FAQ CONTACT
VEELGESTELDE VRAGEN ONAFHANKELIJK DESKUNDIG RISICOGESTUURD CONTACT FAQ DOWNLOADS terug naar de homepage
Algemeen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
Wat is een TIS? Wat is het doel van een TIS? Hoe werkt een TIS? Wie maakt gebruik van een TIS? Toetst een TIS het ontwerp of de uitvoering? Toetst een TIS alle aspecten van het Bouwbesluit? Wie bepaalt wat en hoe de TIS precies toetst? Is een TIS niet overbodig als er ook al toezicht is? Hoe wordt de deskundigheid van de TIS gewaarborgd? Hoe wordt de onafhankelijkheid van de TIS gewaarborgd? Welke ervaring heeft men met TIS in het buitenland? Hoe is de TIS in Nederland ontstaan? Wat kost een TIS? Hoe kan ik een TIS inhuren? Waar kan ik terecht met klachten?
De plaats in het bouwproces 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Welke positie heeft de TIS in het bouwproces of project? Wat is het verschil tussen een TIS en traditioneel toezicht? Wat is het verschil tussen een TIS en een ingenieursbureau? Is een TIS hetzelfde als een second opinion? Is een TIS hetzelfde als collegiale toets? Kan ik een TIS inschakelen als toezichthouder, opzichter of directie? Kan ik een TIS inschakelen als ontwerper of constructeur? Vervangt een TIS het werk van Bouw- en woningtoezicht?
Voor- en nadelen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Verkleint een TIS aantoonbaar faalkosten? Vergroot een TIS aantoonbaar de veiligheid? Wat zijn de voordelen van een TIS voor de opdrachtgever? Wat zijn de voordelen van een TIS voor de opdrachtnemer / aannemer? Wat zijn de voordelen van een TIS voor de verzekeraar? Wat zijn de voordelen van een TIS voor ingenieursbureaus? Zitten er ook nadelen aan een TIS?
Verborgen Gebreken Verzekering 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Wat is een Verborgen Gebreken Verzekering (VGV)? Wat is de relatie tussen een TIS en de VGV? Hoort bij een VGV altijd een TIS? Hoort bij een TIS altijd een VGV? Dekt een VGV ook fouten in het ontwerp? Welke referentieperiode houdt de TIS aan voor een VGV? Wat zijn constructieve delen, niet constructieve delen en externe werken? Wat kost een VGV? Welke partijen bieden een VGV polis aan?
De Erkenningsregeling TIS 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.
Mag elk bedrijf zichzelf erkende TIS noemen? Wat is de Erkenningsregeling TIS? Waarom is er een Erkenningsregeling TIS? Wat is het verschil tussen erkenning en voorlopige erkenning? Kan elk bedrijf een TIS beginnen? Welke erkende TISsen zijn er in Nederland? Welke partijen ondersteunen de Erkenningsregeling TIS? Hoe kan ik een erkende TIS worden Wat kost het om TIS te worden? Wat is de rol van CROW? Wat is (de rol van) het College van Deskundigen TIS (CvD)? Wat is (de rol van) de auditerende instelling (AI)? Wat is (de rol van) het audit team kwaliteitstoets (ATK)?
TIS in de praktijk 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Kan een TIS uitsluitend het ontwerp controleren? Kan een TIS uitsluitend de uitvoering inspecteren? Is een TIS aansprakelijk als deze een fout over het hoofd ziet? Waarvoor is een TIS aansprakelijk en is de TIS daarvoor verzekerd? Aan wie rapporteert een TIS? Kan een TIS een werk stilleggen? Wat gebeurt er bij een meningsverschil tussen de TIS en een project partij?
8. Hoe past de TIS in de supervisieniveaus uit de Eurocode NEN –EN 1990:2002?
Algemeen 1. Wat is een TIS? Een Technische Inspectie Service is een onafhankelijk en deskundig bureau dat risicogestuurde inspecties uitvoert van zowel het ontwerp als de uitvoering. Een TIS inspecteert tenminste de constructieve veiligheid van een bouwwerk, eventueel aangevuld met andere aspecten uit het Bouwbesluit. 2. Wat is het doel van een TIS? Concreet geeft de TIS na uitvoering een eindverklaring op de kwaliteit en het gereduceerde technische risicoprofiel van het uitgevoerde werk. Achterliggende doelen zijn stimulering van de bouwkwaliteit, het normaliseren van technische risico’s en (faal) kostenreductie. 3. Hoe werkt een TIS? Een TIS maakt een risicoanalyse, waaruit volgt welke inspecties de TIS uitvoert op het ontwerp en de uitvoering. Inspecties variëren van schaduwberekeningen tot controles op het werk. Een TIS rapporteert aan haar opdrachtgever, maar ook andere bouwpartners kunnen de bevindingen inzien. De bouwpartners zijn zelf verantwoordelijk voor maatregelen en/of verbetering. 4. Wie maakt gebruik van een TIS? Zowel opdrachtgevers als –nemers die een onafhankelijke toets willen van de bouwkwaliteit en/of constructieve veiligheid van een bouwwerk. Huidige opdrachtgevers van TISsen zijn ProRail, Rijkswaterstaat en diverse aannemers, projectontwikkelaars, gemeenten en woningcorporaties. Partijen die het bouwwerk willen verzekeren tegen (verborgen) gebreken, moeten van verzekeraars verplicht een TIS inschakelen. 5. Toetst een TIS het ontwerp of de uitvoering? Beide: om onder de Erkenningsregeling te vallen dient de opdracht aan de TIS een integrale risicogestuurde toets op zowel het ontwerp als de uitvoering te omvatten. Een TIS kan/mag deelopdrachten aanvaarden, maar deze vallen dan niet onder de Erkenningsregeling. 6. Toetst een TIS alle aspecten van het Bouwbesluit? De scope van de TIS omvat tenminste de constructieve veiligheid, dit is verplicht en hiermee is veel ervaring bij elke TIS. Uitbreiding van de scope met andere aspecten (van het Bouwbesluit) is mogelijk, denk aan brandveiligheid en bouwfysica. De ervaring met die aspecten verschilt per TIS. 7. Wie bepaalt wat en hoe de TIS precies toetst? De scope wordt afgesproken tussen de TIS en haar opdrachtgever. De toetsstrategie wordt onafhankelijk vastgesteld door de TIS zelf. De TIS zorgt dat deze strategie voldoende is om gefundeerd te kunnen oordelen over de kwaliteit en het risicoprofiel van een bouwwerk. 8. Is een TIS niet overbodig als er ook al toezicht is? Nee, want een TIS heeft een andere rol en werkwijze. Een TIS heeft geen contractueel belang in het project en kan daardoor onafhankelijk oordelen over de kwaliteit. Daarnaast werkt de TIS zuiver risicogestuurd. Enkele opdrachtgevers neigen wel naar reductie van het traditionele technisch toezicht als er een TIS op het werk is of kiezen bewust voor een extra controle. 9. Hoe wordt de deskundigheid van de TIS gewaarborgd? Door de CROW Erkenningsregeling TIS. Deze stelt eenduidige eisen aan de deskundigheid van de TIS organisatie en haar medewerkers. Deze deskundigheid wordt periodiek beoordeeld door een auditerende instelling (AI) en een audit team kwaliteitstoets (ATK). 10. Hoe wordt de onafhankelijkheid van de TIS gewaarborgd? Door de CROW Erkenningsregeling TIS. Deze stelt eenduidige eisen aan de onafhankelijkheid van de TIS, die periodiek wordt beoordeeld door een auditerende instelling. Voorbeeld is dat een TIS geen bemoeienis mag hebben met het primaire bouwproces. Ander voorbeeld is dat een TIS geen afdeling kan zijn van een ‘regulier’ (raadgevend) ingenieursbureau. 11. Welke ervaring heeft men met TIS in het buitenland? Er zijn ervaringen met de TIS in bijvoorbeeld België, Luxemburg en Frankrijk. In België bestaat het systeem op vrijwillige basis al sinds 1934. In Frankrijk zijn een TIS en de daaraan gekoppelde verzekering tegen verborgen gebreken wettelijk verplicht voor civiele werken. 12. Hoe is de TIS in Nederland ontstaan? Door een groeiende behoefte in Nederland aan onafhankelijke en externe kwaliteitsbeoordeling en risiconormalisatie. Lees meer over de ontwikkeling van de TIS in Nederland in het artikel op bladzijde 32 van deze editie van ons blad CROW etcetera: TIS vergroot constructieve veiligheid in de bouw 13. Wat kost een TIS? De kosten zijn projectspecifiek en afhankelijk van de uitvraag (met name de scope). Een grove indicatie is dat de kosten van een TIS, afhankelijk van het project en de uitvraag, variëren tussen de 0,2% en 1,5% van de totale bouwsom. 14. Hoe kan ik een TIS inhuren? Een TIS inhuren kan door rechtstreeks contact op te nemen met een TIS. Een lijst met door CROW (voorlopig) erkende TIS-bedrijven is in te zien via: Voorlopig Erkende TIS bedrijven - CROW 15. Waar kan ik terecht met klachten? Betrokken partijen kunnen klachten over onder de erkenning geleverde diensten adresseren aan de TIS zelf: deze is volgens de Erkenningsregeling verplicht klachten
adequaat te registreren en behandelen. Onopgeloste klachten over de (toepassing van de) Erkenningsregeling zullen worden onderzocht door CROW. Onopgeloste klachten over de TIS kunnen worden onderzocht door de branchevereniging TIS.
De plaats in het bouwproces 1. Welke positie heeft de TIS in het bouwproces of project? De TIS wordt weliswaar betaald door een partij maar opereert onafhankelijk binnen het project. Naast de opdrachtgever van de TIS krijgen ook andere betrokken partijen inzicht in de rapportages van de TIS. De bevoegdheid van de TIS beperkt zich tot onderzoek, een TIS geeft geen advies en is geen verlengstuk van de directie. 2. Wat is het verschil tussen een TIS en traditioneel toezicht? De TIS is onafhankelijk, werkt risicogestuurd en kijkt sec naar de technische kwaliteit. Traditioneel toezicht vertegenwoordigt de directie, is vaak dagelijks betrokken en kijkt naast techniek bijvoorbeeld ook naar omgeving, organisatie en meer- en minderwerk. Een TIS heeft geen rol in de handhaving van het contract. 3. Wat is het verschil tussen een TIS en een ingenieursbureau? Een ingenieursbureau biedt diensten aan als ontwerpen, construeren, bestekken en ramingen, of treedt namens de opdrachtgever op als toezichthouder of directievoerder. Een TIS mag deze werkzaamheden vanwege haar onafhankelijkheid niet uitvoeren en beperkt zich tot het toetsen van de techniek en het risicoprofiel van een bouwwerk. 4. Is een TIS hetzelfde als een second opinion? Nee, een second opinion beperkt zich vaak tot verificatie van een onderdeel van een bouwwerk en een momentopname. De TIS richt zich altijd op het integrale bouwwerk (alle constructieve delen) en is gedurende langere tijd (ontwerp en uitvoering) betrokken. 5. Is een TIS hetzelfde als collegiale toets? Nee, een collegiale toets is een vorm van “nakijken” en beperkt zich vaak tot een momentopname. De TIS zal zelfstandige, onafhankelijke schaduwberekeningen maken en is gedurende langere tijd (ontwerp en uitvoering) betrokken. 6. Kan ik een TIS inschakelen als toezichthouder, opzichter of directie? Nee, een TIS is een onafhankelijke partij. Die onafhankelijkheid houdt ook in dat een TIS geen rol mag hebben bij de handhaving van een contract. Een erkende TIS mag de genoemde taken daarom niet uitvoeren. 7. Kan ik een TIS inschakelen als ontwerper of constructeur? Nee, een TIS controleert alleen ontwerpen en constructies als onderdeel van haar integrale toets. Een TIS mag deze werkzaamheden niet zelf uitvoeren. 8. Vervangt een TIS het werk van Bouw- en woningtoezicht? Nee, een TIS concentreert zich op technische kwaliteitsbewaking en dus op controle. Bouw- en woningtoezicht controleert ook, en kan zich daarbij mogelijk baseren op bevindingen van de TIS, maar heeft ook taken en bevoegdheden als handhaver: een TIS heeft dat niet.
Voor- en nadelen 1. Verkleint een TIS aantoonbaar faalkosten? Ja. Hoewel er geen (uitgebreid) wetenschappelijk onderzoek beschikbaar is, zeggen diverse opdrachtgevers zelf (bijvoorbeeld ProRail en Bouwinvest) dat een TIS (faal) kosten heeft bespaard, door de (vroegtijdige) ontdekking van fouten. 2. Vergroot een TIS aantoonbaar de veiligheid? Ja. Hoewel er geen (uitgebreid) wetenschappelijk onderzoek beschikbaar is, zeggen diverse opdrachtgevers zelf dat een TIS de veiligheid (constructieve, brand- en tunnel-) heeft vergroot, door de (vroegtijdige) ontdekking van fouten. 3. Wat zijn de voordelen van een TIS voor de opdrachtgever? De inzet van een TIS garandeert een betere bouwkwaliteit en een genormaliseerd (dus beheersbaar) risico. Dit leidt tot lagere faalkosten vanwege minder fouten of het tijdig ontdekken hiervan. Ook de onpartijdigheid van de TIS is een voordeel, deze kan het bouwproces en de samenwerking verbeteren. Tot slot biedt een TIS het voordeel dat opdrachtgevers niet alle technische expertise zelf in huis hoeven hebben of houden.
4. Wat zijn de voordelen van een TIS voor de opdrachtnemer / aannemer? Door de inzet van een extra paar onafhankelijke, deskundige ogen kan de TIS het kwaliteitssysteem van de opdrachtnemer versterken en van een onpartijdige status voorzien. Dit draagt bij aan betere bouwkwaliteit, betere samenwerking en minder faalkosten. Het inschakelen van een TIS kan een aannemer ook een concurrentievoordeel opleveren als kwaliteitsborging een gunningscriterium is. 5. Wat zijn de voordelen van een TIS voor de verzekeraar? De verklaring van een erkende TIS geeft aan een verzekeraar van een VGV polis de zekerheid, dat op deskundige en onafhankelijke wijze de constructieve delen zijn getoetst en de restrisico’s in het bouwwerk aanvaardbaar klein zijn. Partijen die een bouwwerk willen verzekeren tegen (verborgen) gebreken, moeten van verzekeraars verplicht een TIS inschakelen. 6. Wat zijn de voordelen van een TIS voor ingenieursbureaus? Door de inzet van een extra paar onafhankelijke, deskundige ogen kan de TIS de geleverde kwaliteit van een ingenieursbureau verbeteren en van een onpartijdige status voorzien. Dit draagt bij aan minder tunnelvisie, betere bouwkwaliteit, en minder faalkosten. 7. Zitten er ook nadelen aan een TIS? Er is een extra partij betrokken bij het project waar tijd en kosten mee gemoeid zijn. Deze kosten moeten worden afgezet tegen de verwachte voordelen, onder meer in
termen van gereduceerde faalkosten, verhoogde veiligheid en betere samenwerking.
Verborgen Gebreken Verzekering 1. Wat is een Verborgen Gebreken Verzekering (VGV)? Een VGV is een lange termijn verzekering die afgesloten wordt op een bouwwerk. De VGV dekt doorgaans alle bij de oprichting van het bouwwerk betrokken partijen voor minimaal de constructieve gebreken, die bij oplevering van het bouwwerk nog niet bekend waren en die zich binnen 10 jaar na oplevering van het bouwwerk manifesteren. 2. Wat is de relatie tussen een TIS en de VGV? Verzekeraars die een VGV aanbieden eisen een eindverklaring van een TIS waaruit blijkt dat de constructieve delen van het te verzekeren bouwwerk zijn getoetst en de restrisico’s in het bouwwerk aanvaardbaar klein zijn. De TIS onderbouwt dit in een rapport, gebaseerd op onafhankelijk onderzoek. 3. Hoort bij een VGV altijd een TIS? Ja, verzekeraars stellen zich op het standpunt dat zonder een eindverklaring van een erkende TIS geen VGV kan worden afgesloten. 4. Hoort bij een TIS altijd een VGV? Nee, het inschakelen van een TIS verplicht niet tot het afsluiten van een VGV en conform de Erkenningsregeling is een TIS onafhankelijk van verzekeraars. Een TIS kan ook zonder de koppeling met een VGV zorgen voor betere bouwkwaliteit en minder faalkosten. Een positieve eindverklaring van een TIS biedt dan extra zekerheid, maar geen garantie zoals bij de VGV. 5. Dekt een VGV ook fouten in het ontwerp? Ja, de VGV dekt alle fouten en gebreken (ontwerpfouten, uitvoeringsfouten, materiaalfouten) die zich in een periode van 10 jaar na oplevering manifesteren, voor zover deze bij oplevering nog niet bekend zijn. 6. Welke referentieperiode houdt de TIS aan voor een VGV? Gebruikelijk is 10 jaar na oplevering. 7. Wat zijn constructieve delen, niet constructieve delen en externe werken? Constructieve delen zijn onderdelen van een bouwwerk die het bouwwerk (helpen) dragen. Niet constructieve delen zijn overige onderdelen, die niet constructief van aard zijn, zoals de overige invulling, afwerking en ramen en deuren e.d. Externe werken zijn de werken buiten het gebouw zelf, zoals de binnen het contract aangelegde toegangswegen. 8. Wat kost een VGV? Dat hangt af van veel factoren, zoals de omvang en aard van het werk. Als grove richtlijn kan worden aangegeven 0,5% tot 1,5% van de bouwsom. Voor een specifieke inschatting moet contact worden opgenomen met een verzekeraar of makelaar in assurantiën. 9. Welke partijen bieden een VGV polis aan? Diverse grote verzekeraars bieden in Nederland een VGV polis aan. Meer informatie is te vinden via internet, een makelaar in assurantiën of andere tussenpersonen.
De Erkenningsregeling TIS 1. Mag elk bedrijf zichzelf erkende TIS noemen? Nee, om zich (voorlopig) erkende TIS te mogen noemen moet een bedrijf voldoen aan de voorwaarden van de Erkenningsregeling TIS en met positief resultaat getoetst zijn door CROW. De (voorlopig) erkende bedrijven vind je hier: Voorlopig Erkende TIS bedrijven - CROW 2. Wat is de Erkenningsregeling TIS? In de Erkenningsregeling TIS is geregeld hoe bedrijven een erkende TIS kunnen worden en blijven. De daarin opgenomen eisen worden gehanteerd bij de behandeling van een aanvraag en bij de controle op de instandhouding van de erkenning ‘Erkende TIS’. 3. Waarom is er een Erkenningsregeling TIS? Om voor opdrachtgevers van een TIS en andere belanghebbenden eenduidig en transparant te borgen welke diensten en kwaliteit van een erkende TIS mogen worden verwacht. De Erkenningsregeling stelt daarom eisen aan de onafhankelijkheid, deskundigheid, organisatie en werkwijze van een TIS. 4. Wat is het verschil tussen erkenning en voorlopige erkenning? Een TIS die de documentatie- en implementatiebeoordeling (een bedrijfsaudit) van CROW doorstaat, verkrijgt de status van ‘Voorlopig erkende TIS’. Pas na het doorstaan van de kwaliteitstoets (een technisch inhoudelijke audit), 1 jaar na de voorlopige erkenning, krijgt een TIS de status van ‘Erkende TIS’. 5. Kan elk bedrijf een TIS beginnen? Nee, voor erkenning moet je aan diverse eisen voldoen en door CROW toegelaten worden. De eisen staan in de Erkenningsregeling TIS. Naast eisen aan de deskundigheid is o.a. belangrijk dat het bedrijf onafhankelijk is van partijen die een rol hebben in het primaire bouwproces. 6. Welke erkende TISsen zijn er in Nederland? De (voorlopig) erkende bedrijven vind je hier: Voorlopig Erkende TIS bedrijven CROW 7. Welke partijen ondersteunen de Erkenningsregeling TIS? De Erkenningsregeling is opgesteld met steun van ProRail, Rijkswaterstaat, Bouwend Nederland, Neprom, Provincies, het Verbond van Verzekeraars, de TIS branchevereniging en CROW.
8. Hoe kan ik een erkende TIS worden? U kunt bij CROW een aanvraag indienen, daarna start het toelatingsonderzoek. Als blijkt dat u voldoet aan alle eisen, verkrijgt u voor 1 jaar de status van Voorlopig erkende TIS. Slaagt u daarna ook voor de technisch inhoudelijke audit, dan krijgt u de status van Erkende TIS. 9. Wat kost het om TIS te worden? Het toelatingsonderzoek kost € 2.500,00. In geval van een positief resultaat betaalt de TIS met ingang van de voorlopige erkenning een jaarlijkse afdracht van € 5.000,00 aan CROW. Genoemde prijzen zijn uit 2011 en excl. BTW. De hoogte en berekening van de afdracht kunnen wijzigen. 10. Wat is de rol van CROW? CROW is eigenaar en beheerder van de Erkenningsregeling TIS. CROW benoemt het College van Deskundigen TIS (CvD) en coördineert de audits van TIS bedrijven. De feitelijke audits worden uitgevoerd door een Auditerende Instelling (AI) en een Audit Team Kwaliteitstoets (ATK), die respectievelijk worden aangewezen en benoemd door CROW. 11. Wat is (de rol van) het College van Deskundigen TIS (CvD)? Het CvD bestaat uit belanghebbenden van de Erkenningsregeling TIS. Het CvD is verantwoordelijk voor de inhoud en het functioneren van de Erkenningsregeling. 12. Wat is (de rol van) de auditerende instelling (AI)? De AI is een door CROW aangewezen instantie met rechtspersoonlijkheid, ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, die in opdacht van CROW audits uitvoert bij (aspirant) TIS bedrijven. Op basis daarvan rapporteert en adviseert de AI aan CROW omtrent de verlening of verlenging van (voorlopige) erkenningen. 13. Wat is (de rol van) het audit team kwaliteitstoets (ATK)? Het ATK is een door CROW benoemd team van onafhankelijke, deskundige personen die periodiek de werkzaamheden van een TIS inhoudelijk toetsen. Het ATK bestaat uit (zeer) ervaren specialisten die de AI ondersteunen inzake hun advies over het verlenen of verlengen van een erkenning.
TIS in de praktijk 1. Kan een TIS uitsluitend het ontwerp controleren? Ja, mits de opdrachtgever hier bewust voor kiest. Een dergelijke opdracht valt namelijk niet onder de Erkenningsregeling TIS. Deze is alleen van toepassing op integrale opdrachten waarbij zowel het ontwerp als de uitvoering worden gecontroleerd door de TIS. 2. Kan een TIS uitsluitend de uitvoering inspecteren? Ja, mits de opdrachtgever hier bewust voor kiest. Een dergelijke opdracht valt namelijk niet onder de Erkenningsregeling TIS. Deze is alleen van toepassing op integrale opdrachten waarbij zowel het ontwerp als de uitvoering worden gecontroleerd door de TIS. 3. Is een TIS aansprakelijk als deze een fout over het hoofd ziet? De TIS neemt nooit de aansprakelijkheid over voor de fouten die anderen in het ontwerp of de uitvoering hebben gemaakt. Ieder blijft zijn eigen verantwoordelijkheid binnen het bouwproces behouden. Een TIS kan wel aansprakelijk gesteld worden voor fouten die door de TIS zelf worden gemaakt in de uitvoering van de opdracht, zoals bedoeld in het Burgerlijk Wetboek. 4. Waarvoor is een TIS aansprakelijk en is de TIS daarvoor verzekerd? Met betrekking tot eigen fouten beschikt een TIS volgens de Erkenningsregeling verplicht over een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering voor schade aan derden en (eigen) medewerkers. Deze aansprakelijkheid is echter beperkt en verschilt per TIS. Bouwschades door fouten van anderen kunnen echter nooit verhaald worden op een TIS. 5. Aan wie rapporteert een TIS? Een TIS rapporteert niet alleen aan haar eigen opdrachtgever. In het kader van transparantie krijgen andere betrokken partijen desgevraagd ook inzicht in rapportages. In de praktijk rapporteert een erkende TIS vaak gelijktijdig aan opdrachtgever en opdrachtnemer van het werk en (indien van toepassing) ontvangt de betrokken VGV verzekeraar samenvattingen. 6. Kan een TIS een werk stilleggen? Nee, een TIS heeft geen rol in de handhaving van het contract en dus geen bevoegdheid om een werk stil te leggen. De opdrachtgever wel, vandaar het belang van goede en snelle communicatie bij een door de TIS geconstateerd risico. 7. Wat gebeurt er bij een meningsverschil tussen de TIS en een project partij? Een TIS houdt mogelijk rekening met het inzicht van betrokken partijen, maar komt zelfstandig en onafhankelijk tot een oordeel. Betrokken partijen kunnen klachten over onder de erkenning geleverde diensten adresseren aan de TIS zelf. Onopgeloste klachten over de (toepassing van de) Erkenningsregeling zullen worden onderzocht door CROW. Onopgeloste klachten over de TIS kunnen worden onderzocht door de branchevereniging TIS. 8. Hoe past de TIS in de supervisieniveaus uit de Eurocode NEN –EN 1990:2002? Bijlage B van de NEN-EN 1990:2002 stelt eisen aan het supervisieniveau van ontwerp en berekeningen en aan het inspectieniveau bij de uitvoering, gerelateerd aan de betrouwbaarheidsklasse waaraan het bouwwerk moet voldoen. Voor de hogere supervisie- en inspectieniveaus wordt een controle of inspectie door een derde partij gevraagd (een partij die onafhankelijk is van de ontwerpende en uitvoerende partijen). Vanwege de aangetoonde deskundigheid en onafhankelijkheid kan een erkende TIS deze rol adequaat invullen.