Onderzoek
Campus Fryslân: wetenschap is sport en muziek tegelijk
POWER MELK VOOR VERMOEIDE OUDEREN
INTERVIEW MET JOUKE DE VRIES pagina 7
pagina 6
VERBINDT JAARGANG 4 NUMMER 1
EDITIE LENTE 2015
W W W. U C F. F R L
@ U C F F RY S L A N
Het academiegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen, binnenkort met 11e faculteit in Leeuwarden (foto: Rijksuniversiteit Groningen)
FRYSLÂN KRIJGT NA TWEE EEUWEN WEER UNIVERSITEIT
UNIVERSITY CAMPUS FRYSLÂN WORDT ELFDE FACULTEIT RUG
University Campus Fryslân (UCF) in Leeuwarden wordt officieel de elfde faculteit van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Prof. dr. Jouke de Vries wordt per 1 mei 2015 benoemd als decaan van deze faculteit. De nieuwe naam? University of Groningen/Campus Fryslân. lees verder op pagina 2 >
Kennis en innovatie DAIRY CAMPUS VOL IN BEDRIJF pagina 3
Column
Meertaligheid
ERIK BETTEN: AAN DE RAND VAN DE WERELD
ANTONELLA SORACE IN LEEUWARDEN
pagina 6
pagina 4/5
JAARGANG 4 NUMMER 1
vervolg pagina 1 Hiermee wordt geïnvesteerd in kennis en banen. Dat levert meer binding met de regio op, meer
EDITIE LENTE 2015
W W W. U C F. F R L
KORT NIEUWS
masterstudenten en onderzoek. Een enorme stap vooruit Jannewietske de Vries is blij met deze nieuwe universiteit: “Fryslân krijgt eindelijk weer een universiteit. Tweehonderd jaar na de
V.l.n.r.: Sibrand Poppema, Jannewietske de Vries en Jouke de Vries bij de presentatie van de plannen voor de 11e faculteit (foto: Het Hoge Noorden)
De AyO-tún: inkijkjes in het leven van Akademy-promovendi
JAARGANG 4 NUMMER 1
Dairy Campus vol in bedrijf Door Frank Schröer Bij het horen van de naam Dairy Campus denkt men vaak aan een regionaal opererend bedrijf. Niets is minder waar. Het is een nationaal
De ‘AyO-tún’ is de naam die in
centrum voor melk met ambitie die over de hele wereld reikt tot ver in
Franeker is dat heel goed nieuws
de wandelgangen van de Fryske
China. Managing director Kees de Koning vergelijkt zijn Dairy Campus
voor de regio. Het is erg belangrijk
Akademy gebruikt wordt voor de
wel eens met Wetsus. “Wat Wetsus voor water is, is de Dairy Campus
dat hier op elk niveau gestudeerd
werkruimte van assistenten in
voor melk. Samen met de Wageningen University & Research en andere
kan worden. Van peuter tot pro-
opleiding (aio’s) ofwel promovendi.
kennisinstellingen werken wij aan kennis over melk in de breedste zin
movendus moet iedereen zich in
Sinds kort is het ook de naam van
van het woord, niet alleen aan kennis over de koe.”
Fryslân thuis voelen en zich kun-
de groepsweblog waarop Anne
nen ontwikkelen. Het is tegelijk een
Merkuur, Dennis Worst, Evelyn
De Dairy Campus kent verschillen-
heeft daarvoor 100 liter schoon
opwaardering van de provincie. We
Bosma, Marrit Jansma en Mirjam
de pijlers. “Wij zijn een nationaal
drinkwater nodig. Hier is water
zijn een broedplaats van kennis en
Günther een inkijkje geven in hun
centrum voor innovatie, onderzoek,
genoeg, maar er zijn genoeg landen
innovatie, een universiteit hoort
leven als promovendi op de Fryske
educatie en training in de melkvee-
waar dat niet zo is. Door de ken-
daarbij.”
Akademy.
houderij en zuivelketen. Een mix
nis van Wetsus en de Wateralliantie
van onderwijs langs alle lijnen: van
met onze kennis te bundelen,
instemmend gereageerd. De
“Een promotie is een unieke baan
vmbo- tot academisch. Zo hebben
kunnen we heel gericht projecten
gemeente Leeuwarden participeert
waarbij je vier jaar de tijd hebt om
we hier vmbo-leerlingen rondlopen
opzetten voor die landen waar
Belangrijk speerpunt van de nieuw
Management (MEEM) onder haar
met zich mee brengt door de
immers in het huidige UCF en
jezelf tot onderzoeker te ontwik-
die het vak leren maar ook promo-
water minder voor handen is.”
te vormen 11e faculteit van de RUG
hoede en zijn de Universiteiten van
inbreng van academische studen-
kan uitzien naar een universiteit
kelen”, schrijven de promovendi.
vendi die fundamenteel onderzoek
in Leeuwarden is het internationaal
Twente, Wageningen en Groningen
ten. Den Haag heeft hierdoor ook
binnen haar gemeentegrenzen.
“Op dit blog vertellen we over ons
verrichten. Het onderzoek komt tot
Fundamenteel onderzoek
residentieel University College. Het
met Wetsus verantwoordelijk voor
een nieuw soort elan gekregen, het
Onderwijswethouder Thea Koster
eigen onderzoek en dat van ande-
stand in samenwerking met onder-
Fundamenteel onderzoek wordt
University College wordt een brede
de joint degree Water Technology.
bruist daar nu nog meer.”
is dan ook blij met het nieuws: “Na
ren, delen we tips en weetjes over
nemers, die de vruchten van het
steeds belangrijker voor de Dairy
jarenlang investeren door provincie
promoveren en houden we jullie op
onderzoek plukken.
Campus. “Het opzetten van funda-
de hoogte van leuke activiteiten.”
Onze core business is het ontwik-
menteel onderzoek kwam wat lang-
driejarige bacheloropleiding op het
W W W. U C F. F R L
Landelijk kennis- en innovatiecentrum
sluiting van de universiteit van
Ook in de stad Leeuwarden is
EDITIE LENTE 2015
Een Chinese delegatie bezoekt de Dairy Campus (foto: Dairy Campus)
gebied van Politics, Philosophy,
“Universiteiten zijn steeds actiever
Gedeputeerde van Fryslân
en gemeente in de ontwikkeling
Psychology and Economics waarbij
in de regio,’ zegt Jouke de Vries.
Jannewietske de Vries en college
van UCF wil de Rijksuniversiteit
kelen van kennis. Wij hebben daar-
zaam op gang, maar nu de finan-
connecties op hoog niveau. Door
en door efficiënte dieren te kunnen
medewerker die vertelt over de
de studenten op de campus wonen
“Het is voor mij een geweldige kans
voorzitter van de RUG prof. dr.
Groningen nu een 11de faculteit
Zo schrijft Mirjam Günther in een
voor geen standaardbedrijf met een
ciën geregeld zijn, gaat het steeds
samen te werken met de Chinezen
selecteren voor fokkerij.
nieuwste technieken en ontwik-
en studeren. Het University College
om voor de RUG de elfde faculteit
Sibrand Poppema presenteerden
openen in Leeuwarden. Dat is een
eerste bijdrage over haar ervarin-
standaard stal neergezet. Maar een
sneller. We hebben verschillende
willen we het vertrouwen in het
moet groeien naar een opleiding
in Leeuwarden op te
gen met het combineren van pro-
volledig onderzoekscentrum op het
promovendi die hier onderzoek
duurzaam produceren van zuivel in
Educatie
bezoekers nemen een kijkje in de
met zo’n 600 studenten.
bouwen. Mijn ambitie
motie en moederschap en Marrit
gebied van melk.”
doen waaronder enkele van UCF.”
China weer terug zien te krijgen.”
Behalve voor onderwijs-, innovatie
ligboxstal waar diverse proeven
en onderzoek heeft de Dairy
gedaan worden, de melkrobot, de
is om dit te laten uit-
“Masteropleidingen in Leeuwarden die belangrijk zijn voor Fryslân”
Masteropleidingen
groeien naar een univer-
De RUG wil aan de Campus
siteit van wereldklasse
Fryslân masteropleidingen aan-
met sterke binding in
bieden die belangrijk zijn voor
de regio. De opleidingen
Fryslân. In totaal gaat het om vijf
zullen tot stand komen in overleg
hun plannen voor de nieuwe
tot tien nieuwe opleidingen, die
en nauwe samenwerking met de
enkele honderden studenten naar Leeuwarden moeten gaan trekken.
enorme stap vooruit!” De komende periode
Jansma over hoe haar leven een
gaan hoogleraar-
perfecte voorbereiding bleek te
De Koning ziet de brede opzet van
zoek dat via UCF is gefinancierd
Innovatieprogramma Dairy
Campus ook een educatieve taak.
mestraffinage en ga zo maar door.
bestuurder prof. dr.
zijn op haar promotieonderzoek.
de Dairy Campus als meerwaarde.
is ‘Carnitine in the dairy chain’.
Campus
“De Dairy Campus is een uithang-
“Gisteren was Louise Fresco –de
Frans Zwarts (UCF) en
Een voorbeeld van een onder-
kelingen in de melkveesector. De
“We hebben zowel het funderend
Voor dit onderzoek van promo-
Dairy Campus heeft grootse plannen
bord voor de zuivel. Vorig jaar
nieuwe bestuursvoorzitter van de
De AyO-tún is te vinden op:
onderzoek, als het onderwijs, de
venda Marjanne van der Hoek
voor nieuwbouw. Het wordt een
hebben we maar liefst 7500 men-
Wageningen University & Research-
de Vries aan de slag om het hui-
http://deayotun.wordpress.com/
training en de kennisdoorstroming
wordt samengewerkt door ver-
uniek project door de combinatie
sen over de vloer gehad.” Tijdens
nog op bezoek. Het is mooi om te
faculteit eind januari.
dige UCF in de elfde faculteit van
Daarnaast te volgen via Twitter:
naar melkveehouders
van stallen met onderwijs-,
een rondleiding worden de gasten
zien dat onze bekendheid groeit.”
hogescholen in Leeuwarden, het
De Rijksuniversiteit Groningen wil
RUG te integreren. De Vries heeft
http://twitter.com/deayotun
onder hun eigen pijler in
onderzoek- en ontvangst-
meegenomen door een ervaren
bedrijfsleven, overheden en andere
haar positie als universiteit van het
eerder voor de universiteit Leiden
de organisatie geplaatst.
Momenteel bieden universiteiten
kennisinstellingen. Waarbij vooral
Noorden versterken door in een
de Campus Den Haag opgezet. De
Daardoor is dit brede
al in totaal drie academische mas-
aandacht is voor de thema’s die
hechte samenwerking met de hoge-
campus is in 15 jaar tijd uitge-
teropleidingen aan in Leeuwarden.
belangrijk zijn voor Friesland
scholen in Leeuwarden gebruik te
groeid naar een faculteit met meer
Zo is de RUG met hogeschool NHL
zoals energie, water, toerisme,
maken van de bestaande infrastruc-
dan 2500 studenten.
eindverantwoordelijk voor de
life science en meertaligheid.
tuur hier in de regio. Tegelijkertijd
masteropleiding Multilingualism,
Mijn ervaring in Den Haag is dat
voorziet de universiteit hiermee
heeft de Universiteit Twente de
de aanwezigheid van een universi-
het noorden van een stabiele en
Master Energy and Enviromental
teit in de stad een nieuwe impuls
duurzame kennisinfrastructuur.
decaan prof. dr. Jouke
Heden, tentoonstelling-voor-één-avond
scala en de verschillende niveaus goed te managen. In totaal werken hier 15
“Noord-Nederland biedt veel voordelen op het gebied van Dairy”
men. Dairy Campus krijgt er vier melkveestallen,
Op pagina 7 is een uitgebreid inter-
tentoonstelling-voor-één-avond
dag zo’n 40 à 50 mensen aan de
schillende partijen: Dairy Campus,
ontvangstgebouw met kantoren,
view te lezen met Jouke de Vries.
HEDEN plaats in de Kanselarij in
slag op het terrein van onderwijs,
hogeschool Van Hall Larenstein,
leslokalen en praktijkruimtes bij.
Leeuwarden. VHDG was verant-
onderzoek en projecten .”
Medisch Centrum Leeuwarden
De nieuwe voorzieningen komen als
en Wageningen Universiteit en
apart cluster naast het bestaande
Friesland is immers een prachtig tweetalig laboratorium. Goffe Jensma, hoogleraar Friese taal & literatuur en director of studies van de master track Multilingualism aan de Rijksuniversiteit Groningen vindt het aan wezig zijn in Friesland van meerwaarde zo zei hij in Verbindt nummer 3: “Mijn ervaring is dat als je met meer – internationale – studenten aanwezig bent in Friesland dit nieuwe onverwachte impulsen kan opleveren. Denk je maar eens in wat dat betekent, als er ineens 23 Engelssprekende studenten door de Friese instituties heen banjeren, studenten die bovendien positieve belangstelling blijken te hebben voor het Fries. Masterstudenten kun je op een behoorlijk niveau inzetten voor de Friese culturele sector. Ik heb het eens uitgerekend: met dit aantal studenten heb je per jaar meer dan 6000 uur – dat is vier mensjaren – aan inzet die je kunt gebruiken voor onderzoek of projecten op allerlei zaken zoals bijvoorbeeld ‘Leeuwarden, Culturele Hoofdstad.’ Maar de aanwezigheid van de master in Friesland betekent ook dat je eenvoudiger toegang hebt tot stages in Friesland voor deze studenten. Dat is lastiger als je in Groningen zit.“
2
in gebruik worden geno-
mensen, maar er zijn elke
UNIVERSITEITEN IN DE REGIO
Een overeenkomst van de verschillende universitaire vestigingen is dat ze dicht bij een natuurlijk laboratorium zitten of willen gaan zitten. Den Haag is dè internationale stad van vrede en recht met onder meer het internationaal strafhof. Dan is het evident dat de universiteit Leiden een nevenvestiging in Den Haag wilde hebben met als speerpunten politiek, bestuur en internationaal recht. En zo is het ook logisch dat de Rijksuniversiteit Groningen de master Meertaligheid sinds 2014 in Leeuwarden situeert.
dat de stallen eind 2015
Op zaterdag 31 januari vond de
woordelijk voor de organisatie en
Het is niet nieuw om een ‘stukje’ universiteit buiten de eigen stad te vestigen. Zo heeft de universiteit Leiden de Campus Den Haag en Maastricht University heeft de campus Venlo, waar Agrofood een belangrijk thema is. De laatste tijd krijgt ‘de universiteit in de regio’ wel een nieuwe impuls. Zo heeft de Tilburg University samen met de TU/ Eindhoven plannen om drie nieuwe masters in Den Bosch te starten en wil de RUG ook de masteropleiding ‘advanced instrumentation’ grotendeels bij het instituut voor radio-astronomie Astron in het Drentse Dwingeloo onderbrengen.
functies. De planning is
een melkstal en een nieuw
het werd mede mogelijk gemaakt
Het is niet geheel toevallig dat
Research (lees meer over dit onder-
erf van Dairy Campus. Er is ruimte
door UCF. Het thema van deze
de Dairy Campus in Leeuwarden
zoek in de rubriek Paspoort).
voor in totaal 550 koeien. In deze
editie was ‘vergeten’. Meer dan
is gekomen. “De universiteit in
“Behalve nationale belangstelling is
nieuwbouw moet er plek komen
125 bezoekers doken onder in het
Wageningen is een belangrijke spe-
er ook veel internationale belang-
voor de projecten uit het innovatie
“rijk van vervlogen herinneringen,
ler, dus de eerste gedachte zou zijn
stelling voor de manier hoe wij
programma dat vorig jaar is
waar vergeefse aandenkens en
om de Dairy Campus in de buurt
onze kennis over dairy vergaren.
opgestart. Met het innovatiefonds
visueel geheugenverlies de dienst
van Wageningen te bouwen. Maar
Zo is men in China erg geïnteres-
krijgen bedrijven de mogelijkheid
uitmaken.”
Noord-Nederland biedt veel voorde-
seerd in de wijze waarin we onze
om met financiële ondersteuning
len. We zijn hier goed in Dairy. We
campus hebben opgezet. We wer-
op specifieke thema’s innovatiepro-
Prof. dr. Douwe Draaisma gaf een
leven in een gebied dat erg geschikt
ken nu samen met Wageningen UR,
jecten uit te voeren. Een voorbeeld
lezing over ‘vergeten’. Draaisma
is voor grasland, waardoor het een
China Agricultural University en
hiervan is het project ‘Efficiënte
is gespecialiseerd in het menselijk
logische plek is voor melkveehou-
FrieslandCampina aan de ontwik-
melkkoe door sensorgebruik’. Bij
geheugen. Waar blijven verdron-
derijen. Het is dan ook verstandig
keling van het Sino Dutch Dairy
dit project wordt gebruik gemaakt
gen herinneringen? En waarom is
geweest om zo’n onderzoeks- en
Development Center, een soort
van de nieuwste sensortechnie-
het vastleggen van herinneringen
kenniscentrum als de onze in het
Chinese Dairy Campus. Door het
ken in de melkveehouderij om
zo verleidelijk? Draaisma gaf ant-
gebied te plaatsen waar dit soort
melamine schandaal in de Chinese
individuele data te verzamelen bij
woord op deze en andere vragen.
belangrijke factoren aanwezig zijn.
zuivelindustrie, is het vertrouwen
melkvee, die mogelijk een rol kun-
Daarnaast merken we ook steeds
van de Chinese consument in de
nen spelen bij het schatten van de
‘Vergeetkunstenaars’ Arjen
meer voordelen omdat we dicht
eigen zuivel sterk gedaald. Voor
individuele voerefficiëntie. Deze
Boerstra, Anno Dijkstra en Jasper
tegen de stad Leeuwarden aan zit-
FrieslandCampina is het belang-
data wordt gebruikt voor vroege
Rigole vertelden en lieten zien
ten met al haar kennisinstellingen.
rijk om hun kennis en producten
signalering van diergezondheids-
wat hen bezighoudt. De avond
Zo wordt onze relatie met Wetsus
te exporteren. Een voordeel is dat
problemen en bij het verbeteren
werd gepresenteerd door Rutger
ook steeds hechter. Een koe produ-
Wageningen goed bekend staat
van de nutriëntefficiëntie door in
Middendorp.
ceert 30 liter melk per dag, maar
in China, daarnaast hebben zij
te kunnen grijpen in het rantsoen
3
Kees de Koning (r) laat burgemeester Ferd Crone van Leeuwarden en staatssecretaris Sharon Dijksma de Campus zien (foto: Dairy Campus)
DAIRY CAMPUS Dairy Campus is een samenwerkingsverband tussen kennisinstellingen, overheden en bedrijfsleven. Vanuit de kenniskant participeren Wageningen University & Research Centre, hogeschool Van Hall/Larenstein, Dairy Trainings Centre en het Nordwin College. Vanuit de boeren en industrie doen respectievelijk LTO Nederland en FrieslandCampina mee en ook de overheid draagt haar steentje bij zoals provincie Fryslân en de gemeente Leeuwarden. De Dairy Campus telt 550 melkkoeien en ruim 300 hectare grond met trainings- en vergaderfaciliteiten. Studenten en professionals kunnen er terecht voor opleidingen, stages en afstudeertrajecten. Onderzoekers hebben er de mogelijkheid onderzoek te doen. Het bedrijfsleven wordt op de Dairy Campus gestimuleerd vernieuwende projecten te realiseren. Op deze manier willen de samenwerkingspartners er voor zorgen dat in de toekomst voldoende gezonde en veilige melk wordt geproduceerd. Belangrijk hierbij is het respect voor mens, dier en milieu.
JAARGANG 4 NUMMER 1
EDITIE LENTE 2015
W W W. U C F. F R L
JAARGANG 4 NUMMER 1
Prof. dr. Antonella Sorace, Universiteit van Edinburgh:
Door Amarins Gerlofsma Op 17 december 2014 presenteerden de studenten van de master Multilingualism in Tresoar de uitkomsten van hun
“Minority languages do have added value!” Dit betoogde
eerste onderzoek. Nynke Anna
hoogleraar Antonella Sorace van de Universiteit van Edinburgh
Varkevisser, Pouran Seifi
op 30 januari op een bijeenkomst over meertaligheid in
en Miranda Trincheri deden
Leeuwarden. De middag werd georganiseerd door de Fryske
onderzoek naar de Friese taal in
Akademy, UCF en AThEME. Sorace hield een lezing over de
W W W. U C F. F R L
FRIES MOET WEER TERUG IN HET STRAATBEELD
“Minority languages do have added value!” door Evelyn Bosma
EDITIE LENTE 2015
het straatbeeld. Conclusie?
voordelen van meertaligheid. Haar moeder komt van Sardinië,
Het Fries is onzichtbaar.
maar sprak geen Sardinisch met haar, omdat ze de taal niet
Pouran Seifi analyseerde voor haar
“Het verschil tussen Jorwert en de
daadwerkelijk in het straatbeeld
met de negatieve associaties die
eerste project 600 foto’s van de
Nieuwestad in Leeuwarden in het
voorkomt”, zegt Varkevisser.
ermee gelegd worden.
Nieuwestad in Leeuwarden. Met
gebruik van Fries op borden en in
“Nederlands en Engels komen het
dit onderzoek wilde ze achterhalen
vitrines is praktisch nihil. Het Fries
meest voor in de straten. Het Fries
Alle drie de studenten zijn het
hoe vaak het Fries op borden of
dat ik zag was voornamelijk op
en Bildts zijn wel zichtbaar, maar
over de aanpak van de negatieve
in vitrines in deze straat wordt
officiële borden van de provincie.
slechts een klein beetje.”
houding met elkaar eens; het Fries
gebruikt. De uitkomsten vergeleek
Ik spreek zelf geen Nederlands en
ze met een studie die in 2006 is
dus ook geen Fries. Ik weet niet
Houding tegenover het Fries
straatbeeld. Seifi schreef een rap-
gedaan in dezelfde straat. “Uit mijn
hoeveel de taal gesproken wordt,
Middels een enquête onder studen-
port met daarin aanbevelingen om
analyse is gebleken dat het zicht-
maar uit deze analyse van de zicht-
ten van de NHL en Stenden hebben
het Fries weer in positief daglicht
bare gebruik van het Nederlands
baarheid van de taal lijkt het of de
enkele Multilingualism studenten
te stellen. “Het belangrijkst is dat
en het Engels in de Nieuwestad is
Friese taal hier helemaal niet leeft”,
achterhaald wat de houding is
het Fries weer zichtbaar wordt in
gestegen. Het gebruik van Fries
aldus Trincheri.
tegenover de Friese taal. Hieruit
de straten van Friesland”, zegt ze.
is gebleken dat studenten die zelf
Varkevisser voegt hieraan toe dat
daarentegen is gedaald van 3% naar
moet weer terugkomen in het
slechts 1,4%”, zegt Seifi. Uit haar
Bildts in het straatbeeld
Fries spreken een positieve hou-
ook het culturele belang van de
belangrijk vond. Liever had ze dat haar dochter goed Italiaans
onderzoek bleek dat zelfs het Frans
In het noordwesten van Friesland
ding hebben ten opzichte van de
Friese taal niet mag worden verge-
en Engels zou leren. Sorace verstaat het Sardinisch wel, maar
vaker wordt gebruikt dan Fries.
wordt er Bildts gesproken, een
taal. Studenten die de taal niet
ten. “Niet alleen voor de houding
Miranda Trincheri onderzocht ook
variant op de Friese taal. Volgens
spreken en ook niet uit Friesland
tegenover het Fries is het belangrijk
deels de Nieuwestad en vergeleek
Nynke Anna Varkevisser is het
komen hebben vaak een negatieve
dat het weer zichtbaar wordt, maar
deze straat met de zichtbare taal
Bildts sterk verbonden met de
houding ten opzichte van het Fries.
vooral ook voor het identiteitsge-
spreekt het niet. Zelf vindt ze dit een gemiste kans.
Als hoogleraar onderzoekt Sorace
leeftijd al door dat anderen hun
in Jorwert. Haar verwachting was
identiteitsvorming in deze regio.
De Multilingualism studenten den-
voel van de Friese bevolking. Het is
de cognitieve effecten van meer-
gedachten niet kunnen lezen en
dat in een klein dorp als Jorwert
“Dit was de reden waarom ik wilde
ken zelf dat dit niet zozeer met de
een stukje cultuur.”
taligheid en als directeur van
zijn ze zich al vroeg bewust van de
het Fries meer wordt gebruikt.
onderzoeken hoe vaak het Bildts
taal zelf te maken heeft, maar meer
Bilingualism Matters slaat ze een
denkbeelden van andere mensen.
brug tussen het onderzoek en de
Ook zijn er studies die laten zien
praktijk. Ze wil aan zoveel mogelijk
dat tweetaligen zich beter kunnen
mensen uitleggen dat het spreken
focussen en een beter werkge-
van twee talen een heleboel voor-
heugen hebben.” Dit laatste komt
delen biedt: “Tweetalige kinderen
waarschijnlijk doordat tweetaligen
begrijpen beter hoe taal in elkaar
tijdens het spreken altijd één van
zit. Daardoor leren ze makkelijker
hun twee talen moeten onderdruk-
een derde taal en hebben ze een
ken. Het managen van die twee
beter begrip van hoe hun moeder-
talen zorgt voor een continue her-
Meertaligheid: voordelen voor
de minderheidstaal en leren ze de
ook minderheidstalen, immigran-
taal werkt. Daarnaast hebben twee-
sentraining.
kinderen en ouders
meerderheidstaal buitenshuis. Wat
tentalen en dialecten. Het onder-
Niet alleen kinderen ondervinden
van belang is, is dat kinderen een
scheid tussen talen en dialecten is
voordelen van hun meertaligheid,
taal van meerdere sprekers horen,
eigenlijk volkomen absurd. Een taal
maar ook ouderen. Tweetaligheid
zodat ze vertrouwd raken met ver-
is niet meer dan een dialect met
blijkt namelijk de cognitieve ach-
schillende manieren van praten.”
een leger en een vloot.”
teruitgang bij ouderen te vertragen.
Ook is het belangrijk dat kinderen
Dat komt onder andere naar voren
voelen dat beide talen waardevol
Drents geen goede start
uit onderzoek naar de ziekte van
zijn. Het kan funest zijn als leer-
Precies dit punt, het idee dat dia-
Alzheimer. “Het is niet zo dat twee-
krachten of kinderen in de klas
lecten minderwaardig zouden zijn,
talige kinderen op relatief jonge
De zaal gaat in discussie met Sorace en Stout (foto: Hans Jellema)
taligen geen Alzheimer krijgen”, zegt Sorace, “maar het vertraagt wel de eerste symptomen. Bij tweetaligen met Alzheimer treden de eerste symptomen gemid-
werd uitgewerkt door de
“Meertaligheid vertraagt de symptomen van Alzheimer”
(foto: Hans Jellema)
UCF GOES BRUSSEL
Welke onderbouwde adviezen kun je vanuit meertalig, perifeer Friesland meegeven aan Europa? Nanna Hilton, Frans Zwarts en Goffe Jensma gaven in Brussel op het prestigieuze internationale congres ‘What language policy for Europe’ een lezing: ‘Language diversity
tweede spreker van de mid-
and the problem of English’. Dit congres werd georganiseerd door de European Language
dag. Gerard Stout, Drents
Council (ELC) en vond plaats op 4 en 5 december jl. op de Brusselse Campus van de
schrijver en winnaar van
Katholieke Universiteit Leuven.
de Grote Culturele Prijs van Drenthe 2014, stelde dat
Taalpolitiek is van groot belang
Beste strategie voor minderheids-
die reden ontwierp een commis-
van het Fries. Juist door de hoge
mogelijk gebruik te maken van
het Drents geassocieerd
voor Europa. Globalisering en toe-
talen
sie onder voorzitterschap van
status van het Engels te gebruiken
receptieve meertaligheid. In deze in
deld zo’n vier jaar later op dan bij
een negatieve houding hebben ten
wordt met minachting en minder-
nemende internationale mobiliteit
Namens de Rijksuniversiteit
Frans Zwarts voor de RUG nieuw
als locomotief kan de positie van
Scandinavië al geheel ingeburgerde
eentaligen met Alzheimer.” Niet alle
opzichte van de minderheidstaal.
waardigheid. Hij is daarom van
stellen de EU en haar lidstaten voor
Groningen (RUG) en University
taalbeleid. Leidraad is de verster-
het Fries versterkt worden. De trije-
praktijk blijven sprekers hun eigen
wetenschappelijke studies laten
Sommige kinderen willen hun moe-
mening dat het Drents als moeder
uitdagingen. Verstandig taalbeleid
Campus Fryslân (UCF) hielden
king van zowel het Engels (voor
talige skoalle/drietalige school/
taal spreken en doen ze moeite
de voordelen voor tweetaligheid
dertaal dan niet meer spreken.
taal geen goede start in onze
is daarvan onderdeel. De ELC deelt
Nanna Haug Hilton, Goffe Jensma
Nederlandstalige studenten en
trilingual school en de inbedding
elkaars talen te verstaan, ook in
maatschappij biedt, iets wat hij
met belangrijke Europese organen
van de Afdeling Friese Taal en
docenten) als het Nederlands voor
van het Fries in de universitaire
officiële gremia. Tenslotte pleitten
zien, maar één ding is duidelijk:
Antonella Sorace vertelt over de positie van minderheidstalen
‘Language diversity and the problem of English’
tweetaligen doen nooit onder voor
Sorace benadrukt dat het voor de
zelf ervaren heeft als kind. Sorace
als de Europese Commissie en de
Cultuur van de RUG en Frans
internationale studenten en docen-
opleidingen in Minorities en Multi
de sprekers voor verstandige digi-
eentaligen. Ze scoren óf even goed
cognitieve voordelen van meer
betoogt echter dat de houding van
Europese Raad het uitgangspunt
Zwarts (UCF) een gezamenlijke
ten. Ditzelfde basisidee, dat Engels
lingualism zijn hiervan goede,
talisering van minderheidstalen.
als eentaligen óf beter.
taligheid niet uitmaakt welke twee
de maatschappij ten opzichte van
dat een op meertaligheid en op
lezing over de beste strategie om
en Nederlands elkaar niet hoeven
vooralsnog ook succesvolle voor-
Digitale zichtbaarheid is voor de
talen je spreekt. Het doet er dus
tweetaligheid moet veranderen.
culturele diversiteit gericht beleid
in Europa zo gunstig mogelijke
uit te sluiten maar elkaar kunnen
beelden.
overlevingskansen van kleine talen
Betekent dit dat tweetalige kinderen
niet toe of je nu twee wereldtalen
“Om dat te bereiken is het versprei-
ondersteunend is voor waarden als
kansen te creëren voor minderheids
versterken, bleek ook uit de casus
slimmer zijn dan eentalige kinde-
spreekt, zoals Engels en Spaans, of
den van informatie over tweetalig-
democratie, inclusiviteit en per-
talen. In hun betoog benadrukten
die Nanna Hilton en Goffe Jensma
In hun lezing adviseerden Hilton,
ren? “Nee”, zegt Sorace, ‘”maar ze
een standaardtaal en een regionale
heid van groot belang, want alleen
soonlijk en maatschappelijk welzijn
ze het verschil tussen Europese
naar voren brachten, namelijk die
Zwarts en Jensma verder om waar
hebben wel een extra versnelling
minderheidstaal, zoals Nederlands
met voldoende informatie kunnen
en welvaart.
taal- en cultuurpolitiek en de
die hen een voordeel kan geven in
en Fries. Waar het om gaat is dat
mensen weloverwogen beslissingen
sommige situaties.” Ze wijst erop
een tweetalige meer dan één taal
nemen over het al dan niet twee-
Op het Brusselse congres, dat werd
weinig aantrekt van het ideaal van
dat kinderen wel genoeg van beide
in zijn brein heeft. Ook een dialect
talig opvoeden van hun kinderen.”
geopend door de oud-voorzitter
linguïstische diversiteit. In het
De European Language Council (ECL) is een onafhankelijke, vanuit het Europese hoger
talen moeten horen om echt twee-
zoals het Limburgs telt, evenals een
Met deze boodschap reist Sorace
van de Europese raad Herman van
hoger onderwijs gaat het proces
onderwijs geïnitieerde organisatie met het doel de Europese gremia te informeren en te
talig te worden. “Daarvoor bestaat
immigrantentaal zoals het Turks in
heel Europa door. Na Friesland zijn
Rompuy, spraken tal van vertegen-
van toenemende internationalise-
geen magische methode. Sommige
Nederland. “We moeten af van het
er nog genoeg andere regio’s waar
woordigers van Europese universi-
ring gepaard met een groeiende
adviseren over taalbeleid. Meertaligheid en multiculturaliteit zijn daarbij sleutelbegrippen.
ouders kiezen ervoor om ieder één
idee dat sommige talen meer waard
ze haar boodschap wil verkondigen.
teiten.
dominantie van het Engels. Om
taal te praten. In andere gezinnen
zijn dan andere talen”, betoogt
spreken de kinderen thuis alleen
Sorace. “Alle talen zijn waardevol,
4
van levensbelang.
realiteit waarin het Engels zich
Aan de ECL nemen meer dan honderddertig, meest Europese universiteiten en andere bij taalbeleid betrokken organisaties deel.
5
JAARGANG 4 NUMMER 1
EDITIE LENTE 2015
W W W. U C F. F R L
POWER MELK VOOR VERMOEIDE OUDEREN
JAARGANG 4 NUMMER 1
Deze anekdote zegt iets over de
leiding van De Vries uit tot een
houden met wat het bedrijfsleven
Het vervolg van haar onderzoek
ze spierbiopten nemen van jonge-
Friese afkomst van de man die
volwaardige, zevende faculteit van
hier wil. Daar moet ik niet te eigen-
moet uitwijzen of de verminderde
ren om te kijken of de hoeveelheid
per 1 mei 2015 is benoemd als
de Leidse universiteit. De faculteit
wijs in zijn. Ik ga zo veel mogelijk
carnitine bij ouderen verband
carnitine in de spier bij jongeren
decaan van de elfde faculteit van de
concentreert zich op thema’s als
mensen raadplegen, daar ben ik al
houdt met het feit dat ouderen
hoger is dan bij ouderen. Ze wenst
Rijksuniversiteit Groningen, officieel
politiek, bestuur, veiligheid en
mee begonnen. En we gaan een paar
vaker en sneller moe zijn. “Ik wil
in januari 2016 te kunnen starten
University of Groningen/Campus
(internationaal) recht. Inmiddels
ronden organiseren waarbij men
een humane interventie gaan doen,
met de humane interventie.
Fryslân. En het zegt iets over het
studeren ongeveer 2500 studen-
commentaar kan leveren. Ik ben er
door middel van het toedienen van
ren van ouderen afneemt. De oor-
ouderen over een aantal jaar hun remedie voor vermoeidheid gewoon
zaak van deze afname is niet dui-
in de supermarkt, in de vorm van een pak ‘power melk’. Van der
delijk. Momenteel is Van der Hoek
Hoek doet onderzoek naar de afname van carnitine in de spieren van
bezig met het analyseren van de
ouderen en hoopt een verband te kunnen leggen met de vermoeidheid
expressie van genen die gerelateerd
waar veel ouderen mee kampen.
zijn aan het carnitine metabolisme in mensen van verschillende leeftij-
“Carnitine is een stof in het lichaam
Carnitine zit in bepaalde natuurlijke
den. “Met dit eerste deel van mijn
die vetzuren transporteert naar
voedingsmiddelen, zoals vlees
onderzoek hoop ik te achterhalen
de energiefabriekjes in de cellen,
en wordt daarnaast ook door het
wat de oorzaak is van de afname
waardoor deze worden omgezet in
lichaam aangemaakt. Het is al enige
van carnitine bij ouderen.”
energie”, legt Van der Hoek (26) uit.
tijd bekend dat carnitine in de spie-
COLUMN
plezier waarmee hij de afgelopen
ten op de campus, onder meer aan
dan ook nog wel een jaar of twee
carnitine en een placebo aan gezon-
Vervolgonderzoek
dertig jaar zijn vak als wetenschap-
het succesvolle Leiden University
mee bezig.”
de en kwetsbare ouderen. Zij moeten
Als Van der Hoek in haar onder-
per heeft uitgeoefend. Sport en
College The Hague en bij de
de tabletten gedurende 6 maanden
zoek inderdaad kan aantonen dat
muziek tegelijk tenslotte.
opleidingen Bestuurskunde en
De Vries is optimistisch over de
elke dag slikken. Doormiddel van
de vermoeidheid van ouderen te
International Studies.”
potentie van Leeuwarden als het
vragenlijsten en fysieke testen
maken heeft met de afname van
De pakes en beppes aan beide kan-
hoop ik aan te tonen dat de oude-
carnitine, dan zou ze graag zien
ten van prof. dr. Jouke de Vries
In de hofstad zit zijn kantoor op
vroeger Franeker als academiestad
ren die carnitine krijgen toege-
dat er een vervolg onderzoek wordt
kwamen uit Terherne. Hij werd
een steenworp afstand van het
bekend stond. Tweehonderd jaar na
diend, minder vermoeid zijn.” Van
gedaan naar het toedienen van
zelf geboren in Deersum (1960),
Binnenhof en wordt omringd door
de sluiting van de universiteit aldaar
der Hoek wil spierbiopten nemen
carnitine in bijvoorbeeld melk.
maar het gezin verhuisde al snel
ambassades, ministeries en inter-
door het napoleontische bewind,
van de respondenten en hoopt ook
“Het zou geweldig zijn als mijn
naar Sneek en later naar Balk. Daar
nationale organisaties. Dat is in
ziet gedeputeerde Jannewietske de
hier verschillen te ontdekken tus-
onderzoek er uiteindelijk toe leidt
doorliep hij de lagere school, in
Leeuwarden, aan het Stationsplein,
Vries de nieuwe ontwikkeling als
sen mensen die carnitine hebben
dat kwetsbare ouderen een pak car-
Sneek RSG Magister
ingenomen en degenen die het
nitine-rijke melk in de supermarkt
Alvinus. Hij wilde
placebo kregen toegediend. Ook wil
kunnen kopen.”
graag naar de School voor de Journalistiek in
Marjanne van de Hoek koos na het Atheneum voor de studie Voeding en Gezondheid aan de Universiteit van Wageningen. In 2013 behaalde ze hier haar master in Nutrition and Health met als specialisatie Nutritional Physiology and Health Status. Na het schrijven van haar masterscriptie groeide haar interesse voor het onderzoek. Het onderzoek van Van der Hoek wordt mede mogelijk gemaakt door de provincie Fryslân, Dairy Campus, Van Hall Larenstein, Medisch Centrum Leeuwarden (MCL), UCF en Wageningen Universiteit.
Utrecht, maar werd uitgeloot. Van de alternatieven, Nederlands in Groningen of politicologie aan de GU Amsterdam (thans
AAN DE RAND VAN DE WERELD
wel even anders. Maar De Vries ziet
een opwaardering van de provincie.
zijn nieuwe baan duidelijk als een
“We zijn een broedplaats van kennis
En daarvan heeft hij geen spijt
belangrijke uitdaging voor zowel
en innovatie, een universiteit hoort
gehad. Vooral de colleges van Lucas
Leeuwarden als Friesland. Dat die
daarbij”, aldus de gedeputeerde. De
van der Land (‘de man die zo kaal
zich voordoet in it Heitelân speelt
Vries onderschrijft haar positieve
was’ in De Avonden van Gerard
voor hem minder een rol dan het
houding ten volle.
Reve), Max Leeflang en Hans Daudt
doel om van de elfde faculteit van
waren “mateloos interessant”.
de RUG “een universiteit van wereld-
“Er zijn in Nederland allerlei initia-
“Zoiets had ik nog nooit meege-
klasse met sterke binding met de
tieven in regio’s die geen universi-
maakt”, zegt De Vries nu. Bij de
regio” te maken.
teit hebben”, zegt hij. “Kijk naar de
hoogleraren Daudt en Hans Daalder
Roosevelt Academy in Middelburg,
promoveerde hij op het proefschrift
De Vries: “Het was een mooi aanbod,
het ‘big data’ offensief in Den Bosch
‘Grondpolitiek en kabinetscrises’.
hoogleraar governance and public
in samenwerking met de Universiteit
Vervolgens was hij 15 jaar weten-
policy in Groningen en decaan in
Eindhoven en de dependances
schappelijk medewerker in Leiden
Leeuwarden. Ik wil het mastercollege
van Leiden in Den Haag en van
en daarna nog eens bijna 16 jaar
met nu nog vier en straks een tiental
Maastricht in Venlo. De doelstelling
eerst wetenschappelijk directeur
opleidingen, die enkele honderden
is om innovatie na te streven en
van de Haagse vestiging van de
studenten naar Leeuwarden trekken,
daarvoor gebeurt hier in Friesland
Universiteit van Leiden en sinds
laten aansluiten bij de kennisagenda
genoeg, met de Fryske Akademy, de
2011 de eerste decaan van de facul-
van het noorden des lands. Hotspots
Waddenacademie, Wetsus, de Dairy
teit bestuurskunde van de Campus
als water, zuivel, energie en meer-
Campus en de hbo-instellingen.
den Haag. Intussen was en is hij nog
taligheid hebben allemaal een inter-
Het is mij opgevallen dat er wel
steeds politiek actief in de PvdA en
nationale dimensie en dat wil ik met
wat meer aan de marketing van
van jongerensociëteit It Haske, die slechts één
heeft hij een aantal publicaties op
elkaar verbinden.”
Leeuwarden als universiteitsstad
single tot zijn beschikking had, ooit zijn weg
zijn naam staan, onder meer over
Aan het eind van zijn oratie als hoogleraar
hebt verloren. Overal waar Pye met
marshes’ schrijft – wat vertaald
kán niet deugen. Wat denkt hij wel?
Dagblad de Britse journalist/histo-
een breed gebaar een ontwikkeling
moet worden als kwelders – heeft
Het antwoord gaf Pye zelf.
ricus Michael Pye interviewen. Zijn
in de zevende eeuw doortrok tot
de vertaler naar de afzonderlijke
‘Specialisten klagen altijd dat ik dit
boek – Aan de rand van de wereld.
de tiende eeuw, of gebeurtenissen
woorden gekeken en voor ‘zoute
feit vergeten ben, of die ontwikke-
Hoe de Noordzee ons vormde –
op Groenland verbond met een
venen’ als vertaling gekozen. Waar
ling had moeten noemen. Ze wijzen
was boek van de maand december
mentaliteit op het Europese vaste-
Pye vervolgens voor het gemak van
graag op wat ontbreekt. Maar ik
oratie niet koel, vet of hard is en dat het
bij De Wereld Draait Door. En dan
land, dacht ik weer: ‘Aha! Veel te
‘marshes’ spreekt, koos de ver-
heb geen enkele neiging om me
geen Ajax is of Britney Spears. Toch ben ik
weet je het wel: dat wordt het
gemakkelijk!’
taler logischerwijs voor ‘veen’ of
daarvoor te verdedigen, want mijn
enige geschiedenisboek dat de
Toen brak het moment aan dat ik
‘veenmoeras’. Met enige schroom
antwoord is simpel: ik schrijf het
meeste Nederlanders dit jaar zul-
hem moest bellen voor het inter-
legde ik hem uit wat hij in het
boek dat jullie vergeten zijn te
len lezen. Ik las het uiteraard ook
view. Ik begon vriendelijk, met in
Nederlands beweert, en hij schrok
schrijven.’
en stuitte in het hoofdstuk over de
mijn achterhoofd het idee om á la
behoorlijk. “Natuurlijk bouwden ze
Nogmaals, de man zei toch wel erg
Erik Betten is statenverslaggever bij
Friezen, en dat zit helemaal aan
Columbo op het eind die cruciale
geen terpen in het veenmoeras”,
verstandige dingen.
het Friesch Dagblad, columnist,
het begin, op een storende fout.
fout voor zijn voeten te werpen.
zei hij verontwaardigd, en hij ver-
Identiteit’
“Hotspots als water, zuivel, energie en meertaligheid hebben allemaal een internationale dimensie en dat wil ik met elkaar verbinden”
voor het laatste.
Onlangs mocht ik voor het Friesch
‘De Fries, op zoek naar de Friese
nieuwe ‘Atheen’ van Friesland, zoals
de UvA) koos hij
Door: Wio Joustra
historicus en schrijver van het boek:
W W W. U C F. F R L
Nieuwe decaan: wetenschap is sport en muziek tegelijk
Amarins Gerlofsma in gesprek met Marjanne van der Hoek
Als het aan promovenda Marjanne van der Hoek ligt kopen kwetsbare
EDITIE LENTE 2015
bestuurskunde aan de Universiteit van Leiden in april 2001 sprak Jouke de Vries zijn kinderen Hidde en Jildou toe: “Ik begrijp best dat zo’n
optimistisch. Omdat de linksback van de vv Balk, die amper van zijn plaats kwam en de discjockey
naar de wetenschap vond. Dat is sport en muziek
gedaan kan worden. Er kan meer
grote bestuurlijke fiasco’s en over
Daarnaast wil hij voor de bachelor-
gebeuren om die innovatie en groei
de revolte van Fortuyn.
opleidingen – Groningen heeft de
echt van de grond te krijgen. We
tegelijk.”
Pye beweert daar dat de Friezen
Maar gaandeweg het gesprek rea-
klaarde snel contact op te zullen
Naschrift van de redactie: Michael
double P voor Leeuwarden uit-
moeten niet allemaal achterover
hun eerste terpen opwierpen in het
liseerde ik me dat hij toch wel
nemen met de uitgever, die dit al
Pye geeft op 1 april a.s. een lezing
In een persbericht naar aanleiding
gebreid tot triple P: philosophy,
gaan zitten, want dan gebeurt er
veen. Terwijl dat toch echt op de
erg verstandige dingen zei. En de
drie drukken lang had laten pas-
in Leeuwarden. Meer informatie op
van zijn benoeming in Leeuwarden,
politics and psychology, naast eco-
niets.”
kleiige kwelders was, en pas wat
andere bezwaren die ik opwierp,
seren.
www.sgleeuwarden.nl.
zwaaide zijn oude universiteit hem
nomics – zo veel mogelijk samen-
later in het randgebied tussen klei
pareerde hij met gemak. De twijfel
Ik was blij dat ik had kunnen hel-
alle lof toe als drijvende kracht ach-
werking zoeken met het Friese
en veen. ‘Aha!’, dacht ik met een
sloeg toe. En toen we het hadden
pen, maar vooral geschrokken van
ter de campus Den Haag. “Daarbij
bedrijfsleven, de overheden en de
grimmig genoegen, ‘Zie je wel. Zo’n
over zijn onvermogen Nederlands
het gemak waarmee ik in de valkuil
zocht hij voortdurend samenwerking
kennisinstellingen. Ondanks dat zijn
populair boek kan niet deugen.’
te lezen, schoot me een andere
van academisch snobisme was
met de gemeente, departementen,
indiensttreding nog twee maanden
Het kleurde mijn lezing van de rest
mogelijkheid te binnen: een ver-
getrapt: een journalist die in grote
internationale organisaties, bedrijfs-
op zich laat wachten, is hij al bezig
van het boek, zoals dat gaat wan-
taalfout.
halen schrijft over de hele middel-
leven en andere kennisinstellingen.
een curriculum te ontwikkelen.
neer je het vertrouwen in de auteur
Dat bleek het geval. Waar Pye ‘salt
eeuwen in het Noordzeegebied, dat
De campus Den Haag groeide onder
“Daarbij wil ik vooral rekening
6
7
JAARGANG 4 NUMMER 1
Wetenschapscafé over kapitaal druk bezocht
alleen maar in de voeten zouden schieten. Hoogduin ziet in de aanbeveling van Piketty voor
EDITIE LENTE 2015
W W W. U C F. F R L
KORT NIEUWS
Nederland geen heil. Jeroen Naar aanleiding van het boek
ruim 120 bezoekers ademloos naar
hoogleraar aan de Rijksuniversiteit
Boelhouwer van het Sociaal
‘Kapitaal in de 21ste eeuw’ van eco-
sprekers prof. dr. Lex Hoogduin
Groningen. Hoogduin staat kritisch
Cultureel Planbureau (SCP) was
noom Thomas Piketty organiseerde
en dr. Jeroen Boelhouwer. Het café
tegenover de analyse van Piketty.
het hiermee eens. Hij ging in zijn
UCF op 27 januari een Café van de
werd geopend door singer-song-
Hij stelde dat we onszelf met de
lezing in op de verschillende leef-
Kleine Wetenschap over kapitaal.
writer Tim Tells, waarna alle ogen
aanbeveling van Piketty, om de
situaties in Nederland en durfde
In een overvol Fire Café luisterden
gericht waren op Lex Hoogduin,
belasting op vermogen te verhogen,
te stellen dat hij hier een lichte
De terpen en Friese Weten schappers
tweedeling heeft geconstateerd. Dit verschil is voornamelijk te verklaren uit de groeiende groep ZZP’ers. Boelhouwer stelde dat het goed gaat met de gevestigde bovenlaag,
Museum en Tresoar organiseert University Campus Fryslân de
de jongere kansrijken, de werkende
Museum Universiteit (de volwas-
middengroep en de comfortabele
senen editie van de Museum
gepensioneerden. Zorgelijk is vol-
Jeugd Universiteit). De Museum
gens Boelhouwer de situatie van de onzekere werkende en het precariaat (een groep in economische,
Universiteit sluit aan bij het thema van de Museum Jeugd
sociale, culturele en politieke onze-
Universiteit die dit voorjaar
kerheid) van onze samenleving.
Friese verhalen en legendes als
Maar, zegt Boelhouwer, de aanbe-
thema heeft.
velingen van Piketty zullen deze tweedeling niet oplossen. Op 31 maart vindt het volgende Café
Foto: Hans Jellema
In samenwerking met het Fries
In de eerste Museum Universiteit gaat het om terpen. Voordat
van de Kleine Wetenschap plaats
Friesland werd bedijkt, woonden
over de wetenschap achter het nieu-
de Friezen op terpen. Waarom
we winkelen in het Oranje Bierhuis.
zijn deze terpen zo belangrijk?
Opgave kan via
[email protected].
Wat voor verhalen vertellen ze over de geschiedenis van Friesland? Promovendus Marco Bakker vertelt erover in zijn
MASTERSTUDENTEN KRIJGEN CURSUS ONDERNEMERSCHAP
lezing: ‘De terpen, het opgeslagen verleden van Friesland tijdens Museum Universiteit op zondag 22 maart in Tresoar. Op 19 april a.s. is de tweede editie van Museum Universiteit met dr. Arjen Dijkstra. Dijkstra
Op 12 en 13 januari organiseerde UCF in samenwerking
houdt zijn lezing over de wor-
met Inqubator Leeuwarden de cursus ‘Ondernemerschap’
tels van de Friese wetenschap.
voor studenten van het UCF Mastercollege. In vier sessies
Aanmelden voor Museum
verdeeld over twee dagen kregen de studenten handvatten
Universiteit kan via
[email protected].
gereikt voor een succesvolle toekomst. V.l.n.r.: Shyam Sankarpandi, Studenten leerden hoe ze met
meer vorm te geven”, zegt Shyam
ten de studenten aan de slag met
CANVAS hun idee verder kunnen
Sankarpandi. Maar ook studenten
het ontwikkelen van hun eigen
ontwikkelen in een businessmodel.
die geen toekomst in het onder-
business plan. Studenten die aan
Daarnaast participeerden de
nemerschap ambiëren zagen nut
het eind van de cursus het beste
Wanneer zij geen schoon water
studenten in workshops over
in hun deelname aan de cursus.
idee presenteerden wonnen ‘The
voorhand hebben, kunnen ze met
‘Intellectual Property’, financiën,
“Ik heb veel geleerd van de cursus
Best Pitch Award’. Vier studenten
deze fles water dat ze tegenkomen
Begin maart is het UCF jaarver-
marketing & sales en netwerken; de
netwerken”, zegt student Yipeng
van de masters Environmental &
zuiveren”, legt Navisan Najia uit.
slag van 2014 verschenen. Dit
ingrediënten voor een succesvolle
Weng uit China. “Netwerken is erg
Energy Management (MEEM) en
“Wij waren het perfecte groepje.
jaarverslag geeft een overzicht
ondernemer. “Ik hoop ooit, terug
belangrijk in de zakenwereld, niet
Water Technology eindigden met
Navisan heeft veel kennis van tech-
in India, mijn eigen bedrijf op te
alleen voor ondernemers.”
hun ‘Waterzuiverings drinkfles’ op
nologie en de rest van ons heeft
de eerste plaats. “Onze waterzui-
ervaring op het zakelijke vlak. Zo
zetten in Energy Management. De
Navisan Najia, Olivia Berzal de Frutos en Yipeng Weng
Jaarverslag UCF
van de in 2014 ondernomen activiteiten. Het jaarverslag is te
workshops hebben goed geholpen
Best Pitch Award
verings drinkfles is perfect voor
konden wij het idee goed overbren-
downloaden via de website van
om mijn plannen voor de toekomst
Na de workshop CANVAS moes-
mensen die veel in de natuur zijn.
gen op de juryleden”, aldus Weng.
UCF: www.ucf.frl/documenten.
COLOFON Verbindt is een uitgave van University Campus Fryslân. Postadres: Sophialaan 1, 8911 AE Leeuwarden, +31 58 288 21 32, www.ucf.frl,
[email protected] Jaargang 4 - Nummer 1- Editie Lente 2015 – oplage 1600 exemplaren. Eindredactie: Amarins Gerlofsma en Frank Schröer. Redactie: Liisa Heiman, Wim Huizinga, Frans Zwarts en Frans Coenen. Concept en realisatie: WEDA Design & Advertising.
Aan dit nummer werkten mee: Wio Joustra, Erik Betten, Evelyn Bosma, Githe van der Meulen, UCF wil iedereen hartelijk bedanken die mee gewerkt heeft aan de artikelen uit deze uitgave. In deze uitgave komen lang niet alle partners, organisaties en relevante Friese onderwerpen aan bod. Heeft u suggesties voor de inhoud van de komende uitgaven? Deze zijn van harte welkom bij onze redactie via
[email protected]. Wanneer u een gratis abonnement wilt op deze krant of wanneer u meer exemplaren wilt ontvangen, mail dan naar
[email protected]
Volg UCF altijd en overal: Wilt u op de hoogte zijn van de ontwikkelingen binnen het academische klimaat van Fryslân? Dan is dit hét moment om UCF te gaan volgen via onze social media. Volg UCF via Twitter: @UCFFryslan Like ons op de Facebookpagina van UCF: UCFFryslan. Ook via LinkedIn kun je UCF volgen: University Campus Fryslân. En natuurlijk staat ook altijd het laatste nieuws op de website van UCF: www.ucf.frl.