Verslag Handelsmissie 1. Pixar Studio’s (woensdag 1 juni 2011) Met een klein ‘vooruitgevlogen’ gezelschap konden we een bezoek brengen aan Pixar Studio’s. Michael B. Johnson, Moving Pictures Group Leader, gaf ons een aantal aardige insides hoe een animatie film wordt ontwikkeld. Zo kost het gemiddeld vijf jaar om een animatiefilm te ontwikkelen. Merchandising is nog steeds inkomstenbron nummer 1 en jaarlijks ontvangt Pixar 12000 stage-aanvragen en hiervan worden 3 studenten
uiteindelijk gekozen. Pixar heeft nog nooit een verliesleidende film gemaakt. De combinatie games en animatiefilms is minder succesvol. Dit komt omdat Pixar een animatiestudio is en geen gamestudio. Het ontwikkelen van een film (main focus) en een game (3 jaar ontwikkeltijd) loopt parallel, wat vraagt om veel capaciteit (mens, geld, tijd). “Cars 2” (nu in de bioscoop) is hun nieuwe ‘diamant’ waarvan wordt verwacht dat deze alle bezoekers- en merchandising records gaat verbreken. Niet voor niets wordt er een DisneyWorld Cars Park Theme á 300 miljoen dollar gebouwd.
2. Pitchtraining van SiliconValley Link (woensdag 1 juni 2011) Als je pitch niet goed is, gaat het niets worden met je businessplannen in Silicon Valley. Overtuigingskracht, duidelijkheid naar potentiële investeerders over de ROI (Return on Investment) én concreet aangeven waar
je als ondernemer naar op zoek bent, daar gaat het om. En dat in 60 seconden! Van Jan Grotenbreg en IdaRose Sylvester van Silicon Valley Link kreeg de groep echt pitch-les. Ook een goed moment voor de missiedeelnemers om elkaar nog beter te leren kennen. Er werd door iedereen serieus in het pitchen geoefend, met feedback van IdaRose en vanuit de groep zelf. En natuurlijk werd een heuse ‘contest’ aan gekoppeld. Zowel de jury als het ‘publiek’ vond dat Jeroen Brouwers (Self Service Company) deze middag de beste pitch gaf en dat werd beloond met een prijs: het boek “De Startup Game” van William H. Draper. Zie www.slideshare.net/secret/KQQNvcHBq8XGb6 voor de praktische pitch tips!
5
3. Guidewire Group (donderdag 2 juni 2011) Guidewire Group is een incubator voor startups en entrepreneurs die op zoek zijn naar investeerders in de Valley. Ze werken - simpel gezegd - als matchmaker tussen 'capital investment' en een briljant idee. Chris Shipley, CEO van Guidewire, vertelde ons over de cultuur van zakendoen in Silicon Valley en over de arrogantie van sommige startups, waarbij vaak wordt vergeten om naar de klant te luisteren." Remember people values!, be excellent, not arrogant!". Daarnaast heb je een "bullshit shifter"nodig, om te weten te komen met wie je wel en niet zaken kan doen. Maar zonder bullshit geen business, that's Amercia! Zij kan het weten: Chris reist de hele wereld over en heeft al vele bedrijven succesvol gekoppeld aan investeerders.
De groep kreeg de gelegenheid om aan Chris Shipley hun pitch te laten horen. Chris gaf niet alleen goede feedback maar was ook serieus onder de indruk van de producten en diensten van de ondernemingen binnen onze groep. We’ll keep in touch!
4. Mozilla Firefox (donderdag 2 juni 2011) De groep werd ontvangen door Marcia Knous van Mozilla. Verreweg de meest gebruikte internet browser is Internet Explorer van Microsoft met een marktaandeel van over de 80%. Waarom? Omdat deze standaard meegeleverd wordt met Windows. Na Internet Explorer (IE) staat Mozilla Firefox op de tweede plaats met een marktaandeel van zo'n 15%. Mozilla Firefox (FF) is de vernieuwde versie van wat vroeger Netscape was. Het is gratis en 'open source'. Dat houdt in dat de broncode voor iedereen te downloaden is.
De filosofie van Mozilla spreekt de groep aan: "Stay open, develop with testers all over the world". Of ze het gaan redden tegen gigant Google met haar (net iets snellere) Chrome gaan we snel ontdekken. Wat ons verbaasde is dat de ontwikkeling van apps bij Mozilla nog grotendeels moet worden opgestart. Firefox heeft wel één groot voordeel ten opzichte van de concurrentie en dat is een globaal netwerk van trouwe testers en een goed georganiseerde afdeling voor het opsporen en afhandelen van bugs. Hierdoor is het voor Firefox mogelijk om bugs sneller op te lossen dan de concurrentie en in een hoger tempo nieuwe releases uit te brengen. De werksfeer bij Mozilla is lekker informeel, en dat is een understatement. Je mag je huisdieren gewoon meenemen naar kantoor ;-) Zie de foto.
6
5. Incubator PariSoma (donderdag 2 juni 2011) Deze creatieve hub of ‘innovation loft’ zoals ze het zelf noemen, gelegen in San Francisco in de wijk South of Market, heeft veel weg van de Creative Factory (Rotterdam). Het grote verschil zit in de keuze uit abonnementsvormen en de open structuur. Je kunt hier per dag of per week huren, of gewoon een vast
abonnement nemen. Samenwerking (diverse disciplines in een ruimte) en innovatie zijn de speerpunten van PariSoma. Indrukwekkend is de hoeveelheid events die worden gehost en georganiseerd door de eigen community (ondernemers die gehuisvest zijn in PariSoma). Naast gemiddeld 150 events per jaar, zoals een eigen TedXSoMa, zijn er door samenwerkende bedrijven al verschillende apps en andere producten ontwikkeld. Julian Nachtigal, director business development, gaf op de vraag of er een nieuwe internetbubbel gaande is het enthousiaste antwoord: "Yes, there will be more coming in the future because Silicon Valley has an eco invest system". "It's all about passion and money to become the greatest". "Every bubble has his own heroes and they become so rich that they invest their money in new startups".
6. Electronic Arts (EA) (vrijdag 3 juni 2011) In het hart van Redwood City (Silicon Valley) ligt het hoofdkantoor van EA games. Met een omzet van 3 miljard dollar per jaar is Electronic Arts de internationale marktleider op het gebied van desktop games voor o.a. Playstation en Nintendo. Interessant om te horen van de strategische afdeling dat hun CEO wakker ligt over de vraag hoe ze EA gaan transformeren onder de druk van online en mobile gaming. Er wordt zwaar ingezet op analytics om de online gamers te monitoren. Dat is nieuw voor deze gamegigant, die voorheen
leunde op traditionele marketing: "Putting our game on a shelf of our retailers and start the marketing machine is not working anymore. We need to use new online tools te reach and understand our audience". Het hoofdkantoor huisvest naast ruim 2000 medewerkers ook een fitnessruimte, kinderopvang, een eigen Starbucks en Zentuinen voor de overwerkte medewerkers. Nice... Interessant is dat we door de hele EA campus signalen zien van het feit dat EA binnenkort een nieuw gamingplatform onder de naam Origin op de markt gaat brengen.
7
7. Ex'pression College of Digital Arts (vrijdag 3 juni 2011) Onze gastheer Peter Laanen is de mede oprichter van deze door wijlen Eckard Wintzen geïnitieerde opleiding en verzorgde de rondleiding door de opname- en animatiestudio's. Bands zoals Bon Jovi en Foo Fighters treden hier op om met studenten te werken in de geluidstudio's. Naast audio zijn ook film en
animatie belangrijke onderdelen binnen deze private multidisciplinaire creatieve topopleiding, gelegen aan de andere kant van de Bay Bridge. Ex'pression College is 24 uur per dag open. We hebben meerdere studenten op banken of zelfs op hun bureau zien liggen slapen. Echte zombies en workaholics, maar niet voor niets: alle 900 studenten krijgen gegarandeerd binnen een half jaar een baan aangeboden, en niet bij de minste studio's: Denk aan Pixar, Electronic Arts en LucasFilm.
8. Pitch & Network op het Consulaat Generaal (vrijdag 3 juni 2011) Het vrijdagmiddagprogramma bestaat uit een bezoek aan het Nederlandse consulaat op de 33e verdieping in het Financial District van San Francisco. Na een welkomstwoord door consul Bart van Bolhuis, doet ieder
bedrijf uit onze groep zijn pitch ten overstaande van diverse venture capitalists en uitgenodigde - in de Silicon Valley gevestigde - (Nederlandse) ondernemers. De pitches worden steeds strakker en worden zeer goed ontvangen. Na diverse tips van bestaande ondernemers (‘je telt hier pas echt mee als je aangeklaagd wordt’) gaat iedereen van de groep tijdens de aansluitende netwerkborrel op zoek naar verbreding van het netwerk en/of funding voor zijn/haar product of dienst. Er zijn door de missie deelnemers diverse (handels)contacten uitgewisseld en enkele zeer interessante vervolgafspraken voor later in de week gemaakt. De organsiatoren en de gehele groep heeft de inzet van het consulaat generaal/NBSO en in het bijzonder die van Peter Laanen, Natasha Chatlein en Frans van Gosliga enorm gewaardeerd!.
8
9. Lecture Randy Nelson (maandag 6 juni 2011) Vanmiddag hadden we een afspraak met Randy Nelson, voormalig Dean of the Pixar University en tegenwoordig Head of Artistic Development and Training bij DreamWorks Animation. Omdat Randy zowel bij Apple, Pixar als Dreamworks (heeft) (ge)werkt, zijn we erg nieuwsgierig. Leuk detail is dat we met hem op een parkeerplaats in LA nabij Griffith Park bij een klein treinmuseum hebben afgesproken. Randy stelt voor om zijn lecture van ongeveer 45 minuten aan enkele picknicktafels te houden. Met ondersteuning van zijn IPad begint hij een zeer inspirerend verhaal te houden.
Vanaf het moment dat Randy voor de groep staat en begint te praten hangen we aan zijn lippen. Als een volwaardige “TED-talk” krijgen we een flink staaltje ondernemersinzicht – en strategiëen over ons heen gegoten met zeer inspirerende one-liners en mataforen, zoals: “Make your partner look good”. “Error recovery is more important than failure avoidance. People who avoid failure are a dime a dozen” “Communication is king. You need to be able to translate your ideas into a form that your audience can understand them. If you can't get your audience to understand your ideas, then they are worthless”. “Collaboration vs. Cooperation”: Collaboration means building on each other versus cooperation: not interfering with each other as each does their own part”.
10. Pitch & Network met de Holland Hollywood Connection (maandag 6 juni 2011) De HHC werd in 2010 opgericht door het Consulaat Generaal in San Francisco als netwerk voor Nederlandse entertainment professionals in de Verenigde Staten. Het netwerk ondersteunt de positie van Nederlanders in Hollywood en stelt haar kennis en ervaring beschikbaar aan nieuwkomers. In de patio van een hotel in de omgeving van Bel-Air ontmoet onze groep de leden van de HHC tijdens een speciaal daarvoor georganiseerde pitch & network borrel. We zijn extra vroeg aangezien twee partijen van onze groep nog een belangrijk gesprek hebben met potentiële investeerders. Beide gesprekken lijken goed te zijn verlopen en krijgen zeker een vervolg.
Aansluitend kwamen de overige genodigden binnen waaronder een diversiteit aan ondernemers uit de film-, media- en entertainment industrie: acteurs, actrices, scriptwriters, componisten en regisseurs. Zo ook Jan de Bont. Op zijn palmares prijken kaskrakers als Speed, Twister en Lara Croft. Iedereen van de groep doet van te voren nog even voor alle genodigden zijn/haar 60 seconden pitch en vervolgens zijn we de rest van de 9
avond in diverse gesprekken verwikkeld variërend van de wijze waarop de film- en enterainmentindustrie is georganiseerd, het mentorschap binnen de HHC, de cultuur van ondernemen in LA, netwerktips tot aan concrete vervolgafspraken met enkele aanwezige informal investors.
11. Electronic Entertainment Expo: E3 (dinsdag 7 juni 2011) Het is elk jaar het grootste evenement op de kalender van de computer- en videogame- industrie: de Electronic Entertainment Expo in Los Angeles, oftewel de E3. Om een aantrekkelijke (zakelijke) sfeer te creëren is de E3 tegenwoordig alleen nog maar te bezoeken op uitnodiging. De beurs is alleen toegankelijk voor bedrijven, professionals en ontwikkelaars uit de industrie, journalisten, en speciaal uitgenodigde gasten. Uiteraard heeft onze groep in de voorbereiding kans gezien om een uitnodiging en entree te bemachtigen.
Op de beurs zagen we dat enkele ‘grootmachten’ als Sony, Microsoft, Electronic Arts en Ubisoft persconferenties houden en hun laatste nieuwe games en/of consoles lanceerden, zoals de WII U en Playstation Vita. De E3 was ‘business wise’ niet voor alle missiedeelnemers even interessant, maar was absoluut een inspirerende beurs, waar vooral de grote uitgevers acte de precense geven en een kijkje in hun keuken gunnen op het gebied van de nieuwste technieken, trends en ontwikkelingen.
Tips en ervaringen van de deelnemers Een aantal ervaringtips van de missiedeelnemers wanneer je zaken wilt gaan doen in de USA: - Think global and big! - Wees niet perfectionistisch, fouten maken is okay. - Wees trots op je eigen product of idea. - “Filter the bullshit”, maar gebruik deze zelf ook. - Heb het nooit over politiek in een eerste gesprek. - Verdiep je in de US markt . - Weet wie je concurrenten zijn en wat jouw product of dienst onderscheidt. - Bereid je 60 sec, 3 minuten pitch goed voor en sluit af met: “Ik ben op zoek naar....” - Zoek je investeerders? Geef helderheid over hun ROI en geef aan wanneer je break-even draait. - Bereid je goed voor en plan veel afspraken.
10
