Onderzoek
Leeuwarden nog scherper profileren als onderwijsstad
DE DYNAMIEK VAN HET FRIESE KLEI- EN VEENLANDSCHAP
INTERVIEW MET THEA KOSTER
pagina 6
pagina 7
VERBINDT JAARGANG 3 NUMMER 3
EDITIE HERFST 2014
W W W. U C F. N L
@ U C F F RY S L A N
UCF masterstudenten actief tijdens Leip! (foto: Afke Manshanden)
MASTERSTUDENTEN KIJKEN UIT NAAR NIEUW STUDIEJAAR “Historisch gezien zijn Nederlanders echte ondernemers en wereldontdekkers. Graag
leer ik ervan en ontdek ik waar ze zo goed in zijn: innovatie en handel.” Aan het woord is Carla Garcia uit Mexico, heel benieuwd naar wat Nederland haar allemaal gaat bieden.
LEIP! INTRO 2014
Ze is masterstudent, net als Tanya uit Bulgarije die naar Leeuwarden gekomen is voor haar master Watertechnology. De kennis die ze hier opdoet is waardevol in haar land. “Leeuwarden staat bekend als ‘capital of watertechnology’. Dat is de reden dat ik hier ben, om kennis op te doen en dit in mijn land te kunnen inzetten.” lees verder op pagina 2 >
Onderwijs
Column
Evaluatie
MULTILINGUALISM IN TRESOAR
ERIK BETTEN: DIGITALISERING
WAARDERING VOOR WERK UCF
pagina 4/5
pagina 6
pagina 3
JAARGANG 3 NUMMER 3
vervolg pagina 1
EDITIE HERFST 2014
W W W. U C F. N L
nemen om Leeuwarden en Fryslân te ontdekken. De buddy’s zijn zelf
Beide studenten behoren, met nog
(oud-)studenten die de stad als
zo’n 75 anderen, tot de nieuwe
hun broekzak kennen. Doel van het
lichting masterstudenten die maan-
buddyproject is de internationale
dag 25 augustus van start gingen.
studenten zo snel mogelijk de weg
Uit 30 verschillende landen afkom-
te wijzen naar leuke en nuttige
stig en één zelfde doel voor ogen:
plekken in hun studiestad.
het behalen van hun master via University Campus Fryslân.
Deze buitenlandse masterstudenten vormen nu nog een aparte groep.
Het studieseizoen start tradi-
Wat verwachten ze van hun studie
tiegetrouw met de Leip! Intro.
tijd in Leeuwarden, wat is hun
Deze wordt georganiseerd door
ambitie?
Leeuwarden Studiestad en heeft als doel alle eerstejaars hbo-studenten
Nederland ligt voor op gebied
en masterstudenten kennis te laten
van duurzaamheids- en energie-
maken met de stad Leeuwarden.
projecten
Door de hele stad worden in het
Over de reden waarom Yecheng Li
kader van deze Leip! Intro allerlei
en Yipeng Weng, beiden eerstejaars
activiteiten georganiseerd.
MEEM-studenten die vanuit China in
Zo’n 75 internationale masterstudenten zijn onlangs met hun studie gestart (foto: Afke Manshanden)
Nederland komen studeren, zijn ze Introductieprogramma UCF
eensgezind: “Europa en Nederland
Vadim uit Finland kijkt ook ver
daar opdoe, zet ik graag in om
Dat alles komt. Nu wilden ze eerst
Het introductieprogramma van de
liggen voor met de ontwikkeling
vooruit en vertelt alvast over de
nieuwe mogelijkheden te ontwik-
opgaan in de Nederlandse cultuur
UCF startte met een social event bij
van duurzaamheids- en energie-
plannen als hij klaar zal zijn met
kelen van samenwerking tussen
en de gewoontes hier ontdekken.
Tresoar. Tijdens de lunch konden
projecten. Wij kunnen deze kennis
zijn master Watertechnologie. Hij
Nederland, Finland en mijn geboor-
Een goed begin daarvan was Leip!
de studenten met elkaar kennisma-
goed gebruiken en toepassen in
wil dan graag gaan werken voor
teland Rusland.” Het internationale
ken en hun buddy ontmoeten. Deze
China, daar ligt zeker een toekomst
een groot Nederlands bedrijf om
klimaat spreekt hem erg aan en hij
buddy gaat de studenten in de
voor ons.”
ervaring op te doen. “De kennis
kijkt uit naar contacten met andere
en contacten die ik hier nu en dan
leerlingen en docenten bij Wetsus.
komende tijd begeleiden en mee-
KORT NIEUWS
Café van de Kleine Wetenschap weer van start
Door Nynke Kooystra
kelen deze studies onder de vlag
masterprogramma op het gebied
van University Campus Fryslân
van Leisure, Tourism and
(UCF), met een bijdrage van de
Hospitality. Leeuwarden zal voor
provincie Fryslân.
de studenten de standplaats zijn.
Met de toevoeging van deze
In totaal stelt de provincie
opleidingen is in Fryslân het
€ 326.300,- beschikbaar voor onder
Met een Café over de toekomst van
een ‘Dark Sky Park Alde Feanen’
gehele studietraject op het gebied
andere onderzoek en invulling van
de jeugdzorg op 30 september jl.
opgezet. Deze plek waar je de
van Toerisme en Vrijetijdskunde
de studies. Daarvan is € 85.000,-
is het seizoen van het Café van de
kwaliteit van de duisternis kunt
compleet. De pre-master maakt
bedoeld voor de pre-master
Kleine Wetenschap weer geopend.
beleven, is inmiddels uitgegroeid
het mogelijk dat hbo-bachelor
Toerisme en € 241.300,- voor de
Het volgende Café staat voor maan-
tot het programma Feel the Night.
afgestudeerden rechtstreeks
master. Deze bedragen zijn inge-
dag 27 oktober op het programma
Leeuwarden krijgt een pre-master- en
instromen in bestaande master-
steld voor de periode 2014-2017;
en heeft als thema Licht, in ver-
Wil je op de hoogte gehouden
een masteropleiding Toerisme.
programma’s aan de Faculteit
daarna moeten de opleidingen voor
band met de wintertijd die rond
worden over onderwerpen en data
Stenden Hogeschool en
Ruimtelijke Wetenschappen van
eigen rekening voortgezet worden.
deze periode ingaat. Dit onderwerp
van de Cafés? Stuur dan een mailtje
Rijksuniversiteit Groningen ontwik-
de RUG, en in een te ontwikkelen
wordt belicht vanuit twee kanten:
naar
[email protected].
Premaster en master Toerisme in Fryslân
Door Wim Huizinga
Op donderdag 30 oktober wordt de gemeenschappelijke agenda Studium Generale Leeuwarden gelanceerd. In het bijzijn van alle deelnemende organisaties zal op deze dag de website de lucht ingaan.
de chronobiologie (het effect van licht op mensen) en de artistiek / architectonische invalshoek. Zo wordt er in Friesland in het kader van de Culturele Hoofdstad 2018
Gemeenschappelijke agenda Studium Generale is een feit! Aan deze mijlpaal is heel wat
gen over wetenschap organiseert
in principe gaat om activiteiten
een voorlopige groep bestaande uit
voorbereiding voorafgegaan. Het is
onder de titel Studium Generale, in
in Leeuwarden. Het is immers de
Tresoar, Leeuwarder Courant en UCF,
eigenlijk begonnen met de samen-
Leeuwarden zijn er diverse organisa-
gemeente Leeuwarden die deze
maar deze zal worden uitgebouwd
werking tussen University Campus
ties die activiteiten op het vlak van
gemeenschappelijke agenda mogelijk
tot redactie, liefst ook met een of
Fryslan, Tresoar, Leeuwarden
wetenschap en samenleving op de
maakt. Maar er is al afgesproken dat
meer studenten. Zo’n redactie is
Studiestad en de gemeente
agenda hebben staan.
partners ook hun activiteiten buiten
nodig want het moet duidelijk zijn
Leeuwarden kunnen melden. Denk
wat op de agenda thuishoort en wat
Leeuwarden om samen het imago van Leeuwarden als kennis- en stu-
UCF heeft samen met Tresoar het ini-
bijvoorbeeld aan de lezingen die de
niet. De redactie zal tenslotte ook
dentenstad te verbeteren. Bij een
tiatief genomen om die organisaties
Waddenacademie organiseert in het
een rol spelen bij het ontwikkelen
kennis- en studentenstad hoort bij
uit te nodigen met de vraag: is het
kader van Oerol.
van nieuwe activiteiten, want ideeën
uitstek het organiseren van activitei-
niet handig voor iedereen als er een
ten op het gebied van wetenschap en
gemeenschappelijke agenda komt,
De coördinatie zal in handen liggen
samenleving. In het algemeen zijn
waardoor er overzicht komt van alle
van Tresoar. Daar komt het meld-
De volgende organisaties doen
dat lezingen, maar een studiedag of
activiteiten in de stad, met gezamen-
punt van activiteiten, daar wordt
mee (in willekeurige volgorde):
een congres kan ook. Begin van dit
lijke PR?
de website gevuld en daar zal een
Waddenacademie, Fries Museum,
zijn er in de stad genoeg.
digitale nieuwsbrief worden samen-
Leeuwarder Courant, ARK Fryslan,
bij elkaar gestoken hoe dat te orga-
Inmiddels is het zover dat 12 orga-
gesteld. Het lanceren van de website
Fryske Akademy, NHL Hogeschool,
niseren. Want al snel bleek dat de
nisaties in dit project gaan samen-
is nog maar het begin, want er zal
Stenden, VHL Hogeschool, Openbare
situatie in Leeuwarden ietsje anders
werken. Er zijn afspraken gemaakt
voortdurend aandacht nodig zijn om
Bibliotheek, MCL Academie, Tresoar
is dan in een doorsnee studenten-
welke activiteiten onder de vlag van
de agenda goed te vullen en er is
en UCF. Wie sluit zich nog meer aan?
stad. Is het daar in het algemeen
Studium Generale vallen en welke
nog veel PR nodig om nieuwe doel-
de universiteit die openbare lezin-
niet. Er is ook afgesproken dat het
groepen te bereiken. Nu is er nog
jaar zijn voor het eerst de koppen
2
JAARGANG 3 NUMMER 3
EDITIE HERFST 2014
W W W. U C F. N L
Waardering Externe evaluatiecommissie voor University Campus Fryslân (UCF):
‘De kwaliteit van het werk van UCF is hoog’ relevantie van het UCF-programma
“We hebben een unieke situatie in
is zeer hoog, schrijft de commissie.
Friesland met dit netwerkconcept
Met de vorming van een universi-
waarmee we hebben geïnvesteerd
Er is veel waardering voor het werk dat UCF in de periode 2011-2014 heeft verzet. Dat blijkt uit
taire campus in Leeuwarden wordt
in onderwijs en onderzoek. Dat
het rapport van de Externe evaluatiecommissie die de eerste periode van UCF deze zomer heeft
op het vlak van academisch onder-
zijn lange trajecten. Dit kan alleen
doorgelicht. Voorzitter Rein Jan Hoekstra van de commissie: “De kwaliteit van het werk van UCF is
wijs en onderzoek voor de Friese
verder als er universitaire partners
hoog, belangrijk is om dit vast te houden.”
samenleving potentieel een enorme
zijn die hun nek uitsteken. We wil-
Hoogleraar-bestuurder prof. dr. Frans Zwarts overhandigde het rapport woensdag 17 september aan
meerwaarde gerealiseerd, in ver-
len het plan dat nu in de maak is
gedeputeerde Jannewietske de Vries van de provincie Fryslân en Thea Koster, wethouder Onderwijs
band met de betekenis van regio-
voor de tweede periode van UCF
van de gemeente Leeuwarden.
nale inbedding voor de regionale
voor de statenverkiezingen van
economie en maatschappij.
maart 2015 in provinciale staten
Over de toekomst van UCF schrijft
bespreken.”
Door Frank Schröer
de commissie onder meer het volgende: Op lange termijn is financie-
Studenten vasthouden
ring van onderwijs en onderzoek
Wethouder Thea Koster benadrukte
niet de taak van de provincie. Het
de rol van de gemeente Leeuwarden
ligt voor de hand om betrokken
in UCF. “We willen studenten langer
universiteiten te benaderen om op
vasthouden in de stad. Dit kan
korte termijn met concrete plan-
door doorlopende leerlijnen te
nen te komen. De haalbaarheid van
creëren van mbo, hbo naar weten-
de doelstellingen zal afhangen van
schappelijk onderwijs, zodat
medefinanciering door met name
jongeren weten: hiervoor moet je
universiteiten.
ook in Leeuwarden zijn. We hebben al een goede hbo-positie.
Voorzitter Rein Jan Hoekstra van de externe evaluatiecommissie licht het rapport toe tijdens de persbijeenkomst.
In een eerste reactie benadrukte
Wetenschappelijk onderwijs geeft
Frans Zwarts dat ook in de toe-
Leeuwarden net wat extra meer
komst de netwerkgedachte van UCF
profiel.”
blijft bestaan met hogescholen en
Hoogleraar-bestuurder Frans Zwarts
andere Friese kennisinstellingen,
is blij met de resultaten van de
maar dat er besprekingen zijn met
evaluatie: “De commissie heeft met
drie universiteiten (Wageningen,
een kritische blik onze activitei-
Twente en Groningen) om de toe-
ten beoordeeld. Naast waardering,
komst te bestendigen met een
heeft de commissie ook enkele
mogelijke nevenvestiging in
kritische noten. Wij zullen op basis
Leeuwarden.
van de aanbevelingen aan de slag
Gedeputeerde Jannewietske de
om onze activiteiten te versterken
Vries onderstreepte dit tijdens
en kunnen ons hiermee op de
de presentatie van het rapport:
toekomst gaan richten.”
EXTERNE EVALUATIE UCF
Frans Zwarts overhandigt het rapport aan gedeputeerde Jannewietske de Vries, rechts wethouder Onderwijs van
Het evaluatierapport ‘Externe evaluatie UCF, University Campus Fryslân 2011-2014’ is opgesteld door een commissie van drie externe deskundigen, mr. Rein Jan Hoekstra (voorzitter), prof. dr. Jan Oosterveld en prof. dr. Serge Daan, met als onafhankelijke secretaris drs. Engbert Boneschansker.
de gemeente Leeuwarden Thea Koster (Foto’s: Hoge Noorden) De externe evaluatie is op verzoek
dat de maatschappelijke- en econo-
zoek in Fryslân en de vestiging van
van de Stichting University Campus
mische meerwaarde op het gebied
universitaire masteropleidingen,
Fryslân (UCF) opgesteld om de
van kennis is toegenomen door het
zo staat in het rapport. De externe
werkzaamheden van UCF over
werk van UCF en dat het nu belang-
evaluatiecommissie beveelt verder
de periode 2011-2013 te evalueren. Mede op
“we hebben een unieke situatie in Fryslân”
basis van de
rijk is dit
met klem aan dat het UCF-netwerk
te borgen
en de daarmee verband houdende
voor de
activiteiten op korte termijn wor-
toekomst:
den versterkt en worden geborgd
“Geef het
voor de toekomst.
uitkomsten van deze evaluatie
programma ‘body’ en stevigheid
zal het UCF-programma voor de
samen met de Friese kennisinstel-
Zeer hoge kwaliteit
periode 2015-2019 vorm gaan krij-
lingen en de universiteiten. Focus
De commissie vindt het UCF-
gen. Dit programma dient najaar
je op de thema’s en breid deze niet
programma van zeer hoge kwaliteit.
2014 ter besluitvorming aan de
te veel uit.”
De productiviteit is hoog in termen
provincie Fryslân en de gemeente
van promotieprojecten, masterop-
Leeuwarden te worden voorgelegd.
UCF heeft duidelijke impulsen
leidingen en andere academische
Voorzitter Hoekstra benadrukte
gegeven aan het promotieonder-
kwaliteiten. De maatschappelijke
3
Kernelementen van de externe evaluatie zijn: 1. kwaliteit: de kwaliteit van het UCF-programma 2010-2015; 2. productiviteit: de mate waarin het UCF-programma is gerealiseerd en doelstellingen zijn behaald; 3. maatschappelijke relevantie: de meerwaarde van de UCFactiviteiten voor de samenleving; 4. vitaliteit en haalbaarheid: het toekomstperspectief van UCF; 5. de door UCF gemaakte strategische keuzes en prioritering, mede met het oog op de periode 2015-2020; 6. communicatie: de wijze waarop UCF haar missie en doelstellingen communiceert naar de diverse academische doelgroepen, en de wijze waarop UCF haar resultaten communiceert naar de media, beleidsmedewerkers, het algemene publiek en andere nietwetenschappelijke organisaties. Het volledige rapport van de Externe evaluatiecommissie, de zelfevaluatie UCF en de bestuurlijke reactie op het rapport zijn te downloaden op www.ucf.nl.
JAARGANG 3 NUMMER 3
EDITIE HERFST 2014
W W W. U C F. N L
Master Multilingualism in Tresoar:
Rijksuniversiteit Groningen heeft nevenvestiging in Leeuwarden De minister van Onderwijs,
wijs en onderzoek. Goffe Jensma,
Cultuur en Wetenschap heeft
hoogleraar Friese taal & literatuur
Leeuwarden is een nieuwe opleiding rijker en de Rijksuniversiteit Groningen een extra
onlangs toestemming gegeven voor
en director of studies van de mas-
vestigingsplaats. Na de zomer zijn drieëntwintig nieuwe (inter)nationale masterstudenten
Leeuwarden als vestigingsplaats
tertrack Multilingualism aan de
begonnen aan hun studie Multilingualism bij Tresoar in Leeuwarden.
voor de internationale mastertrack
Rijksuniversiteit Groningen, is blij
Multilingualism. Studenten volgen
met de aanwezigheid in Friesland.
het gehele eenjarige programma
“Mijn ervaring is dat het nieuwe en
in Leeuwarden en ontvangen na
onverwachte impulsen kan ople-
afloop een Master of Arts-diploma
veren als je met meer – internatio-
Taalwetenschap/Linguistics van
nale – studenten aanwezig bent in
de Rijksuniversiteit Groningen. De
Friesland. Dit jaar volgen 23 stu-
mastertrack Multilingualism is ont-
denten de master Multilingualism.
wikkeld door de afdelingen Friese
Doordat ze nu een vaste plek in
Taal en Cultuur en Toegepaste
Tresoar in Leeuwarden hebben,
Taalkunde van de Rijksuniversiteit
kunnen deze studenten een impuls
Groningen in samenwerking met
voor Friesland betekenen. Denk je
het lectoraat Meertaligheid aan NHL
maar eens in wat dat betekent, dat
en Stenden. Het programma wordt
er ineens een heel eskadron aan
als onderdeel van de University
Engelssprekende studenten door
Campus Fryslân deels gefinancierd
de Friese instituties heen banjert,
Door Frank Schröer
In Tresoar volgen de masterstudenten van Multilingualism college (Foto: Jan Kalma)
door de Provincie Friesland.
studenten die bovendien wel dege-
De master die vorig jaar startte met
lijk positieve belangstelling blijken
12 studenten, is intussen doorge-
te hebben voor het Fries. Vooral
groeid naar 23. Ook de de nieuwe
Masterstudenten kun je op een
bacheloropleiding Minorities &
behoorlijk niveau inzetten voor de
Multilingualism – aangeboden
Friese culturele sector. Ik heb het
door de afdeling Friese Taal en
eens uitgerekend: met dit aantal
Cultuur van de Rijksuniversiteit
studenten heb je per jaar meer dan
Groningen – hoort thuis in dit
6000 uur (dat is vier mensjaren)
nieuwe denken over de plaats en
aan inzet die je kunt gebruiken
de mogelijkheden van het Fries als
voor onderzoek of projecten op
onderwerp van academisch onder-
allerlei zaken zoals bijvoorbeeld
SERIOUS GAMING IN DE POLDER Dr.ir. Hylke W. van Dijk is lector Serious Gaming aan de NHL in Leeuwarden Stel, u bent onderwijzer en wilt uw leerlingen leren om te leren, omdat de kunst van het leren leren een zeer nuttige vaardigheid is in hun latere carrière. Voor de kinderen is de situatie anders. Zij voldoen al aan de verwachtingen als ze bepaalde feiten kennen en als ze een zeker recept kunnen toepassen. De vraag is dus hoe men leerlingen kan motiveren om recepten te ontwikkelen, deze aan te passen en op waarde te schatten en zich zo voor te bereiden op een situatie die mogelijk gaat komen.
Mensen motiveren om iets te
Blijft over dat er een aanzienlijke
realiseren. De middelen zijn bekend
datie en vitaliteit; er zijn games
leeromgeving en de werkelijke situ-
ondernemen wat buiten hun
hoeveelheid energie nodig is om
onder diverse benamingen, zoals
om de intrinsieke veiligheid op de
atie van de speler.
bekende situatie ligt is een inter-
van een spel spélen te maken en
gamification, playful interaction,
werkvloer te verbeteren en er zijn
actief en arbeidsintensief proces.
om de overgang te maken van de
meaningful play, serious gaming.
games die specifieke vaardigheden
In serious gaming gaat het om het
Onderwijzers hebben al sinds
spelwereld naar de bekende situ-
Wat deze begrippen gemeen heb-
trainen van een chirurg. Het spel en
geheel van het spel (de game), het
Bartjens succes gehad met spel en
atie van de speler, de zogenaamde
ben is dat het toepassingen zijn
het spelen zorgen op verschillende
spelen (de gaming), en het effect
spelen. Immers, spel is van nature
transfer.
van games en gametechnologie
manieren voor de noodzakelijke
(de transfer). Zonder game geen
met het uitgesproken doel om ver-
transfer. Soms zijn het de bewegin-
gaming, zonder situatie geen trans-
interactief, want je medespelers zullen onmiddellijk reageren op
In het afgelopen decennium is er
anderingen te brengen in de echte
gen van de speler die door een spel
fer. De ontwikkeling van een der-
jouw acties. Spel schept een situ-
een scala aan digitale en multime-
wereld. Er zijn geen beperkingen
worden afgedwongen dat een spel
gelijk complex systeem vraagt om
atie waarin je zonder consequenties
diale middelen ontwikkeld die als
wat betreft onderwerpen. Zo zijn er
afdwingt, soms spelen we het spel
intensieve samenwerking tussen tal
kunt experimenteren, spelen ver-
instrument kunnen dienen om het
games om ouderen beter en vaker
direct op de werkvloer en soms ook
van experts. Er zijn gameontwer-
bindt en bovenal: spelen daagt uit.
spel, het spelen, en de transfer te
te laten oefenen voor hun revali-
vormt het spel de brug tussen de
pers nodig voor de ontwikkeling
4
JAARGANG 3 NUMMER 3
EDITIE HERFST 2014
W W W. U C F. N L
‘Leeuwarden, Culturele Hoofdstad.’
plek voor de studie. Het heeft
belangstelling voor taalbeleid en
telt het natuurlijk internationaal
doen. Buiten de provincie wordt in
Maar de aanwezigheid van de
bijvoorbeeld een geweldige biblio-
onderwijs. Bovendien hebben wij
gewoon zwaar dat Groningen in de
Nederland soms toch wat meewarig
master in Friesland betekent ook
theek over meertaligheid. Daarnaast
een heel breed programma dat veel
top 100 van universiteiten staat.
aangekeken tegen het Fries. In het
dat je eenvoudiger toegang hebt tot
is het voor ons logistiek makkelijk
studenten aanspreekt. Daarnaast
Meer dan de helft van onze studen-
buitenland vindt men het juist heel
stages in Friesland voor deze stu-
om daar les te geven. De lijnen zijn
is prof. dr. Kees de Bot bij ons ver-
ten komt uit het buitenland.
bijzonder dat er een minderheids-
denten. Dat is net even wat lastiger
kort. Bovendien vind ik het ook nog
bonden aan de faculteit. Dat is een
Ik verwacht de komende jaren ook
taal – zoals het Fries – in
als je in Groningen zit.”
eens een prachtig gebouw.”
naam waar studenten op afkomen.
nog wel groei gezien de belang-
Nederland is.”
Dat wordt nog eens gecompleteerd
stelling voor taalkunde.
Tresoar
De master Multilingualism is
door het unieke talent van
Mensen buiten Nederland
Ook is Jensma blij met de nieuwe
gegroeid van 12 studenten vorig
dr. Nanna Haug Hilton, de coördi-
kijken toch heel anders
plek waar de masterstudenten les
jaar naar 23 dit jaar. Hoe komt
nator van de opleiding, zonder wie
tegen het Fries aan
krijgen. “Tresoar is een fantastische
dat? “Er is op dit moment veel
dit succes ondenkbaar is. Tenslotte
dan wij in Nederland
MEERTALIGHEID IN EUROPA talenkennis vooruit. Momenteel spreekt meer dan de helft van de Europeanen ten minste een tweede taal, waarbij we nog wel regionale verschillen zien.”
A S L
L
I
N D
T V O V E N Š S Č I N E E N Š
F R A
E N
N
G
Er zijn zo’n 60 minderheidstalen in Europa. Wat is het Europese beleid op het gebied van deze talen? “Het Uniebeleid op het gebied van minderheidstalen houdt in dat het binnen de EU is toegestaan om in bepaalde minderheidstalen wetten bekend te maken of met de Europese instellingen in contact te treden. Die talen moeten dan wel in de grondwet van een lidstaat zijn erkend of bij wet als nationale taal worden gebruikt. Dat is momenteel van toepassing op het Baskisch, het Catalaans, het Galicisch, het Welsh en het Gaelic. Buiten het Uniekader is de Raad van Europa actief met het Europees Handvest voor regionale talen. Aangesloten landen kunnen verschillende rechten aan talen toekennen. Zo heeft Nederland besloten dat mensen die dat willen, weer hun Friese achternaam kunnen krijgen.”
van het spel, er zijn domeinexperts
die gametechnologie kan spelen in
aan een therapeut en een patiënt
nodig voor onder meer de inter-
de praktijk van de transitie naar
die samen invulling geven aan een
venties, er zijn onderzoekers nodig
een duurzame samenleving en een
therapie, of aan een energieleve-
om de effectiviteit vast te stellen,
duurzame omgeving.
rancier, een gemeente en burgers die samen alternatieve energievoor-
seren, architecten om het systeem
Het toegepaste onderzoek wordt
zieningen ontwikkelen. Inmiddels
te modelleren en niet in de laatste
uitgevoerd in samenwerking met
zijn we aan de NHL Hogeschool in
plaats: er zijn spelers nodig om het
ondernemende professionals, met
een ver gevorderd stadium bij de
systeem te testen.
zoeksgroep Serious
P O
S L O
Vertaling
De EU wil dat elke inwoner naast zijn/haar moedertaal twee verschillende talen spreekt. Hoe wil de EU dit bereiken? “Het beginsel van “moedertaal plus twee” is in 2002 geformuleerd en wordt inmiddels breed ondersteund. De uitvoering ervan wordt op nationaal niveau bepaald. Bijvoorbeeld door middel van tweetalig onderwijs en gedegen taalonderwijs op steeds jongere leeftijd gaat de
In onze onder-
I T
S V E N S K A Waarom is het zo belangrijk dat Ç L K N Č A I U inwoners van EU meer dan twee I S U O M I I S D E U T S N extra talen spreken? C H E Λ Λ H N I A K A “Voor het functioneren van de EU, N S de Europese democratie en burger Б Ъ Л Г A P C K И И participatie is het vanzelfsprekend dat Talen zijn de oploss de Europese wetten in de 24 officiële ing! ec.europa.eu/dgs/tr anslation talen worden vertaald. Burgers moeten tenslotte kennis kunnen nemen van wettelijke besluiten en gerechtelijke vonnissen. Voor de doelmatigheid worden binnen de instellingen zelf doorgaans de drie proceduretalen Engels, Frans en Duits gebruikt.”
Wat is het belang van meertaligheid voor het functioneren van Europa? “Europa is gebaseerd op eenheid in verscheidenheid: verschillende culturen, gebruiken, geloven - en talen. Voor een bredere blik en een uitwisseling van ideeën is meertaligheid van essentieel belang. Grensoverschrijdend werken en studeren is de beste manier om talenkennis te vergroten. De EU stimuleert dit door investeringen in het programma “Erasmus+” voor allerlei internationale opleidingen. Deelnemers doen hier ook vreemde talen op. Met talen kun je verder gemakkelijker een baan vinden in het buitenland, en niet alleen in de traditionele gebieden zoals het zakenleven, de journalistiek, de diplomatieke dienst en ontwikkelingssamenwerking.”
ingenieurs om het systeem te reali-
H R V A T S K
N E T U V I Ų D N ÊE S M A L A T I R L L L A A
HC-02-13-220-NL-C
Het programma Multilingualism richt zich op de bestudering van meertaligheid in al haar aspecten. Meertaligheid is een van de grootste uitdagingen van deze eeuw. Globalisering en digitalisering leiden steeds opnieuw en steeds sterker tot vragen over hoe mensen en culturen elkaar (kunnen) verstaan. Waarderen we talige en culturele diversiteit of streven we omwille van ‘verstaanbaarheid’ juist naar eenheid? De Europese Unie is bij uitstek een voorbeeld van wat de uitdagingen van meer taligheid met zich mee brengen. Europa kent alleen al 60 minderheidstalen onder zijn lidstaten. Hugo Keizer is Language Officer van de Europese Commissie. In die functie verleent hij taalkundige ondersteuning binnen de Vertegenwoordiging in Nederland en onderhoudt hij contacten met het nationale taallandschap. Hij implementeert de Europese taalkundige programma’s in Nederland. Een daarvan is bijvoorbeeld het European Master’s in Translation-programma voor universiteiten (een soort kwaliteitskeurmerk).
Č E E S T I Š T
G A E I L G E R S O P M A G Y A R L I Â Ñ N P O R T U G U Ă L
opzet van een pro-
“onderzoek naar gedragsbeïnvloeding door gametechnologie”
fessionele master Serious Gaming. Als we daar in de
Gaming van de NHL
toekomst een aca-
Hogeschool bena-
demische master
Autumnschool 2014:
TOWARDS A SUSTAINABLE AND HEALTHY FOOD SUPPLY AND CONSUMPTION
deren we serious gaming als een
bachelor, master, en PhD studen-
aan toe kunnen voegen hebben we
systeem, waarbij we experimen-
ten, en met hbo- en universitaire
in Noord-Nederland een bijzonder
teren met innovatieve gametech-
onderzoekers. Vanwege deze brede
klimaat voor innovatie met serious
nieken, en onderzoeken hoe deze
samenwerking gaan direct toepas-
gaming.
technologie serieuze toepassingen
bare praktijken hand in hand met
effectief op gang kan brengen. Wij
de ontwikkeling en toetsing van
Een serious-gamingsysteem maak
gezonde voedselvoorziening en -consumptie. De mondiale
doen projecten ter ondersteuning
modellen voor games, gaming, en
je niet alleen. Er zijn experts nodig
voedselzekerheid en de productie van gezonde en smakelijke
van docenten en onderwijzers in
transfer. In de samenwerking met
die werken in wisselende teams en
voeding zijn belangrijke kwesties. Nederland, en vooral Fryslân,
de klas, maar ook projecten in de
de UCF onderzoeken we onder
met wisselende hiërarchische ver-
heeft een sterke agro-food geschiedenis. Onze zuivelproducten
gezondheidszorg in het kader van
andere gedragsbeïnvloeding door
houdingen. Dat lukt in een klimaat
en pootaardappelen zijn bekend over de hele wereld. Tijdens
preventie, welzijn en therapieon-
gametechnologie. Spel en spelen
van vertrouwen en gunnen, een
de Autumnschool wordt benadrukt wat wetenschappelijk- en
dersteuning. Een specifiek domein
zijn hierbij onderzoeksinstrumen-
klimaat van spontane clusters, een
toegepast onderzoek kunnen bijdragen aan duurzame
is veiligheid op de werkvloer in
ten om de omgeving te bemonste-
klimaat dat verbindt.
voedselvoorziening. Meer informatie en aanmelding op
bouw en industrie. Daarnaast
ren en om verantwoordelijkheden
doen we onderzoek naar de rol
te verschuiven. Denk bij dat laatste
Op 21, 22 en 23 oktober organiseert UCF de Autumnschool 2014. De Autumnschool 2014 staat in het teken van duurzame en
www.ucf.nl/autumnschool2014.
5
JAARGANG 3 NUMMER 3
DE DYNAMIEK VAN HET FRIESE KLEI- EN VEENLANDSCHAP Nynke Kooystra in gesprek met Marco Bakker
EDITIE HERFST 2014
W W W. U C F. N L
KORT NIEUWS UCF, Fries Museum en Tresoar organiseren eerste Museum Universiteit
niet geschikt was om te wonen,
Het land rondom de opgeworpen
maar recent is ontdekt dat er wel
terpen werd ontgonnen. Het venige
Verborgen schatten in de grond kunnen veel vertellen over de historie
degelijk nederzettingen in de veen-
land reageerde op deze bewerking
van het land en zijn bewoners. Opgravingen leggen een stukje van
gebieden geweest zijn. Belangrijke
door inklinking en oxidatie met als
deze geschiedenis bloot en zijn dan ook van onschatbare waarde.
onderzoeksvraag is waarom men-
gevolg bodemdaling. Deze natuur-
UCF-promovendus Marco Bakker is momenteel bezig met een
sen zich in de moeilijk begaanbare,
lijke reactie zorgde ervoor dat het
opgraving van een terp in de buurt van Sneek die uit het begin van
moerassige veengebieden gingen
land vaker onder water liep.
Op 5 oktober vond in het Fries
de jaartelling stamt.
vestigen. Was het puur voor de
De terpen moesten daarom steeds
Museum in Leeuwarden de eer-
brandstof in de vorm van turf, of
hoger worden om droge voeten te
ste editie plaats van Museum
Het promotieonderzoek van Marco
vondst gedaan: een goed geconser-
ging men het land ontginnen voor
houden en de sloten steeds dieper.
Universiteit. De historicus Guido
Bakker richt zich op de dynamiek
veerde zeldzame bronzen armband.
landbouw en/of veeteelt?
Marco Bakker: “De strijd tegen het
van Hengel ging in op het ont-
water is een strijd die al ruim twee-
staan van de Eerste Wereldoorlog.
van het Friese klei- en veenlandschap gedurende de late ijzertijd en
Strijd tegen het water
Naar nu blijkt woonden en werk-
duizend jaar gevoerd wordt, en niet
Daarbij kwam een aantal inte-
Romeinse tijd (250 v. C. – 400 n. C.).
In het plangebied Harinxmaland
ten de oude Friezen actief in deze
alleen - zoals vaak gedacht wordt -
ressante kwesties aan de orde.
Fryslân was in deze tijd speelbal
bij Sneek waar de opgraving wordt
venen die aan de rand lagen van
de laatste eeuwen”.
Welke toevallige gebeurtenis
van de zee, de bewoners woonden
gedaan, liggen meer dan 17 terpen
het destijds onbedijkte kleigebied.
op terpen om zich te beschermen
in de grond verborgen. Hedendaags
tegen het water. Het zijn dan ook
is het onderdeel van het Friese
deze terpen waar bij opgravingen
kleigebied, maar tweeduizend jaar
veel gebruiksvoorwerpen worden
geleden lag hier nog veen aan de
gevonden. Zo hebben Marco en
oppervlakte. Veelal werd er gedacht
zijn team onlangs nog een unieke
dat in deze periode het veengebied
resulteerde in het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog? Waarom
WAARDE VAN HET ONDERZOEK Door de grondlagen en de vondsten te onderzoeken worden veel antwoorden gevonden maar rijzen er ook nieuwe vragen. Marco: “We weten dat de bewoners op een gegeven moment eind derde eeuw n. C. wegtrokken uit Fryslân. Wij willen graag weten waarom. We hopen door de verzamelde informatie en gerichte nieuwe opgravingen verbanden te kunnen leggen om de reden te achterhalen, zodat de geschiedenis van Fryslân in deze periode kan worden vastgelegd.” De resultaten van de opgraving zullen binnen twee jaar bekend worden. Het uiteindelijke onderzoek zal een goed beeld geven over hoe het landschap van Friesland er oorspronkelijk uit moet hebben gezien en op welke manier het al door zijn vroegste bewoners is gevormd naar eigen inzicht.
voorzien? Leert het ‘voortraject’ van zijn daad ons iets over het ontstaan van radicalisme? Guido van Hengel kwam met antwoorden in zijn lezing ‘Een kleine toevalligheid met grootse gevolgen – Gavrilo Princip en het ontstaan van de Eerste Wereldoorlog’. In de tweede editie van Museum Universiteit zal Bob de Graaff, profileringshoogleraar Intelligence en Security Studies, Srebrenica. Deze tweede editie
Het onderzoek van Marco Bakker wordt mede mogelijk gemaakt door de provincie Fryslân, de Waddenacademie, UCF en de Rijksuniversiteit Groningen. Tijdens de opgraving worden er regelmatig open dagen georganiseerd. De laatste open dag in juni trok ruim 500 mensen.
Erik Betten is statenverslaggever bij
daad? Had hij de gevolgen ervan
een lezing geven over de val van
ONDERZOEK
COLUMN
ging Gavrilo Princip over tot zijn
vindt plaats op 16 november in Tresoar, Leeuwarden. Registreren kan via
[email protected] Meer informatie vindt u op www.ucf.nl/nl/nieuws.
DIGITALISERING Mijn studietijd voltrok zich in de
nen weten wat Facebook en Twitter
mee zoet. Exclusief koffiedrinken in
dat de verzamelde wetenschappe-
hoopvolle jaren negentig. U weet
ons zouden brengen: de illusie van
de kantine. Maar ik ploeterde voort
lijke kennis nu onder handbereik
wel, die tijd waarin het kapitalisme
wereldburgerschap delen met de
en maakte me de kunst van het ver-
ligt. De provincie Fryslân heeft vijf
als enig functionerend systeem over
mensen die je anders ook wel was
zamelen van relevante bronnen en
miljoen euro uitgetrokken om de
zou blijven, voortgestuwd door per-
tegengekomen.
literatuur eigen. Ondertussen hoorde
komende jaren nog veel meer erf-
manente economische groei. Alleen
Het moet in het studiejaar ’94/’95
ik de geest van digitale vooruitgang
goed te digitaliseren. Dat is prachtig.
op de Balkan moesten we nog wat
zijn geweest dat ik het vak
in mijn oor fluisteren dat dat alle-
Maar die weelde dreigt je ook een
plooien gladstrijken, maar daar
Bibliografie en Bronnenkunde volg-
maal toch handiger moest kunnen.
wat luie zoeker te maken, misschien
waren aankomende historici als ik
de. En ik kan me nu nog de frustratie
En ja hoor, dat was ook zo. Tijdens
zelfs blind voor wat er nog aan
dan ook intensief mee bezig. Dat
herinneren die zich destijds van me
het laatste college haalde de docent
schatten liggen, net buiten het bereik
kwam wel goed.
meester maakte. Ondersteund door
een nagelnieuwe cd-rom tevoorschijn
van de voor de hand liggende zoek-
De gouden bergen kregen extra
een syllabus die al jaren meeging,
van een van de bibliografieën die
termen. En ergens mist de thrill of
glans door de belofte van internet.
begon onze inwijding in academisch
we per jaar hadden doorgeworsteld
the hunt, de voldoening van die ene
Schouder aan schouder zaten we in
onderzoek met de Leidse Boekjes
en zei: “En zo kan het tegenwoordig
vondst.
historicus en schrijver van het boek
de Letterenbibliotheek berichtjes aan
in de Universiteitsbibliotheek. We
natuurlijk ook.”
Laatst interviewde ik een zevenen-
de Fries, Op zoek naar de
elkaar te sturen via Pegasus Mail. Het
kregen uitleg over de verschillende
Destijds waren we laaiend over die
zeventigjarige archieftijger die zijn
fascinerendste van internet was in
vakbibliografieën die alleen per jaar
wrede blootstelling aan negentiende-
leven heeft gewijd aan het sprokke-
die tijd de Trojan Room Coffee Pot
geïndexeerd waren. En we mochten
eeuwse onderzoekstechnieken. Nu
len van informatie die nu in een dag
in Cambridge, de eerste webcam. De
oefenen: kies maar een onderwerp
googelen een officieel werkwoord
verzameld kan worden. Hij vatte het
hele wereld kon zien of er nog een
uit en ga na welke artikelen daar-
is geworden in het Nederlands, ben
zo samen: “Ik snap dat je er veel aan
bakkie troost in die pot zat, terwijl
over zijn verschenen in twintig
ik terugwerkend toch wel blij dat ik
kunt hebben, maar ik vind er zelf
het in feite alleen bedoeld was voor
jaargangen van zeg de International
die tijdrovende leerschool nog heb
geen donder aan.”
de medewerkers in het betreffende
Medieval Bibliography.
gehad.
gebouw zelf. We hadden toen al kun-
Daar was je toch al gauw een middag
Begrijp me goed, het is een zegen
het Friesch Dagblad, columnist,
Friese identiteit
6
JAARGANG 3 NUMMER 3
EDITIE HERFST 2014
W W W. U C F. N L
Wethouder:
Leeuwarden nog scherper profileren als onderwijsstad Door Wio Joustra
Het profiel van Leeuwarden als hoger onderwijsstad moet
en als 35-jarige toch al een van de
stad ze terecht komen: hoe is het
meest ervaren bestuurders in de
woonklimaat, wat voor activiteiten
stad, met een portefeuille waar-
worden er georganiseerd? We doen
onder ook gezondheidszorg en
het niet slecht, maar de profile-
verkeer en vervoer – inclusief het
ring kan nog stukken beter. Ik zou
hoofdpijndossier Europaplein –
het mooi vinden als Leeuwarden
vallen.
richting Culturele Hoofdstad 2018 als studentenstad nog meer op
scherper. Prachtig natuurlijk, al die duizenden studenten uit binnen- en buitenland op de drie hogescholen,
Op haar achttiende werd ze lid
de kaart wordt gezet. Dan moeten
van het CDA. Niet omdat ze uit
er ook meer nevenactiviteiten en
een typisch CDA-nest komt, maar
faciliteiten komen, zoals lezingen,
omdat ze zich na een uitvoerige
leesclubs en een universiteitsbiblio-
politieke oriëntatie direct thuis
theek.”
voelde bij het CDA. “De partij heeft
maar wat kwantiteit betreft mag het wel een onsje minder en wat kwaliteit betreft juist een onsje meer.
waarden die refereren aan mijn
Vooral op dat laatste hamert Koster
opvoeding. Zoals letten op mensen
met enige regelmaat. Het acade-
die het minder hebben getroffen
misch klimaat in Friesland kan
dan jij, je steentje bijdragen aan
beter, vindt ze. “Op het gebied
de maatschappij, de schouders er
van studentenhuisvesting doen we
onder zetten.”
het goed. Maar studenten missen een plek in het centrum waar ze
Thea Koster: “Heel
In de nok van het stadhuis aan
gezamenlijk een kop koffie kunnen
het Gouverneursplein zetelt ze in
drinken. Daarom krijgt Tresoar nu
je voor watertechnologie,
een fraaie, lichte werkkamer. Het
een open functie als bibliotheek en
duurzame energie
gesprek vindt plaats op de eerste
ontmoetingsplek. Dit soort facili-
dag na een vakantie van ruim drie
teiten draagt bij aan een positief
weken in New York en Florida. Vol
klimaat van Leeuwarden als stu-
Leeuwarden moet
vuur praat ze al weer over onder-
dentenstad. Net als het populaire
studeren. Sterker nog,
wijsstad Leeuwarden en de ambi-
Wetenschapscafé van UCF dat in
ties die de stad moet uitstralen.
het Oranje Bierhuis al uit zijn jasje
Nederland moet weten dat
en leefbaarheid in
heel Europa moet dat
groeit.”
weten.”
Verheugd is Koster over de op handen zijnde fusie van NHL en
Koster wil snel toewerken naar een
Stenden. “In de concurrentiepo-
Innovatieprofiel voor Leeuwarden.
sitie met Groningen en Zwolle
Ze bezoekt daartoe bedrijven,
Koster is wethouder van Onderwijs
docenten om langer in Leeuwarden
uit. En dat alles uiteraard in nauw
is Leeuwarden toch kwetsbaar
hogescholen en instituten als MCL
en ook van Kennis en Innovatie in
te blijven. Dan moet UCF zich ech-
overleg met betrokken partners in
gebleken. Want NHL en Stenden
en Wetsus. De rol van de gemeen-
de Friese hoofdstad. Niet gespeend
ter niet beperken tot de vijf Friese
het bedrijfsleven. Tenslotte moeten
lijken wel groot, maar dat is maar
te ziet ze als ondersteunend.
van ambitie is de CDA-politica,
“Regisseren op innovatie is iets
die inmiddels ruim vier jaar deel
dat je als gemeente niet moet wil-
uitmaakt van het dagelijks bestuur van de stad. “Tot nu toe hebben we ons breed geprofileerd als onderwijsstad. Mijn ambitie is dat we ons gaan specialiseren, meer gaan focussen op een klein aantal opleidingen die er landelijk uitspringen. Een duidelijk profiel kiezen en vervolgens echt
“Tot nu toe hebben we ons breed geprofileerd als onderwijsstad. Mijn ambitie is dat we ons gaan specialiseren.”
enkele hoogwaardige opleidingen
len. Wat ik zie en hoor is dat men wil dat de gemeente partners bij elkaar brengt, ruimtes vrij maakt en regelvrijheid biedt. In dat bijeen brengen van netwerken kunnen we als gemeente een belangrijke rol spelen.” Sowieso ziet Koster de rol van de gemeente Leeuwarden als vooral faciliterend. Ook wat betreft de
neerzetten. Opleidingen waar we
hotspots, maar ook meer master-
kennis en innovatie ook in de
betrekkelijk. Nu kunnen ze geza-
verschillende campussen die ze in
masters aan vastknopen, zodat we
studies en schakelklassen, Summer
praktijk worden gebracht.
menlijk een stevig blok vormen. Ze
portefeuille heeft: Water, Dairy en
succesvolle studenten ook langer
schools en opleidingen voor hbo-
Koster studeerde in Groningen
kunnen gebruik maken van elkaars
Kennis. “We moeten als gemeente
aan Leeuwarden en aan Friesland
docenten organiseren.”
Internationale Betrekkingen
sterke punten en kwaliteiten en
niet sec investeren in het hoger
en Bedrijfskunde. Na een peri-
een goed hbo neerzetten met hoog-
onderwijs. Wel moeten we rand-
Van de hotspots vindt ze nu het
ode als beleidsmedewerker van
waardige opleidingen. Je ziet dat
voorwaarden scheppen waarbin-
Doorgaande leerlijnen creëren,
profiel nog “te zacht”. Wat haar
Europarlementariër - en voormalig
Leeuwarden wat het hbo betreft
nen de campussen goed kunnen
daar gaat het wat Koster betreft
betreft springen straks water-
minister - Hanja Maij-Weggen in
in de middenmoot zit. Het is van
functioneren. Dan denk ik aan het
in Leeuwarden om de komende
technologie (Wetsus en het Water
Brussel leek niets haar in de weg
groot belang dat we in de Top Vijf
beschikbaar stellen van grond en
jaren. De droom van een klassieke
Applicatie Centrum in Van Hall
te staan haar loopbaan te vervol-
van Nederland terecht komen.”
huisvesting, het aantrekken van
universiteit in Friesland noemt
Larenstein) , duurzame energie
gen als diplomate of als buiten-
ze ‘waanzin’. En dus is het beter
(de hogescholen, Rijksuniversiteit
landwoordvoerder van de Tweede
Dat is ook Kosters ambitie met
subsidies. De provincie steekt geld
heel goed te doen waar je al goed
Groningen en Technische
Kamerfractie van haar partij.
betrekking tot de aantrekkings-
in het onderwijs zelf, de gemeente
in bent. UCF ziet Koster als een
Universiteit Twente) en leefbaar-
kracht van Leeuwarden als stu-
moet zorgen voor een goed oplei-
waardevolle aanvulling op die
heid, waartoe ook de voedselketen
Maar ze keerde terug naar haar
dentenstad. “Studenten wegen af
dingsklimaat in de stad.”
doorlopende leerlijnen. “Het is een
(Waddenacademie, Dairy Campus,
geboortegrond. Ze is gehuwd, moe-
op afstand, kwaliteit van de oplei-
mooi instrument voor studenten en
RUG) en heathy ageing behoort, er
der van een stiefzoontje van tien
dingen en op de vraag in wat voor
kunnen binden.”
7
bedrijven en het binnenhalen van
JAARGANG 3 NUMMER 3
Gemma Frisius lecture 2014
EDITIE HERFST 2014
W W W. U C F. N L
Op 17 september organiseerde UCF de Gemma Frisius Lecture en open-
Opening Fries academisch jaar
de daarmee het Friese academische jaar. Keynote speaker was prof. dr. Hans Clevers, President van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Zijn lezing ging over stamcellen. Kunnen stamcellen in een klein
vertelde De Haan waarom stamcel-
embryo uiteindelijk uitgroeien tot
len ons jong houden. De dag werd
een complete maag of darm? Of
afgesloten met een diner, waar de
staan stamcellen aan de basis van
aanwezigen de gelegenheid hadden
darmkanker? In zijn lezing ‘Stem
om vragen te stellen aan de spre-
cells: dr Jekyll or mr Hyde’ gaf
kers. UCF kijkt terug op een succes-
Hans Clevers antwoord op deze
volle start van het academisch jaar
en andere vragen. Hij gaf hier-
in Fryslân.
mee inkijk in de bevindingen van baanbrekend onderzoek, wat bij het brede aanwezige publiek met enthousiasme werd ontvangen. In de korte lezingen (power lectures) van prof. Dolf Weijers (WUR), prof. dr. Erik Boddeke (UMCG), prof. dr. Lubbert Dijkhuizen (RUG) en prof. dr. Gerald de Haan (UMCG) werd een ander perspectief geboden
Veel belangstelling voor de Gemma Frisius Lezing in Post Plaza. (Foto’s: Hoge Noorden)
op het onderzoek naar stamcellen.
Prof. dr. Hans Clevers opende het
Zo sprak Weijers over stamcellen
Friese academisch jaar met de
en weefselvorming in planten en
Gemma Frisius lezing.
Kanselarij: broedplaats voor onderwijs, innovatie en bedrijfsleven Door Frank Schröer lingen betrokken zijn. Daarnaast
koepels, werkgeversorganisaties
onderwijs en bedrijfsleven gaan
Vanaf 1 januari 2015 gaan onderwijs en bedrijfsleven elkaar blijvend
heeft het pand historisch cachet
en (internationale) samenwerkings-
vormen.
ontmoeten in de Kanselarij in Leeuwarden. Het historische gebouw
vanwege aard en ligging.
verbanden een verbinding tussen
(zie kader) biedt dan een ontmoetingsplaats voor mbo, hbo, UCF en
Frans Zwarts: hoogleraar – bestuur-
bedrijfsleven, zo maakte gedeputeerde Jannewietske de Vries onlangs
der van UCF is blij met de nieuwe
bekend tijdens een persbijeenkomst in de bestuurskamer van de
bestemming van de Kanselarij.
Kanselarij.
“Sommige van onze activiteiten, zoals bijvoorbeeld lezingen en cur-
Het voormalige pand van het Fries
is een logische gebruiker van het
sussen vinden nu verspreid in de
Museum is in januari 2015 zoda-
pand. Inqubator heeft onder meer
stad plaats. Het is prettig om dit
nig verbouwd dat het opnieuw in
als taak start-ups en professionals
vanuit één locatie te kunnen doen.
gebruik kan worden genomen. Het
te begeleiden bij het opzetten en
Ik denk dat we het opening van
pand kent drie verdiepingen die elk
ontwikkeling van nieuwe bedrijvig-
het Academisch Jaar –de Gemma
een eigen functie hebben.
heid. Maar ook andere organisaties
Frisius Lezing- volgend jaar in de
De begane grond is bedoeld
zijn aangehaakt.
Kanselarij kunnen houden. Doordat
voor publieksactiviteiten.
De zolderetage is bij uitstek
onderwijs en bedrijfsleven nu bij
Onderwijsinstellingen en aangeslo-
bestemd voor studenten. Zij krij-
elkaar zitten in één pand, verwacht
ten bedrijven kunnen daar lezin-
gen daar ruimte om te studeren,
ik ook een bepaalde synergie, waar
gen, bijeenkomsten en cursussen
projecten en andere activiteiten te
alle partijen profijt van kunnen
organiseren voor kleine en grote
ontplooien.
hebben.”
begane grond plaatsen ingericht om
Door alle disciplines fysiek bij
Samenwerkingspartners
elkaar te ontmoeten en te vergaderen.
elkaar te brengen in de Kanselarij
De eerste samenwerkingspartners
De eerste verdieping is de plek
zullen betrokken partijen elkaar
zijn Stenden hogeschool, NHL
waar het onderwijs en bedrijfsle-
sneller kunnen vinden en kan
hogeschool, UCF, Friesland col-
ven elkaar gaan ontmoeten met
onderwijs beter aansluiten bij het
lege, Nordwin college, Inqubator
flexplekken voor medewerkers van
bedrijfsleven, zo is de gedachte
Leeuwarden en Business
onderwijsinstellingen en bedrijven.
achter het concept. Wat uniek is, is
Development Friesland. Deze part-
Inqubator Leeuwarden krijgt op
dat bij het Kanselarij-project zowel
ners zullen in samenwerking met
deze verdieping een vaste plek en
Universitaire-, hbo- en mbo-instel-
onder andere overheden, meerdere
groepen. Ook worden er op de
GESCHIEDENIS VAN DE KANSELARIJ De Kanselarij werd in de periode 1566-1571 gebouwd als zetel van het Hof van Friesland. Vermoedelijk heeft Filips II de kosten van de bouw op zich genomen. Het is één van de weinige groot burgerlijke gebouwen uit de 16de eeuw in Nederland die nog in goede staat verkeert. In 1621 werd aan de Kanselarij een bordes toegevoegd. Het draagt het Wapen van Friesland. Op het bordes staan vier stenen leeuwen. Deze leeuwen dragen de wapenschilden van de vier kwartieren van Friesland: Oostergo, Westergo, Zevenwouden en de Friese elf steden. Het ligt aan de turfmarkt, dicht bij het oude centrum van Leeuwarden. In 1814 werd de kanselarij als ziekenhuis ingericht. Van 1814 tot 1824 diende het gebouw als kazerne. Van 1824 tot 1892 was de kanselarij in gebruik als huis voor burgerlijke en militaire verzekering. In 1892 werd de kanselarij gerestaureerd onder leiding van de rijksbouwkundige Jacobus van Lokhorst. Tot 2013 was de kanselarij een van de gebouwen waarin het Fries Museum was gehuisvest. Vanaf 1 januari 2015 gaat de Kanselarij dienst doen als verzamelplaats voor onderwijs, innovatie en bedrijfsleven. (bron: wikipedia)
COLOFON Verbindt is een uitgave van University Campus Fryslân. Postadres: Sophialaan 1, 8911 AE Leeuwarden, +31 58 288 21 32, www.ucf.nl,
[email protected] Jaargang 3 - Nummer 3- Editie Herfst 2014 – oplage 1600 exemplaren. Eindredactie: Frans Zwarts, Nynke Kooystra, Wim Huizinga, Amarins Gerlofsma en Frank Schröer. Concept en realisatie: WEDA Design & Advertising. Aan dit nummer werkten mee: Wio Joustra, Erik Betten, Jacques Ruis en Hylke van Dijk.
UCF wil iedereen hartelijk bedanken die mee gewerkt heeft aan de artikelen uit deze uitgave. In deze uitgave komen lang niet alle partners, organisaties en relevante Friese onderwerpen aan bod. Heeft u suggesties voor de inhoud van de komende uitgaven? Deze zijn van harte welkom bij onze redactie via
[email protected]. Wanneer u een gratis abonnement wilt op deze krant of wanneer u meer exemplaren wilt ontvangen, mail dan naar
[email protected]
Volg UCF altijd en overal: Wilt u op de hoogte zijn van de ontwikkelingen binnen het academische klimaat van Fryslân? Dan is dit hét moment om UCF te gaan volgen via onze social media. Volg UCF via Twitter: @UCFFryslan Like ons op de Facebookpagina van UCF: UCFFryslan. Ook via LinkedIn kun je UCF volgen: University Campus Fryslân. En natuurlijk staat ook altijd het laatste nieuws op de website van UCF: www.ucf.nl.
