Verslag over de doorlichting van Gemeentelijke Basisschool - Bikschooltje te BIKSCHOTE

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL [email protected] www.onderwijsinspectie.be

Verslag over de doorlichting van Gemeentelijke Basisschool - Bikschooltje te BIKSCHOTE Hoofdstructuur basisonderwijs Instellingsnummer Instelling Directeur Adres Telefoon Fax E-mail Website Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres CLB Adres

20495 Gemeentelijke Basisschool - Bikschooltje Martine PLOUVIER Bikschotestraat 107 - 8920 BIKSCHOTE 051-54.54.27 051-54.69.28 [email protected] www.bikschooltje.be Gemeentebestuur Langemark-Poelkapelle Kasteelstraat 1 - 8920 LANGEMARK-POELKAPELLE De Achthoek Berten Pilstraat 7 - 8980 ZONNEBEKE Vrij CLB Ieper Bukkersstraat 38 - 8900 IEPER

Dagen van het doorlichtingsbezoek 13/05/2013 - 14/05/2013 Einddatum van het doorlichtingsbezoek 14-05-2013 Datum bespreking verslag met de instelling 05-06-2013 Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Deskundige(n) behorend tot de administratie Externe deskundige(n)

Philippe Decruynaere Hendrik D'Hulster nihil nihil

20495 - Gemeentelijke Basisschool - Bikschooltje te BIKSCHOTE (Schooljaar 2012-2013)

1

INHOUDSTAFEL INLEIDING .............................................................................................................................................. 3 1

SAMENVATTING ............................................................................................................................. 5

2

DOORLICHTINGSFOCUS ................................................................................................................... 7 2.1 2.2

3

Leergebieden in de doorlichtingsfocus ...............................................................................................7 Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus .......................................................7

RESPECTEERT DE SCHOOL DE ONDERWIJSREGLEMENTERING? .......................................................... 8 3.1

Respecteert de school de erkenningsvoorwaarden?..........................................................................8

3.1.1 3.1.1.1 3.1.1.2 3.1.1.3 3.1.1.4 3.1.1.5 3.1.2 3.2 4

Voldoet de school aan de onderwijsdoelstellingen?...................................................................8 Kleuteronderwijs: Nederlands ................................................................................................8 Kleuteronderwijs: wereldoriëntatie .......................................................................................8 Vaststellingen voor kleuteronderwijs: leergebied Nederlands en wereldoriëntatie .............8 Lager onderwijs: Nederlands ................................................................................................11 Lager onderwijs: wereldoriëntatie .......................................................................................14 Voldoet de school aan de overige erkenningsvoorwaarden? .................................................. 16

Respecteert de school de overige reglementering? ........................................................................ 16

BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT? ................................................................................. 18 4.1 4.2

Welzijn.............................................................................................................................................. 18 Begeleiding ....................................................................................................................................... 18

4.2.1 4.3

Leerbegeleiding ........................................................................................................................ 18

Evaluatie ........................................................................................................................................... 18

4.3.1

Rapporteringspraktijk ............................................................................................................... 18

5

ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL .............................................................................................. 20

6

STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL ....................................................................................... 21 6.1 6.2

7

ADVIES EN REGELING VOOR HET VERVOLG .................................................................................... 23 7.1 7.2

2

Wat doet de school goed? ............................................................................................................... 21 Wat kan de school verbeteren? ....................................................................................................... 21 Onderwijsdoelstellingen: advies en regeling voor het vervolg ........................................................ 23 Overige erkenningsvoorwaarden: advies en regeling voor het vervolg .......................................... 23


INLEIDING De decretale basis van het onderzoek Tijdens een doorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de school 1. de onderwijsreglementering respecteert, 2. op systematische wijze haar eigen kwaliteit onderzoekt en bewaakt, 3. haar tekorten al dan niet zelfstandig kan wegwerken (zie artikel 38 van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs, 8 mei 2009). Een doorlichting is dus een onderzoek van 1. de onderwijsreglementering, 2. de kwaliteitsbewaking door de school, 3. het algemeen beleid van de school. Een onderzoek in drie fasen Een doorlichting bestaat uit drie fasen: het vooronderzoek, het doorlichtingsbezoek en het doorlichtingsverslag. - Tijdens het vooronderzoek bekijkt het inspectieteam de gehele school aan de hand van het CIPOreferentiekader. Het vooronderzoek wordt afgesloten met een doorlichtingsfocus: een selectie van te onderzoeken aspecten tijdens het doorlichtingsbezoek. - Tijdens het doorlichtingsbezoek voert de onderwijsinspectie het onderzoek uit aan de hand van observaties, gesprekken en analyse van documenten. - Het doorlichtingsverslag beschrijft het resultaat van de doorlichting, bevat een advies over de verdere erkenning en wordt gepubliceerd op www.doorlichtingsverslagen.be. Een gedifferentieerd onderzoek 1. Omdat de onderwijsinspectie gedifferentieerd doorlicht, onderzoekt het inspectieteam in de instelling een selectie van de onderwijsreglementering: een selectie van leergebieden om het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen na te gaan. Voor elk leergebied onderzoekt de onderwijsinspectie altijd de volgende procesvariabelen uit het CIPO-referentiekader: o het onderwijsaanbod o de uitrusting o de evaluatiepraktijk o de leerbegeleiding een selectie van andere erkenningsvoorwaarden een selectie van overige regelgeving. 2. Om de kwaliteitsbewaking door de school na te gaan, selecteert het inspectieteam een aantal procesvariabelen. Het inspectieteam gaat met de kwaliteitswijzer na of de school voor deze procesvariabelen aandacht heeft voor doelgerichtheid: welke doelen stelt de school voorop? ondersteuning: welke ondersteunende initiatieven neemt de school om efficiënt en doelgericht te werken? doeltreffendheid: bereikt de school de doelen en gaat de instelling dit na? ontwikkeling: heeft de school aandacht voor nieuwe ontwikkelingen? 3. Het inspectieteam onderzoekt ten slotte het algemeen beleid van de school aan de hand van vier procesvariabelen: leiderschap, visieontwikkeling, besluitvorming, kwaliteitszorg.


3

Het onderzoek naar de hygiëne, veiligheid en bewoonbaarheid De controle van de erkenningsvoorwaarden betreffende de bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne van de instelling vindt gelijktijdig met de doorlichting plaats. Deze controle resulteert in een afzonderlijk verslag dat bij het doorlichtingsverslag wordt gevoegd en eveneens verschijnt op www.doorlichtingsverslagen.be. Het advies De adviezen die de onderwijsinspectie uitbrengt, hebben betrekking op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan drie adviezen uitbrengen: - een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van structuuronderdelen. - een beperkt gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de erkenning van de school of van structuuronderdelen als de school binnen een bepaalde periode voldoet aan de voorwaarden vermeld in het advies. - een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de school of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Tot slot Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve doorlichtingsverslag informeert de directeur van de school de ouders, leerlingen of cursisten over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden.

Meer informatie? www.onderwijsinspectie.be en www.doorlichtingsverslagen.be

4


1

SAMENVATTING

De gemeentelijke basisschool ’t Bikschooltje is gelegen in het dorpscentrum van Bikschote, een kleine deelgemeente van Langemark-Poelkapelle. In de kleuterafdeling kunnen de kinderen terecht in een leeftijdsdoorbrekende klas (classe unique). De leerlingen van de lagere afdeling zijn ondergebracht in een nabijgelegen locatie en kunnen in drie graadsklassen terecht. Beide vestigingsplaatsen rekruteren hun leerlingen voornamelijk uit de onmiddellijke schoolomgeving. Binnen de schoolpopulatie zijn alle lagen van de bevolking vertegenwoordigd. Deze familiale basisschool met een uitgesproken landelijk karakter profileert zich als een onderwijsinstelling waar alle kinderen in een veilig en warm schoolklimaat goed onderwijs genieten. Samen met de gedreven en competente directeur bewaken de gemotiveerde leraren op een voortreffelijke manier de kwaliteit van het geboden onderwijs. Hiertoe verzamelt de school doelgericht gegevens over de leerprestaties en de vorderingen van haar kinderen. Deze outputgegevens worden systematisch geanalyseerd en vormen de basis voor eventuele bijsturingen van het onderwijsproces en de schoolwerking. Dergelijke kwaliteitsbewaking getuigt van een uitgesproken dynamiek om met het hele team kwaliteitsvol onderwijs te bieden. Tijdens deze doorlichting onderzocht de onderwijsinspectie of de school voor de leergebieden Nederlands en wereldoriëntatie in de kleuterafdeling de ontwikkelingsdoelen nastreeft en in de lagere afdeling de eindtermen in voldoende mate bereikt. De kleuterafdeling toont aan dat ze zowel voor het leergebied Nederlands als voor het leergebied wereldoriëntatie voldoet aan haar maatschappelijke opdracht. De leerkrachten werken thema’s uit die vrij nauw aansluiten bij de leef- en de belevingswereld van de kleuters. Er zijn voldoende afspraken om voor alle leeftijdsgroepen een levensecht, doelgericht en gradueel aanbod te plannen. Beide leergebieden zijn duidelijk geïntegreerd in het totaalaanbod. Voor de activiteiten in de leeftijdgemengde groepen plannen de leraren uitdrukkelijk een gedifferentieerd aanbod. De teamleden maken gebruik van een digitaal instrument waarmee ze kunnen nagaan of ze alle leerplandoelstellingen voldoende nastreven. Tevens bewaken ze of alle domeinen van Nederlands en wereldoriëntatie evenwichtig aan bod komen. De leraren zorgen voor een gezellige en aantrekkelijke klasinrichting. In de thematisch uitgebouwde hoeken krijgen de kleuters van verschillende leeftijden de kans om binnen de talige of wereldoriënterende activiteiten te experimenteren en te leren van elkaar. Toch blijven er nog kansen liggen om sommige speelleerhoeken (computerhoek, de luister(boeken)hoek…) doelgericht te verrijken met (talige) materialen die passen bij het thema. De kleuterjuffen volgen de ontwikkeling van hun kleuters goed op. Door hun rijke onderwijservaring of na collegiaal overleg vinden zij meestal geschikte oplossingen om indien nodig kleuters aangepaste zorg te bieden. Bij de begeleiding van taalactiviteiten en voor specifieke begeleiding van kinderen met een taal- of ontwikkelingsachterstand wordt op bepaalde momenten ook de zorgcoördinator ingeschakeld. De lagere afdeling slaagt er in met haar leerlingen de eindtermen voor Nederlands in voldoende mate te bereiken. Naast de resultaten die de leerlingen op diverse toetsen behalen, staan ook het vrij consequent volgen van de onderwijsleerpakketten hiervoor garant. Dit laatste verzekert in grote mate een gelijkgerichte aanpak en een graduele opbouw. De leraren hebben oog voor alle domeinen van het leergebied. Niettegenstaande de teamleden aangeven dat ze spelling en taalsystematiek belangrijk vinden zijn er voor de kinderen ruim voldoende kansen om hun mondelinge taalvaardigheden te oefenen en verder te ontwikkelen. De leraren volgen de vorderingen van de leerlingen nauwgezet op aan de hand van interne en externe evaluaties. Ze krijgen geregeld ondersteuning van de zorgcoördinator en voor leerlingen met specifieke (taal)noden voorzien ze indien nodig een aangepast leertraject, de toepassing van sticordimaatregelen of de inschakeling van externe hulpverleners.


5

Voor het leergebied wereldoriëntatie worden de eindtermen ook bereikt. De methodegebonden evaluaties en netgebonden (regionale) toetsen tonen meestal aanvaardbare resultaten. Om tegemoet te komen aan de verwachtingen van het leerplan wereldoriëntatie hanteren de klasleerkrachten een onderwijsleerpakket. Dit draagt ertoe bij dat de verschillende domeinen van het leerplan evenwichtig worden benaderd. Ook de integratie van de leergebiedoverschrijdende eindtermen sociale vaardigheden en leren leren is opmerkelijk. Om schoolorganisatorische redenen zijn verschillende leraren betrokken bij de invulling van de lessen wereldoriëntatie. Hierdoor is de horizontale samenhang tussen de verschillende domeinen en andere leergebieden niet evident. Allen benaderen het leergebied echter vanuit betekenisvolle en motiverende leerinhouden en slagen erin om de leerlingen actief in het onderwijsleerproces te betrekken. Binnen de evaluatiepraktijk voor wereldoriëntatie heeft het team voldoende oog voor vaardigheden en inzichten, naast de kennisverwerving. De rapportering over de leerlingvorderingen binnen dit leergebied kent echter nog groeikansen. Om te beoordelen of de school haar eigen onderwijskwaliteit in voldoende mate bewaakt, onderzocht de inspectie de leerbegeleiding en de rapporteringspraktijk. De expliciete visie op zorg en de ondersteunende zorgstructuur liggen aan de basis van een doeltreffende begeleiding van de leerlingen. Onder leiding van een gedreven en competente zorgcoördinator en met grote inzet van alle teamleden bouwde de school de leerbegeleiding de voorbije jaren sterk uit. De school zet vanuit haar zorgvisie doelbewust in op remediëring naast een uitgesproken preventieve aanpak. In de klas realiseren de leerkrachten een degelijke basiszorg in een uitdagende leeromgeving. Activerende werkvormen en diverse groeperingsvormen dragen bij tot een effectieve binnenklasdifferentiatie in alle klassen. Op schoolniveau liggen nog groeimogelijkheden om de schriftelijke rapportering kwalitatief en gelijkgericht uit te bouwen. Er ontbreekt vooral een breed gedragen schoolvisie met vooropgestelde doelen die niet enkel focust op organisatorische aspecten van de rapporteringspraktijk. Niettemin realiseert de school al enkele sterke initiatieven waarmee ze voor een aantal leergebieden de ontwikkeling van de leerlingen doelgericht opvolgt, evalueert en kansen creëert voor zelfevaluatie. Daarenboven bevordert de kleinschaligheid van de school de contacten met de ouders en de vlotte mondelinge rapportering van evaluatiegegevens. Uit het onderzoek van het algemeen beleid komt naar voor dat deze kleine school de zorg voor haar kwaliteit ter harte neemt. De wijze waarop de school haar beleid en het rendement van het onderwijs onderzoekt en bijstuurt op basis van outputgegevens getuigt van hoogstaande interne kwaliteitszorg. De beleidskracht, de vernieuwingsbereidheid en de positieve dynamiek onder de teamleden vormen een stevige basis om de schoolwerking gelijkgericht verder uit te bouwen. De inspectie sluit deze doorlichting af met een gunstig advies. Ze gaat er van uit dat de school de aanbevelingen uit dit verslag ter harte neemt en in de toekomst met dezelfde inzet en gedrevenheid aan de realisatie van kwaliteitsvol onderwijs blijft werken.

6


2

DOORLICHTINGSFOCUS

Op basis van het vooronderzoek en in het kader van een gedifferentieerde doorlichting selecteerde de onderwijsinspectie onderstaande leergebieden en procesindicatoren/procesvariabelen voor verder onderzoek.

2.1

Leergebieden in de doorlichtingsfocus

Kleuteronderwijs Nederlands wereldoriëntatie

Lager onderwijs Nederlands wereldoriëntatie

2.2

Procesindicatoren of procesvariabelen in de doorlichtingsfocus

Logistiek Welzijn Veiligheid Milieu

Onderwijs Begeleiding Leerbegeleiding

Onderwijs Evaluatie Rapporteringspraktijk


7

3 3.1

RESPECTEERT DE SCHOOL DE ONDERWIJSREGLEMENTERING? Respecteert de school de erkenningsvoorwaarden?

3.1.1 Voldoet de school aan de onderwijsdoelstellingen? Het onderzoek naar het voldoen aan de onderwijsdoelstellingen levert voor de geselecteerde leergebieden het volgende op. 3.1.1.1

Kleuteronderwijs: Nederlands

Voldoet De kleuterafdeling levert waardevolle inspanningen om de ontwikkelingsdoelen voor het leergebied Nederlands na te streven. Het team zorgt op een planmatige manier voor een doelgericht, evenwichtig en samenhangend onderwijsaanbod dat een degelijke taalontwikkeling ondersteunt. De leraren integreren het aanbod in thema’s die aansluiten bij de leef- en de belevingswereld van de kleuters en zorgen voor samenhang met de andere leergebieden. 3.1.1.2

Kleuteronderwijs: wereldoriëntatie

Voldoet De kleuterafdeling levert de nodige inspanningen voor het nastreven van de ontwikkelingsdoelen voor wereldoriëntatie. Leerkrachten integreren het aanbod in thema’s die aansluiten bij de leef- en de belevingswereld van de kleuters en zorgen voor samenhang met de andere leergebieden. Het onderwijsleeraanbod is doelgericht en gradueel uitgebouwd. De volledigheid en het evenwicht tussen de verschillende domeinen zijn grotendeels gegarandeerd. 3.1.1.3

Vaststellingen voor kleuteronderwijs: leergebied Nederlands en wereldoriëntatie

Curriculum De teamleden van de ‘classe unique’ maken vrij consequent gebruik van het leerplan als referentiekader bij de planning van het onderwijsleeraanbod. Het Referentiekader gebruik van een op het leerplan afgestemd elektronisch instrument, draagt bij tot Planning een evenwichtig aanbod van de verschillende domeinen. Mede hierdoor is het Evenwichtig en volledig Samenhang doelenaanbod over de verschillende leeftijdsgroepen heen gradueel en continu Brede harmonische vorming opgebouwd. Onderwijsaanbod

Actief leren

De leraren hebben bij de planning van de activiteiten duidelijk aandacht voor alle ontwikkelingsgebieden en de totale persoonlijkheidsontwikkeling van de kinderen uit alle leeftijdsgroepen. De verschillende domeinen van de leergebieden in de focus komen via gevarieerde activiteiten evenwichtig en in voldoende mate aan bod doorheen de thema’s. Er zijn duidelijke afspraken om voor alle leeftijdsgroepen een levensecht, doelgericht en gradueel aanbod te plannen. Voor de activiteiten in de leeftijdgemengde groepen plannen de leraren uitdrukkelijk een gedifferentieerd aanbod. Voor de inhoudelijke invulling van het onderwijsleeraanbod inspireren de leraren zich op enkele methodes en op divers ander bronnenmateriaal. Het team opteert voor activiteiten, geïntegreerd in thema’s die meestal nauw aansluiten bij de leef- en belevingswereld van de kleuters. Deze werkwijze bevordert de horizontale samenhang tussen de leergebieden Nederlands en 8


wereldoriëntatie en de andere leergebieden. Occasioneel plannen de leerkrachten ook inhouden vanuit de interesse van de kinderen. De kleuters krijgen voldoende kansen om ervaringen op te doen in allerlei realistische situaties. De teamleden hebben oog voor een doordachte klasinrichting en doen inspanningen om de hoeken te verrijken in functie van het thema. Toch blijven er soms kansen liggen om bijvoorbeeld de computerhoek, de luisterhoek of de boekenhoek uitdagender en/of taliger uit te bouwen. Voor het leergebied Nederlands bepalen de teamleden vooraf de thematische woordenschat of een selectie uit de streefwoordenlijst. Hoewel deze woordenschatreeks per thema eerder beperkt is voor de oudste kleuters streven de leraren doelgericht de verwerving van de actieve en passieve woordenschat na. De leraren stimuleren de ontluikende geletterdheid vooral tijdens het vertellen en het voorlezen. Kleuters krijgen voldoende kansen om de functie van de geschreven taal en de relatie tussen gesproken en geschreven taal te ontdekken. Verschillende activiteiten initiëren het functioneel lezen en schrijven en diverse taalactiviteiten beogen ook in voldoende mate het fonologische en fonemische bewustzijn. Het team maakte ook afspraken om in de verschillende leeftijdsgroepen de ontwikkeling van het tijdsbegrip te ondersteunen door een leeftijdspecifieke afstemming en graduele opbouw van de verschillende kalenders. Beide leraren zorgen voor een krachtige en rijke leeromgeving waar de kleuters van verschillende leeftijden de kans krijgen om binnen de talige of wereldoriënterende activiteiten te experimenteren, te leren van elkaar, stappenplannen te volgen, oplossingen te zoeken, creatief te zijn… De schoolomgeving en de buitenschoolse activiteiten bevorderen eveneens het levensecht leren en dagen de kleuters uit hun leefwereld actief te verkennen. Curriculum In de ‘classe unique’ kunnen kinderen van verschillende leeftijden in een veilige leef- en leeromgeving ontwikkelen. Het onderwijs verloopt binnen een positief Onderwijstijd en hartelijk klas- en schoolklimaat waarbij de kleuters vaak individueel benaderd Klasmanagement worden. De leraren benutten de onderwijstijd doorgaans zo optimaal mogelijk en hanteren een doordacht klasmanagement. Ze bieden een ruime variatie aan werken groeperingsvormen aan. Activiteiten voor leeftijdsspecifieke groepen, heterogene groepen en de hele klasgroep wisselen op een doordachte wijze af met keuzeactiviteiten.

Onderwijsorganisatie

Materieel beheer Zowel voor Nederlands als voor wereldoriëntatie is het materialenaanbod Uitrusting voldoende rijk en uitdagend zodat kleuters van alle leeftijdsgroepen voldoende Ontwikkelingsmaterialen kansen krijgen om zowel intentioneel als incidenteel te leren. Leermiddelen De inrichting van het klaslokaal is doordacht en functioneel. Dit blijkt onder andere uit het aanbod van wereldoriënterend en levensecht ontwikkelingsmateriaal in de hoeken in functie van het lopende thema. Omwille van verouderde computers en een gering softwareaanbod integreren de leerkrachten de ICT-mogelijkheden weinig in het speelleeraanbod.

Materieel beheer De ruime klas en de klasomgeving zijn goed aangepast aan de didactische Infrastructuur uitgangspunten van de ‘classe unique’ en aan de bewegings- en exploratiedrang van de kinderen. Er is een afzonderlijke speelplaats en een naastliggend 20495 - Gemeentelijke Basisschool - Bikschooltje te BIKSCHOTE (Schooljaar 2012-2013)

9

speelterrein voor de kleuters. Daarop zijn een aantal voorzieningen die uitnodigen tot gevarieerd spel. Evaluatie De leraren evalueren de vorderingen van de kleuters op basis van evaluatiecriteria, gerichte observaties en de ervaringen tijdens de dagelijkse Evenwichtig / representatief klaspraktijk. Daarnaast volgen de leraren de vorderingen van de taalontwikkeling Kindvolgsysteem van de kleuters systematisch op aan de hand van genormeerde taalniveautesten. Gericht op bijsturing Leerlingvolgsysteem Voor de aspecten die kenmerkend zijn voor het leergebied wereldoriëntatie (tijden ruimtebegrippen, stappenplan volgen, ruimtelijke oriëntatie, experimenteren en exploreren…) is weinig concrete informatie beschikbaar over de beginsituatie en de vorderingen van de kleuters. Evaluatiepraktijk

De leraren gebruiken een digitaal volgsysteem om de informatie over de kinderen en de zorginterventies te registreren. De evaluatiecriteria zijn identiek voor alle kleuters waardoor er weinig duidelijkheid is over de te verwachten ontwikkelingscompetenties per leeftijd. Relevante gegevens uit de evaluatiepraktijk zijn vaak richtinggevend voor (aanpassingen in) het onderwijsaanbod en voor de eerstelijnszorg van de leraren. Het volgsysteem vormt een belangrijk uitgangspunt voor het maandelijks multidisciplinair overleg. In functie van de overgang naar het 1ste leerjaar geeft een genormeerde test een indicatie van de voorbereidende leervaardigheden van de kleuters. Naast de resultaten van deze test hanteert het team de informatie uit het kindvolgsysteem om ouders te adviseren over de overgangsmogelijkheden van hun kleuter. Evaluatie De school benut verschillende communicatiekanalen om de ouders zowel over het functioneren van hun eigen kleuter(s) als over de klas- en schoolwerking te Evenwichtig / volledig informeren. De kleinschaligheid van de school bevordert eveneens in grote mate Interne / externe communicatie de informele schoolpoortontmoetingen met de ouders. Rapporteringspraktijk

Begeleiding De leraren hebben een goed zicht op de ontwikkeling en noden van de kleuters. Het kindvolgsysteem, de kleinschaligheid van de school en het frequente Beeldvorming informeel overleg werken dit duidelijk in de hand. Zorg Het kindvolgsysteem ondersteunt een brede beeldvorming en bundelt relevante informatie op een gestructureerde wijze. Het is gebruiksvriendelijk en voor elke betrokkene toegankelijk.

Leerbegeleiding

De school beschikt over een duidelijke zorgvisie waarbij zowel de klasleraren als de zorgcoördinator verantwoordelijk zijn voor de ondersteuning en begeleiding van de kleuters. Beide leraren plannen de zorginterventies op een doordachte en efficiënte wijze. Door hun attente nabijheid slagen ze erin om tijdens de activiteiten in de hoeken te differentiëren. Ze beogen vooral interventies op korte termijn. Ontwikkelingsvertraagde kleuters krijgen zowel tijdens de ondersteunende klasactiviteiten als tijdens de interventies van de zorgcoördinator geregeld doelgerichte ondersteuning en begeleiding. De school neemt systematisch contact met het centrum voor leerlingenbegeleiding, ouders en/of andere externe begeleiders. Begeleiding Het warme en gestructureerde schoolklimaat is een goede voedingsbodem voor Sociale en emotionele de sociaal-emotionele ontwikkeling van de kleuters. 10


begeleiding School- en klasklimaat Sociale vaardigheden

Daarnaast zorgen de leraren voor een veilig klasklimaat waar de sociale vaardigheden van de kleuters optimaal kunnen ontwikkelen. De school hecht veel belang aan het welbevinden en de positieve ingesteldheid van de kinderen. De leraren werken dagelijks aan het positieve zelfbeeld van de kleuters en melden zo nodig problemen aan de zorgcoördinator. Ze zoeken in overleg naar verdere stappen in het zorgtraject. Ook het volgsysteem bevat items omtrent het omgaan met sociaal-emotionele problemen.

Professionalisering De afgelopen jaren zijn een aantal schoolspecifieke studiedagen erop gericht de leerkrachten te introduceren in de vernieuwde (deel)leerplannen voor Nascholingen wereldoriëntatie en Nederlands. Het effect van dit nascholingstraject is duidelijk Interne expertise herkenbaar in de wijze waarop het team het onderwijsleeraanbod voor deze leergebieden doelgericht plant en realiseert. Daarnaast leidt vooral het veelvuldig informeel overleg tussen de teamleden tot bijsturing van de eigen praktijk. De meeste leraren zijn intrinsiek gemotiveerd om ‘blijvend’ te leren.

Deskundigheidsbevordering

3.1.1.4

Lager onderwijs: Nederlands

Voldoet De lagere afdeling bereikt met haar leerlingen de eindtermen Nederlands. Dit blijkt uit de evaluatiegegevens van zowel de methodegebonden en genormeerde toetsen als de koepelgebonden eindtoetsen. Daarnaast garandeert een vrij consequent gebruik van de onderwijsleerpakketten een volledig, evenwichtig en gradueel opgebouwd onderwijsleeraanbod. Curriculum Hoewel de meeste teamleden het leerplan regelmatig raadplegen, is het voornamelijk het onderwijsleerpakket dat het referentiekader vormt voor de Referentiekader planning en de realisatie van het onderwijsleeraanbod. Planning De vrij consequente toepassing van de onderwijsleerpakketten garandeert in Evenwichtig en volledig Samenhang belangrijke mate de graduele opbouw en de volledigheid van het aanbod alsook Brede harmonische vorming een evenwichtig aanbod van de respectieve leerdomeinen. Onderwijsaanbod

Actief leren

Uit het nazicht van de oefenboeken en de gesprekken met de teamleden is af te leiden dat de leraren spelling en taalsystematiek vrij belangrijk vinden. De aandacht voor deze technische aspecten brengt echter niet met zich mee dat communicatieve vaardigheden onvoldoende aan bod komen. De leerlingen krijgen immers meerdere spreek-, lees- en luisterkansen om hun mondelinge taalvaardigheden te oefenen en verder te ontwikkelen. Uitgesproken aandacht gaat naar de ontwikkeling van de leesmotivatie en leesvaardigheid. De integratie van sommige taalactiviteiten in andere leergebieden wordt enigszins gehypothekeerd door de schoolen klasorganisatie. Hierdoor zijn beperkte sporen van horizontale samenhang met andere leergebieden herkenbaar. Doelen rond samenwerking en communicatie krijgen veel kansen tijdens de lessen Nederlands. Uit de lesobservaties blijkt dat het leerproces soms strak gestuurd wordt door de leerkracht maar meestal betrekken de teamleden de leerlingen wel actief bij de les. De aanwending van verschillende werken groeperingsvormen draagt hiertoe bij. Daarnaast verwachten de leraren van de bovenbouw dat de oudere leerlingen zelf initiatief nemen, keuzes maken, 20495 - Gemeentelijke Basisschool - Bikschooltje te BIKSCHOTE (Schooljaar 2012-2013)

11

beslissingen nemen, redeneringen opzetten … die bijdragen tot hun zelfstandigheid en verantwoordelijkheidszin. Via onder andere contractwerk proberen de teamleden de leerlingen kansen te bieden om de leerstof op een gevarieerde manier in te oefenen.

Curriculum Uit de observaties, de lessenroosters en de planningsdocumenten van de leraren blijkt dat de beschikbare onderwijstijd over het algemeen maximaal en efficiënt Onderwijstijd gebruikt wordt en er bij de leerlingen een duidelijke ‘werk’sfeer heerst.


Klasmanagement

Alle teamleden hanteren diverse werken groeperingsvormen om leerinhouden aan te brengen en te laten inoefenen. In de meeste gevallen bieden de gekozen werkvormen effectief ondersteuning bij het verwerven van de leerdoelen. In de meeste leeftijdsgroepen ondersteunen de klaswanden het onderwijsleerproces. De visuele voorstelling van algoritmes en heuristieken is niet altijd optimaal en het is ook niet duidelijk of alle leraren deze referentiekaders functioneel aanwenden. In de klas en in het bijzijn van de leerlingen hecht de school doelbewust veel belang aan een verzorgd taalgebruik van de leraren. Materieel beheer In de meeste klassen zijn voldoende didactische materialen en leermiddelen Uitrusting aanwezig om de leerplanrealisatie mogelijk te maken. Ontwikkelingsmaterialen Het ontbreken van hedendaagse digitale leermiddelen belemmert de Leermiddelen aanwending van de ICT-mogelijkheden om het leerproces en de taalontwikkeling te ondersteunen. Een goed uitgeruste schoolbibliotheek met recente kinderen jeugdboeken bevordert de boekenpromotie en ondersteunt het leesonderwijs. Evaluatie De leraren volgen de vorderingen van de leerlingen op een brede en evenwichtige wijze op. Evenwichtig / representatief De evaluatiepraktijk wordt aangestuurd vanuit het onderwijsleerpakket en Kindvolgsysteem aangevuld met eigen toetsen, met genormeerde testen vanuit het Gericht op bijsturing Leerlingvolgsysteem leerlingvolgsysteem en met netgebonden eindproeven. Het schoolteam gebruikt op een voortreffelijke wijze de resultaten van deze toetsen om zijn eigen onderwijskwaliteit in kaart te brengen en eventueel bij te sturen. Evaluatiepraktijk

Alle teamleden hebben permanent aandacht voor de vorderingen en de eventuele moeilijkheden van de leerlingen. In de relatief kleine groepen sturen ze zoveel mogelijk onmiddellijk bij in het onderwijsleerproces. Ook de foutenregistraties zijn dikwijls het startpunt om te individualiseren en leerlinggericht bij te sturen. De genormeerde toetsen voor spelling en technisch lezen registreert het team in een digitaal leerlingvolgsysteem. Dit laat toe de ontwikkelingsevolutie van een leerling voor deze taalaspecten over de verschillende leerjaren heen systematisch op te volgen. Informatie over de andere taalvaardigheden is in het leerlingvolgsysteem niet opgenomen.

12


Evaluatie De school rapporteert ongeveer tweemaandelijks aan de ouders. Het tussentijds rapport bevat een overzicht van de resultaten van alle toetsen voor de Evenwichtig / volledig verschillende leergebieden. De school hecht veel belang aan de toelichting over Interne / externe communicatie het verloop van het leerproces van de kinderen. Er is expliciete aandacht voor de beoordeling van sociale vaardigheden en attitudes en er is ruimte voor zelfevaluatie. Rapporteringspraktijk

Twee keer per jaar krijgen de kinderen een ‘groot’ rapport waarin over de verschillende domeinen van Nederlands met een cijfer wordt gerapporteerd. Er worden eveneens punten toegekend voor ‘dagelijks werk’. Over welke domeinen hierbij gerapporteerd wordt is onduidelijk. De puntenverdeling toont aan dat de school veel belang hecht aan spelling en taalbeschouwing.

Begeleiding De leraren hebben een goed zicht op de beginsituatie en de leervorderingen voor Nederlands. Het beperkt aantal leerlingen en de vele informele Beeldvorming overlegmomenten werken dit duidelijk in de hand.

Leerbegeleiding

Zorg

Niettegenstaande haar kleinschaligheid beschikt de school over voldoende zorgstructuren, afspraken en procedures om een betrouwbaar beeld te krijgen over de talige ontwikkeling van haar leerlingen. Zowel de evaluatiegegevens als de systematische overlegmogelijkheden dragen bij tot een brede beeldvorming over de competenties van de kinderen voor dit leergebied. Het digitaal volgsysteem wordt goed benut om alle gegevens en de informatiedoorstroming van de uitgevoerde interventies op te volgen. De analyse van deze leerlinggegevens vormt de basis voor differentiatie op leerlingen klasniveau. De leraren benutten gevarieerde werken groeperingsvormen en ondersteuningsmateriaal om verschillen tussen leerlingen op te vangen. Zij krijgen ook geregeld ondersteuning van de zorgcoördinator om leerlingen preventief en remediërend te begeleiden. Vanuit het geïntegreerd zorgen gelijke kansenbeleid zijn er acties opgezet met als doel de taalvaardigheid en taalontwikkeling te bevorderen. Voor leerlingen met specifieke noden voorziet de school indien nodig een aangepast leertraject, de toepassing van sticordimaatregelen of de inschakeling van externe hulpverleners. Begeleiding Alle teamleden zorgen voor een aangenaam en veilig schoolen klasklimaat dat Sociale en emotionele bijdraagt tot een positief welbevinden van de leerlingen. begeleiding De leraren beogen uitdrukkelijk om binnen het leergebied Nederlands aan de School- en klasklimaat leergebiedoverschrijdende eindtermen sociale vaardigheden te werken. Diverse Sociale vaardigheden groeperingsvormen en opdrachten die leerlingen aanmoedigen om van en met elkaar te leren, getuigen hiervan. Professionalisering De leraren maakten vorig schooljaar kennis met het nieuwe leerplan taalbeschouwing en slagen er vrij goed in om de verworven inzichten gaandeweg Nascholingen toe te passen in hun didactische aanpak op de klasvloer.

Deskundigheidsbevordering

Interne expertise

Alle teamleden krijgen vrijblijvend de kans professionaliseringsmogelijkheden te benutten om zodoende nieuwe inzichten te verwerven of op de hoogte te blijven van recente onderwijsontwikkelingen. Kwaliteitszorg De school maakt heel uitdrukkelijk werk van een doordacht outputbeleid. Ze neemt sinds vele jaren deel aan regionale toetsen per klas en eindtoetsen van 20495 - Gemeentelijke Basisschool - Bikschooltje te BIKSCHOTE (Schooljaar 2012-2013)

13

het eigen onderwijsnet en analyseert grondig de resultaten. Jaarlijks participeren de teamleden aan de nascholingen waarbij ze feedback krijgen over het domein dat in de focus stond. Occasioneel plant de school (samen met de pedagogische begeleiding) een nascholings- of verbetertraject voor het onderwijsaanbod van een welbepaald domein of leergebied. 3.1.1.5

Lager onderwijs: wereldoriëntatie

Voldoet De lagere afdeling bereikt de eindtermen voor het leergebied wereldoriëntatie in voldoende mate. De leraren realiseren een evenwichtig en werkelijkheidsgericht onderwijsaanbod waarin alle domeinen op een geïntegreerde wijze aandacht krijgen. De klaspraktijk, de leerinhouden en de evaluatieresultaten op de schooleigen en de netgebonden toetsen wijzen op een doelgerichte aanpak. Curriculum Bij de planning en de voorbereiding van het onderwijsleeraanbod hanteren de Onderwijsaanbod meeste leerkrachten het leerplan als controlemiddel. Het gebruik van de Referentiekader netgebonden leerplanzoeker vormt een ondersteunend bewakingssysteem om Planning de leerplandoelen te realiseren. Evenwichtig en volledig Samenhang Daarnaast vormt een uniform onderwijsleerpakket de leidraad voor de Brede harmonische vorming inhoudelijke invulling van de lessen. Actief leren

Het wereldoriëntatieonderwijs is gericht op een brede harmonische vorming. Verschillende initiatieven dragen bij tot het realiteitsgericht en actief leren. De leerlingen krijgen heel wat kansen om aspecten van de nabije en verdere omgeving te leren kennen. Aan diverse thema’s worden doelgerichte leeruitstappen gekoppeld die aansluiten bij de leerinhouden. De uitstappen hebben altijd tot doel een thema te verrijken en de onderzoekvaardigheden van leerlingen te stimuleren en te ontwikkelen in realistische contexten. Illustratief hiervoor is de ruime aandacht die de school besteedt aan de verkenning van de verschillende biotopen in de buurt van de school. De leerlingen bespreken wekelijks de actualiteit en de school heeft duidelijk aandacht voor het onderwijsaanbod voor techniek. Dit schooljaar doorliepen alle teamleden een nascholingstraject om het domein een doelgerichte en passende invulling te geven. Om schoolorganisatorische redenen zijn in meerdere klassen verschillende leraren betrokken bij de invulling van de lessen wereldoriëntatie. Bij de thematische aanpak van de leerinhouden kiezen zij meestal om één domein te benaderen. Hierdoor is de horizontale samenhang tussen de verschillende domeinen minder aanwezig. Ook het realiseren van enige samenhang tussen wereldoriëntatie, muzische vorming en vooral Nederlands is niet evident. In alle groepen is er wel uitdrukkelijk aandacht voor het nastreven van de leergebiedoverschrijdende doelen sociale vaardigheden en leren leren. De leerlingen worden uitgedaagd om met behulp van diverse bronnen een antwoord te zoeken op betekenisvolle probleemsituaties. De kansen voor meer experimenterend en ontdekkend leren worden nog niet ten volle benut. Het onderwijsleerpakket biedt daarvoor thema’s aan die dat zelfontdekkend leren stimuleert. Die thema’s worden door de leerkrachten niet aangeboden. Curriculum Er wordt voldoende tijd ingeroosterd om de leerdoelen van wereldoriëntatie te kunnen realiseren.


Onderwijstijd

14


Klasmanagement

In de combinatiegroepen organiseren de leraren frequent werkvormen die kinderen aanzetten om zelfstandig of in groepswerk zelf de leerinhouden te verkennen en te verwerven.

Materieel beheer De school beschikt over de noodzakelijke leermiddelen om de minimumdoelen Uitrusting van het onderwijsleerpakket te realiseren. Ontwikkelingsmaterialen Leermiddelen

De beperkte en verouderdere ICT- infrastructuur laat niet toe om verschillende mediatoepassingen te integreren in de lessen. Hierdoor zijn vooral de leerlingen van de bovenbouw niet in de mogelijkheid om via digitaal bronmateriaal informatie vlot op te zoeken en te verwerken. Tijd- en ruimtekaders maken in alle klassen deel uit van het klasbeeld en zijn gradueel opgebouwd. Niettemin blijven er kansen liggen om de functionaliteit ervan te verhogen. Ze zijn soms moeilijk leesbaar of hangen op een weinig doordachte plaats in de klas.

Evaluatie De leraren maken gebruik van eigen en/of methodegebonden toetsen om wereldoriëntatie te evalueren. De evaluatiepraktijk stoelt voornamelijk op Evenwichtig / representatief schriftelijke toetsen die peilen naar kennis, vaardigheden en attitudes. Kindvolgsysteem Alternatieve of aanvullende evaluatievormen (zelfevaluatie, peerevaluatie, Gericht op bijsturing Leerlingvolgsysteem observaties …) zijn nog niet ingeburgerd. Evaluatiepraktijk

De leerlingen van het zesde leerjaar participeren aan netgebonden (regionale) eindtoetsen. Uit de resultaten blijkt dat de meeste leerlingen de getoetste eindtermen bereiken. De voortgang die een leerling ten aanzien van dit leergebied doormaakt, is niet opgenomen in het leerlingvolgsysteem. Bijsturingen van het onderwijsleerproces op basis van de analyse van toetsresultaten of evaluaties komen voor dit leergebied eerder zelden voor. Evaluatie De leerlingen en de ouders krijgen via het rapport geringe informatie over de vorderingen binnen wereldoriëntatie. Evenwichtig / volledig Het tussentijds rapport omvat een puntenscore en een summiere toelichting Interne / externe communicatie over de aangeboden leerinhouden. Het ‘groot’ rapport vermeldt enkel een globale beoordeling (opgesplitst in proefwerk en dagelijks werk) voor het leergebied. Dit geeft een beperkt en weinig evenwichtig beeld van de leerprestaties, de attitudes en vaardigheden van de kinderen voor de verschillende domeinen. Rapporteringspraktijk

Begeleiding De informatie in het volgsysteem vertoont zeer weinig gegevens over de vorderingen van de leerlingen in verband met kennis, vaardigheden en attitudes Beeldvorming voor wereldoriëntatie.

Leerbegeleiding

Zorg

De zorg voor een stimulerend pedagogisch klimaat vormt de basis van de leerbegeleiding voor wereldoriëntatie. De leraren geven de kinderen positieve feedback bij de realisatie van opdrachten. Ze creëren kansen opdat de leerlingen van en met elkaar kunnen leren. Daarnaast hebben de teamleden heel wat aandacht voor de niveauverschillen tussen leerlingen. In de combinatieklas past de leerkracht tijdens het lesgeven haar aanpak en opdrachten aan in functie van de leeftijd en de mogelijkheden van de leerlingen.


15

Begeleiding Het schoolen klasklimlaat is sterk bevorderend voor het sociaal-emotioneel welbevinden en de actieve betrokkenheid van de leerlingen. Alle leraren beogen uitdrukkelijk om binnen het leergebied wereldoriëntatie aan School- en klasklimaat de leergebiedoverschrijdende eindtermen sociale vaardigheden te werken. De Sociale vaardigheden diverse groeperingsvormen die leerlingen aanmoedigen om van en met elkaar te leren, getuigen hiervan.

Sociale en emotionele begeleiding

Professionalisering Teamgerichte nascholingen voor dit leergebied maakten de voorbije jaren deel Deskundigheidsbevordering uit van de schoolprioriteiten. De school heeft in samenwerking met de Nascholingen pedagogische begeleidingsdienst een traject uitgezet om de nieuwe Interne expertise deelleerplannen te implementeren en de leerkrachten te professionaliseren. Dit traject heeft ondertussen duidelijke effecten op de onderwijskwaliteit van de domeinen natuur en techniek. Het is vooral door de open sfeer en de informele overlegmomenten dat teamleden ervaringen met elkaar delen om hun aanbod rijk te stofferen. Kwaliteitszorg De school maakt werk van een outputbeleid. Ze neemt al verschillende jaren deel aan de netgebonden (regionale) eindtoetsen. Ze analyseert elk jaar heel grondig de resultaten voor wereldoriëntatie. Op basis hiervan plande de school een bijsturing van het onderwijsaanbod voor het domein ruimte. Deze bijsturing gebeurde met de nodige strategie en diepgang.

3.1.2 Voldoet de school aan de overige erkenningsvoorwaarden? Het onderzoek naar het voldoen aan de geselecteerde erkenningsvoorwaarden levert het volgende op. Onderzochte erkenningsvoorwaarde Leeft de school de bepalingen na over de taalregeling in het onderwijs? (decreet bao - art. 62,6°) Neemt de school de reglementering inzake vakantieperioden en de aanwending van de onderwijstijd, zoals bedoeld in artikel 50 in acht? (decreet bao - art. 62,8°) Heeft de school een beleidscontract of beleidsplan met een centrum voor leerlingenbegeleiding waarin de vereiste bepalingen zijn opgenomen? (decreet bao - art. 62,10°) Wordt de officiële school begeleid door de begeleidingsdienst van het GO!, OVSG of POV? (decreet bao art. 62,§2,4°)

3.2

ja, neen ja ja ja ja

Respecteert de school de overige reglementering?

Het onderzoek naar het voldoen aan de geselecteerde reglementering levert het volgende op. Onderzochte regelgeving Is er een schoolreglement waarin de verplichte bepalingen correct zijn opgenomen? (decreet bao - art. 37) • geldelijke en niet-geldelijke ondersteuning die niet afkomstig is van de Vlaamse gemeenschap en de rechtspersonen die ervan afhangen • de bijdrageregeling • de engagementsverklaring tussen de school en de ouders waarin wederzijdse afspraken worden opgenomen over het oudercontact, voldoende aanwezigheid, vormen van individuele leerlingenbegeleiding en het positieve engagement ten aanzien van de onderwijstaal • de afspraken in verband met het rookverbod • het orde- en tuchtreglement van de leerlingen met inbegrip van de beroepsmogelijkheden • de procedures volgens welke getuigschriften worden toegekend • de procedure volgens welke beroep kan worden ingediend tegen een beslissing van de klassenraad met betrekking tot het getuigschrift

16

ja, neen ja ja ja ja ja ja ja ja


• bepalingen in verband met het recht op onderwijs aan huis • richtlijnen inzake afwezigheden en te laat komen • afspraken in verband met huiswerk, agenda’s en rapporten • de wijze waarop de leerlingenraad in voorkomend geval wordt samengesteld

Is het schoolreglement conform het inschrijvingsrecht? (decreet bao - art. 37) Is er een schoolwerkplan waarin de verplichte bepalingen correct zijn opgenomen? (decreet bao - art. 47) • de omschrijving van het pedagogisch project zijnde het geheel van fundamentele uitgangspunten dat het schoolbestuur voor de school vastlegt • de organisatie van de school en voornamelijk de indeling in leerlingengroepen • de wijze waarop de school het leerproces van de leerlingen beoordeelt en daarover rapporteert • de voorzieningen in het gewoon onderwijs voor leerlingen met een handicap of die leerbedreigd zijn, inclusief de werkvormen met andere scholen van gewoon/buitengewoon onderwijs • de wijze waarop de school via haar zorgen gelijke onderwijskansenbeleid werkt aan de optimale leeren ontwikkelingskansen van al haar leerlingen

Bezorgt de school de verplichte informatie aan de ouders correct bij de eerste inschrijving? (decreet bao - art. 28) Zorgt de school voor een correcte invulling van het zorgbeleid? (decreet bao - art. 153 septies, enkel van toepassing binnen een scholengemeenschap) Indien de school onthaalonderwijs voor anderstalige leerlingen organiseert, is er dan een individueel werkplan voor de leerling? (BVR personeelsformatie) Indien de school onthaalonderwijs voor anderstalige leerlingen organiseert, voorziet ze dan voor de leerkrachten nascholing taalvaardigheid en sociale integratie? (BVR personeelsformatie) Respecteert de school de voorgeschreven procedure die leidt tot het afleveren van een getuigschrift? (decreet bao - art. 53-57 en BVR van 24-11-1998) Bewaart de school de bepaalde lijsten, notulen en dossiers met betrekking tot het getuigschrift? (decreet bao - art. 53-57 en BVR van 24-11-1998) Verloopt het afleveren van attesten aan leerlingen die geen getuigschriften krijgen, correct? (decreet bao - art. 53-57 en BVR van 24-11-1998) Respecteert de school het recht op 28 lestijden per week? (decreet bao - art. 48)


ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja nvt nvt ja ja ja ja

17

4

BEWAAKT DE SCHOOL DE EIGEN KWALITEIT?

Het onderzoek naar de kwaliteit en de kwaliteitsbewaking van de geselecteerde procesindicatoren of procesvariabelen levert het volgende op.

4.1

Welzijn

De resultaten van de controle van de erkenningsvoorwaarden betreffende bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne, vindt u terug in een afzonderlijk verslag.

4.2

Begeleiding

4.2.1 Leerbegeleiding De vaststellingen wijzen op redelijke tot sterke aandacht voor doelgerichtheid, ondersteuning en ontwikkeling. In deze kleine school met een beperkt aantal leerlingen verloopt de leerbegeleiding doelgericht. De school ontwikkelde een expliciete visie op zorg en leerbegeleiding. In haar zorgvisie expliciteert de school dat ze op basis van gelijkwaardigheid alle kinderen maximale ontwikkelingskansen wil geven. Ze beschouwt de verschillen tussen kinderen niet als een belemmering maar als een inspiratiebron en uitdaging om kwaliteitsvol onderwijs na te streven. De school bouwde een stevige en ondersteunende zorgstructuur uit waarbij een gedreven en dynamische zorgcoördinator de spilfiguur is. Ze vervult in het zorgbeleid een stimulerende en coördinerende rol op leerlingen-, leraren- en schoolniveau en werkt nauw samen met de directeur. Deze tandem overlegt heel geregeld en ontwikkelt transparante procedures en werkinstrumenten voor een zorgwerking die gebaseerd is op het zorgcontinuüm. Structurele en occasionele overlegmomenten nemen binnen de leerbegeleiding een belangrijke plaats in. Geregeld organiseert de school een multidisciplinair overleg en de betrokkenheid van de ouders binnen de globale zorgaanpak is vrij groot. Het beleid stuurt aan op de uitbouw van een preventieve basiszorg met aandacht voor een veilige klassfeer, structuur en een krachtige leeromgeving waarin elk kind aan zijn trekken komt. Alle leraren realiseren binnen hun klasaanpak een doelgerichte differentiatie en vertonen een degelijk klasmanagement dat bijdraagt tot het ontwikkelen van een krachtige leeromgeving. De leerlingen krijgen kansen tot actief en zelfsturend leren in een gestructureerde klasorganisatie. Niettegenstaande het team niet expliciet reflecteert over de effecten van de zorgen leerbegeleiding, stellen de directeur en zorgcoördinator de kwaliteit van de werking regelmatig in vraag. De evaluatie van de leerbegeleiding en de acties geïntegreerde zorg steunt nog vooral op ervaringen en indrukken van de teamleden. Om de doeltreffendheid van de leerbegeleiding na te gaan, weegt de school het effect ook wel af aan de voortgang van individuele leerlingen. De school staat open voor de inbreng van externen zowel bij de realisatie van de leerbegeleiding als bij de evaluatie van acties of initiatieven. De directeur en zorgcoördinator doen waardevolle inspanningen om op de hoogte te blijven van actuele ontwikkelingen en wijzigende inzichten ten aanzien van de leerbegeleiding. Ze nemen ook initiatieven om zich te professionaliseren in het kader van zorg. Stap voor stap proberen zij de opgedane inzichten te laten doorsijpelen in de schoolwerking.

4.3

Evaluatie

4.3.1 Rapporteringspraktijk De vaststellingen wijzen op redelijke tot sterke aandacht voor ondersteuning, ontwikkeling.

18


Motivering De school beschikt over duidelijke afspraken om mondeling en schriftelijk te communiceren over de ontwikkeling en resultaten van de leerlingen. Deze richtlijnen focussen vooral op organisatorische aspecten. De rapporteringspraktijk is echter nog niet aangestuurd vanuit een breed gedragen visie met vooropgestelde doelen. Voor een aantal leergebieden (o.a. muzische vorming) en leerdomeinen is het vrij duidelijk hoe de leerling vordert in zijn eigen ontwikkeling rond kennis, vaardigheden, inzichten en attitudes. Voor een aantal andere leergebieden (o.a. wereldoriëntatie) is dit niet het geval. De laagdrempelige aanpak van de school en de sterke betrokkenheid van de meeste ouders bij het schoolleven, zijn bevorderlijk voor een vlotte communicatie over de evaluatiegegevens. Zowel in de kleuter- als in de lagere afdeling krijgen de ouders regelmatig schriftelijke of mondelinge feedback over de prestaties en vorderingen van hun kind. Ook de woordelijke onderbouwing bij de tussentijdse rapporten, met bijzondere aandacht voor een positieve bekrachtiging van de individuele leerling, verhogen het welbevinden en de betrokkenheid van de leerling. Binnen het ondersteuningsproces van leerlingen met specifieke onderwijsnoden heeft de school aandacht voor gedifferentieerde rapportering. Ook de efficiënte wijze waarop de school met het CLB en de externe hulpverleners communiceert, is waardevol in functie van een heldere communicatie over de leerlingen. De school kan de doeltreffendheid van haar rapporteringspraktijk momenteel nog niet nagaan. Ze legt vooraf nog niet de effecten vast die ze wil bereiken en bracht de sterktes en zwaktes van het huidige rapporteringssysteem nog niet in kaart. De wensen en verwachtingen van de verschillende betrokken schoolpartners betreffende rapportering zijn niet duidelijk. Hoewel de voorbije jaren al betekenisvolle aanpassingen aan de rapporten zijn gebeurd, is de rapporteringspraktijk nog te weinig onderwerp geweest van interne evaluatie. Hoewel de rapporteringspraktijk nog geen onderwerp was van interne evaluatie doet de school inspanningen om tegemoet te komen aan nieuwe verwachtingen qua rapportering van bepaalde leergebieden. Het schoolteam staat open voor ontwikkeling en probeert dit ook tot uiting te brengen. Niettemin heeft de ontwikkeling van een gefundeerde rapporteringspraktijk duidelijk nog groeimogelijkheden.


19

5

ALGEMEEN BELEID VAN DE SCHOOL

Het onderzoek naar het algemeen beleid van de school levert volgende vaststellingen op. Het schoolbeleid wordt in grote mate gedragen door de directeur die naast haar beleidsfunctie ook nog een onderwijsopdracht uitvoert. Alle teamleden waarderen de inzet, de werkkracht en de betrokkenheid van de directie. Haar menselijke aanpak en motiverende leiderschapsstijl dragen ongetwijfeld bij tot het uitgesproken positief pedagogisch klimaat in de school. Het schoolwerkplan, het beleidsplan en het zorgplan maken op een transparante en overzichtelijke manier duidelijk waar de school voor staat en voor gaat. Deze beleidsdocumenten zijn functioneel, dynamisch en sturen de continue schoolontwikkeling breed aan. De kleinschaligheid van de school bevordert in sterke mate de veelvuldige informele contacten tussen teamleden en draagt ertoe bij dat ze zowat allemaal nauw betrokken zijn bij elkaars werk. Daarnaast organiseert de school geregeld formeel overleg of personeelsvergaderingen waarin ze de teamleden betrekt bij de besluitvorming. De nauwe betrokkenheid van de schoolleiding bij de dagelijkse schoolen klaspraktijk maakt het mogelijk om bijna onopgemerkt de werking te sturen en gerichte druk uit te voeren bij het realiseren van gezamenlijk gemaakte afspraken of vooropgestelde doelen. De directeur erkent het belang van interne kwaliteitszorg en neemt diverse initiatieven om zicht te krijgen op de kwaliteit van het geboden onderwijs. Ze verzamelt outputgegevens die ze systematisch analyseert. Deze analyses brengen haar op het spoor van eventuele hiaten in de schoolwerking en zetten haar er toe aan prioriteiten te bepalen en bijsturingen door te voeren. Het beleid organiseerde in het verleden eveneens een interne schoolanalyse en een ouderbevraging. Het team getuigt van een uitgesproken ontwikkelingsdynamiek om ook toekomstgericht kwaliteitsonderwijs te verstrekken. De school is voortdurend op zoek naar een meer systematische manier om haar kwaliteit te bewaken. De meeste leerkrachten staan open voor onderwijsvernieuwingen. De inputkenmerken van de school geven geen dwingende redenen aan om extra taalstimulerende acties te plannen. Toch heeft het team een visie op talenbeleid met daaraan gekoppeld meerdere concrete doelen en acties. Die situeren zich vooral op het vlak van het opvolgen van de taalontwikkeling, de versterking van de communicatieve kansen en de leerlingenbegeleiding. De school doet waardevolle inspanningen om de communicatie met de ouders te verzorgen. De taalinitiatie Frans verloopt gestructureerd. De evaluatie van de taalstimulerende acties maakt deel uit van de goed uitgebouwde kwaliteitszorg. Ondanks het zeer geringe aantal SES-lestijden heeft de school een duidelijke visie over haar leerlingenbegeleiding. Het zorgbeleid integreert de GOK-acties uit het verleden. De zorginitiatieven worden gecoördineerd aangestuurd. De leerkrachten krijgen ondersteuning voor de zorgacties op klasniveau. Voor de kinderen met leerachterstand zijn er planmatige hulpinitiatieven. Het team reflecteert over het effect van de zorgacties en stuurt bij waar het nodig is.

20


6 6.1

STERKTES EN ZWAKTES VAN DE SCHOOL Wat doet de school goed?

Wat betreft de erkenningsvoorwaarden  Het kwaliteitsvol onderwijs in een geborgen, veilige en krachtige leeromgeving.  De thematische werking in de leeftijdsdoorbrekende kleuterklas (classe unique), gericht op een onderwijsaanbod dat aansluit bij de leefwereld van de kleuters en rekening houdt met de ontwikkeling van elk kind.  De geïntegreerde benadering van de verschillende inzichten, vaardigheden en attitudes voor de leergebieden Nederlands en wereldoriëntatie in het kleuteronderwijs.  Het leerplangerichte en evenwichtige onderwijsaanbod voor de leergebieden Nederlands en wereldoriëntatie in het lager onderwijs.  De integratie van de leergebiedoverschrijdende eindtermen ‘sociale vaardigheden’ en ‘leren leren’ in het totale onderwijsaanbod. Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking van de processen  De expliciete aandacht voor het welbevinden van de leerlingen binnen een veilig en stimulerend schoolen klasklimaat.  De zorgvuldige aandacht voor de doelgerichtheid, de ondersteuning, de doeltreffendheid en de ontwikkeling binnen de leerbegeleiding.  De duidelijke visie van het team op zorgbreed werken aangestuurd door de directeur en de zorgcoördinator.  De degelijke uitbouw van de eerstelijnszorg, de doelgerichte binnenklasdifferentiatie en de aangepaste leertrajecten voor leerlingen met specifieke noden.  De ondersteunende rol van de zorgcoördinator bij de ontwikkeling van zorginitiatieven op klas- en schoolniveau. Wat betreft het algemeen beleid  De inzet, het engagement en de deskundigheid van het schoolbeleid, de democratische leiderschapsstijl en de gerichtheid op een participatieve besluitvorming.  De verantwoordelijkheidszin, de inzet en de vernieuwingsbereidheid binnen het hele schoolteam.  De positieve sfeer onder de teamleden en het veelvuldig informeel en formeel collegiaal overleg.  De gestructureerde wijze waarop de eigen onderwijskwaliteit bewaakt en bijgestuurd wordt.  De aandacht voor een grondige en kwaliteitsvolle analyse van outputgegevens met het oog op verdere schoolontwikkeling en kwaliteitsborging.

6.2

Wat kan de school verbeteren?

Wat betreft de erkenningsvoorwaarden  De talige verrijking van sommige speelleerhoeken en de inrichting van de boekenhoek in de kleuterafdeling optimaliseren.  Het geïntegreerde gebruik van ICT in de lagere afdeling door aangepaste digitale leermiddelen ter beschikking te stellen van de leerlingen en het lerarenteam.  De aandacht voor samenhang tussen de verschillende domeinen van het leergebied wereldoriëntatie in de lagere afdeling.  De aandacht voor alle leergebieden en ontwikkelingsaspecten in het leerlingvolgsysteem zowel in de kleuter als de lagere afdeling. Wat betreft de kwaliteit/kwaliteitsbewaking van de processen  Een brede rapporteringspraktijk van alle leergebieden afgestemd op de visie van de leerplannen en de leerplandoelen. 20495 - Gemeentelijke Basisschool - Bikschooltje te BIKSCHOTE (Schooljaar 2012-2013)

21

Wat betreft het algemeen beleid  Nihil

22


7 7.1

ADVIES EN REGELING VOOR HET VERVOLG Onderwijsdoelstellingen: advies en regeling voor het vervolg

In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor de erkenningsvoorwaarde ‘voldoen aan de onderwijsdoelstellingen’: GUNSTIG voor kleuteronderwijs en lager onderwijs.

7.2

Overige erkenningsvoorwaarden: advies en regeling voor het vervolg

In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor de overige erkenningsvoorwaarden: GUNSTIG

Namens het inspectieteam

Voor kennisname

Philippe Decruynaere de inspecteur-verslaggever

Naam: het bestuur of zijn gemandateerde

Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de instelling


23

Verslag over de doorlichting van Gemeentelijke Basisschool - Bikschooltje te BIKSCHOTE

Recommend Documents