VERSLAG AUDIT SOP
Naam scholen
De Ambelt
Brinnummer school
02YN
Adres
Markerichtersveld 1
Postcode/Plaats
7327 JH Apeldoorn
Directeur/contactpersonen
Liesbeth Wortelboer
Datum audit
12 februari 2015
Auditor(en)
Cor Hoffmans
1
INLEIDING In het kader van passend onderwijs hebben de scholen aangesloten bij het swv hun schoolondersteuningsprofiel (sop) ‘Q3’ opgesteld en geactualiseerd. Deze beoordeling is in de audit meegenomen in de volgende zin: • de audit moet ondersteunend zijn in het proces van de interne reflectie, ontwikkeling en zelfbeoordeling van het sop • in hoeverre komt het beeld van de zelfbeoordeling (sop) overeen met het beeld dat de auditor heeft? • zijn er aandachtspunten en suggesties voor verbetering? Het sop kent twee kernthema’s, namelijk aan de ene kant kwaliteit van de ondersteuning en aan de andere kant de voorzieningen (deskundigheden van binnen en buiten, voorzieningen en netwerken). In dit rapport zijn cruciale indicatoren van de basisondersteuning getoetst en is hiervan verslag gedaan. Het rapport kan door de scholen worden benut om de eigen beoordelingen in de toekomst verder te nuanceren en aan te scherpen. Verderzijn integraal ook de beschikbaarheid en kwaliteit van extra ondersteuning, deskundigheden en voorzieningen aan de orde geweest. Contextfactoren en de resultaten blijven in de audit buiten beschouwing.
2
BEVINDINGEN De auditorenhebben het sop van de school, de ingeziene documenten en de informatie over de school op de website en de website van de inspectie bestudeerd. Vervolgens hebben de auditoren een halve dag lang onderzoek gedaan in de school.
1 Verslag toetsing SOP 2015, SO De Ambelt, locatie Markerichtersveld.
Op basis van deze informatie en de waarnemingen en informatie tijdens het schoolbezoekkomen de auditoren tot de waarderingen in deze rapportage. Dit gebeurt aan de hand van de hieronder geformuleerde indicatoren. Gezien de beperkte tijd die is geïnvesteerd in de audit, blijft een aantal indicatoren op dit moment buiten de beoordeling: • een aantal indicatoren die van meer algemene aard zijn en een breder onderzoek nodig zouden maken, zoals veiligheidsbeleid, inschatting van deskundigheden, doorgaande lijnen en contacten met ouders. Beoordelingen De auditorenhanteren bij de beoordelingen de volgende kwalificaties: 1. onvoldoendebetekent dat dit onderdeel in de kinderschoenen staat. Verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat echt iets moet worden verbeterd 2. zwakbetekent dat dit onderdeel enigszins is ontwikkeld. Verbeteringen zijn nodig en ook wenselijk 3. voldoende betekent dat dit onderdeel op orde is, maar ook mogelijkheden biedt voor nog verdere verbetering 4. goed betekent dat dit aspect goed is ontwikkeld en dat het bovendien een voorbeeld is voor andere scholen, waarvan zij kunnen leren 5. niet beoordeeld betekent dat er geen oordeel kan worden gegeven vanwege het ontbreken van voldoende informatie. De auditoren zijn kritisch wat betreft de beoordelingen ‘goed’, vanwege de hierboven vermelde toevoeging dat het een voorbeeld moet zijn voor andere scholen. Verder zij nogmaals vermeld dat de audit zich niet richt op het ‘vellen van oordelen’ maar bedoeld is om de school een kritische reflectie te geven op de eigen oordelen met het oog op het opstellen van een nieuw sop. In de tabellenstaan de oordelen van de auditoren. In de kolom ‘vergelijking oordeel scholen’is een vergelijking gemaakt met de eigen beoordeling door de scholen op de volgende wijze: = betekent dat het oordeel van de auditor overeenkomt met dat van de school + betekent dat de auditor een positiever oordeel heeft dan de school betekent dat de auditor een negatiever oordeel heeft dan de school. Waar plannen waren, is dit met een ‘p’ aangegeven. De oordelen uit het sop van de school zijn geordend volgens het meest recente sop-kader.
2 Verslag toetsing SOP 2015, SO De Ambelt, locatie Markerichtersveld.
x
3. Wij werken opbrengstgericht
x
Deskundigheid
6. Wij zijn deskundig in het begeleiden van leerlingen met extra 7. Wij werken continu aan het vergroten van deskundigheid. 8. Wij passen groepsplannen en OPP-en aan op basis van toetsgegevens.
9. Wij voeren de zorg volgens de plannen uit. Afstemming
10. Wij differentiëren in ons aanbod en de materialen die wij gebruiken.
11. Wij stemmen de onderwijstijd af op verschillen tussen leerlingen.
12. Wij stemmen instructie en verwerking af op de verschillen tussen leerlingen
x = =
x
onderwijsbehoeften. Ondersteuning
+
x
4. Wij gebruiken een samenhangend leerlingvolgsysteem 5. Wij analyseren regelmatig de resultaten.
x
Niet beoordeeld
2. Onze school voert een actief veiligheidsbeleid.
vergelijking oordeel school
1. De omgeving is veilig voor leerlingen
4. goed
3. voldoende
Begeleiding
2. zwak
Veiligheid
1. onvoldoende
SOP-indicatoren
= x
x
x
x
x
=
x
=
x
=
x
=
x
=
13. Wij werken in doorgaande leerlijnen voor taal/lezen.
x
x
14. Wij werken in doorgaande leerlijnen voor rekenen/wiskunde.
x
x
15. Wij evalueren jaarlijks de leerlingenzorg.
x
=
Evaluatie
16. Wij werken continu aan het verbeteren van het lesgeven.
x
=
leerlingen-
17. Wij gaan jaarlijks na of de zorgmiddelen goed zijn ingezet.
x
x
ondersteuning
18. Wij verantwoorden ons aan ouders en bestuur.
x
x
Beleid
19. Wij hebben een duidelijke visie op leerlingenzorg.
leerlingen-
20. Onze interne zorgprocedures zijn vastgelegd.
x
21. Wij zetten zorgmiddelen gericht in.
x
ondersteuning
Ondersteunings- 22. De taken van ons ondersteuningsteam zijn duidelijk. teams
23. Ons ondersteuningsteam bereidt de verwijzing naar een andere school voor.
x
=
x
= x
x
=
x
x
=
x
24. Ons ondersteuningsteam organiseert snelle hulp in de school.
x
=
x
25. Ons ondersteuningsteam is het informatieloket voor ouders.
x
=
x
Organisatie
26. Wij hebben een goed toegeruste interne begeleiding.
x
=
basisondersteu-
27. Taken op het gebied van ondersteuning zijn bij ons duidelijk
x
=
ning
belegd.
x
28. Onze ondersteuning is goed georganiseerd in de praktijk. Ontwikkelings-
29. Onze ontwikkelingsperspectieven hebben een vaste structuur.
x
perspectieven
30. Onze ontwikkelingsperspectieven zijn concreet en volledig.
x
Overdracht
31. Er is warme overdracht van voorschool naar onze school.
x
school. Ouders
34. Wij gebruiken de ervaringsdeskundigheid van ouders. 35. Wij informeren ouders over de ontwikkeling van hun kind.
= =
x
=
x
x x
x 3
Verslag toetsing SOP 2015, SO De Ambelt, locatie Markerichtersveld.
= = x
32. Er is warme overdracht binnen onze school tussen de leerjaren. 33. Er is warme overdracht van onze school naar een volgende
=
36. Wij betrekken ouders bij het opstellen/evalueren van plannen voor hun kind.
37. Wij betrekken ouders bij de warme overdracht. Deskundigheid
x
x
x
x x
38. Er is voor de school voldoende interne deskundigheid aanwezig
en
39. Er is voor de school voldoende externe deskundigheid aanwezig
voorzieningen
40. Er zijn op de school voldoende voorzieningen aanwezig.
=
x
41. De school kent geen knelpunten bij deskundigheden en voorzieningen.
= x
=
x
=
Toelichting: In de tabel zijn de oordelen van de scholen getoetst op basis van het onderzoek. Waar de auditor het oordeel van de scholen heeft overgenomen is dit aangegeven met ‘=’ in de kolom ‘vergelijking school’. Waar de auditor afwijkt van het oordeel van de school is dit aangegeven met ‘-‘ (advies bijstelling omlaag) of ‘+’ (advies bijstelling omhoog). Algemeen Op de locatie Markerichtersveld wordt onderwijs geboden aan leerlingen vanaf groep 3 tot en met groep 8. Leerlingen zijn gebaat bij gedragsondersteuning en extra begeleiding op het gebied van van de sociaal-emotionele ontwikkeling. Iedere leerling kent een eigen onderwijswijs- en ondersteuningsbehoefte als gevolg van ADHD, autisme, PDD-NOS, MCDD, angststoornissen, ODD, hechtingsstoornis of moeite met het accepteren van gezag. De leerlingen worden benaderd vanuit hun individuele mogelijkheden, waarbij het welbevinden en het pedagogisch klimaat basis zijn voor het ontwikkelen en leren van de leerlingen. Het onderwijsprogramma sluit zoveel mogelijk aan bij het reguliere onderwijs. Dit komt onder meer tot uitdrukking in het hanteren van methoden die ook worden gebruikt in het reguliere basisonderwijs. Daar waar nodig worden deze aangepast en aangevuld. Regelmaat, structuur en rust zijn kern-uitgangspunten, die zichtbaar waren in de praktijk. Leerlingen worden in groepen van maximaal 15 leerlingen geplaatst. In het schooljaar 20142015 is er voor zeer intensieve onderwijsondersteuningsbehoeften een schakelgroep gestart van maximaal 8 leerlingen met daaraan gekoppeld extra zorg (één kind-één plan). Inmiddels zijn sinds dit schooljaar op de school o.a. ook een kinderpsychiater en speltherapeut werkzaam. Zo kan er ook voor overige leerlingen binnen de school diagnostiek en/of therapie worden geboden. Naast leraren werken op de school leraarondersteuners, intern begeleiders, een autismecoach, een maatschappelijk werkende een gedragswetenschapper, een fysiotherapeute, een logopediste en een vakleraar lichamelijke opvoeding. De inspectie heeft in 2009 de (toenmalige) scholen positief beoordeeld. De evaluatie van de handelingsplannen en de activering van leerlingen waren kritische punten (rapport vastgesteld 12 augustus 2009). Inmiddels is de organisatie van de scholen gewijzigd (de school voor so is nu – externaliserend/internaliserend – samengevoegd) en er is voortvarend gewerkt aan kwaliteitsverbetering).
4 Verslag toetsing SOP 2015, SO De Ambelt, locatie Markerichtersveld.
Domein onderwijs Bij het domein Onderwijsmet de thema’s ‘veiligheid’, ‘begeleiding’, ‘ondersteuning’ en ‘afstemming’worden de volgende kanttekeningen geplaatst. Veiligheid De auditoren bevestigen het oordeel van de school op het terrein van de veiligheid(indicator 1). De school ademt als gebouw structuur en rust uit en datzelfde geldt voor de organisatie van de omgeving en de wijze waarop het personeel met leerlingen werkt en met leerlingen omgaat. De relatie tussen leerlingen en leraren en tussen leerlingen onderling is positief. Lokalen zijn prikkelbeheerst en veilig en vormen in algemene zin een prettige omgeving voor leerlingen.Op dit terrein is de school voorbeeldmatig en suggereren wij het eigen oordeel in positieve zin bij te stellen. Begeleiding Een stevige basis voor opbrengstgericht werken (indicator 3) in de school is duidelijk gelegd. Sterke elementen in de scholen zijn: • het werken aan de betrokkenheid en activering van leerlingen middels coöperatieve werkvormen en het takensysteem • het borgen van een goede basis voor de klassenorganisatie, structureren van lessen, het geven van instructies • vriendelijke en positieve, maar directe ‘gedragsregulering’ door leraren • een positief werkzaam belonings- (maar ook correctie) systeem • korte instructies en veel begeleide inoefening. De school is duidelijk op weg naar een ‘voorbeeld voor anderen’. Wat nog enige groei nodig heeft is het maken van keuzes in het aanbod voor leerlingen en het uitdagen: minder de methode volgen maar keuzes maken en – rekening houdend met de kenmerken en de schoolhistorie van de kinderen toch durven uitdagen (in groep 7 zag ik daarvan een mooi voorbeeld met het ‘appelgebak’). De wijze waarop leraren de leerlingen volgen (indicator 4) is dekkend. Ook wat betreft de analyse van resultaten (indicator 5) onderschrijft de auditor de beoordeling van de school. Deskundigheid De auditoren doen geen uitspraak over de deskundigheid (indicatoren 6 en 7). Uit de gesprekken en documenten is ons wel in positieve zin gebleken dat de school voldoende expertise in huis heeft en ook zorg draagt voor het leren van elkaar. De professionaliteit van het team is op orde. Ondersteuning De leraren sturen de ondersteuning/zorg aan met behulp van groepsplannen op de terreinen technisch lezen, begrijpend lezen, spelling en rekenen/wiskunde en (in ontwikkeling) gedrag/sociaal-emotionele ontwikkeling. De groepsplannen zijn met de overgang naar ParnasSys in ontwikkeling. De oordelen van de school lijken ons in de huidige situatie van ontwikkeling kloppend. Afstemming De school komt tegemoet aan verschillen tussen leerlingen in het aanbod in methoden en materialen en het systeem van taken of werkboeken (indicator 10). Mogelijkheden om te 5 Verslag toetsing SOP 2015, SO De Ambelt, locatie Markerichtersveld.
differentiëren in instructie, tijd, aandacht, begeleiding e.d. worden benut (indicator 11 en 12). De auditor doet geen uitspraak over de doorgaande lijnen aangezien hiernaar niet indringend is gekeken. Wel zij in positieve zin gemeld dat de school werkt met doorlopende leerlijnen, die ook zijn aangetroffen in de groepsmappen. Domein beleid Bij het domein Beleid met de thema’s ‘evaluatie leerlingenzorg’ en ‘beleid leerlingenondersteuning’ worden de volgende kanttekeningen geplaatst. Evaluatie leerlingenzorg Wat betreft de evaluatie van de zorg neemt de auditor de oordelen van de school over. Er wordt hieraan op alle niveaus hard en professioneel gewerkt. De wijze waarop de school zich verantwoord aan ouders en bestuur is tijdens de audit buiten beschouwing gebleven. Uit de gesprekken is duidelijk geworden dat de school continu werkt aan verbetering van de begeleiding en het pedagogisch en didactisch handelen van het personeel (indicator 16). Er worden observaties uitgevoerd. De schoolgeeft ruimte voor leren van en met elkaar. Een afgewogen lijn – rekening houdend met verschillen tussen leraren – is continu in ontwikkeling. Beleid leerlingenondersteuning De school heeft een heldere koers uitgezet. Dat is een compliment waard aangezien zij de afgelopen jaren te maken had met het samenvoegen van twee teams en van twee ‘schoolvarianten cluster 4’, namelijk externaliserend en internaliserend. De zorgprocedures zijn helder en afspraken zijn zichtbaar in groepen. Wat betreft de inzet van de zorgmiddelen doen de auditoren geen uitspraak vanwege de geconstateerde onduidelijkheden tengevolge van de invoering van passend onderwijs. Organisatie Bij het domein Organisatie met de thema’s‘ondersteuningsteams’, ‘organisatie basisondersteuning’, ‘ontwikkelingsperspectieven’, ‘overdracht’ worden de volgende kanttekeningen geplaatst: Ondersteuningsteam De auditoren doen geen uitspraak over de ondersteuningsteams (indicatoren 22 t/m 25) gezien de beperkte omvang van de audit. Uit de documenten werd duidelijk dat de ondersteuningsroute in de school helder is, maar dat er nog onduidelijkheden zijn op bovenschools niveau. De projectgroep Leerlingenzorg 2.0 pakt dit inmidels planmatig op. Organisatie basisondersteuning Er zijn 2 intern begeleiders met ieder hun eigen takenpakket. Er is een splitsing gemaakt tussen pedagogisch en didactisch verantwoordelijk. Hiermee wordt ook de samenhang tussen de twee scholen/locaties versterkt. De IB-ers hebben – samen met het management – duidelijke lijnen ingezet. Ontwikkelingsperspectieven 6 Verslag toetsing SOP 2015, SO De Ambelt, locatie Markerichtersveld.
De ontwikkelingsperspectieven/leerlijnen zijn tijdens het bezoek niet diepgaand geanalyseerd. Met de overgang naar ParnasSys zijn deze nu in ontwikkeling. Overdracht De overdracht van en naar de school (indicatoren 31 en 33) zijn goed geregeld, maar dat is vooral een verdienste van personen uit de school. De school onderneemt hierop zelf actie. Borging vraagt nog aandacht. Ouders De communicatie met ouders was geen onderdeel van de audit (indicatoren 34 t/m 37). Deskundigheid en voorzieningen Ten aanzien van de Deskundigheid en voorzieningen kan worden gesteld dat deze in voldoende mate aanwezig is, dan wel kan worden ingeroepen. 3
AFSLUITING In een halve dag is de school globaal getoetst op de zelfbeoordeling zoals vastgelegd in het SOP middels gesprekken en observaties. Het is aan de school de kanttekeningen in het rapport te benutten bij de verdere schoolontwikkeling en bij het aanscherpen van het SOP in de toekomst. In het algemeen kan worden geconcludeerd dat het onderwijs op de school van goede kwaliteit is. Het onderwijs in de groepen wordt gegeven door betrokken en bekwame leraren in een veilige omgeving. Zichtbaar in het dagelijkse proces is dat er rekening wordt gehouden met verschillen. De structuur van de leerlingenzorg ontwikkelt zich positief. Leerlingen worden goed gevolgd en op basis hiervan is de ‘zorg’ planmatig vormgegeven. De school heeft – zelfkritisch – een scherp beeld van wat goed gaat en wat nog beter kan. De school ‘timmert ook aan de weg’ en kenmerkt zich door een lerende en open cultuur. Personeelsleden stralen motivatie en plezier uit. Voor leerlingen die vanwege diverse persoonlijke problematieken de school bezoeken is – naar mijn inschatting – de school een ‘oase’. De school heeft ook een scherp beeld van wat de volgende stappen zijn in de ontwikkeling. Vanuit de audit is het – gezien dit algemene beeld – niet gepast en overbodig om in dit verband nog aanbevelingen te doen. Tijdens de besprekingen is gebleken dat de school hier zelf zeer toe in staat is. De auditorendanken de directeur, ib-ers en de leraren voor de open wijze waarop de gesprekken konden worden gevoerd en wijde audit konden uitvoeren. Wij wensen de school succes met de volgende stappen om de kwaliteit te verbeten
7 Verslag toetsing SOP 2015, SO De Ambelt, locatie Markerichtersveld.