ZelfredzaamheidsMonitor
november 2014 / versie 2.7
Een initiatief van i.s.m.
Vilans werkt aan kennisontwikkeling, onderzoek, innovatie, implementatie en kennisverspreiding in de langdurende zorg.
CTOW doet onderzoek in de zorg en ontwikkelt en implementeert daarvoor onderzoeksinstrumenten.
Inleiding CTOW heeft de afgelopen periode in een praktijkpilot met Thuiszorg West-Brabant een systematiek ontwikkeld om de zelfredzaamheid van cliënten in kaart te brengen en de ontwikkelingen te volgen. Dit alles geïntegreerd binnen het zorgproces. Kenniscentrum Vilans heeft de laatste tijd veel ontwikkeld rond de thema’s zelfredzaamheid en eigen regie. Beide partijen hebben de handen ineengeslagen om de ZelfredzaamheidsMonitor van CTOW door te ontwikkelen tot een methodiek die breed inzetbaar is en gebruikt kan worden ter ondersteuning van de zelfredzaamheid van cliënten in zorg en welzijn.
pag. 3 / versie 2.7
Paradigmashift Van ‘zorgen voor…..naar zorgen dat’ Wat is de vraag? Wat wil de cliënt bereiken?
Wat kan de cliënt in dat licht zelf doen? Wat kan de cliënt met hulp van zijn/haar sociaal netwerk? Wat kan de professional toevoegen?
pag. 4 / versie 2.7
Vraagstelling Het bevorderen en in stand houden van zelfredzaamheid staat hoog op de agenda binnen de zorg en bij gemeenten. Eigen verantwoordelijkheid over welzijn, gezondheid en ziekte vormt steeds meer het uitgangspunt bij het beleid. Cliënten, hun sociale netwerk en de professionele hulpverleners werken samen om dit te realiseren. Maar hoe is inzicht te verkrijgen in de zelfredzaamheid van de cliënten en wat kunnen het sociale netwerk en de professionele ondersteuning daaraan toevoegen?
pag. 5 / versie 2.7
De ZelfredzaamheidsMonitor Doel:
in kaart brengen van de zelfredzaamheid van cliënten en die in tijd volgen
Voor wie:
cliënten, mantelzorgers, professionele hulpverleners
Gebruik:
ondersteunend aan dialoog tussen cliënt, mantelzorg en hulpverlener
Elementen: a. werkwijze/protocol b. digitale monitor • • • •
meetinstrument rapportage monitor benchmark
pag. 6 / versie 2.7
Werkwijze: ondersteunend aan de dialoog
pag. 7 / versie 2.7
ZelfredzaamheidsMonitor: schema Niet zelfredzaam (1 – 2)
Leefgebied
Zeer beperkt zelfredzaam (3 – 4)
Beperkt zelfredzaam (5 – 6)
Voldoende zelfredzaam (7 – 8)
Volledig zelfredzaam (9 – 10)
1 Lichamelijk functioneren
Kan helemaal niet zelfstandig omgaan
Kan in zeer beperkte mate zelfstandig
Kan in beperkte mate zelfstandig
Kan in voldoende mate zelfstandig
Kan volledig zelfstandig omgaan met
contactfuncties, mobiliteit, pijn, slaap,
met problemen van lichamelijke aard
omgaan met problemen van
omgaan met problemen van
omgaan met problemen van
problemen van lichamelijke aard
lichamelijke aard
lichamelijke aard
lichamelijke aard
voeding en stofwisseling, overige lichamelijke klachten
2 Psychosociaal functioneren
Kan helemaal niet zelfstandig omgaan
Kan in zeer beperkte mate zelfstandig
Kan in beperkte mate zelfstandig
Kan in voldoende mate zelfstandig
Kan volledig zelfstandig omgaan met
communicatie, cognitie, stemming,
met psychische, cognitieve en/of
omgaan met psychische, cognitieve
omgaan met psychische, cognitieve
omgaan met psychische, cognitieve
psychische, cognitieve en/of sociale
sociabiliteit, zwaarmoedigheid/
sociale problemen
en/of sociale problemen
en/of sociale problemen
en/of sociale problemen
problemen
3 Zelfverzorging
Is helemaal niet in staat zichzelf te
Is in zeer beperkte mate in staat zichzelf
Is in beperkte mate in staat zichzelf te
Is in voldoende mate in staat zichzelf te
Is in staat zichzelf volledig zelfstandig te
wassen, aankleden, eten, toiletgang,
verzorgen
te verzorgen
verzorgen
verzorgen
verzorgen
4 Huishouden en wonen
Is helemaal niet in staat zelfstandig te
Is in zeer beperkte mate in staat
Is in beperkte mate in staat zelfstandig
Is in voldoende mate in staat zelfstandig
Is in staat volledig zelfstandig te wonen
boodschappen, maaltijden,
wonen en een eigen huishouding te
zelfstandig te wonen en een eigen
te wonen en een eigen huishouding te
te wonen en een eigen huishouding te
en een eigen huishouding te voeren
schoonmaken, kleding, veiligheid
voeren
huishouding te voeren
voeren
voeren
5 Sociaal netwerk
Is helemaal niet in staat zelfstandig
Is in zeer beperkte mate in staat
Is in beperkte mate in staat zelfstandig
Is in voldoende mate in staat zelfstandig
Is in staat volledig zelfstandig contacten
opbouwen, onderhouden en
contacten op te bouwen, te
zelfstandig contacten op te bouwen, te
contacten op te bouwen, te
contacten op te bouwen, te
op te bouwen, te onderhouden en te
mobiliseren sociaal netwerk
onderhouden en te mobiliseren
onderhouden en te mobiliseren
onderhouden en te mobiliseren
onderhouden en te mobiliseren
mobiliseren
6 Dagbesteding en participatie
Heeft helemaal geen dagbesteding,
Heeft in zeer beperkte mate
Heeft in beperkte mate dagbesteding,
Heeft voldoende dagbesteding, neemt
Heeft veel dagbesteding, neemt in grote
Dagbesteding,deelname samenleving,
neemt helemaal niet deel aan de
dagbesteding, neemt in zeer beperkte
neemt in beperkte mate deel aan de
deel aan de samenleving
mate deel aan de samenleving
verplaatsen buitenshuis
samenleving
mate deel aan de samenleving
samenleving
7 Zingeving
Vindt het leven helemaal niet zinvol,
Vindt het leven in zeer beperkte mate
Vindt het leven in beperkte mate zinvol
Vindt het leven zinvol, heeft een
Vindt het leven heel zinvol, heeft een
zinvolheid, eigenwaarde, emotionele
heeft helemaal geen eigenwaarde en
zinvol en heeft een zeer beperkte mate
en heeft een beperkte mate van
voldoende mate van eigenwaarde en
grote mate van eigenwaarde en
kracht
emotionele kracht
van eigenwaarde en emotionele kracht
eigenwaarde en emotionele kracht
emotionele kracht
emotionele kracht
8 Financiën en administratie
Is helemaal niet in staat geldzaken en
Is in zeer beperkte mate in staat
Is in beperkte mate in staat geldzaken
Is in voldoende mate in staat geldzaken
Is in staat geldzaken en administratie
geldzaken, administratie
administratie zelfstandig te regelen
geldzaken en administratie zelfstandig
en administratie zelfstandig te regelen
en administratie zelfstandig te regelen
volledig zelfstandig te regelen
depressie, onrust, agressie, angst
lichaamsverzorging, gezondheid, medicijnen, hulpmiddelen
te regelen
9 Werk en opleiding
Is helemaal niet in staat te werken of
Is in zeer beperkte mate in staat te
Is in beperkte mate in staat te werken of
Is in voldoende mate in staat te werken
Is volledig zelfstandig in staat te werken
opleiding, werk
een opleiding te volgen
werken of een opleiding te volgen
een opleiding te volgen
of een opleiding te volgen
of een opleiding te volgen
pag. 8 / versie 2.7
Rapportage Voorbeeld zelfredzaamheid individuele cliënt met inbreng sociaal netwerk en professionele ondersteuning op de 9 leefgebieden Werk en opleiding Zingeving Financiën Dagbesteding en participatie Sociaal netwerk Wonen en huishouden Zelfverzorging Psychosociaal functioneren Lichamelijk functioneren 0%
10%
20%
Wat kan de cliënt zelf, evt. met hulpmiddelen?
30%
40%
Wat kan sociaal netwerk?
pag. 9 / versie 2.7
50%
60%
70%
80%
90%
Wat kan cliënt met professionele ondersteuning?
100% Rest
Monitor: ontwikkeling volgen Maar niet alleen de huidige zelfredzaamheid van uw cliënt is belangrijk. U wilt ook zicht krijgen op zijn of haar ontwikkeling. Kan of wil de cliënt in de (nabije) toekomst op dit niveau blijven functioneren? Is er sprake van verbetering of juist achteruitgang? En, wat is de inbreng van het sociale netwerk? Kunnen familieleden of buren een grotere rol spelen? Hoeveel hulp leveren de professionals? Kan die rol teruggebracht worden, of juist niet? De inbreng van de verschillende partijen maken we in de monitor zichtbaar.
pag. 10 / versie 2.7
Monitor: rapportage Voorbeeld monitoring zelfredzaamheid individuele cliënt met inbreng sociaal netwerk en professionele ondersteuning 10 9 Rest 8 7 6
Wat kan cliënt met professionele ondersteuning?
5
Wat kan sociaal netwerk?
4 Wat kan cliënt zelf, evt met hulpmiddelen?
3 2 1 januari
april
juli
oktober
pag. 11 / versie 2.7
december
Benchmark: vergelijken Met de gegevens over de zelfredzaamheid kunnen we, bijvoorbeeld op basis van cliëntkenmerken en ziektebeelden, vergelijkingen maken tussen groepen. U kunt daarbij denken aan regio’s, wijken, afdelingen, en locaties. Door deze vergelijkingen kan niet alleen de zelfredzaamheid van cliënten worden vergeleken, maar ook de inzet van het sociale netwerk en de professionele ondersteuning.
pag. 12 / versie 2.7
Benchmark: rapportage Voorbeeld vergelijking gemiddelde zelfredzaamheid cliënten en inbreng sociaal netwerk en professionele ondersteuning tussen regio’s Vergelijking regio's 100% 10% 30%
30%
80% 30% 10% 60%
20%
40%
60%
60% 50%
20%
0% Regio 1 Zelfredzaamheid cliënten
Regio 2
Inbreng sociaal netwerk
pag. 13 / versie 2.7
Regio 3
Inbreng professionele ondersteuning
Wat kunt u van ons verwachten? Wij helpen graag om de ZelfredzaamheidsMonitor met succes in uw organisatie in te zetten: • • • •
gebruikerstraining digitale tool begeleiding implementatie standaard rapportages maatwerk onderzoek
Snelle verwerking van gegevens
Betrouwbare online rapportage
pag. 14 / versie 2.7
Meer informatie
CTOW Corrie Huijben Rijstveld 5, 6641 SK Beuningen Telefoon: (088) 286 9000 E-mail:
[email protected]
Vilans Hans Vlek Postbus 8228, 3503 RE Utrecht Telefoon: (030) 789 22590 E-mail:
[email protected]