Verenigingen van kansengroepen in de kijker
Trends en uitdagingen voor het verenigingsleven november 2012
Servicepunt verenigingen Atlas | Carnotstraat 110 | 2060 Antwerpen Tel: 03 338 71 00
[email protected]
www.antwerpen.be
Inhoudsopgave Voorwoord Trend 1: het verenigingsleven boomt Hoe speelt de stad op deze trend in? Uitdagingen
pagina 3 pagina 4 pagina 5
Trend 2: het bereik van verenigingen wordt meer divers Hoe speelt de stad op deze trend in? Uitdagingen
pagina 6 pagina 7 pagina 8
Trend 3: verenigingen krijgen meer diverse vormen Hoe speelt de stad op deze trend in? Uitdagingen
pagina 9 pagina 10 pagina 10
Trend 4: engagement van vrijwilligers verandert Hoe speelt de stad op deze trend in? Uitdagingen
pagina 11 pagina 12 pagina 13
Trend 5: verenigingswerk is meer dan sociocultureel werk Hoe speelt de stad op deze trend in? Uitdagingen
pagina 14 pagina 15 pagina 16
Trend 6: verenigingen maken mee de stad Hoe speelt de stad op deze trend in? Uitdagingen
pagina 17 pagina 19 pagina 20
Slotwoord
pagina 21
1 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Voorwoord Het servicepunt verenigingen van de stad Antwerpen bestaat drie jaar. We vonden dit een goed moment om onze werking te evalueren. Dit deden we door:
40 gebruikers van het servicepunt verenigingen te interviewen ons databestand te analyseren deze resultaten te linken aan de ervaringen van onze medewerkers
Aan de hand van dit onderzoek formuleerden we zes trends. We bekeken hoe de stad nu al inspeelt op deze trends. Per trend hebben we ook enkele uitdagingen voor de toekomst opgesomd. Dit document vat deze trends en uitdagingen samen. Wilt u het volledige rapport lezen? Neem dan een kijkje op de website van de stad. Wij wensen u veel leesplezier. team servicepunt verenigingen
2 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Trend 1: het verenigingsleven boomt In Antwerpen neemt het aantal verenigingen sterk toe. Zo werden eind jaren 80 de eerste socioculturele Marokkaanse en Turkse verenigingen opgericht. De laatste jaren is het aantal van deze verenigingen nog gestegen. Het gaat dan vooral om jongeren die geen aansluiting vinden bij de bestaande verenigingen. Daarom richten ze zelf een vereniging op. VOORBEELD :
FREE HANDS Free Hands werd opgericht door jongeren van Marokkaanse afkomst. Ze wilden iets doen aan de negatieve berichtgeving over de Turnhoutsebaan. De vereniging geeft jongeren studie- en psychosociale begeleiding.
Vanaf 2000 zijn er veel verenigingen opgericht in Antwerpen. Het zijn vooral verenigingen met deelnemers uit Afrikaanse landen, Azië, Oost-Europa en de ex-USSR.
Er worden ook meer verenigingen voor personen met een handicap en verenigingen tegen armoede opgericht.
VOORBEELD :
VOORBEELD :
VADERHUIS Het Vaderhuis geeft mensen in armoede een maaltijd. NELA Nela werd opgericht door een moeder van twee kinderen met een handicap. Personen met een handicap zijn er elke week creatief bezig.
Hoewel er veel verenigingen zijn bijgekomen, is het aanbod versnipperd.
3 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Hoe speelt de stad Antwerpen op deze trend in? Het verenigingsleven in Antwerpen is divers. Daarom moet het servicepunt verenigingen een dienstverlening op maat aanbieden. ►
Subsidies voor verenigingen
Werkingssubsidies Deze subsidies ondersteunen kleine verenigingen en zijn gemakkelijk aan te vragen. De afgelopen drie jaar is het aantal aanvragen vervijfvoudigd. Voor een vereniging een werkingssubsidie kan krijgen:
►
moet ze al een jaar actief zijn minimaal vier socioculturele activiteiten hebben georganiseerd
Activiteitssubsidies Een vereniging kan een activiteitssubsidie krijgen als ze zes weken voor de start van een activiteit een aanvraag indient. De vereniging moet het concept van de activiteit goed omschrijven in de aanvraag.
Projectsubsidies Een vereniging kan een projectsubsidie krijgen als ze een reeks activiteiten rond een bepaald thema organiseert. De vereniging moet het concept van de activiteiten goed omschrijven in de aanvraag. Ze moet ook samenwerken met partners. Projectsubsidies zijn daarom vooral voor iets sterkere verenigingen.
Convenanten Een convenant is een samenwerkingsovereenkomst tussen de stad en grotere (koepel)verenigingen. De verenigingen voeren met hun convenant bepaalde punten van het bestuursakkoord mee uit.
Adviesgesprekken Verenigingen kunnen bij het servicepunt verenigingen terecht voor een adviesgesprek. Dit kan gaan over statuten, subsidies, vrijwilligers, … Tijdens een adviesgesprek houdt het servicepunt vereniging altijd rekening met het ontwikkelingsniveau van de vereniging.
►
ABC van de vereniging Het ABC van de vereniging is een kaft met nuttige informatie. De kaft bestaat uit verschillende onderdelen. Elk onderdeel geeft informatie over een bepaald thema. De kaft wordt ook gebruikt tijdens adviesgesprekken. U kunt het ABC van de vereniging ook bekijken op de website van de stad.
4 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Uitdagingen ►
Hoe voorkomt de stad dat het subsidiebeleid zorgt voor een versnipperd verenigingsleven? De stad moet meer focussen op een kwalitatieve groei van verenigingen in plaats van een kwantitatieve groei. De stad moeten verenigingen helpen om meer en beter samen te werken.
5 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Trend 2: het bereik van verenigingen wordt meer divers Verenigingen van kansengroepen bereiken een diverse groep mensen. Sommige verenigingen bereiken acht deelnemers, anderen 24 000 deelnemers.
De meeste verenigingen willen meer mensen bereiken. Ze willen ook nieuwe doelgroepen bereiken. Verenigingen weten dikwijls niet hoe ze een nieuwe doelgroep kunnen bereiken. De stad adviseert verenigingen hoe zij met de diversiteit om moeten gaan. ►
Seniorenverenigingen Seniorenverenigingen vinden moeilijk jongere deelnemers. Ze proberen dit op te lossen door een divers aanbod aan te bieden.
►
VOORBEELD :
OKRA Okra wil jongere senioren aantrekken. Daarom zorgt de vereniging voor een aanbod op maat van deze doelgroep. Zo biedt de vereniging onder andere motorvakanties aan.
Verenigingen van etnisch-culturele minderheden Deze verenigingen willen graag andere gemeenschappen betrekken bij hun activiteiten. Ze willen ook meer autochtonen betrekken.
QUOTE
“We willen meer mensen van andere gemeenschappen en Vlamingen bereiken om nieuwe impulsen te krijgen.” ►
Verenigingen die armoede bestrijden Deze verenigingen werken dikwijls met vrijwilligers. De gebruikers van deze verenigingen zijn de voorbije jaren meer divers geworden. Het contact tussen autochtone en andere gebruikers is niet altijd gemakkelijk door de culturele en religieuze verschillen.
►
Bewonersgroepen De leden van bewonersgroepen zijn vooral Vlamingen. De meeste bewonersgroepen proberen hun straat of buurt te betrekken bij activiteiten. Op die manier betrekken ze ook mensen van een andere afkomst bij (de voorbereiding van) hun activiteiten.
►
Traditionele socioculturele verenigingen Dit netwerk zal de komende jaren moeten vernieuwen en verjongen.
VOORBEELD :
ACW EN GEZINSBOND
6 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Vandaag binden mensen zich niet op lange termijn aan een vereniging. Dit was vroeger anders. Veel verenigingen spreken daarom niet meer over leden, maar over bestuursleden, vrijwilligers, deelnemers of gebruikers. Dit betekent dat verenigingen worden uitgedaagd om hun emancipatorische rol anders in te vullen.
Hoe speelt de stad Antwerpen op deze trend in? ►
►
Verenigingen ondersteunen in hun zoektocht naar nieuwe leden
VOORBEELD :
VOORBEELD :
GEZINSBOND De Gezinsbond heeft een convenant met de stad. Daardoor kan de Gezinsbond de werking van haar afdelingen beter bekendmaken bij gezinnen van allochtone afkomst. ACW Het ACW heeft een convenant met de stad. Daardoor leren nieuwkomers de activiteiten van het ACW kennen. Zo is er de vereniging A+. Nieuwkomers en autochtonen komen er dikwijls samen. Ze praten en eten er met elkaar.
Buurtsecretariaten In de buurtsecretariaten maken verenigingen en bewonersgroepen op een spontane manier kennis met elkaar. Omdat ze elkaar leren kennen, wordt het gemakkelijker om samen activiteiten te organiseren.
VOORBEELD : CHAMS EN AFRIKA FORUM In buurtsecretariaat Borgerhout leerden de Marokkaanse vrouwenvereniging Chams de Afrikaanse vereniging Afrika Forum kennen. Chams leverde nadien vrijwilligers voor de naschoolse begeleiding van Afrika Forum.
VOORBEELD :
PLEINGROEP DE CONINCKPLEIN Pleingroep De Coninckplein werkt samen met verenigingen uit buurtsecretariaat Antwerpen-Noord. Ze werken samen aan de Lentepoets, het Winterfeest en Muziek in de Wijk.
Ook traditionele socioculturele verenigingen kunnen terecht in de buurtsecretariaten. We merken dat ze meer en meer samenwerken met verenigingen van etnisch-culturele minderheden. ►
Vorming Het servicepunt verenigingen organiseert allerlei vormingen. Tijdens de vormingen ‘Hoe maak ik mijn vereniging bekend’ en ‘Hoe maak ik mijn activiteit bekend’ wisselden verenigen ervaringen uit over het bereiken van nieuwe buurtbewoners.
7 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Uitdagingen ►
Hoe kan de stad verenigingen ondersteunen in hun zoektocht naar nieuwe leden?
►
Hoe kan de stad verenigingen ondersteunen in het omgaan met een divers publiek?
►
Hoe kan de stad traditionele verenigingen helpen te vernieuwen?
►
Hoe kunnen verenigingen hun emanciperende rol opnemen als mensen zich niet langer binden aan één vereniging?
8 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Trend 3: verenigingen krijgen meer diverse vormen Naast het klassieke verenigingen ontstaan er feitelijke en virtuele gemeenschappen. Groepen van mensen in de stad vormen losse netwerken van bewoners. Ze hebben gemeenschappelijke interesses zoals het buurtleven, het milieu of de lokale economie.
VOORBEELD : BEWONERSCOMITÉ
T UINWIJK Elk jaar organiseren het bewonerscomité Tuinwijk en de moskee Attaqwa een buurtfeest. Tijdens dit feest kunnen buren de moskee bezoeken. Er zijn in Antwerpen veel bewonerscomités. Meestal organiseren ze zich rond de heraanleg van hun straat, sociale cohesie of overlast. Ze nemen deel aan de activiteiten van Opsinjoren, organiseren feesten of bevragen hun buren.
VOORBEELD : RUILHANDEL EN SAMEN TUINIEREN
De transitiegroep van Wilrijk, de LETS-groep in Antwerpen-Centrum en de gemeenschapstuin Colorietenhof stimuleren buren om dingen te ruilen of om samen te tuinieren. Ze stimuleren de ontmoeting en samenwerking tussen buurtbewoners. Steeds meer mensen communiceren of werken samen via het internet1.
1
VOORBEELD :
VOORBEELD : MAAK DE STAD Dit is een forum van Antwerpen aan ’t woord. Elke Antwerpenaar kan er uitdagingen en oplossingen voor problemen posten.
VOORBEELD :
VRAAG HET AAN EEN MAROKKAAN Dit is een groep op Facebook. Jongeren kunnen er op een grappige manier vragen stellen. Ze kunnen ook hun mening geven over allerlei onderwerpen.
SENIORENNET Elke dag surfen 80 000 unieke bezoekers naar deze online community.
Wilt u meer informatie over dit thema? Surf dan naar www.socius.be. Bekijk het hoofdstuk ‘nieuwe vormen van verenigen’.
9 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Hoe speelt de stad Antwerpen op deze trend in? ►
Buurtsecretariaten De buurtsecretariaten staan open voor nieuwe verenigingsvormen. Dit betekent dat ook losse verbanden van bewoners die werken rond milieu, lokale economie, … er welkom zijn.
VOORBEELDEN VAN NIEUWE VERENIGINGSVORMEN
LETS-groep die een ruilsysteem organiseert, een transitiegroep die lokale en zelfredzame gemeenschappen opzet, een voedselteam dat groepsaankopen voor voeding organiseert. ►
Convenant met Antwerpen aan ’t woord Enkele mensen en bewonersgroepen vroegen ondersteuning. Deze convenant houdt hier rekening mee. De deelnemers ontmoeten elkaar, delen kennis en delen methoden om burgers meer en beter te laten deelnemen aan het samenleven in de stad.
Uitdagingen ►
Hoe kunnen overheden en koepels het pionierswerk van nieuwe verenigingen en netwerken ondersteunen?
►
Hoe krijgen nieuwe verenigingen dezelfde groeimogelijkheden als klassieke verenigingen?
►
Hoe kan de stad nieuwe verenigingen ondersteunen zonder hun vrijheid te beperken door te veel regels op te leggen?
10 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Trend 4: engagement van vrijwilligers verandert Verenigingen van kansengroepen steunen dikwijls op de inzet van één of enkele sleutelfiguren. Deze personen hebben de vereniging dikwijls zelf opgericht vanuit een persoonlijk engagement of betrokkenheid bij de doelgroep.
VOORBEELD :
VOORBEELD :
VOORBEELD : VERENIGINGEN VAN ETNISCH- CULTURELE MINDERHEDEN
MOPA Deze vereniging houdt zich bezig met stervensbegeleiding bij islamitische patiënten. Quote van de voorzitter: “Ik ben zelf erg ziek geweest. In het ziekenhuis waren er taalbarrières, hulpverleners begrepen mijn geloof niet. Ik zag wat ik kon doen.” BROOD-NODIG Deze vereniging bedeelt elke dag voedsel aan meer dan 100 mensen. De vereniging is opgericht door mensen die zelf dakloos zijn en in armoede leven.
Sommige verenigingen van etnisch-culturele minderheden werden opgestart door sleutelfiguren. Ze willen nieuwkomers helpen bij hun integratie in Antwerpen. Quote: “We steunen de Mongoolse gemeenschap. We proberen ze zich thuis te laten voelen door activiteiten op te zetten. Onze leden leren zo andere mensen kennen. Hierdoor hebben ze minder heimwee.”
De sleutelfiguren komen dikwijls uit de kansengroep. De betrokkenheid bij en de inzet voor de vereniging is dan ook bijzonder groot.
QUOTE
“Ik ben zestig jaar, heel mijn leven met mensen bezig geweest, ook in mijn job. Het is een kriebel om iets te betekenen voor mijn gemeenschap.”
Hun engagement legt een enorme druk op de sleutelfiguren. Dit maakt hun vereniging kwetsbaar.
QUOTE
“Nu ben ik voorzitter af, maar nog wel het meest actieve lid. Ik moet de nieuwe voorzitter bijstaan en hem nog heel veel uitleggen.”
Het is voor verenigingen niet gemakkelijk om nieuwe vrijwilligers te vinden. Het is voor verenigingen ook een uitdaging om vrijwilligers te houden. Vandaag engageren vrijwilligers zich voor korte periodes. Dit noemen we plug-in-plug-out vrijwilligerswerk. Vrijwilligers willen kiezen voor welke vereniging ze werken en hoe lang ze werken. Dit is nieuw voor verenigingen die rekenen op vrijwilligers die zich voor een lange periode engageren.
QUOTE
“Het moeilijkste is om de vrijwilligers gemotiveerd te houden. Ze moeten zich verbonden voelen met de organisatie en met de visie van de organisatie.”
11 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
VOORBEELD :
AL IKRAM Deze vereniging heeft een vaste groep vrijwilligers. Deze vrijwilligers zijn enorm belangrijk voor de vereniging. Daarnaast werkt de vereniging met losse vrijwilligers. Deze vrijwilligers helpen vooral tijdens grotere activiteiten.
Verenigingen hebben nood aan kennis over het opzetten van een duurzaam vrijwilligersbeleid. Dikwijls kennen ze ook de wetgeving niet goed. Het werven, onthalen en motiveren van vrijwilligers is belangrijk voor de goede werking van een vereniging. Maar dit kost veel tijd en energie. Bovendien zijn er specifieke vaardigheden nodig om op een goede manier met vrijwilligers te werken.
Hoe speelt de stad Antwerpen op deze trend in? ►
Kadervorming De voorbije jaren zette de stad in op kadervorming van het leiderschap van verenigingen. De stad doet dit door projectsubsidies te geven en/of convenanten af te sluiten. De koepels worden hier dikwijls bij betrokken.
►
VOORBEELD :
FEDERATIE VAN MAROKKAANSE VERENIGINGEN Deze koepel heeft een convenant met de stad om kadervorming te geven aan lidverenigingen. De vormingen gaan over de rol van bestuursleden, het profiel van vrijwilligers, het plannen en evalueren van activiteiten, …
Servicepunt vrijwilligers Het servicepunt vrijwilligers geeft advies over werken met vrijwilligers.
VOORBEELD :
KVG ANTWERPEN Het servicepunt vrijwilligers informeerde KVG Antwerpen over de meldingsplicht waar uitkeringsgerechtigde vrijwilligers aan moeten voldoen.
Het servicepunt vrijwilligers houdt permanentiemomenten. Tijdens deze momenten wordt er voor kandidaat-vrijwilligers een vacature gezocht. Kandidaat-vrijwilligers worden zo geleid naar het Antwerpse verenigingsleven. Het Roze Huis, IVCA en Raad en Daad vonden op deze manier vrijwilligers.
12 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Het servicepunt vrijwilligers organiseert infomomenten. Tijdens deze infomomenten brengt het kandidaat-vrijwilligers en verenigingen samen.
VOORBEELD : INFOAVOND OVER NASCHOOLSE BEGELEIDING
Tijdens deze infoavond stelden Academie en LeerlingBegeleiding hun vacatures voor aan kandidaat-vrijwilligers.
VOORBEELD : IKVRIJWILLIG- DAGEN
Tijdens deze dagen konden kandidaat-vrijwilligers verschillende soorten vrijwilligerswerk uittesten bij het Roze Huis, de Antwerpse Hulphonden of SOS Hamin.
VOORBEELD : IKVRIJWILLIG- BEURS
Tijdens deze beurs informeerden Centrum Kauwenberg, Ev Negdel, Spoetnik en andere verenigingen kandidaat-vrijwilligers over hun vacatures.
Uitdagingen ►
Hoe kan de stad verenigingen ondersteunen in de uitbouw van een vrijwilligersbeleid?
►
Hoe kan de stad verenigingen ondersteunen in het omgaan met het plug-in-plug-out vrijwilligerswerk?
13 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Trend 5: verenigingswerk is meer dan sociocultureel werk Verenigingen van kansengroepen doen dikwijls sociocultureel werk. Dit doen ze met een brede waaier aan activiteiten:
Gemeenschapsvormende activiteiten op het niveau van een groep of wijk - groep: uitstappen met Turkse moeders, kinderfeest, creatieve workshops, sportieve uitstappen, … - wijk: deelname aan de Lentepoets, Europarkfeest, cultuurstraat, burendagen, …
Culturele activiteiten - theatervoorstellingen, uitstappen naar musea, …
Educatieve activiteiten - workshops budgetvriendelijk koken, debatten, conversatiegroepen Nederlands, …
Maatschappelijke activeringsactiviteiten - sensibiliseren over de registratie voor de gemeenteraadsverkiezingen, het project Maak de stad, …
Het aanbod van veel verenigingen raakt ook andere maatschappelijke terreinen. Ze maken mensen wegwijs op de arbeidsmarkt, geven individuele begeleiding, helpen kinderen met hun huiswerk, … 2 Verenigingen doen dit omdat ze hun standaardaanbod niet voldoende vinden
VOORBEELDEN
-
begeleiding van palliatieve patiënten die moslim zijn opvang van daklozen en drugsverslaafden opvang en oriëntatie van nieuwkomers huisbezoeken aan langdurig zieken praatgroepen
2
Wilt u meer informatie over dit thema? Lees dan het onderzoek “Vol van verwachting? Studie naar de (mis)match tussen de verwachtingen ten aanzien van de etnisch-culturele federaties en hun mogelijkheden om daar aan te voldoen” van Lode Vermeersch, Jeroen Sels en Anneloes Vandenbroucke. HIVA en K.U. Leuven, 2012.
14 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Hoe speelt de stad Antwerpen op deze trend in? ►
Projectsubsidies Dankzij de projectsubsidies kunnen verenigingen meer doen dan enkel sociocultureel werk.
►
VOORBEELD : PROJECTEN ‘TOELEIDING NAAR OPLEIDING EN WERK ’ De stad gaf een projectsubsidie aan vier projecten ‘toeleiding naar opleiding en werk’ binnen de Tsjetsjeense, Russische sprekende, Joodse en Afrikaanse gemeenschap. De medewerkers van de verenigingen waren brugfiguren tussen hun gemeenschap en organisaties zoals de VDAB.
Convenanten Ook dankzij convenanten kunnen verenigingen meer doen dan enkel sociocultureel werk.
►
VOORBEELD : VERENIGING VOOR O NTWIKKELING EN E MANCIPATIE VAN MOSLIMS Deze vereniging werkt al drie jaar rond intrafamiliaal geweld. De projectmedewerkster vangt slachtoffers op in hun eigen taal en verwijst hen door naar welzijnsdiensten, advocaten en de politie. Elke maand komen de slachtoffers samen. De vereniging geeft ook infosessies in moskeeën. De vereniging neemt sinds 2012 deel aan het CO3 overleg. Tijdens dit overleg wordt een geïntegreerde aanpak van dossiers uitgewerkt.
VOORBEELD :
RECHT-OP Deze vereniging geeft samen met Basiseducatie vorming aan mensen in armoede.
Begeleiding van projectuitvoerders Medewerkers van het servicepunt adviseren de projectuitvoerders. Ze wonen activiteiten bij, voeren evaluatiegesprekken en geven tips over de uitvoering van projecten. Ze kunnen ook extra vorming inplannen.
VOORBEELD : PROJECTEN ‘TOELEIDING NAAR OPLEIDING EN WERK ’ De projectmedewerkers van de projecten ‘toeleiding naar opleiding en werk’ werden intensief gecoacht door het team Arbeid van De Acht vzw. Ze kregen individuele begeleiding en wisselden om de twee weken hun ervaringen uit.
15 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Uitdagingen ►
Welke rol moeten verenigingen die meer doen dan sociocultureel werk opnemen? Er is een debat nodig over de rol van het verenigingsleven. Verenigingen zijn actief in heel wat maatschappelijke domeinen. Maar ze worden vooral gesubsidieerd binnen het kader van het sociocultureel werk (Vlaams niveau).
16 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Trend 6: verenigingen maken mee de stad Verenigingen vinden hun relatie met de buurt en de stad heel belangrijk. Soms is dit zelf de reden van hun bestaan. Zo zijn veel bewonersgroepen opgericht om het leven in de buurt aangenamer te maken.
QUOTE
“Ik wilde iets voor de stad betekenen. Ik was net op brugpensioen en ik wilde iets terug doen.”
QUOTE
“We proberen het De Coninckplein en de buurt in een goed daglicht te zetten. We willen mensen van buiten het plein naar hier krijgen, zodat zij merken dat het hier zo slecht niet is als de media beweert.”
Veel sleutelfiguren beschouwen zichzelf als een brugfiguur tussen hun gemeenschap en de stad.
QUOTE
“We hebben veel nuttige informatie voor onze gemeenschap. Onze gemeenschap wordt steeds groter en we zijn eigenlijk de enige vereniging waar zij een beroep op kunnen doen. Je hebt vrienden nodig in een nieuwe stad.”
Veel verenigingen organiseren infomomenten over het aanbod van de stad. Sommige verenigingen spreken hun deelnemers aan om actief deel te nemen aan ouderavonden en schoolfeesten. Op die manier stimuleren ze hun leden om deel te nemen aan het leven in de stad.
VOORBEELD :
FREE HANDS Deze vereniging werkt met meer dan 200 jonge vrijwilligers. Ze bezoeken zieke en bejaarde mensen en zamelen ze geld in voor ontwikkelingsprojecten.
Verenigingen willen graag dat hun gemeenschap meer zichtbaar wordt in de stad. Dat is voor hen meestal de belangrijkste reden om mee te doen aan stedelijke evenementen zoals het Bollekesfeest of BorgerRio.
QUOTE
“Positief dat we als blindenvereniging om advies werden gevraagd om de toegankelijkheid voor blinden op het evenement Antwerpen Vandaag te bevorderen. We kregen op het evenement zelf ook een plek die gemakkelijk toegankelijk is.”
17 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Verenigingen maken mee de stad … maar vinden nog steeds moeilijk de weg Het servicepunt verenigingen is dé toegangspoort tot de stedelijke diensten. Het servicepunt informeert verenigingen over het aanbod van andere stedelijke diensten.
QUOTE
“Jullie zijn de chauffeur, wij zijn de mensen die de weg vragen”.
De structuur en werking van de stedelijke diensten blijft voor veel verenigingen ingewikkeld. Zo vinden verenigingen de verschillende aanvraagprocedures en -voorwaarden voor subsidies verwarrend. Deze procedures en voorwaarden verschillen namelijk van dienst tot dienst.
QUOTE
“Soms is het duizelingwekkend. Er zijn heel veel diensten en mogelijkheden, maar bij wie kan ik juist terecht?”
QUOTE
“Mensen vinden vaak de weg niet naar de diensten van de stad. Ze hebben geen zicht op de subsidies die ze kunnen krijgen. Moet alles niet georganiseerd worden in de districtshuizen aan centrale loketten? Zet de kapitaalkracht en het engagement van ambtenaren die werken met vrijwilligersverenigingen bij elkaar. Maak er één plaats van waar mensen met engagement terecht kunnen voor uitwerking en ondersteuning van hun ideeën.”
Verenigingen vinden inspraak in de stad belangrijk. Ze doen dit vooral via de officiële inspraakkanalen:
adviesraden voor seniorenverenigingen en verenigingen van personen met een handicap adviesraad voor ontwikkelingssamenwerking (Arosa).
Sommige verenigingen spreken rechtstreeks een schepen of de burgemeester aan. Anderen gebruiken de media.
Verenigingen willen dat beleidsmakers meer op bezoek komen. Zo kunnen ze hen beter informeren over of betrekken bij bepaalde beslissingen.
QUOTE
“De stad wordt er sterker van: door de verenigingen komt de stad zaken te weten over de buurt, wie er woont. De politici doen dat genoeg. Ze zijn hier allemaal geweest op het straatfeest. We hebben elkaar nodig!”
18 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Hoe speelt de stad Antwerpen op deze trend in? ►
Buurtsecretariaten De stad telt acht buurtsecretariaten. Verenigingen kunnen er elkaar in een ongedwongen sfeer ontmoeten. Daardoor besluiten sommige verenigen om samen te werken.
QUOTE
“Het is er rustig. Er hangt een leuke sfeer en we voelen er ons echt thuis! We spreken met andere verenigingen, helpen hen, zij helpen ons. Er is een leuke wisselwerking tussen alle leden.”
►
VOORBEELD :
EUROTEAM, ONZE STAD EN ONS HUIS Deze verenigingen behartigen samen de belangen van een sociale woningblok op Linkeroever. Ze werken dikwijls samen met andere verenigingen van buurtsecretariaat Linkeroever. Ze doen dit tijdens poetsacties, workshops voor kinderen, perscontacten, …
Verenigingen informeren over stedelijke evenementen De stad organiseert veel evenementen voor haar burgers. Het servicepunt verenigingen informeert verenigingen zodat ook zij van deze evenementen kunnen genieten.
VOORBEELD : EVENEMENTEN VAN DE STAD
Het servicepunt verenigingen levert extra inspanningen om verenigingen van kansengroepen te laten deelnemen aan de nieuwjaarsreceptie, het Bollekesfeest en BorgerRio. ►
Verenigingen correct informeren over de werking van de stad
Adviesgesprekken In adviesgesprekken worden verenigingen verwezen naar andere diensten van de stad. Dit kan via een ‘warme doorverwijzing’ waarbij de medewerker van het servicepunt verenigingen telefoneert naar een andere dienst.
Vormingen (= de stadsdagen) Het servicepunt verenigingen organiseerde vormingen voor verenigingen. Tijdens deze vorming kregen verenigingen informatie over de doelstellingen, bevoegdheden en werking van de stad Antwerpen.
Trefmoment Elke jaar organiseert het servicepunt verenigingen een trefmoment. Andere diensten van de stad stellen er hun werking voor.
Digitale nieuwsbrief Elke maand stuurt het servicepunt verenigingen een digitale nieuwsbrief naar alle verenigingen. Wilt u deze nieuwsbrief ontvangen? Stuur dan een e-mail naar
[email protected].
19 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Uitdagingen ►
Hoe kunnen overheden, koepels en andere organisaties verenigingen ondersteunen zodat hun achterban meer betrokken wordt bij het samenleven in de stad?
►
Hoe kan de stad subsidiereglementen zo veel mogelijk op elkaar afstemmen:
inhoudelijk vlak: wie subsidieert wat? organisatorisch vlak: oproepdata, voorwaarden, administratie, … communicatief vlak: communicatie, databestanden, …
20 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen
Slotwoord We hopen dat u zich als lezer aangesproken en uitgedaagd voelt. We kijken uit naar uw visie en mening. Zo kunnen we samenwerken om het Antwerpse verenigingsleven nog beter te maken. Hebt u vragen over dit rapport? Of hebt u vragen over het Antwerpse verenigingsleven? Neem dan gerust contact met ons op: Servicepunt verenigingen tel. 03 338 71 00 e-mail:
[email protected] Atlas, Carnotstraat 110, 2060 Antwerpen
tram: lijn 10, 24 - halte Kerkstraat bus: lijn 23 - halte Kerkstraat Vélo: stations Kerkstraat, Astridplein, Kievitplein
21 / 21
Verenigingen van kansengroepen in de kijker Trends en uitdagingen