Verslag Brugge Centraal 2010 pag. 1

20 1 11 0

EN AT ZI TER S U E FI UR K 17 EU TR 30 . R A U EXPOLM .0 09 O A IT 1. .2 P L 0 A

C

FE S S TA TI D VA S TH LI D L TE M EA A N R U

WWW.BRUGGECENTRAAL.BE

Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 1

1. BRUGGE CENTRAAL...

…is als stadsfestival de opvolger van Brugge 2002, Culturele hoofdstad van Europa en van Corpus 05. Het stadsbestuur heeft de ambitie om iedere vijf jaar een groot stadsfestival te organiseren met de bedoeling om Brugge als levendige en actuele cultuurstad op de kaart te zetten. Of beter gezegd: op de kaart te blijven zetten want in de afgelopen 15 jaar en zeker sinds 2002 heeft Brugge een culturele infrastructuur en een cultureel aanbod die velen ons benijden. De vzw Brugge Plus treedt telkens op als coördinator van het festival. Na afloop van het culturele hoofdstadjaar werd de vzw Brugge Plus in het leven geroepen. De vzw is de intermediaire partner tussen de stadsdiensten en de spelers in de culturele en toeristische sector. De vzw heeft de opdracht een langetermijnvisie te ontwikkelen voor het cultuurbeleid in onze stad en de organisatie van de stadsfestivals maakt daar deel van uit. De kunst en cultuur uit Centraal-Europa stonden bij deze editie in de kijker. Brugge Centraal besteedde aandacht aan het kunstlandschap van vroeger en van nu. De prestigieuze tentoonstelling Van Eyck tot Dürer kreeg een pendant in het overzicht van actuele beeldende kunst, samengesteld door Luc Tuymans. Daarnaast was er een ruim aanbod van evenementen en podiumkunsten in de openbare ruimte en de verschillende cultuurhuizen die Brugge rijk is. Dit verslag geeft een overzicht van alle activiteiten die in het kader van Brugge Centraal hebben plaats gevonden. Het beschrijft ook de werkzaamheden achter de schermen, zoals de communicatie en de zakelijke aspecten. Daarnaast omschrijft het de betekenis van dit festival voor Brugge, niet alleen cultureel en toeristisch maar ook naar impact op de economie en de gemeenschapsvorming. Ik blik met grote tevredenheid terug op de resultaten van Brugge Centraal. Dit verslag houdt niet alleen de herinnering levend aan de vele mooie momenten van dit evenement maar hoopt ook voor toekomstige initiatieven een leidraad en referentie te zijn.

Patrick Moenaert Burgemeester Stad Brugge Voorzitter Brugge Plus vzw


2. DOELSTELLINGEN VAN BRUGGE CENTRAAL

STADSFESTIVALS

Na 2002, toen Brugge culturele hoofdstad van Europa was, besliste het stadsbestuur om periodiek grootschalige stadsfestivals te blijven organiseren. De activiteiten van het cultuurjaar 2002 hadden een dusdanige dynamiek teweeg gebracht voor de stad dat er bij het stadsbestuur en de toeristische en culturele partners een consensus was dat dit moest worden voortgezet. De vzw Brugge Plus werd daarvoor in het leven geroepen en in 2005 kwam er een eerste nieuw stadsfestival onder de noemer “Corpus”. Na “Corpus” werd beslist om stadsfestivals om de vijf jaar te organiseren. De inspanningen qua organisatie en fondsenwerving vereisten voldoende tijd tussen de verschillende festivals. Voor 2010 werd een nieuw stadsfestival in het vooruitzicht gesteld. De doelstelling was om Brugge als een levendige cultuurstad op de kaart ( te blijven) zetten. Dit had economische, sociale en culturele beweegredenen. Brugge ontvangt naar schatting bijna vier miljoen toeristen per jaar. De toeristische sector is een belangrijke economische factor voor de stad. Zo’n 8000 personen zijn er rechtstreeks en onrechtstreeks in tewerkgesteld. Brugge blijvend aantrekkelijk maken voor toeristen is een permanente opdracht. Uiteraard heeft Brugge met zijn stedelijk landschap en zijn kunstschatten veel troeven in de hand om binnen- en buitenlandse bezoekers te lokken. Maar de keuzemogelijkheden voor deze bezoekers worden ruimer. Andere Vlaamse steden zetten zwaar in op culturele evenementen in het kader van hun citymarketing. In het buitenland komen er nieuwe bestemmingen voor citytrips. Stadsfestivals en culturele evenementen plaatsen een stad in de belangstelling en maken ze tot een aantrekkelijke bestemming. Een stadsfestival betekent ook een kans voor de culturele sector om te groeien en te verdiepen. De effecten van 2002, culturele hoofdstad van Europa, werken nog altijd na. Niet alleen in de infrastructuur ( Concertgebouw, Magdalenazaal ) maar ook het cultureel aanbod (nieuwe festivals) en de doorgedreven samenwerking tussen de culturele partners. Een stadsfestival geeft de kansen om nieuwe wegen in te slaan en om uitzonderlijke projecten uit te voeren. Dit kunnen zowel projecten zijn die buiten het reguliere programma staan als projecten die een extra financiële inspanning vragen om gerealiseerd te worden. Het effect een stadsfestival gaat echter ruimer dan de bezoekers van culturele evenementen. Het kan zorgen voor een gevoel van fierheid en betrokkenheid bij de inwoners. Bruggelingen, zo wijzen verschillende onderzoeken uit, zijn fier op hun stad. Grootschalige evenementen versterken dit gevoel. Ze hebben een gemeenschapsvormende functie en gaan verzuring tegen.

THEMA CENTRAAL EUROPA

Het stadsfestival van 2010 kreeg de naam “Brugge Centraal” en dit verwijst naar het thema van het stadsfestival: de kunst en cultuur uit Centraal-Europa. Het thema sluit aan bij het onderwerp van de grote kunsthistorische tentoonstelling “ Van Eyck tot Dürer” dat de relaties tussen de Vlaamse primitieven en hun tijdgenoten in Centraal Europa presenteerde. Deze tentoonstelling was een vervolg op de tentoonstelling “ van Eyck en het Zuiden” uit 2002. Omdat het ook 20 jaar geleden was dat het IJzeren Gordijn verdween en er een nieuwe interactie ontstond tussen onze gewesten en Centraal Europa bood dit thema een interessante kapstok voor het programma van het stadsfestival.


ACCENTEN IN HET PROGRAMMA

Het was de ambitie om het programma op te hangen aan twee grote tentoonstellingen. Enerzijds een prestigieuze kunsthistorische tentoonstelling en anderzijds een tentoonstelling met actuele kunst. Deze laatste mocht niet het kleine broertje worden van de tentoonstelling over de Vlaamse Primitieven. Het was de uitdrukkelijke bedoeling om Brugge als hedendaagse cultuurstad te promoten en daarom ook in te zetten op actuele kunst. Daarom werd meteen een grote naam uit de Belgische kunstwereld aangetrokken: Luc Tuymans. Omwille van zijn talrijke contacten in de kunstwereld van Centraal Europa en zijn grote faam als kunstenaar werd hem gevraagd een overzicht samen te stellen van hedendaagse kunst uit Centraal Europa. De tentoonstelling “ Van Eyck tot Dürer” bleef echter de tentoonstelling waarvoor het grootste budget werd gereserveerd en waar qua bezoekerscijfers het meest van werd verwacht. De collectie Vlaamse Primitieven blijven immers een unieke sterkte van Brugge. Van bij het begin was het de ambitie om een divers publiek aan te trekken. Brugge Centraal mocht niet enkel de culturele fijnproever interesseren. Vandaar de grote diversiteit van programmaonderdelen en doelgroepen. Het stadsfestival zette in op gratis openluchtevenementen die bedoeld waren voor het grote publiek. Ook jongeren moesten kansen krijgen om nieuwe initiatieven te nemen. De kwaliteit van het programma stond echter voorop. Bovendien wilde het stadsfestival zich niet beperken tot de historische binnenstad. 80% van de Bruggelingen woont buiten de stadskern en ook daar werd naar vernieuwende manieren gezocht om de buurten bij het stadsfestival te betrekken. Net als in 2002 en 2005 kregen de bestaande cultuurhuizen van Brugge een impulsbudget om binnen het stadsfestival extra activiteiten te ontplooien. Deze activiteiten dienden wel te kaderen binnen het thema van het stadsfestival.

TIMING

Het festival begon op 17 september 2011 en eindigde met het slotfeest op 3 januari 2011. De beide grote tentoonstellingen liepen nog tot einde januari 2011. Op vraag van Toerisme Brugge werd het stadsfestival in de winterperiode georganiseerd. Deze periode vormt immers de dalperiode voor het verblijfstoerisme en kon extra bezoekers gebruiken. Het festival vond, in tegenstelling tot vorige festivals, gedurende een kortere periode plaats. Het was de ambitie om iedere week of ieder weekend een nieuw evenement, een opening of een festival te organiseren zodat er constante aandacht voor Brugge Centraal werd gegenereerd. Tijdens september en oktober gingen de meeste openluchtevenementen door, einde oktober openden de beide tentoonstellingen.

VERSCHIL MET VORIGE FESTIVALS

In tegenstelling met 2002 ging het stadsfestival niet gepaard met de bouw of opening van nieuwe culturele infrastructuur. Het budget voor het programma, communicatie en ondersteuning was in 2010 zeven keer kleiner dan in 2002. De titel culturele hoofdstad van Europa is dan ook eenmalig en dermate uitzonderlijk dat het een budget en een werking mogelijk maakt die niet meer kunnen worden herhaald. Het budget van Brugge Centraal was wel het drievoudige van dat van Corpus in 2005. Op alle vlakken was het stadsfestival van 2010 van een andere dimensie dan dat van 2005. In vergelijking met de vorige festivals werd meer aandacht besteed aan openluchtevenementen, betrokkenheid van wijkbewoners en hedendaagse beeldende kunst. Er werd minder geïnvesteerd in podiumkunsten. De timing was gebald en er werd veel meer geïnvesteerd in buitenlandse communicatie. Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 4

3. EVENEMENTEN ( IN CHRONOLOGISCHE VOLGORDE )

3.1

INSTALLATION DE FEU – COMPAGNIE CARABOSSE

Ter gelegenheid van de opening van het stadsfestival Brugge Centraal bracht het Franse gezelschap Compagnie Carabosse met haar “Installation de Feu” een feestelijk en tegelijk poëtisch wandelparcours van honderden vuurpotjes en ingenieuze vuurinstallaties. Langs het parcours was er ook intimistische live muziek. • • • • •

Organisatie: Brugge Plus 17 & 18.09.2010 van 20.00 tot 23.00 Begijnenvest - Minnewaterpark gratis Publieksopkomst: naar schatting 12.000

3.2 MARGOT, MEMORIES OF AN UNHAPPY QUEEN – THE GORAN BREGOVIC WEDDING AND FUNERAL ENSEMBLE

Reine Margot, was in het laatste kwart van de 16de eeuw koningin van Navarra en van Frankrijk. Deze kleurrijke figuur uit de geschiedenis vormde de inspiratiebron voor een nieuwe productie van Goran Bregovic waarin de Vlaamse actrice Laura Verlinden de hoofdrol speelde. De bezetting van het ensemble bestond uit verschillende zigeunermuzikanten, Bulgaarse zangers en een strijkkwartet. • • • • •

Organisatie: Concertgebouw Brugge 18.09.2010, 20:00 (inleiding om 19:15) Concertzaal [Concertgebouw], ’t Zand 34, 8000 Brugge Tickets: € 40 - € 30 - € 22 - € 15 Publieksopkomst: 1.220

3.3

PERCEPTIE VS REALITEIT

Voor de reizende tentoonstelling Perceptie versus Realiteit behandelden fotografen uit België en Centraal-Europa 20 thema’s uit het dagelijkse leven. Dit deden ze in de eigen omgeving, door een werkelijkheid te ensceneren of op reis te gaan. De rijke oogst van deze maatschappijkritische beelden was te zien in twintig stalen constructies. In elke module kwam een ander thema aan bod: religie, schoonheid, ontspanning, eenzaamheid, asiel, ritussen, jongeren, … • Organisatie: Fotohuis, atelier fotografie v.d. Stedelijke Academie voor Schone Kunsten Brugge DKO • 17.09 > 26.09.2010: randgemeentes Brugge 28.09 > 10.10.2010: Vesten rond Brugge 12.10 > 29.10.2010: Burg • gratis • Publieksopkomst: moeilijk in te schatten omdat de modules zo verspreid opgesteld stonden

3.4

VAN OSTAIJEN EN DE BANKROET JAZZ

Deze tentoonstelling kaderde Paul van Ostaijen (1896-1928) en zijn enige filmscenario ‘De bankroet jazz’ in de periode waarin het tot stand kwam: het Berlijn van de jaren 1920, waar hij in contact kwam met de eerste grote jazzbands en de implosie van het kapitalistische systeem. • • • • •


Organisatie: Musea Brugge 24.09 > 19.12.2010, van dinsdag tot en met zondag van 9:30 tot 12:30 en 13:30 tot 17:00 Bruggemuseum-Gezelle, Rolweg 64, 8000 Brugge Tickets: € 2 | € 1 (red. en jongeren 6-25 j.) | gratis t/m 5 jaar en Bruggelingen Publieksopkomst: 1.032

3.5

METAALGRENZEN

De Brugse kalligraaf Brody Neuenschwander heeft, waar ooit de oude omwalling stond, in de vorm van metaalconstructies drie nieuwe verdedigingswerken opgezet voor de stad Brugge. Hij gaf hen de naam van drie Oost-Europese intellectuele leiders: Copernicus, Mendelssohn en Palach. De drie namen zijn representatief voor alle verlichte denkers die de grenzen in de Europese geschiedenis hebben doorbroken. Deze drie vertegenwoordigen een uitgebreide, fonkelende kring van sterren die rondom de stad zijn geplaatst zoals sterren op de Europese vlag. • • • • •

Organisatie: Brugge Plus vzw, naar een concept van Brody Neuenschwander 17.09.2010 > 30.01.2011 (Wegens onvoorziene omstandigheden waren de werken pas op 29.09.2010 allemaal te zien) Vesten, nabij Katelijnebrug, Gentpoort en Kruispoort Gratis Publieksopkomst: moeilijk in te schatten

3.6 ELEMENTS

Openlucht dj-event met vijf podia en meer dan 40 artiesten. Stage 1: Redbull Elektropedia Mainstage (Electro - Mashup) Tiefschwarz (DE) - DJ Godfather (USA) - Mish Mash Soundsystem (BE) - Turntable Dubbers (BE) - Ed & Kim (BE) - Rave Our Souls (BE) - Mashed Paper Klub (BE) - The Mixfitz (BE) - Soda & Suds (BE) - Geht’s Noch? (BE) - Ultravid (BE) - Ya’mo (BE) - Voxter & Balance (BE) Stage 2: Musick Stage (Drum & Bass, Dubstep, Hardcore) Black Sun Empire (NL) - Spor (UK) - Borgore (ISR) - Radium (FR) - Counterstrike (CZ) The Panacea (DE) - Broken Note (UK) - I:Gor live (PL) - Stagga (UK) - Igneon System vs. Homeboy (BE vs. PT) - Knex live (BE) - Point.Blank (Vyron vs. Matar) (BE) - Tripped (BE) Stage 3: Suburb Soundz Hardtechno Stage (Hardtechno) Minupren (DE) - Viper XXL (DE) - Linda Pearl (DE) - Killswitch & Reset (HU) DJ Ocram (DE) - Sandy Warez (BE) - Tim Rivers (BE) - Brother In Arms (BE) Phobos (BE) - Bion-X (BE) - PLX (BE) - Drinko (BE) Stage 4: Cliché Stage DJ Daddy K - DJ Swordz - Dysfunkshunal - Crooked Facts - Bootlickaz - Spanking DJ Crew - Moiek - Fallus – Tweet - NSB - Deliciaz - Latomski - Technetic Stage 5: Villa Bota Stage Live Radio + Winnaars DJ Contest • Organisatie: Suburb Soundz en Muzik Events met de organisatorische en logistieke steun van Brugge Plus • 25.09.2010, 12:00 tot 01:00 • Stal Tillegem, Torhoutse Steenweg 446 , 8200 Brugge • Tickets: € 20 • Promo gebeurde vooral via affichage en facebook. • Publieksopkomst: het festival was met 5.000 aanwezigen volledig uitverkocht.

3.7

LAURIER OP DE MARKT

Eind september veranderde de Markt van Brugge in een oase van groene laurieren. Acht dagen lang werd de Markt het decor van een groen dijkenlandschap dat verwijst naar de bekende vlaktes aan de Damse Vaart. Het idee voor dit laurierlandschap kwam van de bekende Belgische bloemenkunstenaar Daniël Ost. • • • • • Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 6

Organisatie: Groendienst Brugge i.s.m. Lauretum Jabbeke 25.09.2010 > 03.10.2010 Markt gratis Publieksopkomst: naar schatting 80.000

3.8

JAZZ BRUGGE

De vijfde editie van Jazz Brugge stond in het teken van jazz uit Centraal Europa. Geen voor de hand liggende keuze, want jazz en jazzmusici kent het grote publiek vooral door de mainstream en grote namen uit de Verenigde Staten. Ondanks de invalshoek was Jazz Brugge op publieksvlak een succes en meer nog, de jazz uit Centraal Europa werd zowel door het gewone publiek als de gespecialiseerde (en internationale) pers heel erg gewaardeerd. Zowel het Viktor Toth Trio en het Istvan Grencso Collective uit Hongarije, als het Saga Quartet uit Litouwen waren dé verrassingen van het festival. Ook het “Mosty” (‘bruggen’ in het Pools) project onder leiding van de Poolse componist Cezariusz Gadzina kon op heel veel bijval rekenen. Dit project is een creatie, in opdracht van Jazz Brugge en Brugge Centraal, met nieuwe en originele muziek van Cezariusz Gadzina en uitgevoerd door vijf Poolse en vijf Belgische muzikanten. • • • • •

Organisatie: Kunstencentrum De Werf, Concertgebouw Brugge en vzw Jazz Brugge 30.09.2010 > 03.10.2010 Concertgebouw, ‘t Zand 34 / Memling in Sint-Jan - Hospitaalmuseum, Mariastraat 38 Tickets: dagticket € 30 (€ 25 vvk), festivalpas € 75 Publieksopkomst: 1.460

3.9

UITWIJKEN

Met “uitWijken” stonden ook de Bruggelingen centraal tijdens het stadsfestival. Vijf opeenvolgende weekends trok Brugge Plus van wijk tot wijk met een mobiele karavaan die bestaat uit een bibliotheek- en vertelwagen, een restaurantwagen, een podium en techniekwagen, een barwagen en een circusatelier. De wagens werden in een cirkel opgesteld en op het binnenplein was er plaats voor optredens, voorstellingen, tentoonstellingen, een gezellig ontbijt en veel meer. Acteur en bekende Bruggeling Kurt Defrancq leidde het programma telkens in goede banen. • Organisatie: Brugge Plus vzw i.s.m. diverse cultuurhuizen en lokale partners • 25 & 26.09.2010 - Hoeve De Grendel, Koolkerksesteenweg, Sint-Jozef / Koolkerke 02 & 03.10.2010 - speelplein Babbaertstraat, Sint-Kruis 09 & 10.10.2010 - Zandtiende, Assebroek

16 & 17.10.2010 - grasplein tgo. Sint-Godelievekerk, Sint-Michiels 23 & 24.10.2010 - grasplein Koude Keuken, Lege Weg, Sint-Andries • telkens van zaterdag 14:00 tot zondag 17:00 • gratis • Publieksopkomst: naar schatting 5.000 Vel tegen Vel tijdens uitWijken Het educatieve project van Brugge Plus, Vel tegen Vel, sloot aan bij uitWijken. Elke week vóór uitWijken genoten 2 klassen uit de basisschool van een educatief project. Telkens met een eigen vertrekpunt gebaseerd op kunst en cultuur uit Centraal-Europa en een eindpunt in de vorm van een expo of toonmoment op uitWijken zelf. 230 leerlingen uit 9 verschillende scholen namen deel aan dit project en werkten samen met diverse cultuurhuizen (vzw tapis plein, Cultuurcentrum Brugge, De Werf, De vuurcentrale, OCMW- archief).

3.10 KLANKENTOREN

Naar aanleiding van het feestprogramma “500 jaar beiaard” gaven Brugge Plus en het Concertgebouw de opdracht aan geluidskunstenaar Aernoudt Jacobs om een interactieve installatie te ontwerpen met de geluidsopnames van Brugse klokken. Het publiek kan een selectie van afzonderlijke geluiden activeren, luidcombinaties beluisteren maar ook zelf op een intuïtieve, speelse en toegankelijke manier de installatie ‘bespelen’. • • • • • Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 7

Organisatie: Brugge Plus i. s. m. Concertgebouw Brugge 27.09.2010 > 23.01.2011 Binnenplein van de Stadshallen gratis Publieksopkomst: naar schatting 5.000

3.11 PARTY SATY

Met het mode-event Party Saty liet Cultuurcentrum Brugge zich van z’n meest feestelijke en modebewuste kant zien. De Stadsschouwburg bood plaats aan een totaalhappening waar zowel feestelijke traditionele kostuums als silouetten van een twaalf hedendaagse ontwerpers gesmaakt werden. Modejournaliste Veerle Windels praatte het geheel stijlvol aan elkaar met de juiste muzikale omkadering van Tzigane. Na het defilé kon het publiek nog nagenieten van enkele Bulgaarse dansen uitgevoerd door dansgroep Sedianka en een Bosnisch buffet. In de kelders van de Stadsschouwburg was er een tentoonstelling met de creaties van Inge Matthys en Maïté Sabo, de foto’s van Jean Godecharle, de documentaire van Tielman Dewaele en de ‘Love Fabric’ van Rocsa. • • • • •

Organisatie: Cultuurcentrum Brugge, Cultuurcentrum Sint-Niklaas 03.10.2010, 15:00 Stadsschouwburg, Vlamingstraat 29, 8000 Brugge Tickets: € 10 Publieksopkomst: 255

3.12 GROOT MUZIEKDICTEE VAN BRUGGE

Iedereen die ooit notenleer volgde aan een academie kent de discipline: een stuk muziek wordt voorgespeeld en men tracht de muziek te noteren in muziekschrift. Giedrius Kuprevičius werd uitgenodigd als componist en uitvoerder van het Groot Muziekdictee van Brugge. Hij is een bekend componist/beiaardier uit Litouwen met een groot oeuvre in de symfonische muziek en de kamermuziek. Presentatie: Thomas Vanderveken In de voormiddag namen 58 jongeren (< 15 jaar) deel aan het dictee. De 14- jarige Pieter-Jan Verhoyen uit St-Michiels legde een bijna vlekkenloos parcours af en kreeg als eerste prijs een Fnac-bon twv 300 euro. In de namiddag was het de beurt aan de volwassenen (+ 15 jaar). 108 mensen namen deel. De wedstrijd werd gewonnen door de Nederlander Klaas-Jaap Van der Meyden. Hij slaagde erin om het volledige dictee, een meerstemming werk met een ingewikkeld arpeggio op het einde, neer te pennen met slechts één foutje. Beide dictees konden ook rekenen op heel wat toeschouwers. • Organisatie: dienst Cultuur Brugge, Brugge Plus vzw, de Brugse Klokkenspel Vereniging • • • •

en Stedelijk Conservatorium Brugge 09.10.2010 Markt gratis Publieksopkomst: 120 deelnemers, 300 toeschouwers

3.13 SLOTFEEST 500 JAAR BEIAARD: KAKOFONIECONCERTEN, CONCERTEN BRUGSE KOREN EN SCALA

Iedereen die daar zin in had kon zelf eens plaatsnemen op de stoel van de Brugse stadsbeiaardier. De ‘kakofonieconcerten’, waren live te volgen op een groot scherm op de Markt. Tussen de optredens van enkele gastbeiaardiers door kreeg het publiek ‘carte blanche’ over de klokken. ‘s Avonds was er een concert van drie Brugse koren en het orgelpunt van de avond was ongetwijfeld het concert van het meisjeskoor Scala. • Organisatie: Dienst Cultuur Stad Brugge, en Brugge Plus i.s.m. Muziekconservatorium Brugge • • • •


en de Brugse klokkenspelvereniging 10.10.2010 Markt gratis Publieksopkomst: naar schatting 3.000

3.14 DE MAN ZONDER EIGENSCHAPPEN – TONEELHUIS

Met De Man Zonder Eigenschappen van de Oostenrijkse schrijver Robert Musil, regisseerde Guy Cassiers- na zijn Proust-cyclus - voor de tweede maal één van de grote romans van de twintigste eeuw. Musil (1880 – 1942) slaagde er niet in zijn levenswerk te voltooien. Het verhaal speelt zich af in 1913 in Kakanië, een fictieve naam voor het koninklijke en keizerlijke Oostenrijk-Hongarije. De nakende catastrofe van de eerste wereldoorlog kondigt zich aan, maar niemand lijkt er zich echt van bewust. Het hoofdpersonage Ulrich is de spilfiguur van twee grote verhaallijnen: een politieke satire en een liefdesverhaal. De politieke satire is een scherpe en bijtende tijdsdiagnose, terwijl het liefdesverhaal de mogelijkheden onderzoekt om aan de druk en de dwang van de samenleving te ontkomen. • • • • •

Organisatie: Cultuurcentrum Brugge 12.10.2010, 20:00 Stadsschouwburg, Vlamingstraat 29, 8000 Brugge Tickets: € 12 - € 9 - € 6 Publieksopkomst: 491

3.15 PEPERKOEK ALHIER & EEN KRUIMELTJE HOOP

Vrijdagavond 17 oktober gingen twee unieke theaterthrillers die zich afspeelden op een ‘geheime locatie’ (Immo Acasa, Ezelstraat) in de binnenstad in première. In beide verhalen volgde het publiek het wel en wee van Hans en Grietje. De allerkleinsten ondergingen met verbaasde ogen (en af en toe koude rillingen) de lotgevallen van Hans en Grietje tewijl de vader op hetzelfde moment een enigszins ander verhaal wist te vertellen, naar een monoloog van Dimitri Leue. • Organisatie: Kunstencentrum De Werf • 13.10.2010, 15:00 / 15.10.2010, 19:00 / 16.10.2010, 19:00 / 17.10.2010, 15:00 / 20.10.2010, 15:00 / 22.10.2010, 19:00 / 23.10.2010, 19:00 / 24.10.2010, 15:00 / 27.10.2010, 15:00 / 29.10.2010, 19:00 / 30.10.2010, 19:00 / 31.10.2010, 15:00 • Vertrek vanuit Groenplaats, Groenestraat 19B, 8000 Brugge • Tickets: € 7 • Publieksopkomst: 701

3.16

BALLOON – PAWEL ALTHAMER

Onder het oog van heel wat toeschouwers en journalisten ging op woensdag 13 oktober ‘Balloon’ van de Poolse kunstenaar Pawel Althamer de lucht in. Drie volle dagen lang zweefde de “naakte man” over ‘t Zand. Zondag moest de Balloon vroegtijdig worden neergehaald. Door rukwinden was er een lek ontstaan in de Balloon en was het dus niet meer mogelijk dit kunstwerk verder te laten zweven. De Balloon werd hersteld en was vanaf vrijdag 22 oktober terug te zien op de zolder van Memling in Sint-Jan – Hospitaalmuseum, één van de locaties van de tentoonstelling ‘Luc Tuymans, een visie op Centraal-Europa’. • Organisatie: Musea Brugge i.s.m. Brugge Plus vzw • 13.10.2010 > 17.10.2010, zwevend boven ‘t Zand, 8000 Brugge 22.10.2010 > 9.01.2011, zolder Memling in Sint-Jan - Hospitaalmuseum, Mariastraat 38

• Tickets: inbegrepen in tentoonstellingsticket ‘Luc Tuymans: Een visie op Centraal-Europa’ • Publieksopkomst (op ’t Zand): naar schatting 15.000


3.17

ONDREJ HAVELKA & HIS MELODY MAKERS

De Tsjechische orkestleider Ondrej Havelka en zijn Melody Makers werden in de Brugse Stadsschouwburg voor hun concert beloond met een welverdiende staande ovatie. Om het publiek in de juiste “mood” te brengen, speelde Ondrej samen met een swingend combo en gewapend met een megafoon, voor het concert al enkele feestelijke jazzdeuntjes. Het concert betekende een authentieke flashback naar de kitsch en glamour van de glorieuze jaren ‘30 en ‘40. Met evergreens van Benny Goodman en Harry James, naast componisten van wat toen wellicht nog Tsjechoslowakije moest worden. • • • • •

Organisatie: Cultuurcentrum Brugge 17.10.2010, 15:00 Stadsschouwburg, Vlamingstraat 29, 8000 Brugge Tickets: € 15 - € 12 - € 9 - € 6 Publieksopkomst: 376

3.18

BRUGGE CENTRAAL LITERAIR

In het literaire luik van Brugge Centraal werden twee internationale auteurs bijeen gebracht in het Brugse Concertgebouw. Johan de Boose interviewde er de auteurs Robert Menasse uit Oostenrijk en Tomáš Zmeškal uit Tsjechië. De auteurs spraken over Europa en over hun werk. Geert Van Istendael zorgde voor een interessante inleiding met de nodige humor. • Organisatie: Openbare Bibliotheek Brugge, Concertgebouw en Het Beschrijf i.s.m. • • • •

Boekhandel De Reyghere 19.10.2010, 20:00 Kamermuziekzaal [Concertgebouw], ‘t Zand 34, 8000 Brugge Tickets: € 7 - Vrienden Biekorf, Poorterspas en senioren : € 5 - Discoverypas (-26j.) : € 3,5 Publieksopkomst: 63

3.19 LUC TUYMANS: EEN VISIE OP CENTRAAL-EUROPA

The reality of the lowest rank Het uitgangspunt van de tentoonstelling was de wereld van verschil tussen Brugge en Warschau. Terwijl Brugge de eeuwen getrotseerd heeft, werd Warschau tijdens WOII vernield en daarna stilaan heropgebouwd. De Poolse kunstenaars waren het vertrekpunt. Van daaruit ontvouwde de tentoonstelling zich in verschillende richtingen, met kunstenaars uit Duitsland, Oostenrijk, Kroatië, Albanië en Tsjechië. Terzelfder tijd maakte ze een zijsprong naar de beginselen van de Amerikaanse pop art en het werk van de Japanse kunstenaar Takashi Murakami. De tentoonstelling, samengesteld door Luc Tuymans en Tommy Simoens, wierp een unieke blik op de kunst uit een buitengewone regio die de hele wereld beïnvloed heeft en vice versa. De expositie zat vol paradoxen: licht en donker, Oost en West, de beleving van het verleden in het heden en het leed van de geschiedenis. Gespreid over 5 locaties, bevatte de tentoonstelling werken van meer dan 40 kunstenaars. • Organisatie: Brugge Plus i.s.m. Musea Brugge • 22.10.2010 > 23.01.2011, 09:30 > 18:00 (gesloten op maandag) • Forum+ [Concertgebouw], ‘t Zand 34, 8000 Brugge Arentshuis, Dijver 16, 8000 Brugge Memling in Sint-Jan - Hospitaalmuseum, Mariastraat 38, 8000 Brugge Stadshallen, Markt 7, 8000 Brugge Grootseminarie, Potterierei 72, 8000 Brugge • Tickets: € 11: individuele bezoekers - € 9: senioren, groepen, kortinghouders • € 1: jongeren t.e.m. 25 jaar Gratis: kinderen t.e.m. 5 jaar, in schoolverband, houders van een Brugge City Card, inw. v. Brugge • Publieksopkomst: 22.753


3.20 MAD CADDIES

Eye Spy Records en het Berlijnse Destiny tourbookings brachten een exclusieve showcase naar Brugge met de Amerikaanse Ska-punkrockgroep Mad Caddies, The Expendables, Flatcat en Canirepeep. Destiny tourbookings programmeert al meer dan 20 jaar Europese en Amerikaanse punkrock groepen over gans Europa. • • • • •

Organisatie: Eye Spy Records 20.10.2010, 19:00 Het Entrepot, Binnenweg 4, 8000 Brugge Tickets: € 13 - € 16 Publieksopkomst: 320

3.21

BAHNHOF BERLIN

Cactus dook diep in de hippe Berlijnse muziekmetropool met drie clubnights. Tijdens de eerste editie werden dj’s aan vj’s gekoppeld met Karl Bartos (ex-Kraftwerk) als centrale figuur. In de Pitchin’ Party Zone in de inkomhal passeerde o.a. 3-voudig wereldkampioen turntablism Pro-Zeiko. De openingsavond van Bahnhof Berlin werd zo een beklijvende mix van elektronische muziek en visuals die binnen de specifieke sfeer en akoestiek van de concertzaal van het Brugse Concertgebouw volledig tot zijn recht kwam. De tweede keer werd het Morr Label gesmaakt met concerten van Telekinesis, The Go Find, Seabear, Isan en Tarwater in de Kamermuziekzaal en Forum 6 van het Concertgebouw. In de gangen zorgde grafisch artieste Julia Guther voor een expo van het Morr artwork. Het werd een avond vol dreampop en elektronica. Tijdens de derde club night kwam het trendsettend label Shitkatapult aan bod. Dit underground label werd opgericht door Marco Haas, beter bekend als T. Raumschmiere, de koning van de elektro-punk. • • • • •

Organisatie: Cactus Muziekcentrum 23.10 – 20.11 - 18.12.2010, 19:00 Concertgebouw, ‘t Zand 34, 8000 Brugge Tickets: € 10 - € 7 Publieksopkomst: 1.054

3.22

VAN EYCK TOT DÜRER

De prestigieuze kunsthistorische tentoonstelling “Van Eyck tot Dürer” verenigde meesterwerken van deze titanen met topstukken en bruiklenen van tijdgenoten uit CentraalEuropa. Naast schilderkunst kwamen ook sculptuur, vroege drukken, miniaturen en grafiek aan bod. • • • •

Organisatie: Musea Brugge i.s.m. Brugge Plus 29.10.2010 > 30.01.2011 Groeningemuseum, Dijver 12 Tickets: € 11: individuele bezoekers - € 9: senioren, groepen, kortinghouders € 1: jongeren t.e.m. 25 jaar - Gratis: kinderen t.e.m. 5 jaar, in schoolverband, houders van een Brugge City Card, inwoners van Brugge • Publieksopkomst: 123.478


3.23 THIS IS NOT BRUGES CENTRAL

De “This Is Not Bruges Central”-containers waren opvallend in het straatbeeld aanwezig. Negen containers met werk van jong aanstormend talent bezetten de mooiste plekjes van de Brugse binnenstad: Karel Verhoeven en het Poolse collectief Balaganiarze zaten op de Markt, Tom Poelmans en Leen Persoons op de Burg, Janek Simon en Nele Fack/Stijn Deprez op site Oud Sint-Jan, Leen Hermans en Sandy Claes/Daan Wampers op ‘t Zand en tenslotte Yanick Franck in het Albertpark. De reacties op dit project waren erg positief. • • • • •

Organisatie: RJC Het Entrepot 29.10.2010 > 05.11.2010, 10:00-17:00 Burg, Markt, ’t Zand, Oud Sint-Jan en Albertpark gratis Publieksopkomst: naar schatting 8.000

3.24 THE DEVIL’S FIDDLER – ROBY LAKATOS

Concert van een virtuoos, evengoed thuis in de klassieke muziek als in de jazz als in de Hongaarse folk. Lakatos vermengt de klassieke muziek met de magie van de Hongaarse zigeuners om het publiek een nieuw en verfrissend geluid voor te schotelen. • • • • •

Organisatie: Cultuurcentrum Brugge 31.10.2010, 15:00 Stadsschouwburg, Vlamingstraat 29, 8000 Brugge Tickets: € 15 - € 12 - € 9 - € 6 Publieksopkomst: 612

3.25 NIGHT VISION: CENTRAL EUROPE

Edwin Carels, onderzoeker en docent aan KASK/HoGent, selecteerde enkele markante animatiefilmkunstenaars. Hun werk maakte ook deel uit van de tentoonstelling “Luc Tuymans: een visie op Centraal-Europa”. Er gingen enkele avondvoorstellingen door in aanwezigheid van de kunstenaars. • • • • •

Organisatie: Brugge Plus, Musea Brugge en Cinema Lumière 4, 18 en 25.11, 2 en 9.12.2010 en 6.1.2011, 20:00 – 13.11.2010, 14:00 Cinema Lumière, Sint-Jakobsstraat 36 en Concertgebouw, ’t Zand 34 Tickets: € 5 - € 1 (jongeren t.e.m. 25 jaar) Publieksopkomst: 282

3.26 ENTER

In en rond de Biekorf vond de eerste editie van het sociaal-artistiek festival ENTER plaats. Het ENTER-festival presenteerde vers theater, beeldende kunst, debat, dans, erfgoedwandelingen en performances uit de sociaal-artistieke praktijk. Tegelijkertijd creëerden deelnemers, jong en oud, uit heel Vlaanderen ter plekke nieuw en eigenzinnig werk in de ENTER-labo’s. Organisaties van over het hele land zakten af naar Brugge en beleefden hun 24uren ENTER, in goede banen geleid door vzw kleinVerhaal, Demos vzw, de sociaal-artistieke werkingen én een veelkoppige vrijwilligersploeg. Participatie en ontmoeting in diversiteit, iedereen verenigd in de kunst, en dat alles in een uitverkochte Biekorf. • Organisatie: KleinVerhaal vzw, Dēmos vzw (participatie-instelling en steunpunt voor de sociaal • • • • Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 12

artistieke praktijken) met deelname van diverse sociaal artistieke organisaties uit Vlaanderen 10-14.11.2010 diverse locaties Tickets: voorstelling € 5, Dagticket (incl. lunch en diner) € 20 Publieksopkomst: 3.600

3.27 BRUGGE BUCHAREST EXPRESS

Voor het opmerkelijke project Brugge-Bucharest Express vertrok fotograaf Hans Roels naar het voor hem onbekende Roemenië. Violist Wouter Vandenbeele vertaalde zijn foto’s naar muziek. Die werd eenmalig live uitgevoerd, met de foto’s op de achtergrond. Er speelden Roemeense en Hongaarse muzikanten mee. • • • • •

Organisatie: Rembetika vzw i.s.m. Cultuurcentrum Brugge 11.11.2010, 20:00 Stadsschouwburg, Vlamingstraat 29, 8000 Brugge Tickets: € 18 - € 15 - € 12 - € 9 Publieksopkomst: 250

3.28 BALTIC

De ‘zingende revolutie’ die tot de hernieuwde onafhankelijkheid van Estland, Letland en Litouwen leidde, was ook voelbaar in Brugge. Het Concertgebouw bracht met BALTIC een gesmaakte staalkaart van de muziek uit de Baltische landen. Het openingsconcert van Estionian Philharmonic Chamber Choir was sfeervol in zijn soberheid en ontroerend mooi. De Litouwse avond op vrijdag van polyfone muziek tot laptopmuziek liet de internationalisering van de wereld voelen. Naast de rijke koortraditie kwam ook de vituositeit van deze muziekscène aan bod met op zaterdag en zondag ondermeer een concert van het Lets Radio Koor, wat opnieuw bewees een van de beste koren ter wereld te zijn, en de talentvolle violiste Baiba Skride, begeleid door haar zus op piano. Een warm onthaal voor de Baltische muziek in een weekend dat zo goed als uitverkocht was. • • • • •

Organisatie: Concertgebouw Brugge 11.11.2010 > 14.11.2010 Concertgebouw, ‘t Zand 34, 8000 Brugge Tickets: variërend tussen € 30 en € 5 Publieksopkomst: 1.290

3.29 QUARTIER CENTRAL

In de Quarier Bricolé-shop werd tijdelijk origineel textiel, juwelen, interieurobjecten en andere hebbedingetjes aangeboden van designers uit Centraal-Europa. Ook binnen Quartier Central: LightEST, een project in de ateliershop van Aline Vandeplas waar kunstjuwelen van zes Estse ontwerpers verkrijgbaar waren. • • • • •

Organisatie: Tapis Plein vzw / Quartier Bricolé en Aline Vandeplas 15.11.2010 > 15.12.2010 Langestraat - Hoogstraat en Quartier Bricolé infopunt, Langestraat 50, 8000 Brugge Gratis toegang Publieksopkomst: 1.062

3.30 BRRR…UGGE, WINTERSE SFEERAVONDEN

De vierde editie van de winterse sfeeravonden liep van 15 november tot en met 22 december 2010 in het Arentshof of op het Gruuthuseplein. Het publiek kon zich iedere maandag- en woensdagavond opwarmen aan sfeervolle vuurspektakels, gloedvolle muziek, warme drankjes en heel veel stemmige kaarsjes. De hoogtepunten van deze editie waren de nieuwe productie “Sirene” en het concert van Raymond van het Groenewoud op de Onze-Lieve-Vrouwetoren. De Vuurcentrale zorgde tijdens de winterse sfeeravonden voor licht en sfeer op de site. Alle voorstellingen waren gratis en duurden maximaal 90 minuten.


Programma 15 & 17/11 Multimediale voorstelling “Sirene” door Living Lines (BE) 22/11 concert Hernán Ruiz Trio & Eugenia Ramírez Miori (ARG) en aansluitend tangosalon met Pasos de Brujas. 24/11 concert Antwerp Gipsy-Ska Orchestra (BE) 29/11 & 1/12 Film Modern Times (Chaplin) met live muziekbegeleiding door Maggid (BE) 6 en 8/12 Vuurspektakel “De Ontmoeting”door Cie. Doedel (NL) 13 en 15/11 Dubbelprogramma Concert “Cycles” van BASta! (B) en dansvoorstelling “Ember” van Ziya Azazi (TURKIJE) 20/12 Vuurspektakel “Feu Mécanique” van Bolwerk (BE) 22/12 Concert “60 jaar” Raymond van het Groenewoud (BE) • De filmvoorstelling op 1 december en de dansvoorstelling “Ember” op 13 november gingen wegens te slechte weersomstandigheden niet door.

• Pers & promo De promotie gebeurde in overleg met Toerisme Brugge. Het evenement werd vermeld in alle buitenlandcommunicatie die Toerisme Brugge gevoerd heeft. Daarnaast werkten we een lokale promocampagne uit. De Winterse sfeeravonden kregen zo aandacht op Focus/WTV en in diverse kranten. • Publieksopkomst Na vier edities kunnen we al rekenen op een trouw publiek. De opkomst varieerde tussen de 400 tot 2.000 mensen, met in totaal ca. 10.000 bezoekers. Vooral vuurspektakels brengen telkens heel wat volk op de been.

3.31

MARIA T – BALANESCU QUARTET

Violist Alexander Balanescu keerde terug naar zijn Roemeense roots. Hij herwerkte de chansons van Maria Tãnase tot nieuwe nummers. Heel repetitieve composities waarin de verschillende instrumenten telkens opnieuw muzikale thema’s oppikken en herhalen. Dat repetitieve karakter werd ook weerspiegeld in de knappe visuals van Klaus Obermeier. Die werden vermengd met zeldzame livebeelden van Tãnase en een opmerkelijke selectie tijdsbeelden uit het Roemenië van de jaren 30. Het enthousiaste publiek zag en hoorde waarom de bij ons onbekende Maria Tãnase de vergelijking met Edith Piaf meer dan verdiende. • • • • •

Organisatie: Cultuurcentrum Brugge 18.11.2010, 20:00 Stadsschouwburg, Vlamingstraat 29, 8000 Brugge Tickets: € 15 - €12 - € 9 - € 6 Publieksopkomst: 133

3.32 ALEKSEJ – FRANK ADAM & HETPALEIS

In een hedendaagse Russische Hamlet, over het vader-zoonconflict tussen tsaar Peter De Grote en zijn zoon Aleksej, laat auteur Frank Adam ons vanuit Moskou en St.Petersburg over heel Europa kijken. Zijn blik is ruim, maar hij laat tegelijk de benauwdheid zien van de geestelijke ruimte van de machthebbers aan het Russische hof. • • • • •


Organisatie: Cultuurcentrum Brugge, De Werf, Brugge Plus 25.11.2010 en 26.11.2010, 20:00 Stadsschouwburg, Vlamingstraat 29, 8000 Brugge Tickets: € 12 - € 9 - € 6 - € 5 Publieksopkomst: 495

3.33 SCHATTEN VAN MENSEN * SPOREN VAN KANT VAN OOST TOT WEST

De UNESCO-tentoonstelling “Schatten van*in Mensen” bracht 30 portretten van fotograaf Alan Govenar naar Brugge. Stuk voor stuk levende menselijke schatten die immaterieel erfgoed in zich dragen en uitdragen… Het tentoonstellingsluik “Sporen van kant – van Oost tot West” bracht nog eens 10 bijzondere portretten van KANTschatten i.h.k.v. stadsfestival Brugge Centraal, want het is bekend dat Brugge iets met kantklossen heeft, maar ook heel wat landen in CentraalEuropa bleken een kant-traditie te hebben. Zondag 28 november kleurde het besneeuwde grasperk van het Albertpark even fluo met KANT XL. Tapis plein vzw maakte er honderden kijklustigen warm om mee te kantklossen op een reuzeschaal. Jong en oud staken hun handen uit de mouwen en gingen onder het alziend oog van instructeurs van de kantopleiding van de Stedelijke Academie en het Kantcentrum enthousiast aan het werk met dikke fluorescerende draden en grote klossen. Of hoe kantklossen ook speels en hip kan zijn! • Organisatie: tapis plein, Musea Brugge - Bruggemuseum, Kantcentrum, Erfgoedcel Brugge, Kant in Vlaanderen vzw, Stedelijke Academie voor Schone Kunsten Brugge, Brugge Plus vzw, Stad Brugge • 27.11.2010 > 12.12.2010 • Stadshallen (Garemijnzaal), Markt, 8000 Brugge • Elke dag van 10:00 tot 17:00 • gratis • Publieksopkomst: 2.400 voor de expo en 375 deelnemers aan Kant XL

3.34 DECEMBER DANCE

4 Elements - 4 Seasons was de perfecte opener voor December Dance 10. Door de combinatie van dans met livemuziek was de voorstelling exemplarisch voor deze vierde editie van het internationale dansfestival. Door die mix sprak het choreografisch concert, met een hoofdrol voor de Akademie für Alte Musik Berlin, een breed publiek van dansen muziekliefhebbers aan. De dialoog tussen dans en muziek was trouwens in bijna iedere voorstelling aanwezig. Zo was My Dearest ... My Fairest een muzikale tongue-in-cheek tocht, van Henri Purcell tot Dalida. Impromptus van Sasha Waltz zette de lijn verder met wonderlijke choreografie, begeleid door piano en mezzosopraan. • Organisatie: Cultuurcentrum Brugge en Concertgebouw Brugge • 01.12.2010 > 12.12.2010 • Concertgebouw, ’t Zand 34, 8000 Brugge Stadsschouwburg, Vlamingstraat 29, 8000 Brugge MaZ, Magdalenastraat 27, 8200 Brugge (Sint-Andries) Biekorf, Kuipersstraat 3, 8000 Brugge • Tickets • Publieksopkomst: 5.379

3.35 AANKOMST VAN DE WALVISSEN

Peter Verhelst werkte voor deze voorstelling samen met z’n vriendin en letterbeeldhouwster Maud Bekaert en de Schotse danseres Iona Kewney. Muziek, licht, dans, ijs en letterkappen waren de voornaamste ingrediënten van dit bijzondere theaterritueel. Je werd er getuige van een aantal kleine wondertjes: een stuk ijs dat verandert, maar ook een lichaam dat verandert, een monument dat niet is wat het lijkt te zijn... • Organisatie: Brugge Plus i.s.m. NTGent • 9.12.2010, 10.12.2010, 11.12.2010, 15.12.2010, 16.12.2010, 17.12.2010, 18.12.2010, 22.12.2010, 23.12.2010, 28.12.2010, 29.12.2010, 30.12.2010, telkens om 20:00 • Militaire Kapel, Kartuizerinnenstraat, 8000 Brugge • Tickets: € 10 - € 7 • Publieksopkomst: 468


3.36 LA SYMPHONIE MÉCANIQUE – LA MACHINE

Het Franse gezelschap La Machine bracht samen met een 15-tal lokale muzikanten een adembenemend muzikaal project met een hoop oud ijzer omgetoverd tot waanzinnige instrumenten. Aansluitend konden de aanwezigen kennis maken met de uitWijken-karavaan. • • • • •


Organisatie: Brugge Plus en Le Channel, met de steun van Interreg 02.01.2011, 03.01.2011, telkens om 17:00 Burg gratis Publieksopkomst: naar schatting 8.000

4. COMMUNICATIE

Als overkoepelend organisator werkte Brugge Plus het structureel, financieel en promotioneel kader voor het stadsfestival uit. Op vlak van communicatie/promotie werd nauw samengewerkt met Toerisme Brugge, Toerisme Vlaanderen en Musea Brugge. Het communicatiebudget werd opgedeeld in twee luiken: binnenlandse en buitenlandse promo. Van een aantal zaken zoals website en drukwerk werden de kosten verdeeld over beide budgetten. Toerisme Brugge en Toerisme Vlaanderen waren verantwoordelijk voor de uitwerking van de buitenlandse promotie, doch telkens in nauw overleg met Brugge Plus en Musea Brugge. Brugge Plus voerde de binnenlandse promotie. Wat de tentoonstellingen betreft gebeurde dat in nauwe samenwerking met Musea Brugge. Voor de andere evenementen werd onder de noemer ‘stadsfestival Brugge Centraal’ een kapstok gecreëerd en een aantal basiselementen aangeboden, die dan versterkt werden door de eigen communicatiekanalen van de betreffende organisatoren. In het najaar van 2008 werd reeds met de voorbereiding van de communicatie gestart. Vanaf het voorjaar van 2009 werd (via buitenlandse beurzen) de tradesector benaderd. In augustus 2009 werden de campagnebeelden voorgesteld, in mei 2010 werd de website gelanceerd. Vanaf augustus 2010 kwam de communicatie op kruissnelheid.

4.1

OVERKOEPELENDE COMMUNICATIE

WEBSITE

De zestalige website (Nl, Fr, Du, En, Sp, It) bruggecentraal.be werd op 5 mei 2010 gelanceerd. De site heeft 243.490 unieke bezoekers bereikt, met een piek in november. Voornaamste landen van afkomst van de bezoekers, in dalende volgorde: België, Frankrijk, U.K., Duitsland, Spanje, Nederland, Italië – wat overeenkomt met de landen waarin actief promotie werd gevoerd. De pagina’s m.b.t. de twee grote tentoonstellingen werden het meest bezocht. Over het algemeen gaf de website een frisse indruk, met een overzichtelijke homepage en hedendaagse faciliteiten zoals een link met facebook en flickr. De site bevatte zeer volledige informatie over alle evenementen, veel praktische info voor de bezoeker/verblijfstoerist en ook een aparte pagina voor de pers, waarop alle persberichten gedownload konden worden. Voor hoge resolutiefoto’s werd een aparte downloadlink gebruikt. PRINTCOMMUNICATIE

Tentoonstellingsfolders Er bestonden verschillende folderversies ter promotie van de tentoonstellingen: – De publieksfolder die in 6 taalversies bestond (Nl, Fr, Du, En, Sp, It), deze werd voornamelijk gebruikt voor de buitenlandse markt en via Aeolus in België. – De tentoonstellingsfolder ‘Van Eyck tot Dürer’, 6-talig, bedoeld voor lokale distributie (In&Uit, museumlocaties, toerismekantoren W.Vl., hotels, Aeolus West-Vlaanderen…) – De tentoonstellingsfolder ‘Luc Tuymans: een visie op Centraal-Europa’, 4-talig, bedoeld voor lokale distributie (In&Uit, museumlocaties, toerismekantoren W.Vl., hotels, Aeolus Vlaanderen…). – 4-talige flyers van elke tentoonstelling voor lokaal gebruik en infokantoren NMBS. – Nederlandstalige flyer waarop beide tentoonstellingen vermeld stonden ifv welkomstpakket hogeschoolstudenten. – Nederlandstalige flyer ‘Night Vision: Central Europe’ waarin het animatieluik van Luc Tuymans’ tentoonstelling belicht werd. De distributie gebeurde via de tentoonstellingslocaties, arthouse bioscopen en kunstacademies.


4.2

BINNENLANDSE COMMUNICATIE

4.2.1 PERS EN MEDIA

De pers werd regelmatig op de hoogte gehouden van Brugge Centraal via persberichten en een aantal persconferenties en dat heeft waardevolle persaandacht gegenereerd. De krantenknipsels alleen al beslaan vijf dikke mappen. Voor de monitoring deden we een beroep op Auxipress. Het festival werd op de voet gevolgd door de lokale media, maar ook op Vlaams niveau kregen de grote en ‘nieuwe’ evenementen de nodige aandacht: Goran Bregovic, Cie Carabosse, Laurier op de Markt, Party Saty, het Groot Muziekdictee, ‘Balloon’ van Pawel Althamer, Luc Tuymans: een visie op Centraal-Europa, Van Eyck tot Dürer, Quartier Central, December Dance en Aankomst van de walvissen. Volgende projecten haalden de Vlaamse tv (vrt, vtm, vt4): Cie Carabosse, Laurier op de Markt, Klankentoren, het Groot Muziekdictee, ‘Balloon’ van Pawel Althamer, Luc Tuymans: een visie op Centraal-Europa en Van Eyck tot Dürer. Op nationaal (Wallonië) en internationaal vlak werden vooral de twee tentoonstellingen gecovered. De beide grote tentoonstellingen werden door diverse media als ‘niet te missen’ omschreven of verschenen week na week in de uittips (De Standaard, De Morgen, Knack, Humo). De media-aandacht voor de tentoonstellingen ging echter nog veel breder, er verschenen artikels in o.a. Metro, Klasse, Karaat, Fleur Creatief, Talkies, Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen, Het Laatste Nieuws, De Tijd, H Art, Staalkaart, NederBelgisch Magazine, Tertio, De Huisarts, Genieten, The Bulletin, Flanders Today, Le Soir, Le Vif L’Express, Trends / Tendances , Le Quotidien en La Libre Belgique. Er werd een grote mediacampagne gevoerd in het binnenland met belangrijke partners zoals De Standaard, vrt, OKV en Knack. Dit resulteerde in een spotcampagne op Één, Canvas, Radio 1 en Klara. Bij de start van het festival verscheen een uitgebreide redactionele bijlage bij De Standaard (16 pagina’s) en de daaropvolgende maanden talrijke advertenties, ook in zusterkrant Het Nieuwsblad. Knack stond in voor de blistering van de twee BC Magazines en OKV gaf een tentoonstellingstijdschrift uit gewijd aan ‘Van Eyck tot Dürer’. Er werden ook regelmatig tentoonstellingstickets weggegeven in ruil voor vermelding in een bepaald medium zoals De Bond, Okra, Pasar, Touring en Uitmagazine. Daarbovenop werden veel betalende advertenties genomen in diverse week- en maandbladen zowel lokaal als nationaal, o.a. in Agenda Brussel deze week, Beaux Arts Magazine, Bruges Inside Out, Elle, Exit, Karaat, Krant van West-Vlaanderen, Metro, Staalkaart, Steps, Vice en Zeezo. TV-SPOT

In functie van de ruilovereenkomst met één en canvas werd i.s.m. het productiehuis Content Cowboys een reeks van drie humoristische spotjes gemaakt ter promotie van het festival. Ze werden uitgezonden in september 2010. Deze spotjes werden nadien ook viraal gebruikt (eigen website, facebook, youtube) en uitgezonden in Kinepolis Brugge (oktober 2010).

4.2.2 PUBLIEKSCOMMUNICATIE DIRECT MAIL

De tentoonstellingen werden extra gepromoot via een mailing. Er werd in april 2010 een postmailing gedaan naar de socio-culturele sector, waarvoor een adresbestand aangekocht werd. Ook de scholen werden per post geïnformeerd. Alles samen werden ca. 9.000 adressen per post op de hoogte gebracht van de tentoonstellingen. In september werd per e-mail een herinneringsmailing uitgevoerd naar bovengenoemde doelgroepen. Uiteindelijk werden voor ‘Van Eyck tot Dürer’ 501 groepsreservaties geregistreerd en voor ‘Luc Tuymans: een visie op Centraal-Europa’ 102. Er werd geregeld een digitale nieuwsbrief gestuurd naar de primaire doelgroep: organisatorische partners, stadsdiensten, sponsors en subsidiënten. In de voorbereidingsfase gebeurde dit sporadisch, maar vanaf de start van het festival wekelijks. Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 18

In de nieuwsbrief ‘UiT in Brugge’ werd ruimschoots aandacht besteed aan de Brugge Centraal-evenementen. Wekelijks ontvingen een 5.000-tal abonnees deze digitale nieuwsbrief.

PRINTCOMMUNICATIE BC magazine #1

17.09.2010 > 30.01.2011

BC Magazine Er werden twee BC Magazines gemaakt, die samen het volledige programma van Brugge Centraal omvatten. Deze magazines vervingen het klassieke ‘programmaboekje’. De magazines waren Knack-specials, die geblisterd werden bij Knack (130.000 exemplaren). #1 verscheen op 5 mei 2010 en #2 op 8 september 2010. Van #1 werd een overdruk van 100.000 exemplaren gedistribueerd, van #2 een overdruk van 80.000 exemplaren. Deze extra distributie gebeurde, naast de eigen lokale kanalen, via Multimag (wachtkamers vrije beroepen in heel Vlaanderen en Brussel) en Publiek Geheim (winkels en horeca in diverse steden in West-Vlaanderen alsook Brussel, Gent, Lokeren, Sint-Niklaas, Antwerpen, Mechelen, Leuven en Hasselt). De magazines waren goed gemaakt, met veel foto’s en vlot leesbaar. Affichage Er werden vier verschillende affiches gemaakt vanuit het festivalsecretariaat: een algemene festivalaffiche, ‘Van Eyck tot Dürer’, ‘Luc Tuymans: een visie op Centraal-Europa’ en ‘Night Vision: Central-Europa’. Uiteraard werden voor vele andere Brugge Centraalprojecten door de betreffende organisatoren affiches voorzien. De distributie van de A2-festivalaffiche (enkel Nl versie) gebeurde door Agrafa, Publiek Geheim, Mediaplan en Rapid Affichage. Er was een spreiding over Brugge, West-Vlaanderen, Antwerpen en Limburg. Van de twee tentoonstellingsaffiches werden een Nl en Fr versie gemaakt en ook in diverse formaten: A2, A3 (blistering Exit) en 1m x 62 cm (NMBS-stations). De distributie van de A2’s gebeurde lokaal en ook via het affichagenetwerk van Rapid Affichage in de voornaamste centrumsteden van Vlaanderen. De Night Vision-affiche (Nl, A2) werd lokaal gedistribueerd via eigen kanalen en Publiek Geheim.

STREET VISIBILITY

Visuals invalswegen Brugge Ring t.h.v. Unesco Rotonde, Kruispoort en Buffelbrug Hiervoor werden drie nieuwe metalen constructies aangekocht waarop verwisselbare baches kunnen aangespannen worden. Van medio september tot 31 oktober 2010 hing het festivalcampagnebeeld uit, nadien werd een wissel uitgevoerd met de tentoonstellingscampagnebeelden en dit tot 31 januari 2011. Station Brugge Op alle perrons werd er, onder de aankomstborden “Brugge”, een extra roze bordje gehangen waarop “centraal” stond. Van medio september tot eind oktober stond er in de inkomhal aan de voorkant van het station een folderrek waarop zowel magazines als tentoonstellingsfolders verdeeld werden. In de nieuwe inkomhal langs de achterkant van het station werden – goed zichtbaar voor het voorbijkomend verkeer – drie banieren gehangen (campagnebeeld van het festival en de twee tentoonstellingen). In&Uit Brugge De ramen aan de voorkant van het cultuur-toeristisch infokantoor waren tijdens de gehele festivalduur volledig in Brugge Centraal-stijl bestickerd. De Brugge Centraal-tv-spotjes werden op de twee schermen binnen afgespeeld. Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 19

Vlaggen Van het festivalcampagnebeeld werden 12 grote vlaggen gemaakt die tijdens het festival uithingen aan de stadsmasten op ’t Zand, de Burg en de Markt. Wimpels In de voornaamste winkelstraten (Steenstraat, Geldmunstraat, Wollestraat, Mariastraat…) werden vanaf oktober 2010 tot eind januari 2011 aan de straatlantaarns een 50-tal wimpels gehangen waarop recto/verso de twee grote tentoonstellingen gepresenteerd werden. Bussen van De Lijn De achterzijdes van 20 stads- en regiobussen werden vanaf 1 september 2010 bestickerd met het campagnebeeld van Brugge Centraal. Vanaf eind oktober werden 10 stickers vervangen door de campagnebeelden van de tentoonstellingen. Deze campagne liep tot 20 december 2010. De bussen vielen enorm goed op en we hebben hier veel positieve reacties op gekregen. Schaatspiste 26/11/2010 – 09/01/2011 De panelen van de schaatspiste op de Markt (kant Belfort) werden volledig bestickerd ter promotie van enkele winteractiviteiten van Brugge Centraal (Luc Tuymans: een visie op Centraal-Europa, Brrr…ugge, December Dance en La Symphonie Mécanique). Werfpanelen Aan de omheining rond de werf van de O.L.V.-kerk werden 3 grote dibondpanelen gehangen waarop zowel het festivalcampagnebeeld als de twee tentoonstellingscampagnebeelden te zien waren van begin oktober 2010 tot eind januari 2011. Tentoonstellingslocaties Aan de ingang van het Groeningemuseum werden twee grote panelen gehangen, één met het festivalcampagnebeeld en één met ‘Van Eyck tot Dürer’. Aan de ingang van elk van de vijf ‘Luc Tuymans’-locaties werd een 4-zijdige zuil geplaatst. De vier panelen (1,80 m x 60 cm) hadden elk een andere invulling: campagnebeeld festival, campagnebeeld tentoonstelling, plannetje met verwijzing naar de andere locaties en de sponsorlogo’s. Aan het Belfort werd op de binnenkoer een bache gehangen om de ingang aan te duiden en in een kader aan de kant van de Markt werd een forexpaneel geplaatst. Aan de muur van het Grootseminarie, langs de straatkant, werden twee grote forexpanelen opgehangen bij de inkompoorten.

GADGETS

Ter promotie van het festival werden er in augustus 2010 5.000 stuks kauwgum geproduceerd. Deze werden uitgedeeld op de Cultuurmarkt in Antwerpen, tijdens het openingsweekend en bij In&Uit Brugge. 4.2 INTERNATIONALE MARKETING

Zoals eerder in dit rapport aangegeven werd de buitenlandmarketing (maar ook de online acties binnenland) voor het stadsfestival aangestuurd vanuit Toerisme Brugge in overleg en met medewerking van Toerisme Vlaanderen, de private sector, Brugge Plus en Musea Brugge. De festivalcampagne vormde een (thematisch) onderdeel van een grotere wintercampagne met verschillende acties die naar inhoud en timing op elkaar werden afgestemd. Het stadsfestival werd uiteraard ook meegenomen in de generieke communicatie van Toerisme Brugge. De keuze van de markten (regio’s) waarin de festivalcampagne liep, werd bepaald op basis van het verblijfstoeristisch potentieel. Brugge Centraal werd gepromoot in: Île-de France (Parijs), Catalonia (vooral Barcelona), Madrid, South-East England en London, Nordrhein-Westfalen (Köln en Düsseldorf), Amsterdam en Rotterdam, Noord-Italië. In die optiek werd geopteerd voor een meertalige communicatie in het Nederlands, Frans, Duits, Engels, Spaans en Italiaans (zowel voor print als online). Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 20

In de campagne werd ingespeeld op de internationale aantrekkingskracht van de twee tentoonstellingen. Zij fungeerden als speerpunt in de internationale marketing van het stadsfestival. Het opzet van de campagne bestond erin om potentiële bezoekers te informeren over Brugge en het campagne-aanbod maar ook om kwalitatieve leads te genereren naar de campagnewebsite of relevante partnerwebsites. Via deze websites werden potentiële bezoekers aangezet tot het boeken van overnachtingen en de tentoonstellingen van Brugge Centraal (afzonderlijk of in pakketvorm). In de uitwerking van de marketingmix werd gestreefd naar een cross-mediale aanpak met toenemend belang voor de online component en dit naar drie specifieke doelgroepen: consumenten, media (inclusief pers) en professionelen. Een overzicht van de verschillende acties volgt hierna: 4.2.1 CONSUMENTENCAMPAGNE

In deze campagne werd de ‘call to action’ (kom naar één van de tentoonstellingen in Brugge) versterkt met een wervend commercieel aanbod waarin de prijs (een van de doorslaggevende argumenten in de keuze van de bestemming) centraal staat. Dit aanbod bestond uit: – – –

Het ontwikkelen van een aantrekkelijk vervoersaanbod met Thalys, DFDS/Norfolkline en Brussels Airlines vanuit die regio’s waar de campagne liep. Een verblijfsincentive waarbij een derde nacht gratis werd aangeboden in één van de 56 deelnemende logies (bij aankomst in de midweek). De Brugge City Card: de verblijfstoeristische stadspas waarin ook toegang tot de twee toptentoonstellingen was inbegrepen.

De marketingmix van de consumentencampagne bestond uit volgende onderdelen: Affichage – Affichecampagnes in station Paris Nord (vier weken) – Cart’com: verdeling van postkaartjes in het cultureel en vrijetijdsnetwerk van Parijs (650 verdeelpunten, 50.000 ex) – Affichecampagne langs het netwerk S-Bahn en in de stations van Köln en Düsseldorf (vier weken) Beurzen Toerisme Brugge was op volgende publieksbeurzen aanwezig om het stadsfestival te promoten: Utrecht, Brussel, Lyon, Lille en Barcelona. Brochures Er werd een werfbrochure in zes talen gemaakt die pro-actief werd verdeeld via Toerisme Brugge, de buitenlandkantoren van Toerisme Vlaanderen en op beurzen. Het stadsfestival werd eveneens opgenomen in de belangrijkste brochures van Toerisme Vlaanderen. Direct marketing (online en print) … op de klantenbestanden van Toerisme Vlaanderen en de carriers waarmee werd samengewerkt. Affiliate marketing (enkel online) Het stadsfestival en de tentoonstellingen werden periodiek gepromoot op 91 doelgroepgerelateerde websites via het netwerk van Travelmedia in de vorm van banners of teksten. Voor deze acties werden 126 verschillende banners aangemaakt. Search Engine advertising (enkel online) … via Google en Yahoo


4.2.2 MEDIACAMPAGNE

In combinatie met de betalende acties werd ook geprobeerd om ‘free publicity’ te genereren voor het stadsfestival. Ook hier lag de focus op de twee tentoonstellingen en het commerciële aanbod. De mediamix van dit campagne-onderdeel bestond uit: Advertorials … in Thalyscope en het inflight magazine van Brussels Airlines Advertenties en/of bijlagen in culturele vrijetijdsmagazines – – –

Frankrijk: Thalyscope (150.000 ex), Télérama Sortir (240.000 ex), Le Journal des Arts (20.000 ex), L’œil (25.000 ex), L’estampille l’objet d’art (30.000 ex) Connaissance des Arts (40.000 ex), Arts Magazine (35.000 ex), Le Monde. Spanje: Descubrir El Arte (85.000 ex), Condé Nast Traveller (80.000 ex), La Vanguardia/Que Fem (190.000 ex), Catalunia Radio. Duitsland: Monopol (20.000 ex), ART (44.000 ex), CICERO (45.000 ex).

Online advertising – … op de websites van de kranten Sueddeutsche (geotarget NRWF), La Republica en Le Figaro (geotarget: Île-de-France) in de vorm van banners. – … via de sociale media Facebook en Hyves. Online PR-mailings Periodieke nieuwsflashes werden uitgestuurd naar een selectie van internationale media. Internationale groepspersreizen Na selectie door Toerisme Vlaanderen werd voor 102 media uit 11 landen (Nederland, Frankrijk, Duitslang, Verenigd Koninkrijk, Spanje, Italië, Denemarken, Zweden, Oostenrijk, Zwitserland en Japan) een programma op maat uitgewerkt. Ze waren allen te gast in Brugge tussen 26/10 en 29/10. Persmeetings Brugge Centraal werd (op initiatief van de resp. buitenlandkantoren) voorgesteld aan het kruim van de Parijse cultuurpers en de Catalaanse toeristische pers. Downloads Door Toerisme Brugge werd een internetpagina aangemaakt van waarop alle beschikbare teksten en beelden door de internationale pers en media konden worden gedownload.

4.2.3 TRADECAMPAGNE (PROFESSIONELEN)

Samenwerking met professionelen (touroperators, incomings, hotels) vormde een belangrijk aandachtspunt in de promotie van het stadsfestival. Het doel van deze samenwerking was om de verkoop van de tentoonstellingen (al dan niet in pakketvorm of als onderdeel van de Brugge City Card) via professionelen te stimuleren. Hiertoe werden volgende acties opgezet:

Print en web – Er werd een tradefolder gemaakt die als onderdeel van de generieke presentatiemap van Toerisme Brugge (waarin de unieke troeven van Brugge worden voorgesteld) werd meegegeven aan professionelen. – Op de website van Brugge Centraal werd een afzonderlijke pagina aangemaakt voor de trade met specieke informatie over tarieven en boekingsvoorwaarden. Vanop deze pagina konden contracten worden gedownload en ticketcontingenten worden beheerd.


Joint-promotions – Direct marketingactie op de klantenbestanden van Fnac Frankrijk (Fnac Voyages) met een eigen printstuk – Online marketingcampagne op de website van Shortbreaks – Actie in de brochure Vrij Uit (Thomas Cook Nederland) (lezersbereik: 1,7 miljoen pers.) – Direct marketingactie op de klantenbestanden van Institut für Bildungsreisen (IFB) met een eigen printstuk – Afficheactie in de reiskantoren van Transeurope België (1200 kantoren) en Frankrijk (2500 kantoren) Vakbeurzen Toerisme Brugge was op volgende internationale vakbeurzen aanwezig: WTM London (met BC visual), ITB Berlin, MITT Moskou (met BC visual), TTG Inconti Rimini. Salescalls – Het stadsfestival en de tentoonstellingen werden op uitnodiging van het BK Spanje (in combinatie met de bestemming Brugge) voorgesteld aan: de aanwezige trade op de beurs Expovacaciones Bilbao; de leden van de Catalaanse vereniging voor reisagenten UCAVE (Associacion Catalana Agenciad de viaje). – Brugge Centraal werd door de tradecel van Toerisme Brugge voorgesteld aan de leden van ABITO, de vereniging van de belangrijkste binnenlandse TO’s. – Samen met Transeurope werd een fam-trip opgezet voor de medewerkers van FNAC-voyages. On line PR-mailings Periodieke nieuwsbrieven werden uitgestuurd naar een selectie van internationale media Downloads Door Toerisme Brugge werd een internetpagina aangemaakt van waarop alle beschikbare informatie en beelden door de trade konden worden gedownload.


5. MIDDELEN 5.1

ORGANISATIE EN MEDEWERKERS

Organisatie: Brugge Plus De vzw Brugge Plus kreeg de opdracht van het stadsbestuur om het stadsfestival Brugge Centraal voor te bereiden en te organiseren. De vzw Brugge Plus is de opvolger van de vzw die in 2002 Brugge Culturele Hoofdstad van Europa organiseerde. Na 2002 kreeg de vzw een permanent bestaan onder meer om de grote stadsfestivals periodiek te organiseren. Haar missie luidt: Brugge Plus wil van Brugge op cultureel en toeristisch vlak een aantrekkelijke stad maken. Ze doet dat door projecten te organiseren die een meerwaarde creëren voor de culturele en toeristische sector in Brugge. Ze werkt voor de stad in haar geheel maar zoveel mogelijk in samenwerking met de bestaande partners uit de culturele en toeristische sector. Brugge Plus is actief op drie terreinen: 1. Overkoepelende taken in de culturele sector; 2. Cultuurtoeristische evenementen; 3. Cultuurtoeristisch onthaal en ticketverkoop via In&Uit.

Samenstelling Raad van Bestuur Moenaert Patrick, voorzitter, burgemeester Bogaert Jean-Marie, secretaris, schepen voor Toerisme Bonte Jasmijn, afgevaardigde provincie West-Vlaanderen Bruynooghe Arnold, afgevaardigde gemeenteraad De Schuyter Nick, afgevaardigde bedrijfswereld Dewulf Dieter, Toerismemanager Stad Brugge Fijnaut Christine, afgevaardigde toerismesector Laloo Boudewijn, penningmeester, schepen Financiën Neyrinck Jorijn, afgevaardigde cultuurforum Roose Elsie, verslaggever, medewerker Brugge Plus vzw Roose Yves, ondervoorzitter, schepen cultuur Slos Steven, cultuurbeleidcoördinator Strobbe Filip, directeur Brugge Plus vzw Vermassen Jan, Vlaams cultuurexpert Willems Tony, voorzitter stedelijke culturele raad

Samenstelling Algemene Vergadering – uitbreiding Raad van Bestuur De Greef Hugo, oprichter Brugge Plus vzw Roets-Denolf Georgine, afgevaardigde provincie West-Vlaanderen Verlinde Sofie, gemeenteraadslid

Het directiecomité De raad van bestuur stelde een directiecomité samen om het stadsfestival voor te bereiden en te realiseren. Dit directiecomité rapporteerde via de directeur van Brugge Plus naar de beheersorganen van de vzw. Het directiecomité bestond uit: Dewulf Dieter, Toerismemanager Stad Brugge Sellink Manfred, directeur Musea Brugge Slos Steven, cultuurbeleidcoördinator Strobbe Filip, directeur Brugge Plus vzw De leiding van het directiecomité lag bij Manfred Sellink. Het directiecomité besliste collegiaal maar elk van de leden volgde specifieke zaken op. Voor Dieter Dewulf was dit de internationale communicatie, voor Steven Slos de sociaalartistieke activiteiten, de relatie met de culturele partners en Uitwijken. Manfred Sellink volgde de van Eyck tot Durer tentoonstelling op en Filip Strobbe de Tuymanstentoonstelling, binnenlandse communicatie en alle zakelijke en financiële aspecten. Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 24

Het directiecomité vergaderde gemiddeld één maal per week vanaf twee jaar voor de start van het festival. Wie stond in voor wat? De tentoonstelling Van Eyck tot Dürer werd inhoudelijk samengesteld onder leiding van Till Holgert Borchert en Manfred Sellink. De zakelijke en financiële kant werd behartigd door Brugge Plus met medewerking van medewerkers van de Musea. De productie van de tentoonstelling werd gezamenlijk door Musea Brugge en Brugge Plus uitgevoerd. De tentoonstelling “Luc Tuymans, een visie op Centraal Europa” werd inhoudelijk samengesteld door Luc Tuymans en zijn studio. Het zakelijke, financiële en productionele luik lag bij Brugge Plus met medewerking van medewerkers van Musea Brugge. De onderdelen van het programma die door het Concertgebouw, het Cultuurcentrum, De Werf, Tapis Plein, Cactus, Brugges Festival, het Fotohuys en het Entrepot werden georganiseerd in het kader van het festival waren inhoudelijk en productioneel in handen van deze cultuurhuizen. Hun programma werd vooraf in grote lijnen goedgekeurd door het directiecomité. De groendienst stond inhoudelijk en productioneel in voor het project “ Laurier op de markt”. De Cultuurdienst organiseerde samen met Brugge Plus het beiaardweekend. Brugge Plus organiseerde specifieke activiteiten voor Brugge Centraal: Compagnie Carabosse, Uitwijken, Vel tegen Vel projecten bij Uitwijken, de Winterse sfeeravonden, de Vuurcentrale, Metaalgrenzen, De aankomst van de walvissen en Symphonie Mécanique. De communicatie werd gezamenlijk door Brugge Plus en Toerisme Brugge georganiseerd waarbij Brugge Plus vooral de binnenlandse communicatie voor haar rekening nam en Toerisme Brugge de buitenlandse communicatie. Het volledig zakelijk en financieel beheer, inclusief aanvragen van subsidies, werven van sponsors, aanbestedingen en ticketverkoop van het festival was in handen van Brugge Plus.

Medewerkers De vaste medewerkers van Brugge Plus, Musea Brugge en Toerisme Brugge werden ingezet voor het stadsfestival. Daarnaast waren er tijdelijke krachten: Gehuisvest bij Brugge Plus: Bruno Riemaecker (1/1/2010 -31/12/2010 - administratie) Rien Vandermeersch ( 1/05/2010 – 28/02/2011 – coördinator tentoonstelling Tuymans) Sara Vervaeke ( 1/05/2010 – 31/12/2010 – coördinator de Vuurcentrale) Kasper Verhelst ( 1/10/2010 – 30/11/2010 – Vel tegen Vel bij Uitwijken) Jasper van het Groenewoud ( 1/10/2010 – 28/02/2011 – technisch medewerker) Lawrence Vanhoorne ( 1/11/2009 – 31/12/2010 – projectmedewerker) Ruth D’hauwer ( 15/03/2010 – 31/12/2010 – vormgeefster) Gehuisvest bij Musea Brugge Rose van Doninck ( 1/09/2008 – 1/11/2010 – tentoonstelling Tuymans) Ilse Vandamme ( 1/1/2009 – 1/11/2010 – internationale marketing van Eyck tot Dürer) Peggy Slingeneyer ( 1/1/2010 – 28/2/2001 – externe relaties) Gehuisvest bij Toerisme Brugge Myriam Vandevyvere Astrid Roels (tijdelijk contract – call center) Joke Verminck (tijdelijk contract – call center)


Er werden voor beide tentoonstellingen tijdelijke bewakers in dienst genomen ter versterking van de zaalwachters. Allen waren ze in dienst van 20/10/2010 tot 31/01/2011. Avci Musa Bekaert Stijn Clement Yvette Decoessemaeker Debora Degryse Bernard Deleersnyder Heidi De Mylle Michiel Dermul Jan Deweppe David Dickx Kris

5.2

Dobbels Daniel Goossens Dirk Hoppe Kevin Maertens Johanna Pattyn Danielle Vandenberghe Caroline Van Moeffaert Martine Vercryssen Georgette Vereecke Igor

TICKETVERKOOP

De cijfers rond ticketverkoop spitsen zich vooral toe op de beide tentoonstellingen in het programma van Brugge Centraal. Activiteiten georganiseerd door andere organisatoren, zoals daar zijn Concertgebouw, Cultuurcentrum, De Werf…, binnen het kader van Brugge Centraal zijn niet opgenomen. Toerisme Brugge nam de bemiddeling met de toeristische sector voor haar rekening en zorgde onder meer voor contracten met de hotelsector, touroperators en reisagenten. Ook de telefonische voorverkoop en de groepsreserveringen van gidsen werden door het call center van Toerisme Brugge, weliswaar met tijdelijke extra versterking van twee personen, uitgevoerd. Om de verkoop naar de verschillende doelgroepen (scholen, groepen, verenigingen, touroperators e.a. ) te stroomlijnen naar boekingswijze, tarifering en boekingsvoorwaarden werden technische fiches aangelegd. Gedetailleerde voorwaarden naar individuelen, groepen, en toeristische trade werden door Toerisme Brugge (in overleg met Brugge Plus en Musea Brugge) opgesteld en gecommuniceerd op de website, dit om mogelijke betwistingen te voorkomen. 5.2.1 VAN EYCK TOT DÜRER

In totaal werden 123.478 tickets verkocht. Hiervan werden er 7.436 tickets online verkocht en 20.466 via het Call Center en In&Uit (1.261 tickets). Groepsboekingen gebeurden hoofdzakelijk telefonisch en in beperkte mate online of via andere verkoopskanalen. De spreiding van het bezoekersaantal over de openingsperiode verliep als volgt: BEZOEKERSCIJFERS 45000 40000

38392

35000

40364 35376

30000 25000 20000 15000 10000

5846

5000 0 oktober 2010

november 2010

december 2010

januari 2011

Grafiek toont het aantal bezoekers per maand tijdens de openingsperiode, excl. tickets voor sponsors, nocturnes, genodigden…


TICKETVERKOOP BALIE MUSEA

30000 24986

25000

24816

24836

20000 15000 10000 5000

4394

0 oktober 2010

november 2010

december 2010

januari 2011

Grafiek toont het aantal tickets die verkocht werden aan de kassa’s van de Musea.

In de grafiek van de bezoekersaantallen per maand zien we een terugval in december. De barre weersomstandigheden in de maand december zijn hier vooral de oorzaak van. Een aantal groepen werden ook verplaatst naar januari omdat men door hevige sneeuwval niet tijdig en veilig ter plaatse kon zijn. Het aantal tickets dat op maandbasis verkocht werden aan de kassa’s van de Musea verliep nagenoeg gelijk. De tentoonstelling startte pas op 29/10. Het aantal tickets dat verkocht werd via het Call Center en online wordt in 6.3 verder besproken. Het gemiddeld aantal bezoekers per dag lag rond de 1.544 met op 28 december het hoogst aantal bezoekers, nl. 2.686. Op 24 december, de dag van kerstavond, was het laagst aantal te noteren met name 351 bezoekers. 10.864 Bruggelingen bezochten de tentoonstelling. Via de NMBS, 1.708 tickets. Via de City Card, 1.344 bezoekers. Verder zien we dat 11.356 bezoekers de tentoonstelling bezochten via de standaardbon-actie. 1.743 bezoekers maakten gebruik van de Knackkaart. 2.779 leerkrachten bezochten de tentoonstelling. Via FNAC, 908 bezoekers. Op individuele basis bezochten 547 kinderen jonger dan 6 jaar de tentoonstelling. Jongeren tussen de 7 en 12 jaar waren goed voor 1.596 bezoeken, jongeren tussen de 13 en 18 jaar, 1.652 en tussen 19 en 25 jaar, 5.072 bezoekers. Wat groepen betreft tellen we 18.735 tickets (incl. gidsentickets, ongeacht scholen, gewone groepen…). Groepsreservaties scholen: 31 x Museumjasjes; 26 x Museummenu ‘Reizende kunstenaars’; 76 x Interactieve rondleiding ‘Van Eyck en Dürer ‘spotten’’.

5.2.2 LUC TUYMANS: EEN VISIE OP CENTRAAL-EUROPA

De voorververkoop startte op 15 maart 2010. De tentoonstelling zelf startte op 22 oktober 2010. In totaal werden 22.753 tickets verkocht. Hiervan werden er 289 tickets online verkocht en 5.640 via het Call Center en In&Uit (2.038 tickets). Groepsboekingen gebeurden ook hier hoofdzakelijk telefonisch en in beperkte mate online of via andere verkoopskanalen. De spreiding van het aantal verkochte tickets van de kassa in de hallen, die de belangrijkste locatie was voor de ticketverkoop, verliep als volgt: Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 27

TICKETVERKOOP BALIE MUSEA

5000

4498

4370

4000

3252

3000 2000

1273

1000 0 oktober 2010

november 2010

december 2010

januari 2011

Grafiek van de kassaverkoop tijdens de openingsperiode van de centrumlocatie, de Hallen voor de tentoonstelling Luc Tuymans

We zien in bovenstaande grafiek een gelijkaardige evolutie in de ticketverkoop als bij Van Eyck tot Dürer. In december was het weer opnieuw de oorzaak van de dalende ticketverkoop in die maand. De tentoonstelling had een gemiddeld aantal bezoekers van 288 per dag. Met als hoogst aantal bezoekers, 467, op 22 januari, de voorlaatste dag van de tentoonstelling. Het minst aantal bezoekers konden we eveneens op 24 december vinden, met name 27. Het aantal tickets dat verkocht werd via het Call Center en online wordt in 5.3 verder besproken. Interessant om weten is dat 1.981 Bruggelingen de tentoonstelling van Luc Tuymans bezochten. Via de NMBS, 479 tickets. Met de City Card bezochten 208 bezoekers de tentoonstelling. Verder zien we dat 852 bezoekers de tentoonstelling bezochten met de standaardbon-actie. 199 bezoekers maakten gebruik van de Knackkaart. 314 leerkrachten bezochten de tentoonstelling. Hier lag het aantal groeptickets op 3.585 tickets (incl. tickets gidsen en ongeacht welk type groep). Op individuele basis bezochten 45 kinderen jonger dan 6 jaar de tentoonstelling. Jongeren tussen de 7 en 12 jaar waren goed voor 60 bezoeken, jongeren tussen de 13 en 18 jaar, 74 en tussen 19 en 25 jaar, 545 bezoekers. 5.2.3 TICKETVERKOOP ONLINE, CALL CENTER EN IN&UIT

Tickets voor Van Eyck tot Dürer en Luc Tuymans konden ook online aangekocht worden net zoals ook tickets van organisatoren die binnen het kader van Brugge Centraal evenementen organiseerden. In onderstaande cijfers hebben we het echter enkel over Van Eyck tot Dürer en Luc Tuymans samen. Op 15 maart 2010 startte de voorverkoop voor de beide tentoonstellingen. De spreiding van de ticketverkoop kan je zien in volgende grafieken. TICKETVERKOOP ONLINE 2500

2149

2000 1500 1000 500 0

1665

652 7

42

89

69

maart 2010

april 2010

mei 2010

juni 2010

52

216

juli 2010

aug 2010

sept 2010

okt 2010

Grafiek toont het aantal tickets die verkocht werden online voor de tentoonstellingen Van Eyck tot Dürer en Luc Tuymans. Verslag Brugge Centraal 2010 – pag. 28

1509

1352

nov 2010

dec 2010

jan 2011

TICKETVERKOOP CALL CENTER EN IN&UIT 9000

8192

8410

8000 7000 6000 5157

5000 4000

2988

3000 2000 1000 0

1070 60

58

5

maart 2010

april 2010

mei 2010

309

132

103

juni 2010

juli 2010

aug 2010

sept 2010

okt 2010

nov 2010

dec 2010

jan 2011

Grafiek toont het aantal tickets die verkocht werden via het call center en In&Uit, hoofdzakelijk voor groepen die boekten voor Van Eyck tot Dürer en Luc Tuymans

De ticketverkoop online werd hoofdzakelijk gebruikt door individuele bezoekers. Slechts heel beperkt boekten groepen online. In de eerste grafiek zien we in december eveneens een terugval. Het slechte weer speelde hier een belangrijke rol in. Online konden mensen in principe tot enkele minuten voor hun bezoek boeken, daar er gewerkt werd met e-tickets. Tickets die de bezoeker na betaling meteen thuis kan afdrukken. De bezoeker moest niet meer aanschuiven aan de kassa en mocht meteen zich naar de ingang begeven waar de e-tickets door middel van scanning gevalideerd konden worden. Groepen boekten vooral via het Call Center. Je ziet dit duidelijk in de tweede grafiek, waarbij naar het eind van de tentoonstelling het aantal tickets gedaald was. De reden is hiervoor simpel te verklaren. Groepen boeken immers meer op voorhand en dienden daarbij ook 4 weken voor bezoekdatum de boeking betaald te hebben. Immers dienden in voorkomend geval ook nog gidsen vastgelegd te worden, waardoor 4 weken nodig was om de boeking af te werken. De meeste groepen boekten dus al eerder of in het begin van de tentoonstellingen, zodat er nog slechts een beperkt een aantal groepen boekten in januari. Via In&Uit werden niet zoveel tickets verkocht. Groepen maken liever gebruik van overschrijving en dit is aan de balie niet mogelijk. Voor de individuele bezoeker is de afstand om een ticket te kopen bij In&Uit of aan de kassa zelf beperkt, waardoor meer tickets ter plaatse verkocht werden. De meerwaarde van In&Uit is vooral voor de bezoeker die zowel hotel, tickets, een stadsplan… gecombineerd wil aanschaffen. De éénloket functie is in dit opzicht dan zeker een meerwaarde en handig voor de bezoeker om een ticket voor een van de tentoonstellingen aan te schaffen. Er werden evenwel 1.261 tickets verkocht voor Van Eyck tot Dürer en 2.038 voor Luc Tuymans: een visie op Centraal-Europa. HERKOMST

Personen die gebruik maakten van de online ticketverkoopmodule, het Call Center of In&Uit dienden zich steevast te registreren, waardoor concrete gegevens van herkomst voorhanden zijn. Opgelet: onderstaande cijfers bevatten enkel de ticketverkoop via Call Center, In&Uit of online voor beide tentoonstellingen. Onder het aantal tickets dat via voorgenoemde kanalen verkocht werden zien we dat hoofdzakelijk Belgen hiervan gebruik hebben gemaakt, met name 23.726 tickets. Gevolgd door Frankrijk met 2.914 tickets, Nederland 928 tickets, Duitsland 233 tickets, Verenigd Koninkrijk met 209 tickets en vervolgens nog Spanje met 79 tickets. Van overige landen was de ticketverkoop erg beperkt.


5.3 SPONSORS EN SUBSIDIËNTEN

Naast de organisatorische partners van Brugge Plus vzw, Toerisme Brugge en Musea Brugge, werd Brugge Centraal ondersteund door talrijke subsidiënten en (hoofd)sponsors.

Subsidiënten De subsidiënten bestonden uit: de stad Brugge, de Vlaamse Gemeenschap, de provincie West-Vlaanderen, EG-Interreg en de Nationale Loterij. In return kregen zij het maximum aan visibiliteit binnen de communicatie. Op overkoepelende drukwerk van Brugge Centraal en het individueel drukwerk van de tentoonstellingen “Van Eyck tot Dürer” en “Luc Tuymans: Een visie op Centraal-Europa” werd het logo prioritair weergegeven. Naast visibiliteit op de partnerpagina van de website, werden deze logo’s eveneens op de homepage weergegeven met link naar de eigen website. Op alle advertenties in binnenlandse print media werden deze logo’s vermeld onder voorbehoud van een minimum afmeting. Brugge Centraal besteedde veel aandacht aan visibiliteit in de stad. Ook hier werden deze logo’s prioritair weergegeven. EG-Interreg kreeg enkel visibiliteit voor de projecten waarbij zij rechtstreeks betrokken waren.

Hoofdsponsors De hoofdsponsors (met een sponsorbedrag van € 50.000 of meer) bestonden uit: Electrabel nv, Fluxys nv, Eandis cvba en Codic nv. De communicatiereturn voor hoofdsponsors is gelijk aan die voor subsidiënten, behalve voor de website. Bij de hoofdsponsors werden de logo’s enkel op de partnerpagina weergegeven. Aanvullend werd de hoofdsponsors een gratis nocturne geboden voor maximum 200 personen, gekoppeld aan een exclusief bezoek met gidsen aan de tentoonstelling “Van Eyck tot Dürer”. Daarnaast bood Brugge Plus in onderling overleg tentoonstellingscatalogi, vrijkaarten voor de tentoonstellingen en meerdere vrijkaarten voor voorstellingen binnen Brugge Centraal.

Sponsors De sponsors (met een sponsorbedrag kleiner dan € 50.000) bestonden uit: MBZ nv, Philips nv, Bombardier Transportation Belgium nv. De communicatiereturn voor sponsors is gelijk aan die voor hoofdsponsors, met uitzondering van de individuele tentoonstellingscommunicatie, waar de logo’s van de sponsors niet werden meegenomen. De logovermelding op de website is gelijk aan die voor hoofdsponsors. Aan de sponsors werd eveneens in onderling overleg tentoonstellingscatalogi, vrijkaarten voor de tentoonstellingen en meerdere vrijkaarten voor voorstellingen binnen Brugge Centraal geboden, in verhouding met het sponsorbedrag. Bovenstaande partners werden op de nocturnes, persconferenties en openingsvoorstellingen uitgenodigd en via digitale nieuwsbrieven op regelmatige basis op de hoogte gehouden van Brugge Centraal. Voor elke communicatiedrager waarop het logo werd weergegeven, werd een proefdruk voor akkoord doorgestuurd.

Na afloop van het festival ontvingen alle subsidiënten en sponsors de persdossiers van de tentoonstellingen, evenals een gedetailleerd overzicht van de return die Brugge Plus heeft geboden.


5.4 BUDGET BRUGGE CENTRAAL (onder voorbehoud, stand van zaken op 1 juni 2011) KOSTEN

medewerkers overige overheadkosten Van Eyck tot Durer Aankoop catalogen Tuymans: een visie op Centraal Europa culturele partners evenementen Communicatie totaal

479.106,68 € 23.013,25 € 1.991.332,53 € 264.924,94 € 996.984,60 € 573.451,47 € 768.783,40 € 963.645,25 € 6.061.242,12 €

INKOMSTEN

subsidies Sponsors ticketinkomsten totaal saldo

4.450.717,97 € 685.362,24 € 1.084.437,35 € 6.220.517,56 € 159.275,44 €

6 GLOBALE EVALUATIE

De doelstelling was om Brugge als een levendige culturele stad te profileren naar inwoners en bezoekers toe.

6.1 PROGRAMMA

– Thema Centraal Europa: kwam aan bod in de beide grote tentoonstellingen en in het programma van de podiumkunsten. Het kwam minder aan bod in de grootschalige evenementen in openlucht om dat er op dat vlak in Centraal Europa geen traditie is en ook weinig beschikbaar was. De kritiek dat niet alles 100% in het teken van Centraal Europa stond is juist maar zou tot een krampachtig programma hebben geleid. Een stadsfestival is ook de gelegenheid om nieuwe dingen uit te proberen, feest in de stad te brengen en eens iets prettig gestoord te doen (bv. Raymond op de toren). Er werd ook ingespeeld op gelijklopende evenementen zoals de viering van 500 jaar beiaard. – Een divers aanbod voor een divers publiek: er waren zowel highbrow activiteiten (bv. het project van Peter Verhelst) als activiteiten voor het brede publiek ( bv. Laurier op de markt). Vrijwel alle kunstdisciplines zijn aan bod gekomen van hedendaags klassieke muziek ( Concertgebouw, Baltic) tot animatiefilm ( Nightvision), van kleinschalig theater ( De Werf) tot historische kunst ( Van Eyck tot Dürer). – Oude en nieuwe kunst kwamen aan bod, dit is vooral duidelijk in de beide grote tentoonstellingen. Brugge kan niet exclusief geassocieerd worden met historische kunst. Er waren verschillende creaties zoals de werken van Miroslaw Balka in de Tuymanstentoonstelling ( birdcatcher, dead end), straattheater tijdens de Winterse sfeeravonden ( voorstelling Sirene), theaterstuk Aleksej van Frank Adam, De Aankomst van de Walvissen van Peter Verhelst. De oude klederdracht en nieuwe modecreaties die erop gebaseerd zijn, kwamen aan bod tijdens Party Saty.


– Het volledige programma was kwalitatief hoogstaand. Dat wil niet zeggen dat iedereen alles mooi vond. Maar niemand kan zeggen dat hij van het volledige programma niets de moeite vond. – Brugge Centraal was ook aanwezig in de stad, bv. met het project Metaalgrenzen van Brody Neuenschwander maar ook door diverse activiteiten in openlucht die gratis toegankelijk waren ( bv. Symphonie Mécanique). – Nieuwe initiatieven zagen het licht: bv. het Elementsfestival, het eerste muziekdictee met de beiaard ooit, het Enterfestival ( sociaalartistieke wereld), de klankentoren. – Ook jongeren werden bereikt: Brugge Centraal gaf impulssubsidies aan jonge organisatoren. Enkelen sloegen de handen in elkaar en namen deze gelegenheid te baat om een nieuw festival met DJ’s te organiseren: Elements. Dit werd een gigantisch succes. – Brugge Centraal ging verder dan het historisch centrum met het project Uitwijken. Een karavaan met speciaal voor deze gelegenheid gebouwde wagens zorgde voor een weekend feest in vijf Brugse buurten. – Programmaonderdelen die niet zijn doorgegaan: Het gevangenisproject Vanuit de ervaringen met het project van Dogtroep tijdens Brugge 2002 trad Brugge Plus in eerste instantie in gesprek met de Rode Antraciet om een nieuw sociaal-artistiek project uit te werken binnen de Brugse gevangenis. Na een aantal vergaderingen werden ook de mensen van het justitieel welzijnswerk en de directie van de gevangenis benaderd. Samen met fotograaf Lieven Nollet werkten we een veelzijdig project uit, dat vooral in kleine groepen gevangenen naar artistieke creatie wilde leiden. Verschillende artiesten werden aangesproken, workshops voorbereid, planningen gemaakt,… Bedoeling was het project te laten lopen in de zomermaanden, en de resultaten te presenteren in de gevangenis (september) en op een locatie in de binnenstad (november). Het project is echter onderwerp geworden van een discussie tussen de directie en de vakorganisaties, en als gevolg daarvan geannuleerd. Projecties op de Onze-Lieve-Vrouwekerk Omwille van de restauratie was de toren omhuld met stellingen en doeken; het plan was om van deze unieke gelegenheid gebruik te maken om op deze tijdelijke schermen te projecteren. Het plan werd echter opgeborgen. De staat van de doeken werd slechter en de aannemer was niet verplicht om deze te vervangen. Bovendien was een projectie op de toren zeer duur.

6.2 BEZOEKERS

Bezoekerscijfers In totaal namen ca. 300.000 bezoekers deel aan de evenementen van Brugge Centraal. Bij de bezoekerscijfers valt op dat grosso modo evenveel bezoekers deelnamen aan gratis activiteiten als aan betalende evenementen. De slechte weersomstandigheden van december hebben hun impact gehad op de bezoekerscijfers. Tevredenheid1 Aan de bezoekers van de tentoonstellingen werd gevraagd in welke mate men tevreden is over een aantal aspecten bij de bezochte tentoonstelling. De aspecten die aan bod komen zijn onthaal, inhoudelijk, verstrekte informatie in de zalen, gids (persoon), tentoonstellingsgids (enkel bij Luc Tuymans), bereikbaarheid van de locatie, toegangsprijs en audioguide (enkel bij ‘Van Eyck tot Dürer’). Aan elk aspect kunnen we een gemiddelde score op 4 toekennen waarbij 1 staat voor niet tevreden, 2 weinig tevreden, 3 tevreden en 4 zeer tevreden.


1

Impactonderzoek Brugge Centraal, uitgevoerd door WES in opdracht van Brugge Plus, p 53-54

Figuur 8 toont de resultaten voor de twee tentoonstellingen. De tentoonstelling ‘Van Eyck tot Dürer’ haalt voor alle aspecten minstens 3,1 op 4. De bezoekers zijn dus tevreden tot zeer tevreden. Het meest tevreden zijn ze over de aspecten ‘onthaal’, ‘inhoudelijk’ (telkens 3,5 op 4) en de bereikbaarheid van de locatie (3,4 op 4). Behalve voor het aspect toegangsprijs liggen de tevredenheidscores voor de tentoonstelling ‘Luc Tuymans, een visie op Centraal Europa’ telkens lager dan voor de andere tentoonstelling. De bezoekers aan de tentoonstelling van Luc Tuymans zijn het meest tevreden over het onthaal (3,4) en de toegangsprijs (3,3). Het aspect ‘verstrekte informatie in de zaal’ scoort slechts 2,7 op 4. Hierover is ruim een derde weinig tevreden. Het aspect ‘toegangsprijs’ haalt een relatief hogere score bij inwoners van Brugge. Voor hen is de toegang namelijk gratis.

De mate waarin bezoekers aan de tentoonstellingen van Brugge Centraal tevreden zijn over een aantal aspecten bij de bezochte tentoonstelling, naar tentoonstelling, WES-enquête 2010-2011 (in gemiddelde score op 4)

onthaal

3,4

inhoudelijk

3,5

3,0

verstrekte informatie in de zalen

3,1

2,7

gids (persoon)

3,5

3,2

2,8

tentoonstellingsgids (Tuymans)

3,1

bereikbaarheid van de locatie

3,4

3,2 3,2

toegangsprijs

3,3 3,3

audioguide 0

0,5 Van Eyck tot Dürer

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

Luc Tuymans, een visie op Centraal-Europa

Opvallend was dat een kwart van de bezoekers aan de tentoonstelling van Tuymans aangaf dat hun visie op Brugge was veranderd.2

6.3 IMPACT 3

Het onderzoek rond het stadsfestival Brugge Centraal had onder meer tot doel de impact van dit culturele evenement in kaart te brengen. Deze impact kan op verschillende vlakken worden gemeten: impact op het aanwezige publiek in Brugge, economische impact, impact op het imago van Brugge, culturele impact, enz. We eindigen dit hoofdstuk met enkele aanbevelingen.

6.3.1 PUBLIEKSIMPACT

De hoofdtentoonstellingen ‘Van Eyck tot Dürer’ en ‘Luc Tuymans, een visie op Centraal Europa’ telden in het totaal nagenoeg 150.000 bezoeken, 123.000 bij de tentoonstelling ‘Van Eyck tot Dürer’ en 23.000 bij ‘Luc Tuymans, een visie op Centraal Europa’. We kunnen deze bezoeken bekijken in functie van de mate waarin de bezoekers speciaal voor de tentoonstelling naar Brugge zijn gekomen. Bij de tentoonstelling rond Van Eyck is men in ruim 60.000 van de bezoeken speciaal omwille van deze tentoonstelling naar Brugge gekomen, bij de tentoonstelling van Luc Tuymans tellen we bijna 13.000 bezoeken waarvoor speciaal naar Brugge werd afgereisd. De globale publieksimpact van het festival kan geraamd worden op minimum ruim 73.000 bezoekers en maximaal ongeveer 91.000 bezoekers. Globaal gesproken kunnen we spreken over een toename van het aantal verblijftoeristen in de periode van het festival met ongeveer 10%. 2


3

Impactonderzoek Brugge Centraal, uitgevoerd door WES in opdracht van Brugge Plus, p 55 Impactonderzoek Brugge Centraal, uitgevoerd door WES in opdracht van Brugge Plus, p 61-69

6.3.2. DIRECTE ECONOMISCHE IMPACT

Het direct economisch effect van de twee hoofdtentoonstellingen van Brugge Centraal ramen op minimum 6,3 miljoen euro of nog anders: dit zijn de bestedingen van de bezoekers die speciaal omwille van één van beide tentoonstellingen naar Brugge zijn gekomen. Bekijken we het in de ruime zin en ramen we de bestedingen van wie speciaal voor één van de tentoonstellingen naar Brugge is gekomen en van wie niet speciaal hiervoor naar Brugge is gekomen maar het toch één van de redenen was, dan komen we tot een direct economisch effect van 9,4 miljoen euro. Houden we eveneens rekening met de bestedingen van die bezoekers die niet omwille van één van de twee hoofdtentoonstellingen naar Brugge zijn gekomen maar omwille van een ander onderdeel van Brugge Centraal, dan komen we tot een minimum economisch effect van 6,6 miljoen euro en een maximaal scenario van 10,1 miljoen euro. Van de 6,6 miljoen euro wordt ruim 3,2 miljoen euro gegenereerd door dagtoeristen in de binnenstad, ongeveer 3,3 miljoen euro door verblijftoeristen en 100.000 euro door bovenlokale recreanten. Volledigheidshalve moeten we wijzen op het bestaan van een indirect en geïnduceerd economisch effect naast het direct economisch effect. Het indirect effect komt voort uit intermediaire aankopen of toelevering en investeringen die zowel de private als de publieke sector hebben verricht in het kader van deze tentoonstellingen. Het geïnduceerd effect vloeit voort uit de besteding van het inkomen dat een deel van de bevolking heeft verdiend door de extra bestedingen van bezoekers, intermediaire aankopen of investeringen. We kunnen eveneens nagaan waar deze opbrengsten terechtkomen. In het minimumscenario gaat 2,4 miljoen euro naar maaltijden en drank en nog eens hetzelfde bedrag naar shopping. 1,2 miljoen euro gaat naar logies, 0,4 miljoen euro naar toegangsgelden en 0,2 miljoen euro naar transport. In het maximale scenario gaat 3,5 miljoen euro naar maaltijden en drank, 3,2 miljoen euro naar shopping, 2,3 miljoen euro naar logies, 700.000 euro naar toegangsgelden en 300.000 euro naar transport in Brugge. We kunnen dus besluiten dat een bezoek aan Brugge Centraal en de twee hoofdtentoonstellingen aanleiding geeft tot een hele reeks van nevenactiviteiten en overeenkomstige bestedingen.

Het direct economisch effect kunnen we vergelijken met een aantal andere evenementen: – bij Brugge 2002 kan het economische effect geraamd worden op minimum 13 miljoen euro en maximaal 42 miljoen euro (niet geïndexeerd). Brugge 2002 liep evenwel over een veel langere periode; –

de tentoonstelling rond Rogier van der Weyden in Leuven in 2009 had een geraamd direct economisch effect van minimum 7,3 miljoen euro. Dat een groter aandeel van de bezoekers speciaal omwille van de tentoonstelling naar Leuven is gekomen, verklaart voor een belangrijk stuk dit groot effect;

– ook met 2003 Beaufort kunnen we een vergelijking maken. Het maximale effect (2003 Beaufort als minstens één van de redenen om naar de Kust te komen) be droeg toen 25 miljoen euro. Het minimale effect 11 miljoen euro; – ‘Mechelen, Stad in Vrouwenhanden’ georganiseerd in 2005 zorgde voor 6 miljoen euro aan extra inkomsten in deze stad.

In vergelijking met deze cijfers en rekening houdend met de lengte van de festival periode, de periode van het jaar en de geïnvesteerde middelen, kunnen we de directe economische impact als meer dan behoorlijk beschouwen.


6.3.3 CULTURELE IMPACT

De culturele impact blijkt onder meer uit de kennis van Brugge Centraal, de bekendheid en het imago van de Brugse musea, de rol van het stadsfestival bij de motivatie van het bezoek aan Brugge, de mate waarin het stadsfestival onderdeel is van het spontaan imago van Brugge en de tevredenheid met verschillende aspecten van de hoofdtentoonstellingen. De kennis van het stadsfestival is vooral onder de bovenlokale bezoekers in Brugge groot. 67% van de bovenlokale recreanten zegt het stadsfestival te kennen, ook al is het maar van naam. Bij dagtoeristen en verblijftoeristen kent bijna 1 op 5 het stadsfestival minstens van naam. Bij het tonen van foto’s van de diverse onderdelen van Brugge Centraal herkennen bezoekers in de binnenstad vooral de Balloon van Pawel Althamer en de tentoonstelling ‘Van Eyck tot Dürer’. Bovenlokale recreanten herinneren zich eveneens ‘Metaalgrenzen’, de tentoonstelling rond Luc Tuymans en ‘Laurier op de Markt’ relatief goed. De twee hoofdtentoonstellingen scoren doorgaans goed op punten als onthaal, inhoud, gids, bereikbaarheid van de locatie, toegangsprijs en audioguide. Enkel wat de verstrekte informatie in de zalen bij de tentoonstelling van Luc Tuymans betreft, is ruim een derde weinig tevreden.

6.3.4. IMPACT OP HET IMAGO VAN BRUGGE

Nog steeds moeten we vaststellen dat het imago van Brugge wordt gedomineerd door het mooie historische kader, sfeerelementen en historisch erfgoed. Culturele elementen in het algemeen en de musea in het bijzonder vormen maar een beperkt deel van het spontaan imago van Brugge. Wel stellen we vast dat in de grote festivaljaren 2002 en 2010 typeringen als ‘klassiek, middeleeuws, oud’, ‘mooie architectuur, historische gebouwen’, ‘veel culturele bezienswaardigheden, musea’ en ‘veel te doen, veel evenementen’ aan belang winnen. Globaal genomen worden in de periode van het stadsfestival Brugge Centraal en in vergelijking met 2002, het historische en de sfeer meer beklemtoond in het imago van Brugge door dagen verblijftoeristen. 7,2% van de bezoekers aan de tentoonstelling van Luc Tuymans zegt dat zijn/haar blik op Brugge heel zeker veranderd is door deze tentoonstelling, bij nog eens 17,9% is dit een beetje. In de laatste jaren is toch een zekere faam opgebouwd. Een groter deel van de dagen verblijftoeristen kiest voor Brugge omwille van de naam, de faam en de bekendheid van Brugge in vergelijking met 2002.

6.3.5. IMPACT OP HET GEBRUIK VAN INFORMATIEBRONNEN

De grootste impact op het vlak van informatiebronnen en op het niveau van het stadsfestival ging uit van het internet in het algemeen en de overkoepelende site Brugge. be in het bijzonder. Ook de site Brugge-centraal.be scoort behoorlijk. Belangrijk waren verder artikels en advertenties in kranten en tijdschriften en mond-aan-mondreclame. Specifiek voor de twee hoofdtentoonstellingen moeten we in de eerste plaats artikels in kranten en tijdschriften vermelden. De bijlage in De Standaard werd op de tweede plaats vermeld vóór advertenties in kranten en tijdschriften, de tentoonstellingsaffiche, mondaan-mondreclame en de sites van Brugge.be en Brugge-centraal.be. Eenmaal in Brugge zijn In&Uit/Toerisme Brugge en vlaggen, wimpels en spandoeken in de binnenstad bepalend.


6.3.6 TOERISTISCHE IMPACT

Het profiel van de bezoekers in de stad en in de tentoonstellingen tijdens de festivalperiode is vrij klassiek te noemen voor Brugge. Er zijn geen duidelijke wijzigingen opgetreden in vergelijking met eerdere profielonderzoeken. De twee hoofdtentoonstellingen trokken in belangrijke mate een buitenlands cliënteel aan, vooral uit Frankrijk en Nederland. Voor een derde van de dagtoeristen en twee derde van de verblijftoeristen betrof het een eerste bezoek aan Brugge. Het bezoek voldoet in de periode van het stadsfestival meer aan de verwachtingen dan in bijvoorbeeld 2005. Toen werd een daling van de tevredenheid opgetekend. De evaluatie van de prijs-kwaliteitverhouding is verbeterd ten opzichte van het festival in 2002. Dagtoeristen die het stadsfestival kennen, al was het maar van naam, zijn doorgaans iets meer overtuigd om binnen de drie jaar terug een dagbezoek te brengen aan Brugge of om een dagbezoek aan te bevelen aan vrienden, familie of kennissen.

Impact op het verblijfstoerisme Het impactonderzoek raamt de toename van het verblijfstoerisme in de festivalperiode op 10%. Hiermee wordt de positieve aantrekkingskracht van tijdelijke tentoonstellingen ten voordele van het verblijfstoerisme bevestigd. Niet minder dan 44% van de festivalbezoekers bleken verblijfstoeristen. De verblijfsduur van de festivalbezoekers blijkt hoger te liggen den de gemiddelde verblijfduur op jaarbasis (2 nachten i.p.v. 1,8 nachten). Ruim de helft van het economisch effect wordt gegenereerd door verblijfstoeristen die hoofdzakelijk uit het buitenland komen. Opvallend is het groot aandeel excursionisten (15%). Het betreffen bezoekers aan het stadsfestival die op een andere locatie dan hun eigen woonplaats overnachten. Hier ligt een enorme uitdaging om dit aandeel bij toekomstige (tentoonstellings)projecten te verkleinen.

6.4 EVALUATIE VAN DE MARKETINGCAMPAGNE

In de campagne werd veel aandacht besteed aan de meetbaarheid van de acties. Voor de eindevaluatie kunnen we dan ook een beroep doen op webstatistieken, de verblijfsgegevens van Toerisme Vlaanderen en eigen monitoring (o.a. de persoverzichten die via Auxipress werden opgevraagd). Voor de online component van de campagne (die als rode draad doorheen alle campagneonderdelen liep) werd een afzonderlijke evaluatie opgemaakt (zie bijlage) met een kwantitatieve analyse van de instroom (rechtstreeks verkeer, zoekmachines, verwijzende website en andere) en herkomst van de bezoekers en een kwalitatieve analyse van de betalende acties. Deze inzichten dragen zeker bij om de verkregen informatie uit het gevoerde publieksonderzoek te verduidelijken maar ook om de professionele werking van Toerisme Brugge en Toerisme Vlaanderen op vlak van (internationale) marketing verder uit te bouwen. In het algemeen kan worden gesteld dat in de regio’s waar de campagnes hebben gelopen er een gunstige impact is geweest ten voordele van het verblijfstoerisme (zie verder) en het bezoek aan de tenoonstellingen (vnl. Van Eyck tot Dürer). Het impactonderzoek toont aan dat in de campagnes op de juiste doelgroepen met de juiste profielen werd ingezet.


De impact van het stadsfestival moet uiteraard ook gekaderd worden binnen de lange termijn inspanningen van het stadsbestuur om het verblijfstoerisme in de winter te stimuleren. Brugge Centraal was onmiskenbaar de kers op de taart van een succesvolle campagne die vijf jaar eerder werd opgestart. In de wintermaanden kan thans een grotere kritische massa worden aangesproken dan vijf jaar terug, waardoor het vanuit commercieel oogpunt ook verdedigbaar wordt om in de meest kalme periode van het jaar een prestigieus stadsfestival of een tentoonstellingsproject op te zetten. Nietegenstaande de slechte weersomstandigheden zien we de positieve evaluatie van het impactonderzoek alvast bevestigd in de overnachtingcijfers voor de maanden november en december 2010. In zes jaar tijd zijn de overnachtingen in deze maanden met resp. 40% en 33% gestegen!

6.5

– – – –

ORGANISATIE

Alles wat aangekondigd werd, is kunnen doorgaan en er zijn geen projecten de mist in gegaan. Niet alle projecten kregen de belangstelling die ze verdienden (bv. Party Saty, Bahnhof Berlin) maar door het grote aantal activiteiten is de aandacht altijd ongelijk verdeeld. De samenwerking tussen de diverse diensten verliep vlot. Brugge Centraal is de verdienste van een groot aantal mensen, te veel om op te noemen. Er werden extra mensen tijdelijk aangeworven. Brugge Plus heeft gefunctioneerd als trekker voor de samenwerking tussen de diverse diensten en partners. De financiering was stevig: ca. 6.000.000 Euro waarvan iets minder dan de helft (47 %) gedragen werd door het stadsbestuur. De financiering gebeurde dank zij de steun van de Vlaamse overheid (ministers Schauvliege, Anciaux, Peeters en Bourgeois), de provincie, Europese overheid (Interreg) en diverse sponsors (zie verder). Dit budget, hoe ruim ook, is toch zeven keer kleiner dan het budget van Brugge Culturele hoofdstad. Reden te meer om fier te zijn op het behaalde resultaat. De sponsoring kwam van de Nationale Loterij, Electrabel, Fluxys, Eandis, MBZ, Philips, Bombardier en Codic. Vrijwel alle sponsoring werd dank zij de burgemeester binnen gehaald.

6.6. VERVOLG

Net als in 2002 en 2005 worden enkele initiatieven verder gezet. Een stadsfestival heeft meer ambitie dan een kortstondig moment van vuurwerk te zijn. – – – – – –


Uitwijken: de investering in de karavaan zal de komende jaren renderen. Enkele keren per jaar zullen in telkens andere Brugse buurten activiteiten in het kader van Uitwijken plaats vinden. De klankentoren verhuist naar het Concertgebouw waar het deel zal uitmaken van een nieuw project: een klankentuin. Het tentoonstellingsmateriaal dat voor de beide grote tentoonstellingen werd gerealiseerd zal een tweede leven krijgen. Brugge Plus start met “kringloopexpo” een proefproject op in samenwerking met andere organisatoren van tentoonstellingen. Het Enter festival zal een tweejaarlijkse traditie worden dat telkens in een andere stad zal plaatsvinden. Het Elementsfestival krijgt een vervolg in september 2011. Uiteraard zullen er in de toekomst nog grote evenementen plaatsvinden in Brugge.

MET DANK AAN Partners

Subsidiënten Union européenne - Fonds Européen de Développement Régional Union européenne - Fonds Européen de Développement Interreg efface lesRégional frontières Union européenne - Fonds Européen de Développement Régional Interreg doet grenzen vervagen Union européenne - Fonds Européen de Développement Régional

Interreg efface les frontières Interreg doet grenzen vervagen

Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Europese Unie - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

Hoofdsponsors

Sponsors

Mediapartners

Met de steun van


Verslag Brugge Centraal 2010 pag. 1

Recommend Documents