Verslag van de Algemene Ledenvergadering van de Vereniging Fries Scheepvaart Museum op woensdag 30 april 2014
1. Opening De voorzitter opent om 19.30 uur de vergadering.
2. Mededelingen Blijkens de presentielijst zijn 48 leden aanwezig. De voorzitter meldt dat van de volgende leden bericht van verhindering is ontvangen: P. Venema, P. van den Bergh, W. Steenaart, W, Wijnja, mw. J.M.C. van der Kuil-Turkstra, mw. T. Velds-Koster en van de bestuursleden P. Schulting en mw. M. Taselaar. We hebben in de afgelopen maanden gehoord dat de vereniging in enkele nalatenschappen wordt bedacht voor in totaal een bedrag van circa € 25.000. Wij zijn daar erg dankbaar voor.
3. Notulen van de vergadering van 24 april 2013 Het verslag geeft geen aanleiding tot vragen en opmerkingen en wordt daarmee conform vastgesteld.
4. Jaarverslag van de secretaris De secretaris zegt dat het verslag in het algemeen hetzelfde beeld geeft als voorgaande jaren. Hij noemt Enkele bijzonderheden, die in het verslag worden vermeld. Voor de inspectie van de onderhoudstoestand en te verwachten onderhoudswerkzaamheden in de komende jaren is de Monumentenwacht ingeschakeld. Zij hebben een uitvoerige inspectie gedaan, waaruit een aantal noodzakelijke werkzaamheden zijn gebleken. Verder is de binnentuin in het afgelopen jaar heringericht. De jaarlijkse excursie, vorig jaar naar Amsterdam, was erg succesvol blijkens de grote deelname – twee maal een praktisch volle tweedeksbus – en de reacties van de deelnemers. Uit het jaarverslag blijkt ook dat vorig jaar opnieuw het ledental is gedaald, zij het maar beperkt. In de afgelopen anderhalf jaar zijn diverse activiteiten ontwikkeld om nieuwe leden te werven, maar de resultaten daarvan zijn tot nu toe beperkt. Dat geeft aanleiding ook de leden op te roepen in hun eigen netwerk van familie, vrienden en bekenden na te gaan of er mogelijk bij mensen belangstelling kan worden gewekt om ons museum te ondersteunen door lid te worden. Uit de discussie twee jaar geleden in de ledenvergadering is gebleken dat een groot aantal leden juist als maatschappelijk draagvlak voor het museum belangrijk wordt geacht.
5. Jaarverslag van de penningmeester De penningmeester licht de jaarcijfers toe aan de hand van de balans. De gebouwen zijn daarin op € 0 gesteld. Enerzijds omdat een reële waarde voor museumgebouwen moeilijk te bepalen is, maar ook omdat oorspronkelijk voor verwerving van panden gesloten hypothecaire leningen zo snel mogelijk zijn afgelost en later ook panden uit eigen middelen zijn verworven of geërfd. Op de balans staat voor € 57 een geërfd stukje grond aan de Wellesloot aangegeven; dit kan worden afgewaardeerd. Om het vermogen van de vereniging ook op langere termijn te kunnen continueren is destijds gekozen voor belegging via private banking met een gematigd defensief pakket bij een gerenommeerde bank. Aan de hand van dat profiel is een verdeling in het pakket aangebracht, die redelijk safe is gebleken: als gevolg van de crisis hebben we wat verloren, maar dat is inmiddels ruimschoots weer opgevangen. De opbrengsten van de beleggingen zijn over het afgelopen jaar bruto zo’n 5% geweest, waar we best blij mee mogen zijn. Omdat we zelf niet de kennis in huis hebben om voortdurend de juiste beslissingen over de beleggingen te nemen, is in het afgelopen
jaar besloten onze huisbankier een mandaat te geven om optimaal met ons belegd vermogen te handelen met inachtneming van het afgesproken profiel en pakket. De algemene reserve is het deel van het vermogen dat is vrijgemaakt voor bijdragen aan de stichting voor speciale activiteiten, bijvoorbeeld de aan de tentoonstelling van werk van Ten Cate verbonden bijzondere vervoerskosten. Het gebouwenfonds is een reservering voor groot onderhoud en eventuele verbouwingen. Uit het aankoopfonds kan de stichting bijdragen krijgen voor grotere aankopen ten behoeve van de collectie. Het Sustring-Sytsmafonds is geoormerkt geld conform het testament van de heer Sustring. De verlies- en winstrekening over 2013 loopt redelijk synchroon met voorgaande jaren, behalve dat we vorig jaar geen legaten of erfenissen hebben ontvangen en dat is in het resultaat goed te merken. Er zijn vanuit de vergadering geen vragen over het financieel jaarverslag. 6a. Verslag van de kascommissie De heer Van der Winden zegt dat hij en de heer Van Wayenburg als kascommissie bij de penningmeester de boeken hebben bekeken. Zij zijn van mening dat de financiële stukken kloppend en goed leesbaar zijn en er net als eerdere jaren verzorgd uitzien. De vereniging is kerngezond en dat is in een tijd van museale en culturele tekorten iets om trots op te zijn. De enige opmerking is het advies het te verwaarlozen bedrag, dat op de balans onder activa staat voor een resterend stukje onverkoopbare grond, af te boeken. De vergadering stemt daarmee in. De commissie stelt voor de penningmeester te bedanken en decharge te verlenen. De vergadering neemt dat voorstel met applaus over. De voorzitter bedankt de commissie voor haar werkzaamheden. 6b. Benoeming kascommissie In het kader van de periodieke wisseling van de commissie stopt de heer H. van der Winden als lid. De voorzitter bedankt hem voor zijn inzet. Het huidige reservelid, de heer H. Visser, zal naast de heer J.P.A.M. van Wayenburg lid van de kascommissie zijn. De heer W. Banning te Heerenveen is bereid als reservelid van de commissie te fungeren. 7. Verslag van de directeur We gingen er vanuit dat het bezoekersaantal van 33.000 in 2012 een eenmalige piek zou zijn in verband met het gereed komen van de verbouwing. Veel mensen zijn dan nieuwsgierig om te zien hoe het is geworden. Gelukkig bleef de groei voor een belangrijk deel behouden: in 2013 hadden we bijna 29.000 bezoekers; dat is altijd nog 7.000 meer dan het jaargemiddelde van voor de verbouwing. We zijn heel blij dat de groei zich bestendigt. Het succes ligt voor een deel in het gebouw. Meer dan voorheen kunnen we uitpakken met tentoonstellingen. Bijzonder was de expositie over Eerde Beulakker, die nog een extra lading kreeg na zijn overlijden. Voor hem en zijn vrouw was de tentoonstelling ook een soort slotakkoord van zijn leven, zo hoorden we achteraf. De tentoonstelling over de Strontrace sloot aan bij het jubileum van deze race en bij hedendaagse thema’s als duurzame vrachtvaart op windkracht. Met galerie De Roos van Tudor maakten we weer een mooie kunstexpositie onder de titel Wetter II, die een pracht van een recensie kreeg in de Leeuwarder Courant. Kunst trekt een heel eigen publiek, dat anders misschien wel niet naar ons museum komt.
Blijvend succesvol is ook het kindermuseum. In samenwerking met AKTE2 weten we onze educatieve programma’s goed in de markt te zetten. Dat lukt alleen door goed te luisteren naar waar het onderwijs behoefte aan heeft en daar bij aan te sluiten. Het programma ‘Een jas vol verrassingen’ trok maar liefst 38 schoolklassen. In het najaar was er het programma ‘Niet chillen maar drillen’. Met behulp van het vrijwilligersteam – het E-team – werden 53 schoolklassen door het museum geleid. Tijdens schoolvakanties waren er ook weer diverse activiteiten. Het drukst is het in de voorjaarsvakantie. In één week tijd kwamen er toen 1600 kinderen en pakes en beppes naar het museum. Dankzij de hulp van tientallen vrijwilligers lukte het om ze in één middag om te vormen van landrot naar zeebonk. Ook in de andere schoolvakanties waren er activiteiten. In totaal hebben 5700 kinderen en hun begeleiders mee gedaan aan georganiseerde activiteiten van het educatieteam. Los daarvan kwamen er ook veel kinderen in gezinsverband, die met bijvoorbeeld een speurtocht door het museum kunnen. Groepsbezoeken waren er ook heel veel. Er werden 236 groepsontvangsten georganiseerd en dat leverde 6.611 bezoekers op. Onze rondleiders hebben 94 groepen begeleid in het museum (2.764 bezoekers). De stadsgidsen werden ingezet voor 106 groepen (1.989 bezoekers). En de vrijwilligers van de catering hebben 98 groepen met 2.952 mensen voorzien van koffie en thee. Grytsje Feitsma en Joke Leeverink hadden het razend druk met het boeken van de groepen. Touroperators en gasten van passagiersschepen weten de weg naar het museum goed te vinden. Er waren in het afgelopen jaar 134 nieuwe aanwinsten, variërend van de laatste brugwachtersklomp die in de gemeente Súdwest-Fryslân werd gebruikt tot een kapitaal schilderij van Makkum, dat werd geschilderd door Cornelis Springer. De aanwinsten werden geregistreerd door Jelle Koenen; hij houdt de hele voorwerpendatabase bij, die nu 23.149 voorwerpen bevat. Jeannette Tigchelaar begeleidt de onderzoekers in de bibliotheek en het archief. Ook behandelt ze de aanvragen voor beeldmateriaal. Onze fotocollectie bevat maar liefst 44.352 foto’s en dia’s – alles is gedigitaliseerd. In de tweede helft van het jaar werd door Jeannette gewerkt aan de vernieuwing van de website. Onze nieuwe huisstijl was nog niet te zien op de oude website. In samenspraak met de ontwerper van de huisstijl kreeg de site een ander uiterlijk. Een paar weken geleden ging de nieuwe site online en de reacties zijn positief. Hij ziet er frisser uit dan de vorige, zeggen mensen. In 2013 bezochten bijna 235.000 mensen onze website; dat zijn ongeveer 650 per dag. Zij bekeken ongeveer 1,4 miljoen pagina’s. Die nieuwe huisstijl werd genomineerd voor de Vredeman de Vries ontwerpprijs van de provincie. We eindigden bij de laatste 6. Dat vonden we toch wel eervol, want er waren zo’n 60 inzendingen. Een andere eervolle prijs was de toegankelijkheidsaward van de gemeente Súdwest-Fryslân. Otwin van Dijk, lid van de Tweede Kamer, reikte de prijs uit. We kregen deze prijs omdat we tijdens de verbouwing samen met de architect goed overleg hebben gehad met de Commissie Integratie Gehandicapten, en ook gevolg hebben gegeven aan hun adviezen inzake liften, ringleiding, hellingbanen, zichtbaarheid tot en met de dikte van de leuningen. Het Kamerlid had nog wel wat kritiek op de gemeente: de helling in de trottoirband is nog steeds niet aangepakt en de parkeerplaatsen voor gehandicapten komen aan de bestuurderskant uit aan de grachtkant, wat erg gevaarlijk is. Wethouder Akkerman, die erbij aanwezig was, beloofde beterschap. Wanneer ze straks dezelfde portefeuille houdt, zullen we haar er nog eens aan herinneren, want het is al weer een half jaar geleden.
In de vaste opstelling zijn nog wat dingen veranderd en aangevuld. Zo kwam er een multimediapresentatie bij de afdeling scheepssier. Zo’n presentatie was al gemaakt bij de afdeling scheepsbouw. Twee onderwerpen, waar onze bezoekers veel vragen over hadden. Door middel van foto’s, animaties en filmpjes kunnen ze op een touchscreen het verhaal nu beter mee krijgen. Mooie activiteiten dus in 2013. Dankzij de grote inzet van personeel en vrijwilligers lukt het ook om dit alles in goede banen te leiden en om het activiteitenniveau hoog te houden. Het is niet voor niets dat we eind vorig jaar ons 75-jarig jubileum ook hebben gevierd met een feestavond voor personeel en vrijwilligers. Samen zijn zij de motor van het museum. Als het gaat om de financiën zijn er wel eens zorgen. De gemeente maakte in 2013 een aanzet tot een nieuw museaal beleid, waarbij museumsubsidies uit de oude gemeenten nog eens tegen het licht zijn gehouden. Natuurlijk moeten er regels zijn voor de verdeling van de gelden. Er zijn in onze gemeente 16 musea, rijp en groen, groot en klein. Het verdelen van de subsidie is dan lastig, omdat het appels en peren zijn. Helemaal ingewikkeld wordt het wanneer je ook rekening moet houden met oude rechten. Een dergelijke harmonisatie wordt overal in de gemeente doorgevoerd, of het nu gaat om dorpshuizen, muziekkorpsen of oud papier. Maar bij de musea is het wel bijzonder ingewikkeld. Even dreigde er voor ons museum een regeling die wel erg ongunstig was. Die is nog niet doorgevoerd; ook hier is het wachten op een nieuwe wethouder en wat hij of zij gaat doen is nog niet duidelijk. En blijft het museum ieder jaar in onzekerheid over mogelijke bezuinigingen. Gelukkig wisten we ook in 2013 een paar bedrijven aan ons museum te verbinden, die ons financieel ondersteunen. De eigen inkomsten uit entree, winkel, catering en sponsoring zijn de laatste jaren bijna verviervoudigd. Dat dit lukt in crisistijd is positief. We merken dat we onze partners ook iets te bieden hebben en dat we een goede naam hebben, die we op deze manier ook te gelde kunnen brengen. Daar zijn we blij mee en we vullen er de gaten mee, die door de overheidsbezuinigingen ontstaan. Bij ons nog geen ontslagen, zoals in veel andere musea. We hopen dat we dat volhouden, maar dat is niet zeker. Gelukkig bezuinigt uw Vereniging niet en blijft u ons als ware vrienden ondersteunen. Een woord van dank aan het bestuur en aan u als leden is dan ook op zeker zijn plaats. En als ik dan toch bedank, wil ik ook graag mijn speciale dank uitspreken aan de afscheid nemende bestuursleden Jetty Gaastra en Kees Dros. Kees ken ik vooral van de bouwcommissie, waar wij beiden samen met Toon Kapma in zaten. We hebben samen veel meegemaakt tot zelfs een bijna gênante gebeurtenis bij het bezien van toiletten in een ander museum. Ik wil eindigen met het gastenboek, dat bij de entree ligt. Want we kijken vaak naar de aantallen bezoekers en naar de financiën, maar we doen het uiteindelijk voor de bezoekers. Hun reacties zijn dus minstens zo belangrijk als de aantallen en de bedragen; het gaat vooral ook om de kwaliteit. Uit het gastenboek en uit de enquêtes die we onder bezoekers houden, blijkt dat zij ons museum heel positief waarderen. Ik ga niet citeren, maar nodig u uit straks of later eens te bladeren in het gastenboek. Veel bezoekers, die ook nog eens zeer tevreden zijn: daar doen we het voor, ook in 2014. 8. Bestuursverkiezing De voorzitter geeft aan dat er in het bestuur twee vacatures ontstaan doordat hijzelf en mevrouw Gaastra na (ruim) 12 jaren niet weer herkiesbaar zijn. Het bestuur heeft twee leden bereid gevonden in het bestuur zitting te willen nemen, namelijk de heren Dinkelberg en Van Drooge. Met hen krijgen we een verjonging in het bestuur. Er zijn geen tegenkandidaten ingediend en de voorzitter vraagt de vergadering met deze kandidaten in te stemmen. De vergadering doet dit met applaus.
De voorzitter stelt de herbenoeming van de periodiek aftredende zittende bestuursleden mevrouw S.N. Paauwe en de heer J. Pruimboom voor. De vergadering bekrachtigt dit voorstel met applaus. De beide nieuwbenoemde bestuursleden stellen zich nader voor. De heer Friso van Drooge vertelt dat hij in Leeuwarden is geboren, maar in Harlingen is opgegroeid. Daar heeft hij leren zeilen en schaatsen. Hij is zeilinstructeur geweest in Heeg bij Piersma en voelt veel liefde voor de daar gebruikte mooie boten. In zijn jeugd heeft hij de kans gekregen op coasters op zee te varen. Toen hij in Groningen rechten was gaan studeren, ontdekte hij dat er een mogelijkheid was zee- en transportrecht te studeren; dat heeft hij in Rotterdam gedaan. Daarna heeft hij in de advocatuur transportrecht gedaan en nu werkt hij voor de verzekeringsmaatschappij Raets Marine. Hij behandelt daar schades, is dagelijks bezig met problemen met schepen over de hele wereld. Hoewel hij werkt in Rotterdam is hij als Fries met zijn gezin teruggegaan naar Friesland en woont nu in Indijk. Uit zijn levensverhaal blijkt duidelijk een betrokkenheid bij de scheepvaart. Zijn ouders waren al lid van deze vereniging. Hij is gaan roeien en ontmoette daar Pieter Schulting, die de roeiploeg een rondleiding in het museum heeft gegeven. Hij zag toen hoe mooi het museum is. De kans tot het bestuur toe te treden vindt hij super. Hij bedankt de vergadering voor het hem gegeven vertrouwen. De heer Toine Dinkelberg zegt minder scheepshistorie te hebben; hij is meer een landrot, geboren in Zwollerkerspel. Via zijn vrouw is hij in Sneek gekomen. Hij heeft daar leren zeilen, heeft in de Pampusklasse gezeild en heeft ooit in de Sneekweek gewonnen. Hij heeft drie geleden samen met Snakeware een internetbedrijf gestart en heeft in verband daarmee veel dingen afgezegd. Maar zijn schoonvader is hier jaren weekendsuppoost geweest. Daarom heeft hij een bestuursfunctie hier wel in overweging genomen. Hij staat daar heel positief in en vindt het heel leuk hier een bijdrage te gaan leveren. Hij heeft enkele jaren geleden een houten epoxy sloep laten bouwen en er ook zelf aan meegebouwd; de sloep heeft ook zeileigenschappen. Met Snakeware is hij bezig met het verbeteren van websites en speciaal ook met ledenwerving via websites. Hij hoopt op dat vlak hier zijn steentje te kunnen bijdragen; hij ziet daar wel een uitdaging. Hij heeft dat ook een aantal jaren voor de Sneker Pan gedaan. De voorzitter concludeert dat het duidelijk is dat we mensen met kwaliteiten hebben binnen gehaald. 9. Rondvraag Van de rondvraag wordt geen gebruik gemaakt. 10. Afscheid bestuursleden Dros en Gaastra De heer Dros spreekt mevrouw Gaastra toe. Hij merkt op dat zij al een jaar eerder dan hij in het bestuur is gestart. Opvallend was dat zij lange tijd de enige vrouw in het bestuur was; sinds 2009 is dat wat recht getrokken. Zij bracht typisch vrouwelijke eigenschappen mee in de mannenclub en heeft zich eerst veel bezig gehouden met boeken. Verder heeft hij als voorzitter met haar en met de vroegere secretaris Ank Schurer veel over de ledenreizen overlegd; nu hebben we daar een reiscommissie voor. Spannend was de tijd toen door de gemeente over de subsidiëring van de verbouwing moest worden beslist. Samen hebben ze een uitermate plezierige tijd meegemaakt. De heer Dros bedankt haar namens allen hartelijk voor alle werkzaamheden. Beiden blijven vrijwilligerswerk in het museum doen. Omdat zij geen cadeau voor zichzelf wilde, krijgt zij uit handen van de heer Dros een cheque voor het kindermuseum en bloemen. Mevrouw Gaastra bedankt voor de aardige woorden. Zij zegt waarschijnlijk een van de zeer weinigen te zijn, die Herre Halbertsma nog heeft meegemaakt. Vanuit haar werk in de bibliotheek had zij met hem contact en dat was het begin van haar betrokkenheid bij het museum. Als Halbertsma nu hier zou rondlopen, zou hij zijn ogen niet geloven. Zij wenst het bestuur verder veel succes in zijn werk.
De aantredende voorzitter de heer Brenninkmeijer zegt tegen de heer Dros dat zijn start in het bestuur destijds heel bijzonder was. Als het ware van de straat geplukt werd hij meteen voorzitter op grond van zijn competenties als huisarts in ruste en Texelse afkomst. Het zijn twaalf jaren met hoogte- en dieptepunten geweest. Een dieptepunt in het begin was toch wel het overlijden van de oud-voorzitter de heer Sustring en ook de afhandeling van zijn nalatenschap heeft een grote impact gehad. Dat had ook effecten op de verwerving van nieuwe panden ten behoeve van het museum en uiteindelijk heeft dat geleid tot de gehele vernieuwbouw. Dat leidde tot een weergaloze tijd in de bouwcommissie. Een hoogtepunt was ook de opening, samen met de Commissaris van de Koningin en de burgemeester, van het nieuwe complex. Een dieptepunt was het overlijden van Ank Schurer die toch als secretaris de rechterhand van de voorzitter was. Een hoogtepunt was verder de viering van het 75-jarig jubileum. Ook aan het werven van sponsoren heeft de heer Dros met zijn uitgebreid netwerk zijn steentje bijgedragen. Zo heeft hij op heel veel fronten een belangrijke rol gespeeld voor de vereniging en voor het museum. Binnen het bestuur heeft de heer Dros op onnavolgbare wijze de vergaderingen geleid. Hij zorgde ervoor dat er een heel goede sfeer was. Daarnaast heeft hij zich ingezet voor allerlei activiteiten, zoals het verspreiden van de jaarboeken en de organisatie van de ledenreizen. Hij voelde zich altijd heel verantwoordelijk voor de deelnemers aan de reizen. Zijn belangrijkste betekenis voor de vereniging en voor het bestuur was zijn grote betrokkenheid bij de mensen in alle geledingen. Hij toonde steeds weer een scherp oog en een warm hart waar hij aandacht voor mensen nodig achtte. Daar zijn we heel dankbaar voor. Voor een voorzitter in ruste hebben we een mooi cadeau gekozen. Als hij daar veel naar zal kijken, zal hij veel kunnen genieten van de rust van de Fluessen. Daarnaast krijgt zijn vrouw bloemen. De heer Dros vindt de ets van Abe Gerlsma ontzettend mooi. Hij zegt dat het opvolgen van Peter van den Bergh als voorzitter hem niet moeilijk is gevallen: het bestuur en het hele museum heeft hij gevoeld als een warm bad. Hij heeft veel steun gekregen van Sytse ten Hoeve en daarna van Meindert Seffinga. De grote erfenis van de heer Sustring en de ruiling van het daarvan deel uitmakende pand met de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt heeft in grote mate ertoe bijgedragen dat we de grote verbouwing konden realiseren en als onderdeel daarvan de fraaie gehoorzaal waar we nu zijn. Een dieptepunt was inderdaad het overlijden van secretaris Ank Schurer, die de taak van de voorzitter heel licht maakte. Het was een groot genoegen hier bezig te zijn. Het had wel iets om hier met al die positief ingestelde mensen met een goed humeur bezig te zijn. Als vrijwilliger wil hij daarbij betrokken blijven. Het personeel en de vrijwilligers zijn een gouden groep, de verbondenheid is er groot. Hij is er dankbaar voor dat hij zolang voorzitter mocht zijn. 11. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om circa 20.40 uur.
Aldus vastgesteld op 29 april 2015
O.C.A.M. Brenninkmeijer (voorzitter)
B. Oppewal (secretaris)
