Openbare Verlichting in
Tilburg
Veilig, duurzaam en energiezuinig Gem. Tilburg, afd. Ruimtelijke uitvoering Jos van Groenewoud
• Inleiding • Energiemanagement • Wit Licht • LED toepassingen • Innovaties en duurzaamheid • En nu ….. doorpakken !!
Inleiding Situatie tot 1995 - Na 00.00u brandt slechts 1op de 3 lampen - Buiten woon-/verblijfsomgeving mengeling van lichtkleuren : wit, goudgeel en oranje - Qua energie inefficiënte lampen - Voorschakelapparatuur idem
• Inleiding
• Energiemanagement • Wit licht • LED toepassingen • Innovaties en duurzaamheid • En nu …doorpakken !
Energiemanagement Inwoners, areaal OVL en E -verbruik Lichtpunten ( x 100 st.)
1000
E totaal
( x 10.000 kWh )
Inwoners
( x 1.000 pers.)
Energie 800
-3%
600
400
200
0
lichtpunten
- 20%
inwoners
2000
01
02
03
04
2005
06
07
08
09
2010
11
12
13
14
2015
Energie management Evolutie dim-strategie 2000-2008
SDU –unit, standaard 50%
≥ 2008 Psys < 60W : Lumistep
2 stappen, vast dim niveau
Psys ≥ 60W : Dynadimmer
5 vrij instelbare perioden, niveau per periode vrij instelbaar
≥ 2012 :
CityTouch, dynamisch telemanagement (volledige controle over lichtareaal)
Energiemanagement Ontwikkeling dimming Aantal gedimde lichtpunten, realisatie cumulatief 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
• Inleiding • Energiemanagement
• Wit licht • LED toepassingen • Innovaties en duurzaamheid • En nu … doorpakken !
Wit Licht Strategie 1. In principe altijd WIT Licht 2. Niet alleen woon-/verblijfgebieden en buurtstraten, maar ook wegen met brede(re) profielen 3. Uitzondering: hoofdstructuur
Lichtstructuur stad
Wit licht Herinrichting Cityring Fase 1 : Spoorlaan
Armatuur : Schreder Type : Cèrcle LPH : 6, 8 en 10m Lichtbron : CPO 60, 90 en 140W
• Inleiding • Energiemanagement • Wit licht
• LED toepassingen • Innovaties en duurzaamheid • En nu …. doorpakken !
LED toepassingen Ministerlaan / Eindhoven dag
SON 50W
Fortimo 30W
LED toepassingen Randvoorwaarden Tilburg voor toepassing LED als lichtbron • • • • • •
uitwisselbare LED units 3.000 of 4.000 K Garantie levensduur ≥ 50.000 h Lichtoutput einde lev.duur > 70% Powerfactor bij 100% > 0,90 Powerfactor bij Dim 30% > 0,85
LED toepassingen Innovatieve ontwikkeling LED
LED toepassingen Jan Tinbergenlaan gereed januari 2009
Philips CitySpirit Cone Lichtbron: LED indirect Psys
: 25 Watt
LED toepassingen Jan Tinbergenlaan gereed januari 2009
LED toepassingen Verantwoording keuze : berekening TCO
LED toepassingen Heikantlaan Oude situatie SOX 90W, Psys=110W
Vijverlaan, 25-2-2010
na renovatie --- >
LED toepassingen Heikantlaan Philips, Speedstar
Nov 2010
Source: LEDgine 40 Psys = ± 50W
Energieverbruik
- 64% !
• • • •
Inleiding Energiemanagement Wit licht LED toepassingen
• Innovaties en duurzaamheid • En nu …. doorpakken !
Innovaties Project Tobias Asserlaan Dynamisch dimmen Tobias Asserlaan e.o. Jan Tinbergenlaan e.o.
Innovaties Tobias Asserlaan dec 2010
Innovaties Tobias Asserlaan
Duurzaamheid 2015
klimaatneutrale
organisatie 2045 : klimaat neutrale
stad
Onderscheidingen 2010
meest klimaatvriendelijke stad in Nederland
2011
GreenLight Award European Commission OVL Award Min. EZ
2011
• • • • •
Inleiding Energiemanagement Wit licht LED toepassingen Innovaties
• En nu verder.. …doorpakken !
Wat eerst ? Prioriteit in aanpak vervanging Verdeling naar aantal en geïnstalleerd vermogen
50%
46,0% 39,8%
40%
Lampt ypen - perc. van t ot aal aant al Lampt ypen - perc van t ot aal verbruik
29,0%
30%
23,2%
20% 10 %
16,6% 8,6%
10,9%
8,7% 6,9%
4,2% 2,7%
3,5%
0% FL
CFL
LP N a
HP Na
O v e rig
LE D
Wat eerst ? Prioriteit in aanpak vervanging 30.000
1.500 kW
Aantal lichtbronnen naar type
25.000 20.000
Totaal vermogen per type [kW] 1.000 kW
15.000 10.000
500 kW
5.000 0 FL
CFL
LP Na
HP Na
Overig
LED
Inhoud project Renovatie 4.000 st armaturen met SOX lichtbron WAT - 2.000 st in regulier MJP (6.000 st / 4 jr) = standaard innovatiescenario - 2.000 st als EXTRA project: het impuls scenario, realiseren in 2 jaar
Kosten project Renovatie 2.000 st armaturen met SOX lichtbron, boven op regulier programma Kosten
Afhankelijk van aanbesteding ca. 1,2 à 1,4 mln.
Budget?
Neen
Baten?
Lagere kosten onderhoud en energie levering
Kostenreductie 100 90 80
Energie
70
Onderhoud
60
Investering
50 40 30 20 10 0
Oude situatie
1e renov.
Re-LEDding
Financiering project Renovatie 2.000 st armaturen met SOX lichtbron, boven op regulier programma
Kosten
Afhankelijk van aanbesteding ca. 1,2 à 1,4 mln.
Dekking renovatiekosten - aanbestedingsvoordelen - “revolving fund” - lening op fin. markt
Financieringsvorm Renovatie 2.000 st armaturen met SOX lichtbron, boven op regulier programma
Lening
Benodigd 1,2 mln.
Aflossing lening - minder kosten operationeel ohd - lagere kosten energielevering Beschikbare baten ca. 140.000 / jaar
Benodigde besluiten Renovatie 2.000 st armaturen met SOX lichtbron, boven op regulier programma
Benodigde bestuurlijke besluiten 1. Toestemming aangaan lening 2. Toestemming af te wijken van standaard omslagrente (4,5%) 3. Toestemming om vrijvallende lagere energiekosten in te zetten voor aflossing
Beoogd resultaat project Renovatie 2.000 st armaturen met SOX lichtbron, boven op regulier programma
Lening
in 8 à 10 jaar afgelost
Na aflossing lening valt ca. € 140.000 vrij
Nieuwsgierig
Nieuwe ontwikkelingen ?
Platform kennisdeling
www. igov.nl
