van de Veerdonk in goed overleg opgelost, zoals het inboren van palen voor de brug in plaats van heien. ‘Trillen levert niet alleen
Van de Veerdonk vertelt dat hij desondanks toch schade heeft opgelopen gedurende de werkzaamheden. ‘Dat hebben we gemeld bij het schadeloket. Er zijn twee experts komen kijken, maar de uitslag is nog even afwachten. Ik hoop op een correcte afhandeling.’
Dag van de Bouw ‘Desalniettemin hebben we weinig overlast ervaren’, vertelt hij. ‘De communicatie over de werkzaamheden was prima, en kleine attenties zoals een fles wijn voor Kerst zijn ook een aardig gebaar. Ook de Dag van de Bouw heeft zeker bijgedragen aan de goede verstandhouding.’
Omlegging en opwaardering Zuid-Willemsvaart
Voorbereidingen verhoging brug A50 van start De verhoging van de Julian J. Ewellbrug in de A50 over de Zuid-Willemsvaart, ter hoogte van Veghel, is gegund aan Rasenberg Wegenbouw B.V. De aannemer is bezig met de voorbereidingen, zodat begin augustus 2014 met de verhoging kan worden gestart.
Dag en nacht De werkzaamheden gaan gedurende deze twaalf dagen dag en nacht door. Lorkeers: ‘Dat moet ook wel. Maar door de werkzaamheden “kort maar hevig” en midden in de zomervakantie uit te voeren, wordt de hinder voor het wegverkeer zoveel mogelijk beperkt.’
Breder pakket De brug in de A50 wordt ruim één meter hoger. De verhoging is onderdeel van een breder pakket maatregelen. Zo verbreedt en verdiept Rijkswaterstaat de ZuidWillemsvaart tussen Den Dungen en Veghel en wordt het kanaal bij ’s-Hertogenbosch omgelegd. Hierdoor kunnen straks schepen met drie lagen containers – klasse IV-schepen – door het kanaal varen.
Gesprek Hoogerwerf vertelt dat Rasenberg op korte termijn in gesprek gaat met de bedrijven op de bedrijventerreinen De Dubbelen en De Amert. ‘Zo zorgen we ervoor dat de grote logistieke bedrijven de gevolgen van de werkzaamheden nu al in hun planning meenemen. Ook voor hen proberen we de overlast immers zoveel mogelijk te beperken.’
Bereikbaarheid Rijkswaterstaat zorgt met het pakket maatregelen voor een betere bereikbaarheid van bedrijven en havens langs het kanaal. Ook de hoeveelheid files zal afnemen: een schip met drie lagen containers kan 99 vrachtwagens van de weg halen. Daarnaast leiden de maatregelen tot een afname van de CO2-uitstoot.
Voorbereidende werkzaamheden Rasenberg is verantwoordelijk voor de verhoging van de brug in de A50. Projectmanager Mark Lorkeers vertelt dat de voorbereidende werkzaamheden in volle gang zijn. ‘Dat varieert van het opstellen van plannen en ontwerpen tot de communicatie met wegbeheerders en bedrijven. In mei 2014 beginnen we concreet met de werkzaamheden buiten.’
A50 afgesloten Omgevingsmanager Paul Hoogerwerf vult aan dat deze eerste werkzaamheden ‘s nachts plaatsvinden. ‘Het verkeer ondervindt hier weinig hinder van. Pas in de zomervakantie wordt het voor een korte tijd menens. Van vrijdag 1 augustus ’s avonds tot maandag 4 augustus ’s ochtends is de A50 afgesloten. Dan vinden onder meer vijzelwerkzaamheden plaats.
Afsluiting rijbanen Ook zal het verkeer vijf dagen voor en vijf dagen na de weekendafsluiting hinder ondervinden van de werkzaamheden. ‘Dan is eerst de ene en vervolgens de andere rijbaan inclusief toe- en afrit nr. 11 afgesloten’, vertelt Lorkeers. ‘In deze periode worden onder andere de aarden banen aan weerszijden van de brug opgehoogd.’
Rijkswaterstaat
Omgevingsmanager Paul Hoogerwerf (links) en projectmanager Mark Lorkeers van aannemer Rasenberg Wegenbouw.
De wiepen worden ter plekke gevlochten en tegen de bodem bevestigd.
Wiepen: zo zit het Voor de oeververdediging bij de Poeldonk worden zogenaamde wiepen geplaatst. Dit zijn gevlochten matten van wilgentenen. Wiepen vlechten is een oud ambacht, dat anno 2013 nog steeds succesvol voor de Nederlandse waterbouw wordt ingezet.
Wat zijn wiepen? Wiepen zijn matten van gevlochten wilgentenen. Sinds de negentiende eeuw gebruikt Rijkswaterstaat deze matten al voor de waterbouw. Ze gaan erosie van de oever door het water tegen. Een prachtig staaltje, oer-Nederlands vakwerk.
Waarom worden bij de Poeldonk wiepen gelegd? Omdat er op die plek een natuurvriendelijke oever komt. Wilgen matten passen daar goed bij, omdat wilgen van nature veel aan water groeien. Wiepen leggen is een beproefde waterbouwtechniek, die bijvoorbeeld ook bij de Deltawerken is gebruikt. Wiepen zijn bovendien duurzaam: de matten gaan lang mee en komen uit eigen land.
Hoe worden de wiepen geplaatst? De wiepen worden ter plekke gevlochten, omdat de matten te groot zijn om te vervoeren en te stug zijn om te vouwen. Een hydraulische kraan zorgt ervoor dat ze deels tegen de oever en deels op de bodem van het kanaal komen te liggen. Omdat wilgenhout drijft, wordt over de matten een laag stenen gestort.
Hoe gaat dat storten in zijn werk? De stenen zorgen ervoor dat de wiepen op hun plek blijven liggen en niet gaan drijven. De stenen worden deels vanaf een schip op de bodem geplaatst en deels vanuit een vrachtwagen gestort. Het storten vanaf de vrachtwagen gebeurt naar verwachting in week 47. Mogelijk geeft dit voor de omwonenden wel wat geluidsoverlast.
Wanneer worden de wiepen gelegd? Eind oktober is begonnen met het leggen van de wiepen. Volgens planning is de oeververdediging eind 2013 klaar. Dan start de afwerking van de oevers met grondwerk.
Dit is een uitgave van Rijkswaterstaat www.rijkswaterstaat.nl 0800 - 8002 (gratis, dagelijks 06.00 - 22.30 uur) november 2013 | zn1113zb050