(Versie 7) Datum: 09-12-2013 Gebruik: dataverzameling wordt benut voor het jaarverslag, jaarplan en het volgende KC plan.
Kwaliteitscyclus We ontdekken en ontwikkelen elke splinter talent, zodat kinderen de toekomst kunnen uitvinden. Laterna Magica hanteert een kwaliteitscyclus om de kwaliteit van onze diensten te bewaken. Een kwaliteitscyclus die past bij onze visie op ontwikkeling, onze visie op leren en ontwikkelen. Elk jaar doorlopen we deze cyclus waarin we systematisch en holistisch de praktijk op Laterna Magica onderzoeken en ontwikkelen. Onderzoek ten dienste van de ontwikkeling van onze organisatie vindt in allerlei vormen plaats en door het hele jaar heen. In deze kwaliteitscyclus beschrijven we wat we willen meten, de momenten waarop we meten en de onderzoeksmethodieken die daarbij kunnen worden ingezet. Doel van de cyclus Het systematisch onderzoeken moet leiden tot: 1. verbeteren, ontwikkelen en innovatie op de kerntaken van onze organisatie. Kerntaken die voortkomen uit onze missie: we ontdekken en ontwikkelen iedere splinter talent, zodat kinderen de toekomst kunnen uitvinden. 2. publieke verantwoording afleggen over de kwaliteit van onze kerntaken aan de betrokkenen bij Laterna Magica. 3. verhogen van (persoonlijk) meesterschap. Medewerkers zijn betrokken in de onderzoeksprocessen die binnen de kwaliteitscyclus staan beschreven. Medewerkers zijn afwisselend en in meer of mindere mate: uitvoerders, ontwerpers en onderzoekers. De systematische reflectie op het eigen handelen verhoogt het vak- en meesterschap. Criteria bij deze kwaliteitsbewaking: - transparantie = verantwoording afleggen door transparantie - relaties = informatie wordt kennis als we het delen - toekomst gericht / proactief = wat wil je creëren? Wat is je Werk en wie ben je Zelf - routines, ritme en regelmaat. - creatieve onrust = leren is ook innoveren = verandering is constant
Tussen visie en actuele werkelijkheid Onze waarden en missie zijn de fundamenten waarop we bouwen. Onze visie als doorkijkje naar de toekomst geeft ons richting.
Vanuit het spanningsveld tussen de actuele werkelijkheid en onze visie worden elk jaar doelstellingen vastgesteld. Wat willen we bereiken? Bij de doelstellingen wordt een onderzoeksagenda gemaakt. Waarin gaan we verbeteren, ontwikkelen en innoveren? Welke thema’s gaan we dus onderzoeken?
Met de kwaliteitscyclus bouwen we vervolgens een strategie. De manier waarop we onderzoek doen en welke middelen we daartoe inzetten. Om alle onderdelen die betrekking hebben op onze Integraal kindcentrum te kunnen meten en analyseren, maken wij gebruik van het ordeningskader van het INK1 model. Binnen de 9 aandachtsvelden die dit model onderscheidt, zijn alle relevante aspecten ondervangen.
1
Model Instituut Nederlandse Kwaliteit
Waardering door Medewerkers
Personeel
Leiderschap
Strategie & Beleid
Processen
Waardering door klanten en leveranciers
Eindresultaten
Waardering door de Maatschappij
Middelen
ORGANISATIE
RESULTAAT leren & verbeteren
De eerste 5 aandachtsvelden hebben betrekking op de manier waarop de organisatie is ingericht. Met andere woorden: wat doen wij om resultaat te bereiken. In de kern is onze kwaliteitszorg te herleiden tot vijf eenvoudige vragen die we onszelf voortdurend stellen - Doen we de goede dingen? - Doen we die dingen ook goed? - Hoe weten we dat? - Vinden anderen dat ook? - Wat doen we met die informatie? Laterna Magica werkt systematisch aan de kwaliteit van de organisatie door de ‘goede dingen nog beter proberen te doen’. Daarvoor zijn de goede instrumenten nodig en hanteren we een heldere plannings- en beleidscyclus. Want kwaliteit is geen toeval. Het betekent: het juiste beleid formuleren, de juiste handelingen verrichten en op de goede manier evalueren of bereikt is wat Laterna Magica wilde bereiken. De kwaliteitszorg op onze organisatie voldoet aan de eisen die de inspectie van het onderwijs en de kinderopvang stellen ten aanzien van kwaliteitszorg. De volgende indicatoren geven ons richting bij het vormgeven aan de aandacht voor kwaliteit: -
Laterna Magica heeft inzicht in de verschillen in behoeften van haar kindpopulatie; Laterna Magica evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten; Laterna Magica evalueert regelmatig het handelen van de professionals; Laterna Magica werkt planmatig aan verbeteractiviteiten; Laterna Magica borgt de kwaliteit van het handelen van de professionals; Laterna Magica rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over
-
de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs en de kinderopvang. Laterna Magica waarborgt de sociale veiligheid voor de kinderen en het personeel.
Bij het werken aan kwaliteitszorg zijn dit onze uitgangspunten: a. b. c. d.
e.
f.
de directie van LM stuurt de kwaliteitszorg aan en is aanspreekbaar op de resultaten en het gevoerde kwaliteitsbeleid; de kwaliteitszorg is verbonden met de visie op leren en pedagogisch handelen zoals geformuleerd in het plan; de kwaliteitszorg van ons IKC richt zich op de doelen van Laterna Magica, daar staan we voor en daar mogen anderen ons op aanspreken. de directie van het IKC zorgt voor een professionele cultuur; medewerkers werken voortdurend aan hun professionele ontwikkeling, helpen elkaar daarbij en spreken elkaar op kwaliteit aan. De leiding stimuleert en faciliteert dit met een goed integraal personeelsbeleid passend binnen de kaders van Stichting Samen tussen Amstel en IJ en Partou. bij de zorg voor kwaliteit worden steeds personeel, managementteam, kinderen, ouders/verzorgers, omgeving en bestuur betrokken. In het IKCplan wordt aangegeven op welke wijze wij de diverse groepen vragen naar hun mening: in de diverse meetinstrumenten (zie volgende paragraaf). de directie van het IKC legt in woord en geschrift regelmatig publieke verantwoording af over de kwaliteit van de organisatie aan de betrokkenen bij de school.
Tri-band verantwoorden in Laterna Magica Laterna Magica brengt opbrengsten in de kaart, kwantitatief en kwalitatief. Gemeten op drie golflengten en op drie gebieden kwalificatie, socialisatie, personificatie (Biesta, 2012)
Verantwoording aan belanghebbenden Als IKC zijn wij verantwoording schuldig aan onszelf; de kinderen en hun ouders; het bestuur, algemene directie; en de inspectie van het onderwijs en de kinderopvang als vertegenwoordiger van de maatschappij. Aan onszelf, het bestuur en algemene directie verantwoorden zij ons door middel van het IKC plan, jaarplan en jaarverslag. De kinderen en ouders informeren wij (o.a. via Laternaweb, website en de KC-raad) over ons onderwijs/ opvang en de gerealiseerde kwaliteit via de website, koersplan, jaarplan/jaarverslag. Daarnaast worden de ouders en kinderen uiteraard geïnformeerd over de uitkomsten van de tevredenheidsmetingen die onder deze groepen worden gehouden. In deze rapportage wordt tevens opgenomen wat er met de uitkomsten in de komende jaren gedaan wordt. De inspectie wordt geïnformeerd via het koersplan, jaarverslag/jaarplan en de stukken waarnaar in dit plan wordt verwezen. Wekelijks brengen we nieuws op Laternaweb (digitaal communicatieplatform.) Uitkomsten van onderzoeken en metingen nemen we daar in op. Onderstaande leercirkel vormt de basis van onze onderzoekende cultuur Leercirkel Korte uitleg over de leercirkel. - performance: uitgangspunt voor het leren van de medewerker is de praktijk; - data verzamelen: gesprekken, video’s van kinderen / medewerkers door opleider natuurlijk leren en/of medewerkers / unitleider(s) vormen data voor reflectie. - reflecteren: aan de hand van verschillende reflectietools wordt er door medewerkers samen met de opleider en/of unitleider gereflecteerd. - conceptualiseren: het pedagogische werkplan en wetenschappelijke theorieën worden bij de reflectie betrokken en verbrede het perspectief van de medewerkers. - plannen maken: vanuit het verbrede perspectief worden nieuwe plannen gemaakt die het handelen van de medewerkers en daarmee de kwaliteit van de opvang / onderwijs moeten verbeteren. - besluiten: n.a.v. de plannen worden besluiten genomen voor bijstelling van het pedagogisch werkplan / unitplan. Er worden criteria vastgesteld waaraan we toekomstig handelen toetsen. Doen: Ieder leerproces start bij het doen (een bedoeling hebben) Data: Om te kunnen reflecteren is data nodig Reflectie: Data tegen het licht houden en waarderen door ze aan gestelde doelen te toetsen Conceptualiseren: Reflectie in een breed verband plaatsen en verbinden met theorie, mogelijkheid openen tot extra onderzoek Plannen maken: verbeteren, veranderen, innoveren Besluiten: Het echt gaan doen en weten dat je daartoe "bevoegd" bent.
Bij het verzamelen van gegevens over onze kwaliteit en de vorderingen maken we gebruik van de volgende instrumenten: a. Gesprekken met medewerkers Binnen de gesprekscyclus worden loopbaangesprekken (ambitiegesprekken), en functionerings- en beoordelingsgesprekken gehouden tussen medewerkers en leidinggevende. Het doel van deze gesprekken is de kwaliteit te vergroten en het welbevinden van de medewerkers te verhogen. Zie hierover personeelsbeleid Laterna Magica. De unitleider voert de gesprekken met de medewerkers in de unit. De directie voert de gesprekken met de unitleiders. De directie voert eveneens gespreken met de verschillende unitteams als geheel. De bovenschools directeur gesprekken met de leidinggevende van Laterna Magica. b) alle medewerkers houden middels een eigen portfolio hun ontwikkeling bij. Dit dient als basis voor de functioneringsgesprekken. De ontwikkelpunten en bewijslast van ontwikkeling komt ondermeer voort uit het volgen van de interne opleiding natuurlijk leren, bezoeken van directie, orthopedagoog en intern opleider in de unit, feedback van collega’s. c) stamgroep en unitbezoeken De directie bezoekt iedere unit drie keer per jaar een hele dag. Aansluitend volgt een gesprek met het unitteam. De opleider natuurlijk leren bezoekt de units op specifieke onderwerpen en in relatie tot ambities en doelstellingen. De bezoeken staan in het teken van een vooraf gesteld doel op het gebied van pedagogisch klimaat of didactisch handelen. Hiertoe is een unitplan met een samenhangend opleidingsplan samengesteld waarop omschreven staat wat gewenst didactisch en pedagogisch handelen c.q. gedrag in Laterna Magica is. d) tenminste één keer per jaar vindt in iedere unit een observatie pedagogisch klimaat door de orthopedagoog plaats (november en/of maart) e) twee keer per jaar (november en maart) houdt de orthopedagoog samen met de interne opleider een steekproef m.b.t. de kwaliteit van de ontwikkelplannen en portfolio’s van kinderen (evenals consequent gebruik formulieren voor oudergesprekken). Aansluitend vindt feedback plaats en een aanbod ter ondersteuning indien nodig. f) twee keer per jaar (november- maart) vindt er een gesprek plaats tussen de orthopedagoog, interne opleider en directie waarin de kwaliteit gemonitord wordt door de data te bekijken van: observaties in de units (pedagogisch handelen), bezoeken van de interne opleider en directie in de units, opbrengsten. Dit leidt tot een schoolbrede analyse en input voor de gesprekken met de unitleider. g. twee keer per jaar (juli/sept en febr) vindt er een gesprek plaats tussen MT (unitleiders)- interne opleider- directie waarin acties van de voorgaande periode worden geëvalueerd, een analyse gemaakt op basis van data (natuurlijk leren- opbrengsten cito- pedagogisch handelen). Op basis van de evaluatie en analyse worden acties uitgezet, wordt het ambitieplan van de unit aangescherpt, en de focus van de bezoeken van de interne opleider en de directie uitgezet.
h. opleiding natuurlijk leren Alle medewerkers (incl. stagiaires) leren en innoveren in dienst van onze missie: wij ontdekken en ontwikkelen elke splinter talent, zodat kinderen de toekomst kunnen uitvinden. De opleider natuurlijk leren is verantwoordelijk voor de interne opleiding voor alle medewerkers. De opleider organiseert: - teamleren (onderzoek en ontwerpen) workshops - expertgroepen - onderzoeksgroepen Medewerkers worden uitgenodigd voor de bijeenkomsten door de opleider of unitleider als dat door hen nodig wordt geacht en/of de medewerker doet vrijwillig mee met het aanbod. Elke workshop van een unitteam sluit aan op de ambities. De intern opleider bereidt de workshops voor samen met een teamlid van de unit (unitleider). Alle nieuwe medewerkers volgen een vaste serie workshops. De inhoud van de interne opleiding betreft minimaal: - coachen van leerlingen - het schrijven ontwikkelplan/portfolio - lerende organisatie(structuur) - workshops geven/ authentieke instructie - coöperatieve leerstrategieën - instructie clubs lezen, spellen, begrijpend lezen, rekenen - criteria spel/onderzoek - rijke leeromgeving - anders evalueren (beoordelen om te leren/ te beslissen/ te verantwoorden) - inclusie (cyclus route naar persoonlijk ontwikkelplan) - gesprekken met ouders Workshops interne opleiding In workshops wordt volgens de leercirkel* het denken en handelen van de medewerkers geëvalueerd en bijgesteld. Het uitgangspunt op deze bijeenkomsten is innovatie. Innoveren of te wel: samen bouwen aan (nieuwe) onderdelen van het pedagogisch werkplan en het concept natuurlijk leren. Samen bouwen aan een nog rijkere leer/speelomgeving en aan goede gesprekken met kinderen. Samen bouwen aan kwalitatief goed aanbod en pedagogische tact. We houden onze visie scherp. Onderzoek De opleider (en MT) initieert, is opdrachtgever en begeleidt onderzoek. Een onderzoeksgroep kan bestaan uit medewerkers met gemeenschappelijke uitvoeringspraktijk of expertise op het gebied waarvoor zij producten en ideeën onderzoeken. De interne opleiding wil op verschillende manieren etalages neerzetten om mooie en boeiende praktijken (die passen bij natuurlijk leren) voor elke medewerker toegankelijk te maken. Via digitale weg, maar ook via kleine presentaties, rondleidingen etc. Voorbeeld van een onderzoeksgroep is de groep rond de 3 jarigen. De ontwikkelgroep bestaat uit medewerkers vanuit verschillende functies met expertise op dit gebied. In dit geval: een unitleider / begeleider 3+ / opleider natuurlijk leren. De leden van de ontwikkelgroep: - bewaken en ontwikkelen het aanbod. - gaan opzoek naar een instrument om objectieve criteria vast te stellen mbt de overgang van driejarigen van unit 0 naar unit 3+.
De begeleider / coach van 3+ voert een gesprek tussen coach-ouder-kind waarin gekeken wordt: 1. is een kind qua ontwikkeling toe aan unit 3-7 jaar 2. hebben we een goed besluit genomen? 3. wat merken we in de unit? 4. wat merken ouders thuis? - we nodigen iedere drie maanden een (externe) pedagoog uit om het welbevinden van de 3+ kinderen in kaart te brengen. Expertgroepen De opleider (en MT) initieert en begeleidt expertgroepen om onderdelen van LM op een hoger plan te tillen. De expertonderwerpen en gerichte opdrachten aan deze groep worden gekozen op basis van de analyse van de kwaliteit (twee keer per jaar, zie punt g). Uitvoerende medewerkers op het betreffende onderwerp vormen samen de expertgroep. Zij ontwikkelen / ontwerpen en geven elkaar feedback. De expertgroep geeft een terugkoppeling van de resultaten aan het MT. Voorbeeld is de spellingexpertgroep die zich na opdracht van het MT buigt over het verbeteren van de spellingsresultaten en de didactiek van Drs. J. Schraven invoert. i. we werken met de cyclus KC koersplan per 4 jaar. Iedere jaar maakt iedere unit een unitwerkplan afgeleid van het koersplan. De unitwerkplannen worden door de unitteams aan elkaar gepresenteerd (september). Ook de opbrengsten worden gepresenteerd (juni). Het ambitieplan bestaat uit twee delen: een doedeel en denkdeel. 1) in het doedeel staat op welke manier een onderdeel praktisch wordt uitgewerkt. 2) in het denkdeel staat een onderzoeksvraag centraal. j. schooltoezicht inspectie Cyclisch bezoekt de inspectie van het onderwijs ons IKC. Van deze bezoeken wordt een rapport gemaakt dat ons informatie geeft over de stand van zaken ten aanzien van de kwaliteit van ons onderwijs. k. kinderopvangtoezicht Cyclisch bezoekt de inspectie kinderopvang, de GGD, ons IKC. Van deze bezoeken wordt een rapport gemaakt dat ons informatie geeft over de stand van zaken ten aanzien van de kwaliteit van onze kinderopvang. l. kindvolgsysteem en het kind volg jezelf systeem Het kindvolgsysteem geeft, op basis van methode-onafhankelijke toetsen, informatie over de kwaliteit van ons reken, taal, spel, schrijf en leesonderwijs. Hiermee kan Laterna Magica benchmarken. Het kindvolgjezelfsysteem geeft informatie over de individuele groei van een kind. Twee keer per jaar wordt op stamgroep, unit en organisatieniveau een analyse van de resultaten gemaakt. m. ouderenquête Eenmaal per twee jaar gaat een ouderenquête gehouden worden. In deze enquête wordt de mening van ouders gevraagd over de kwaliteit van het IKC. n. externe contacten In de contacten met scholen, peuterspeelzalen, kinderdagverblijf, naschoolse opvang, voortgezet onderwijsscholen, waar de kinderen vandaan komen en de scholen/organisaties waar zij naartoe gaan na LM wordt specifiek gevraagd naar zaken die LM nog kan verbeteren via een TIP_TOP kaart. Deze kaart wordt eens per twee jaar uitgezet (vanaf 2014) o. SMT, RIE
In de Sociaal Medisch Team gesprekken met de ARBOdienst wordt gesproken over veiligheid en welzijn van de medewerkers. In de RIE (Risico Inventarisatie en Evaluatie) die de ARBOdienst eens per vier jaar houdt, wordt informatie gegeven over veiligheid en welzijn van kinderen en medewerkers. Verzuimcijfers van personeel en kinderen worden bijgehouden en geanalyseerd. Incidentregistratie ongelukjes en signalen pestgedrag + klachten. p. tevredenheids onderzoek personeel Eens per twee jaar gaat een tevredenheids onderzoek uitgevoerd worden onder het personeel. q. groeicurve aantal kinderen. r. begrotingen en financiële verslagen De jaarlijkse begrotingen en financiële verslagen, geven naast info over financiën ook informatie over allerlei andere zaken (bv. investeringen, uitgaven van nieuwe materialen, etc) s. kinder-tevredenheid-vragenlijst Eens per twee jaar een onderzoek onder bovenbouwkinderen. t. exit- vragenlijsten Met ouders en medewerkers die tussentijds van school / opvang wisselen wordt een exit- vragenlijst afgenomen u. critical friends Eens per jaar nodigen we een kritische vriend uit, met verstand van zaken m.b.t. opvang en onderwijs én/of het concept. Hij/ zij bezoekt het IKC en kijkt intensief om een oordeel te kunnen geven over de kwaliteit in relatie tot de ontwikkeling van natuurlijk leren. Twee dagen per jaar organiseert LM een interne critical friend-dag. Op deze dagen gaan medewerkers bij elkaar op bezoek, zien elkaar aan het werk en geven elkaar gericht feedback op basis van tevoren vastgestelde criteria. Bovenstaande levert een dataverzameling op die als onderdeel van de leercirkel wordt gebruikt om beleid bij te stellen a. verslagen loopbaan, functioneringsgesprekken, beoordelingsgesprekken (medewerkers zelf in portfolio) b. verslag pedagoog 3+ en bijeenkomsten van de ontwikkelgroep 3+ c. opleiding natuurlijk leren. Data middels actie-onderzoek / case-studie / narratief onderzoek. Verslagen van bijeenkomsten workshop en ontwikkelgroepen. Verslag van unitbezoeken d.m.v. video / schriftelijk. d. verslagen/ analyse inspectie e. twee keer per jaar analyseverslag leerlingresultaten op unit,- en organisatieniveau f. drie keer per jaar een persoonlijk leerplan per kind in portfolio g. eens per twee jaar een ouderenquête h. eens per twee jaar een TIP-TOP kaart externe contacten en maatschappelijk belanghebbenden i. verzuimcijfers personeel, kinderen, incidentregistratie ongelukjes/klachten en pestgedrag j. eens per twee jaar tevredenheidonderzoek personeel (incl. veiligheid) k. groeicurve leerlingaantallen l. jaarlijks begroting en financieel verslag als onderdeel jaarplan en jaarverslag m. eens per twee jaar tevredenheidonderzoek leerlingen (incl. veiligheid) n. verslagen exitgesprekken medewerkers en ouders
o. jaarlijks verslag/analyse critica friends (interne en externe audit) p. gerealiseerd beleid; opbrengsten unit-plannen (afgeleid school en jaarplan) q. films van mooie voorbeelden/opbrengsten via digital storytelling
Onderliggende stukken: - format werkplan units - format analyse opbrengsten units - leren en ontwikkelen in de unit (onderzoeksplan) - koersplan 2012-2016 - beleid interne opleiding natuurlijk leren
