Verjaren en
Besparen
Concept en samenstelling Woonwijzer Media, Zutphen Teksten Milieu Centraal Illustraties en vormgeving www.flip.nl Woonwijzer Media Baankstraat 2 7205 AW Zutphen Telefoon (0575) 54 56 88 Telefax (05757) 54 69 90 E-mail
[email protected] Internet www.woonwijzermedia.nl
De kalender ‘Verjaren en Besparen’ is onderdeel van het concept ‘Hart voor uw Huis’.
VERENIGING KLIMAATVERBOND NEDERLAND
www.klimaatverbond.nl
© Woonwijzer Media Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en redactie hebben de inhoud van deze uitgave met grote zorgvuldigheid en naar beste weten samengesteld. Uitgever en redactie aanvaarden evenwel geen aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.
Januari 1
Hou het luchtig Door uw woning goed te isoleren, heeft u minder stookkosten. Maar in een goed geïsoleerd huis is het wel zaak regelmatig te ventileren, anders krijgt u teveel vocht in huis. Dat kan gezondheidsproblemen geven. Door steeds een beetje te ventileren, hoeft ventileren niet veel energie te kosten. Lucht uw huis ook een kwartier per dag (met de verwarming uit). Ook in de winter.
2
17
3
18
4
19
5
20
6
21
7
22
8
23
9
24
10
25
11
26
12
27
13
28
14
29
15
30
16
31
Minder vocht Verminder de hoeveelheid vocht in huis door te koken met de deksels op de pannen, de was buiten te drogen en door minder water te gebruiken bij het schoonmaken. Laat oppervlakken niet kletsnat achter. Gebruik bijvoorbeeld een trekker na het dweilen van vloeren en na het douchen.
Meten is weten Schaf een vochtigheidsmeter aan. De ideale luchtvochtigheid ligt tussen de 40 en 60%. Tussen september en december mag dat oplopen tot 70%. Geeft de meter meer aan, dan is het te vochtig in huis.
Ventileren Per dag produceren de bewoners, huisdieren en planten ongeveer 10 liter vocht in een huis. Bij alles waar water voor nodig is ontstaat waterdamp: douchen, afwassen, de was drogen, koken en schoonmaken. Daarnaast raakt de lucht vervuild door kookluchtjes en rook. Ventilatie voert de vochtige en vervuilde lucht af, en hiervoor in de plaats moet verse lucht aangevoerd worden. Door elke dag een kwartiertje luchten ververst u de lucht binnenshuis. Beter is nog voortdurend ventileren, dit voorkomt vochtproblemen in huis. www.milieucentraal.nl voor meer informatie.
Februari 1
Wasdroger is grootverbruiker Waar besteedt de Nederlander de meeste elektriciteit aan? Televisie? Computer? Mis. De wasmachine en droger gebruiken samen 22% van de elektriciteit in onze huishoudens. Daar valt dus ook veel te besparen: was op 40 graden en zorg dat de trommel van de wasmachine vol zit. Gebruik de wasdroger selectief.
2 3
17
4
18
5
19
6
20
7
21
8
22
9
23
10
24
11
25
12
26
13
27
14
28
15
29
16
Luchten in plaats van wassen Er wordt steeds meer gewassen. Door handdoeken na gebruik te laten drogen en kleding tussendoor uit te hangen kunt u per week al gauw een of twee trommels minder wassen. Uw kleding slijt minder snel, u heeft minder werk en u bespaart per jaar hiermee € 11,- tot € 22,-.
Was op lagere temperatuur U kunt prima op 40 graden wassen in plaats van op 60 graden. Dat kost de helft aan energie! De huidige wasmiddelen wassen normaal vervuild wasgoed prima op 40 graden schoon. Katoenen luiers kunnen om hygiënische redenen beter niet met de hand gewassen worden. In geval van ziekte of van allergie is het verstandig om op 60 graden te wassen met een totaalwasmiddel. Zo worden ziekteverwekkers of huisstofmijt voldoende onschadelijk gemaakt! De kosten per wasbeurt en per jaar: Katoenwas op 40 graden: Katoenwas op 60 graden: Katoenwas op 90 graden:
Per keer € 0,12 € 0,22 € 0,44
per jaar € 19,€ 34,€ 69,-
Was met volle trommel Als u altijd met volle trommel wast, bespaart u per jaar bij een gemiddelde wasmachine € 6,50.
Droog aan de waslijn Heeft u een droger? Hang uw was ook eens aan de waslijn. Als u geen waslijn of wasrekje heeft: koop er een. Niet duur en u verdient het zo terug. Hieronder ziet u de kosten per droogbeurt en per jaar. Ziet u meteen hoeveel geld u kunt besparen. Droogbeurt in luchtafvoerdroger: Droogbeurt in condensdroger: www.milieucentraal.nl voor meer informatie.
Per keer € 0,51 € 0,58
per jaar € 80,€ 90,-
Maart 1
Gebruik een afwasteiltje Spaar afwas op. Eén grote afwas kost veel minder water dan drie kleine. En neem een teiltje! Met een lopende kraan afwassen kost al snel vier keer zoveel water. Als u een afwasmachine heeft: laad hem dan helemaal vol.
2
17
3
18
4
19
5
20
6
21
7
22
8
23
9
24
10
25
11
26
12
27
13
28
14
29
15
30
16
31
Mag ik een teiltje? Eén grote afwas kost minder water dan drie kleine: een prima excuus om de afwas te laten staan. Afwassen met lopende kraan kost 30-40 liter water per keer. Afwassen in de gootsteen kost 15 liter water per keer. Met een teiltje afwassen is het goedkoopst: u gebruikt 10 liter water per keer.
Laad hem helemaal vol Bent u de gelukkige bezitter van een vaatwasser en gebruikt u deze dagelijks dan kost dat € 90,- per jaar. Laad hem helemaal vol en misschien kunt u elke week met twee vaatwassen minder toe. Hiermee bespaart u zo’n € 25,- euro per jaar.
Wassen en sparen Als u een afwasmachine gebruikt is voorspoelen overbodig. Door niet voor te spoelen bespaart u water en energie. Vet verwijdert u het best met een stukje oud papier of keukenrol. Probeer ook het spaarprogramma van uw vaatwasser eens! Doe dat bij voorkeur wel in combinatie met een volle afwasmachine. www.energielastenverlager.nl voor meer informatie.
April 1
Kook bewust Als u de deksel op de pan houdt en uw aardappels en groenten maar half onder water zet, gaat het extra snel! Koken op gas is altijd het goedkoopst!
2
17
3
18
4
19
5
20
6
21
7
22
8
23
9
24
10
25
11
26
12
27
13
28
14
29
15
30
16
Koken op half vermogen Als iets eenmaal aan de kook is, kan de vlam of elektrische pit lager gezet worden. Doorkoken op vol vermogen kost extra energie en zorgt er niet voor dat het eten sneller gaar is.
Onderwateraardappel Groenten of aardappelen koken gaat het meest efficiënt als ze niet helemaal onder water verdwijnen. Als ze half onder water staan, hoeft u minder gas of elektriciteit te gebruiken om te koken en wordt alles toch gaar.
Deksel op de pan Zonder deksel op de pan kunt u precies zien hoe het met het eten staat. Dat is handig, maar kost wel meer gas of elektriciteit. Koken met deksel erop zorgt er voor dat de warmte in de pan blijft, en de stoom nuttig gebruikt wordt. Een deksel benut de restwarmte.
Koffie in de thermoskan Houd koffie warm in de thermoskan in plaats van op het warmhoudplaatje en bespaar ongeveer € 11,- per jaar. Voor dat bedrag heeft u een mooie thermoskan.
Waakvlam uit Als de waakvlak van uw gasfornuis blijft branden verbruikt deze tweemaal zoveel gas als nodig is voor het koken zelf. Zet hem uit en bespaar 128 m3 gas per jaar ofwel € 74,-. www.milieucentraal voor meer informatie.
Mei 1
Verloren energie Veel apparaten gebruiken energie zonder dat we er erg in hebben. De stand-by functie van televisie, video, computer en andere apparaten gebruikt stroom. Bovendien trekt het stof aan en dat kan kortsluiting veroorzaken.
2
17
3
18
4
19
5
20
6
21
7
22
8
23
9
24
10
25
11
26
12
27
13
28
14
29
15
30
16
31
Slaapstand of helemaal uit Een tv-decoder, videorecorder of televisie kennen een stand-bystand: ze doen het niet, maar staan ook niet helemaal uit. Dit ‘sluipverbruik’ kost al snel € 60,- per jaar. Probeer de apparaten zoveel mogelijk helemaal uit te zetten.
Computer stand-by Even achter de computer vandaan? Als u hem in de stand-bystand zet, gebruikt hij driemaal zo weinig energie. Als u langer dan een uur de computer niet gebruikt, kunt u hem beter helemaal uitzetten. In het gemiddelde huishouden staat de computer jaarlijks 570 uur aan en 2.200 uur op stand-by.
Oplader gebruikt zelf ook Handig om de oplader van uw tandenborstel, kruimeldief of batterijen altijd in hetzelfde stopcontact te laten hangen. Dan hoeft u hem nooit te zoeken. Maar wist u dat deze transformator ook stroom verbruikt zonder dat het apparaat eraan gekoppeld is? Als u uw oplader het hele jaar in het stopcontact laat zitten kost dat zo’n € 9,- per apparaat.
Stekkerblok met aan/uit-knop Transformatoren zitten in veel elektronische apparaten (radio, tv, computer, printer, fax, telefoonbeantwoorder, wekker) maar ook in halogeenspotjes. Soms zit de transformator als een zwart doosje vast aan de stekker. Bespaar door waar mogelijk de stekkers eruit te trekken of gebruik een stekkerblok met aan/uit-knop. www.consument-en-energie.nl voor meer informatie.
Juni 1
Pak de fiets Nederlanders maken per jaar samen 400 miljoen korte ritten met de auto. Een ritje van 5 kilometer met de auto heen en terug kost € 1,-. Pak de fiets en bespaar meteen een ritje naar de sportschool.
2
17
3
18
4
19
5
20
6
21
7
22
8
23
9
24
10
25
11
26
12
27
13
28
14
29
15
30
16
Gezond alternatief Voor kortere afstanden (tot 7,5 kilometer) is de fiets een gezond en goedkoop alternatief.
Controleer de bandenspanning Met zachte banden fietsen kost veel energie. Dat geldt ook voor uw auto. Een te lage bandenspanning kan het brandstofverbruik tot 4% verhogen. Dat zijn één tot twee volle tanks per jaar. Ook is de kans op een klapband groter en slijten de banden sneller. Het bandenspanningverlies van autobanden bedraagt gemiddeld ongeveer 0,1 bar per maand. Controleer daarom minimaal een keer per maand de bandenspanning.
Onthaast u Een constante snelheid tussen 70 tot 90 km per uur, afhankelijk van het type auto, geeft een gemiddeld verbruik van 5,4 liter brandstof. Bij een constante snelheid van 120 km is dat 7,7 liter, en bij een snelheid van 140 km is dat 9,4 liter. In de stad is het gemiddelde verbruik 10 liter per uur.
Het Nieuwe Rijden Nieuwere auto’s vragen een geheel andere rijstijl dan wat velen van ons op rijles geleerd hebben. Met ‘Het Nieuwe Rijden’ zoals de moderne rijstijl wordt genoemd, bespaart u 10% brandstof. Aandachtspunten: • Start zonder het gaspedaal in te drukken. Heeft u een oudere auto met choke, zet deze dan zo snel mogelijk uit. • Schakel zo vroeg mogelijk naar een hogere versnelling en rij in een zo hoog mogelijke versnelling (laat het toerental niet hoger oplopen dan 2000-2500 toeren); • Rij zoveel mogelijk met een gelijkmatige snelheid. Ziet u dat u snelheid moet minderen of stoppen voor een stoplicht, laat dan tijdig gas los en laat de auto in de versnelling van dat moment uitrollen. Als u jaarlijks 16.000 km rijdt in een benzineauto, bespaart u met uw nieuwe rijstijl € 140,-. Kijk voor meer tips op www.hetnieuwerijden.nl.
Juli 1
Koel verstandig Zet geen warme producten in de koelkast en stop diepvriesproducten in de koelkast om langzaam te ontdooien. Dan gebruikt u de vrieskou en heeft uw koelkast minder energie nodig om koel te blijven.
2
17
3
18
4
19
5
20
6
21
7
22
8
23
9
24
10
25
11
26
12
27
13
28
14
29
15
30
16
31
Koel verstandig! Stop diepvriesproducten in de koelkast om te ontdooien. De kou van deze producten zorgt ervoor dat de koelkast minder stroom nodig heeft. Zet geen producten in de koelkast die moeten afkoelen. Door verstandig om te gaan met het koelen en ontdooien van voedsel bespaart u tussen € 8,50 tot € 17,-.
Tweede oude koelkast Een oude koelkast verhuist vaak naar de berging of bijkeuken. Gebruik een tweede koelkast alleen voor die keren dat u veel eten of drinken gekoeld te bewaren hebt. Oude koelkasten verbruiken in verhouding tot moderne veel stroom.
Stof afnemen is zuinig Het leidingwerk achterop de koelkast, de condensor, voert warmte af. Als het helemaal onder de stofnesten zit, werkt dit minder goed en verbruikt de koelkast meer energie. Eens per jaar stof afnemen houdt het apparaat zuinig.
Ontdooi en bespaar Ontdooi het vriesvak in uw koelkast regelmatig en in ieder geval als zich een dikke ijslaag heeft gevormd. IJs verwijderen uit vriesvak scheelt koelenergie.
Koelthermometer Gebruik een koelthermometer waarmee u kunt zien of uw koelkast overdreven koud is en dus te veel energie vreet. De ideale temperatuur is 5-7 graden.
Kou botst met warmte Zet de koelkast bij voorkeur minimaal 50 cm af van verwarming, fornuis en oven. Dan slaat de motor minder vaak aan.
Koop zuinig Toe aan een nieuwe koelkast? Schaf dan een energiezuinig exemplaar aan. Een A++koel/vriescombinatie verbruikt per jaar 138 kWh, of € 28,per jaar. De aanschaf van deze koel/vriescombinatie is duurder maar het apparaat verdient zichzelf weer terug. www.milieucentraal.nl voor meer informatie.
Augustus 1
Neem een nieuwe douchekop Een bad kost gemiddeld drie keer zoveel water en energie als een douchebeurt. Drie keer douchen zonder spaarkop is gelijk aan vijf keer douchen met spaarkop. En het voelt net zo nat maar het spaart water én energie.
2
17
3
18
4
19
5
20
6
21
7
22
8
23
9
24
10
25
11
26
12
27
13
28
14
29
15
30
16
31
Waterbesparende douchekop Douchen met een waterbesparende douchekop bespaart 4,5 liter warm water per minuut. Dat is per persoon 45 m3 gas, 10 m3 water en € 38,per jaar. Als het water wordt verwarmd met een keukengeiser heeft een waterbesparende douchekop geen zin. Combinatie met een boiler gaat goed en ook combinatie met een badgeiser of combigeiser kan in de meeste gevallen. U moet dan goed opletten of de douchekop past bij het toestel. Bij de winkel of in de bouwmarkt kunt u vragen of u de spaardouche thuis kunt uitproberen .
Kraan met grenzen Als u op de keukenkraan en de kraan van de wastafel een doorstroombegrenzer installeert bespaart u nog eens 33 m3 gas per jaar, ofwel bijna € 20,- per jaar. Zet doorstroombegrenzers op de kranen van de wastafels in: • Toilet • Keuken • Wastafels boven
Bad is driemaal douche Als u een bad heeft kunt u kiezen: douchen of baden. Een paar cijfers. In bad gaan kost 120 liter water. Een gemiddelde douchebeurt van 8,5 minuut met spaardouche kost 47 liter water. Trouwens, wassen aan de wastafel kost maar 4 liter water in totaal.
Poetsen kan besparen Echt schokkend is het niet. Maar alle kleine beetjes helpen. Zeker als ze elke dag terugkomen. Zoals de kraan uitzetten terwijl u uw tanden poetst of als u zich scheert. In een paar minuutjes scheelt dat tientallen liters water. www.milieucentraal.nl voor meer informatie.
September 1 2
Hou de warmte binnen Elke avond kunt u een isolatielaag voor de ramen schuiven: gordijnen. Dan heeft de kou van buiten minder invloed en hoeft de ketel minder vaak aan te slaan. Trek ze overdag weer open en maak gratis gebruik van de warmte van de zon.
3
17
4
18
5
19
6
20
7
21
8
22
9
23
10
24
11
25
12
26
13
27
14
28
15
29
16
30
Wie warmte kaatst… Radiatorfolie bestaat uit aluminiumfolie met een isolerende laag en isoleert de muur achter uw verwarming. Dit is vooral zinvol bij ongeïsoleerde enkelsteens muren. Richt de spiegelende zijde naar de radiator toe. Zo wordt de warmte weerkaatst naar waar die moet zijn: binnen. Elke vierkante meter radiatorfolie bespaart 10 m3 gas en € 5,80 per jaar. Bevestig radiatorfolie achter de verwarming in: • Woonkamer • Hal • Keuken • Slaapkamer • Badkamer
Deur dicht! Blijven bij u thuis de deuren vaak open staan? Dan kan veel warmte verloren gaan. Monteer deurdrangers zodat de deuren vanzelf dichtgaan en de warmte binnen blijft.
Leidingen in een hoesje Isoleer de verwarmingsleidingen in ruimten waar warmte niet nodig is. Met isolatie van verwarmingsleidingen in niet-verwarmde ruimten bespaart u ongeveer 10 m3 gas en € 5,80 per jaar. Isolatiemateriaal voor leidingen is niet zo duur en te koop bij elke doe-het-zelf winkel. Isoleer de leidingen in de volgende ruimten: • kelder • zolder • gang
Open haard is tochtgat Als de haard niet brandt, is de schoorsteen een tochtgat. De open haard klep open laten staan kost u geld. Dicht die klep dus!
Gordijnen dicht Als u nog geen gordijnen heeft, denk dan eens aan de aanschaf daarvan: ze zijn mooi en houden de warmte binnen. Als u gordijnen of jaloezieën dichthoudt en u heeft dubbel glas dan bespaart u energie. Hang gordijnen niet voor de verwarming, dan gaat het effect verloren. www.consument-en-energie.nl voor meer informatie.
Oktober 1
Gebruik tochtstrips In oudere huizen gaat een kwart van de warmte verloren door kieren: plak dus overal tochtstrips! Dat geldt ook voor de deuren naar bijvoorbeeld de (onverwarmde) garage of de bijkeuken. Dicht alle kieren en gaten. Denk ook aan de brievenbus en het kruipluik.
2
17
3
18
4
19
5
20
6
21
7
22
8
23
9
24
10
25
11
26
12
27
13
28
14
29
15
30
16
31
Tochtstrip voor isolatie In uw huis kunt u tochtstrips plakken bij: • Voordeur • Achterdeur • Ramen beneden • Ramen boven • Kruipruimte • Meterkast
Borstel tegen tocht Een brievenbus in of naast de voordeur kan een bron van tocht en kou zijn, waardoor de warmte de hele dag uit huis ontsnapt. Een tochtborstel, een klep of een kastje eromheen kan wonderen doen. www.energielastenverlager.nl voor meer informatie.
November 1 2
Mag het ietsje minder? Verwarming kost veel energie en geld. Een gemiddeld huishouden verbruikt per jaar 1.290 m3 gas voor de verwarming. Dat kost € 750,-. Zet de verwarming 1 graad lager en bespaar 7% op uw gasrekening.
3
17
4
18
5
19
6
20
7
21
8
22
9
23
10
24
11
25
12
26
13
27
14
28
15
29
16
30
Plaats een klokthermostaat Het zuinigste stookt u met behulp van een thermostaat die u zelf kunt programmeren. Dan hoeft u niet steeds met de hand de temperatuur te regelen. U hoeft maar één keer de tijden en temperaturen in te stellen, en de thermostaat doet de rest. Ga niet af op de standaardinstellingen, want die zijn meestal niet zo zuinig.
Geef de radiator de ruimte De radiator van uw centrale verwarming straalt warmte uit. Dat werkt het beste als deze straling de ruimte heeft. Een bankstel, of gordijnen, pal voor de radiator, houdt de straling tegen en vermindert het comfort.
Graadje lager Zet uw verwarming een graadje lager. De verwarming gemiddeld een graadje lager scheelt 90 m3 gas, ofwel 7% op de jaarrekening: € 50,-. Te koud? Probeer eens warmere kleding. Trek vooral sloffen of sokken aan: warme lucht gaat namelijk altijd omhoog. Op voethoogte is uw huis dus kouder.
Een uurtje voor bedtijd Zet de verwarming lager als u voor een paar uur weggaat of gaat slapen. De ideale nachtstand voor uw verwarming is 13 tot 15 graden. Met deze temperatuur hoeft de verwarming ’s nachts niet hard te werken en bespaart u energie. Maar het huis koelt niet helemaal af, zodat het niet vochtig wordt. Als u een moderne, goed geïsoleerde woning met vloerverwarming heeft, is het beter om ’s nachts de verwarming niet lager te zetten.
Ongebruikte ruimtes niet verwarmen. Weet u dat een gemiddeld huishouden 140 m3 gas (€ 81,-) per jaar kan besparen door ongebruikte ruimtes niet te verwarmen? Heeft uw huis kamers waar de verwarming slechts af en toe aan hoeft? Een thermostatische radiatorkraan is dan de perfecte oplossing. Daarmee regelt u per radiator hoe ver de toevoer openstaat.
Beperk elektrisch bijverwarmen Elektrisch bijverwarmen kost veel energie. Gemiddeld 468 kWh per jaar ofwel € 94,-! Gebruik elektrische kachels dus zo min mogelijk. www.energielastenverlager.nl voor meer informatie.
December 1
Mag het licht uit? Kerstverlichting is heel sfeervol. Met een schakelklok tussen de stekker en het stopcontact vergeet u nooit om de sfeerlampjes uit te doen! Vervang uw gloeilampen door spaarlampen. Deze verbruiken gemiddeld 80% minder stroom.
2
17
3
18
4
19
5
20
6
21
7
22
8
23
9
24
10
25
11
26
12
27
13
28
14
29
15
30
16
31
Spaar met lampen Hieronder ziet u de kosten van verschillende soorten verlichting per 1.000 uur branden. Bij de kosten is niet alleen het elektriciteitsverbruik maar ook de aanschafprijs meegerekend. Halogeenlamp € 7,Gloeilamp € 6,Spaarlamp € 2,TL-lamp € 2,Eén spaarlamp in de woonkamer in plaats van een gloeilamp bespaart u € 8 per jaar op uw energierekening! Heeft u op een plek altijd veel licht nodig? Dan zijn TL-buizen perfect: ze geven veel licht en gebruiken weinig energie. Spaarlampen zijn tegenwoordig bijna overal te koop. Ze zijn er in verschillende soorten en vormen, ook in de klassieke gloeilampvorm. Een spaarlamp van 9 Watt is vergelijkbaar met de ouderwetse gloeilamp van 40 Watt en een spaarlamp van 11 Watt is vergelijkbaar met een gloeilamp van 60 Watt. Dat is even wennen: let dus bij aankoop op de sterkte van de lamp! Spaarlampen kunnen meestal niet worden gedimd. Plaats spaarlampen op plekken waar het licht vaak brandt.
Kerstverlichting op de klok Kerstverlichting en tuinverlichting zijn heel sfeervol. Met een schakelklok tussen de stekker en het stopcontact vergeet u nooit om de sfeerlampen uit te doen! Denk ook eens aan een buitenlamp met bewegingsmelder.
Mag het licht uit? Laat geen lampen branden in ruimtes waar niemand is, ook geen spaarlampen of TL-lampen. Hiermee kunt u 20 tot 40% besparen. Dat u een TL-buis beter kunt laten branden, omdat hij zoveel energie nodig heeft om te starten, is achterhaald. Het is goedkoper om ze uit te zetten, ook bij kleine pauzes.
Sfeerverlichting! Dimmen is mooi, maar kost evengoed energie! Als u een lamp voor de helft dimt gebruikt hij nog steeds 75% van het aangegeven wattage. Als u minder watt neemt, is het in één klap gezellig. www.milieucentraal.nl voor meer informatie.
Praktisch Energie besparen! Verwarmen en warm water • Zet de kamerthermostaat een uur voor vertrek of slapen op 13 tot 15 graden. • De thermostaat 1 graad lager bespaart gemiddeld 7% verwarmingskosten. • Ventileer voldoende. Een vochtig huis verwarmen kost extra energie. • Sluit ‘s avonds de gordijnen en houdt de warmte binnen. • Een waterbesparende douchekop bespaart ongeveer 40% warm water. • Douchen is 2 à 3 keer goedkoper dan een bad nemen.
Koelen • Zet de koelkast op een koele schaduwrijke plaats (niet bij verwarming of fornuis) en 10 cm van de muur. Houd de achterzijde stofvrij. • Ontdooi regelmatig de vriezer of vriesvak. • Ontdooi ingevroren producten in de koelkast.
Wassen en drogen • Was alleen met een volle trommel. • Op 40 graden wassen is 2 keer zo goedkoop als wassen op 60 graden. Moderne wasmiddelen werken uitstekend op 40 graden. • Droog de was (als het kan) buiten in plaats van in de wasdroger.
Elektrische apparaten • Zet elektrische apparaten echt uit! Veel apparaten (tv, stereo, video, dvd, opladers, etc.) zijn pas echt uit als de stekker uit het contact is of als ze met een stekkerdoos met aan/uitknop zijn uitgezet. • Het is een fabel dat computers sneller slijten als u ze vaak aan- en uitzet. • Denk bij de aanschaf van nieuwe apparatuur ook aan het energieverbruik.
Verlichting • Gebruik als het kan een spaarlamp. Spaarlampen besparen wel tot 80% aan elektriciteit en gaan 5 tot 10x langer mee. • Laat verlichting (ook TL) niet onnodig branden. • Schakel halogeenlampen en dimmers echt uit met een aan/uit-schakelaar of door de stekker er uit te halen. Anders gebruiken ze nog steeds elektriciteit.
Auto • Houd uw banden op spanning. Lage bandenspanning verhoogt het brandstofverbruik tot 4%. • Gebruik de airco niet onnodig. Een airco gebruikt 3 tot 10% extra brandstof. • ‘Het Nieuwe Rijden’ betekent: starten zonder gas te geven, zo vroeg mogelijk schakelen, met een gelijkmatige snelheid rijden bij een zo laag mogelijk toerental.
Meer informatie Meer informatie over energie besparen is te vinden op internet op: www.milieucentraal.nl www.consument-en-energie.nl. www.energielastenverlager.nl www.hetnieuwerijden.nl
