Veiligheid en vernieuwing ten dienste van de burger
FOD Binnenlandse Zaken: veiligheid en vernieuwing ten dienste van de burger – 05.06.2012
De Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken stelt alles in het werk om de veiligheid van de burger te verhogen. Via talrijke acties en vernieuwingen wil hij het dagelijkse leven van de burger veiliger maar ook eenvoudiger maken. De Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken bestaat uit 5.400 vrouwen en mannen die ten dienste staan van de Belgische maatschappij. Zij bieden de burgers hulp en bescherming bij noodsituaties en voorzien de bevoegde overheden van de meest recente informatie. Dit was in 2011 onder meer het geval bij het drama op Pukkelpop, de schietpartij in Luik en de branden op de Hoge Venen en de Kalmthoutse Heide. Om snel te kunnen (re)ageren op crisissituaties, staat de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken alle betrokken overheden bij in het opmaken en testen van nood- en interventieplannen. Preventie is dan ook een permanente bezigheid. Zo is er een informatiecampagne over nucleaire risico’s geweest en worden burgers er via allerhande acties (zoals de maandelijkse dag van de rookmelder) toe aangezet zelf het initiatief te nemen om bv. brand en inbraak te voorkomen. In het kader van de veiligheid gaat de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken ook vernieuwend te werk. Hij werkt bijvoorbeeld mee aan de ontwikkeling van een intelligent brandweerpak, dat zorgt voor een betere bescherming van brandweerlieden en burgers. Er is tevens een e-loket opgericht waar private bewakingsdiensten hun exploitatiezetel en bewakingsactiviteiten kunnen melden aan de lokale overheid. Dit is van groot belang voor een accurate dienstverlening van de politiediensten. Ook op andere vlakken staat innovatie centraal. Tijdens een grootschalig stemexperiment is het nieuwe elektronische stemsysteem uitgetest en positief geëvalueerd. Om de werking en de efficiëntie van de diensten te verbeteren, zijn er talrijke verbeterprojecten opgestart op het vlak van personeel en organisatie, welzijn en stress, duurzame ontwikkeling en logistiek, ICT, communicatie en organisatiecultuur. De Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken is eveneens verantwoordelijk voor de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen. Sinds de start van de dienst SEFOR (Sensibilisation, Follow-up and Return) in juni 2011 is het aantal vrijwillige vertrekken gestegen en zijn dankzij z’n tussenkomst en expertise op een half jaar tijd nog eens meer dan 400 personen teruggekeerd die eerst een bevel om het grondgebied te verlaten genegeerd hadden. Op het vlak van asiel is er een toename van het aantal beslissingen met 45,8% en een snelle behandeling van het stijgende aantal beroepen. Een greep uit het activiteitenverslag van 2011:
Algemene Directie Civiele Veiligheid Civiele Bescherming. De Civiele Bescherming heeft in 2011 het meest personeelsleden en zwaar materieel ingezet voor: o de bestrijding van vervuiling (10.512 manuren); o hulp bij overstromingen (7.089 manuren), voornamelijk naar aanleiding van de overstromingen in januari 2011; o waterbevoorrading (7.334 manuren), vooral bij de bosbranden in april en mei 2011 in de Hoge Venen en op de Kalmthoutse Heide.
2 FOD Binnenlandse Zaken: veiligheid en vernieuwing ten dienste van de burger – 05.06.2012
Intelligent brandweerpak. De Civiele Veiligheid heeft onderzoek gedaan naar een intelligent brandweerpak. Deze algemene directie is voortdurend op zoek naar nieuwe systemen en technieken om het werk van de Civiele Bescherming en de brandweer veiliger te maken, zowel voor het personeel als voor de burgers. De Civiele Veiligheid werkt op dit moment mee aan de ontwikkeling van een model voor intelligente brandweerkledij op Europees niveau. België heeft de leiding van het project. Samenwerking met Texas. In 2011 heeft het Kenniscentrum voor de Civiele Veiligheid een samenwerkingsakkoord afgesloten met TEEX (Texas Engineering Extension Service), een overheidsinstelling die zich onder meer bezighoudt met de opleiding van hulpverleners in Texas (VS). Daardoor hebben vorig jaar al een aantal mensen van de Civiele Bescherming en de brandweer een USAR (Urban Search and Rescue) opleiding in Texas kunnen volgen.
Algemene Directie Veiligheid en Preventie Voetbalcel: minder processen-verbaal en sancties. Het aantal opgestelde processen-verbaal voor supporters die de voetbalwet hebben overtreden, is gedaald in 2011. Ook het aantal opgelegde stadionverboden en geldboetes voor voetbalgerelateerde incidenten zijn gedaald. In 2011 hebben er zich immers geen grootschalige problemen voorgedaan. Nieuw e-loket voor private bewakingsdiensten. Bewakingsondernemingen, interne bewakingsdiensten en veiligheidsdiensten zijn verplicht hun exploitatiezetel en bewakingsactiviteiten voorafgaandelijk te melden aan de lokale overheid. Het is immers belangrijk dat politiediensten weten waar en wanneer bewakingsagenten aanwezig zijn, zodat zij in geval van gevaar voor deze bewakingsagenten snel en accuraat kunnen optreden. Sinds 2011 kunnen die meldingen gebeuren via een e-loket. In 2011 zijn 463 exploitatiezetels en meer dan 11.680 bewakingsactiviteiten via het eloket gemeld. Enquête over afwijkingsprocedure op brandpreventienormen. De procedure om een afwijking op de basisnorm aan te vragen, is zwaar en duurt lang. Op basis van een enquête is de doorlooptijd van de procedure met 2 weken ingekort. 235 brandpreventieadviseurs. Eind 2010 waren er 98 brandpreventieadviseurs. Een jaar later zijn ze met 235. Brandpreventieadviseurs zijn brandweermensen die opgeleid zijn om gratis objectief en kwaliteitsvol advies te geven aan de burger over brandpreventie in zijn woning. In 2011 hebben ze zich massaal achter de nationale rookmeldercampagne geschaard. Studiedag over veiligheid in recreatiedomeinen. In het voorjaar van 2011 zijn er problemen geweest op enkele recreatiedomeinen. Daarom heeft Binnenlandse Zaken een ontmoeting voor domeinbeheerders georganiseerd om hun ”best practices” uit te wisselen. De klemtoon lag op toezichtmogelijkheden en op fysieke en technische beveiliging. Ook zijn de bestaande mogelijkheden voor de uitsluiting van onruststokers bekeken.
3 FOD Binnenlandse Zaken: veiligheid en vernieuwing ten dienste van de burger – 05.06.2012
Algemene Directie Crisiscentrum Nucleair risico in België. Het Crisiscentrum heeft de impact in België van het incident in Fukushima opgevolgd. Het heeft ook een informatiecampagne over het nucleair risico opgezet en deelgenomen aan informatiesessies over de veiligheid van nucleaire transporten. Veiligheid van evenementen. Het Crisiscentrum ondersteunt de gouverneurs en burgemeesters die geconfronteerd worden met grootschalige evenementen, zowel om deze situaties te beheren als om hun noodplanning en crisisbeheer te verbeteren. Veiligheid van rally’s. De dodelijke ongevallen in de rally van de Condroz en recenter in Bocholt deden herinneren aan de risico’s van dit soort proeven en aan de nood om de invoering van geschikte veiligheidsvoorzieningen goed te begeleiden. Toezien op de veiligheid van iedereen. Het gaat onder meer om de veiligheid tijdens Europese topontmoetingen en manifestaties, maar ook om de bescherming van bedreigde personen en ambassades. Een geïnformeerde burger is er twee waard. Het Crisiscentrum zorgt voor informatie aan de bevolking voor, tijdens en na noodsituaties.
Algemene Directie Instellingen en Bevolking Nieuw stemsysteem. In februari 2011 is gestart met de ontwikkeling van een nieuw elektronisch stemsysteem. Op 27 oktober is het getest tijdens een groot stemexperiment waaraan 6.000 mensen hebben deelgenomen. Uit het experiment is gebleken dat het nieuwe systeem erg gebruiksvriendelijk is en dat het project kan worden voortgezet. Biometrische gegevens op vreemdelingenkaarten. In 2012 start een proefproject waarbij biometrische gegevens (vingerafdrukken, foto’s) worden aangebracht op de vreemdelingenkaarten voor burgers afkomstig uit niet-EU-landen. DocStop / CheckDoc. Op het gratis nummer van DocStop (00800 2123 2123) kan de burger het verlies van zijn identiteitsbewijs melden. In 2011 is het aantal oproepen met 5.42% gestegen tot 218.354 oproepen. CheckDoc maakt het mogelijk om te verifiëren of een Belgisch identiteitsdocument geseind staat als verloren of gestolen. Sinds oktober 2011 kunnen ook de inschrijvingsbewijzen van voertuigen gecontroleerd worden. Strijd tegen identiteitsfraude. Het Europese project ASINP gaat de strijd aan met identiteitsfraude door de sterke en zwakke punten van de identificatie- en registratieprocessen in verband met de identiteit in de 27 lidstaten van de EU in kaart te brengen.
4 FOD Binnenlandse Zaken: veiligheid en vernieuwing ten dienste van de burger – 05.06.2012
Algemene Directie Dienst Vreemdelingenzaken Preventiecampagnes in de landen van herkomst. In 2011 heeft de massale aankomst van asielzoekers uit de Balkanlanden het noodzakelijk gemaakt om snel maatregelen te nemen in deze landen. In Albanië, Bosnië-Herzegovina en Macedonië zijn korte sensibiliseringsmissies uitgevoerd. Deze campagnes hebben vruchten afgeworpen. Bijvoorbeeld: in oktober 2011 hebben 342 Albanezen een asielaanvraag ingediend, in november 2011 slechts 96. Terugkeer van vreemdelingen. In 2011 is een gecoördineerde structuur opgericht, die een efficiënte opvolging verzekert van de bevelen om het grondgebied te verlaten. Een nieuw bureau, SEFOR (Sensibilisation, Follow-up and Return), zorgt voor een goede samenwerking en een intensieve uitwisseling van informatie met de bevoegde overheden. Deze nieuwe samenwerking met de partners is een van de sleutelelementen voor het voeren van een menselijk en efficiënt verwijderingsbeleid. Woonunits. Families met kinderen in onregelmatig verblijf of families die geen machtiging bekomen hebben om het Belgische grondgebied te betreden, worden niet meer in gesloten centra, maar in woonunits ondergebracht. Een 15-tal woningen in Zulte, Tubeke en Sint-Gillis-Waas zijn operationeel. In september 2011 zijn 3 nieuwe units geopend in Tielt. Tussen oktober 2008 en 31 december 2011 hebben 271 families met 499 minderjarige kinderen in deze woonunits verbleven. Verschillende buitenlandse delegaties hebben België bezocht om dit vernieuwende project te ontdekken.
Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) De helft meer asielbeslissingen. Het CGVS heeft bijna de helft meer asielbeslissingen genomen in 2011 dan het jaar voordien. Bijkomend personeel en interne maatregelen ter verhoging van de efficiëntie hebben de output van het CGVS aanzienlijk doen toenemen. Prioritair onderzoek van asielaanvragen uit de Balkan. Gezien de stijging van het aantal asielaanvragen heeft het CGVS voor de Balkanlanden een bijzonder actieprogramma uitgewerkt om tot meer en tot snellere beslissingen te komen. Hiermee geeft het CGVS een duidelijk signaal dat wie geen gegronde reden heeft, geen aanspraak kan maken op asiel in België. 23,5% krijgt asiel. In 23,5% van de in 2011 onderzochte asielaanvragen heeft het CGVS een beslissing genomen die de asielzoeker een internationale bescherming geeft.
Raad voor Vreemdelingenbetwistingen Snelle behandeling van het stijgende aantal beroepen. In 2011 is het aantal asielberoepen bij de Raad met 15% gestegen ten opzichte van 2010. Om een verdere stijging te beperken en de kosten van de opvang voor asielzoekers te beheersen, heeft de regering extra magistraten en juristen voorzien. De Raad heeft deze asielberoepen prioritair behandeld. De gemiddelde behandelingstermijn bedroeg 81 dagen. Tegelijkertijd zijn de annulatieberoepen gestegen met 75%. Dit zijn voornamelijk beroepen ingediend tegen beslissingen van de Dienst Vreemdelingenzaken tot weigering van humanitaire of medische regularisaties en gezinsherenigingen.
5 FOD Binnenlandse Zaken: veiligheid en vernieuwing ten dienste van de burger – 05.06.2012
Princiepsarresten. De Raad heeft enkele princiepsarresten gewezen nadat België veroordeeld was door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. De Raad heeft geoordeeld dat een vordering tot schorsing in uiterst dringende noodzakelijkheid van een verwijderingsmaatregel van rechtswege schorsend is en dat de vreemdeling niet teruggezonden mag worden tijdens de duur van deze procedure. Nieuwe website. Om zijn rechtspraak zo ruim mogelijk te verspreiden, heeft de Raad een nieuwe website gelanceerd: www.rvv-cce.be. Het is mogelijk om er aan de hand van verschillende criteria een specifiek arrest te zoeken tussen meer dan 26.000 gepubliceerde arresten. Bovendien worden de meest voorkomende vragen er beantwoord die de rechtszoekende wegwijs maken in de verschillende procedures.
Horizontale Diensten Verbeterprojecten ten gevolge van de tevredenheidsenquête. Deze verbeterprojecten hebben betrekking op 5 thema’s: personeel en organisatie (bv. meer loopbaanmogelijkheden voor de personeelsleden), welzijn en stress (bv. coaching van teams om de stress te verminderen en de werking te verbeteren), duurzame ontwikkeling en logistiek (bv. initiatieven om het papierverbruik te verminderen), ICT (bv. een gebruiksvriendelijker ICT-helpdesksysteem), communicatie en organisatiecultuur (bv. herstructurering van het intranet). Fedcom ingevoerd. Dit project hervormt de boekhouding en informatiseert de boekhoudkundige en financiële processen. Het is in 2011 voorbereid en sinds begin 2012 in werking. Het vergemakkelijkt het beheer van de inkomsten en de uitgaven en bevordert de controle en transparantie. 19 auditactiviteiten uitgevoerd. De auditrapporten bevatten concrete aanbevelingen om het beheer van de diensten en hun activiteiten te verbeteren. Op die manier wordt bijgedragen tot een correcte toepassing van de principes van goed bestuur, de voortdurende verbetering van de procedures en een optimale risicobeheersing.
Federale diensten van de gouverneurs Noodplanning en crisisbeheer. In de verschillende provincies zijn noodplannen opgesteld, goedgekeurd en getest aan de hand van oefeningen. In Oost-Vlaanderen is 4 keer een zogenaamde Key-Exercise gehouden, een grootschalige oefening die wordt beperkt tot het uittesten van de sleutelmomenten in de noodplanning. De Dienst Civiele Veiligheid van het Administratief Arrondissement Brussel-Hoofdstad heeft een 2-daagse oefening rond een noodsituatie met een fictief treinongeval in het station Schuman georganiseerd. In Luxemburg heeft een oefening plaatsgevonden met een 50-tal vertegenwoordigers van de verschillende disciplines om het algemeen provinciaal nood- en interventieplan te testen. Ter ondersteuning van de gemeentelijke noodplanning, is de “Ronde van Limburg” georganiseerd, een interactieve informatieronde bij clusters van gemeenten uit eenzelfde regio, waar ervaringen en informatie worden uitgewisseld, maar ook problemen kunnen worden aangepakt of ten minste aangekaart. In Henegouwen is voortgewerkt aan het grensoverschrijdende noodplanningsproject APPORT dat in 2010 met Frankrijk opgestart is. In Waals-Brabant is een Facebook-pagina aangemaakt die in tijden van crisis gebruikt kan worden naar de burger toe.
6 FOD Binnenlandse Zaken: veiligheid en vernieuwing ten dienste van de burger – 05.06.2012
Verkeersveiligheidsacties. De verkeersdiensten van de lokale politiezones zijn in Vlaams-Brabant ondersteund bij diverse handhavingsacties: rijden onder invloed (alcohol), snelheid, gordeldracht en zwaar vervoer. In de provincie Namen heeft een actie rond verkeersveiligheid plaatsgevonden tijdens de vakantie-uittocht begin juli op de parking van de snelweg E411 te Wanlin. De WODCA-campagne in de provincie Antwerpen heeft zich via Facebook specifiek gericht tot jonge passagiers die meerijden met een (dronken) bestuurder. In West-Vlaanderen is een campagne uitgewerkt om het fietstoerisme in harmonie te laten verlopen en in de provincie Luik is een politiebesluit in het leven geroepen om de grote toerfietstochten te coördineren. Schadeloosstelling van slachtoffers van natuurrampen. Duizenden aanvragen tot financiële tussenkomst zijn in de verschillende provincies behandeld. In 2011 hebben de gouverneurs 5.061 beslissingen genomen voor een totaalbedrag van 15.583.665 euro aan toegekende vergoedingen.
Het activiteitenverslag 2011 van de FOD Binnenlandse Zaken is beschikbaar op www.ibz.be. Contact: Centrale Cel voor Informatie en Communicatie: NL: Kristof Delaere – 02 500 20 49 –
[email protected] FR: Olivier Vandenplas – 02 500 20 57 –
[email protected]
7 FOD Binnenlandse Zaken: veiligheid en vernieuwing ten dienste van de burger – 05.06.2012