Veelgestelde vragen over het sirenenetwerk SIRENE 1. Wat moet ik doen als de sirene gaat? Volg dan het basisscenario: Ga naar binnen Sluit ramen en deuren Luister naar Omroep Gelderland op 103,5 FM (via de kabel 103,3 FM). Aanvullende tips voor als de sirene gaat: Kinderen die op school zijn, moeten daar blijven en worden opgevangen door de schoolleiding. Waarschuw mensen die de sirene mogelijk niet opmerken. Geef anderen de gelegenheid bij u te schuilen. Blijf bij de radio, of bij de TV. Luister voor de juiste berichtgeving naar de geluidswagens, radio Omroep Gelderland dan wel TV Gelderland (Kabel: kanaal s16-/frequentie 264,00, Ether: kanaal 32/frequentie 559,25) en volg de gegeven aanwijzingen op. 2. Wanneer gaat de sirene? De sirene gaat af als er een situatie is waardoor gevaar dreigt of als er gevaar is voor de bewoners van een bepaald gebied, gemeente of regio. Verder worden de sirenes maandelijks luid getest op de eerste maandag van de maand om 12:00 uur. 3. Hoe worden de burgers voorgelicht tijdens een crisis of ramp? Mocht het een situatie betreffen die gevaarlijk is of gevaarlijk kan worden, dan wordt u gealarmeerd door de sirene. U wordt ten tijden van het incident op de hoogte gehouden via Omroep Gelderland. Hier krijgt u informatie over het verloop van de gebeurtenissen rondom het incident en vinden er mededelingen plaats over wat u aan handelingen moet doen. Omroep Gelderland heeft op dat moment de status van rampenzender. Dit houdt in dat zij de officiële informatie van de overheid doorgeven. 4. Zijn er buiten de sirenes nog meer mogelijkheden om de burgers te waarschuwen voor gevaar of dreigend gevaar? De sirenes zijn op dit moment het officiële waarschuwings - en alarmeringssysteem van de overheid. Dit heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties besloten. Verder kunt u ook door geluidswagens gewaarschuwd worden. 5. De sirenes zijn binnen niet te horen? Dat klopt. Het is een zogenaamd 'outdoor' systeem. Dit betekent dat de sirenes alleen buiten te horen zijn. Het waarschuwingssysteem is zo ontworpen dat de mensen die buiten zijn worden gewaarschuwd en naar binnen gaan. Dit is besloten door het Ministerie van Buitenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. 6. Waarin onderscheiden de waarschuwingssirenes zich van de overige sirenes? Het geluid van de waarschuwingssirenes van de overheid klinkt heel anders dan die van de bedrijfssirenes. Elke eerste maandag van de maand om 12:00 uur worden de sirenes van de overheid luid getest, u kunt dan ook het geluid duidelijk horen. 7. De sirenes klinken niet meer zoals de oude sirenes? Dat klopt inderdaad. De nieuwe sirenes verschillen van het geluid van de oude sirenes. Er is wel geprobeerd om het geluid zoveel mogelijk overeen te laten komen. 8. Wat moet ik doen als de sirene gaat en ik ben niet thuis?
Probeer dan zo snel mogelijk een gebouw binnen te gaan en daar te luisteren naar de rampenzender. 9. Wie beheert de sirenes? De sirenes worden beheerd door de regionale brandweer. De sirenes zijn eigendom van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. 10. Hoe lang kunnen de sirenes afgaan? Sirenes kunnen zevenmaal in een cyclus van driemaal 1 minuut en 26 seconden afgaan. 11. Klopt het dat de accu's van sirenes snel leeg zijn? De sirenes kunnen zevenmaal in een cyclus van driemaal 1 minuut en 26 seconden afgaan. Hierna moeten de accu's van de sirene weer opladen, dit duurt ongeveer 10 uur. Na 4 uur opladen in het wel mogelijk om de sirenes een keer te laten gaan in een cyclus van driemaal 1 minuut en 26 seconden. SIRENETEST 1. Wanneer is de sirenetest? Sirenes worden eenmaal per maand luid getest. Dit gebeurt op de eerste maandag van de maand om 12:00 uur. Blijkt dat er een christelijke feestdag op deze eerste maandag van de maand valt, dan worden de sirenes de eerst volgende maand weer op maandag luid getest. 2. Hoe worden sirenes getest? De sirenes worden om 12:00 uur op de eerste maandag van de maand luid getest, dat betekent dat zij hoorbaar zijn. De sirenes gaan dan eenmaal af en dit duurt in totaal 1 minuut en 26 seconden. Dit testgeluid is hetzelfde als het waarschuwingsgeluid. 3. Wat als er op de testdag om 12:00 uur nu wel iets aan de hand is? De sirenes worden om 12:00 uur op de eerste maandag van de maand getest. De sirenes gaan dan eenmaal af en dit duurt in totaal 1 minuut en 26 seconden. Blijkt dat er op deze dag iets gebeurt, dan zult u de sirene vaker horen. Bij het waarschuwen van de bevolking zal de sirene altijd minimaal een keer in serie van drie afgaan en dit is dus 3 x 1 minuut en 26 seconden achter elkaar. Verder beschikt de overheid ook over zogenaamde geluidswagens waarmee u kan worden gewaarschuwd. Deze kunnen op dat moment ook worden ingezet. 4. Waarom wordt er weer maandelijks getest i.p.v. jaarlijks? Om te voorkomen dat het publiek het geluid van de sirene niet meer herkent, wordt er maandelijks een luide sirenetest gehouden. Elke eerste maandag van de maand worden om 12:00 uur in heel Nederland de sirenes luid getest. 5. Sinds wanneer wordt er maandelijks getest? Het maandelijks luid testen begon op maandag 1 september 2003 om 12:00 uur. Voortaan wordt er elke eerste maandag van de maand luid de sirene getest. 6. Worden de sirenes onderhouden? Ieder jaar worden alle sirenes gecontroleerd, onderhouden en technisch getest. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor het sirenestelsel en voor de kwaliteit van de sirenes SIRENE BIJ CALAMITEITEN 1. Wanneer worden de sirenes gebruikt? Als er een ramp is of een zwaar ongeval plaats vindt en dit gevaar oplevert voor de bevolking van een gebied, zet de brandweer de sirene in werking. Verder kunnen de sirenes ook in andere situaties
worden gebruikt, zoals een vooraankondiging bij zware storm, terroristische dreiging of bij een luchtaanval. 2. Verschilt het geluid van de sirenetest en werkelijk gebruik? Voor de maandelijkse sirenetest (De duur van het testalarm is één alarmsignaal; 1 minuut en 26 seconden;) en het daadwerkelijke alarm wordt hetzelfde sirenegeluid gebruikt. Alleen gaat de sirene tijdens een incident vaker dan tijdens het testalarm, namelijk minimaal in één cyclus van driemaal 1 minuut en 26 seconden. 3. Hoe vaak gaat de sirene bij een incident of ramp? Afhankelijk van de aard en omvang van een ramp of grootschalig incident wordt de cyclus van het sirenesignaal éénmaal of meerdere keren herhaald. 4. Waarom gaan de sirenes tijdens een incident niet continue af? De sirene wordt gebruikt om te alarmeren, om u te waarschuwen indien dit nodig is. Nadat de sirene enkele keren heeft geloeid, wordt gestopt met het laten gaan van de sirene. 5. Hoe weet ik dat het gevaar geweken is? Als het gevaar is geweken, wordt dit via Omroep Gelderland bekend gemaakt. Het is dus belangrijk dat u naar deze rampenzender blijft luisteren. GA NAAR BINNEN 1. Waarom moet ik naar binnen gaan? Door naar binnen te gaan loopt u zo min mogelijk gevaar. Als u binnen bent kan de overheid u bereiken via Omroep Gelderland. Deze zender is dan de officiële rampenzender en geeft officiële informatie van de overheid direct door. Het is dus belangrijk dat u naar binnen gaat. Op deze manier bent u het meest veilig en te bereiken voor de overheid. 2. Het is niet altijd mogelijk om naar binnen te gaan? Als u buiten bent, ga dan zo snel mogelijk het dichtstbijzijnde gebouw binnen. Bijvoorbeeld een bedrijf, kantoor, winkel of huis. 3. Hoor je de sirenes in de auto? Dit hangt van de omstandigheden af in de auto. Als u de radio hard aan hebt en een goed geïsoleerde auto dan is de kans kleiner dan als u geen radio aan heeft. 4. Wat als je geen Omroep Gelderland in de auto aan hebt? Zoek deze dan op, op de autoradio als u de sirene hoort. De etherfrequentie is 103,5 FM. SLUIT RAMEN EN DEUREN 1. Waarom deuren en ramen sluiten? Een ramp of zwaar ongeval kan tot gevolg hebben dat er gevaarlijke stoffen in de lucht komen. U kunt zich daar tegen beschermen door te schuilen in uw woning of een ander gebouw. Dan kunnen gevaarlijke stoffen minder makkelijk uw huis binnen dringen en dan loopt u minder gevaar. 2. Het sluiten van ramen en deuren heeft geen zin. Er zijn nog andere openingen in huis waardoor de buitenlucht naar binnen kan komen? Probeer deze dan ook af te sluiten. Naast het sluiten van ramen en deuren, is het veiliger om natuurlijk alle mogelijke openingen in uw huis af te sluiten, Als dit mogelijk is. Door de meeste openingen af te sluiten neemt de bescherming tegen eventuele gevaarlijke stoffen toe. 3. Wat voor voorzorgsmaatregelen kun je zelf nemen?
Om schadelijke stoffen bij het Binnenshuis schuilen buiten te houden kan dit op de meest veilige wijze plaatsvinden als naast het uitvoeren van het basisscenario ook nog de volgende handelingen worden uitgevoerd:
Sluit ramen, deuren en andere openingen in uw woning. Denk ook aan tussendeuren, roosters, ontluchtingskokers, schuiven, etc.; Ga in iedere ruimte na waar buitenlucht naar binnen komt en sluit die openingen af; Zet mechanische ventilatie (indien mogelijk) af of op de laagste stand; Afvoer van ventilatie en openingen afplakken (bijvoorbeeld met kranten of plastic); Nadere informatie ontvangt u via Omroep Gelderland.
4. Het huis zit vol met gaten en kieren. Helpt binnenshuis schuilen dan wel? Komt de chemische stof dan niet als nog binnen? De lucht komt toch van buiten naar binnen vb. via de kruipkelder? Het is nooit mogelijk om alle gaten en kieren in een huis af te sluiten, maar door zoveel mogelijk alle openingen af te sluiten wordt de kans steeds kleiner dat er chemische stof naar binnen komt. U bent in ieder geval binnen beter beschermd dan buiten. 5. Ik weet niet of het veilig is om in huis te schuilen? Bij een ongeval of ramp is het beter om naar binnen te gaan en niet proberen te vluchten. Het is belangrijk om niet in paniek te raken en kalm te blijven. Als u naar binnen gaat en de radio op Omroep Gelderland zet, dan kan de overheid u bereiken en u instructies geven over wat u het best kunt doen. Vluchten is zelden een oplossing. Het wegennet kan een grote stroom verkeer niet aan en dan ontstaat er file en kunt u als nog niet weg. BINNENSHUIS SCHUILEN 1. Wat is binnenhuis schuilen? Dit betekent dat u in een gebouw schuilt voor een gevaarlijke of dreigende situatie, zoals tijdens een zwaar ongeval of ramp met chemische stoffen. Dit is een effectieve manier om te schuilen en om uzelf te beschermen. 2. Werkt dit? Is het veilig? Ja, dit is een effectieve manier om u te beschermen, mits u het volgende in acht neemt: Sluit ook alle deuren in de woning; Zet mechanische ventilatie (indien mogelijk) af of op de laagste stand; Afvoer van ventilatie en openingen afplakken (bijvoorbeeld met kranten of plastic); Nadere informatie ontvangt u via Omroep Gelderland. 3. Wanneer moet ik binnenshuis schuilen? Als er bij een ramp of zwaar ongeval schadelijke stoffen zijn vrijgekomen die een risico kunnen vormen voor de gezondheid van de bevolking dan wordt daarover geïnformeerd. De bevolking wordt dan gewaarschuwd aan de hand van de sirenes of via geluidswagens. 4. Wat moet ik doen bij binnenshuis schuilen? Om schadelijke stoffen bij het binnenshuis schuilen buiten te houden kan dit op de meest veilige wijze plaatsvinden als naast het uitvoeren van het basisscenario ook nog de volgende handelingen worden uitgevoerd: Sluit ook alle deuren in de woning; Zet mechanische ventilatie (indien mogelijk) af of op de laagste stand; Afvoer van ventilatie en openingen afplakken (bijvoorbeeld met kranten of plastic) U kunt het best in een kamer aan de luwzijde van de windrichting gaan zitten; Nadere informatie ontvangt u via Omroep Gelderland.
5. Kun je in alle gebouwen binnenshuis schuilen? In principe is dit mogelijk voor alle gebouwen. Voor scholen, bejaardenhuizen, verpleeghuizen, ziekenhuizen en kantoren gelden speciale instructies. Informatie hierover is bij de gemeente op te vragen. Voor scholen heeft het ministerie van BZK op haar website een concept calamiteitenplan staan. 6. Wat als ik in de auto zit? Bent u in de auto? Parkeer die dan en ga zo snel mogelijk en ga ergens naar binnen. Kan dit niet, zet dan de auto stil (motor uit en ventilatieroosters dicht) langs de kant van de weg en blijf in de auto. Luister, als dit mogelijk is naar de rampenzender Omroep Gelderland voor informatie. LUISTER NAAR OMROEP GELDERLAND 1. Waarom luisteren naar Omroep Gelderland? Als de sirenes gaan, krijgt de regionale zender de rol van officiële rampenzender. In de regio Gelderland Midden is dit Omroep Gelderland. Hier meldt de overheid wat er aan de hand is en welk gevaar er is. Op deze zender ontvangt u officiële informatie van de overheid. U krijgt hier instructies en adviezen. Zodra de situatie weer veilig is hoort u dat het eerst op Omroep Gelderland. Het is mogelijk dat de stroom wegvalt in geval van een ramp of zwaar ongeval. In dit geval kan Omroep Gelderland niet meer ontvangen worden op de kabel. Het is dan ook nuttig als u een draagbare radio in huis heeft met batterijvoeding. 2. Ik luister zelden naar deze zender, dan moet ik die eerst gaan opzoeken? Ja, dat kunt u doen op het moment dat de sirene gaat, maar u kunt ook deze zender van tevoren al opzoeken op de radio. 3. Wat is de rampenzender? In deze regio is dat Omroep Gelderland. Omroep Gelderland krijgt dan de rol van officiële rampenzender. Officiële informatie van de overheid is hier het eerst te horen. De overheid communiceert via deze zender met de burgers tijdens het incident. 4. Bij een stroomstoring een draagbare radio gebruiken? In geval van een stroomstoring of stroomuitval tijdens een incident kunt u alleen via een draagbare radio op de hoogte worden gehouden van de situatie. Het is dus van belang dat u een draagbare radio en batterijen in huis heeft voor zo'n situatie. 5. Omroep Gelderland is de rampenzender? Ik luister niet naar Omroep Gelderland? Dat hoeft ook niet, maar als u de sirene hoort is het van belang dat u toch naar Omroep Gelderland luistert. Zodra de sirene gaat wordt Omroep Gelderland de officiële rampenzender. Officiële informatie is hier het eerste te horen. AANDACHTSPUNTEN BIJ DREIGEND GEVAAR 1. Zijn er naast het basisscenario nog andere aandachtspunten? Hier onder staan een aantal aandachtspunten die belangrijk kunnen zijn en een aanvulling op het basisscenario. Door buiten te blijven riskeert u slachtoffer te worden. Probeer kalm te blijven en raak niet in paniek. Gebruik uw telefoon alleen in uiterste noodzaak. Als veel mensen in één gebied tegelijkertijd gaan bellen kan het telefoonnet overbelast raken of zelfs uitvallen. Ook de hulpverlening kan daardoor verstoord worden. Voor personen die in instellingen verblijven als verzorgings- huizen, ziekenhuizen en scholen gelden speciale regels, die kunnen zijn vastgelegd in de het calamiteitenplan van die instelling. Het kan ook zijn dat u niet door sirenes, maar door geluidswagens wordt gewaarschuwd voor dreigend gevaar.
2. Heeft u nog aanvullende voorbereidingstips? Zoek de frequentie van Omroep Gelderland op, op uw radio. Zorg dat u altijd een radio bij de hand heeft die op batterijen werkt (en enkele reservebatterijen). Bij een stroomstoring is dit de enige manier om op de hoogte te blijven van de actuele situatie. Mensen moeten niet met gemeente, politie of brandweer bellen. Als de sirene gaat, is het bovenal van belang dat de drie basisregels worden opgevolgd. Maar ook andere aandachtspunten zijn van belang. Deze zijn: Kijk of er mensen zijn die waarschijnlijk niet weten wat te doen. Vertel hen wat te doen; Slechthorenden zullen de sirene wellicht niet op merken. Mensen die slecht ter been zijn, slechtziend en gehandicapten hebben soms ook een helpende hand nodig. Waarschuw hen en help hen eventueel. Als er vreemden bij u aankloppen als de sirene gaat, laat hen dan binnen, en laat hen bij u schuilen; Het is begrijpelijk dat u wilt weten hoe het met uw familie is. Maar bel alleen in uiterste noodzaak. Dit voorkomt dat het telefoonnet overbelast raakt en daardoor de rampenbestrijding wordt verstoord. Bellen kan er ook toe leiden dat mensen die wel hulp nodig hebben de hulpdiensten via het alarmnummer 112 niet kunnen bereiken! EVACUATIE In bijzondere gevallen helpt binnen blijven niet. Het is mogelijk, dat mensen niet in een bepaald gebied kunnen blijven. Zij zullen dan door de overheid worden geëvacueerd. In dat geval maakt de overheid dit via rampenzender Omroep Gelderland bekend. Ook worden instructies uitgezonden hoe te handelen, waarheen u zich moet begeven, hoe de woning af te sluiten en wat u mee kunt nemen. Voor hulpbehoevenden, zoals invaliden, zal vervoer geregeld worden. 1. Wanneer evacueren? Evacuatie is alleen mogelijk in bijzondere gevallen, als binnen blijven niet helpt en als er voldoende tijd is om te kunnen evacueren. Een evacuatie is een zeer groot project dat zeker enige tijd kost om te organiseren en uit te voeren, daarom is het alleen mogelijk als deze tijd er is. 2. Evacuatie, hoe te doen etc.? In bijzondere gevallen helpt binnen blijven niet. Het is mogelijk, dat mensen niet in een bepaald gebied kunnen blijven. Zij zullen dan door de overheid worden geëvacueerd. In dat geval maakt de overheid dit via rampenzender Omroep Gelderland bekend. Ook worden instructies uitgezonden hoe te handelen, waarheen u zich moet begeven, hoe de woning af te sluiten en wat u mee kunt nemen. Voor hulpbehoevenden, zoals invaliden, zal vervoer geregeld worden. 3. Waar naar toe evacueren? De overheid zal de plekken, locaties en gebieden waar men naar toe moet evacueren via Omroep Gelderland bekend maken. Alle instructies m.b.t. het evacueren zal via de radio worden meegedeeld. Het is ook mogelijk dat er via geluidswagens instructies worden gegeven of dat er een persoon langs komt. 4. Hoe weten de hulpverleners wie er hulpbehoevend is? In geval van een evacuatie worden instructies gegeven op Omroep Gelderland. Hier zal ook worden vermeld hoe aan te geven als u hulpbehoevend bent of als iemand in uw directe omgeving hulpbehoevend is. Meestal wordt u geadviseerd dit aan te geven door een wit laken uit het raam te hangen en het raam weer te sluiten. 5. Blijven spullen bij evacuatie onbeheerd achter?
Bij het verlaten van de woning sluit u deze af. Vanuit de overheid worden regelmatig controles gehouden in het geëvacueerde gebied. 6. Vervoeren kan niet, we kunnen hier niet weg? Er zal via Omroep Gelderland instructies worden gegeven over hoe u het best kunt evacueren, of u met eigen vervoer kunt of dat u per groepsvervoer kunt evacueren. 7. Wat te doen met het huisdier tijdens evacuatie? Op Omroep Gelderland hoort u wat er met huisdieren gebeurt, b.v. of u deze zelf mee mag nemen of dat deze later worden opgehaald en naar een opvangplek gebracht. ONTALARMERING 1. Hoe gaat het ontalarmeren in zijn werking? ls de sirene ophoudt met loeien is het niet zo dat het gevaar geweken is! Dus blijf luisteren naar Omroep Gelderland tot vermeld wordt dat het gevaar geweken is. Als het gevaar geweken is wordt dit via de rampenzender Omroep Gelderland bekend gemaakt. 2. Wanneer is de situatie weer veilig? Als u op Omroep Gelderland heeft gehoord dat er wordt geontalarmeerd, is de situatie weer veilig. Het is niet zo dat als de sirene ophoudt met loeien de situatie dan weer veilig is. Alleen als er op Omroep Gelderland wordt gemeld dat de situatie veilig is, is er een ontalarmering. SPECIFIEKE DOELGROEPEN 1. Wat wordt er gedaan om doven en slechthorende te alarmeren zij kunnen de sirene niet horen? Doven en slechthorenden kunnen slecht of zelfs helemaal de sirene niet horen, tot nu is er geen alternatieve manier om deze mensen te waarschuwen. Er worden wel proeven gedaan om via SMS en de mobiele telefoon doven en slechthorenden te waarschuwen. 2. Mijn buurman/bekende is doof/slechthorend en kan de sirene niet horen? Wat u kunt doen als u merkt dat burgers (bijvoorbeeld doven en slechthorenden) niet op de sirene reageren: Waarschuw hen dan. Lokale burenhulp is hier de oplossing; Kent u mensen in uw omgeving die het alarm niet horen of hulp nodig hebben. Denk aan hen als de sirene gaat! 3. Is mijn kind veilig op school? Kinderen die tijdens een ramp of zwaar ongeval op school zitten als de sirene gaat blijven op school. De school zorgt dan voor deze kinderen. Scholen moeten een calamiteitenplan hebben waarin onder andere staat hoe te handelen ingeval de sirene gaat. Het Ministerie van BZK heeft een format voor een calamiteitenplan voor scholen op haar site (www.minbzk.nl) opgenomen. 4. Moeten kinderen ook worden geïnformeerd. Bijvoorbeeld voor als zij onderweg van school naar huis zijn? Dat is erg verstandig. Het basisscenario geldt voor iedereen en door kinderen op de hoogte te stellen van wat zij moeten doen als zij de sirene horen. Zij raken zo niet in paniek.
