23‐3‐2015
Vergroening van belastingen Concrete handvaten Frans Rooijers & Martijn Blom
Vergroening belastingen - maart 2015
2
1
23‐3‐2015
Vergroening belastingen Van arbeid naar milieubelastende factoren 1. Regulerend >> afname milieueffecten 2. Inkomsten voor de staat •
Beschikbaar voor verlaging arbeidslasten
•
Realiseren van een dubbel dividend (BBP en werkgelegenheid)
Enkele concrete voorbeelden ‘stabiele grondslagen’: • Vergroten inkomsten energie, met name fossiele brandstoffen • Belasten transport • Belasten ruimtegebruik • BTW - hoog tarief voor vlees • Uniform BTW-tarief
Vergroening belastingen - maart 2015
3
Energie Doel: • Naar rato milieueffect >> Minder degressief • Minder ingewikkeld, lagere uitvoeringskosten • Vergroting inkomsten t.b.v. lastenverlichting arbeid • Bij voorkeur belasting op input fossiele energie, naar rato CO2 • Stimuleren verduurzaming Mogelijkheden: • Aanpassen tarieven per schijf energiebelasting • CO2-heffing op input brandstoffen – CO2-heffing – Minimumprijs ETS – Belasting op toegevoegde koolstof
Vergroening belastingen - maart 2015
4
2
23‐3‐2015
Energiebelasting [€/ton CO2]
Schijf 1
Gas
Elek
Typische gebruiker
89
192
Huishoudens
Schijf 2
78
70
MKB, zakelijke dienstverleners
Schijf 3
22
19
MKB, overheid
Schijf 4
7
2
Industrie - grootverbruik
Schijf 5
6
-
Grootverbruik, Niet-zakelijk
Schijf 6
5
1
Energiebedrijven, staal, aluminium (ETS)
Vergroening belastingen - maart 2015
5
Effecten energiebelasting - € 3,5 miljard/jaar Elektriciteit [€/kWh]
Huidig 2015
Variant 1
Variant 2
0-10.000 kWh
0,1196
0,12
0,12
10.000-50.000 kwh
0,0469
0,12
0,12
50.000-10 mln kWh
0,0125
0,02
0,0125
> 10 mln kWh (niet-zakelijk)
0,0010
0,02
0,0010
> 10 mln kWh (zakelijk)
0,0005
0,02
0,0005
Gas [ €/m3]
Huidig 2015
Variant 1
Variant 2
0-5.000 m3
0,1911
0,20
0,50
5.000-170.000 m3
0,1911
0,20
0,50
0,0677
0,20
0,0677
0,0247
0,05
0,0247
0,0118
0,05
0,0118
170.000-1.000.000 1 – 10 miljoen
m3
> 10.000.000 m3
m3
Vergroening belastingen - maart 2015
6
3
23‐3‐2015
Vrijstelling decentraal hernieuwbaar Voorstel • Van belasting op eindgebruik naar bron • Vrijstelling opgewekte decentraal hernieuwbaar die bestemd is voor eigen gebruik • In plaats van postcoderoos en saldering • Doelgroep: MKB en kleinverbruiker Randvoorwaarden • Mede-eigenaar zijn in duurzame installatie (bijv. >50% eigendom) • Geen geografische afbakening/beperking • Maximale vrijstelling = eigen verbruik
Vergroening belastingen - maart 2015
7
Concrete aanpassing energiebelasting – €3,5 miljard Voorstel Variant 1: •
Minder tariefschijven (van 5 naar 2)
•
Gelijkwaardige belasting op elektriciteit en gas (per CO2)
•
CO2-belasting op gebruik fossiele brandstoffen (€ 25 per ton CO2)
•
•
Effect: –
extra energiebelasting € 3 mld/jaar
–
extra CO2 –belasting € 1,25 mld/jaar
vrijstelling voor decentraal duurzaam -/- € 0,5 mld/jaar
Voorstel Variant 2: •
Aardgas even zwaar belasten (per kg CO2) als elektriciteit, alleen schijf 1
•
CO2-belasting op gebruik fossiele brandstoffen (€ 25 per ton CO2)
•
•
Effect: –
extra energiebelasting € 2,5 miljard/jaar
–
extra CO2-belasting € 1,25 mld/jaar
vrijstelling voor decentraal duurzaam -/- € 0,5 mld/jaar
Vergroening belastingen - maart 2015
8
4
23‐3‐2015
Transport – goederenvervoer - € 2,25 miljard/jaar Uitbreiding van kilometerbeprijzing vrachtwagens -> GPS-gebaseerd • Duitsland • Ook lichtere vrachtauto’s • Grotere delen van het verkeer • Plannen/voorbereiding: België, Frankrijk, Denemarken, Hongarije • 15 €ct per km >> € 1 miljard per jaar Afschaffen belastingvoordeel bestelauto’s >> € 1,25 miljard/jaar
Vergroening belastingen - maart 2015
9
Transport – personenvervoer – € 3,5 miljard/jaar Analyse (Prijs van een reis, CE Delft 2013) • Prikkels nog niet efficiënt: m.n. gebruik van auto’s onderbelast – Tijdstip – Plaats – Milieukenmerken – Aanzienlijke fiscale subsidie voor gebruik leaseauto’s Voorstel • Afschaffen vrijstelling reiskostenvergoeding >> € 1,4 miljard/jaar • Autoverbruik belasten per kilometer – 5 €ct per km >> € 2 miljard/jaar • Terugsluizing door afschaffing BPM en MRB is niet perse nodig • Uitverdien-effecten meegenomen • Niet in 1 stap realiseerbaar Vergroening belastingen - maart 2015
10
5
23‐3‐2015
Ruimteheffing -
Het gebruik van ruimte is in Nederland niet belast Ruimtegebruik is economisch minst verstorende grondslagen • ‘Ruimte verhuist niet naar buitenland’
Meerdere doelstellingen – Financierend – Sturend •
Stimulerend om bouwen in open ruimte te verminderen
•
Heffing > bestemmingswinsten in grondketen
Eerder in 2001 onderwerp van studie IBO – Hoge heffingen komen ten laste van grondexploitatie – Groot bijeffect op sociale huur (minder renderend) – Alleen gericht moeten zijn op financiering
Vergroening belastingen - maart 2015
11
Vleesbelasting >> € 1 miljard/jaar - Vlees heeft laag BTW-tarief - Vlees heeft forse milieu-effecten, vergelijkbaar met transport - Voorstel: vlees ook 21% >> extra € 1 miljard per jaar
Vergroening belastingen - maart 2015
12
6
23‐3‐2015
Vereenvoudiging BTW >> €6 a 9 miljard/jaar – Huidige inkomsten BTW = € 43 miljard per jaar – Alles 1 uniform tarief, 21% >> extra € 6 miljard per jaar • Uitzonderingen voor circulaire economie en groente en fruit • Aanpassing EU-wetgeving noodzakelijk (alleen sociale overwegingen) • Geven extra uitvoeringskosten • 21% is gangbaar in de buurlanden (grenseffecten) • Bruto € 9 miljard, hierdoor € 6 miljard/jaar – Alles 1 uniform tarief, 23% >> extra € 9 miljard per jaar • Bruto € 12 miljard, hierdoor € 9 miljard/jaar • Effecten op lagere inkomens
Vergroening belastingen - maart 2015
13
Overzicht concrete mogelijkheden Energie: Transport:
energiebelasting, CO2-heffing goederenvervoer
€ 1 miljard/jaar
personenvervoer
€ 2 miljard/jaar
afschaffen onbelaste reiskosten
€ 1,4 miljard/jaar
Ruimte Vlees BTW
€ 3,5 miljard/jaar
pm van 6% naar 21%
€ 1 miljard/jaar
21% uniform
€ 6 miljard/jaar
23% uniform
€ 9 miljard/jaar
Vergroening belastingen - maart 2015
14
7
23‐3‐2015
Overzicht concrete vergroeningsmaatregelen Ambitie 15 mld lastenverlichting arbeid waarvan 10 mld met vergroening Overig (vermogen, etc) 1
Energiebelasting
2 5,0
CO2-belasting kilometerprijs vracht
1,25
onbelaste reiskostenvergoeding Afschaffen belastingvoordeel bestelwagens kilometerprijs personenverkeer
1,4
1
2,5 1,25
vlees in hoger BTW-tarief
Vergroening belastingen - maart 2015
15
Dank u verdere info www.ce.nl
8
