veiligheid door samenwerking

veiligheid De Stichting Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid is een initiatief van het Ministerie van Justitie, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het Verbond van Verzekeraars, werkgeversorganisatie VNO-NCW, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de Raad van Hoofdcommissarissen.

veiligheid door samenwerking

door 2007

samenwerking jaarverslag centrum voor criminaliteitspreventie en veiligheid

veiligheid door samenwerking

jaarverslag 2007 centrum voor criminaliteitspreventie en veiligheid

ccv-jaarverslag 2007 > inhoud

2

inhoud

Interview CCV-directeur Ida Haisma

5

programma’s Veilig Samenleven Integraal Veiligheidsbeleid Bestuurlijk Handhaven Veilig Wonen Veilig Uitgaan en Recreëren Veilig Verplaatsen Veilig Leren Veilig Ondernemen

12 14 18 22 26 30 34 38 42

jaarcijfers en ccv-organen Cijfers en feiten Personeelsgegevens Balans per 31 december 2007 Resultatenrekening 2007 CCV-organen

48 50 51 52 53 54

Colofon

56

3

ccv-jaarverslag 2008 > voorwoord

4

ccv-directeur ida haisma

‘wij hebben geen ander belang dan het algemeen belang’ Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) bestaat 3,5 jaar en brengt zijn eerste publieksjaarverslag uit. Directeur Ida Haisma geeft in dit interview aan welke rol het CCV inmiddels speelt in het veiligheidsdomein en welke toegevoegde waarde het centrum biedt aan zijn professionele doelgroepen. “De positie van het CCV, met zijn toegang tot uitgebreide netwerken, is uniek als neutrale verbinding tussen publieke en private partijen, en tussen deskundigheid in het veld en het beleid op thema’s. En bovendien, wij hebben geen ander belang dan het algemeen belang”, aldus CCV-directeur Haisma.

5

ccv-jaarverslag 2007 > deel 1 interview met ccv-directeur ida haisma

De verhuizing van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) van Den Haag naar Utrecht, eind december 2006, is volgens directeur Ida Haisma een schot in de roos geweest. “We zitten hier in het midden van het land als een spin in zijn web. We hebben een veel beter zicht op het veld dat zich bezighoudt met maatschappelijke veiligheid. Dat geldt zowel de theorie als de praktijk”, zegt Haisma tijdens een interview in een van de kleine werkkamers van het kantoor dat deel uitmaakt van de stations­ locatie Utrecht Centraal. Het modern ingerichte CCV-kantoor heeft een open werkvloer. Niemand heeft er een vaste werkplek, en dat bevalt volgens de CCV-directeur prima. “Deze inrichting bevordert het persoonlijke contact. Je loopt eerder met een vraag naar een collega dan dat je een mail stuurt. Het werkt efficiënter en geeft een beter gevoel.” Het CCV is 3,5 jaar geleden opgericht met de opdracht het veiligheidsbesef in de samenleving te vergroten. Om die taak uit te kunnen voeren, verzamelt het centrum kennis en ontwikkelt het samenhangende instrumenten die erop gericht zijn de maatschappelijke vei­ligheid te vergroten. Het CCV richt zich op de professionals in het veiligheidsdomein waarbij de ge­meente de regie voert, zoals politie, woningbouwcorporaties en bedrijfs­leven. “Bij de oprichting is ervoor gekozen om de burger, als doelgroep, niet direct aan te spreken. Huiselijk geweld valt bijvoorbeeld niet in onze taakopdracht. Het CCV is (nog) niet geschikt om met burgers te communiceren, het heeft geen Postbus 51-functie”, licht Haisma de keuze toe. 6

publiek-private samenwerking De oprichting van een centrum dat de verbindingen moet verbeteren tussen het sociale veld, zoals onderwijs, welzijnswerk en jeugdhulpverlening en de activiteiten van politie en justitie was een onderdeel van het veiligheidsprogramma Naar een veiliger samen­leving van het eerste kabinet-Balkenende, dat in 2002 aantrad na de moord op Pim Fortuyn. Haisma: “Er was toen een vergrote belangstelling voor maatschappelijke veiligheid. Maar er speelde ook een uitbreiding van de publiek-private samenwerking van infrastructuur naar de maatschappelijke kanten van de samenleving, zoals het domein Veiligheid. Bovendien wilde de rijksoverheid de uitvoering van projecten uit­besteden.” Het centrum is voortgekomen uit het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing (NPC). Daarin werkten overheid en bedrijfsleven sinds het begin van de jaren negentig samen bij het formuleren van strategieën voor de aanpak van criminaliteit waarvan het bedrijfs­ leven het slachtoffer was. Het platform zag het licht na een reeks gewelddadige overvallen eind jaren tachtig. De 35 projecten van het NPC en zijn deelnemers, variërend van het beheer van Politiekeurmerk Veilig Wonen tot de ondersteuning bij de uitvoering van het Actieplan Veilig Ondernemen, vormden de basis voor het nieuwe CCV dat een veel bredere opdracht mee kreeg. Directeur Haisma over de beginperiode: “We zijn met niets begonnen, maar er waren al wel activiteiten die moesten doorgaan. Tijdens de verbouwing is de winkel gewoon open.”

Dat idee. Met de projecten kwam ontzettend veel know­how mee en we wilden niet het kind met het badwater weggooien. Uiteindelijk hebben we de goede producten doorontwikkeld en er samenhang in aangebracht. We zijn nu zover dat we een kwali­tatief goed aanbod aan producten hebben dat is afgestemd op onze professionele doelgroepen. We zijn er nu aan toe om in ons eerste publieksjaarverslag gecomprimeerd aan te geven wat het CCV doet en welke positie het inneemt in het veld van professionals die zich bezighouden met maatschappelijke veiligheid.” meerwaarde Het CCV doet zelf geen onderzoek, maar combineert beschikbare kennis en deskundigheid. Het werkt vraaggericht en vertaalt de behoefte van professionals in het veld naar instrumenten en methodes. “De meerwaarde van het CCV moet vooral daarin liggen dat we vragen uit het veld goed kunnen beantwoorden. Om in specifieke situaties een doeltreffende aanpak te kunnen ontwikkelen, betrekken we degene erbij die een beroep doet op onze kennis en des­kundig­heid. Wij zorgen ervoor dat een instrument of methode in de taal van de betrokkenen wordt aangeboden en in de praktijk juist wordt toegepast. Bijvoor­beeld voor het verbeteren van de veiligheid van een bedrijventerrein doen wij meer dan een lijstje opstellen met aandachtpunten, zoals ‘bosjes terugsnoeien’. We ontwikkelen een concept waarbij we aanhaken bij de beleving van de gebruikers van een bedrijven­terrein, de onder­nemers, en communiceren zo concreet mogelijk met deze doelgroep. En, we houden een vinger aan de pols bij de uitvoering.” maatwerk Er zit een paradox in de werkwijze van het CCV, stelt directeur Haisma. “Het CCV ont­wikkelt concepten volgens bepaalde methodes. De algemene concepten worden over het land uitgerold, maar wij zorgen altijd voor maatwerk op de lokale situatie. In de gestandaardiseerde vorm moet altijd ruimte worden gelaten voor een lokale aanpak. Het combineren van instrumenten en methodes maakt een ideale aanpak op lokaal niveau mogelijk. Ook daarin zit een deel van de meerwaarde van het CCV.”

SECONDANT#3/4 Tijdschrift van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid juli-augustus 2007 | 21e jaargang | www.hetccv.nl

SPECIAL>> EEN VEILIGE OMGEVING DE LOCAtIES VAN MISDrIjVEN | HOOGLErAAr SAMENLEVINGSOPbOuw tALjA bLOkLAND OVEr HEt MAkEN VAN PrACHtwIjkEN | OMGEVINGSGErICHtE MAAtrEGELEN | VEILIG wINkELCENtruM

“Het CCV heeft een groot netwerk van onderzoekers en kennis­instituten én is goed aangesloten op de praktijk”

7

ccv-jaarverslag 2007 > deel 1 interview met ccv-directeur ida haisma

brugfunctie Naast het leveren van maatwerk vervult het CCV in het veiligheidsdomein op verschil­lende manieren een brugfunctie, onder meer tussen theorie en praktijk. Haisma: “Het CCV heeft een groot netwerk van onderzoekers en kennisinstituten én is goed aangesloten op de praktijk. Wij kunnen de theorie filteren op praktische bruikbaarheid en het veld be­dienen met, bij wijze van spreken, hapklare brokken. Om een voorbeeld te noemen: gemeenten hebben de regierol gekregen in het veiligheidsbeleid. Zij vinden het prettig als de aanpakken die wij aanbieden op elkaar zijn afgestemd. Wij kunnen consequent een pakket instrumenten aanbieden omdat wij theoretisch weten hoe de instrumenten zich tot elkaar verhouden. Zo stimuleert het CCV via de toepassing van de VNG-methode Kernbeleid Veiligheid een gemeente via een twaalfstappenplan op een overzichtelijke manier naar integraal veiligheidsbeleid.”

8

Ook tussen het beleid van de rijksoverheid in Den Haag en de praktijk in het land slaat het CCV een brug. “In Tilburg is enkele jaren geleden begonnen met een zogeheten Veilig­heids­ huis. Politie, Openbaar Ministerie, Raad van de Kinderbescherming, reclas­sering en slacht­ offerhulp, maar ook gemeente en maatschappelijk werk werken daarin samen bij de aanpak van jongeren die met politie en justitie in aanraking komen. Ze zitten fysiek in één pand. Andere gemeenten kopiëren dit zonder te analyseren waarvoor zo’n veiligheidshuis bedoeld is. Het CCV heeft van de ministeries van Justitie en Binnenlandse Zaken en Konin­krijks­ relaties opdracht gekregen een handreiking te ontwikkelen, zodat een gemeente een analyse kan maken voordat ze een veiligheidshuis opzet. Dat is typisch een taak voor het CCV.” expertconferentie De CCV-directeur noemt nog een derde brugfunctie, die tussen de beleidsmakers en het veld. Een voorbeeld hiervan is de bezorgdheid bij de 27 grote steden over de gevolgen van de afschaffing van bijstandsuitkeringen voor mensen jonger dan 27 jaar. “De G27-bestuurders gaven ons te kennen dat ze vrezen dat een deel van de 18- tot 27-jarigen zal weigeren aan de verplichte leer-werktrajecten deel te nemen en in de kleine criminaliteit zal belanden. Wij gaan daarmee naar het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegen­heid en omdat met dit effect geen rekening was gehouden, organiseren wij een expertconferentie. Beleidsmakers, gemeentebestuurders en experts doen daar hun zegje. Het CCV heeft ook naar het buitenland gekeken en best-practices in Nederland ver­zameld. De kennis die op deze manier is ontsloten, vertalen wij naar instrumenten. De toegevoegde waarde van dit instituut is dan proactief te handelen in plaats van te wachten tot het kalf is verdronken.” In het kort kan de rol van het CCV in het veiligheidsdomein worden omschreven als een neutrale kennismakelaar die probeert vraag en aanbod te verbinden en betrokkenen aan elkaar te koppelen. “Op buurtniveau weten partijen elkaar inmiddels wel te vinden, maar hoe abstracter het wordt, des te meer verkokerd het is. Het CCV brengt partijen met elkaar in contact en voegt er kennis aan toe. Wij geven een aanpak aan, zijn betrokken en zetten ons in om op lokaal en regionaal niveau maatwerk te leveren. Rijnmond heeft andere

behoeftes dan Twente, maar voor een deel kunnen ze met dezelfde aanpak aan de slag, zoals bij bedrijventerreinen. Soms is er voldoende expertise bij de doelgroep zelf en beperkt de rol van het CCV zich tot het maken van een analyse om duidelijk te kunnen omschrijven wat het probleem is. De doelgroep plukt er in dat geval het voordeel van dat wij van een afstand kunnen kijken en dat wij veelal ervaring hebben in eenzelfde situatie.” neutrale verbinding Het CCV heeft in 2007 enorme vooruitgang geboekt in de programma’s Veilig Onder­nemen, Veilig Samenleven, Veilig Wonen en Integraal Veiligheidsbeleid met de gemeente als spil. Directeur Haisma zegt ‘supertrots’ te zijn op de inzet en betrokkenheid van de medewerkers die de organisatie vanuit een achterstandssituatie in korte tijd hebben opgebouwd naar een volwassen instituut dat alom wordt gewaardeerd in het domein Veiligheid. “De positie van het CCV met zijn toegang tot uitgebreide net­werken is uniek als neutrale verbinding tussen publieke en private partijen, en tussen deskundigheid in het veld en het beleid op thema’s. En bovendien, wij hebben geen belang anders dan het algemeen belang”, aldus CCVdirecteur Haisma.

“De positie van het CCV met zijn toegang tot uitgebreide net­werken is uniek als neutrale verbinding tussen publieke en private partijen, en tussen deskundigheid in het veld en het beleid op thema’s.” 9

vraag stellen

publieke en private stakeholders

implementatie ccvinstrumenten en producten publieke en private professionals uit de praktijk

CCV

informatie

signalen

ccv-jaarverslag 2007

progra 12

amma’s 13

programma > veilig samenleven

vera gielen:

‘Wijkinter­ visie heeft ons op het goede spoor gezet’

14

15

michel de vroege, programmaleider veilig samenleven, werkt samen met vera gielen, afdeling gebiedsgericht werken, gemeente eindhoven.

ccv-jaarverslag 2007 > programma’s > veilig samenleven

michel de vroege, programmaleider veilig samenleven “Het programma Veilig Samenleven ondersteunt lokale professionals die zich richten op de aanpak van onveiligheid in gemeenten, wijken en buurten. In 2007 lag de nadruk binnen het programma op geweld, radicalisering en de veilige wijk. Het CCV faciliteert in opdracht van het ministerie van Justitie een aantal stichtingen tegen geweld door het Netwerk tegen geweld. Het netwerk brengt stichtingen met elkaar in contact en zorgt voor informatieuitwisseling. Doel van het project Radicalise­ ring was vooral het versterken van de gemeenten. Het CCV heeft hiervoor een webdossier gelanceerd met landelijk en lokaal beleid ten aanzien van radicalisering. Daarnaast is een stappenplan ontwikkeld voor de aanpak van polarisatie en radicalisering. Sinds 1 januari 2005 is het CCV het landelijk aanspreekpunt voor buurtbemiddeling. Hieronder valt onder andere het verspreiden van de best-practice buurtbe­mid­deling, kwaliteitsborging, monitoring en het doorontwikkelen van het instrument. Een ander instrument dat het CCV in 2007 heeft geïntroduceerd is Wijkintervisie. Gemeenten die werk willen maken van een wijk of buurt die dreigt af te glijden, kunnen wijkintervisie aanvragen. Samen met professionals uit andere gemeenten, politie, woningcorporaties en andere actoren uit het veld wordt gekeken op welke manier eventuele problemen het beste kunnen worden aangepakt. Deelnemers leren op deze manier van elkaar en komen tot nieuwe, verfrissende ideeën.” 16

vera gielen, afdeling gebiedsgericht werken, gemeente eindhoven “Soms moet je gewoon ergens beginnen. In ons geval gebeurde dat enkele jaren geleden met een pilotproject Politiekeurmerk Veilig Wonen in de wijk De Bergen, waaraan ook het Keurmerk Veilig Ondernemen en de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan zijn gekoppeld. Mede hierdoor zijn ondernemers in het gebied samen gaan werken en vormen nu een stichting. Aanleiding voor deelname aan het pilotproject was het grote onveiligheids­ gevoel onder bewoners. Buurtpreventie wees ons daarop. Hoewel politiecijfers anders uitwezen, vonden de bewoners dat er van alles mis was in hun wijk. Een aanbod van Wijkintervisie sloegen we dan ook niet van de hand. Toch was ik aanvankelijk erg sceptisch. Moesten we nu weer om de tafel gaan zitten? We waren al zo druk bezig in de wijk. Zouden collega-professionals uit het land ons echt iets kunnen vertellen wat we zelf nog niet wisten? Achteraf heb ik me verbaasd over de deskundige en creatieve ideeën die de intervisie opleverde. Het was erg leuk en nuttig om te doen. Wij hadden zelf bijvoorbeeld veel naar fysieke oplossingen voor de wijk gezocht. Nu werden we erop geattendeerd om de samenwerking tussen bewoners meer te stimuleren. De bewoners vormden immers de oorsprong van de veiligheidskwestie, het ging om hun gevoel van onveiligheid. Dat waren we zelf, na al onze inspanningen, al bijna weer vergeten.”

- Het CCV faciliteerde in 2007 het Netwerk tegen Geweld door middel van twee netwerkbijeenkomsten en een tweemaandelijkse nieuwsbrief. - In een evaluatie over het functioneren van het netwerk gaf 75 procent van de deelnemende stichtingen aan tevreden te zijn over het netwerk. - Het CCV heeft eind 2007 op zijn website twee nieuwe dossiers gelanceerd: ‘Burgerparticipatie’ en ‘Onveiligheidsgevoelens’. - De publicatie Overzicht interventies wijkveiligheid die in juni 2007 werd uitgegeven, richt zich op alle professionals die op wijkniveau werken aan het verbeteren van de veiligheid. Het CCV wil deze groepen ondersteunen door goede instrumenten aan te bieden die hun nut in de praktijk hebben bewezen. - Het CCV heeft in 2007 de publicatie Aanpak hangjongeren in gemeenten ontwikkeld. In het boekje wordt beschreven hoe alle betrokken partijen gezamenlijk de aanpak van hangjongeren succesvol kunnen oppakken. - Het CCV organiseerde in 2007 vier landelijke bijeenkomsten voor coördinatoren buurt­ bemiddeling (in totaal werden deze dagen door ruim honderd mensen bijgewoond). Daarnaast werd een vrijwilligersbijeenkomst gehouden. - In 2007 zijn er 16 nieuwe buurtbemiddelingsprojecten in 19 gemeenten gerealiseerd. Eind 2007 telde Nederland in totaal 82 buurtbemiddelingsprojecten in 77 gemeenten. Voor 2008 is een verdere groei te verwachten, gezien het aantal projecten dat zich in de opstartfase of oriëntatiefase bevindt. - Ten slotte werden in 2007 de voorbereidingen getroffen voor de pilotprojecten Gedragscodes die in 2008 plaatsvinden.

Buurtbemiddelingsprojecten in Nederland op 31-12-2007

Gemeenten met buurtbemiddeling­s­ projecten

Bron: CCV

17

programma > integraal veiligheidsbeleid

claire de jong:

‘Iedere gsbgemeente heeft baat bij het Veiligheidsnetwerk Grote Steden’

19

axel weggelaar, programmaleider integraal veiligheidsbeleid, werkt samen met claire de jong, veiligheidscoördinator gemeente leeuwarden.

ccv-jaarverslag 2007 > programma’s > integraal veiligheidsbeleid

axel weggelaar, programmaleider integraal veiligheidsbeleid “Het CCV-programma Integraal Veiligheidsbeleid (IVB) ondersteunt gemeenten bij het uitoefenen van hun regierol op het gebied van integrale veiligheid. Gemeentelijke veiligheidscoördinatoren vormen de belangrijkste doelgroep van het programma. Het programma richtte zich in 2007 primair op het beter, efficiënter en effectiever ondersteunen van gemeenten bij het opstellen en uitvoeren van veiligheidsbeleid. De invulling van de gemeentelijke regierol en de processen rondom het maken van een lokaal veiligheidsplan stonden daarbij centraal. De twee deelprojecten van het programma (het Project Veilige Gemeenten en het Netwerk Grote Steden) gaven hier invulling aan. In het kader van het Project Veilige Gemeenten (PVG) zijn vier regionale bijeenkomsten georganiseerd over de regierol op het gebied van lokaal veiligheids­ beleid. Tijdens deze bijeenkomsten maakten de veiligheidscoördinatoren van de gemeenten nader kennis met de instrumenten van het PVG. Daarnaast konden bezoekers met elkaar van gedachten wisselen en best practices delen. Wij weten dat veiligheidscoördinatoren van de grote steden veel behoefte hebben om te horen hoe andere coördinatoren hun beleid invullen. Het CCV heeft in deze vraag voor­zien door twee netwerkdagen te houden. Tijdens de netwerkdagen kregen de veilig­ heids­coördinatoren informatie over recente ontwikkelingen, actuele onderwerpen en wisselde men lokale ervaringen uit.” 20

claire de jong, veiligheidscoördinator gemeente leeuwarden “Iedere GSB-gemeente heeft baat bij het Veiligheidsnetwerk Grote Steden. Het biedt volop gelegenheid om onderling kennis en ervaring uit te wisselen. Daarnaast kunnen we gezamenlijk prioriteiten benoemen voor de veiligheidsagenda in het heden en de toekomst. Omdat onze wethouder Roel Sluiter medeverantwoordelijk is voor veiligheid in de sociale pijler van het Grote Steden Beleid (G27), gebruiken we het netwerk even­ eens om in dat kader vragen uit te zetten en informatie te verzamelen. Zelf kent Leeuwarden ook grootstedelijke problematiek. Criminaliteit onder Antilianen, een toename van geweld , overmatig alcoholgebruik, en overlast door jongeren bij­ voorbeeld. Op de netwerkdagen in Maastricht zijn we behoorlijk geïnspireerd geraakt door de bestuurlijke aanpak van de georganiseerde criminaliteit in Limburg-Zuid. Het mes snijdt overigens aan twee kanten. Andere gemeenten toonden bijvoorbeeld belangstelling voor onze inzet van het S- team (straat-talentteam) en de aanpak van woonoverlast in Leeuwarden. Ik ben heel tevreden over de werkwijze van het Veilig­ heidsnetwerk. Ook wanneer een programmaleider van het CCV een vraag uitzet namens een van de participerende gemeenten, kun je erop rekenen dat het gros van collega’s daarop reageert. Los van het faciliteren van het Veiligheidsnetwerk en de netwerkdagen, biedt het CCV ons inhoudelijke ondersteuning. Je kunt er met vragen terecht en ook voor brochures en publicaties ben je er aan het juiste adres. “Ook is trouwens veel informatie op de CCV-website te vinden.”

- Het CCV heeft in 2007 de Lokale Veiligheidsplanner (www.veiligheidsplanner.nl) ontwikkeld. Deze internettoepassing helpt samenwerkingspartners bij de lokale aanpak van veiligheidsthema’s. - Samen met de Stichting Maatschappij, Veiligheid en Politie organiseerde het CCV het congres ‘Veiligheid als bestuurlijke opdracht’. Van dit congres, dat 250 bezoekers trok, verscheen ook een publicatie. - De twee netwerkdagen voor de veiligheidscoördinatoren van de grote steden werden goed bezocht. De gemiddelde bezoekerswaardering in Almere was een 7,5, de bijeenkomst in Maastricht kreeg zelfs een 8,5. - Speciaal voor beginnende gemeentelijke veiligheidscoördinatoren ontwikkelde het CCV een webpublicatie Introductie Lokaal Integraal Veiligheidsbeleid. De website biedt ondersteuning bij het ontwik­kelen en uitvoeren van een goed lokaal veiligheidsbeleid. - Eind 2007 is het Project Veilig Gemeenten (PVG) beëindigd. Uit de evaluatie bleek dat de ontwikkelde instrumenten gebruikt en gewaardeerd worden. Ook is het aantal gemeenten met een veiligheidsplan tijdens de projectperiode toegenomen. - In het kader van het PVG heeft het CCV: • een quickscan informatieuitwisseling uitgevoerd. • een overzicht opgeleverd van integrale veiligheidsplannen die volgens de methode Kernbeleid Veiligheid zijn opgesteld. • een inventarisatie gemaakt van de verschillende opleidingsmogelijkheden voor gemeenteambtenaren integrale veiligheid. • een lijst samengesteld van de stagecoördinatoren van alle hogescholen. In de loop van 2008 gaan de website en de instrumenten van het PVG over naar het CCV (www.veiligegemeenten.nl). Gemeenten met een nota of plan van aanpak

Gemeenten die structueel samenwerken op het

voor lokaal integraal veiligheidsbeleid

terrein van sociale veilig­heid met andere gemeenten

21

(en/of veiligheidspartners in de regio) % 100

% 100

ja is in ontwikkeling

ja nee

80

80

60

60

40

40

20

20

0

0 totaal

<20.000

Bron: CCV; Evaluatie PVG

20.001 50.000

50.001 100.000

>100.000

totaal

<20.000

20.001 50.000

50.001 100.000

>100.000 aantal

inwoners

programma > bestuurlijk handhaven ccv-jaarverslag 2008 > voorwoord

pieter ronteltap:

‘Ik kan bij het CCV altijd met mijn vragen terecht’

22

23

luuk olsthoorn (rechts), programmaleider bestuurlijk handhaven, werkt samen met pieter ronteltap, senior beleidsadviseur veiligheid van de gemeente nijmegen. (in 2007: gemeente venlo)

ccv-jaarverslag 2007 > programma’s > bestuurlijk handhaven

luuk olsthoorn, programmaleider bestuurlijk handhaven “Het programma Bestuurlijk handhaven richt zich op de bestuurlijke aanpak van criminaliteit, overlast en daaruit voortkomende maatschappelijke onveiligheid. Het doel van het programma is het verzamelen, verrijken en uitdragen van kennis over bestuurlijke interventies die zoveel mogelijk deel uitmaken van een brede (bestuurs-, straf-, civielen fiscaalrechtelijke) preventieve aanpak van criminaliteit. In 2007 richtte het programma zich vooral op het lokale drugs-, prostitutiebeleid, cameratoezicht en de bestuurlijke aanpak van criminele praktijken. Het CCV biedt ondersteuning met de uitwisseling van informatie en kennis. Bovendien wil het CCV gemeenten voorzien van de adequate instrumenten met betrekking tot bestuurlijk handhaven, rekeninghoudend met ieders eigen specifieke wensen, behoeften en mogelijkheden. De helpdesk van het programma speelde hierbij, ook in 2007, een belangrijke rol. Gemeenten kunnen bij de helpdesk met hun vragen terecht, maar via de helpdesk ­worden zij ook met elkaar en met andere relevante organisaties in contact gebracht. Zo kunnen zij kennis en ervaringen (‘best-practices’) uitwisselen. Contact met de lokale praktijk en het bijhouden van de landelijke ontwikkelingen staan binnen het pro­ gramma hoog op de agenda. Het CCV is en blijft zo het landelijk aanspreekpunt voor gemeenten en haar veiligheidspartners op het gebied van bestuurlijk handhaven.” 24

pieter ronteltap, senior beleidsadviseur veiligheid van de gemeente nijmegen “Als beleidsadviseur Veiligheid adviseer ik de burgemeester over een aantal veiligheidsdossiers. Zo ben ik bijvoorbeeld een half jaar verantwoordelijk geweest voor de Bibobaanpak. Daarover heb ik diverse keren gebeld met de helpdesk van het CCV. Met het CCV heb ik per definitie prettig contact. Ik kan bij het CCV altijd met mijn vragen terecht. Meestal gaat het om drugsgerelateerde onderwerpen. Maar ik heb Luuk Olsthoorn bijvoorbeeld ook eens met een voetbalvraag gebeld, wel veiligheidsgerelateerd natuurlijk. We hadden een risicowedstrijd die om APV-maatregelen vroeg. Ik wilde eens horen hoe andere clubs en gemeentebesturen daarmee overweg gingen. Het CCV heeft die overkoepelende visie. Sinds een korte tijd ben ik met nieuwe thema’s aan de slag gegaan. Fietsdiefstal is daar een voorbeeld van. Ik zal ook zeker weer gebruik maken van de kennis van het CCV op dit gebied. De helpdesk kan ik andere gemeenten dan ook zeker aanraden. Wat ik vooral fijn vind is dat het CCV heel laagdrempelig is. Ik ken de mensen, er is sprake van een zeer vriendelijke verstandhouding. Ik heb inmiddels een paar vaste contactpersonen, dat werkt erg prettig. Ik weet wie ik aan de lijn heb, en ik heb het gevoel dat ze ook weten wie ik ben.”

- Het CCV is voorzitter van het netwerk Hennepteelt. In dit netwerk nemen publieke en private organisaties deel, zoals Verbond van Verzekeraars, Aedes, de belastingdienst, VNG, EnergieNed, politie en Openbaar Ministerie. De laatste ontwikkelingen worden besproken, knelpunten gesignaleerd en vervolgens vertaald in acties. - Het netwerk initieerde een tweetal onderzoeken omtrent hennep: een onderzoek naar de aard en omvang van coffeeshops, en een onderzoek naar de naleving van regelgeving rondom coffeeshops. Het CCV nam in 2007 (en 2008) zitting in de begeleidingscommissie hiervan. - Het CCV heeft een overzicht gemaakt van alle hennepconvenanten die in Nederland zijn afgesloten. - Het document Handhavingsarrangementen dat in 2007 door het CCV is ontwikkeld, gaat uitgebreid in op het handhaven van het cannabisbeleid. - Het stappenplan Hoe komt een sluitingsbevel tot stand? is vernieuwd. Dit vernieuwde stappenplan beschrijft de mogelijk te nemen bestuurlijke stappen bij een overtreding van de Opiumwet. - In opdracht van het CCV is onderzoek verricht naar de wijze waarop het prostitutiebeleid lokaal is opgesteld, uitgevoerd en wordt gehandhaafd. De uitkomsten worden verwerkt tot een digitaal stappenplan. Deze webtoepassing leidt gemeenten stapsgewijs door de verschillende fasen om lokaal prostitutiebeleid vorm te geven. - Het CCV heeft in 2007 deelgenomen aan drie expertmeetings die input moesten leveren voor de Kaderwet Prostitutie. Deze kaderwet wordt door de ministeries van Justitie en BZK opgesteld om ernstige misstanden in de prostitutiebranche beter te kunnen bestrijden. - Het CCV heeft in 2007 een themasite ‘Bestuurlijke aanpak criminele praktijken’ gelanceerd. Het geeft een overzicht van de mogelijkheden om criminele praktijken via de bestuurlijke weg te bestrijden. - Het CCV leverde input voor de conferentie ‘Bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit’ en verzorgde een workshop over de instrumenten die kunnen worden ingezet bij een bestuurlijke aanpak.

Hennepconvenant per gemeente op 31-12-2007

aanwezig

Bron: CCV

25

programma > veilig wonen

joke mol:

‘Veiligheidseffectrapportage geeft onveiligheid een gezicht’

lilian tieman (rechts), projectleider veilig wonen, werkt samen met joke mol (gemeente roosendaal), verantwoordelijk voor de uitvoering van ver’s in de gemeente.

ccv-jaarverslag 2007 > programma’s > veilig wonen

lilian tieman, projectleider veilig wonen “Het programma Veilig Wonen richt zich op het verhogen van de feitelijke veiligheid en de veiligheidsgevoelens van bewoners. Een belangrijk onderdeel is het beheer en de promotie van het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW). In 2007 werden de voor­ bereidingen getroffen voor het PKVW-servicebureau, dat sinds 1 januari 2008 actief is. Dit servicebureau omvat onder meer de inzet van praktijkdeskundigen, het beheren van de website, het schrijven van nieuwsbrieven en een helpdesk. Vorig jaar is veel tijd geïnvesteerd in het vernieuwen van de PKVW-regeling, die beter zal aansluiten op de wensen en mogelijkheden van de markt en de regiefunctie van gemeenten. Met het vernieuwen van de regeling, heeft het CCV ook de website: www.politiekeurmerk.nl aangepast. Daarnaast is in 2007 stevig ingezet op het verbeteren van de Veiligheidseffectrapportage (VER). Dit instrument kan worden gebruikt bij elk project waarbij iets gebouwd wordt of waarbij plannen gemaakt worden om iets te bouwen. De VER brengt alle belangen­behartigers van veiligheid om de tafel. Gezamenlijk gaan zij na of er in de bouwplannen genoeg rekening is gehouden met de (sociale) veiligheid. Het CCV heeft de VER-handleiding vernieuwd. De handleiding is in twee delen gesplitst en sluit daardoor beter aan op de beleidspraktijk. Er is een publicatie voor diegenen die beslissen of een VER wordt uitgevoerd en een handboek voor hen die de VER daad­werkelijk opstellen en uitvoeren.” 28

joke mol (gemeente roosendaal), verantwoordelijk voor de uitvoer van ver’s in de gemeente “De Veiligheidseffectrapportage (VER) brengt eventuele veiligheidsrisico’s van ruimte­ lijke plannen en bouwprojecten in beeld, voordat er ook maar een paal geslagen is. Dus voor er daadwerkelijk veiligheidsproblemen ontstaan, heb je ze al opgelost. De VER zorgt voor een soepel samenspel tussen alle veiligheidspartners. Al deze partijen streven, ieder vanuit hun eigen invalshoek, een gezamenlijk doel na: veiligheid. De kracht van de VER zit in het samenbrengen van al deze betrokken partijen. Op basis van gelijkwaardigheid, zetten zij op gestructureerde wijze hun expertise in. Als elke veiligheidspartner geïsoleerd met de veiligheid aan de slag gaat, ontstaat het gevaar van versnippering. Als de partijen los van elkaar alleen de wettelijke verplicht­ ingen uitvoeren, is met name de sociale veiligheid in zijn volle omvang minder zichtbaar. Grijze gebieden worden dan gemakkelijk over het hoofd gezien. Door de mogelijke risico’s in beeld te brengen en veiligheidsmaatregelen voor te stellen, ontstaat een inherent veilig ontwerp met effectieve oplossingen. Deze zijn goedkoper en efficiënter dan maatregelen die achteraf, tijdens de beheerfase, gerea­ liseerd worden. Een winkelcentrum met slecht doordachte oplossingen vereist bijvoorbeeld extra politiesurveillance. Je kunt natuurlijk nooit alle gevaren uitsluiten, maar de VER zorgt in ieder geval dat je geen zaken vergeet. Het geeft onveiligheid een gezicht.”

- Om het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) te promoten, is in 2007 een marketingplan opgesteld en ten dele uitgevoerd (dit wordt in 2008 voortgezet). In dit marketingplan ligt de nadruk op de toepassing van het PKVW door gemeenten, industrie, ver­zekeraars, woningbouwcorporaties en - niet in de laatste plaats - door bewoners zelf. - Een van de activiteiten uit het plan was de prijsuitreiking voor de beste PKVWgemeente 2007. Deze CCV-prijs is begin 2008 uitgereikt aan de gemeente Amersfoort. Criteria waren onder andere het behalen van veiligheidsdoelen, het combineren van woningveiligheid en wijkveiligheid, een aantoonbaar samenwerkingsverband en het beschikbaar stellen van informatie. - In de gemeente Eindhoven is een pilot gehouden voor het uitvoeren van een gebiedsgerichte aanpak onder gemeentelijke regie. Hierbij werden het PKVW, het Keurmerk 80.000 Veilig Ondernemen en de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan ingezet. Doelstelling was het 70.000 verbeteren van de veiligheid(sgevoelens) in de wijk door deze instrumenten gezamenlijk in te zetten, zowel voor de woningen als voor de omgeving. Over het project, dat 60.000 begin dit jaar is af­gerond, verschijnt in 2008 een evaluatieverslag. 50.000 - De handleiding Veiligheidseffectrapportage (VER) is vernieuwd. Dit heeft geresulteerd in twee publicaties, een ‘voor beslissers’ en een ‘voor uitvoerders’. Om de nieuwe 40.000 publicaties aan de doelgroep bekend te maken, heeft het CCV in december 2007 een VER-winter­sessie gehouden. Hier konden medewerkers van gemeenten en woning­ 30.000 corporaties zich laten informeren over de vernieuwde VER. Daarnaast konden gemeen20.000 ten en andere betrokkenen met vragen (helpdesk) en voor best-practices terecht in het vernieuwde VER-dossier op de CCV-site. 10.000

Aantal gecertificeerde woningen 1999-2007 (PKVW)

80.000 70.000 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 1999

2000

2001

2002

2003

2004*

2005

2006

2007

* Het CCV is beheerder van het PKVW; vanaf 2004 is de regie overgedragen aan gemeenten Bron: CCV

29

programma > veilig uitgaan en recreëren ccv-jaarverslag 2008 > voorwoord

elly hazewinkel:

‘kvu zorgt ervoor dat uitgaan gezellig is, en gezellig blijft’

30

31

pim van dijk, programmaleider veilig uitgaan en recreëren, werkt samen met elly hazewinkel, horecaondernemer.

ccv-jaarverslag 2007 > programma’s > veilig uitgaan en recreëren

pim van dijk, programmaleider veilig uitgaan en recreëren “Het programma Veilig Uitgaan en Recreëren richt zich op veilige en kwalitatief goede uitgaansgelegenheden en -mogelijkheden. Dit varieert van een rookverbod tot preventief fouilleren en van brandveiligheid tot de aanpak van alcoholmisbruik door jongeren. Zo organiseerde het CCV eind 2007 samen met het Trimbos-instituut bijvoorbeeld het congres ‘Jongeren onder invloed’, dat door ruim 500 professionals werd bezocht. Het programma heeft daarbij twee belangrijke pijlers: de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (KVU) en de helpdesk. Bij de helpdesk kunnen gemeenten terecht voor informatie over beleids- en veiligheidsonderwerpen op het gebied van uitgaan. Daarbij kan gedacht worden aan deurbeleid, toegangsbeleid, brandveiligheid, hokken- en ketenbeleid, APV alcoholbeleid en de Drank- en Horecawet. De tweede pijler bestaat uit de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan. Er is hiervoor intensief samengewerkt met Koninklijk Horeca Nederland. Met dit instrument gaan publieke en private partijen samen aan de slag. Veilige en kwalitatief goede uitgaans­gelegenheden en -mogelijkheden worden tenslotte alleen gerealiseerd als alle spelers de handen ineen slaan. Het CCV heeft de Kwaliteitsmeter in 2007 vernieuwd. Naast een nieuw handboek kunnen samenwerkingsverbanden die een KVU op willen starten ook gebruik maken van het digitale stappenplan op internet. Van deze tool, waarmee bezoekers stapsgewijs door het KVU-proces heen worden geloodst, wordt sinds de lancering enorm veel gebruik gemaakt.” 32

elly hazewinkel, horecaondernemer “Met de Kwaliteitsmeter kun je op een vrij eenvoudige manier enorme resultaten boeken. KVU brengt ondernemers en overheid echt bij elkaar. Het zorgt ervoor dat alle betrokken partijen afspraken maken en hun verantwoordelijkheid nemen. Zo biedt KVU de horeca, gemeente en politie een unieke kans om het horecabeleid gestructureerd op te pakken. KVU stroomlijnt de onderlinge contacten en alle partijen gaan de verplichting aan om hun zaken echt op de rails te zetten. Daardoor worden maatregelen snel ingevoerd en zie je direct resultaat. Onze publiekscampagne ‘Uit in het Westland, doe alsof je thuis bent’ was het eerste tastbare resultaat van het KVU-samenwerkingsverband. De campagne, waarbij huisregels centraal staan, richt zich op bewustwording en gedragsbeïnvloeding. De publiciteit die de campagne heeft opgeleverd, heeft ervoor gezorgd dat andere gemeenten er ook mee aan de slag willen gaan. KVU heeft de lijntjes richting zowel gemeente als de politie erg kort gemaakt. Er was altijd al overleg. KVU heeft dit vertaald in concrete afspraken en maatregelen. Zo kunnen we spijkers met koppen slaan. Daarnaast heeft KVU een heel positief effect op de beeldvorming. Het geeft aan dat je eventuele onveiligheid met zijn allen wilt voorkomen. KVU zorgt ervoor dat uitgaan gezellig is en gezellig blijft.”

- Het CCV heeft in 2007, naast het Handboek Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (KVU) en het digitale stappenplan, ook een nieuwe KVU-folder gepresenteerd. Deze folder biedt een eerste kennismaking met de kwaliteitsmeter en de voordelen van het instrument. - Onderzoek wijst uit dat inbraken, overvallen en vandalisme de grootste veiligheids­ problemen voor de horeca zijn. Om deze problemen aan te pakken heeft het CCV de KVU-module ‘Interne veiligheid in de horeca’ opgesteld. Deze module kan door horecaondernemers als leidraad worden gebruikt om criminaliteit, gerelateerd aan de interne bedrijfsvoering, te voorkomen. - Het CCV hield in 2007 in samenwerking met het Trimbos-instituut het congres ‘Jongeren onder invloed – Kansen voor preventie van schoolbank tot barkruk’. Het congres werd bezocht door 500 professionals, waaronder lokale en landelijke bestuurders, beleidsmedewerkers, programmahoofden, preventiefunctionarissen, schoolbesturen, onderwijzend personeel, korps- en districtchefs. Tijdens het congres ging aandacht uit naar effectieve aanpakken en mogelijkheden voor samenwerking rond veiligheid en gezondheid. Evaluatie onder de bezoekers van het congres wees uit dat het congres positief werd beoordeeld en de aangeboden informatie waardevol werd bevonden. - Het CCV heeft in 2007 een inventarisatie gemaakt (een tiental gemeenten werd bevraagd) van de vragen die bij gemeenten spelen op het gebied van veilig uitgaan. De informatie die deze inventarisatie opleverde is geborgd in de helpdesk Lokaal Uitgaansbeleid. Deze helpdesk is zowel telefonisch als via de e-mail bereikbaar voor vragen. Met deze helpdesk ondersteunt het CCV gemeenten en hun partners bij de uitvoering van hun lokale uitgaansbeleid. Op de website van het CCV is informatie beschikbaar over onder andere hokken- en ketenbeleid, de APV met betrekking tot alcoholbeleid en cameratoezicht in uitgaansgebieden.

KVU per gemeente; stand van zaken 0p 31-12-2007

23 x opgestart in 2007 18 x opgestart vóór 2007

Bron: CCV

33

programma > veilig verplaatsen ccv-jaarverslag 2008 > voorwoord

guus wesselink:

‘In 2010 100.000 fietsdiefstallen minder, dat gaan we geheid halen’

34

met dank aan snel tweewielers, utrecht

35

joris böcker (links), programmaleider veilig verplaatsen, werkt samen met guus wesselink, directeur stichting aanpak voertuigcriminaliteit (avc).

ccv-jaarverslag 2007 > programma’s > veilig verplaatsen

joris böcker, programmaleider veilig verplaatsen “Het programma Veilig Verplaatsen richtte zich in 2007 op het verhogen van de veiligheid en het voorkomen van criminaliteit rondom verkeer, vervoer en mobiliteit. Hiervoor verzamelde en bundelde het CCV de krachten van alle betrokken partijen. Dit waren zowel publieke als private partijen: gemeenten, verzekeraars, openbaar vervoerders, wegtransporteurs, andere ondernemers en particulieren. De projecten van het programma hielden zich het afgelopen jaar vooral bezig met de problematiek rondom voertuigcriminaliteit, sociale veiligheid in en rondom het openbaar vervoer en fietsdiefstal. Zo heeft het CCV in 2007 onder meer een begin gemaakt met de opzet van een landelijk Centrum Fietsdiefstal (een samenwerkingsverband met de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit). Het centrum wordt door medewerkers van het CCV en de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit bemand. In het centrum worden praktijk­ voorbeelden voor de aanpak van fietsdiefstal en andere relevante documentatie op een centrale plek gebundeld en beschikbaar gesteld aan het veld. Zo zorgen we ervoor dat mensen kunnen leren van de ervaringen van anderen, en niet opnieuw het wiel hoeven uit te vinden. Ook worden instrumenten die bij het CCV in beheer zijn (zoals KVO, KVU, PKVW), in samenwerking met de Fietsersbond, doorlopen op het thema ‘fietsdiefstal’. Dit leidt eventueel tot verbetering en actualisering. In 2007 heeft dit voor het PKVW plaatsgevonden, de andere keurmerken staan voor volgend jaar op de agenda” 36

guus wesselink, directeur stichting aanpak voertuigcriminaliteit (avc) “Het kabinet streeft ernaar dat in 2010 100.000 fietsen minder gestolen worden dan in 2006. Het Centrum Fietsdiefstal moet hieraan gaan bijdragen door als motor te fungeren bij de aanpak van fietsdiefstal. Er is de afgelopen jaren natuurlijk al een hoop opgepakt. Denk aan chips in de fiets en readers waarmee de politie deze kan uitlezen. Maar ook aan het onlangs geopende fietsregister waarin politie en de kopers van een fiets - handelaar en particulier -online kunnen nagaan of een fiets gestolen is of niet. Je merkt dat het onderwerp leeft. Gemeenten en politie willen er echt mee aan de slag. Daarom is het goed dat er een overkoepelend instituut is waar men met vragen terecht kan. Binnen het centrum gaat het AVc vooral de boer op; zowel landelijk als regionaal. Het is aan ons om alle betrokken partijen scherp te houden en om ervoor te zorgen dat iedereen zijn huiswerk goed doet. Het CCV zal vooral kennis en informatie verzamelen en ter beschikking stellen. Het CCV is goed in het bijeenbrengen, veredelen en be­schrijven van best-practices. Daarnaast vormt het CCV het ‘doorgeefluik’ naar de verschil­lende gemeenten. Zo zitten beide organisaties in hun kracht en zijn de functies van aanjager en vraagbaak perfect gecombineerd. Ik ben er dan ook van overtuigd dat we het kabinetsstreven, een afname van 100.000 fietsdiefstallen, geheid gaan halen.”

- Het CCV nam in 2007 zitting in de stuurgroep Fietsdiefstal. Dit platform fungeert als landelijke plaats van uitwisseling en generator van initiatieven. Het CCV faciliteert de stuurgroep en bouwt, waar mogelijk, het netwerk rondom dit onderwerp uit. Een van de initiatieven van de stuurgroep is het Centrum Fietsdiefstal. Dit centrum moet alle plannen van de stuurgroep borgen en zorgen dat alle partijen hun verantwoordelijk­ heid nemen. - Het CCV maakte in 2007 deel uit van de projectgroep ‘Aanpak diefstal vanaf en uit auto’s’ van het Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit. De projectgroep richtte zich in 2007 vooral op het ontwikkelen van een masterplan ‘Aanpak voertuigcriminaliteit’. - In samenwerking met Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit werd door het CCV een richtlijn Veilig Parkeren opgesteld. Deze richtlijn wordt in 2008 gepresenteerd. - Het CCV heeft in 2007 de behoefte en haalbaarheid gepeild voor een Keurmerk Veilig Station. Dit onderzoek wees uit dat schakeling van functies in deze mobiliteitscentra, betekent dat ook de verschillende veiligheidsproblemen op één locatie geschakeld en verenigd worden. Het CCV heeft daarom geadviseerd om niet één keurmerk te ontwikkelen, maar een bundeling van keurmerken in te zetten voor dergelijke locaties. - Het CCV heeft in 2007 geïnventariseerd of OV-bedrijven ondersteund willen worden bij de opzet van een voorlichtingsprogramma ‘Sociale veiligheid in het openbaar vervoer’. Aanleiding hiervoor is het gegeven dat de bestaande voorlichtingsprogramma’s van OV-bedrijven uniformiteit, organiserend vermogen, professionele kracht en een werkbare financiële dekking/verdeling misten. OV-bedrijven en -autoriteiten gaven in deze inventarisatie aan dat ze thema graag zelf willen oppakken. Dit heeft inmid­dels geresulteerd in een vraag van de OV-bedrijven aan de OV-autoriteiten om een dergelijk voorlichtingsprogramma op te nemen in de modelconcessie voor het OV.

Views programma Veilig Verplaatsen per onderwerp op de CCV-website

fietsdiefstal veilig station

21%

veiligheidsarrangementen 32%

openbaar vervoer veilig parkeren voertuigcriminaliteit

12%

5% 5% 25% Bron: CCV

37

programma > veilig leren ccv-jaarverslag 2008 > voorwoord

koos ras en rian peeters: 38

‘ripp/c&sco is er voor leerling én docent’

39

linda knipscheer (midden), projectleider preventieve geweldsaanpakken, werkt samen met koos ras (links) en rian peeters, docenten/ coaches op scholen­ gemeenschap were di drie in valkenswaard.

ccv-jaarverslag 2007 > programma’s > veilig leren

linda knipscheer, projectleider preventieve geweldsaanpakken   “Het programma Veilig Leren zet in op het veiliger maken van de school en de leerom­ geving. Scholen moeten voor leerlingen, personeel, ouders en bezoekers een veilige om­geving vormen om in te leren en te werken. De schoolgebouwen en omgeving moeten daarom zoveel mogelijk gevrijwaard zijn van agressie, geweld, vandalisme, inbraken, brandstichting, vernieling en vervuiling. Het CCV geeft hier invulling aan onder andere door het instrument Leerlingbemiddeling en het project Veilige School. Het CCV coördineert sinds september 2007 twee pilots van preventieve geweldsaanpakken in het voortgezet onderwijs. Doel van de aanpakken is het voorkomen van geweld en agressie onder jongeren door ze in een vroeg stadium sociale vaardigheden aan te leren. Omdat er in Nederland nog geen goed geëvalueerde aanpakken waren, heeft het ministerie van Justitie twee aan­ toonbaar effectieve methodieken uit het buitenland geselecteerd om ze in de Nederlandse praktijk te toetsen. Het project ‘RiPP/C&SCO’ stimuleert sociale competenties binnen de school, zodat gewelddadige conflicten worden voorkomen en een open en veilig school­ klimaat ontstaat. Het project ‘Stay in Love+’ reikt jongeren op school kennis en vaardig­ heden aan om een gezonde relatie te hebben en te behouden. Sardes heeft in opdracht van het CCV in 2007 voor het project ‘RiPP/C&SCO’ een lespakket ontwikkeld waarmee de scholen vanaf dit jaar aan de slag gaan. Het WODC evalueert de pilots, waarna ze breed in Nederland kunnen worden geïntroduceerd.”woorden te veel 40

rian peeters en koos ras, docenten/coaches op scholengemeenschap were di drie in valkenswaard “Het project van RIPP/C&SCO zien we als hulpmiddel om in de toekomst sterker om te kunnen gaan met conflicten tussen leerlingen. Niet als oplossing voor incidenten, maar als preventief instrument dat binnen de hele school verweven is. Problemen op het gebied van communicatie, uitingen van ongenoegen en uitdagen zijn zaken waar wij dagelijks mee geconfronteerd worden. In het schooljaar 2006/2007 hadden we meer dan gemiddeld te maken met conflicten binnen een groep leerlingen. Wij vinden het belangrijk om hier curatief mee om te gaan. RIPP/C&SCO is er voor leerling én docent. De leerlingen krijgen handvatten aangereikt om ook in de toekomst om te kunnen omgaan met conflicten. Het stimuleert een positieve manier van communiceren en moet uiteindelijk leiden tot een vermindering van agressie, geweld en pesten. We volgen de leerlinglessen zoals deze aangeschreven worden door Sardes, het bureau dat  de pilot begeleidt. Hier en daar spitsen we de lessen toe op onze eigen school­ situatie. Were Di Drie past de methode Natuurlijk Leren toe. Deze filosofie sluit goed aan bij RIPP/C&SCO. Natuurlijk leren is gericht op verantwoordelijkheid, respect, samen­ werking en reflectie. We werken daarbij met ontwikkelingslijnen en bespreking. RIPP/ C&SCO verwerkt in onze manier van onderwijs een duidelijke, unanieme, naar binnen en buiten herkenbare aanpak.”

- Het CCV heeft in 2007 alle aanbieders van Leerlingbemiddeling in kaart gebracht en deze vervolgens gebundeld in het Platform Leerlingbemiddeling. Dit platform, dat al bestond, is hiermee nieuw leven ingeblazen. Afgesproken is dat de methodiek, die qua systeem vergelijkbaar is met buurtbemiddeling, wordt doorontwikkeld en getoetst. Het CCV ontwikkelt daarvoor een stappenplan Leerlingbemiddeling die in een aantal pilots wordt getoetst. - In opdracht van onder anderen gemeenten Rijswijk, Gouda en Amsterdam heeft het CCV een begin gemaakt met de ontwikkeling van een handboek Keurmerk Veilige School. Dit instrument, dat in 2008 wordt opgeleverd, ondersteunt scholen bij het creëren van een veiliger schoolklimaat. - Het CCV heeft in 2007 samen met de stichting Consument en Veiligheid een eerste schoolveiligheidsconsult aangeboden. Dit consult bestond uit een advies op locatie ten aanzien van praktische oplossingen voor veiligheidsproblemen. Tijdens dit consult werd door het CCV een analyse van de sociale veiligheidssituatie gemaakt en vervolgens een oplossingsrichting aangeboden.

41

Pilotscholen RIPP/C&SCO

school

deelnemende locatie

gemeente

Scholengemeenschap Were Di Drie

locatie Were Di Drie

Valkenswaard

Westburg College

locatie Karel Klinkenbergstraat

Amsterdam

Buitenhout college

Almere

SO en VSO Het Molenduin

locaties Santpoort Noord en Driehuis

Santpoort Noord en Driehuis

Anna van Rijn college

locatie Harmonielaan

Nieuwegein

De pilots vinden plaats in de 1e en 2e klas van het VMBO, met uitzondering van het Molenduin; daar doet de gehele school mee aan de pilots. Bron: CCV

programma > veilig ondernemen ccv-jaarverslag 2008 > voorwoord

daniëlle bontenbal:

‘kvo zorgt voor kortere lijnen waardoor je zaken sneller voor elkaar krijgt’

42

rodney haan, programmaleider veilig ondernemen, werkt samen met daniëlle bontenbal, ondernemer en bestuurslid winkeliersvereniging.

43

ccv-jaarverslag 2007 > programma’s > veilig ondernemen

rodney haan, programmaleider veilig ondernemen “Ondernemers moeten hun bedrijfsvoering onbelemmerd kunnen uitvoeren, zonder dat ze daarbij gehinderd worden door criminaliteit en onveiligheid. Het programma Veilig Ondernemen wil daaraan bijdragen. Speerpunten voor 2007 waren de Aanpak Urgente Bedrijvenlocaties, de Regionale Platforms Criminaliteitsbeheersing en het Keurmerk Veilig Ondernemen. Aanpak Urgente Bedrijvenlocaties (AUB) was een subsidieregeling van het ministerie van Economische Zaken. De regeling werd ingesteld om ernstige criminaliteit op bedrijventerreinen en in winkelgebieden te bestrijden. De Regionale Platforms Criminaliteitsbeheersing (RPC’s) vormen een zeer belangrijke partner van het CCV voor de versterking van vraag en aanbod op regionaal niveau. Het CCV is de RPC’s in 2007 actiever gaan faciliteren. Dit heeft onder andere geleid tot een missie-visie-traject voor de korte, middellange en lange termijn. Voor het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) was 2007 een succesvol jaar. Er is intensief samengewerkt met het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) en MKB-Nederland. Het nieuwe certificatieschema KVO is vastgesteld en het handboek is vernieuwd. Met deze nieuwe versie wil het CCV beter aansluiten op de vragen en behoeften uit het veld. Hiervoor is ook een digitaal stappenplan ontwikkeld. Dit instrument leidt gebruikers staps­gewijs door het KVO-proces. Elke stap is voorzien van voorbeeldprojecten, enquêtes, checklists, maatregelen en achtergrondmateriaal.” 44

daniëlle bontenbal, ondernemer en bestuurslid winkeliersvereniging “Criminaliteit neemt niet vanzelf af. Dus als een winkelgebied te maken heeft met hoge criminaliteitscijfers, is het KVO echt een aanrader. Met het KVO kun je criminaliteit op je eigen locatie bestrijden en het legt een stevige basis voor de toekomst neer. We werken nu ruim twee jaar met het KVO. Na een overval op de juwelier in ons winkel­ centrum, wees de politie ons op het bestaan van het keurmerk. Ik heb zelf een kapsalon en ben nog nooit met diefstal geconfronteerd. Maar als ik zie hoe de diefstalcijfers in ons winkelgebied de afgelopen tijd zijn gedaald; dat is enorm. Aanvankelijk had ik geen idee dat het KVO zo groot wordt opgepakt. Je zit al snel met heel veel gesprekspartners aan tafel. Variërend van medewerkers van de brandweer en de gemeente tot de Kamer van Koophandel. Een voordeel daarvan is dat er kortere lijnen ontstaan, waardoor je zaken sneller en makkelijker voor elkaar krijgt. Als je een pro­ bleem hebt en je maakt het kenbaar, wordt er nu sneller op gereageerd en kun je het dus sneller oplossen. Je maakt samen duidelijke afspraken. Als je dat als winkeliers­ vereniging helemaal in je eentje zou moeten regelen, heb je een veel langere weg te bewandelen.”

- Het programma Veilig Ondernemen heeft in 2007 gemeenten ondersteuning aangeboden. Gemeenten werden benaderd met de vraag waar zij behoefte aan hebben en hoe het CCV hen daarbij zou kunnen ondersteunen. In totaal werd een veertigtal gemeenten van advies voorzien. - Het CCV heeft in 2007 regelmatig overleg gevoerd met de Kamer van Koophandel Nederland. Zowel bilateraal als in RPC-verband werden de lopende zaken en knelpunten op het gebied van veilig ondernemen afgestemd en, waar mogelijk, aangepakt. Zo heeft het CCV onder meer bijgedragen aan de ontwikkeling van de veiligheidscheck voor bedrijven. Met deze check kunnen ondernemers nagaan welke veiligheidsrisico’s hun bedrijf loopt. - In 2007 is de monitor Keurmerk Veilig Ondernemen uitgevoerd. Dit onderzoek toont aan dat KVO-projecten vruchtbare lokale samenwerkingsverbanden zijn. De veiligheids­ problemen, zoals inbraak, gevoelens van bedreiging en onveiligheid, en overlast van groepen jongeren, zijn na de invoering van een KVO-project afgenomen in vergelijking tot winkelcentra en bedrijventerreinen in de omgeving. Daarnaast is het imago verbeterd en zijn er collectieve maatregelen genomen die geleid hebben tot lagere kosten. - Aanpak Urgente Bedrijfslocaties was een subsidieregeling van het ministerie van Economische Zaken. De regeling werd ingesteld om ernstige criminaliteit op bedrijfsterreinen en in winkelgebieden te bestrijden. Alle AUB-gebieden zijn door het CCV succesvol begeleid naar een subsidieaanvraag. - Binnen het programma Veilig Ondernemen valt het thema brandveiligheid. In 2007 is de programmacommissie Brandveiligheid opgericht. Daarnaast is op de CCV-website een dossier brandveiligheid gelanceerd. Tevens is het model Integrale Brandveiligheid Bouwwerken (IBB) ontwikkeld.

Aantal gecertificeerde KVO-gebieden op jaarbasis

80

kvo - winkelgebieden kvo - bedrijventerreinen

70 60 50 40 30 20 10

Bron: CCV

2004

2005

2006

2007

45

ccv-jaarverslag 2008 > voorwoord

ccv-jaarverslag 2007 2008 > voorwoord

48

jaarcijfe en ccv-o

ers organen

49

ccv-jaarverslag 2008 > jaarcijfers en ccv-organen > cijfers en feiten

cijfers en feiten 2007 stond, net als het vorige verslagjaar, weer in het teken van het consolideren van alles wat daarvoor is opgebouwd. Binnen het CCV zijn acht programma’s opgenomen waarin bijna vijftig projecten zijn uitgevoerd. Ook in 2007 heeft het CCV veel van de in de programma­ begroting 2007 opgenomen projecten gerealiseerd. Het begrote aantal directe projecturen van ruim 40.200 is overschreden met zo’n 1000 uur (bijna 2,5 procent). Het positieve exploitatieresultaat 2007 bedraagt € 57.700. Dit bedrag zal worden toe­gevoegd aan de exploitatiereserve. De totale subsidiebaten zijn in 2007 toege­ nomen met € 1,1 miljoen ten opzichte van 2006, waarbij de grootste posten voor rekening van het ministerie van Justitie en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties komen.

50

Als gevolg van de toename van het aantal medewerkers, met bijna 5 fte, en de inhuur van externen in de loop van 2006, zijn de personele lasten toegenomen met ruim € 1 miljoen. Enkele functies van projectmedewerker zijn op tijdelijke basis ingevuld met externen, omdat de werving van eigen medewerkers moeizaam verliep. Daarnaast zijn de managersfuncties van HRM, Informatie & Communicatie, Bedrijfsvoering c.q. de controllersfunctie en de finan­ cieel administratieve functie in 2007 deels op interimbasis ingevuld. De ingezette lijn van afbouw van inhuur naar de inzet van eigen personeel is in 2007 goed gevolgd. De kosten van afschrijving zijn toegenomen, als gevolg van de investeringen die zijn gedaan voor de inrichting van het pand en de aanschaf van ICT-middelen per eind 2006 en begin 2007. De huisvestingskosten 2007 zijn ten opzichte van 2006 afgenomen. Dat ligt voornamelijk aan het feit dat in 2006 er door de oude verhuurder nog andere kosten dan alleen huur werden doorgerekend aan het CCV. De organisatiekosten zijn gestegen. Hierbij zijn vooral de kosten voor automatisering, accountant en administratie en contributies toe­genomen. De advieskosten namen in 2007 af, omdat de CCV-organisatie minder externe adviseurs heeft ingehuurd dan in 2006. De directe projectkosten, de zogeheten Out of Pocket-kosten (OOP) zijn ten opzichte van 2006 slechts licht toegenomen. Een reden hiervan is dat er een verschuiving heeft plaats­ gevonden van OOP-kosten naar organisatiekosten. Het jaar 2007 stond ook in het teken van de verdere verbetering van de interne organi­satie. Zo is er veel gedaan aan het HRM-beleid, waaronder de verbetering van de instrumenten ten behoeve van het functioneren en beoordelen van de medewerkers. Daarnaast is de organi­satiestructuur aangepast aan de laatste ontwikkelingen. Daarbij zijn de programma’s als belangrijk onderdeel of dienst in de lijn gepositioneerd. Zij worden ondersteund door de stafafdelingen.

De projectmedewerkers hebben allen de training Projectmanagement (Prince2) gevolgd. Met de opgedane kennis wordt een grotere mate van projectbeheersing verkregen. Verder is in 2007 besloten om de reeds in gebruik zijnde softwareomgeving in Exact Globe aan te vullen met E-Synergy. Hiermee krijgen de medewerkers een ‘tool’ in handen waarmee het beheer van de projecten beter ondersteund wordt. De accountant geeft in de managementletter aan dat het CCV voldoet aan de eisen die vandaag de dag worden gesteld aan een goed werkende AO/IC.

personeelsgegevens aantal personeelsleden per 31-12-2007 afdeling

aantal personen

in fte’s

Directie

1

1,00

Informatie & Communicatie

11

8,79

Bedrijfsvoering

7

6,45

Instrumenten & Methodieken

5

4,78

Programma’s

17

16,67

totaal

41

37,69

gemiddeld ziekteverzuim 2006: 8,1% 2007: 4,4% verdeling personeel Mannen: 19 in fte: 17,12 Vrouwen: 22 in fte: 20,57 verdeling naar leeftijd klasse

aantal medewerkers

fte

21-25 jaar

2

1,56

26-30 jaar

11

10,34

31-35 jaar

7

6,78

36-40 jaar

7

6,78

41-45 jaar

4

3,78

46-50 jaar

6

4,78

51-55 jaar

4

3,67

51

ccv-jaarverslag 2007 > jaarcijfers en ccv-organen > balans en resultatenrekening 2007

balans per 31 december 2007 activa in euro

31-12-2007

31-12-2006

vaste activa Materiële vaste activa



386.489



473.745

386.489



473.745

vlottende activa Te vorderen subsidies



183.724



15.195

Overige vorderingen



587.744



315.190

Liquide middelen



670.696

1.576.298

totaal

1.442.164

1.906.683

1.828.653

2.380.428

52

passiva in euro

31-12-2007

31-12-2006

eigen vermogen Exploitatiereserve



276.083



218.368

Bestemmingsfonds



0



0



276.083



218.368

kortlopende schulden Crediteuren



357.085



681.316

Belastingen en sociale lasten



91.390



77.556

Te besteden subsidies en bijdragen



515.390



773.084

Schulden aan het personeel



164.656



120.363

Te betalen overige kosten



424.049



509.741

totaal

1.552.570

2.162.060

1.828.653

2.380.428

resultatenrekening 2007 werkelijk 2007

werkelijk 2006

begroting 2007

baten 1. Subsidie Baten 2. Overige Baten



totale baten

5.394.013

91%

514.387

9%

5.908.400

5.835.285

952.550



4.340.092

91%

430.997

9%

100%

6.787.835

4.771.089 100%

3.291.106

56%

2.963.340

2.235.890

45%

lasten 1. Personeelskosten 2. Afschrijvingen



126.279

2%



91.500



21.423

0%

3. Huisvestingskosten



187.117

3%



233.808



265.806

5%

4. Organisatiekosten



260.517

4%



187.273



200.749

4%

5. Advieskosten



52.239

1%



124.008



157.977

3%

1.979.659

34%

1.903.588

38% 5%

6. Directe Projectkosten

3.187.745

7. Overige Baten en lasten



-24.135 -0,4%



0



230.004

8. Rente



-22.096 -0,4%



-6.000



-35.186 -0,7%

totale lasten

exploitatie resultaat ccv

5.850.685 100%

57.715 0,98% van de baten

+ = positief resultaat -/- = negatief resultaat



6.781.674

4.980.251 100%

6.161

-209.162 -4% van de baten

53

ccv-jaarverslag 2007 2008 > jaarcijfers voorwoorden ccv-organen > ccv-organen

ccv-organen

raad van toezicht

centraal college van deskundigen

programma-adviesraad

54

technische commissies

ccv

raad van toezicht voorzitter A. Kraaijeveld leden Mr. H.L. de Boer (Verbond van Verzekeraars) Drs. H.M.F. Bruls (Burgemeester Venlo/VNG) Mr. A. van der Kerk (Ministerie van Justitie) H.J.J. Lenferink (Burgemeester Leiden/VNG) W. Ruijgrok (VNO-NCW) programma-adviesraad voorzitter Mr. P. Vogelzang leden G. van Dijk (Verdiwel/ Stichting Welzijn Amersfoort)

Mr. R.D. Crommelin (Vereniging VNO-NCW) Drs. J.H.H. Mans (Kamer van Koophandel Zuid-Limburg)

Drs. H.W.M. Schoof (Ministerie van BZK) Mr. J.F.M. Hennekam (Verbond van Verzekeraars/Univé Schade N.V.)

centraal college van deskundigen voorzitter Mevr. Mr. A.H. Brouwer-Korf leden J. van der Klein (Verbond van Verzekeraars/ Allianz Nederland Schadeverzekering N.V.)

Mr. W.G. van Hassel (VvBO) K.J. Bus (Vebon) J. Heeres (Uneto-VNI) Drs. H.G. van Gangelen (VNO/NCW) W.J.M. Velings MOI (Raad van Hoofdcommissarissen)

Mr. P.L. Alers (Vereniging Eigen Huis) Drs. J. Maasland (Ministerie van BZK) Ing. C.M. Moons (Ministerie van VROM) Drs. J.H. Eigeman (VNG) Ir J.W. Scherjon (NVBR) adviseurs Ir. L.H. Reijnders (VIVB) Ing. B. Meekma (VOC) F.W. Stuyt (Voorzitter TC Brand) R. Hartgerink (Voorzitter TC Crimi)

W.J.M. Velings MOI (Regiopolitie Limburg-Zuid)

L.J. Visser (MKB Nederland) Mr. dr. S. Zouridis (Ministerie van Justitie/ DAJS)

Drs. H.H. Meijer (Samenwerkingsverband Integriteit en Werk)

jury hein roethofprijs voorzitter Prof. dr. G.J.N. Bruinsma (NSCR) leden Mevr. M.H.V.C. Christophe (Nederlandse Politieacademie)

J. van der Tak (Gemeente Westland) mr. A.H. Westerman (Verbond van Verzekeraars)

F. Sissing (Avro Opsporing Verzocht) secretaris Mevr. J. H. Pols (CCV)

redactieraad secondant voorzitter Mevr. mr. drs. I.M. Haisma (CCV) leden Dr. A.C. Berghuis (Ministerie van Justitie; DGRR) Mevr. prof. dr. M.G.W. den Boer (Nederlandse Politieacademie) Prof. dr. H. Boutellier (Verwey-Jonker Instituut) Mr. R.D. Crommelin (Verbond van Verzekeraars)

Drs. V. Jammers (Ministerie van Justitie; DSP) Prof. dr. P.H. van der Laan (NSCR) Prof. dr. mr. H. Nelen (Universiteit Maastricht) Mevr. prof. dr. C. de Ruiter (Trimbos Instituut) Mevr. dr. K. Wittebrood (SCP)

55

ccv-jaarverslag 2007

colofon uitgave Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid Jaarbeursplein 17 3521 AN Utrecht Postbus 14069 3508 SC Utrecht Informatiedesk (030) 751 67 77 [email protected] www.hetccv.nl redactie Tekstbureau Alfa, Amsterdam Interview Ida Haisma: Yvonne van der Heijden, Loon op Zand ontwerp en vormgeving Vorm Vijf, Den Haag 56

fotografie Inge van Mill, Den Haag druk Drukkerij Artoos BV, Rijswijk met dank aan Vera Gielen, Claire de Jong, Pieter Ronteltap, Joke Mol, Elly Hazewinkel, Guus Wesselink, Koos Ras, Rian Peeters, Daniëlle Bontenbal. © het CCV, mei 2008

veiligheid De Stichting Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid is een initiatief van het Ministerie van Justitie, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het Verbond van Verzekeraars, werkgeversorganisatie VNO-NCW, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de Raad van Hoofdcommissarissen.

veiligheid door samenwerking

door 2007

samenwerking jaarverslag centrum voor criminaliteitspreventie en veiligheid