Verslag startavonden FairTradeGemeente Januari – Februari 2014 FairTradeGemeente i.s.m. de Vlaamse Provincies Op 1 januari 2014 lanceerden we officieel de nieuwe campagne van FairTradeGemeente. Een mooi vervolg op de campagne met de 6 criteria. En een nieuwe uitdaging voor gemeenten die de titel reeds behaalden. Bij de start van de vormingsavonden telden we reeds 151 Vlaamse FairTradeGemeenten. Proficiat! De provinciale startavond was de officiële start voor vele trekkersgroepen. Jullie kregen informatie over de 5 sterren, de nieuwe projecten, de jaarkalender, workshops om aan de slag te gaan, … We merkten dat er heel veel mooie, innovatieve ideeën naar voor kwamen. Veel vrijwilligers stelden zich ook terechte vragen. In dit verslag bundelen we alle informatie, bedenkingen en resultaten van de workshops in heel Vlaanderen. Er is duidelijk een enorme kennis en potentieel bij de trekkers aanwezig! Lees, en gebruik wat je nuttig acht in jouw gemeente of stad. Laat je verrassen!
Programma 17.45u – 18.30u Welkom 18.30u – 19.30u Nieuwtjes vanuit FairTradeGemeente Het nieuwe team Jaarkalender 2014 Nieuwe materialen Nieuwe partnerprojecten De nieuwe campagne: 5 sterren 19.30u – 20.30u Workshop ‘vragen en bedenkingen’ 20.30u – 21.30u Workshop ‘ideeën’ De agenda van de startavond in Oost-Vlaanderen is deels afwijkend.
Sfeerbeelden
Nieuws vanuit FairTradeGemeente Het nieuwe team
Jaarkalender 2014
Datum 1 – 9 maart – Week van de Vrijwilliger Bedankt aan alle vrijwilligers! Lancering politieke actie vanuit FairTradeGemeente
28 – 30 maart - Internationale Fair Trade Towns Conferentie te Japan
Internationale uitwisseling, workshops en inspiratie! 8 mei – Fairtrade@Work
Werkplaatsen ondernemen actie voor fair trade Meer info: www.fairtradeday.be
9 mei – Fairtrade@School
Scholen ondernemen actie voor fair trade (één winnaar per provincie van de Fairtrade@schoolaward) Meer info: www.fairtradeday.be
10 mei – FairTradeDay
WAT ?
13 mei –‘Your Choice’
Vakbeurs voor leveranciers en aanbieders van Fair Trade, bio en lokale voeding
Van 7 tot 15 juni – Bioweek
“Bio? Om in te bijten!”
Van 1 tot 11 oktober – Week van de Fair Trade
De hele week aandacht voor fair trade! Focus FairTradeGemeente: supermarktactie.
Nieuwe materialen
We lanceerden op 1 januari 2014 een nieuwe website. Deze is vooral opgebouwd rond jullie gemeentepagina’s! Jullie krijgen een eigen website (www.fairtradegemeenten.be/aalst) waarop alle nieuwtjes, foto’s, activiteiten rond FairTradeGemeente terecht komen. De pagina is veel dynamischer en handig om te gebruiken naar de inwoners van je gemeente of stad. Vul deze zeker aan! Vragen of problemen?
[email protected]
De faire gids is een bundeling van de volledige campagne FairTradeGemeente. Wil je starten met de campagne in je gemeente? Wil je de titel FairTradeGemeente aanvragen? Wat moeten we doen na de titel? Op al deze vragen vind je antwoorden in de faire gids. Te downloaden via http://fairtradegemeenten.be/ideeendocumenten Nieuwe partnerprojecten Doorheen het jaar lanceren we telkens nieuwe projecten. Deze projecten worden uitgewerkt door de partnerorganisaties van FairTradeGemeente. We zetten ze even op een rijtje: Op 25 mei trekken we weer allemaal naar de stembus voor de moeder aller verkiezingen. We kiezen namelijk onze Vlaamse, federale en Europese beleidsmakers. Hét moment dus om onze stem te laten horen en met de vrijwilligers fair trade op de politieke agenda te zetten. 11.11.11 heeft voor ons al de voorzet gegeven met de campagne ‘België is geen eiland’. Wij bouwen daarop verder en lanceren de actie tijdens de week van de vrijwilliger.
De Week van de Fair Trade 2014 staat terug volledig in het teken van de veelheid aan fairtradeproducten die te vinden zijn in de vele winkels. Van 1 tot 11 oktober hebben we opnieuw maar één motto: fair trade on board. We lanceren dan een nieuwe wedstrijd voor de fairste supermarkt. Aan de gerant om het fairtrade assortiment uit te breiden, het verhaal naar de klanten te brengen, … Wordt vervolgd!
Kiezen voor fair trade maakt deel uit van “kiezen voor duurzame voeding”. Door onze voedingspatronen te verduurzamen, versterken we niet alleen de positie van kleinschalige boeren in de voedselketen maar verlichten we ook de druk op onze planeet. Een belangrijke hefboom hierbij is de sociale catering (zorginstellingen, catering@work en @school). Wil jij in je gemeente de catering van het OCMW, de school, een bedrijf, … verduurzamen, dan kan je zeker bij ons terecht. Vredeseilanden zet trajecten op en biedt inhoudelijke ondersteuning bij verduurzamingsinitiatieven van scholen, bedrijven en instellingen. Dit project loopt gedurende het hele jaar door. FairTradeGemeente krijgt de steun van de GROS medewerkers van 11.11.11. Zij zullen het FTG-team ondersteunen door de opstartvergaderingen van FairTradeGemeenten in goede banen te leiden. Voor de aanvraag en opvolging kan je nog steeds bij je regiobegeleider terecht.
De nieuwe campagne: 5 sterren
Een gemeente die de titel ‘FairTradeGemeente’ behaald heeft, komt in aanmerking om een ‘5 sterren-FairTradeGemeente’ te worden. De stevige basis die werd opgebouwd aan de hand van de originele 6 criteria is immers van groot belang voor het welslagen van de 5 nieuwe sterren. De 6 critieria die je behaalde als titelgemeente zijn als het ware de funderingen die je gelegd hebt voor een huis. Een huis dat er in jouw gemeente helemaal anders zal uitzien dan het huis van je buurgemeente. Dat huis bouw je op aan de hand van de 5 sterren en tal van projecten. De overkoepelende doelstelling van dit sterrensysteem is: het engageren van de bevolking voor Fair Trade! Meer specifiek willen we dat 25% van de burgers in jouw FairTradeGemeente bewust kiest voor Fair Trade. Dat betekent dat iemand weet wat fair trade inhoudt en dat hij/zij deze producten minstens 4 keer per jaar aankoopt/verbruikt (de fair trade fans). Het engageren van burgers voor jullie verhaal lukt pas echt goed als je kan rekenen op een aantal reeds eerder bereikte doelgroepen; zoals winkels, horecazaken, scholen, organisaties, bedrijven, een gemeentebestuur... De actoren die aan bod komen bij de eerste 6 criteria dus. De meeste groepen hebben immers een mooi partnerschap met tal van deze actoren opgebouwd. We willen jullie helpen om deze samenwerking te verzilveren, te versterken (de fair trade ambassadeurs) Na het behalen van de eerste 6
criteria verandert je rol als trekkersgroep. Moet er immers nog ‘getrokken’ worden? Of willen jullie aan het stuur gaan zitten en de campagne naar een positie leiden van standvastige aanwezigheid in jouw gemeente? Alle informatie per ster vind je ook terug in de faire gids: http://fairtradegemeenten.be/sites/default/files/FTGEMEENTEN%20GIDS%202014.pdf
Workshop 1 ‘vragen en bedenkingen’ De vragen en antwoorden werden opgesteld door trekkers van FairTradeGemeente tijdens de workshop in alle Vlaamse Provincies. Waar mogelijk of nodig hebben we vanuit FairTradeGemeente nationaal aanvullingen gedaan. Deze staan in een kleurtje.
Ster 1 Fair Trade Ambassadeurs
Zoek als trekkersgroep minimum drie ambassadeurs, maak ze bekend, decoreer hen en zet hen in voor de campagne. De drie ambassadeurs zijn geen leden van de trekkersgroep. Ambassadeurs engageren zich voor fair trade vanuit hun eigen achtergrond, ze hebben ook hun eigen netwerk om dit extra in de verf te zetten of te promoten bij collega’s. Op die manier kunnen deze mensen een extra bieden aan de lokale campagne.
Hoe zoek/vind je een FT ambassadeur? Heel wat toffe ideeën en voorbeelden vind je in de workshop ideeën bij ster 1. Moet de FT ambassadeur werkelijk in de gemeente wonen? Mag een ambassadeur werken in uw eigen gemeente maar wonen in een andere gemeente? Ja, zolang zijn werk dus iets teweeg brengt in uw eigen gemeente. En hij vanuit zijn werk, job, bedrijf, … andere bedrijven, werknemers, … kan overtuigen van het belang van fair trade. Moet een ambassadeur (steeds) een bekend gezicht zijn? Kan een bakker, horeca-uitbater,… ook ambassadeur zijn? Dat kan perfect. Het belangrijkste is dat die ambassadeur iets teweeg kan brengen. Hij/zij hoeft niet bekend te zijn, maar heeft vanuit zijn/haar achtergrond een eigen
netwerk en kan vanuit zijn/haar kennis en ervaring met fair trade dat netwerk aanspreken. Hoe structureel betrekken? 1-malig decoreren is dat wel genoeg? o Jaarlijks de ambassadeurs bijeenbrengen o Vraag aan de ambassadeurs hoe lang ze zich willen engageren. En bespreek samen met hen wat dat ‘engagement’ juist kan inhouden. Hen er regelmatig over aanspreken. Zijn trekkersgroep-leden ook geen ambassadeurs? Sowieso zijn zij al jarenlang echte ambassadeurs. Maar we zoeken 3 extra ambassadeurs van buiten de trekkersgroep. Dit is een ideale manier om uit het typische publiek te breken. Moet het iemand van buiten de trekkersploeg zijn? Liefst niet iemand uit de trekkersploeg omdat het de bedoeling is te verbreden en nieuwe mensen op een andere manier te betrekken Ambassadeurs mogen zich niet beperken tot windowdressing Klopt. Het is de taak van de trekkersgroep om dat wat in het oog te houden. De bedoeling is dat je ambassadeurs ook daadwerkelijk gaat inzetten. Windowdressers zullen dan snel door de mand vallen. Spreek een bakker aan om vanuit zijn achtergrond ambassadeur te zijn voor fair trade. Dat betekent dat hij in zijn winkel en bakkerij werkt met fair trade en erover communiceert naar klanten, maar dat betekent ook dat hij collega bakkers aanspreekt of hogerop richting bakkersfederatie hierover praat. Hoe ambassadeurs inspireren om zelf te inspireren? Wat kunnen ambassadeurs doen eenmaal ze deze taak op zich hebben genomen? Hoe maak je ambassadeurs bekend en wat moeten ze daarvoor doen om ambassadeur te worden? o Workshops voor ambassadeurs om de boodschap van fair trade te leren uitdragen o Samenkomen met hen minstens 1 x per jaar o Publiciteitsmoment waarop alle ambassadeurs worden gedecoreerd o Ideeën en tips uitwisselen tussen ambassadeurs o FairTradeGemeente promoten o Andere potentiële ambassadeurs overtuigen o Ze kunnen zich nadien aansluiten in de trekkersgroep o FT koppelen aan andere evenementen in de gemeente en de ambassadeurs hierbij inschakelen (bv in Diksmuide speelt men in op de botermarkt en de boerenmarkt ; in Tielt koppelt men FT aan De Dag van het Park) o Hen aantrekkelijk maken door hen bekend te maken als de ‘drie wijzen’ van de Fair Trade-gedachte. o Ophemelen o Decoratie geven is goed idee o Pers o In de kijker zetten op gemeentelijk of eigen evenementen
o Kleinschalig benoemen kan ook wanneer hij zelf niet graag in de kijker staat – bv enkel met quote op de website o Interview in gemeentelijk infoblad o Plaatselijke radio betrekken o … Meerwaarde voor ambassadeurs? o Win-win creëren. Sommigen zien het niet zitten om in een kleine gemeente 3 ambassadeurs te zoeken. Oplossing: mensen die je persoonlijk kent aanspreken, waarvan je weet dat ze FTproducten kopen kunnen misschien een rol vervullen waar jij nog niet onmiddellijk aan dacht. Kan een politicus FT ambassadeur zijn? Zou moeten mogelijk zijn en kan een meerwaarde geven. Een schepen heeft vaak heel veel contactmomenten en grote netwerken waar hij fair trade ter spraken kan brengen. Hem/haar vragen dit te doen is zeker een grote meerwaarde. Zo heeft een schepen ontwikkelingssamenwerking en lokale economie ook contacten met bedrijven en kan hij/zij daar ook fairtrade@work promoten. We vonden het belangrijk dat het concept nog verder verduidelijkt wordt ; o het is niet alleen een persoon die de zaak, door wat hij /zij zegt, promoot, maar het ook in zijn/haar leefstijl waar maakt. De inzet van die persoon is dus belangrijk. Hij / zij moet de zaak van Fair Trade ook effectief uitdragen. Het is iemand die waarachtig achter de zaak staat. o Naast het fair trade concept vonden we ook dat het bio-aspect niet uit het oog mag verloren worden.
Ster 2 Fair Trade Fans Met de campagne FairTradeGemeente willen we de beweging maken richting de burgers. We willen meer burgers overtuigen om bewust te kiezen voor Fair Trade. 25 % van de inwoners in je gemeente worden zo een fairtradefan. Een fairtradefan is iemand die: weet wat Fair Trade inhoudt + minstens 4 keer per jaar bewust fairtradeproducten koopt/verbruikt. De belangrijkste uitdaging bestaat er uit om zo je activiteiten te organiseren dat je 25% van de burgers tot zo’n fan kan maken. Bij iedere activiteit dient dus nagedacht te worden of de mensen die hiermee aangetrokken worden, ook worden opgewarmd om FairTradeFan te worden. Organiseer je activiteiten ook zo dat je andere doelgroepen aanspreekt om aan die 25% te geraken.
25% fans is hoog o Ook generatiegevoelig – ¼ van (bvb) Lanaken is boven 60 jaar
o Iemand betrekken die met sociale media actief is – moet wel gemotiveerd zijn dan! o Dit moet een streefdoel zijn want het is nog maar een vierde van de inwoners o Niet alleen FT rekenen maar ook de lokale producten meerekenen Pas op. De basisidee is dat we het hebben over fairtradeproducten. Wil je de koppeling maken met lokale duurzame voeding, dan moedigen we dit zeker aan! Het is inherent aan de campagne en zit na al die jaren in ons DNA. Maar dan nemen we het als een extra bij de telling. Dat betekent dat deze mensen, deze duurzame consumenten die niet enkele fairtrade kopen, maar ook lokale duurzame voeding, meer dan 4 maar per jaar de producten aankopen. o Doelgroepgericht werken – bv jeugdhuis en rusthuis o Lokale evenementen: nieuwe inwoners, nieuwjaarsreceptie, geboortedag o Het is vooral een bewustmaking o Doel niet uit het oog verliezen: dynamiek, fairtrade moet iets heel normaal worden en dit vraagt een attitudeverandering, de consument bepaald het soort aanbod in de handelszaken, waar vraag naar is, wordt in het aanbod gestoken o uit de toelichting bleek het proces meer belangrijk te zijn dan het aantal hoewel toch nog verwarring over de telling van het aantal registraties op de website. Klopt. De 25% is een middel om het doel van de campagne te halen: bewustmaking over FT en FT doen kopen. 25% lijkt veel, maar is het niet onze ambitie om uiteindelijk van FT de norm te maken? M.a.w om ervoor te gaan dat 100% van de burgers FT koopt? Het belangrijkste om in gedachten te houden is dat we gaan voor méér mensen dan tot nu toe bereikt zijn. Hoe je 25% bereikt/telt (en bewijzen, zie hieronder) is heel verschillend naargelang de lokale context van je gemeente. De echte uitdaging voor deze ster is met open, creatieve blik nadenken en bepalen hoe je je activiteiten vorm geeft. Je zorgt er namelijk voor dat je uit de normale manier van activiteiten organiseren breekt, dat je andere doelgroepen aanspreekt, … vrijwilligers van trekkersgroep worden zo overbelast o Men moet niet altijd persoonlijk daar zijn om boodschap uit te dragen o Laten registreren kan werken op het gemoed en de prikkel zijn om dat stapje verder te zetten o FT-recept + kookwedstrijd o Bonnen wereldwinkel bij evenementen in wedstrijdvorm weggeven Hoe bewijzen we 25% fans? o Spaarkaart met stempels o Gezond verstand gebruiken o Beste digitaal o Prijs aan koppelen o PC meenemen op een event o Foto’s van deelnemers in kader ‘I love fair trade’ o Laten registreren op de site + wedstrijd met prijzen bij de registraties o Registratie op site moet makkelijk zijn
o o o o
FT logo’s laten uitknippen en verzamelen Tellen ruim bekijken en ieder voor zich Discussie over telling op gemeentelijke evenementen Probeer bij activiteiten ook info te geven over wat het betekent om een fan te zijn. Een fan moet wel overtuigend fan zijn niet zomaar zo snel mogelijk zoveel mogelijk registraties zonder te weten waarover het gaat !!!! = risico van deze actie Wat kan je verstaan onder kennis? Welke kennis moeten ze hebben over Fairtrade? Vraag aan mensen waar ze spontaan aan denken als je hen het woord fair trade voorschotelt. Je krijgt dergelijke antwoorden: - Een eerlijke prijs - Boeren in het zuiden - Eerlijke handel Dit is een minimale kennis. Je kan van heel wat fairtradefans niet verwachten dat ze fairtrade ‘kennen’ zoals jullie dat kennen. Jullie zijn namelijk echte kenners die met plezier artikels lezen, vormingen volgen, … Je zal tussen fairtradefans enkele experts vinden, maar om te streven naar een 25% zal je niet bij die experts blijven. Als ze er maar achter staan! Wat in dit verhaal van fairtradefans ook van belang is, is dat ze ook fairtradeproducten kunnen herkennen. Zegt ‘oxfam wereldwinkels’ hen iets? Herkennen ze het keurmerk ‘max havelaar’ op de verpakkingen? … Hoe vrij mogen we dit opvatten? We vinden het in elk geval niet voldoende om bijv. ergens folders uit te delen, en dan het aantal verspreide folders te tellen. Maar hoe weten we of mensen geregeld FT kopen? En wat met dubbeltellingen? Bij activiteiten die bijv, doorgaan in de wereldwinkel bereik je steeds opnieuw dezelfde mensen Zie uitleg bij “25% fans is hoog”. Fans staat of valt met steun supermarkten, als het niet binnen handbereik is wordt 4 keer per jaar iets kopen moeilijk o De handelszaak moet niet in eigen gemeente liggen, je kan inwoners ook zo ver krijgen elders te gaan kopen o Acties met lokale handelaars -> dag FT winkel is goed idee Daarom is het zo belangrijk om een goede basis te hebben voor je van start gaat met de 5 sterren campagne. Die basis bestaat uit de 6 criteria die je moest behalen om de titel van FairTradeGemeente te krijgen. Daar zitten horecazaken, winkels, bedrijven, organisaties, scholen, … in die FT verkopen en aankopen. Deze zijn een goede beginsituatie om op verder te bouwen. Acties met hen maakt het natuurlijk nog sterker. Wat willen we met onze fans bereiken? Ongeacht of het nagestreefde getal realistisch is of niet. o Fans verspreiden de boodschap verder; fans zijn een onderdeel van je eigen communicatie o Toename van FT-verkoop o Fans groeien door naar ambassadeurs.
o “dorpsfiguren” zijn dankbaar als fan. Immers zijn bekende koppen niet wat “uitgeleefd” om nog als ambassadeur te dienen, voor gelijk welk goed doel? Hoe iemand beschouwen als fan. Wie reken je als fan van alle aanwezigen? Zie uitleg bij “Wat kan je verstaan onder kennis”. Tellen toeristen en 2de verblijvers mee in kustgemeenten? Volgens ons is dat deel van de inschatting van de trekkersgroep over de lokale context. In Leuven zijn een groot deel van de bewoners studenten. Maar die zijn NIET in Leuven gedomicilieerd. Ook al brengen ze het merendeel van hun tijd in Leuven door. Het lijkt ons logisch dat ook deze studenten meegeteld moeten worden in de Leuvense context. Maar je kan ook redeneren dat je geen of niet te veel activiteiten moet doen gericht op deze studenten, maar op een andere doelgroep in Leuven. Bestaat er een mogelijkheid om te laten registreren als fan op festivals of met sms? o Via je eigen gemeentelijke Facebook-pagina o Stand maken met opvallende inkleding met draadloos internet o Lijsten leggen om in te schrijven als fan o 1 evenement uitkiezen Hoe kan je meten dat mensen werkelijk Fair Trade kopen? Dit kan je niet meten, tenzij je hen op de voet volgt of hen in allerhande administratie meesleurt. Dat is niet de bedoeling. Het gaat om een redelijke inschatting én de manier waarop je activiteiten organiseert. Zo kan je een supermarktactie doen waarbij een wedstrijdelement gekoppeld is (zie het nieuwe partnerproject tijdens de week van de fair trade). Hoe controleren hoeveel mensen in een winkel FT producten kopen? Via kasticket Wat doe je met mensen die aan een standje komen? Zijn die fan? Neen. Geen echte fan. 25% fans is vluchtig. Blijven die mensen fans? Zie uitleg bij “25% fans is hoog”. Is het 25% bereiken met acties of is het 25% fans die regelmatig FT aankopen? 25% fans = mensen die FT kennen en minstens 4x/jaar FT kopen In Mechelen gaat het om 20 000 fans. Beetje dom om voor zoveel mensen gadgets te kopen? Hoe bereik je 25% fans in een grote/centrumstad? Zie uitleg bij “25% fans is hoog”. Is het niet belangrijker om verschillende doelgroepen te bereiken?
Ster 3 Communicatie
Maak acties, initiatieven, … steeds kenbaar. Op die manier maken jullie je streven naar zoveel mogelijk fairtradefans ook kenbaar. Ook de communicatie over het aantal ambassadeurs, initiatieven in het beleid en de sterrenstatus valt hieronder. Als FairTradeGemeente kan je dan aantonen dat een aantal noemenswaardige communicatie-initiatieven werden ondernomen.
Website: kan de FB-pagina ook bvb Mondiale raad, welzijnsraad, … noemen? Je FB pagina start je zelf op en daarna link je die aan je FTG pagina (http://www.youtube.com/watch?v=HAFTSZipUlo). Het maakt daarbij niet uit hoe de FB pagina heet. Wie past de website aan? o De trekkersgroep o Hulp van ambtenaren van ondersteunende diensten (ontwikkelingssamenwerking) of leden GROS Nieuwe website: wat als in kleine gemeenten in de trekgroep enkel cyberanalfabeten zitten? tracht in N-Z dienst ondersteuning te krijgen van een ambtenaar (echter niet alle gemeenten hebben zo’n dienst), of zoek andere ondersteuning vanuit de gemeentediensten, of kijk met scholen of daar geen ondersteuning kan geboden worden vanuit leerlingen humaniora Communicatie voor kleine gemeenten is een hele opgave. Hoe in het nieuws komen? Communicatie is altijd een opgave, het is een kwestie van via zoveel mogelijk kanalen te communiceren Hoe ervoor zorgen dat de nieuwe website up-to-date komt en blijft? Stel iemand (in de trekkersgroep) aan wiens verantwoordelijkheid het is om (in het oog te houden dat) de website up to date te houden. Zijn er diverse logins voor de ft-website? Toch wel. Het is de bedoeling dat er meerdere logins per gemeentepagina mogelijk zijn. Deze optie is momenteel nog in ontwikkeling. Hoe nieuwe webpagina en FB integreren in bestaande gemeentelijke pagina? Ernaar linken kan altijd. Wie gaat de site beheren? Tijdrovend! Ambtenaar, vrijwilliger
Vrijwilligers die tijd hebben: jong gepensioneerden met pc ervaring Werkt de nieuwe website met alle browsers (IE)? Er zijn problemen met oudere versies van IE (6, 7, 8). Op alle andere browsers werkt ie prima. Hoog tijd dus om te vernieuwen als je nog met een oude browser werkt. Wat met mensen die zich meerdere keren registreren op de website? Die worden er uit gehaald. Hoe zit het met de privacy? o Dit is eerder een juridische vraag waarop we zelf geen antwoord hebben. We verzamelden in het verleden al namen van FT-fans, maar we weten niet in hoeverre we die mogen gebruiken. Mogen we die adressen in een bestand zetten? Mogen we die mensen aanschrijven? Mogen we die adressen doorgeven aan jullie? Het zou handig zijn voor de trekkers als we deze informatie ook op de website zouden kunnen terugvinden. o op de website zou duidelijk moeten staan dat de ingegeven adressen niet worden doorgegeven aan derden, en dat men zich desgewenst van de lijst kan laten schrappen. We nemen het op vanuit FairTradeGemeente Als men zich als fan registreert, hoe kan men dan zeker zijn dat ze met het FT-verhaal mee zijn en dit effectief ondersteunen? Bij het registreren vraag de website hier om: http://fairtradegemeenten.be/registreer-je-als-fairtradefan Winkelpagina’s: veel info voor trekkersgroepen om in te vullen! Kan het niet anders? Helaas. De telepathische website is nog niet ontwikkeld… ;-) De info kan helaas niet overgeplaatst worden. De kosten hiervoor waren heel hoog. Bovendien bevatte de oude site zéér veel fout en verouderde informatie. Het was beter om deze gelegenheid aan te grijpen om al die informatie te updaten. Er is er plaats op nieuw kaartje om eigen website te vermelden? Dat kan in de teksten van het menu Kan er een link gemaakt worden van gemeentelijke website naar website van Fairtradegemeente? Jazeker. Linken kan altijd.
Ster 4 Fair Trade Straat
Met deze ster kan je als trekkersgroep een grote groep mensen in één keer engageren, via de uitdaging een ‘FairTradestraat’ uit te roepen. Men engageert dus eigenlijk zoveel mogelijk mensen van één straat om zich tot FairTradeFans uit te roepen en zo samen een FairTradeStraat te worden. Van zodra bewoners van minstens 30 huizen per straat, of 70% van de huizen indien deze straat minder dan 30 huizen heeft, in een bepaalde straat/wijk deelnemen, is er sprake van een FairTradeStraat. ‘Deelnemen’ betekent dat die mensen zich herkennen als FairTradeFan. Ze zijn ook bereid hun herkenning aan hun raam of voorgevel op te hangen.
Wat met een straat met 31 huizen? Ook 70% regel gebruiken of ook 30 gebruiken? Vooral het gezonder verstand laten primeren. De getallen zijn richtlijnen. FT straat: een huis = een gezin = 1 appartement in een appartementsgebouw Hoe lang moeten de mensen het bordje aan hun venster laten hangen? Duur van de activiteit? Of voor altijd? Belangrijk voor pers. In theorie voor altijd. In de praktijk zullen ze na een tijdje wel verdwijnen natuurlijk. Kan een stratenblok ook? zeker FTstraten: raamsticker: Niet evident dat iedereen hun erkenning voor zijn raam of op voorgevel wil hangen Eerder inspelen op erkenning van straat- of wijkfeesten als FT-evenement Wat met een straat vol appartementen? Tellen we per appartement of per gebouw, huis? tip: je kan werken met een fairtrade-appartementsblok. Hier mag je creatief in zijn en gaat het niet echt over het juiste aantal maar over een goede groep vinden die achter deze boodschap staat. Wat met een straat van 31 huizen? Het aantal is niet zo strikt maar het is belangrijk dat je voldoende mensen hebt die achter de boodschap staan, cohesie van de buurt + belangrijk wat je ermee doet! Is 70% van een straat FT-fan maken wel realistisch? Is het niet beter om dit als een streefdoel (utopisch ) te nemen? 70% is enkel wanneer de straat <30 huizen telt. Moeten we deur aan deur gaan? Dat mag, maar moet niet. Er zijn alternatieven zoals je in dit verslag kan lezen. FT straat: bordje FT in huis is goed naar particulieren, maar indien er handelszaken in de straat zijn, kan dit bordje misleidend zijn (vb: slager die zelf wel FT producten consumeert maar geen FT in slagerij gebruikt). o Antwoord: niet te veel aandacht aan geven, als handelaar er ook woont kan hij het bordje hangen, eventueel kan gekozen worden om de handelaars niet mee te nemen indien het verwarrend zou zijn
o Creativiteit!Maak een ander bordje dat geen verwarring toelaat, bijv. "Hier woont een fairtradefan". o Bordjes met "Fairtradestraat" die eruit zien als echte straatnaambordjes o Het gebruik van de bordjes is geen verplichting. Denk zelf na hoe je in jouw straat FT zichtbaar kan maken op een andere manier. Een huurder mag mss geen sticker op raam of gevel kleven en de eigenaar wil mss niet? Verschillende maten stickers? Bvb ook voor op de brievenbus. Omdat een niet-permanente sticker te duur uitkomt opteren we voor een iets dikker papier zodat mensen het met plakband kunnen kleven. Dat is dan gemakkelijk te verwijderen. Een sticker lijkt wat permanent en kan mensen afschrikken. Wat met een FT straat met daarin een aantal instellingen? Scholen, rusthuis, instelling voor bijzondere jeugdzorg Elk apart als een huis/huisnummer tellen
Ster 5 Fair Trade Beleid
Deze laatste ster is een belangrijke verdieping van het initiële criterium 1 van de bestaande campagne. Deze ster gaat verder dan het aanbieden van fairtradeproducten op de gemeente, maar behelst vooral het beleidsmatig blijven inzetten op Fair Trade. Net zoals de andere sterren geven we hier het beslissingsrecht aan de trekkersgroep. We hebben doorheen de jaren gemerkt dat trekkersgroepen goed kunnen inschatten welke initiatieven een gemeente kan en moet nemen om de titel waardig te blijven en ook verder uit te bouwen en sterker te maken.
Wat als de FT trekkersgroep van goede wil is, maar de plaatselijk overheid niet? Vb financiën? Als de trekkersgroep oordeelt dat de plaatselijke overheid niet van goede wil is, dan haalt de gemeente deze ster niet. Want de campagne FairTradeGemeente is ook een verantwoordelijkheid van de gemeente, niet enkel van vrijwilligers. Wat kan een bestuur nog allemaal extra doen? o Nieuwe initiatieven ondersteunen, aantoonbare realisaties, confronteren: waar staan wen?, infrastructuur gebruiken Zie ook de tips bij worskhops 2: ideeën Missen steun gemeente, druk bij werkgroep Belangrijk om daar voldoende op verbetering in te zetten. Een goede samenwerking met de gemeente is erg belangrijk. Het feit dat zich hier vrijwilligers voor blijven inzetten en dat jullie het draagvlak voor fair trade blijven vergroten in de gemeente
is een heel mooi signaal naar de lokale overheid. Aan hen dan om deze campagne ook mee te dragen want de campagne FTG is ook een verantwoordelijkheid van hen. Indien de gemeente geen FT-gemeente meer zal zijn, zullen ze dit erg vinden? Trekkersploeg evalueert beleid bij al niet toewijzen van een ster kan voor problemen zorgen Instrument tot overleg met beleid en evaluatie van hun FT engagement : zien als een positief instrument voor samenwerking en gezamenlijke reflectie tussen bestuur en trekkersploeg Opleiding ambtenaar thema? De provincies organiseren regelmatig vormingen rond noord-zuid, duurzame aankopen, lokale duurzame voeding, …. Deze worden door ons (FairTradeGemeente) gecommuniceerd. Ook bij Max Havelaar kan je inschrijven op een open vorming over fair trade: http://www.maxhavelaar.be/nl/infosessie
Varia
Hoe FT activiteiten financieren? Via werkingsmiddelen van de gemeente. Dit kan een onderdeel zijn van ster 5. Sommige gemeenten krijgen een vast bedrag. In andere gemeenten worden activiteiten ingebed in de beleidsplannen. Andere gemeenten krijgen werkingsmiddelen vanuit de GROS en de milieuraad of andere. Samenaankoop te snel, bevestiging in beide groepen + vraag of materiaal wel duurzaam is, naar gekeken? Potlood-gelakt!, ballon-:vervuilend De groepsaankoop zal wellicht in de tweede helft van 2014 herhaald worden, samen met de oudere gadgets die nog kunnen gebruikt worden. Voor alle materialen hebben we telkens de overweging gemaakt rond duurzaamheid. We hebben bewust gewerkt met potloden en niet met badges omdat je hier meer mee kan doen. De materialen zelf zijn telkens van duurzame oorsprong, net zoals de druk. plaatsen van borden ‘ FT- gemeente’ : wettelijk probleem (meestal gewestweg) + nu al chaos aan borden, nefast voor verkeersveiligheid o Een gemeente loste dit op door ze in postervorm op te hangen in publiek/ gemeentelijke kasten / infoportaal aan kruispunten voor aankondiging activiteiten ( vast aanwezig ) bv Wat valt er te beleven in Halle, FT- stad Wordt peterschap georganiseerd tussen gemeenten? Hoe trekkersgroepen die stilvallen (bv door gebrek aan ondersteuning vanuit de gemeente) terug dynamiseren? Dit zijn rollen die een provincie op zich neemt in het kader van fairtradeprovincie. Er wordt ook samengewerkt met partnerorganisaties en de provincies om intergemeentelijk te werken én om regionale vormingen te geven. Ook daar brengen we jullie van op de hoogte. Is er provinciale ondersteuning voorzien? Bestaan er nog FT provincies? De campagne blijft bestaan. Twee van de vijf provincies hebben de titel en blijven er rond werken ter ondersteuning van de gemeenten. Meer info: http://fairtradegemeenten.be/watfairtradeprovincie
Hoe waken over de kwaliteit van een ster? Overleg zeker met je regiobegeleider vooraleer jezelf een ster toe te kennen. In de beginfase zal deze regelmatig met de stuurgroep overleggen. Op termijn willen we de beoordeling door jullie laten gebeuren in samenwerking met je regiobegeleider. We hebben dit sterrensysteem en de voorwaarden ook zo opgesteld dat jullie als trekkersgroep over heel wat zaken zelf kunnen oordelen. We zijn doorheen de jaren meer die piste gaan verkiezen ook in herbevestigingen. Daar vroegen we steeds ‘vinden jullie dat jullie de titel waardig zijn’? Is er een helpdesk voor de FT Gemeente website? Een handleiding vind je op http://fairtradegemeenten.be/handleiding-voor-beheerders-vande-nieuwe-website. Met vragen kan je verder terecht bij
[email protected] Wat met contracten/concessies in zalen/gebouwen- verboden gebruik van andere dranken/ versnaperingen dan eigen aanbod ( niet FT) Opnemen voor gemeentelijk patrimonium in strategische meerjarenplan en beleidsplannen Er zijn reeds gemeenten die in concessieovereenkomsten voorwaarden opnemen rond het aanbieden van fairtradeproducten. Wil je zo’n voorbeeld? Vraag gerust aan je regiobegeleider. Wordt uitwisseling van ideeën voorzien tussen gemeenten? Kan dit structureel georganiseerd worden. o Antwoord: brochure geeft reeds een aantal praktische ideeën. o Regelmatig zijn er vormingen vanuit FTG nationaal (zoals bvb de trekkersavonden). Maar wat vooral interessant is, is het feit dat wij samen met partnerorganisaties en de provincies regionale vormingen organiseren. Daar zal FTG soms op de agenda staan. Jullie worden daarvan op de hoogte gebracht. o Op de nieuwe website kan iedereen good practices ingeven als “idee”. Deze zijn dan beschikbaar voor iedereen. Een soort digitaal inspiratieboek. 5-sterren concept te vrijblijvend en te gemakkelijk vb. fans die fairtrade kennen en 4 producten kopen 5-sterrenmodel is een instrument – geen doel op zichzelf . De trekkersploeg bepaalt zelf hoe streng ze dit willen invullen en waar ze naartoe willen Is sterrenconcept niet te competitief (competitie tussen gemeenten organiseren)? competitie brengt juist een dynamiek mee en zal FT verder stimuleren, dus helemaal geen probleem. Je kan zelfs competitie binnen de gemeente organiseren door bv meerdere buurtcomités te stimuleren om FT straat te worden, of idee van super FT straat te lanceren. Bedenking: contradictie tussen feit dat sterren niet meetellen voor de herbevestiging als FT gemeente, maar anderzijds wordt sterk gefocust op de sterren in de campagne. In de laatste herbevestiging ging de 2de vraag over de 5 sterren Waarom zouden we met de sterren meedoen? In een restaurant zonder ster kan je toch ook goed eten? Antwoord: het in inderdaad geen verplichting om mee te doen, indien alles goed draait rond FT in de gemeente, goed zo. De sterren kunnen wel een nieuwe dynamiek teweegbrengen. En je moet blijven voldoen aan de 6 criteria om de titel waardig te zijn als je beslist niet in te stappen in de nieuwe campagne. Geen homogeniteit in model vb. criteria 25% fans voor kleine en grotere gemeenten + meetbaarheid o Elke gemeente heeft een andere aanpak vb. kleinere gemeenten : mensen persoonlijk aanspreken – kleinere straten waar mensen elkaar kennen….
o Sommige trekkersploegen willen een strenge toepassing en controle van de aankoop van Fairtradegproducten door fans -_> stempelkaart (uitgewerkt door Fairtadegemeenten die kan gebruikt worden door de werkgroepen ter staving van aankoop producten) o Alternatief voor FTstraat: op gemeentemap alle geregistreerde fans inkleuren overzicht van wijken, straten waar veel fans wonen Er zijn niet altijd voldoende financiële middelen om alles te bekostigen Oplossing: creatief zijn met de middelen die je hebt Hoe horeca/bedrijven overtuigen om FT producten af te nemen en te verbruiken/verkopen http://fairtradegemeenten.be/handleiding-criterium-2-winkels-horeca-bedrijven Huidige criteria vallen niet weg, hier moet blijven aan gewerkt worden. Bezorgdheid dat bovenop de huidige criteria nog aan de sterren moet gewerkt worden ook (én én verhaal). tracht de ster te zoeken waar het meest makkelijk is om die te bereiken + sterren zullen ook ondersteunend werken naar de huidige criteria toe (dus niet noodzakelijk een én én verhaal) Komen de partnermodellen bovenop de 6 criteria an de sterren? 4 aparte partnerprojecten geen synergie link tussen partnermodel en 5 sterrenmodel is inderdaad niet duidelijk Budgetten nieuwe gadgets – gadgets te duur Vb. Brugge : volgens doelstellingen van aantal te bereiken fans, ambassadeurs … 40.000 euro aan gadgets o Gadgets goedkoper maken o 2 keer /jaar mogelijkheid tot bestellen (evolutie van vooruitgang sterren kan dan beter en realistischer ingeschat worden door de trekkersploeg) Hoe moet je een ster aanvragen? o Een belletje doen, overtuigen! Hoe moet je netwerken? o Stappen naar activiteiten van andere organisaties o Zoeken naar belangrijke personen in de gemeente o Via de medewerkers hun kennissenkring FT ok, maar lokale duurzaamheid? Hoe past dat erin? In het verleden heb je je FairTradeGemeene-titel ontvangen omdat je sensibiliseert rond FT en lokale duurzame voeding in je gemeente. Mensen zullen de FTG titel daar ook mee associëren. Het is dus van belang om ook lokale duurzame voeding nog zo veel als mogelijk te koppelen aan de sterren. Weten de winkeliers dat ze bvb FT chocolade kunnen kopen? Een chocolatier die bekend maakt dat ie FT chocolade verkoopt, verkoopt minder! Gewoon gebruiken. Daarom niet aan de klanten vertellen. Sommigen verkopen wel meer omdat ze met FT producten werken. We zijn pas FTG. De sterren komen te snel. De sterren zijn geen verplichting. Je kan rustig doorwerken op het 6 criterium model. Er staat geen tijdsduur op de sterren.
Sterren zelf invullen gevaar van weinig omlijnd. Te gemakkelijk. o Dat kan, maar het is geen wedstrijd Hoe aan meer FT trekkers geraken? Hoe krijg je nieuwe mensen in de trekkersgroep? o Specifieke mensen zoeken voor 1 ster o Verenigingen o Buurtwerkingen om straten/wijken ster te halen o Hopelijk leidt het aanspreken van fans of ambassadeurs tot nieuwe medewerkers. Optimistisch, maar je weet nooit. o Het opzetten van activiteiten wordt gemakkelijker via samenwerkingsverbanden met andere verenigingen. o De trekkersgroep mag ook niet te groot zijn. o Om jongeren aan te trekken, is het beter om niet 1 maar 5 jongeren tegelijk aan te trekken, zodat ze zich niet verloren voelen tussen de oudjes. o Jongeren een apart activiteit laten opzetten, liefst voor andere jongeren. o Meer medewerkers zoeken voor kortere projecten. Hopelijk blijft daarvan dan iemand bij de trekkersgroep. o Jongeren af andere groepen eigen ideeën laten aanbrengen. o Oproep voor vrijwilligers via website van de gemeente o Hier kunnen de ambassadeurs een belangrijke rol spelen om Fairtrade meer naar buiten te brengen in de gemeente en weer een nieuwe achterban te krijgen. Daarna kan je weer meer druk en inbreng doen bij de gemeente om dit weer meer in de aandacht te brengen. o Je kan ook proberen om het fairtradekarretje zoveel te hangen aan andere activiteiten, koppelen aan verschillende doelgroepen (GROS) en beleidsdomeinen: bv. duurzaamheid, milieu, jeugd, … Belangrijk om personen rechtstreeks aan te spreken. En om niet te grote eisen/verwachtingen te stellen. FT nationaal beklemtoont te weinig dat er ook FT te koop is bij andere handelszaken dan OWW. o Gemeente zelf flyers laten maken met winkels op o Plan met winkels op Het supermarktproject helpt de WW niet. De spaarkaartenactie wel. Die geldt voor alle aanbieders van fair trade in de gemeente. Wees creatief. Is het een probleem dat de wereldwinkels verdrongen zouden worden door de concurrentie van grootwarenhuizen? o we zien het probleem niet, groot warenhuizen zijn geen concurrentie maar een aanvulling, het belangrijkste is dat de burgers de toegang vinden tot de producten, waar dit gebeurt is eigenlijk niet de hoofdzaak o burgers kopen ook sneller in een grootwarenhuis omdat de drempel daar kleiner is. Hoe start je een sociaal cateringproject?
Geef aan dat je wil starten aan je regiobegeleider. We bekijken dan hoe de ondersteuning vanuit vredeseilanden er zal uitzien. In de loop van dit jaar zal er een uitgebreide handleiding komen vanuit FairTradeGemeente over het cateringproject. Wat doe je met personen in een organisatie (bvb het gemeentelijk OCMW) die niet achter FT staan, terwijl de organisatie wél voor FT koos? Dat is een verantwoordelijkheid voor de aankopers Hier is het de taak van de beleidsmakers, organisaties, beslissing nemers om als ambassadeur met de aankopers te gaan praten over waarom ze de keuze hebben gemaakt en hoe ze kunnen switchen. Wat als de 5 sterren bereikt zijn? o Herbevestigen? o Zelfdiscipline TG o Controle? Extra controle na enkele jaren? (zoals de Michelin sterren resto’s) Het is niet eenvoudig om mensen warm te maken voor Fair Trade persoonlijke gesprekken voeren, blijven sensibiliseren en breder werken (via mails nieuwe mensen aantrekken) Is duurzame voeding = Fair Trade? Nee. Fair trade is een model voor armoedebestrijding in ontwikkelingslanden en dus gericht op kleine producenten in het zuiden. We toetsen fair trade vaak aan de 3 pijlers van duurzaamheid die er goed in vertegenwoordigd zijn. Maar duurzame voeding gaat over veel meer aspecten en is geen ontwikkelingsmodel an sich. Wat is Fair Trade (met of zonder label)? Binnen de campagne FTG accepteren we producten met drie onafhankelijke labels voor Fair Trade die vermeld staan op tal merken. Deze drie zijn: Max Havelaar, Ecocert én Fair For Life. Er zijn ook uitzonderingen: Sommige fairtradeproducten dragen geen label, daar wordt het riskant. Enkel merken die een grote geloofwaardigheid hebben kunnen meegerekend worden in de campagne. Bijvoorbeeld de kivu koffie van oxfam wereldwinkels. Lees zeker ook de flyer: fairtrade in een notendop. Hoe plaatselijke boeren betrekken? o Via landbouwraad o Plaatselijke bioboer aanspreken Hoe krijg je meer mensen overtuigd? Het blijkt soms moeilijk om het achterliggende verhaal bij FT aan de man/vrouw te brengen. o Smokkel FT in een gesprek/activiteit via één of andere link. Concreet. Een natuurgids geeft tijdens een wandeling ook uitleg over FT vanuit de insteek duurzaamheid. Probeer deze koppeling zo laagdrempelig te maken. Natuurpunt = “natuurlijke” partner voor het FT-verhaal ? o Acties zoals “gratis pot choco” werken uitstekend en bieden een prima gelegenheid om FT ter sprake te brengen o Kinderen als doelgroep; zij vertellen hun verhaal thuis meestal verder. Opgelet ! de school is vaak al overbevraagd. Zoek ofwel verbanden met onderwijsthema’s en/of leerdoelstellingen (voor een bespreking tijdens de lessen) OF onderzoek de
mogelijkheden om bv. tijdens de middagpauze op vrijblijvende basis een leuke activiteit aan te bieden. Zet in op de “haalbare” sterren. Je moet immers niet op alles tegelijk inzetten. Sterren (uitdagingen) die op het eerste zicht te moeilijk (of onrealistisch ) lijken, laat je links liggen Sterren moeten altijd relevant zijn voor de werking van de groep anders beter geen energie in stekken – deze kunnen dan zelfs een belemmering van de werking zijn o De sterren moeten uiteindelijk leiden tot een meerverkoop van FT anders is het allemaal heel tijdrovend voor niets o Niet vertrekken met de druk om alle sterren binnen te halen op korte termijn o Zelf een planning opmaken welke je sterren je tegen wanneer wil halen o Kiezen wat voor jouw groep het haalbaarste is o Vertrekken bij die zaken waar je al dicht bij staat o Discussie: moet je beginnen met ster van bestuur om hen te overtuigen voor volgende 5 jaar of moet je juist eindigen met deze ster zodat bestuur niet al op de lauweren gaat rusten? Trekkersgroepen zijn overal ingekrompen door stilstaan. Is de trekkersgroep belangrijk, of zijn de ambassadeurs belangrijker? Kunnen deze 5 sterren terug de groep versterken? o In Heusden-Zolder zijn de ambassadeur het belangrijkste o Sterren zijn mooi alternatief en kunnen nieuwe dynamiek geven, maar de oorspronkelijke dynamiek van bij de start is moeilijk terug te evenaren o Beiden zijn belangrijk o Bij vele gemeenten is er niet echt een trekkersgroep maar is dit gewoon het GROS o Wereldwinkel ontbreekt in de meeste trekkersgroepen terwijl het vaak toch rond hen draait! Samenwerken met meerdere FT-gemeenten ontbreekt in de boodschap van de 5 sterren. Welke mogelijkheden zien jullie hierin? Ham en Tessenderlo hebben zelfde uitbater Carrefour – samen een actie opzetten rond één dag FT-supermarkt Vertegenwoordigers van producenten zouden FT meer moeten uitdragen in hun gamma Moeilijk haalbaar als gemeente hier invloed op te hebben Hoe brengen we de verschillende actoren die rond duurzaamheid werken samen? o een oproep in het infoblad plaatsen, op website,… o chiro kan soms een groot draagvlak creëren o een inventarisatie bijhouden op de GROS o een actie cfr. Sing for the climate Informatie ontbreekt soms in een wereldwinkel. dit is een zaak van de wereldwinkels en zal altijd een probleem blijven, we werken met vrijwilligers waar soms de educatie ontbreekt.
Workshop 2 ‘Ideeën voor de 5 sterren’ Ster 1 Fair Trade Ambassadeurs
Mensen met een zaak/restaurant Middenstanders die er enthousiast achter staan. Wijkverantwoordelijken Ambassadeur met foto/film op de website Ambassadeur in gemeentelijk infoblad. Foto’s van ambassadeurs op cruciale plaatsen in de gemeente zetten Promo voor zijn winkel/bedrijf FT award geven (wisselbeker) Ambassadeurs vinden in specifieke doelgroepen OWW vrijwilligers Bioboer Leerkracht Via vereniging (bvb Natuurpunt, …) Iemand uit voedselteams Iemand die werkzaam is bij dergelijke organisaties (bv Laat je Strikken vrijwilliger) BV Over generaties heen – van kind tot bejaarde Voorzitster van vrouwenbeweging die kookles geeft Jeugdvereniging Bij de keuze van de ambassadeurs is het belangrijk om mensen uit verschillende geledingen en sectoren van de gemeente aan te spreken (zie PRESK : politiek, religie, economie, sociale sector, culturele sector ; dus bijv. mensen uit het onderwijs, de bedrijfswereld, sociale organisaties, godsdiensten, politiek ; er mag iemand bij zijn met een bepaalde gezagsfunctie. Het gaat niet alleen over 1 persoon, maar het kan ook over een groep van mensen gaan bijv. een jeugdbeweging (ruiltocht met F.T.-producten ; F.T.-ketting : F.T. geschenken doorgeven). Ook een ambassadeur zoeken in geledingen van de gemeente die hiervoor wat minder aandacht hebben. Hoe de ambassadeurs promoten ? o Via gemeentelijke website, gemeenteblad, lokale pers o Door een decoratie te geven door het gemeentebestuur (wat officieel maken) o Maak een koppeling aan ambassadeurs van andere sectoren in de gemeenten (zie bijv. o Ambassadeur voor Kom op tegen Kanker, e.a?)
Ster 2 Fair Trade Fans
Spaarkaart met stempels Gebruik Facebook Hoe (nieuwe) fans bereiken? o Bij verwelkoming nieuwe inwoners o Activiteiten organiseren waar een prijs aan vasthangt o Het duurzaamste kamp o Fairtradefruitsap en gewone fruitsap aanbieden en zo kijken wie wat neemt o Ouderenverenigingen overtuigen bv. Wijnproefavond o Activiteiten samen met Een school Jeugdbewegingen …
Ster 3 Communicatie
Sterren bekend maken Website gebruiken Communicatieplan: o Doelgroepen, kanalen, teksten Vorming via http://voce.lessius.eu/ http://voce.lessius.eu/open-aanbod/vormingen (hogeschool in Mechelen, mss ook bij andere hogescholen?) Metingen om te kunnen communiceren (bvb in de supermarkt) Communicatie is een middel om andere sterren te behalen Een website is een ‘koud’ medium. Ze komen er niet automatisch op. Je moet hen lokken met bvb een wedstrijdje. Kan door bvb o Foto’s nemen op een evenement en dan op site plaatsen. o Promo over website Politiek betrekken en informeren. Hen mee in communicatieplan opnemen Scholen als communicatiekanaal. Link naar website FTG via de schoolwebsite. Communicatietip: de 1000ste fan krijgt een beloning Werk een weloverwogen structurele communicatiemix uit : welk verhaal wil ik brengen? Aan welke doelgroep(en)? Welke communicatiekanalen gebruik ik daarvoor het best?.... Breng een positief verhaal Consequent gebruik van logo’s Bereiken van lokale media. Niet gemakkelijk om journalisten aan te trekken, en nog moeilijker om nadien een artikel in de krant te krijgen. Oplossing: werken via persoonlijke contacten. Digitale communicatie: o ons Fairtradewagonnetje aanhangen aan bestaande evenementen, websites en FB pagina’s. Bv vragen aan de organisatie die reed verkocht zijn om te linken naar de FT FB pagina met de vraag aan bezoekers om zich te melden als fan.
o FTGlabel op website van het lokaal bestuur Inschrijvingskaartjes voor een Valentijnskado uitdelen bij een eetfeest. Daarbij vragen om de ingevulde kaarten binnen te brengen bij de wereldwinkel Fans meldingsstrookje invoegen in de stadsinfo/gemeentelijk infoblad. Andere promotiemateriaal aanmaken: banner, broodzakken,… Guiness record breken met boterhammen actie van de wereldwinkel Gemeentebestuur laten koken tijdens de Week van de Smaak, en dit koppelen aan integratie van nieuwkomers met kookboekje met recepten uit andere culturen, koken met laaggeschoolden,… Folder ter promotie van de Wereldraad (Noord- zuid, FT) met alle winkels, scholen,… die FTproducten verkopen/aanbieden/consumeren. Reizende tentoonstelling, kan zowel binnen als in openlucht opgesteld worden. FT- pakket voor nieuwe inwoners, bevat: bonnen, gids, FT- product. Groene Ridder convenant: vergelijkbaar met de 5 sterrencampagne van FTG, maar dan voor scholen: Scholen kunnen punten verdienen met promotie en integrereren duurzaamheid, groene hoekjes, beperken energieverbruik -> afhankelijk van aantal sterren krijgt de school subsidies. Infoblad: lezen bevorderen d.m.v. wedstrijd: bv. 1000ste fan krijgt FT- pakket/ verloten prijs. Kookworkshops Blinde test binnen vrijetijdsoverleg om zo andere diensten ook te overtuigen van FT. Banner met foto van imker, sportfunctionaris, burgemeester,… (bekende figuren in de gemeente) die elk poseren met een verschillend FT- product. Deze banner wordt gebruikt bij evenementen, wordt langs de invalswegen geplaatst,… Facebookpagina heeft enkel zin wanneer er ook “iets te beleven valt”. Welke vrijwilliger heeft dit medium in de vingers? En wil zich engageren om dagelijks een bericht te plaatsen? Inschakelen van Fans in je communicatie : bv. stickeractie (vrijwilligers plakken een sticker op hun auto/fiets ….) Actie met kinderen : krijttekeningen op “strategische” muren rond het thema FT; beste tekeningen worden beloond. Tekeningen blijven een tijdlang goed zichtbaar (teaser/reminder).
Ster 4 Fair Trade Straat
“Dit is een Ft woning” Aanbrengen via buurtraad, buurtoverleg, buurtwerking Straten/wijken aanspreken die een wijkfeest doen, die wijk- of straatcomité hebben. Hetgeen aangeboden wordt op zo’n straat feest moet niet uitsluitend FT zijn, kan ook én én… FT straat wedstrijd: winnaar krijgt Ft brunch + 1 jaar de titel FT straat Jaarlijks opnieuw. FT straat wedstrijd via Opsinjoren buurtwerking (Antwerpen)
Straatfeestsubsidies/cheque indien ze hun straatfeest FT doen (evt extra bovenop een algemene subsidie/cheque). Via de gemeente. De gemeente zou ook in natura iets kunnen doen: bv. springkasteel zetten tijdens een activiteit. Subsidies van de gemeente hieraan koppelen: vb. een gemeente geeft 200 € voor het organiseren van een straatfeest; de gemeente geeft 250 € voor het organiseren van een straatfeest waar FT-producten gebruikt worden. VT organiseren in de straat. Speelstraten In Bilzen interviewt men elke maand een gezin dat in zelfde straat woont in een andere deelgemeente bv Dorpstraat 14 in elke deelgemeente. Iedereen leest dit stuk uit voyeurisme. Voor FT kan men telkens bij gezinnen nagaan hoeveel men met FT bezig is. Via een ambassadeur in de straat werken FT BBQ in straat Proevertjes in de straat Competitie tussen verschillende straten Steun vanuit cultuurraad De straat organiseert FT@home. Iedere woning kiest een recept en samen opeten. FT award geven (wisselbeker) FT huis affiches mee verspreiden met het gemeentelijk infoblad. Er zijn verschillende soorten straten. Rijwoningen makkelijker te bereiken dan straten in landelijk gebied die ver van elkaar staan? In eerste instantie richten op de dorpskern of een kleine deelgemeente Organisatoren van de ‘speelstraten’ aanspreken. Fairtradestraat koppelen aan speelstraat? Via scholen (bv. in kleinere kernen) Inspelen op de meerwaarde voor de straat of wijk. Wat is de meerwaarde en hoe hierop inspelen? o bv. straat letterlijk in de bloemetjes zetten (via de groendienst) o bv. eerste fairtradestraat een VIParrangement geven o burgemeester, schepen noord/zuid die iets doet in de straat o ludieke beloning o Publieke events uitspelen Trekkers van de trekkersgroep kunnen in hun eigen straat/buurt andere bewoners zoeken die willen meedoen voor fairtradestraat. Deze mensen tools aanbieden om hun buren te motiveren. Ook andere mensen kunnen dit doen, bv. iemand die zich schaart achter noord/zuid project, vrijwilligers wereldwinkel, wijken/straten die meedoen aan de energiejacht, ‘nette buurt’,... Organiseren van de ‘straat’ in de straat waar de wereldwinkel gelegen is. Organiseren van een Fairtrade-flash (MOP): in een wijk, tijdens de vakantie Bij de dag van de klant in een winkelstraat: de winkels mobiliseren om een FT-cadeautje te geven aan hun klanten
Bestaat er FT-shmink? Zo ja, gebruiken tijdens straatfeesten / speelstraten Bestaan er FT-stoffen? Zo ja, toneelverenigingen mobiliseren hiermee aan de slag te gaan In een stad: een FT-markt of FT-marktplein maken: alle cafés en winkels op de (grote) markt overtuigen om FT-producten te schenken. Wedstrijd: straat die het wint krijgt iets extra Speelstraten: vb. als 4-uurtje FT-drank geven; FT-ballonnen,… Belangrijk om in te pikken op bestaande activiteiten (bbq, kerstmarkt, straatfeest,…) FT wijkwandeling organiseren Niet enkel producten aanbieden, ook een minimum van uitleg over FT Elke maand één workshop van Laat je strikken (Limburg)/Iedereen Mundiaal (Antwerpen) aanbieden in één wijk Laten proeven werkt altijd (gratis of tegen lage prijs) FT soep op de stoep (bv. pompoensoep met kokosmelk en curry uit de wereldwinkel) + pakketje met ingredienten te koop aanbieden. Zelf bepalen wat de ambitie is: één straat of meerdere per jaar het bestuur speelt hierbij een belangrijke rol
Ster 5 Bestuur
Waar nodig ook communicatie en acties naar het gemeentebestuur FT verwerken in BBC FTGlabel op website van het lokaal bestuur Gemeentebestuur laten koken tijdens de Week van de Smaak, en dit koppelen aan integratie van nieuwkomers met kookboekje met recepten uit andere culturen, koken met laaggeschoolden,… Aanbeveling voor FT opnemen in huurcontracten gemeentezalen. Subsidies voor evenementen die FT serveren. Vele gemeentes geven nu reeds hun geschenken bij bvb. huwelijken, jubilea, nieuwjaarsgeschenken personeel, …. een FT-tintje (bvb door ze aan te kopen in de WW). In veel gemeentelijke gebouwen worden er reeds FT-dranken geserveerd. Bij sommige (gemeentelijke) babyborrels worden FT-attributen aan de ouders bedeeld (slabbetjes, ..). Onthaal nieuwe inwoners of wereldfeesten zijn een uitstekende gelegenheid om FT te promoten (bvb via goody bag, presentje, …). FT-gemeenten zouden het FT-logo in hun communicatie kunnen opnemen. Via de buurtmaaltijden zou men meer op FT kunnen focussen …. Weinig gemeenten hebben het item FT concreet in hun beleidsplannen opgenomen. Vooraleer het bestuur de ster krijgt moet men vooral eerst volgende bekijken : o Wat doet het bestuur momenteel ? o Hoe evolueert het engagement ? Hoe kan het nog verstevigd worden ? Trekkersgroep moet zorgen voor input naar het schepencollege toe : o Resolutie laten herbevestigen, gekoppeld aan engagement voor de 5 sterren
o Schepencollege eventueel als ambassadeur aanduiden o Vanuit college moet er 6 jaar lang engagement zijn! o Uitbreiden huidig aanbod o Trouwers of jubilea korf WW megeven o Bij afhalen vuilzakken bij pasgeborene een FT-T-shirt of FT-bavet meegeven o Met Pasen FTchocolade aan de medewerkers o FT ook op OCMW dienstencentrum o Logo FT ook meenemen in alle communicatie van de gemeente Vraag dient gesteld “Verdient ons college wel een ster ? o Dit kan het best halverwege of op einde van de legislatuur o Bestuur kan niet de 1ste ster zijn, eerst een paar andere sterren verdienen in samenwerking, onder impuls van college FT@work en FT@school stimuleren Interne communicatie en interne initiatieven stimuleren, moet blijvend worden op ingezet. (Vb: FT-ontbijt, wijn- of koffieproeverij, solidariteitsagenda, duurzame aanbestedingen,…) Nodig om te blijven bewustmaken! Het verhaal is nooit ten einde, we moeten moeite blijven doen om het verhaal inhoudelijk te blijven brengen. Straffe streek gemeente wordt veel als argument gegeven om geen FTG te zijn. Hoeft elkaar echter niet per se tegen te spreken! “Lokale boeren”: goed argument om te overtuigen Tip vanuit Rotselaar: 2x/jaar wordt er een moment georganiseerd waarop de nieuwe inwoners van de gemeente verwelkomd worden. Dan worden er 5 bonnen voor het FTontbijt verloot. Deze mensen komen op die manier in contact met wereldwinkel en FTG. Aanbesteding/offerte je kan als bestuur als voorwaarde stellen dat FT in het gamma moet zitten als voorwaarde om mee te dingen voor een bepaalde concessie. (soms zit je vast aan bepaalde brouwerijen). Lokale bierleveranciers overtuigen is niet evident. • Gemeentelijk infoblad o = sterk kanaal, wordt veel gelezen o 1 pagina voor fairtrade, duurzaamheid, internationale samenwerking…
Varia
Toch ook nog FT ballonnen op de bestellijst Link leggen met stedenband Tastbaar en zichtbaar. bvb: stedenband in Z-Afrika FT wijn uit die streek Bib betrekken in FT verhaal info en sensibilisering, (film)aanbod Link tussen FT en duurzaamheids- en klimaatsbeleid duidelijker maken FT welkomstgeschenkje voor nieuwe inwoners FT koffietassen altijd FT