Verkiezingsprogramma. Socialistische Partij afdeling Rotterdam. Kies de eerste weg links De sociale wederopbouw van Rotterdam. Rotterdam

Verkiezingsprogramma

Socialistische Partij afdeling Rotterdam

2

Rotterdam

SP afdeling

Kies de eerste weg links De sociale wederopbouw van Rotterdam

SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

Inhoudsopgave Samenvatting

5

1 Eerste weg links

7

2 Democratie

9

3 Wonen

11

4 Migranten

15

5 Werk en inkomen

17

6 Verkeer en vervoer

21

7 Ruimtelijke ordening

23

8 Milieu

27

9 Zorg

31

10 Verslaving en overlast

35

11 Veiligheid

38

12 Ouderen

39

13 Jongeren

41

14 Onderwijs

43

15 Groen, sport en recreatie

45

16 Kunst en cultuur

47


3

4


Samenvatting Dit zijn de hoofdlijnen van ons verkiezingsprogramma: 1 De tweedeling in het volkshuisvestingsbeleid moet stoppen. Wij willen meer betaalbare woningen die ook voldoen aan de wooneisen van deze tijd. Ook mensen met een modaal of minimum inkomen moeten in de stad kunnen wonen, in plaats van – zoals nu – verdreven te worden naar de zijkanten van de stad. 2 We zijn faliekant tegen de handhaving of uitbreiding van Rotterdam Airport. Bij sluiting van het voormalige Zestienhoven kan de vrijkomende ruimte aangewend worden voor woningbouw en bedrijven. Hierdoor kan polder Schieveen worden ontzien. 3 Wij willen en eisen van het nieuwe college een hardere houding ten opzichte van het Rijk waar het gaat om het zoeken naar oplossingen voor de problemen met de A13. Overschie kan en mag niet nog eens jaren het kind van de rekening blijven.

5 We garanderen de vrijheid van vervoer voor iedereen. Daarom is het nodig dat het openbaar vervoer in overheidshanden is. De RET is een tak van dienst van de gemeente en dit moet zo blijven. 6 Kunst en cultuur behoort iedereen toe. Financiële drempels mogen geenszins een beletsel zijn. Daarom pleiten wij voor het gratis toegankelijk maken van alle Rotterdamse musea. 7 We brengen alle Rotterdamse daklozen onder dak. Deze huisvesting wordt gekoppeld aan verzorging, begeleiding, bescherming en herstel van eigen waardigheid. 8 We zeggen nee tegen de tweedeling in de toegang tot spel en sport. In elke wijk komt een gegarandeerde hoeveelheid speelruimte. De amateursport krijgt veel meer middelen.

4 Economische aanslagen op natuur en milieu tolereren we niet. Volkstuinen horen bij Rotterdam en moeten het karakter blijven houden dat ze sinds jaar en dag hebben. Niet langer mag volkstuingebied opgeofferd worden ten gunste van bedrijventerreinen. SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

5

6


1 Eerste weg links Echte oppositie Zowel bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1994 als 1998 beloofde de SP om de echte oppositie in de Rotterdamse gemeenteraad terug te brengen. Terugkijkend op de afgelopen vier jaar kunnen we stellen dat de stem van de Rotterdamse burger weer gehoord wordt in de raad. De SP bleef keihard strijden tegen de absurde en onrechtvaardige stijging van de Onroerende Zaakbelasting. We hebben ons gekant tegen de verkoop van de kabel aan UPC, en het aandeelhouderschap van de gemeente voor 125 miljoen in ECT. En het was de SP die nadrukkelijk stelde dat de gemeente de deurwaarder bij voormalig burgemeester Peper langs zou moeten sturen om het geld van Rotterdam en de Rotterdamse burgers terug te vorderen. Ook heeft de SP zich vierkant geschaard achter de duizenden volkstuinders die moeten wijken voor dure villa’s en bedrijventerreinen. Het was de SP die, ondanks de onverschilligheid van milieuwethouder Els Kuijper, erin slaagde om landelijke aandacht te vragen voor de onnodige en gevaarlijke chloortransporten per spoor. Zo ook met de dreigende verzelfstandiging van de Rotterdamse RET. Dankzij de inspanning van de SP is het plaatsen van GSM-antennes vergunningplichtig geworden. Bovendien is de SP de moSP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

tor achter het openbaar maken van weer een schandaal bij de dienst Gemeentelijke Belastingen. Kortom; we hebben duidelijk en hard gezegd waar het op stond.

Tweedeling Rotterdam is een stad van grote tegenstellingen. Tegenstellingen die door het stadsbestuur willens en wetens zijn vergroot. Enerzijds wordt er voor honderden miljoenen geïnvesteerd in allerlei prestigeprojecten zoals het Nieuwe Luxor Theater, het Masterplan Centraal Station en de daarbij behorende ‘champagneglazen’ en Hooge Heren. Anderzijds is de stadsvernieuwing wegens ‘geldgebrek’ gestopt en zijn forse bezuinigingen doorgevoerd op het straat- en groenonderhoud. Dit beleid heeft ertoe geleid dat de tweedeling tussen arm en rijk steeds meer zichtbaar wordt; in het onderwijs, het woonbeleid, de gezondheidszorg, op het werk en in de straat. De SP vindt dat die tweedeling met onmiddellijke ingang een halt moet worden toegeroepen. Het college van B en W beloofde veel; er moest meer werkgelegenheid gecreëerd worden, Rotterdam moest en zou ‘op de kaart gezet worden’ en de stad zou veiliger worden. Meesurfend met de gunstige economische wind kwamen er banen bij. Echter, dit waren voornamelijk gesubsi7

dieerde banen zonder daadwerkelijke doorstroom en talloze oproepbaantjes. De stad kreeg er talloze prachtige architectonische gebouwen bij en de plannen voor nog veel meer van dit soort prestigeprojecten liggen al klaar. Dat dit steeds ten koste is gegaan van bijvoorbeeld woningbouw in de sociale sector wordt evenwel niet vermeld. Het is daarom ook niet overdreven om te stellen dat de Rotterdamse wederopbouw vanaf 1994 over de ruggen van de gewone Rotterdammers heeft plaatsgevonden. Dezelfde Rotterdammers die al jaren aan het lijntje worden gehouden waar het gaat om veiligheid. Met veel ophef werd begin van 2001 bij de politie het systeem van Directe Hulpverlening ingevoerd. Alle protesten van zowel politiefunctionarissen als burgers ten spijt, was het college niet te vermurwen in haar plannen tot sluiting van politiebureaus. Al snel werd niets meer vernomen van het plan dat slechts tot doel had om de lage bezettingsgraad bij het korps te verdoezelen. Het gevolg wordt door de diverse veiligheidsmonitors beschreven, steeds meer mensen voelen zich onveilig.

Een pot nat De huidige Rotterdamse politiek is een pot nat. VVD-rechts tot GroenLinks zijn het met elkaar eens over het te voeren beleid. Het is een paars college met een flets groen randje met een beleid dat er slechts toe geleid heeft dat de tweedeling vergroot is en verder toeneemt. De huidige bestuurspartijen laten steeds meer over aan de ‘vrije markteconomie’. Met een blind vertrouwen in de markt trekt de overheid zich terug. De afgelopen jaren laten zien waartoe dat geleid heeft; Grote bezuinigingen op de sociale zekerheid, op het openbaar vervoer, de gezondheidszorg, onderwijs etc. De miljoenen van het grote-stedenbeleid worden gebruikt voor 8

het ene na het andere onderzoek zonder dat het tot merkbare resultaten voor de burger leidt.

Tegenwicht De SP wil de komende vier jaar, zowel binnen als buiten de gemeenteraad, nog meer uitgroeien van tegenstem naar tegenwicht tegen de groeiende tweedeling. De SP doet niet mee aan de ‘een pot nat’-politiek. Zoals iedereen het van ons gewend is, blijven we keihard zeggen waar het op staat. Voor de SP staat de mens centraal. Rotterdam dient weer sociaal te investeren in alle mensen die er wonen, werken en leven. De SP bestrijdt de visie dat de ‘markt’ de samenleving beter kan regelen dan de overheid. De SP zal blijven wijzen op het verband tussen bezuinigingen op het onderwijs en het aantal uitvallers; tussen duurder openbaar vervoer en de toename van het autoverkeer; tussen de bezuinigingen op het jongerenwerk en de stijgende jongerencriminaliteit. De SP wil binnen de gemeenteraad meer dan nu de agenda kunnen bepalen wanneer er zaken aan de orde zijn die belangrijk zijn voor de Rotterdamse bevolking. In dit programma maakt de SP duidelijk hoe zij de problemen van Rotterdam wil aanpakken. In plaats van rechtsaf te slaan of rechtdoor te gaan met dit college bieden wij de kiezers ons alternatief: Kies de eerste weg links, stem voor sociale wederopbouw!


2 Democratie Betrokkenheid Politiek is niet alleen het ‘stadhuis’ of de ‘deelgemeente’. Politiek is het leven van alledag. Daarom zijn we er voorstander van dat mensen zich op alle fronten bezighouden met de politiek. Dat noemen wij democratie. De strijd voor een menswaardige samenleving kan nooit alleen de zaak van volksvertegenwoordigers zijn. De betrokkenheid van de Rotterdammers bij het bestuur van de gemeente is onder de maat. Slechts één op de twee neemt sinds 1990 de moeite om naar de stembus te gaan. Begrijpelijk, want veel Rotterdammers hebben het geloof in de gevestigde ‘politiek’ verloren, zie bijvoorbeeld de affaire rondom voormalig burgermeester Peper. De politiek lijkt er voor zichzelf te zitten zonder wezenlijke interesse te tonen voor wat er echt leeft in de stad. We hebben nooit gepleit voor een vierde bestuurslaag naast de Tweede Kamer, de Provincie en de gemeenteraad. Daarom zijn we ook tegen het bestaande Europarlement, voor het verdwijnen van de Eerste Kamer en voor een direct gekozen Stadsregio ter vervanging van de middeleeuwse provincie. Ook de eind jaren zeventig ingestelde deelraden in Rotterdam hebben nooit op onze sympathie kunnen rekenen. Ze werden opgericht als kweekvijver voor de gemeenteraad en SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

waren vanaf de start ‘te groot voor het servet en te klein voor een tafellaken’. In plaats van deelraden, hebben we steeds gepleit voor niet partijpolitiek gekozen raden op wijkniveau met bevoegdheden en een budget waarin de buurtbewoners rechtstreeks hun eigen zaken konden regelen, zonder tussenkomst van ‘de Coolsingel’. Toch doen we wel mee aan de verkiezingen voor het Europarlement, de Eerste Kamer of de deelraden. Als verkiezingen democratisch zijn en als we genoeg goede SP-leden hebben die zich kandidaat willen stellen, dan doen we in principe mee. Het is goed dat het SP-geluid op alle niveaus te horen is. Deelgemeenten omhelzen vele wijken en hebben gemiddeld zo’n 50.000 inwoners. Lang zag het ernaar uit dat ze ooit tot zelfstandige gemeentes zouden worden omgevormd, maar bij het referendum van 1996 heeft de bevolking onomwonden en met overgrote meerderheid laten weten niks te voelen voor deze opdeling van Rotterdam. Toch zou het niet vreemd zijn om enkele annexaties uit de vorige eeuw weer ongedaan te maken en dan met name voor de gebieden aan de buitenkant van de ring. Waarom zou Ridderkerk wel zelfstandig zijn en IJsselmonde niet? Waarom is Hoek van Holland een deelgemeente van Rotterdam en Maasluis niet? 9

Waarom is Hoogvliet nauwer verbonden met Rotterdam dan met Spijkenisse terwijl tussen hen slechts een slootje ligt en tussen Hoogvliet en Rotterdam een aparte gemeente Albrandswaard ligt? Wat is Capelle aan den IJssel anders dan Alexanderpolder?

Vlees noch vis Als deze buitengewesten zelfstandig worden, houden we binnen de ring het oude Rotterdam over en dat kan zonder problemen centraal bestuurd worden vanaf de Coolsingel. Zeker als kwesties rond buitenruimte en zorg gedecentraliseerd zijn naar gemandateerde wijkraden. De huidige deelraden lijden onder hun ‘vlees noch vis’-karakter. Men speelt, met vele politieke partijen, het spelletje van een gemeenteraad, terwijl de meeste vraagstukken meer een probleem zijn van buurtverschillen dan van verschillen met een partijpolitieke oorsprong. De voor de hele deelgemeente belangrijke en echt grote zaken rondom ingrijpende wijzigingen in de infrastructuur worden om de haverklap teruggedraaid door de ‘echte’ gemeenteraad aan de Coolsingel. De Parklane, de Carnisselandelijn, Randstadrail, de overlast van Rotterdam Airport, talrijk zijn de voorbeelden uit het recente verleden. Als de buitengewesten zelfstandig worden hebben ze in ieder geval dezelfde rechten en bevoegdheden als elke andere gemeente in de Rijnmond.

Lege plekken Op dit moment zitten we echter nog met die halfbevoegde deelraden. Het is niet toevallig dat veel deelraden de afgelopen jaren problemen hebben gehad om de zetels goed bezet te krijgen. Het waren niet alleen SP-zetels die na verloop van tijd in veel deelraden voor lege plekken zorgden. Door verhuizingen en andere persoonlijke omstandigheden laten veel ge10

kozenen van alle partijen noodgedwongen verstek gaan en hebben die partijen de grootste moeite die lege plek weer op te vullen. Dat is slecht voor de democratie. We kunnen niet ontkennen dat dit ook voor de SP geldt. In IJsselmonde en in Charlois hebben we de grootste moeite gehad om vrijgevallen plaatsen weer bezet te krijgen. Dit heeft alles te maken met het halfslachtige karakter van de deelraad. Voor partijpolitiek moet je nu eenmaal op de Coolsingel zijn of in Den Haag. En als je wil opkomen voor de belangen van je eigen buurt dan bereik je als actieve vrijwilliger in een bewonersorganisatie vaak meer dan in een deelraad waar veel onderling sterk verschillende buurten op één hoop worden gegooid. Daarom hebben onze actieve leden niet zo’n grote belangstelling om in een deelraad te gaan zitten. En SP-ers doen het uitsluitend voor de politiek en niet voor de centen. Bij de andere partijen ligt dat wat anders, getuige ook de genante discussie laatst rondom de Adviesraad voor het Centrum waar uitsluitend over de beloning en niet over de bevoegdheden werd gesproken. Om te voorkomen dat er opnieuw lege stoelen konden ontstaan waar de kiezers SP-ers willen hebben, heeft de SP-afdeling Rotterdam begin 2001 strenge criteria opgesteld waaraan een lijst met kandidaten voor een deelgemeente moet voldoen. Een belangrijke voorwaarde is dat het aantaal verkiesbare plaatsen onmiddellijk en ruim (twee tot driemaal het huidige aantal zetels) bezet kan worden, zeker na de te verwachten verkiezingswinst. Daarnaast moeten er ook voldoende reservekandidaten zijn voor als er mensen gaan verhuizen of om een andere reden wegvallen. We gaan meedoen in Rotterdam, Noord, Feijenoord en Prins Alexanderpolder. Het voordeel is dat we onze oppositie nu niet verder hoeven te versnipperen, maar nog geconcentreerder kunnen richten op het paarse college met dat flets groen randje aan de Coolsingel.


3 Wonen Als er één terrein is waarop de coalitiepartijen in voorgaande perioden een asociaal beleid hebben gevoerd, dan is het wel op het gebied van de volkshuisvesting. Met het door de meerderheid van de raad aangenomen nota Woonstadbeleid hebben VVD tot en met GroenLinks ervoor gekozen om alleen nog maar voor ‘de markt’ te bouwen binnen de ruit van Rotterdam. Mensen met een laag inkomen zullen hun onderkomen elders moeten zoeken. De vraag is alleen waar heen? In plaats van sociaal investeren in alle bewoners heeft een meerderheid van het gemeentebestuur er voor gekozen de minder draagkrachtigen de stad uit te jagen ten gunste van yuppen en andere rijken.

Betaalbaar wonen voor iedereen Iedereen heeft recht op een goed onderhouden en betaalbare woning. Dat recht is stelselmatig afgebroken door de privatisering van de volkshuisvesting en de woningbouw grotendeels over te laten aan projectontwikkelaars. De woonlasten stijgen en de voorraad betaalbare woningen neemt af. Tussen 1980 en 1995 stegen de huren met 84 procent tegen een inflatie van 40 procent. Huurders hebben hun woonlasten fors zien stijgen in de jaren ’90 van de vorige eeuw, volgens het Sociaal Cultureel SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

Planbureau (SCP). In 1990 waren huurders gemiddeld 18 procent van hun totale inkomen kwijt aan netto huur. Nu is dat al 25 procent. Wrang is dat deze stijging het grootst was voor alleenstaanden en de laagste inkomensgroepen. Van de laagste inkomens gaat inmiddels een derde deel op aan huur, dit is nog exclusief lokale belasting, gas, licht en water. De verouderingsaftrek voor het bepalen van de hoogte van huursubsidie moet blijven. Met name Rotterdamse huishoudens zullen hierdoor hun woonlasten nog verder zien stijgen. Naast de stijgende woonlasten en minder betaalbare woningen binnen de ruit komt nog dat de woningvoorraad de laatste jaren te weinig is gegroeid. Een gevolg daarvan is de huidige woningnood in de stad, met name voor de laagste inkomensgroepen. De SP is van mening dat de huur niet meer mag bedragen dan 10 tot 17 procent van het belastbaar inkomen.

Goede woningen voor iedereen De jarenlange stadsvernieuwing, gericht op het betaalbaar opknappen van bestaande woningen en betaalbare nieuwbouw voor de huidige buurtbewoners, is stopgezet. Bewoners van corporatiewoningen en van voormalige gemeentewoningen merken dat hun huisbaas steeds minder optreedt als sociale verhuurder, 11

en steeds meer als een commerciële exploitant van onroerend goed. Het algemene onderhoud wordt slechter, de servicekosten rijzen de pan uit. Financiële problemen van woningcorporaties worden steeds vaker opgelost door het verkopen van sociale huurwoningen, waardoor deze niet meer beschikbaar kunnen komen voor een nieuwe generatie huurders met een laag inkomen. Ook huisjesmelkers krijgen zo eerder voet aan de grond. Het afglijden van de Millinxbuurt is hiervan het bewijs. De regelgeving voor verhuur van de particuliere woningvoorraad moet aangescherpt worden. Waar particuliere verhuurders niet aan de eisen voldoen moeten deze woningen onteigend worden. Leegstaande kantoorgebouwen moeten door de gemeente gevorderd worden om ze geschikt te maken voor huisvesting van jongeren en asielzoekers. Speculatie met leegstaande kantoren en woningen moet tegengegaan worden. Dat kan door de invoering van een ‘krot’-verordening. Ieder jaar dat een pand leegstaat wordt de eigenaar van het pand een boete voor leegstand opgelegd. Hoe langer het pand leegstaat, hoe hoger de boete. Er moet meer geld gestoken worden in de stadsvernieuwing, zowel in het onderhoud en opknappen van woningen als in de woonomgeving en voorzieningen. Dat is beter dan zogenaamd ‘gedifferentieerd bouwen’, dat in de praktijk doorgaans neerkomt op sloop van goedkope woningen en nieuwbouw van dure woningen.

Rijk erin, arm eruit Het Rotterdamse gemeentebeleid lijkt erop gericht om mensen met een hoog inkomen de stad binnen te halen, en mensen met een laag inkomen kwijt te raken. De SP wijst dit beleid volstrekt af. Zelfs als het op die manier zou lukken om veel mensen met een hoog inkomen arme wijken binnen te halen, maakt dat 12

die wijken alleen in de statistieken wat minder arm. De mensen die er nu al wonen gaan er niet op vooruit. Zij krijgen te maken met steeds hogere woonlasten of worden weggejaagd naar een nog slechtere woning op een andere plek. Praktisch voorbeeld van het coalitiebeleid is de ontwikkeling op de Kop van Zuid. Bij aanvang is afgesproken dat 50 procent van de te bouwen woningen sociale huurwoningen zouden zijn. Inmiddels bestaat 30 procent van de woningen in dit gebied nog maar uit woningen in de sociale sector. De verwachting is dat bij nieuwe projecten deze cijfers nog ongunstiger zullen zijn voor mensen met een laag inkomen. Deze trend wil de SP keren.

Gemengde wijken De SP wil geen getto’s van rijken of armen, net zomin als we witte en zwarte wijken willen. De gemeente moet in samenwerking met de woningbouwverenigingen een anti-segregratieplan opstellen en uitvoeren. Daartoe hoort een gerichte bouw van sociale huurwoningen, mede geschikt voor allochtone doelgroepen in wijken waar hun aandeel in de bevolking nu nog klein is. De woningtoewijzing dient zo te worden opgezet dat allochtonen gericht gewezen wordt op de mogelijkheden om te verhuizen naar witte wijken. De huursubsidiewet dient daarvoor dusdanig gewijzigd te worden dat alle huurwoningen in beginsel bereikbaar worden voor huurders met lage inkomens.

Sloop De SP wijst sloop van goede of goed op te knappen woningen af, zeker als dat gebeurt om plaats te maken voor dure nieuwbouw. Sloop van woningen in oude wijken is wel aanvaardbaar als het gaat om krotten. Waar SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

mogelijk moeten te kleine, oude woningen doorgebroken en vergroot worden door van drie woningen twee te maken. De woningvoorraad moet voldoen aan de behoefte van de bestaande wijkbewoners, en niet aan de zo gewenste rijke nieuwkomers. Er moet beter worden voorzien in de woningbehoefte van grotere gezinnen. Woningen moeten voldoen aan de eisen van de woningwet. Achterstallig onderhoud dient te worden aangepakt en niet te worden ‘opgespaard’ totdat renovatie noodzakelijk wordt. De gemeente moet verhuurders die onderhoud opsparen actief aanschrijven en tot onderhoud verplichten, zonder dat dit leidt tot huurverhoging. Misbruik van woningen als illegale pensions, dealpanden en peperduur verhuurde tijdelijke onderkomens voor mensen in nood moet actief worden bestreden.

Maatregelen De gemeente heeft een speciale taak om de woonlasten te beperken. Dat kan door het nemen van een aantal maatregelen. Kunnen deze maatregelen niet door de gemeenteraad worden genomen, dan moeten zij worden bepleit bij de landelijke overheid. ● De huursubsidiebedragen moeten worden

uitgebreid, de automatische huurverhoging moet teruggedraaid worden. ● Bij mensen met een zorgindicatie dient het inkomen van de verzorgende huisgenoten niet meegeteld te worden bij de bepaling van de huursubsidie, als daardoor het gebruik van duurdere collectief gefinancierde regelingen voorkomen wordt. ● De huursubsidie moet toegewezen worden volgens een glijdende schaal in plaats van de trapsgewijze schaal die er nu voor zorgt dat een gulden aan extra inkomen het verlies kan betekenen van honderden guldens huursubsidie. SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

● De hypotheekrenteaftrek dient gekoppeld te worden aan het maximum van de nationale hypotheekgarantie (420.000 gulden in 2001) en door de overheid tot aan dat bedrag gegarandeerd te worden. ● De gemeente zal rechthebbenden op huursubsidie actiever op dat recht moeten wijzen. ● Bevriezing van gemeentelijke heffingen en automatische kwijtschelding voor de minima is een must. ● Samen met andere gemeenten moet de gemeente streven naar beperking van de energieprijzen voor kleinverbruikers. ● Waarborgsommen moeten worden afgeschaft. ● Woningaanpassingen voor gehandicapten moet sneller en beter geregeld kunnen worden. ● Aanpassingen voor de leefbaarheid van de wijk zoals het verlichten van enge plekken mogen niet voor rekening van de huurders komen. ● De gemeente moet er bij de verhuurders op aan dringen om de huurharmonisatie ineens, af te schaffen.

Solidariteit Leegstaande woningen worden aangeboden in huis- aan huisbladen en via teletekst van TV Rijnmond en het woonmagazine. Corporaties moeten weer democratische instellingen in handen van de huurders worden. Voordat dit zover is kunnen gekozen huurdersraden het beleid van de verhuurders bepalen. Doordat de actieve gemeentelijke woningdistributie is verdwenen en er geen gemeentelijk woningbedrijf meer bestaat, maar de mensen zelf moeten solliciteren naar aangeboden huurwoningen voelt niemand zich meer verantwoordelijk voor groepen die moeilijk onderdak komen. Daarom is speciale aandacht nodig voor die groepen. Er moeten meer opvangmogelijkheden komen voor de vele dak13

lozen in Rotterdam. Er moet snel onderzocht worden hoe de samenstelling is van de huidige groep daklozen om ze beter te kunnen helpen.

14


4 Migranten Door de migratie is inmiddels een aanzienlijk deel van de Rotterdamse bevolking van allochtone afkomst. De stad telt honderdzestig nationaliteiten. Het ‘minderhedenbeleid’ van de afgelopen tijd heeft er niet toe geleid dat migranten en hun kinderen gelijke kansen hebben om volwaardig deel te nemen aan de samenleving. Ongelijke kansen leiden tot een tweedeling op het gebied van huisvesting, gezondheid, onderwijs, sportbeoefening en toegang tot internet.

Onderwijs In het onderwijs moeten de gemeente, openbare en bijzondere scholen en ouders samenwerken om de toenemende scheiding tussen witte en zwarte scholen tegen te gaan en het ontstaan van gemengde scholen te stimuleren. Bijzondere scholen mogen geen allochtone leerlingen weigeren. In goed overleg en met instemming van alle betrokkenen kan overwogen worden zwarte scholen te sluiten en de leerlingen over witte en gemengde scholen te spreiden. Prestaties op zwarte scholen zijn vaak slechter en daarmee de kansen van die kinderen op een redelijk bestaan in de toekomst. Zij blijven te veel en te vaak achter bij andere kinderen in opleiding en (later) in beroep. SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

Taallessen als voorwaarde voor integratie Voor de migranten die het Nederlands (nog) niet machtig zijn, moet er een grootscheepse inhaalslag ‘Nederlands leren’ komen. Daarbij kan heel goed gebruik gemaakt worden van TV Rijnmond in samenwerking met instanties als Basiseducatie. Eneco kan met aankondigingen van cursusdata ‘inbreken’ tijdens uitzendingen van omroepen die vooral door migranten bekeken worden. De bezuinigingen op de Basiseducatie moeten worden teruggedraaid. In plaats van bezuinigingen moet de Basiseducatie structureel meer geld krijgen om een wezenlijke rol in het integratieproces te kunnen blijven vervullen. Bij de gemeente komen vaak subsidieaanvragen binnen van migrantenzelforganisaties. Voorwaarde voor het verstrekken van subsidies moet zijn dat organisaties (regelmatig) activiteiten ontplooien die een gerichte bijdrage leveren aan integratie.

Stemrecht Gezien de veranderde redenen van allochtonen om naar Nederland te komen, namelijk vrijwel altijd definitieve vestiging (gezinshereniging, asielzoekers), is het goed om stemrecht voor 15

gemeentelijke en provinciale verkiezingen voortaan te laten gelden voor iedereen die tenminste drie jaar rechtmatig in Nederland verblijft.

Menswaardige opvang De gevolgen van de nieuwe vreemdelingenwet hebben ook in Rotterdam tot gevolg dat er steeds meer uitgeprocedeerde asielzoekers aan hun lot worden overgelaten. In enkele andere steden wordt via een zijdeur toch hulp geboden aan deze mensen. De SP vindt dat de gemeente Rotterdam alles op alles moet zetten om deze hulp, vaak gegeven door vrijwilligers, financieel te ondersteunen.

16


5 Werk en inkomen Uit de armoedemonitor van het Sociaal en Cultureel Planbureau wordt pijnlijk duidelijk dat Rotterdam de armste bevolking van Nederland heeft. Duizenden gezinnen leven in Rotterdam op of onder de armoedegrens. Volgens de SP is meer werkgelegenheid het middel bij uitstek om te zorgen voor een meer draagkrachtige bevolking. Sturing en bevordering van de werkgelegenheid is vooral een taak van de rijksoverheid. De gemeente op haar beurt kan een bijdrage leveren door vooral arbeidsintensieve bedrijvigheid naar Rotterdam te halen. Dit vestigingsbeleid dient echter op regionale schaal plaats te vinden om felle concurrentie tussen de gemeenten onderling tegen te gaan. Die concurrentie kost de gemeenschap handenvol geld en stelt het bedrijfsleven in staat om gemeenten tegen elkaar uit te spelen. De democratische stadsregio die wij willen kan hierin een duidelijke rol hebben.

CAO voor iedereen Hoewel werkgelegenheid natuurlijk vooral door het bedrijfsleven gecreëerd dient te worden, loopt Rotterdam voorop met creëren van gesubsidieerde arbeidsplaatsen. Deze heetten voorheen Melkertbanen, banenpool of jeugdwerkgarantieplan en nu WIW- of I/D-banen. De in de jaren ’80 wegbezuinigde conducSP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

teurs, straatvegers en tunnelwachters zijn vervangen door mensen met een gesubsidieerde baan. De mensen die na een langdurige werkloosheid op deze manier weer aan de slag zijn gegaan hebben slechte arbeidsvoorwaarden en geen of nauwelijks toekomstperspectief. In tegenstelling tot de situatie van de jaren ’80 valt men niet onder een CAO en heeft men nauwelijks zicht op doorstroming naar een reguliere baan. De doorstroming die er plaatsvindt naar I/D-banen moet op vrijwillige basis geschieden. Gesubsidieerde banen mogen geen uitbuiting tot gevolg hebben. De werknemers van dit vaak nuttige en noodzakelijke werk hebben recht op fatsoenlijk loon en goede arbeidsvoorwaarden. Met andere woorden, gemeentelijk werkgelegenheidsbeleid mag niet leiden tot vooroorlogse werkverschaffing. Het geld dat nu in diverse banenregelingen wordt gepompt kan beter aan de diverse gemeentelijke diensten en instellingen worden gegeven. Via het Gemeentelijk Havenbedrijf en het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam biedt de gemeente bestaande en nieuwe bedrijven talloze faciliteiten. De SP is van mening dat de gemeente in ruil hiervoor het bedrijfsleven mag aanspreken op zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid. Anders gezegd: wanneer de gemeente investeringen doet ten behoeve van een bedrijf of bedrijfstak mag een 17

tegenprestatie in de vorm van werkgelegenheid geëist worden die daar tegenover staat. Het kan niet zo zijn dat de gemeente tweehonderd miljoen gulden in een grotendeels geautomatiseerde containerterminal investeert, zonder dat die investering een aantal langdurige reguliere arbeidsplaatsen oplevert. In situaties waarin honderden arbeidsplaatsen op het spel staan, zoals bij de havenarbeidspool SHB, dient de gemeente een actievere houding aan te nemen.

Jongeren Jongeren die werk doen dat vergelijkbaar is met het werk dat anderen doen, horen daarvoor ook gewoon betaald te worden. Het minimumloon moet daarom gaan gelden vanaf 18 jaar, evenals het recht op volwassen bijstand. Wie jonger is dan 18 jaar moet niet werken, maar naar school gaan.

Haven in gemeentehanden Via het Gemeentelijk Havenbedrijf (GHR) is de gemeente speler op de havenarbeidsmarkt met mogelijkheden om onnodige faillissementen en reorganisaties te voorkomen. De invloed van de gemeente op het GHR mag mede hierom niet kleiner worden.

Armoedebestrijding Rotterdam telt ongeveer 40.000 uitkeringsgerechtigden die een uitkering van de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SoZaWe) ontvangen. Een groot deel hiervan ontvangt een uitkering in het kader van de nieuwe Algemene Bijstandswet (nABW). SoZaWe zou een cruciale rol moeten spelen in de armoedebestrijding. Door de achterstanden in het toekennen van uitkeringen en andere problemen blijft deze rol van SoZaWe ondermaats. 18

Om de problemen bij SoZaWe op te heffen én er voor te zorgen dat er een daadwerkelijk begin wordt gemaakt met het bestrijden van de armoede, dienen de volgende maatregelen te worden uitgevoerd: ● De werkdruk bij SoZaWe moet sterk ver-

minderd worden. Dat kan door het bestaande werk efficiënter te verdelen, knelpunten in de personeelsbezetting op te heffen en vrijkomende arbeidsplaatsen als gevolg van de invoering van de 36-urige werkweek volledig te herbezetten. De huidige werknemers in gesubsidieerde banen moeten bij gebleken geschiktheid een vast dienstverband krijgen. Om deze maatregelen mogelijk te maken moet de gemeente het budget van SoZaWe structureel verhogen. ● De informatievoorziening van SoZaWe richting (nieuwe) cliënten moet beter. Het op grote schaal inzetten van intermediairs kan hiertoe bijdragen. De gemeente moet de koppeling van bestanden ten gunste van de mensen laten werken. Anders gezegd: wanneer iemand een uitkering komt aanvragen moet het met een druk op de knop duidelijk zijn voor welke andere regelingen hij of zij in aanmerking komt. De uitkering van jongeren moet aangevuld worden met de maximale toeslagen. De nABW biedt hier de mogelijkheid voor. ● Regelingen zoals de Koudetoeslag moeten categoraal uitgevoerd worden. De huidige uitvoering waarbij iedere cliënt op een omslachtige en bureaucratische wijze een aanvraag moet indienen zorgt voor een verhoging van de werkdruk en voor onevenredig hoge kosten. ● De gemeente moet bij de regering pleiten voor een verhoging van de minimuminkomens met ten minste 10 procent netto. ● De gemeente moet de bureaucratische belemmeringen wegnemen die een samenwerking tussen SoZaWe en andere diensten zoals Arbeidsvoorziening in de weg staan. Het komt SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

te vaak voor dat een cliënt van Arbeidsvoorziening een cursus krijgt aangeboden, waarvan later blijkt dat hij of zij deze cursus van SoZaWe niet mag volgen. ● De nABW moet ruimer toegekend worden. De sollicitatieplicht voor mensen ouder dan 57,5 jaar en alleenstaanden met kinderen in de leerplichtige leeftijd, dient te worden afgeschaft. Het gemeentebestuur kan dit samen met de gemeentebesturen van de andere grote gemeenten bepleiten bij de landelijke overheid. ● Langdurig werklozen moeten met behoud van uitkering de kans krijgen om zich om of bij te scholen. Arbeidsvoorziening moet de werkloze niet alleen bemiddelen bij opleidingen waarvoor zelf subsidie ontvangen wordt. Ook reguliere opleidingen moeten tot de mogelijkheden behoren, zowel voltijds als deeltijds.


19

20


6 Verkeer en vervoer Nederland en ook Rotterdam raakt overvol met auto’s en wegen. Op het openbaar vervoer wordt steeds verder bezuinigd met het argument dat dit veel te duur wordt. Daardoor worden lijnen opgeheven, frequenties verminderd en haltes opgeheven. Mensen worden zo afhankelijk gemaakt van een auto en de stad slibt dicht. De SP kiest voor een heel ander beleid, waarin de nadruk ligt op bevordering en uitbreiding van het openbaar vervoer, op fietsvoorzieningen en op een leefbare buitenruimte. Rijk en gemeente proberen het autorijden terecht te ontmoedigen. Maar maatregelen als verhoging van de benzineprijs en verhoging van de parkeertarieven leiden tot ‘automobilist pesten’, aangezien het alternatief, een steeds duurder openbaar vervoer, voor veel automobilisten geen echt alternatief is. Doelgroepenstroken zijn niet altijd wenselijk: het betekent meer ruimte voor asfalt, en daarmee meer ruimte voor automobiliteit.

openbaar vervoer Het openbaar vervoer moet bijdragen aan minder opstoppingen en kan dat ook heel goed. Tram-, bus- en metrolijnen moeten beter op elkaar aansluiten. Willen we de verkeersopstoppingen, de milieuoverlast en het aantal verSP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

keersongevallen terugdringen en tegelijkertijd de leefbaarheid en bereikbaarheid van de stad verbeteren dan kan dat alleen wanneer de gemeente de komende jaren inzet op fijnmazig netwerk van efficiënt, snel, comfortabel en toegankelijk (ook in prijs) openbaar vervoer. Een dergelijk openbaarvervoerssysteem is gecombineerd met gratis en bewaakte P&Rvoorzieningen bij OV-knooppunten en aan de rand van de stad een écht alternatief voor het autogebruik. Er moet een onderzoek komen naar de mogelijkheid van gratis openbaar vervoer binnen de ruit.

RET niet uit handen geven De plannen van de gemeente om de RET te verzelfstandigen zijn een slechte ontwikkeling. Teveel bus- en tramlijnen zijn al opgeheven. Verzelfstandiging betekent dat de RET niet langer een gemeentelijke dienst zal zijn, maar een zelfstandig bedrijf dat zich op de ‘markt’ staande moet houden, dit zal leiden tot ‘minder service, meer winst’. Dat heeft tot gevolg (zie de NS): achterstallig onderhoud, meer kans op ongelukken, minder lijnen, hogere werkdruk en daardoor weer een hoger ziekteverzuim. Uitbesteding van openbare buslijnen aan particuliere bedrijven moet worden afgewezen. 21

Vervoer van mensen centraal Bij het wijzigen van buslijnen dient beter naar de bewoners van de betreffende wijken geluisterd te worden. Op minder drukke lijnen en diensten kunnen zo nodig minibussen ingezet worden. Op drukke lijnen en diensten (bijvoorbeeld in de spits) moeten grotere bussen ingezet worden om iedereen een zitplaats te kunnen bieden. De toegankelijkheid van het openbaar vervoer voor gehandicapten moet in overleg met de gehandicaptenorganisaties worden verbeterd. Het plan TramPlus, waarin de uitbreiding van het tramnet in buitenwijken en randgemeenten wordt betaald met een forse uitdunning van het tram- en busnet in de dichtbevolkte oude wijken, dient drastisch te worden herzien. Zeker in de oude wijken behoren de trams tot de woonkwaliteit, en kunnen bus en metro hun rol niet overnemen. Naast verbeteringen en uitbreidingen van het tramnet dienen daarom ook minder rendabele lijnen te blijven bestaan. Fijnmazigheid van het openbaar vervoernet mag niet leiden tot overlast voor de woonomgeving zoals nu het geval lijkt bij de plannen rondom het nieuwe Centraal Station en de ongewenste bouw van het Randstadrail station Statenweg.

meente de organisatoren en aanbieders van openbaar vervoer verplicht om combikaarten aan te bieden, entree plus een openbaar vervoersbewijs. Daarnaast moeten organisatoren verplicht worden om in alle aankondigingen in advertenties en op billboards de bereikbaarheid van het evenement met openbaar vervoer te vermelden.

Meer 30 km-zones In de binnenstad en in woonstraten moeten de voorrangsregels worden omgedraaid. Dus voetgangers eerst, dan fietsers en pas op het laatst de auto. Deze regels zouden bijvoorbeeld moeten gelden in alle huidige 30 kmzones. Om de wijziging van de voorrangsregels op voldoende schaal effectief te maken, moet het aantal 30 km-zones drastisch uitgebreid worden

Fietsen

Daarbij lijkt het alsof de plannen makers bewust alle problemen op het gebied van openbaar vervoer hebben verschoven naar de Noordkant (Provenierszijde) van het station. Vergroting van de zones en de halte-afstanden in dichtbevolkte stadsdelen is ongewenst. De SP wil binnen de gehele ruit één zone waarin gratis gebruik gemaakt kan worden van al het openbaar vervoer.

Het fietspadennet van Rotterdam kan beter, blijkt uit onderzoek van de fietsersbond, en wat ons betreft wordt het ook sterk uitgebreid. In de binnenstad moet de doorstroming van fietsers in vergelijking met het autoverkeer verbeterd worden. Er moeten meer voorzieningen voor fietsers komen, zoals gratis bewaakte fietsstallingen en fietsklemmen. Ook moet de gemeente werken aan zoveel mogelijk autovrije fietsroutes. Al deze extra voorzieningen zullen er toe leiden dat in het woon-werkverkeer bij afstanden tot tien kilometer vaker de fiets gebruikt zal worden. Het onderhoud aan trottoirs en fietspaden moet sterk verbeterd worden.

Combikaart

Voorheen Zestienhoven

Organisatoren van (grootschalige) evenementen moeten parkeeroverlast in de omliggende wijken voorkomen. Dat kan wanneer de ge-

Omdat de aanwezigheid van luchthavens hun omgeving onleefbaar maakt door lawaai, stank en onveiligheid worden overal in het buiten-

22


land luchthavens op grotere afstand van steden geplaatst. Schiphol ligt op een goede afstand van Rotterdam, maar is wel overlastgevend voor die eveneens dichtbevolkte omgeving. De SP is tegen de handhaving of uitbreiding van Rotterdam Airport; het vliegveld is economisch niet nodig en bezorgt de omwonenden een hoop lawaai en stankoverlast. Rotterdam Airport (voorheen Zestienhoven) dient zo snel mogelijk gesloten te worden. De vrijkomende ruimte kan benut worden voor woningen en bedrijven, waardoor de polders Schieveen en de volkstuinen in de Blijdorpse polder hiervoor niet opgeofferd hoeven te worden.

Autovrije dag Minimaal eens per jaar wordt er een autovrije dag georganiseerd. Middelen en vergunningen moeten hiervoor goed begeleid worden, zodat bewoners en organisaties in hun buurt activiteiten op straat kunnen opzetten, waar doorgaans de ruimte niet voor is. De RET moet die dag, indien nog niet gratis, voor sterk gereduceerd tarief rijden.


23

24


7 Ruimtelijke ordening Meer dan in de meeste andere grote steden is in Rotterdam ruimtelijke ordening altijd een kwestie van geld geweest. De belangen van onder andere havenbaronnen en grondspeculanten maakten lange tijd uit wat en waar er gebouwd werd. Zij bekommerden zich er niet om hoe de inwoners van onze stad behoorlijk zouden kunnen leven zonder overlast, in een gezonde omgeving, met voorzieningen dicht bij huis en met een goed openbaar vervoer. Verzet vanuit de samenleving heeft in de jaren ’20 en ’30 tuindorpen en betere arbeiderswijken opgeleverd, en in jaren ’70 de stadsvernieuwing. Sinds vijftien jaar zien we weer een terugval naar de oude toestand: particuliere investeerders bepalen in toenemende mate wat en waar er wordt gebouwd.

bouw of andere prestigeprojecten. Het huren van een volkstuin mag door prijsverhogingen van gemeentewege geen luxe worden. Een ander voorbeeld is de wijkvisie Lage Land, waarbij honderden woningen in de sociale sector moeten wijken voor economische macht. De belangen van de bevolking zijn wat de SP betreft groter dan die van de projectontwikkelaars en corporaties die zich steeds meer als zodanig gaan gedragen. De SP staat zeer kritisch tegenover de herinrichtingsplannen van het Zuiderpark. Natuurlijk is ook de SP van mening dat het park een grondige opknapbeurt verdient, hierbij lettend op de wensen van deze tijd. Echter, de hoge kosten en de onduidelijkheid over de gefaseerde invoering maken het plan op voorhand wankel.

Bewoners centraal

Voldoende groen

In het huidige gemeentelijke apparaat is de ruimtelijke ordening nauw verbonden met en ondergeschikt gemaakt aan economische belangen. Dit komt tot uiting in het Ruimtelijk Plan Rotterdam 2010, het ambitieuze plan van het college. Dit plan is er alleen maar om ruimte te creëren voor prestigieuze projecten en gaat ten koste gaat van 1500 volkstuinen en daarmee van veel groen in de stad. Volkstuinen mogen niet worden opgeofferd aan kantoor-

Groenvoorzieningen zijn de longen van een stad. Rotterdam kent met name in de binnenstad en de ‘oude wijken’ veel te weinig openbaar groen. Regelmatig worden er wel plannen gemaakt, maar tot uitvoering komt het nooit. Een voorbeeld is de gevangenis aan de Noordsingel. Al ruim twintig jaar bestaan er plannen om de gevangenis te slopen. Op die plaats zou dan ruimte vrijkomen voor een wijkparkje voor het Oude Noorden en de Agniesebuurt.


25

De gevangenis staat er nog. De SP kiest met de bewoners voor een broodnodige uitbreiding van het groen. Het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam legt aan deelgemeenten op om woningbouw of bouw van utiliteitsgebouwen op groene plekken toe te laten. Deze verdichting leidt er toe dat door de omwonenden gewaardeerd gebruiksgroen binnen de wijken verdwijnt. Zo worden woon- en leefgenot van wijkbewoners opgeofferd aan de kille cijfers van de Coolsingel. De SP is ervoor dat iedere wijk een behoorlijk stuk openbaar groen krijgt. Eventueel kunnen daarvoor afgeschreven woonblokken of bedrijfsgebouwen in dichtbevolkte wijken worden gesloopt en omgevormd.

Leefbare stad Rotterdammers moeten zich weer lekker gaan voelen in de stad en in hun buurt. Daarom moet de stadsvernieuwing en het beheer van de wijken de hoogste prioriteit hebben. Voor de leefbaarheid van wijken is het belangrijk dat niet de ‘markt’ bepaalt hoe een wijk eruit gaat zien, maar de bewoners zelf. In Rotterdam, waar al veel moois is gesloopt, verdient behoud van resterende karakteristieke oude stadsbeelden extra aandacht. De aandacht voor de woonomgeving moet worden versterkt. Voor goede straatverlichting, voor het behouden en aanplanten van bomen, voor afvalbakken en voor zitbanken moet meer geld beschikbaar komen. Rotterdam moet meer reclame maken voor het gratis klachtennummer 0800-1545. De bewonersorganisaties moeten zo veel mogelijk invloed krijgen op inrichting en beheer van de buitenruimte.

Dure plannen Rotterdam heeft in de afgelopen jaren veel geld besteed aan prestigeprojecten, zoals de Erasmusbrug, het nieuwe Luxor, dure woningen aan de nieuwe Maas, enzovoort. Investe26

ren in verbetering van de stad moet veel meer ten goede komen aan alle mensen. Behoud van winkelvoorzieningen in de buurten is beter dan concentratie van winkels in grote dure centra. Alle uitbreidingsplannen in de Rijnmond Tweede Maasvlakte, Havenplan 2010, Rotterdam Mainport, die een verhoging van de milieubelasting tot gevolg hebben, worden door de SP afgewezen.

Ruimte benutten Binnen de bestaande haven- en bedrijfsterreinen is nog voldoende ruimte beschikbaar omdat veel bedrijven door een te goedkope gronduitgifte te ruim in hun jasje zitten. Het vele geld dat nu beschikbaar wordt gesteld voor de aanleg van de Tweede Maasvlakte kan anders en vooral beter besteed worden. Ook worden veel onbenutte terreinen door bedrijven vastgehouden omdat ze de sanering van door hun toedoen ontstane bodemverontreiniging niet willen betalen. Voordat er gesproken kan worden over een eventuele uitbreiding ten gunste van economische groei, moeten eerst de bestaande gevallen van grootschalige milieuvervuiling aangepakt worden. In de binnenstad kan de verkeersdruk en de parkeerdruk verminderd worden door een betere afstemming van wonen en werken.

Erfpacht Grondspeculatie moet worden voorkomen door alle grond in erfpacht uit te geven. De overheid moet snel meer wettelijke bevoegdheden krijgen om grondspeculatie tegen te gaan. Dit leidt tot onnodige prijsstijgingen van de grond. Een maatregel om dit tegen te gaan is het terugdringen van de ruimtebehoefte voor verstedelijking.


8 Milieu De producent moet verantwoordelijk gemaakt worden voor zijn product tot en met de afvalfase. In feite is afvalverwerking een maatschappelijk probleem en de kosten ervan moeten dan ook niet op de huishoudens verhaald worden. Huishoudens produceren geen afval, maar houden dat over. Slechts de gemeentelijke kosten van inzameling moeten in de tarieven verwerkt worden. Overige kosten van verbranding, scheiding en recycling zullen uit de algemene middelen betaald moeten worden. Zij zijn namelijk een direct gevolg van een falend overheidsbeleid.

Schone stad In grote delen van de oude wijken wordt weer twee keer per week het huisvuil opgehaald. Dat is mede te danken aan de inzet van de SP. De vuilcontainers die in grote delen van de stad zijn of nog worden geplaatst, moeten minimaal twee keer per week worden geleegd, en vaker als dat nodig blijkt. De biobakken moeten in de hele stad minstens eenmaal per week worden geleegd. Zwerfvuil op straat en in het groen leidt mede tot verloedering van de stad. Regelmatig opruimen van dit vuil zorgt ervoor dat slecht voorbeeld niet doet volgen. SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

Glas, papier en groenafval apart De gemeente Rotterdam loopt steeds verder achter op de landelijke ontwikkelingen van gescheiden inzameling van huisvuil. De SP is een voorstander van gescheiden inzameling, wanneer gegarandeerd is dat de apart ingezamelde reststoffen nuttig hergebruikt worden. Gescheiden inzameling in Rotterdam kan bevorderd worden door in de dichtbebouwde wijken milieueilanden of afvalparkjes in te richten. Weinig afval overhouden moet voorop staan, dat vermindert de kosten van gescheiden inzameling. Papier- glas- en andere containers dienen regelmatig geleegd te worden. De gemeente moet de minister van VROM verzoeken de papier- en glasindustrie verantwoordelijk te maken voor de inzameling van oud papier en eenmalig glas. De inwoners van Rotterdam houden deze materialen in hoge mate apart, maar weten niet dat de gemeente aan de oud papierhandel en de glasinzamelingsbedrijven een forse huur moet betalen voor de inzamelcontainers. Zo komen de papier- en glasindustrie aan vrijwel gratis grondstof en subsidieert de gemeente de papier- en glasindustrie.

27

Milieuboekhouding

Milieu en gezondheid

De SP is van mening dat alle Rotterdamse productiebedrijven een boekhouding van verwerkte en geproduceerde stoffen moeten gaan bijhouden zodat betere controle mogelijk wordt en illegaal wegwerken tot het verleden gaat behoren. De legeskosten van vergunningen moeten volledig in rekening gebracht worden, evenals eventuele financiële schade aan het milieu. Bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken, opslaan en/of overslaan moeten ver van woonwijken worden gesitueerd. De opslag van chemicaliën dient gescheiden te gebeuren. Gevaarlijke stoffen dienen zo dicht mogelijk geproduceerd te worden in de directe nabijheid van het gebruik en/of de verwerking. Daardoor kan het transport ervan over spoor, weg en water sterk worden verminderd, dan wel worden voorkomen. Het transport van giftige en brandbare stoffen over het spoor door de stad heen dient tot nul terug gebracht te worden. De Chloortrein van AKZO kan en moet gestopt worden. De inwoners van Rotterdam hebben het recht op periodieke informatie en inspraak over wat er in hun omgeving aan gevaarlijke stoffen langskomt. Daarvoor dient er een gevarenkaart voor Rotterdam te komen die als basis dient voor de rampenbestrijdingsplannen.

Een aantal milieufactoren, zoals verontreiniging van de buitenlucht, geluidshinder, bodem- en oppervlaktewaterverontreiniging kunnen een negatief effect hebben op de gezondheid van mensen. Drinkwater is in Nederland doorgaans van goede kwaliteit, wel is er een risico op besmetting met de Legionellabacterie. Ook in Rotterdam staan mensen op veel plaatsen bloot aan schadelijke milieufactoren. Bijvoorbeeld luchtverontreiniging, lawaai- en stankoverlast, veroorzaakt door Rotterdam Airport. Of de geluidshinder en nog erger de luchtverontreiniging voor de bewoners van Overschie vanwege de A13. Hetzelfe geldt voor de omwonenden van de A20. Te denken valt aan de schadelijke effecten van fijn stof; de A13 schaadt de gezonheid van de bewoners net zoveel als het passief meeroken van zeventien sigaretten per dag. Met name mensen met luchtwegaandoeningen zijn extra gevoelig voor deze effecten.

Asbest Dankzij de SP is er een informatiepunt Asbest gekomen. Alle in eigendom van de gemeente zijnde gebouwen worden onderzocht op de aanwezigheid van asbest. Eventueel aangetroffen asbest dat in slechte staat verkeert en daardoor gevaar voor de in het pand werkende personen oplevert, moet direct verwijderd worden.

28

Per direct moeten er maatregelen genomen worden om de leefbaarheid voor de bewoners te vergroten; een integrale aanpak met maatregelen zowel op en om de weg als in de wijk. Gedacht kan worden aan meer bomen en groen rondom de snelwegen om lawaai te absorberen en fijn stof uit te filteren, bijvoorbeeld in de vorm van ‘groene overkluizingen’. Maar bovenal moet zo snel mogelijk een verbindingsweg komen tussen de A13 en de A16 langs de Doenkade, zodat de drukke A13 en A20 door de stad ontlast kunnen worden. Bij de kruising van de verbindingswegen met Randstadrail moet een P&R-voorziening komen, zodat automobilisten daar kunnen overstappen op het openbaar vervoer. De A13–A16 verbinding dient ondertunneld te worden bij het Bergse Bos. Voor de aanpak van schadelijke milieufactoren SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

moet het voorzorgprincipe gelden. Anders dan bij werk gaat het bij buitenmilieu ook om gevoelige groepen zoals kinderen, zwangere vrouwen, ouderen en chronisch zieken. Verder moeten nieuwe beleidsmaatregelen vooraf bekeken worden op milieu- en gezondheidseffecten. De GGD moet voldoende ruimte krijgen voor de uitvoering hiervan. Klachten van burgers bij optredende milieu-incidenten dienen altijd serieus genomen te worden. Risicobedrijven moeten uit woonwijken verdwijnen. Om dit zo snel mogelijk te bereiken moeten, onder begeleiding van de landelijke overheid, alle gemeenten een veiligheidssaneringsplan opstellen, waarin wordt aangegeven wanneer welke bedrijven verplaatst gaan worden. De risico’s die een bedrijf voor de omgeving oplevert, moeten goed zichtbaar en met duidelijke symbolen op het bedrijf worden aangegeven en aan omwonenden op schrift bekend gemaakt worden, samen met instructies voor noodgevallen.


29

30


9 Zorg De gezondheidssituatie van de Rotterdammers kan aanzienlijk worden verbeterd indien de sociaal economische verschillen worden teruggebracht. Arme mensen sterven gemiddeld 3,5 jaar eerder en leven gemiddeld twaalf jaar in slechtere gezondheid. Inwoners van grote steden en dan vooral de bewoners van achterstandswijken zijn minder gezond dan de inwoners van de rest van Nederland. Dit blijkt uit het RIVM-rapport ‘Gezondheid in grote steden’ uit 2001. Zo ligt de sterfte in de grote steden ruim 11 procent hoger dan elders. De kans om voor het 65ste jaar te overlijden is in een achterstandswijk 50 procent groter dan in een welgestelde wijk. Om hier verandering in te brengen zullen slechte woon-, werk en leefomstandigheden moeten worden aangepakt. De gemeente kan hierin een belangrijke rol spelen door een belangrijke rol toe te kennen aan de openbare gezondheidszorg en lokaal gezondheidsbeleid. Voorkomen is beter dan genezen. Alle gemeentelijk beleid moet vooraf getoetst op gezondheidseffecten. De Gemeentelijke Gezondheids Dienst moet, in samenwerking met de eerstelijnszorg een actievere rol spelen in het opsporen en bestrijden van gezondheidsbedreigende woon- en werken leefomstandigheden. Het opstellen door de GGD van een gezondheidskaart om de belangrijkste probleSP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

men op het gebied van openbare gezondheidszorg te signaleren is daarbij onmisbaar. De GGD moet worden ondersteund met voldoende financiële middelen om haar programma’s volledig te kunnen uitvoeren.

Jeugdgezondheidszorg Op korte termijn komt ook de 0-4 jarigenzorg onder regie van de gemeenten. De gemeente Rotterdam wordt hiermee verantwoordelijk voor de gehele jeugdgezondheidszorg van 0 tot 19 jaar. Behalve uitvoering van het wettelijk basispakket zal de Rotterdamse jeugdgezondheidszorg een flinke extra inspanning moeten leveren. Immers, een groot deel van de Rotterdamse jeugd groeit op in arme gezinnen met negatieve gevolgen voor de gezondheid en ontwikkeling. Daarom moeten preventieve gezondheidszorgonderzoeken bij de schoolgaande jeugd worden opgevoerd, evenals preventieve huisbezoeken. Behalve herinvoering van de preventieve tandzorg moet de gemeente het voortbestaan van de jeugdtandzorg Rotterdam zoveel mogelijk ondersteunen. Immers, de groep jeugdigen (doorgaans allochtone kinderen) met achterstallig gebitsonderhoud wordt steeds groter. Volgens ramingen (van Sociale Zaken en Werkgelegenheid –SoZaWe-) en het Centrum 31

voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) bedraagt het aantal huishoudens in Rotterdam met een inkomen rond het sociaal minimum, dat wil zeggen tot 125 procent van het minimuminkomen, circa 84.550. Dat betekent volgens gemeentelijke berekeningen dat in Rotterdam 49.550 thuiswonende kinderen (35 procent van het totaal aantal kinderen) in arme gezinnen opgroeien. De armoede moet structureel worden bestreden. Tussentijds verdienen de gemeentelijke interventieteams alle steun om effectief hulp te verlenen bij armoedegerelateerde gezondheidsproblemen. Actieve opsporing en bevoegdheden zoals dat in Breda gebeurt, heeft daarbij de voorkeur. Ongezonde leefgewoonten ontstaan voor een belangrijk deel in de schoolleeftijd. GGD en onderwijs dienen de handen aaneen te slaan en gezamenlijk het project ‘gezonde scholen’ breed te verwezenlijken.

Eerstelijnszorg Het huisartsen en tandartsentekort manifesteert zich al met name in de armere wijken in Rotterdam. In deze wijken is sprake van een cumulatie van sociale, psychische en medische problemen. Juist hier moet dus de toegankelijkheid van de zorg worden verbeterd. De gemeente kan de vestiging van huisartsen en tandartsen stimuleren met specifiek beleid. Daarnaast moeten integrale wijkteams worden gestimuleerd. Het project ‘Zorgimpuls’ dat door de GGD in Noord en Feijenoord is opgezet is hier een goed voorbeeld van en dient zo snel mogelijk in alle achterstandswijken te worden ingevoerd. Dit leidt tot een toegankelijker zorg en verlaging van de werkdruk van de eerstelijnswerkers.

Ziekenhuis- en ambulancezorg Met de schaalvergroting dreigt de menselijke maat verloren te gaan. Voorkomen moet 32

worden dat fusies en financiële tekorten leiden tot sluiting van kleine ziekenhuizen. De gemeente Rotterdam moet waar mogelijk het behoud van kleine ziekenhuizen ondersteunen. In de ambulancezorg telt elke minuut. Ambulances moeten binnen 15 minuten na melding ter plekke kunnen zijn. De ambulancedienst hoort zoveel mogelijk paraat te zijn en daarvoor dus voldoende middelen te hebben. GGD en ambulances moeten voldoende zijn toegerust om hun taken in het kader van GHOR voldoende aan te kunnen.

Zorgwekkende zorgmijders In Rotterdam bevindt zich een vrij grote groep mensen met ernstige, complexe problemen. Het gaat om mensen die verstoken blijven van hulpverlening, zichzelf verwaarlozen, verslaafd zijn, in een sociaal isolement verkeren, in de war zijn, overlast veroorzaken of een zwervend bestaan lijden. Naar schatting gaat het in Rotterdam om een groep van zo’n tweehonderd mensen. Het instellen van een stedelijk ‘klantenoverleg’ (zorgnetwerk) door de GGD verdient alle steun. Alle betrokken hulpverleners moeten samenwerken om ervoor te zorgen dat deze mensen de hulp krijgen die ze nodig hebben. Hierbij moet vooral worden gewerkt met motivatie en drang en soms met (ambulante)dwangzorg. Er moeten duidelijke meldpunten komen waar verdenkingen, van mensen die zich verwaarlozen of verloederen, gemeld kunnen worden. Veel Rotterdammers worden geconfronteerd met onvoldoende zorg. Wachtlijsten voor ziekenhuizen, thuiszorg, gehandicaptenzorg en ouderenzorg. Met name in Rotterdam zijn grote tekorten wat betreft de intramurale gezondheidszorg. De SP is van mening dat de gemeente niet aan de zijlijn moet blijven staan, terwijl duizenden Rotterdammers niet de zorg krijgen die SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

ze verdienen. Rotterdam dient met klem te protesteren tegen door ‘Den Haag’ opgelegde tekorten.

Gehandicaptenzorg Mensen met een handicap moeten zich welkom voelen in Rotterdam. Mensen met en zonder handicap dienen een gelijkwaardige plaats in de samenleving te hebben en moeten over gelijke kansen beschikken. De gemeente heeft de taak er aan te werken dat mensen met een handicap dezelfde rechten, plichten en mogelijkheden krijgen als een ander. Het beleid voor mensen met een handicap moet tot stand komen in overleg met de gehandicapten en gehandicaptenorganisaties (VGR, cliëntenpanel, enzovoort) zelf.

Een toegankelijke samenleving

richting. Mensen moeten op een eenvoudige en snelle wijze aan de voor hun geschikte voorzieningen komen. Het uitvoerings- en verstrekkingenbeleid moet regelmatig worden geëvalueerd en zonodig aangepast. Het aanbod van toegankelijke woningen moet beter aansluiten op de vraag, mensen moeten zelf een stem hebben in de te kiezen oplossing, aanpassing van de woning moet gaan vóór gedwongen verhuizing. Vervoer op maat moet beter en dient in samenspraak met de gebruikers geëvalueerd te worden. Naast deze collectieve voorziening zullen veel mensen ook individuele voorzieningen nodig hebben, zoals autoaanpassingen of een taxikostenvergoeding. Het vervoer van leerlingen met een handicap naar het speciale en het reguliere onderwijs moet op een veilige en individueel aangepaste manier gebeuren. Er moet een onafhankelijk onderzoek komen naar de veiligheid van het openbaar vervoer.

De samenleving dient in brede zin toegankelijk en bereikbaar te zijn voor mensen met een handicap. Gebouwen met een publieke functie moeten voor iedereen bereikbaar en toegankelijk zijn. De gemeente moet zelf het goede voorbeeld geven door de gemeentelijke gebouwen optimaal toegankelijk te maken. Bij verstrekkingen van vergunningen en subsidies moet de toegankelijkheid als belangrijke voorwaarde worden meegenomen. Het gehele openbaar vervoer moet in 2010 toegankelijk zijn.

Voorzieningen Mensen moeten gewoon krijgen wat ze nodig hebben, niet meer maar ook niet minder. Het gaat immers om noodzakelijke voorzieningen. In de WVG zullen de wettelijke aanspraken moeten worden vastgelegd. Het vastleggen van een landelijk protocol waarin precies staat omschreven op welke voorzieningen gehandicapten recht hebben, is een stap in de goede SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

33

34


10 Verslaving en overlast De verslaving aan drugs en de problemen die daarmee samenhangen kunnen alleen worden bestreden door de oorzaak van de verslaving aan te pakken. Het huidige beleid is er op gericht om slechts de overlast die verslavingen veroorzaakt te bestrijden. Goed beleid begint met meer aandacht voor preventie, gekoppeld aan bestrijding van verslaving en misbruik én bestrijding van overlast. Het gebruik van en handel in harddrugs wordt door de overheid nog steeds gedoogd. De rekening van dit beleid komt helaas terecht bij de inwoners van enkele stadswijken waar onleefbare buurten zijn ontstaan zoals de Millinxbuurt en Spangen.

Bewoners De internationale drugshandel heeft zich genesteld in Rotterdam, waardoor hier nu vier keer zoveel dealpanden bestaan als nodig zouden zijn om de Rotterdamse gebruikers in hun behoefte te voorzien. De overheid dient sneller dan nu het geval is te reageren op klachten van buurtbewoners over overlastgevende dealpanden. Grootschalige veegacties zoals de ‘operatie Victor’ in de Millinxbuurt in het verleden lossen het drugsprobleem niet op maar verplaatsen het probleem eenvoudigweg naar andere buurten en zorgen voor de ene buurt SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

alleen voor een tijdelijke verlichting. Volgens de SP kan alleen een aanpak bij de bron helpen. Een betere voorlichting over de risico’s van alle drugsgebruik (inclusief alcohol) is daarbij noodzakelijk.

Drugsverkoop Bereikbaarheid en openlijk gebruik van drugs moet worden teruggedrongen. Toename van het aantal coffeeshops dat softdrugs verkopen moet worden tegengegaan door het vaststellen van een maximum aantal per buurt. Ongewenste concentratie van coffeeshops dient te worden bestreden. In de buurt van scholen en buurthuizen moeten coffeeshops verboden worden. Coffeeshops waar harddrugs worden verhandeld en waar softdrugs aan minderjarigen worden verkocht moeten onmiddellijk en definitief worden gesloten. De harddrugdealers zijn criminelen en kunnen niet hard genoeg aangepakt worden.

Gebruikers De SP is er vanuit een oogpunt van volksgezondheid tegen dat het gebruik van drugs, en zeker van harddrugs, ‘normaal’ gevonden gaat worden. Vanuit die opvatting zijn we kritisch over experimenten met gebruikersruimten. 35

Het door de overheid in het geniep droppen van grootschalige voorzieningen in de wijken is ongewenst. Scheiding van dag- en nachtopvang leidt tot grote overlast voor de omwonenden. Kleinschalige bewonersinitiatieven om de in hun wijk levende dakloze verslaafden in huizen onder te brengen en begeleiding door SoZaWe en GGD te organiseren, zoals in Spangen, kunnen daarentegen zinvol zijn als die het perspectief bieden dat verslaafden daardoor betere mogelijkheden krijgen om terug te keren in de samenleving. Hetzelfde geldt voor het ‘zorgtraject’ dat verslaafde prostituees van de Keileweg op het moment wordt aangeboden. Wel blijft de SP van mening dat de toestanden op de Keileweg mensonterend zijn. Voorkomen moet worden dat zulke voorzieningen alleen in arme wijken ontstaan, en dat die daarmee opdraaien voor de opvang van verslaafden uit rijke buurten en randgemeenten.

Maatschappelijke opvang Ons land wordt steeds rijker maar het aantal dak- en thuislozen groeit, ook in Rotterdam. De schatting is nu dat er tussen 3500 en 5000 dak- en thuislozen in onze stad rondlopen. Er lopen steeds meer mensen op straat die gewoon zorg nodig hebben maar buiten de boot vallen. Een van de oorzaken is de vermaatschappelijking van de zorg (mensen moeten zoveel mogelijk buiten de instellingen wonen) zonder dat er een sluitend netwerk van voorzieningen is gecreëerd om deze mensen vervolgens goed op te vangen. Een andere oorzaak is het tekort aan plaatsen voor psychiatrische patiënten, zeker in Rotterdam. Een gevolg is dat de mensen die in de maatschappelijke opvang terecht komen, steeds meer en zwaardere zorg nodig hebben. Tegelijkertijd zijn de kosten van de opvang gestegen door wettelijke maatregelen, zoals brandveiligheid 36

en gestegen CAO-kosten. De werkdruk van de medewerkers is enorm toegenomen en de veiligheid voor personeel en medewerkers kan niet langer worden gegarandeerd. De gemeente heeft een zorgplicht. Dat betekent dat zij voldoende middelen moet verschaffen; om het tekort aan opvangplaatsen op te heffen; voor fatsoenlijke opvang; aanpak van de werkdruk; inzet van professioneel personeel en uitvoering van de CAO en wettelijke maatregelen. Indien de Rijksmiddelen hiertoe onvoldoende zijn, zal de gemeente bij het Rijk moeten aandringen op meer middelen. Ondertussen kan zij haar meest kwetsbare burgers niet in de kou laten staan. Onder zorgplicht moet ook worden verstaan het voorkomen dat mensen op straat terecht komen, bijvoorbeeld vanwege huurschulden, en het verbeteren en een bijdrage leveren aan het dichten van de gaten in de geestelijke gezondheidszorg en de jeugdzorg. De zorgplicht eindigt niet bij bed, bad en brood. Er moet tevens hard aan gewerkt worden om dak- en thuislozen zo snel mogelijk weer een plek te laten vinden in de maatschappij. De gemeente zal hiervoor meer moeten investeren in doorstroom en resocialisatie. Om haar zorgplicht goed in te kunnen vullen zal op korte termijn onderzoek uitgevoerd moeten worden naar het aantal dak- en thuislozen. Maar ook zal onderzocht moeten worden hoe de samenstelling van deze groep is. Dit om in de toekomst te kunnen zorgen voor de juiste zorg en een goede manier van preventie.

Overlast De SP vindt dat het moet gaan om meer dan het alleen maar terugdringen van de overlast. Wanneer de overheid op grote schaal gebruikersruimten opent, bestendigt zij het drugsgebruik in plaats van dat zij het probleem bij de wortels aanpakt. Tijdelijke verstrekking van drugs op medische basis of ter verbeteSP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

ring van de leefomstandigheden van verslaafden kan onder specifieke voorwaarden worden toegestaan. Verstrekking met als enig doel maatschappelijke overlast te beperken is niet aanvaardbaar. In de hulpverlening aan verslaafden moet naast afkicken perspectief op resocialisatie geboden worden door scholing of werk. Nederland is geen eiland en vrije verkoop van harddrugs zal verslaafden uit heel Europa aantrekken met alle gevolgen van dien.

strijden wordt ongeloofwaardig, als diezelfde overheid op andere manieren het gokken juist weer stimuleert.

Gokken Gokverslaving is één van de snelst stijgende vormen van verslaving in ons land. Met name jonge mensen worden door de ‘glitter’-machines aangetrokken. Bij velen van hen leidt dat tot gokverslaving. Is bij drugsverslaving het grote probleem dat de drugs illegaal worden aangevoerd en de handelaren veelal niet te pakken zijn, bij de gokverslaving heeft de gemeentelijke overheid wel de mogelijkheid om het probleem bij de bron aan te pakken. Immers, het is de gemeentelijke overheid zelf die een vergunning moet afgeven voor het plaatsen van kansspelautomaten. De gemeente beschikt op die grond over effectieve middelen om het aantal kansspelautomaten te verminderen in cafés, kantines, cafetaria’s, etc. Hoewel het gokkastbeleid de afgelopen jaren strenger is geworden, moet de gemeente het aantal vergunningen voor amusementshallen drastisch terugbrengen en verbieden dat in de zogeheten laagdrempelige horeca zoals snackbars en in sportkantines kansspelautomaten worden geplaatst. Daartegenover is het des te merkwaardiger dat de rijksoverheid in wezen het gokken stimuleert door onder meer de verkoop van krasloten en andere loterijen en daar ook ruimschoots reclame voor maakt. Een beleid dat er op gericht is om de gokverslaving juist te beSP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

37

11 Veiligheid Criminaliteit begint in het algemeen in het klein met minder sociaal gedrag. In een maatschappij waarin het principe ‘iedereen voor zich’ gemeengoed is geworden, krijgt asociaal gedrag vrij spel. Correcties op minder sociaal gedrag worden in eerste instantie bijgebracht in het dagelijks leven, in de omgang van mensen met elkaar. Maar zodra de opvatting overheerst dat iedereen zich beter alleen met zichzelf kan bemoeien, zal asociaal gedrag leiden naar ‘het recht van de sterkste’. Door de verharding van de maatschappij (door een terugtrekkende overheid) kan minder sociaal gedrag uitmonden in veel voorkomende criminaliteit en zware misdaad.

Blauw De politie moet ten alle tijde door burgers te hulp geroepen kunnen worden. Dit kan mede bereikt worden door meer wijkgericht werken, met voor de wijk aanspreekbare agenten en kleinschalige wijkgerichte politiebureaus. De praktijk in Rotterdam is echter anders. Het college heeft onder de noemer Directe Hulp Verlening (DHV) juist politieposten gesloten. De SP heeft hier tegen geageerd en zal dit blijven doen. Door de administratieve werkzaamheden van de politie verder te vereenvoudigen, zal er meer tijd overblijven voor het straat- en wijkwerk. 38

Voorkomen is beter dan genezen Onveilige of enge plekken moeten zo snel mogelijk in samenwerking met alle betrokken gemeentelijke diensten aangepakt worden. Het bestrijden en voorkomen van de zogenaamde ‘kleine’ criminaliteit en vandalisme, is het nemen van een voorschot op de toekomst. De SP is van mening dat, in samenwerking met het onderwijs, misdaadpreventie een hoge prioriteit moet krijgen.

Straffen Een goed woon-, werken leefklimaat neemt al veel oorzaken van veel voorkomende criminaliteit weg. De overheid moet professionele criminelen hard aanpakken en economisch onschadelijk maken. Het bureau Halt moet mogelijkheden krijgen om meer mensen die veroordeeld zijn voor een klein vergrijp maatschappelijk nuttig werk te laten verrichten. Gevangenisstraffen mogen geen vergelding zijn, maar moeten leiden tot een terugkeer in de samenleving, zonder dat daarmee de veiligheid voor de samenleving in het geding komt.


12 Ouderen De ouderen van nu, zijn de mensen die Rotterdam hebben opgebouwd. De samenleving heeft de plicht ervoor te zorgen dat ouderen een fatsoenlijke en verzorgde oude dag kunnen genieten. Uitgangspunt van het ouderenbeleid moet zijn ouderen zoveel mogelijk en zo lang mogelijk zelf de regie over hun leven te laten en hun eigen keuzes te laten maken. Echter: hoe smaller de portemonnee hoe minder er te kiezen valt. De gemeente moet hier bijsturen. De inspraak van ouderen over veranderingen binnen hun leefomgeving moet sterk verbeterd worden. Dat kan door ouderenbonden en ouderenorganisaties meer te betrekken bij de vormgeving en uitwerking van het ouderenbeleid.

Zorg De meeste ouderen willen het liefst zo lang mogelijk zelfstandig en in hun vertrouwde omgeving blijven wonen. De gemeente moet daarom zorgen voor een sluitend netwerk van voorzieningen voor alle zorg thuis. Alle zorgen welzijnsvoorzieningen (thuiszorg, WVG, hulpmiddelen, alarmering, tafeltje dekje, klussenhulp) moet onder een regeling ‘zorg thuis’ worden gebracht. De preventieve zorg moet worden uitgebreid. Met huisSP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

bezoeken door eerstelijnszorgverleners kunnen gezondheids- en sociale problemen voorkomen of vroegtijdig opgespoord worden. Ouderen moeten een beroep kunnen doen op de thuiszorg zonder wachttijden en zonder dat ze vanwege tekorten minder zorg krijgen dan nodig. Voor de thuiszorg bestaat een wettelijke zorgplicht, de landelijke overheid dient dan ook te zorgen voor voldoende middelen. Indien nodig zal de gemeente (tijdelijk) moeten bijspringen. Voor alle ‘zorg thuis’ moet een zorgplicht komen.

Mantelzorg In Rotterdam zijn veel mantelzorgers. Zonder die vaak onzichtbare zorg zouden de kosten van de zorg oplopen tot een veelvoud van het huidige. Deze mensen verdienen meer ondersteuning en waardering. Onder andere door uitbreiding van (betaald) zorgverlof en tegemoetkoming in de extra kosten. De gemeente zal naast het opzetten van steunpunten mantelzorg meer activiteiten moeten ondernemen om mantelzorgers te ondersteunen. Te denken valt aan het organiseren van respijtzorg (logeeradressen, dagopvang) en bezorgfaciliteiten. 39

Wonen In de Rotterdamse woningbouw en renovatie zal veel meer rekening moeten worden met de veranderde samenstelling van de bevolking. Woningen moeten aanpasbaar gebouwd worden, bij voorkeur onder het keurmerk Woonkeur. Er moet een onderzoek komen of het aanbod aangepaste en betaalbare woningen in overeenstemming is met de vraag. Bij de verdeling van huurwoningen via het aanbodmodel moet meer rekening worden gehouden met de tekortkomingen van dit model ten aanzien van ouderen. Nieuwe woonvormen voor ouderen zoals woonzorgcomplexen en woongroepen moeten gestimuleerd worden en voor alle ouderen ongeacht het inkomen bereikbaar zijn.

worden geboden. Bevorderd moet worden dat ouderen optimaal kunnen profiteren van technologische vernieuwingen. Het welzijnswerk moet voldoende middelen krijgen zodat zij optimaal in staat is ouderen te activeren en te betrekken bij buurtactiviteiten. Bijvoorbeeld via huisbezoeken waarbij zij ook ouderen als vrijwilliger kan inschakelen. Een actief beleid is ook nodig om allochtone ouderen te bereiken. Dit kan via het (financieel) ondersteunen van zelforganisaties, uitbreiding en ondersteuning ontmoetingsplaatsen (Mekans) en migrantenvoorlichting.

Mobiliteit en veiligheid Veel ouderen zijn afhankelijk van openbaar vervoer. Daarom moet er afstemming zijn van openbaar vervoer en plaatsen waar veel ouderen wonen. De mogelijkheid van gratis openbaar vervoer voor ouderen moet worden onderzocht. Vervoer op maat of taxibusjes moeten worden ingezet om voor meer mogelijkheden van veilig vervoer voor ouderen te zorgen. Ouderen moeten zich veilig voelen in de woonomgeving en in de stad. Met meer surveillances, voldoende verlichting en sociale activiteiten kan de veiligheid worden verhoogd.

Inkomen en welzijn De inkomens van ouderen met alleen AOW of een klein aanvullend pensioen moeten fors omhoog. De gemeente moet er zorg voor dragen dat ouderen goed op de hoogte zijn en gebruik maken van alle specifieke regelingen. Daarnaast moet aan ouderen ‘permanente educatie’ 40


13 Jongeren Als er ergens sprake is van verharding van de maatschappij, dan is dat wel bij de wijze waarop de overheid omgaat en laat omgaan met jongeren. Voor de jeugd in Rotterdam geldt wat voor alle jongeren in Nederland gezegd kan worden: de overheid biedt hen onvoldoende perspectief op een zinvolle toekomst. Grote aantallen jongeren kunnen niet aan de slag komen en voor de nog schoolgaande jeugd zijn er te weinig mogelijkheden om hun vrije tijd zinvol te besteden.

Opgroeien De jeugd wordt in toenemende mate uitgeleverd aan de ‘markt’. Onder druk van de commercialisering van de behoeften van de jeugd, is er een tweedeling ontstaan tussen de jongeren. Bij zowel degenen die wel het geld hebben om hieraan ‘mee te doen’ als degenen die niet de financiën hebben om de tucht van de ‘markt’ te volgen, kan de commercialisering leiden tot onverantwoord gedrag. Samen met organisaties die zich voor jongeren inzetten (scholen, sportverenigingen, jongerenorganisaties en dergelijke) moet de gemeente de jeugd in Rotterdam een eerlijke kans bieden op een menswaardige ontwikkeling. SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

Alleen dan kunnen we van hen inzet en maatschappelijke verantwoordelijkheid verlangen. Om die eerlijke kans te bieden, moet minimaal aan de volgende punten worden voldaan: ● Jongeren moeten nauw betrokken worden bij hun directe woon- en leefomgeving. Bijvoorbeeld bij de herinrichting van pleinen, straten en trapveldjes. ● In wijken waar daar behoefte aan is dient een jongerencentrum te komen. Op basis van gedeelde verantwoordelijkheid (overheid en jongeren) zal zo’n centrum beheerd moeten worden. ● De betekenis van sporten jeugdverenigingen voor de ontplooiing van de jongeren wordt nog steeds onderschat. Door stijgende kosten (sporttarieven) en bezuinigingen wordt de deelname aan sporten jeugdverenigingen bemoeilijkt.

De SP is van mening dat de huur van sportvelden en accommodaties bevroren moeten worden.

41

42


14 Onderwijs De kwaliteit en de toegankelijkheid van het onderwijs worden steeds verder aangetast. De inhoud van het onderwijs wordt teveel bepaald door en afgestemd op de eisen van industrie en dienstverlening. Onderwijs hoort meer te zijn dan alleen het bijbrengen van kennis. Evenzo belangrijk is het bijbrengen van waardering en respect voor medemensen, milieu, cultuur, vrijheid en vrede. Om die doelstelling te bereiken moeten veel zaken veranderen.

Gratis Onderwijs moet gratis toegankelijk zijn voor iedereen. De vrijwillige ouderbijdragen zijn in de praktijk niet zo vrijwillig. Ze moeten daarom afgeschaft worden. Aan de concentratie van het voortgezet onderwijs in kolossale instellingen met duizenden leerlingen en honderden leerkrachten moet een eind komen. Veel kinderen eten te weinig fruit, daarom vinden wij dat met spoed het SP-voorstel om de verstrekking van schoolfruit te organiseren moet worden uitgevoerd.

Segregatie Segregatie in het onderwijs moet krachtig worden tegengegaan. In het onderwijs moeten de gemeente, openbare en bijzondere scholen SP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

en ouders samenwerken om de toenemende scheiding tussen witte en zwarte scholen tegen te gaan en het ontstaan van gemengde scholen te stimuleren. Bijzondere scholen mogen geen allochtone leerlingen weigeren. In goed overleg en met instemming van alle betrokkenen kan overwogen worden zwarte scholen te sluiten en de leerlingen over witte en gemengde scholen te spreiden. Prestaties op zwarte scholen zijn vaak slechter en daarmee de kansen van die kinderen op een redelijk bestaan in de toekomst. Zij blijven te veel en te vaak achter bij andere kinderen in opleiding en (later) in beroep.

Taal Taallessen voor mensen die de Nederlandse taal niet machtig zijn moeten toegankelijk zijn, bijvoorbeeld via TV Rijnmond, maar zeker gratis zijn. De wachtlijsten voor dit onderwijs moeten zo snel mogelijk weggewerkt worden.

Kinderopvang Kinderopvang moet in voldoende mate beschikbaar te zijn. De wachtlijsten in Rotterdam voor de kinderopvang zijn enorm. De gemeente moet de hoogste prioriteit stellen aan het wegwerken van deze wachtlijsten. 43

Kwaliteit De vakken schoolzwemmen en gymnastiek én handvaardigheid en muziek, gegeven door vakleerkrachten, zijn op veel scholen het slachtoffer geworden van de jarenlange bezuinigingen en nu van het enorme leerkrachtentekort. De gemeente moet dit onderwijs weer de plaats geven die het verdient: naast de algemene basisvakken. Alle mogelijke ideeën die ertoe kunnen leiden dat het voor leerkrachten aantrekkelijk blijft om in Rotterdam te werken moeten uitgevoerd worden.

44


15 Groen, sport en recreatie Eén van de mooie kanten van topsport is dat het met name voor jonge mensen een stimulans kan zijn om meer te gaan sporten. Maar daarvoor dient er wel een laagdrempelig en toegankelijk sportaanbod te zijn. Sport levert een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van de samenleving. Veel sportverenigingen zitten financieel in de knel, vanwege afnemende gemeentelijke bijdragen en toenemende gemeentelijke (of landelijk) lasten, en moeten daarom meer worden ondersteund. Er moet worden voorkomen dat zij verdwijnen of duurder worden. De lasten van sportverenigingen moeten dringend verlicht worden. Commercialisering van sport en recreatie moet tegengegaan worden. Dat kan niet zonder ruime financiële ondersteuning van de amateurverenigingsport. Een deel van de ondersteuning zal moeten bestaan uit budgetten voor promotie van sport op de scholen en in de buurthuizen. De SP is van mening dat de gemeente professionele sportclubs niet moet subsidiëren.

Zwembaden De gemeente moet flink meer investeren in goede en goedkope recreatie dicht bij huis, in alle delen van de stad. Bestaande zwembaden, zoals het sportfondsenbad Charlois en het zwembad aan de van Maanenstraat dienen alSP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

tijd behouden te blijven en voldoende subsidie te krijgen om de exploitatie rond te maken.

Sportstrippenkaart Er moet een nog beter samenwerking komen tussen onderwijs en sportverenigingen om jongeren meer te stimuleren om te gaan sporten. Een mogelijkheid is de invoering van een sportstrippenkaart voor basisschoolleerlingen waarmee ze bij sportclubs proeflessen kunnen nemen.

Ruimte Bij de ontwikkeling van nieuwe bestemmingsplannen in deelgemeenten en gemeente, zou een toets moeten worden ingebouwd waarbij de gevolgen, voor mogelijkheden voor sport, recreatie en (kinder)spel in dat gebied in kaart worden gebracht. Er moet meer ruimte komen in oude en nieuwe wijken om te spelen. Trapveldjes, jogging- en skateroutes moeten worden aangelegd. Rotterdam zou het goede voorbeeld moeten geven door als eerste gemeente een speelnorm voor kinderen te gebruiken waarbij in elke wijk tenminste 3 procent van de openbare ruimte ter beschikking staat voor spelen van kinderen. Het groen in de wijken moet kost wat kost behouden blijven en zo45

nodig worden uitgebreid. De inrichting van parken dient te gebeuren in overleg met gebruikers van het park, wandelaars, hondenbezitters, joggers en moeders die met hun kinderen gaan wandelen. Daarnaast kan de gemeente er naar streven waardevolle planten en dieren in de stedelijk natuur te beschermen. Voor elke gekapte boom dient een nieuwe boom te worden geplant.

46


16 Kunst en cultuur Rotterdam bestaat uit meer dan werken alleen. Kunst en cultuur kunnen bijdragen tot een leefbaarder stad. Maar dan moet het niet gaan om geld weg te schuiven naar voorzieningen, die voornamelijk of alleen ten goede komen aan een kleine groep mensen met een hoog inkomen en een hoge opleiding. De behoeften van de gewone Rotterdammers en de creativiteit van minder bekende plaatselijke kunstenaars zijn van minstens zo groot belang. Dan is kunst niet zozeer een middel om Rotterdam op te stoten in de vaart der volkeren, maar wordt kunst bij de mensen ‘thuis’ gebracht, dus in de wijken.

Kruimels De laatste jaren heeft de gemeente fors geïnvesteerd om Rotterdam op de culturele ‘kaart’ te zetten. Maar als zo vaak slaat ook hier de balans naar de verkeerde kant door. In de uitbreiding van Boymans Van Beuningen en ‘Rotterdam, Culturele Hoofdstad van Europa’ worden miljoenen gestoken, terwijl er voor de Rotterdamse kunst slechts kruimels overblijven. Dit komt onder meer tot uiting in een groot tekort aan atelierruimte. Met name jonge beginnende kunstenaars worden hiervan de dupe. De SP wil een actief beleid, gericht op het verbeteren van deze situatie. Ook de disSP-programma gemeenteraadsverkiezingen 2002

cussie rondom de extra gelden voor het zo belangrijke Jeugdtheater Hofplein is hiervan het bewijs.

Gratis De SP is van mening dat kunst en cultuur voor en van iedereen is. De verdere commercialisering van kunst en cultuur moet tegengegaan worden. Naast het conserveren van het cultureel erfgoed en het verzamelen zijn musea door het tonen en toegankelijk maken van collecties bij uitstek geschikt om meer mensen kennis te laten maken met eigen en andermans cultuur. Zoveel mogelijk mensen moeten alle kansen krijgen om kennis te nemen van het museale aanbod. Daarom pleit de SP voor het gratis toegankelijk maken van alle Rotterdamse musea. Tentoonstellingen in musea moeten voor iedereen toegankelijk zijn, zonder dat men struikelt over sponsornamen. Er moet een breed vervolg komen op Rotterdam 2001. Net als in Utrecht zou Rotterdam een Culturele Zondag moeten hebben, waarbij maandelijks kunst- en cultuurprojecten worden gepromoot door op zondag geen entree te vragen. Een duur festival zoals het Gergiev-festival heeft zijn waarde voor de stad bewezen. Wel zal het festival breder opgezet moeten worden en als zodanig makke47

lijker toegankelijk, in financiële zin, worden voor meer Rotterdammers.

in Rotterdam te komen tot een volwaardig jazzpodium en een ‘poptempel’ moeten worden onderzocht.

Onderwijs Kunst en cultuur moeten integraal onderdeel van het (basis)onderwijs uitmaken. De gemeente moet een vergaande samenwerking tussen het onderwijs en de kunst- en cultuurinstellingen stimuleren. Het is van belang dat jongeren niet alleen leren omgaan met taal en het verstand, maar ook met kijken, horen voelen en bewegen. Daartoe dienen in alle soorten van onderwijs reguliere, normaal betaalde -banen voor kunstenaars en vakleerkrachten te worden gecreëerd; eventueel in de vorm van de ‘verlengde schooldag’. Onderwijsinstellingen moeten deze kunstenaars en vakleerkrachten op voldoende en evenredige wijze krijgen toegewezen, zodat ieder kind gelijke kansen heeft om zichzelf te ontwikkelen tot een evenwichtige persoonlijkheid.

Kunst non-profit Het beoefenen van kunst moet door de gemeente gestimuleerd worden. Dat kan alleen wanneer de gemeente er voor zorgt dat de deelgemeenten over voldoende geld en middelen beschikken om non-profit initiatieven op dit gebied te ondersteunen.

Oefenruimtes Rotterdam kent maar een beperkt aantal goede oefenruimtes voor popmuzikanten. Popmuziek maakt in al zijn uitingsvormen integraal onderdeel uit van de jongerencultuur en draagt bij aan het wederzijds begrip tussen bevolkingsgroepen. De gemeente dient in wijken waar daar behoefte aan is, kwalitatief goede oefenruimtes te creëren. Verder vindt de SP dat de mogelijkheden om 48


Verkiezingsprogramma. Socialistische Partij afdeling Rotterdam. Kies de eerste weg links De sociale wederopbouw van Rotterdam. Rotterdam

Recommend Documents