Vanuit de gemeenschap

Verkiezingsprogramma 2014-2018

gemeente Kollumerland c.a.

Vanuit de gemeenschap - koersvast naar de toekomst! - koersvast naar 2018...

06 januari 2013

Verkiezingsprogramma CDA Kollumerland periode 2014-2018

2 van 34

Inhoudsopgave VOORWOORD ..................................................................................................... 5 1

WAAROM CDA STEMMEN? ............................................................................. 6 1.1 1.2 1.3

2.

VERANTWOORDELIJKHEID VOOR DE GEMEENSCHAP ............................................. 6 KERNBEGRIPPEN VAN HET CDA ...................................................................... 6 DE 5 BEWEGINGEN VAN CDA KOLLUMERLAND ................................................... 7

WAT HEBBEN WE BEREIKT IN DE PERIODE 2010-2014 ................................ 8 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12

3.

BESTUUR EN ORGANISATIE ............................................................................... 8 OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID ........................................................................ 8 VERKEER EN VERVOER .................................................................................... 8 RUIMTELIJKE ORDENING, WONEN EN MILIEU.......................................................... 9 ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID ...................................................................... 9 LANDBOUW EN NATUUR ................................................................................... 9 SOCIALE ZAKEN............................................................................................ 9 JEUGD-, GEZIN-, EN OUDERENBELEID ................................................................. 9 ONDERWIJS ...............................................................................................10 WELZIJN, CULTUUR EN SPORT .......................................................................10 RECREATIE EN TOERISME .............................................................................11 FINANCIËN ..............................................................................................11

LEESWIJZER ............................................................................................... 12 3.1 3.2 3.3 3.4

3.1

LEEFBAARHEID ............................................................................................12 WERKGELEGENHEID & SOCIALE ZAKEN ...............................................................12 RUIMTE & OMGEVING ....................................................................................12 BESTUUR & ORGANISATIE ...............................................................................12 LEEFBAARHEID ........................................................................................ 13

3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.1.6 3.1.7 3.1.8 3.1.9 3.1.10 3.1.11 3.1.12 3.2

Jeugdbeleid .......................................................................................13 Taal ..................................................................................................14 Sport ................................................................................................14 Onderwijs..........................................................................................14 Cultuur .............................................................................................15 Verenigingen & Vrijwilligersbeleid .........................................................15 Welzijn van mensen ...........................................................................16 Gezondheidszorg & WMO ....................................................................16 Ouderenbeleid ...................................................................................17 Openbare orde & Veiligheid .................................................................18 Voorzieningen ....................................................................................18 Gezinsbeleid ......................................................................................19

RUIMTE EN OMGEVING ............................................................................ 20

3.2.1

SPEERPUNTEN ...................................................................................... 21

3.2.1 3.2.2 3.2.3

Wonen .............................................................................................21 Infrastructuur / Verkeer & Vervoer / Mobiliteit ..............................22 Landschap & Natuur ........................................................................22


3 van 34

3.3

WERKGELEGENHEID & SOCIALE ZAKEN................................................... 25 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.3.5 3.3.6 3.3.7 3.3.8 3.3.9

Iedereen telt mee en iedereen doet mee ...............................................25 Promotie & Innovatie ..........................................................................25 Agrarische sector ...............................................................................26 Recreatie & Toerisme ..........................................................................26 Startende ondernemers ......................................................................28 Bedrijventerreinen & Winkelgebieden ....................................................28 Sociale zaken ....................................................................................28 Werk & Inkomen ................................................................................29 Armoede- & Minimabeleid ...................................................................30

3.4 BESTUUR EN ORGANISATIE ........................................................................ 31 3.4.1 3.4.6 3.4.3 3.4.2 3.4.4 3.4.5 4.

Een ondersteunende lokale overheid .....................................................31 Goed beheer van beperkte middelen .....................................................31 Dienstverlenend werken ......................................................................32 In Plaatselijk Belangen investeren ........................................................32 Bestuurlijke schaal en betrokken burgers ..............................................32 Wel in geld uit te drukken ...................................................................32

CDA IETS VOOR U…? ................................................................................ 33

Mede mogelijk gemaakt door: De inhoud van dit verkiezingsprogramma is tot stand gekomen door de vele handen die hebben geholpen om kennis en ervaring in daadkrachtige zinsneden vast te leggen. Dit verkiezingsprogramma is geschreven door een Christelijke achterban dat denkt in praktische oplossingen voor situaties die iedereen kan herkennen, waarbij gemeenschap in het middelpunt staat. Hieronder vallen alle geledingen die het CDA kent, van de wethouder en de gemeenteraad, tot CDA bestuur, CDA leden en de CDA Jongeren. Wethouder en raad;

CDA bestuur;

CDA leden;

CDA Jongeren;

- Lieuwe Bijleveld,

- Jaring Feenstra

- Tjipke de Bruin

- Klaske Keizer

- Geert Dijkstra

- Duije Bakker

- Bauke Thom Schat

- Fokke Jan Klaver

- Cees Fransooijs

- Greetje Bergsma

- Jan Theun Zuidema

- Rik Mulder

- Minke van der Goot

- Henk Mulder

- Annemarije Pompstra

- Foekje van Seggeren

- Sietse Pompstra

- Marjel de Vries

- Willem van der Veen

Lay-out door Wibo Feenstra


4 van 34

Voorwoord Wij presenteren u het CDA verkiezingsprogramma voor de Gemeente Kollumerland c.a. 2014-2018.

Nieuwjaarsbijeenkomst CDA Kollumerland, Gereformeerde Kerk Kollumerzwaag (Foto: VIREMA videoproducties)

Allereerst willen wij bij u onder de aandacht brengen dat voor de totstandkoming van dit verkiezingsprogramma de spreuk “Vele handen maken licht werk” geldt. Een groep met grote verscheidenheid heeft bijgedragen aan de inhoud van dit stuk. Van jong tot oud, van student tot gepensioneerd en door mensen die denken in praktische oplossingen en oplossingen zoals de theorie ons dat heeft geleerd. Dit verkiezingsprogramma is opgebouwd volgens de domeinen waarin de gemeentelijke taken uitgevoerd worden, voorafgegaan door wat ons als CDA’ers motiveert. Daarbij is er een weergave gedaan van wat er in de periode 2010-2014 mede door de inbreng van het CDA in het College van Burgemeesters en Wethouders (B&W) en de Gemeenteraad is gerealiseerd. Vanuit onze kijk op het vormgeven van de samenleving willen wij ook de komende periode onze bijdrage leveren onder het motto: “Vanuit de gemeenschap, koersvast naar de toekomst!” Dit kunnen wij bereiken door uw steun, lidmaatschap en stem op het CDA. Uw inbreng door met ons mee te denken, mee te praten en mee te doen aan allerlei zaken die spelen in onze dorpen, verenigingen en sociale verbanden, is van invloed op wat er in uw leefomgeving gevraagd wordt. Namens het CDA Kollumerland hoop ik uw stem ook de aankomende verkiezingen terug te zien. Duije Bakker (secretaris)


5 van 34

1

Waarom CDA stemmen?

1.1

Verantwoordelijkheid voor de gemeenschap Voor het CDA zijn mensen onderling met elkaar verbonden. Iedereen is met elkaar betrokken door allerlei verbanden als het huishouden, het gezin, de familie, de buurt, de school, een vereniging, werkkring, enzovoort. Voor het CDA doet daarom een Appèl aan iedereen om op de eigen plaats, met zijn/haar eigen talenten en mogelijkheden daaraan vorm te geven. Voor het CDA is dat Appèl aan mensen in een samenleving niet geheel vrijblijvend. Wij gebruiken het Bijbelse Evangelie als grondslag en inspiratiebron bij het zoeken naar mogelijkheden om het samenleven als gemeenschap vorm te geven en te versterken.

1.2

Kernbegrippen van het CDA Als leidraad bij het vormgeven van onze politieke verantwoordelijkheid gebruikt het CDA een viertal kernbegrippen.



Gespreide verantwoordelijkheid Voor het CDA begint politiek met de erkenning van het maatschappelijke initiatief. Het nemen van beslissingen en het uitvoeren van bepaalde taken willen we dáár neerleggen, waar ze het beste tot hun recht komen. Voor het CDA is dat dus voor, en door die mensen die het dichtst bij die beslissingen en taken staan. Dat is veelal het eigen huishouden, de werkgever, de werknemer, stichtingen en verenigingen, het bedrijfsleven of de overheden.



Publieke gerechtigheid Het CDA staat pal voor de rechtsstaat als onmisbare voorwaarde voor de bescherming van menselijke waardigheid. Daarvoor zijn vaste waarden en duidelijke grenzen nodig die vertrouwen geven aan het functioneren van de rechtsstaat. Om burgers verder hun verantwoordelijkheid te kunnen laten nemen dient de overheid daarvoor de mogelijkheid te bieden. Een bestaansminimum moet daarom gegarandeerd zijn.



Solidariteit Het CDA zet in op betrokken mensen om de onderlinge verbondenheid te versterken. Liefdevolle betrokkenheid in plaats van theoretische modellen is nodig om te weten wie de werkelijke “zwakken” in de samenleving zijn en hoe deze mensen werkelijk geholpen kunnen worden.

Dat kan zowel op lichamelijke, materiële als emotionele en geestelijke

aspecten betrekking hebben.

Onnodige afhankelijkheid van de overheid moet vermeden

worden. Daarom roept de overheid mensen en maatschappelijke organisaties op, om zelf bij te dragen aan het stelsel van sociale zekerheden.


6 van 34



Rentmeesterschap Vanuit het besef van verbondenheid tussen de generaties voelt het CDA zich geroepen tot zorg voor natuur en cultuur. De aarde is door de Schepper gegeven om ervan te genieten en van haar opbrengsten te leven. Dit is niet alleen een gegeven voor de huidige generatie, maar moet zich uitstrekken tot komende generaties. Dit vraagt om goed rentmeesterschap van de overheid, welke op haar beurt deze houding bevordert bij de burgers. Het betekent aandacht voor duurzaamheid op alle sociale en economische gebieden. Concreet betekent dit het benutten van de creativiteit van mensen met hun gaven en talenten, maar ook het op orde hebben van de eigen financiën.

1.3 I.

De 5 bewegingen van CDA Kollumerland van vrijblijvendheid naar betrokkenheid: mensen maken hun leefomgeving door mee te doen in de eigen straat, buurt of dorp. Het is niet de overheid i.c. gemeente of de markt die de dienst moet uitmaken, maar de eigen kracht van de gemeenschap.

Normen en waarden als liefde, respect, integriteit,

verantwoordelijkheid, zorg voor elkaar vormen de basis voor het omgaan met elkaar. II.

van grenzen naar ruimte: minder regels en meer mogelijkheden voor talenten en gaven van mensen. Een dienstbare overheid faciliteert daarbij.

De uitvoering van haar kerntaken moeten van een hoog

kwalitatief gehalte zijn. Dat betekent vooral een bereikbare overheid voor burgers en ondernemers. III.

van nazorg naar voorzorg: voorkomen is beter. Vroegtijdig signaleren van knelpunten door een nabije zorgverlening en goed nabuurschap.

IV.

van polarisatie naar participatie: iedereen doet mee door actief te werken aan het vormgeven en ontwikkelen van je eigen talenten ten bate van jezelf en de gemeenschap. Benutten van onderwijsmogelijkheden, meedoen als vrijwilliger, kansen bieden voor werkzoekenden, mogelijkheden scheppen om mee te doen voor mensen met een beperking.

V.

van verbruiken naar waarderen: niet alles is in geld uit te drukken. facetten te waarderen.

Duurzaam denken is nodig om het leven in al haar

Het bevorderen van leefbaarheid in onze dorpen is niet altijd in

geld uit te drukken. De sociale cohesie van een gemeenschap is sterk door de kracht van gezamenlijk ontplooide eigen initiatieven.

Het CDA wil, waar het kan, deze initiatieven

stimuleren en faciliteren.


7 van 34

2.

Wat hebben we bereikt in de periode 2010-2014

2.1

Bestuur en Organisatie In ons verkiezingsprogramma voor de periode 2010-2014 is duidelijk ingezet op samenwerking met de gemeenten in Noordoost Friesland. Via de Agenda Netwerk Noord Oost (ANNO) Friesland is in regionaal verband veel op sociaaleconomisch terrein bereikt, door regelmatig als CDA’ers rond verschillende thema's van gedachten te wisselen. Het CDA is herkenbaar gebleven door de aanwezigheid op vergaderingen van Plaatselijk Belang in alle dorpen en door diverse bedrijfsbezoeken. Door bestuurlijke en ambtelijke samenwerking heeft het CDA zich helder uitgesproken over vorm

de

toekomstige

waarin

wij

bestuurlijke onze

Regio

Noordoost zien. Met als resultaat een daadkrachtige

keuze

voor

bestuurlijke fusie met Dantumadeel, Dongeradeel en Ferwerderadiel en daarmee College van Burgemeester & Wethouders (B&W)

2.2

het

afscheid

van

onze

"zuiderburen"

Openbare Orde en Veiligheid Met betrekking tot dit thema kwam de gemeente op steeds grotere afstand te staan. Illustratief is de Nationale Politieorganisatie. We hebben door een nieuwe verdelingssystematiek meer wijkagenten gekregen.

2.3

Verkeer en Vervoer Binnen ANNO-verband is gepleit voor aansluiting op

vertramming-

en

spoorverdubbeling-

doelstellingen. Het CDA heeft zich tot nu toe met succes

stevig

via

de

Statenleden

van

de

Provinsje Fryslân verzet tegen een zogenaamde ‘knip’

in

de

Trekweg.

Tenslotte

is

de

Jan

Binneswei in Oudwoude in samenwerking met de dorpsbewoners geherstructureerd. Veenklooster heeft

als

monumentaal

brinkdorp

zijn

authentieke dorpskarakter teruggekregen door een reconstructie van de openbare ruimte die mede mogelijk kon worden gemaakt door de aanleg van een rondweg.


Reconstructie Veenklooster/Kollumerzwaag

8 van 34

2.4

Ruimtelijke Ordening, Wonen en Milieu Door de recessie is de ruimtelijke ontwikkeling voor een deel tot stilstand gekomen. Desondanks zijn er in een deal strategische gronden verkoopbaar gesteld, waarbij restgronden zijn verkocht. Hierdoor kan de ontwikkeling van onder andere nieuwbouwwijk ‘Cedelshof’ in Kollumerzwaag plaatsvinden. De ontwikkeling van de zuidflank nabij de Voorstraat in Kollum is door de afronding van de Mr. Andreaepassage gerealiseerd. De contacten van het CDA met de ondernemers waren daarbij van invloed. Ondanks de financiële positie van de woningcorporaties is er een appartementencomplex op de voormalige ABNAMRO-locatie gebouwd. Het oude liedenhuis Bethesda in Kollum heeft een nieuwe bestemming gekregen en is tot appartementencomplex ‘ColheimState’ omgetoverd. De terugkoop van het voormalige gemeentehuis heeft, samen met een ontwikkelaar, tot nu toe nog geen haalbaar plan opgeleverd voor het gebied “Hart van Kollum”. Door bezuinigingen is er minder budget voor verduurzaming. Wel is door het CDA de steun voor het Natuur en Milieu Educatief centrum "De Klyster" veilig gesteld. Tenslotte is het MFC “De Tredder” als majeur project gerealiseerd. Een energetisch hoogwaardig gebouw. Alle resterende bestemmingsplannen die op de plank liggen, zijn nu geactualiseerd.

2.5

Economie en Werkgelegenheid De economische recessie heeft onze gemeente voornamelijk op bouw gerelateerde activiteiten niet onberoerd gelaten. Daarmee is het aantal werkzoekenden toegenomen. In de

detailhandel

is

het

eveneens

moeilijk,

maar

dankzij

de

inzet

van

ondernemersverenigingen wordt leegstand zo veel mogelijk voorkomen. 2.6

Landbouw en Natuur De vereniging Noardlike Fryske Wâlden heeft veel tot stand gebracht in de relatie met landbouw-, en natuurbeheer. In ANNO-verband is hier ook veel aandacht voor. De relatie met recreatie en toerisme heeft de nodige aandacht gekregen, als men kijkt naar de reconstructie in Veenklooster die leefomgeving tegemoet komt.

2.7

Sociale Zaken Veel ontwikkelingen hebben in de afgelopen jaren plaatsgevonden, waarbij het CDA de verantwoordelijkheid

heeft

genomen.

Dit

resulteerde

in

het

vertrek

van

een

portefeuillehouder. Het ontbinden van de dienst met Achtkarspelen en het tot stand komen met Dantumadeel heeft inmiddels plaatsgevonden. De fusie van Trion met Oostergo kwam tot stand en het nieuwe WSW-bedrijf NEF is van start gegaan. Door Rijksbeleid is het een moeizame klus om het voor de gemeenten financieel behapbaar te houden. 2.8

Jeugd-, Gezin-, en Ouderenbeleid Het huidige kabinet heeft fors ingezet op modernisering van de Jeugdzorg (AWBZ). Door een integrale aanpak is er gestart met decentralisaties op dit terrein. Er heeft een modernisering van de Voor-, Tussentijdse-, en Naschoolse Opvang plaatsgevonden.


9 van 34

2.9

Onderwijs De multifunctionele accommodatie ter vervanging van het schoolgebouw CBS ‘De Bining’ in de Triemen is gerealiseerd aan de rand van Westergeest. Het terrein van het oude schoolgebouw is bouwrijp gemaakt.

Multifunctioneel Accommodatie te Westergeest

De kwaliteit van de basisscholen in Kollumerland is over het algemeen voldoende, maar dit vraagt blijvend aandacht. Er is een gestart met een onderzoek naar de haalbaarheid van het zogenaamde Kindcentrum in Kollum. Er zijn gesprekken gevoerd met het VCBO over toekomst van het VCBO in Kollumerland. 2.10

Welzijn, Cultuur en Sport Door bezuinigingen vanuit de overheid is er een gewijzigd beleid gekomen. Slechts op projectbasis vindt hier en daar nog ondersteuning plaats. De WMO-raad is gemoderniseerd. Er is een vacaturebank voor vrijwilligers opgezet. In ANNO verband is onder andere het Dorpshuis "nieuwe stijl" in Burum van start gegaan. Op zaterdag 22 juni 2013 werd voor de eerste keer de Friese Kampioenschappen Drakenbootrace

georganiseerd,

waarin

dertig teams de strijd met elkaar zijn aangegaan. Ook het CDA was in groten getale vertegenwoordigd en leverde de nodige PR op. Tenslotte is Kollum in het Guinness Book of Records gekomen met de langste ballonnenslinger ter wereld. Een zuivere activiteit die het gevoel van samenzijn

en

uitdrukking brengen.

gemeenschap

tot Fries Kampioenschap Drakenbootrace Kollum


10 van 34

2.11

Recreatie en Toerisme Door het CDA is vooral in ANNO-verband aandacht voor recreatie en toerisme gebleven. Er is een provinciale subsidie ontvangen voor de verdere ontwikkeling van Kollum als watersportdorp. Er is ruimte gegeven in het buitengebied voor het herbestemmen van voormalige agrarische gebouwen tot recreatieve voorzieningen. In ANNO-verband wordt er voor het Lauwersmeergebied verder beleid gemaakt. Door de economische recessie is de projectontwikkelaar voor "Lauwershage" failliet gegaan.

2.12

Financiën Door de nieuwe besluiten die het kabinet heeft ingevoerd en de nog altijd heersende invloed van de economische teruggang, worden gemeentelijke uitkeringen gekort. Dit heeft de gemeenteraad aangemoedigd om met elkaar in gesprek te gaan over haar kernstaken. Door een zorgelijke liquiditeitspositie heeft het CDA opgeroepen tot het maken van een aanvalsplan. Maatregelen als vacature-, en investeringstops werpen hun eerste vruchten af. Het onderhoud en behoud van de wegenkwaliteit en het groenonderhoud komt in beeld. De onvermijdelijkheid tot fuseren lijkt zich hier te bevestigen.


11 van 34

3.

Leeswijzer

Het CDA-verkiezingsprogramma 2014-2018 is opgebouwd uit een viertal thema’s. Voor elk thema geven wij in de paragrafen eerst beknopt onze visie weer. Daarna volgt bij elke paragraaf een opsomming van onze speerpunten die wij de komende jaren graag uitgevoerd willen zien. De thema’s waarvoor wij kiezen zijn: 3.1

Leefbaarheid De leefbaarheid in buurten en dorpen wordt grotendeels bepaald door het gevoel van veiligheid, sociale samenhang in de leefgemeenschappen en goede voorzieningen op velerlei terrein, zoals gezondheidszorg, onderwijs, sport en cultuur. De inzet van vele vrijwilligers blijft daarbij onmisbaar.

3.2

Werkgelegenheid & Sociale Zaken Een gezonde economie schept banen en stelt zo veel mogelijk mensen in staat om te participeren. Bevordering van de werkgelegenheid is van groot belang. Het CDA vindt betaald werk de beste vorm van sociale zekerheid.

3.3

Ruimte & Omgeving Landbouw, natuur en

recreatie

vormen

de

ruimtelijke

hoofdfuncties in het buitengebied. Er moet een evenwicht ontstaan waarbij duurzame, concurrerende agrarische sector, natuur,

recreatie

en

nieuwe,

passende

economische

bedrijvigheid in samenwerking ten volle tot hun recht komen. Binnen de dorpen staat alles ten dienste van ‘goed wonen’ voor iedereen. 3.4

Bestuur & Organisatie De gemeente is geen gewone leverancier van diensten. De burger kan eigenlijk (voor bijvoorbeeld een paspoort of een bouwvergunning) niet om de gemeente heen. Daarom is het de plicht van gemeenten hun (digitale) dienstverlening optimaal en ‘klantvriendelijk’ voor de gebruikers in te richten. De gemeente is er voor de burgers en niet andersom. Daarnaast hebben burgers als het aan het CDA ligt een stem en zijn gemeentebestuurders herkenbaar en vooral ook aanspreekbaar.


12 van 34

3.1 Leefbaarheid Leefbaarheid van de gemeenschap Christendemocraten hebben een christelijk mensbeeld. Daarin staat centraal dat je niet voor jezelf, maar voor een ander leeft. Daar past geen anoniem dorp bij en geen gemeente die alles voor ons regelt. Wij kiezen bewust partij voor de samenleving en ieder die daar een deel van is.

“Wij geloven in het oplossend vermogen van mensen en organisaties zelf” Het CDA wil de komende jaren juist aan onze gemeenschappen bouwen. We verzetten ons tegen

zaken

die

de

samenleving

aantasten,

zoals

criminaliteit,

drugsgebruik

en

alcoholgebruik onder jongeren. Ondersteuning geven wij de mensen die hulp nodig hebben. Voor gezinnen die hard in hun portemonnee worden geraakt, zetten wij ons als gezinspartij extra in. 3.1.1

Jeugdbeleid

1. De jeugd is onze toekomst. Het is dus belangrijk om te investeren in de jongeren. Als CDA vinden wij het belangrijk dat jongeren een goede, passende opleiding krijgen en daarna aan het werk kunnen. De aanpak van jeugdwerkloosheid heeft de hoogste prioriteit. Om jongeren

uit

een

uitkering

te

houden,

wordt

ingezet

op

training,

scholing

en

werkervaringsplaatsen. 2. Alcohol en drugs vormen een bedreiging voor de gezondheid en de ontwikkeling van jongeren. Te veel en te vroege alcoholconsumptie zorgt voor hersenbeschadigingen, waardoor jongeren later minder goed kunnen functioneren. Zij zien dit vaak zelf niet in. Als CDA willen we daarom ouders, scholen en verenigingen helpen om dit probleem aan te pakken

door

opvoedingsondersteuning,

gesprekken

met

jongeren

en

voorlichting.

Daarnaast wil het CDA een proactief beleid voeren en optreden wanneer verkopers van alcohol de regels overtreden. 3. Jongeren hebben behoefte aan een plaats waar zij samen kunnen zijn. Zij gebruiken hiervoor meestal hokjes/keten (individuele initiatieven), waar verbondenheid voorop staat. Het CDA vindt het belangrijk dat er duidelijke richtlijnen zijn om dit goed te laten verlopen. Eenzaamheid op latere leeftijd kan worden voorkomen door goede relaties op te bouwen. 4. De

sluitingstijden

van

de

horeca

zijn

al

jaren

een

terugkomend punt van discussie. Jongeren gaan steeds later op stap. Het CDA vindt dat hier verandering in moet komen. We willen er voor pleiten om, in samenwerking met onder andere de horeca, de toegangstijden van horecagelegenheden te vervroegen.


13 van 34

3.1.2

Taal Het CDA is trots op de Friese taal die wordt gesproken in de gemeente. Het CDA zal zich er daarom voor taalbehoud inzetten en de studie daarvan aanmoedigen.

3.1.3

Sport

1. Sporten is gezond en gaat overgewicht tegen. Daarnaast leer je bij sporten in teamverband regels in acht te nemen, te delen in sportiviteit en het belang van respect voor elkaar en de tegenstander. Het gemeentelijke sportbeleid moet gericht zijn op alle leeftijden. 2. Sporten is zeker voor jongeren van belang, omdat het eigenwaarde opbouwt. Het CDA stimuleert

daarom het jeugdlidmaatschap

en kijkt

samen met

verenigingen naar

mogelijkheden om jongeren actief te houden. Ook hecht het CDA waarde aan een levendig (sport)verenigingsleven.

De

gemeente

biedt

waar

nodig

ondersteuning

(eventueel

financieel en/of organisatorisch). 3. Het onderhoud van velden en ondersteuning bij vernieuwing van sportaccommodaties blijven veel aandacht vragen. Het CDA wil zich hier voor blijven inzetten. 3.1.4

Onderwijs

1. Goed onderwijs vindt het CDA erg belangrijk. Zorg voor een goede kwaliteit van onderwijs staat daarom voorop. Een goede basis zorgt voor een goed vervolg. Het CDA wil gelijke kansen voor iedereen, ruimte voor ontplooiing en extra aandacht voor schoolverzuim, voortijdige schoolverlating en onderwijsachterstanden. 2. Waar mogelijk zal het CDA zich inzetten voor het behoud van scholen in de dorpen om spreiding over de gemeente te waarborgen. Bij verbouw/nieuwbouw zal ingezet worden op het samenvoegen van meerdere voorzieningen. Voorbeelden zijn: Kollum met het in voorbereiding zijnde Kind centrum, waar alle kind gerelateerde voorzieningen onder één dak komen (basisschool, peuterspeelzaal, kinderopvang en bibliotheek). Het CDA streeft naar een brede buurt/dorpsschool als spil in het dorp die ook ’s avonds en in het weekend optimaal benut wordt. Het vergroot de sociale samenhang en het gevoel van veiligheid. 3. Kinderen van ouders die voorlezen of helpen met rekenen presteren beter op school. De scholen zetten samen met de gemeente een programma op om de betrokkenheid van ouders bij lezen en rekenen actief te vergroten. Samen met bibliotheken wordt het lezen bevorderd. 4. In het voortgezet onderwijs kan samenwerking met ondernemers en overheden bijdragen aan meer kansen. De gemeente heeft hierin een coördinerende en stimulerende rol. Als CDA zijn wij groot voorstander van het behoud van het voortgezet onderwijs in onze gemeente en regio, middels een evenwichtige regionale spreiding.


14 van 34

5. Er moet aandacht komen voor omgevingsonderwijs, waarbij kinderen en jongeren in hun directe omgeving ervaringen opdoen en leren hoe de omgeving tot stand is gekomen. 6. Voor kinderen die leerlingenvervoer nodig hebben dient een kwalitatief hoogwaardige vervoersvoorziening aanwezig te zijn. Waar mogelijk wordt er samengewerkt met het regulier openbaar vervoer door verplaatsing van haltes of aanpassing van routes en tijden. 7. Het CDA zet zich in voor goede, onontbeerlijke, digitale verbindingen voor elke school/MFC. De mogelijkheden via het internet moeten middels glasvezel benut kunnen worden. 8. Schoolgebouwen in dorpen kunnen ook na sluitingstijd hun onderwijsfunctie behouden. Door er bijvoorbeeld ’s avonds onderwijs of cursussen aan senioren ( of taallessen voor allochtone inwoners aan te bieden ). Bovendien kan het schoolplein als openbaar speelterrein gebruikt worden waar kinderen veilig kunnen spelen. 3.1.5

Cultuur

1. De gemeente Kollumerland heeft cultuurhistorisch erfgoed te bieden. Deze zal worden gepromoot om aandacht te krijgen van binnen en buiten de gemeente. 2. Het is belangrijk dat jongeren bekend zijn met de cultuur in hun omgeving, daarom zal hier op scholen of via andere wegen aandacht aan besteed worden. 3.1.6

Verenigingen & Vrijwilligersbeleid

Aubade op Koninginnedag, gemeentehuis Kollumerland

1. Het werk van verenigingen en levensbeschouwelijke organisaties is belangrijk voor de sociale samenhang in een gemeenschap. Vrijwilligers spelen hierin een belangrijke rol, daarom wil het CDA deze graag ondersteunen. Deze steun zal zijn voor bijvoorbeeld, opleiding

van

mensen

(bestuursleden,

trainers enz.)

en

stimuleringssubsidie

voor

activiteiten die tot meer leden leiden.


15 van 34

2. Een belangrijk aspect van de verenigingen zijn de vrijwilligers waar de verenigingen op draaien. Waar mogelijk zal geprobeerd worden mensen te bewegen om, eventueel projectmatig, zich in te zetten voor een vereniging of organisatie. Ondersteuning bij vrijwilligerswerving is mogelijk via het steunpunt vrijwilligerswerk Kollumerland c.a. 3. Om

vrijwilligerswerk

onder

de

aandacht

te

brengen

is

het

belangrijk,

dat

een

maatschappelijke stage van jongeren wordt gestimuleerd. Op deze manier kunnen jongeren gestimuleerd worden om vrijwilligerswerk te gaan doen. 4. Het CDA steunt activiteiten die ervoor zorgen dat ook mensen van buiten de gemeente aangetrokken worden tot de gemeente Kollumerland c.a. Deze activiteiten kunnen verschillen van sport tot culturele activiteiten. 3.1.7

Welzijn van mensen

1. CDA is als partij betrokken bij armere en minder bevoorrechte delen van de wereld, en wil daarom graag iets voor deze mensen betekenen. De belangrijkste dingen waar op gericht zal worden zijn goede gezondheid, werk en leefbaarheid. Als CDA willen we als millenniumgemeente de boodschap uitdragen, dat we solidair zijn met degenen die het minder hebben dan ons. 2. Het CDA zou graag zien dat Kollumerland c.a. meedoet aan een Fairtrade Campagne. Deze campagne staat in het teken van eerlijke handel, en houdt in dat gemeentelijke diensten, supermarkten, horecabedrijven, ondernemingen, instellingen en organisaties Fairtrade producten verkopen. 3. CDA vindt het behoud van onze leefomgeving, de aarde, belangrijk. We hebben het voorrecht gekregen om hier op aarde te leven, dus ook de taak meegekregen hier goed op te passen. 4. Het CDA wil initiatieven zoals de voedselbank steunen, maar hoopt dat het wel een tijdelijke oplossing is. De maatschappij moet zich ervoor inzetten dat voedselbanken overbodig worden. 3.1.8

Gezondheidszorg & WMO

1. In de visie van het CDA wordt door preventie het beroep op dure voorzieningen beperkt. Dat is nodig zodat die kunnen blijven bestaan voor mensen die het echt nodig hebben. De 1e lijn zoals huisarts en de thuiszorg hebben een taak in het signaleren van gezondheidsproblemen en vereenzaming voordat deze aan de orde zijn. 2. Door gebruik van moderne mediatechnieken kan er zorg op afstand worden geboden. Het pilotproject “dorpsportaal” loopt in Burum evenals de digitale hulpdienst WeHelpen.nl. Het CDA ziet dit graag ook ingevoerd in de andere dorpen van onze gemeente.


16 van 34

3. Het CDA streeft naar een samenleving waarin iedereen erbij hoort en zijn of haar steentje bijdraagt. Bij een zorgbehoefte zal er steeds meer een beroep gedaan worden op de eigen sociale omgeving. Gemeentelijk dient er beleid te zijn ter ontlasting van deze mantelzorg. 4. Het gemeentelijk WMO beleid is gebaseerd op drie uitgangspunten: iedereen doet mee, problemen voorkomen en problemen oplossen. Bij een hulpvraag wordt eerst gekeken naar eigen mogelijkheden en hulp vanuit de eigen sociale omgeving (mantelzorg). De kerken en het welzijnswerk kunnen hulp bieden om vereenzaming tegen te gaan. Pas in laatste instantie wordt er gemeentelijke hulp verstrekt voor het oplossen van het probleem. Het CDA kan zich vinden in deze aanpak omdat het past bij de uitgangspunten van het CDA zoals eigen verantwoordelijkheid en het Rijnlands denken. 3.1.9

Ouderenbeleid

1. Het ouderenbeleid richt zich op het zo lang mogelijk zelfstandig wonen. Het is van groot belang dat daarbij voldoende goede seniorenwoningen aanwezig zijn of mogelijkheden tot aanpassing van bestaande woningen. 2. Het CDA vindt dat ouderen op de hoogte moeten worden gehouden van de voorzieningen die er zijn. Actieve voorlichting door de ouderenadviseurs en seniorenbezoekers, die de mensen van 70+ thuis bezoeken, is onmisbaar. Ook medewerkers van het WMO-loket geven informatie. 3. Vereenzaming is een groot risico als ouderen

langer

zelfstandig

blijven

wonen. Om isolement te voorkomen en participatie

en

zelfredzaamheid

bevorderen

moeten

ouderen

te zich

kunnen verplaatsen. Bij het ontbreken van

eigen

mogelijkheden

moeten

ouderen via de WMO in aanmerking komen voor vervoersvoorzieningen. 4. Het CDA is blij met het initiatief van de Plusbus. Veel ouderen zijn bijvoorbeeld door lichamelijke beperkingen en door het wegvallen van vrienden en familie minder mobiel en aan huis gebonden. Zij willen er graag weer eens op uit. Tijdens de uitstapjes ontmoeten zij andere mensen, waardoor er nieuwe vriendschappen kunnen ontstaan.

5. Het CDA zet in op het betrekken van ouderen bij activiteiten. Sportverenigingen en andere maatschappelijke organisaties – ouderenbonden, vrijwilligers en mantelzorgers- moeten door de gemeente gestimuleerd worden om te zorgen voor voldoende aanbod van activiteiten voor ouderen.


17 van 34

3.1.10 Openbare orde & Veiligheid 1. Veiligheid is een zaak voor iedereen. Dit kan dan ook alleen gecreëerd

worden

samenwerking

door

tussen

middel

gemeenten,

van

een

politie

duurzame

en

burgers,

waarbij een ieder zijn eigen verantwoordelijkheid heeft. 2. Ouders moeten hun kinderen met een gerust hart naar school kunnen laten fietsen. Er zal dan ook blijvende aandacht

moeten

zijn

voor

verkeerseducatie

en

gedragsbeïnvloeding van medeweggebruikers. Controle op naleving van de 30 km zone blijft noodzakelijk. 3. Direct contact tussen politie en burgers zal, in welke vorm dan ook, moeten worden bevorderd en verbeterd. Het CDA is blij met de uitbreiding van de politie in onze regio en ziet graag de dorpsagent terug in de verschillende dorpen van onze gemeente. 4. Bij grensoverschrijdend gedrag ingeval van alcohol en drugsmisbruik, zal een duidelijk lik-op-stuk-beleid moeten worden

gehandhaafd.

Daderpreventie

zal

blijvend

noodzakelijk zijn om overlast voor de burger te voorkomen.

3.1.11 Voorzieningen 1. De Gemeente zal zich blijvend moeten inspannen voor het in stand-, en onderhouden van basisvoorzieningen

als:

dorpshuizen,

scholen,

sporthallen,

gymnastiekgebouwen,

sportterreinen e.d. In het kader van meer verantwoordelijkheid voor burgers is het CDA van mening dat gebruikers van deze basisvoorzieningen zelf klein onderhoud en schoonmaak kunnen uitvoeren. De gemeente zal dit moeten faciliteren en in contracten vastleggen. 2. Blijvende inzet voor de versterking van de WoonServiceZone (WSZ) in Kollum is een noodzaak. Dit project moet het wonen, de zorg en welzijn in Kollum bundelen. In de WSZ moet onder meer plaats komen voor scholen, kinderopvang, bibliotheek, een dagopvang voor ouderen en ruimte voor huisartsen. Aan de aanwezigheid van de WSZ zal meer bekendheid moeten worden gegeven om zo het optimaal profijt voor de (oudere) inwoners uit onze regio te bewerkstelligen. 3. Activiteiten

welke

leefgemeenschap

zorgen dienen

voor te

de

worden

sociale

binding

bevorderd

door

van

mensen

meer

en

binnen of

een

verbeterde

ontmoetingsplekken te creëren. Dorpshuizen en kerkelijke gemeenschappen dienen volgens het CDA hierin initiatieven te ontwikkelen.


18 van 34

4. Het succes van een dorpshart wordt sterk bepaald door een levendige (kleine) detailhandel. Het CDA is van mening dat de gemeente dient te zorgen voor een goede infrastructuur. Daarnaast is het belangrijk dat de gemeente plannen van ondernemers oplossingsgericht toetst aan de weten regelgeving zodat de mogelijkheden optimaal worden benut. 3.1.12 Gezinsbeleid 1. Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) speelt een grote rol bij het op gang brengen van hulp aan gezinnen en jongeren die ondersteuning nodig hebben op het gebied van gezondheid, opvoeding en andere zaken. De peuterspeelzaal, de school en de 1e lijnszorg hebben een signaleringsfunctie zodat in een vroeg stadium hulp kan worden geboden om erger te voorkomen. 2. Met ingang van 2015 worden de gemeenten ook verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Het CDA ziet volop kansen om de jeugdzorg eenvoudiger en effectiever te maken. Het CJG speelt hierin een cruciale rol omdat bij de inzet van de 1 e lijnszorg in veel gevallen voorkomen kan worden dat er duurdere 2e of 3e lijnszorg nodig is. 3. Het CDA stimuleert het gebruik van de Verwijsindex, dit is een digitaal systeem voor de registratie van risicojongeren c.q. gezinnen. Hiermee kunnen hulpverleningsinstanties de zorg op elkaar afstemmen. Een gezin krijgt één hulpplan in plaats van een versnipperde hulpverlening door verschillende instanties.


19 van 34

3.2 Ruimte en Omgeving Ruimte & omgeving De

gemeente

Kollumerland

is

een

prachtige

plattelandsgemeente waarin het goed wonen en werken is. De gemeente heeft een totale oppervlakte van 11.635 hectare. Waar van 620 hectare water is en ongeveer 2700 hectare ligt in het nationaal park Lauwersmeer.

Met

11

dorpen

in

deze

mooie

gemeente kiezen we voor een goede leefbaarheid. Het CDA stelt in onze gemeente de inwoners centraal. We maken een omslag in het denken over wonen in onze gemeente. We kiezen voor sterke dorpen die we met elkaar verbinden. Er moet blijvend worden ingezet op hoge kwaliteit, ruimte en dynamiek voor burgers, bedrijven, toeristen en landschap & natuur. Om die hoge kwaliteit voor het buitengebied te waarborgen

zal

er

wat

het

CDA

betreft,

een

krachtige landbouwsector moeten zijn en blijven. De agrarische sector is onmisbaar voor het invullen en in stand houden en het beheren van ons platteland. De

toenemende

ontwikkelingen

schaalvergroting in

deze

sector

en innovatieve moeten

daarom

mogelijk zijn in Kollumerland maar wel met aandacht en

maatwerk

voor

een

goede

landschappelijke

inpassing. Wonen is een eerste levensbehoefte. Wonen voor jong en oud in Kollumerland blijft voor het CDA de hoogst mogelijke prioriteit houden. De gemeente zal daarom bijvoorbeeld moeten blijven stimuleren dat er duurzaam verbouwd en gebouwd wordt. Kollumerland c.a. is zeer waterrijk en daar hoort goed waterbeheer bij. Het CDA wil zich graag inzetten voor bescherming tegen hoog water en een goed

waterpeil

Bereikbaarheid

voor van

landbouw onze

en

bedrijven

natuur. en

de

verkeersveiligheid zijn erg belangrijk.


20 van 34

3.2.1 3.2.1

Speerpunten

Wonen

1. Het CDA vindt dat we moeten gaan bouwen en inrichten voor de veranderende samenstelling van de bevolking. De bevolking daalt weliswaar structureel, maar het aantal huishoudens zal de komende jaren toenemen door gezinsverdunning en toename van het aantal eenpersoonshuishoudens als gevolg van de vergrijzing in onze dorpen. We dienen te investeren in de woonbehoefte van onze ouder wordende inwoners in combinatie met zorg en wonen. Geen enkel dorp mag op slot komen te staan voor wat betreft woningbouw. We moeten goed kijken aan welk type woningen behoefte is. Levensloopbestendige woningen zijn een oplossing, door met kleine ingrepen de woning van een jongere geschikt te maken voor de oudere en andersom. Het CDA zet in op een vitale regio met een gezonde woningmarkt en goede voorzieningen voor jong en oud. De gemeente profileert zich als een ondernemersvriendelijke gemeente. 2. Om sturing te kunnen geven aan de ontwikkeling van de woningvoorraad vindt het CDA een woonplan onmisbaar. Uitgangspunt daarbij is dat de gemeente samen met de corporaties zich blijft inzetten voor voldoende aanbod in de sociale huursector. Bij de uitwerking moeten burgers ondernemers en maatschappelijke organisaties betrokken worden. 3. Indien er nieuw word gebouwd kiest het CDA voor woningbouwprojecten die concreet zijn en in de behoefte van een doelgroep (bijv. starter of senioren) voorzien. Nieuwbouw zal in elk dorp, passend bij het karakter van het dorp mogelijk moeten blijven. Het CDA kiest er voor om de open gaten in een dorpsbebouwing op te vullen. Het CDA vindt dat bij vragen van burgers en bij aanvraag van vergunningen de gemeente een meedenkende houding behoort aan te nemen. 4. Het CDA ondersteunt alle vormen van particuliere opdrachtgevers in de woningbouw. Dat kan de gemeente doen door vrije kavels aan te bieden en door advies en begeleiding aan te bieden aan particulieren. Voor het CDA staat voorop om hier met een positieve houding op in te spelen en van de gemeente in vorm van maat werk medewerking te krijgen. Ook is het CDA positief over het bestaande woonakkoord en vindt dat dit moet blijven bestaan en zo nodig moet worden vernieuwd. Het CDA geeft de voorkeur aan woningbouwprojecten en bestaande woningvoorraden om die energie neutraal of zeer energie zuinig te maken. 5. Het CDA wil er voor zorgen dat de woonomgeving aantrekkelijk is in onze dorpen en buurten. En dat pleinen in onze dorpen meer gaan uitnodigen tot ontmoeting tussen mensen. Daarmee vind het CDA dat de leefbaarheid van groot belang is. Waar op het platteland niet meer in elke dorpskern een basisvoorzieningenniveau te handhaven is zullen keuzes

moeten

worden

gemaakt,

bijvoorbeeld


multifunctionele

centra.

Individuele

21 van 34

initiatieven die de leefbaarheid van de gemeenschap tegemoet komen, zal in samenspraak met in het bijzonder de jeugd in goed overleg worden gedoogd. Voorzieningen moeten in ieder geval bereikbaar blijven voor concentratie in de best bereikbare kernen. Het initiatief ligt bij de gemeenten in onze regio. Het CDA wil leegstand van het platteland voorkomen door de regels voor wonen in een voormalig bedrijfswoning aan te passen, mits het in de omgeving past. Om ook burgers in deze voormalige woningen te huisvesten moeten we gaan spreken over een plattelandswoning. 3.2.2

Infrastructuur / Verkeer & Vervoer / Mobiliteit

1. Het CDA kiest voor een goede digitale ontsluiting in ons gebied. En is blij met het voorgenomen besluit van kabel noord om dit in de komende periode uit te voeren. 2. Als het om bereikbaarheid en veiligheid gaat zijn in de optiek van het CDA goede wegen en fietsroutes belangrijk. We kiezen er voor om simpel en doeltreffend de bewegwijzering aan te duiden en zo de inrichting van de wegen veiliger te maken. Het CDA wil dat bij sommige wegen in het buitengebied omwille van verkeersveiligheid passeerstroken aangelegd worden. Het CDA ziet bij de basisscholen graag veel aandacht voor verkeerslessen op school. 3. Voor het CDA is het van groot belang dat in onze gemeente openbaar vervoer mogelijk is. Daarnaast zal er met de buurgemeente Achtkarspelen overleg moeten blijven over het bundelinggebied Kollum-Buitenpost. (het betreffende stationsgebied) 3.2.3

Landschap & Natuur

1. Het Nationaal landschap de Noardelike Fryske Walden is een prachtig landschap dat een heel waardevolle toevoeging is aan de diversiteit aan landschappen in Kollumerland. Dit mag echter niet betekenen dat de status ‘Nationaal landschap’ naast datgene wat in het bestemmingsplan is (en wordt) vastgelegd extra planologische beperkingen in Kollumerland op gaat leveren. 2. Landschapsonderhoud via particuliere organisaties voor natuur en landschapsbeheer heeft onze voorkeur. Bijvoorbeeld het Kollumer Grien. 3. Het CDA stimuleert actief initiatieven op het terrein van zonne- en windenergie en biomassa, die ertoe bijdragen dat we forse stappen zetten op weg naar een klimaatneutrale gemeente. Bovendien levert dat nieuwe inkomensbronnen op het platteland. 4. Kollumerland wil een “fairtraidgemeente” zijn als het gaat om gebruik van duurzame materialen, ondersteunen van lokale “groene” initiatieven en een goed klimaat- en milieubeleid. Gerichte ondersteuning van initiatieven in ontwikkelingslanden is volgens het CDA echter een taak van de rijksoverheid. Ook kunnen mensen individueel of in


22 van 34

verenigingsverband giften geven. Kerken spelen een belangrijke rol bij ondersteuning van goede projecten en initiatieven in ontwikkelingslanden.

5. Het CDA wil graag aandacht van alle kinderen uit de gemeente voor de leefomgeving. Dit kan door bijvoorbeeld op de basisscholen, in samenwerking met NME-centrum ‘de Klyster’ (NME = Natuur en Milieu Educatie), aandacht te besteden aan de karakteristieke kenmerken van Noordoost Friesland zoals de elzensingels. De inzet van ‘De Klyster’ is er de komende jaren op gericht om leerlingen van het basisonderwijs met een ‘groen paspoort’ naar het voortgezet onderwijs te laten gaan. Op die manier heeft elke jongere op de basisschool kennis kunnen maken met de natuur en het milieu om zich heen. Ook webcambeelden van (niet toegankelijke) natuurgebieden kunnen worden benut voor educatieve doeleinden.


23 van 34

Milieu & Afval 1. Het CDA ziet graag dat er zoveel mogelijk wordt gestreefd naar het bouwen van energiearme of energie neutrale woningen, scholen en overige gebouwen. De gemeente ondersteunt daar waar het kan zoveel mogelijk initiatieven. Bij aanbestedingsprocedures zal duurzaamheid een criterium zijn. 2. De gemeente bevordert het milieubesef van burgers en versterkt mede daardoor de gescheiden inzameling van huisvuil en garandeert in haar contract met inzamelaars en/of verwerkers de duurzame verwerking daarvan. Het CDA steunt projecten met kinderen ter bevordering van kennis op het gebied van afvalscheiding en vermindering van afval. 3. Het CDA vindt het belangrijk dat bedrijven worden gestimuleerd zo weinig mogelijk afval te produceren, zo veel mogelijk afval te hergebruiken (cradle2cradle-gedachte) en wat overblijft duurzaam te verwerken.

Toezicht en handhaving 

Het CDA streeft naar een eenvoudige en duidelijke regelgeving. Duidelijke regels zorgen voor een grotere inbreng van burgers en bedrijven, zodat we samen tot goede plannen kunnen komen. De handhaving moet strikt en voor iedereen gelijk zijn.

Water 1. De rioollasten moeten kostendekkend blijven en er moet geïnvesteerd worden in gescheiden rioolstelsels in de dorpen. 2. Het CDA is van mening dat de belangrijkste functie van het Lauwersmeer ligt in het veilig afvoeren van overtollig water in Noord-Nederland. Dat is en moet zo blijven en daarom vindt het CDA het van groot belang dat er zo snel mogelijk een gemaal bij Lauwersoog komt.


24 van 34

3.3 Werkgelegenheid & Sociale zaken 3.3.1

Iedereen telt mee en iedereen doet mee Nederland is een open economie; economische groei en daarmee de ontwikkeling van de werkgelegenheid is nauwelijks gericht te beïnvloeden door de overheid, laat staan door één enkele gemeente. De gemeente Kollumerland c.a. kan echter wel bijdragen aan goede randvoorwaarden voor economische

ontwikkeling. Het

CDA vindt

de

inbreng

van

ondernemers zeer belangrijk, zodat de gemeente meer vraaggericht gaat werken. Ondanks het feit dat Kollumerland c.a. een krimpgebied is, blijft het CDA zich inzetten voor meer werkgelegenheid. Om hieraan meer sturing te geven is het in ANNO-verband ontwikkelde sociaaleconomisch masterplan uitgangspunt. Onze gemeente heeft met haar fraaie dorpen en landschappen veel te bieden. Niet voor niets is Kollumerland een aantrekkelijke woongemeente. Vooral voor de economische sectoren zorg en recreatie & toerisme liggen er volgens het CDA kansen. Daarnaast blijft voor het CDA een economisch sterke landbouw van belang in combinatie met een verantwoord beheer van het milieu en landschap. Daarmee wordt de aantrekkelijkheid van de gemeente als woon-, zorgen recreatiegemeente mede behouden. Samenwerking tussen scholen, ondernemers en de verschillende overheden zorgt voor meer kansen op succes en voor een versterking van de regionale economie. Het CDA vindt betaald werk de beste vorm van sociale zekerheid. Maar niet iedereen is (steeds) in staat een noodzakelijk basisinkomen te verdienen. Het CDA gaat er vanuit dat de gemeente de (vangnet)instrumenten maximaal inzet. Binnen de wettelijke mogelijkheden voert de gemeente ook een armoede-, schuldhulpverlening- en kwijtscheldingsbeleid. Zodoende heeft iedereen kans mee te doen en wordt sociaal isolement voorkomen. Het CDA beseft dat in deze tijd van recessie bevordering van werkgelegenheid, re-integratie in het arbeidsproces en inkomensondersteuning veel inspanning zal vergen. Het CDA gaat ervan uit dat de financiële sector in onze regio op actieve wijze binnen haar mogelijkheden bedrijfsinitiatieven financieel mogelijk helpt maken. 3.3.2

Promotie & Innovatie

1) De gemeente zal zich actief in regioverband moeten blijven promoten als vestigingsgebied voor bedrijven. Als belangrijke deelnemer is het bedrijfsleven via Dwaande.nl daar een goed voorbeeld van. Daarbij moeten wij ook denken aan de watersportgerelateerde branches.

Maar ook evenementen als de Friese Kampioenschappen Drakenbootraces en

Sail Kollum geven een positieve stimulans. 2) Het CDA wil zich dan ook in Kollumerland voluit inzetten voor innovatie. Bijvoorbeeld door het organiseren van dwarsverbanden tussen ondernemers, onderwijs etc. Zowel op lokaal als op regionaal niveau. Het Innovatiehuis en Streekhuis kunnen daarin faciliterend zijn.


25 van 34

3.3.3

Agrarische sector

1) Het CDA vindt het van groot belang dat de agrarische bedrijven zich verder kunnen ontwikkelen en zich kunnen aanpassen aan de eisen van markt en maatschappij. 2) In een gemeente, die rijk is aan natuur en landschap en die inzet op sectoren als zorg en recreatie, is het toevoegen van een tweede tak voor een aantal bedrijven een mogelijkheid de inkomsten te vergroten. Wij denken aan zorg op de boerderij, kamperen bij de boer en agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Het CDA vindt het van belang dat de gemeente de inpassing van een tweede tak positief tegemoet treedt. 3) Agrarische bedrijven zijn tegenwoordig “hightech bedrijven”; een goede digitale ontsluiting is daarbij onmisbaar. Het aan te leggen glasvezelnetwerk door Kabelnoord moet ook z.s.m. in de buitengebieden toegankelijk worden gemaakt. Het CDA vindt wat regelgeving betreft dat: -

onnodige regelgeving, extra heffingen en aanvragen daarvoor moeten worden voorkomen;

-

dat

ter

voorkoming

van

concurrentievervalsing

een

goede

afstemming

van

het

bestemmingsplan buitengebied met omliggende gemeenten van wezenlijk belang is; -

leegstaande agrarische bedrijven die een andere bestemming krijgen geen belemmering mogen vormen voor de bedrijfsvoering van naastliggende bedrijven.

3.3.4

Recreatie & Toerisme

1) Het Lauwersmeergebied is op dit moment nog te weinig in beeld. Het CDA in Kollumerland vindt daarom dat er samen met de provincies Groningen en Friesland en de gemeenten De Marne en Dongeradeel moet worden gewerkt aan een plan van aanpak om het gebied beter te promoten. Een eenduidige regionale aanpak is gewenst in nauwe samenwerking met gebiedspartners als Staatsbosbeheer, Ondernemers en Overheden.


26 van 34

2) Het CDA is van mening dat toeristen beter dan nu kennis moeten kunnen nemen van kano-, wandel-, vaar-, paarden-, men- en fietsroutes. Dit vraagt een nauwe samenwerking tussen de gemeente, het (toeristisch) bedrijfsleven en toeristische marketingorganisaties. 3) Het CDA is er van overtuigd dat Kollumerland met de cultuurhistorie van Veenklooster goud in handen heeft. Dit vraagt van de gemeente een actieve houding wanneer ondernemers de positie van Veenklooster willen versterken. 4) De gemeente zal bij de ontwikkelingen op Ljeppershiem dan ook goed moeten luisteren naar het dorp en de recreatieve ondernemers in Westergeest. 5) In de beleving van het CDA is er op dit moment nog steeds onvoldoende aandacht voor camperovernachtingsmogelijkheden. Dit zal op passende wijze een plaats in de gemeente moeten krijgen. Dit alles in goed overleg met lokale recreatieve ondernemers.


27 van 34

3.3.5

Startende ondernemers Het CDA is van mening dat de gemeente juist in deze zware economische tijden moet onderzoeken wat de meerwaarde van een gemeentelijk bedrijvencentrum voor startende ondernemers

kan

zijn.

Het

samen

met

de

Kamer

van

Koophandel

ontwikkelde

begeleidingspakket voor startende ondernemers in Kollumerland geeft hieraan een goed impuls. Met deze maatregelen kan Kollumerland de springplank worden voor jonge ondernemers in Noordoost Friesland. De jaarlijks uit te reiken prijs voor de beste Ondernemer in Noord Oost Friesland vormt een belangrijke stimulans voor bestaande bedrijven om zichzelf te verbeteren en de regio te promoten. 3.3.6

Bedrijventerreinen & Winkelgebieden Wat het CDA betreft is het in deze tijd zaak de negatieve effecten van een krimpende economie zo beperkt mogelijk te houden. Dat betekent dat bij bestaande bedrijfsterreinen aandacht voor herbestemming en herstructurering moet zijn.

Regionale afstemming is

daarbij noodzakelijk. Bij de invulling van lege kavels op bedrijventerreinen zal de gemeente zich

moeten

inspannen

om

lokale,

regionale

en

zelfs

nog

breder

georiënteerde

ondernemers te verleiden zich in onze gemeente te vestigen. Maakindustrie is daarbij een stuwende sector.

Wonen en werken op een bedrijventerrein kan, maar moet zorgvuldig

worden ingepast. In de overige dorpen zal door de gemeente maatwerk moeten worden geleverd als het gaat om bedrijfsvestiging of -verplaatsing. Het CDA vindt dat de gemeente zich actief moet inzetten op het behouden en versterken van de bestaande winkelcentra. Nieuwe detailhandel dient zich te concentreren in de huidige gebieden. Het aantrekkelijk houden en maken van de bestaande winkelgebieden aanpakken door aandacht voor de cultuurhistorische elementen. Het belevend-winkelen moet gestimuleerd worden. Een goede bereikbaarheid door loop- en fietsroutes en daarmee samenhangend de parkeergelegenheid rond en in het gebied is daarvoor noodzakelijk. 3.3.7

Sociale zaken Landelijk staan de ontwikkelingen op het gebied van werk en inkomen niet stil. Via de zogenaamde decentralisaties (werk en inkomen, Participatie, WMO, Jeugdzorg) komt er een enorm taakveld op de gemeente af. Dit kan en moet alleen in de gezamenlijkheid met regiogemeenten opgepakt worden. Het CDA is van mening dat de gemeente waar het kan van maatwerk en beleidsvrijheid optimaal gebruik moet maken. Het CDA vindt het belangrijk dat er vooral ingezet wordt op werk of participatie door iedereen. Via diverse wetten en budgetten heeft de gemeente ruimte om zoveel mogelijk mensen aan werk of andere manieren van participatie te helpen. Een goede, integrale visie op participatiebeleid moet ontwikkeld worden. Hierin moet aan de orde komen hoe het participatiebudget zo goed mogelijk benut kan worden. De gemeente voert een actief beleid, waar werk boven inkomen staat. Voor degenen die niet in staat zijn te werken of mee te participeren moeten uitkeringen worden verstrekt, zodat er voor iedereen een minimuminkomen is.


28 van 34

3.3.8

Werk & Inkomen

1) In tijden van recessie moet ingespeeld worden op de toenemende werkloosheid. Ingezet moet worden op mensen die zo dicht mogelijk bij de arbeidsmarkt zitten. Voorkomen moet worden dat mensen doorstromen naar een uitkeringssituatie. 2) Degenen die kunnen werken, moeten zoveel mogelijk aan werk geholpen worden. Dit kan via het UWV-werkbedrijf, re-integratieprojecten, vrijwilligerswerk of andere projecten, waarbij doorstroming naar regulier werk het doel is. Belangrijk is echter daarbij de eigenverantwoordelijkheid van de werkzoekende. Hierbij is “inzetten voor een uitkering” volgens het CDA de juiste attitude. Wat het CDA betreft mogen jongeren en alleenstaande ouders extra steun verwachten bij begeleiding naar werk. 3) De gemeente en het UWV zorgen voor een integrale benadering. Waar nodig kan maatwerk worden toegepast. Het CDA staat voor het principe ‘één klant - één klantmanager’. 4) Inspelen op sociale en demografische ontwikkelen is noodzakelijk. Vergrijzing, ontgroening vragen om creatieve oplossingen m.b.t. het creëeren van werkgelegenheid. Samenwerking met het onderwijsveld en werkgevers vindt het CDA in dit verband belangrijk. De gemeente moet hierin de regierol hebben. 5) De sociale werkvoorziening biedt werk voor degenen die meer begeleiding nodig hebben en biedt kwetsbaren in de samenleving een kans om mee te doen. De gemeente heeft de plicht deze voorziening in stand te houden. Wel moet ingezet worden op zelfstandige, financieel gezonde bedrijven.


29 van 34

3.3.9

Armoede- & Minimabeleid

1) Armoede moet zo veel mogelijk bestreden worden. Voor mensen die langere tijd onder de minimumgrens moeten leven, moeten extra voorzieningen worden ingezet zoals de langdurigheidstoeslag. Het CDA staat achter het particuliere initiatief van een voedselbank in de gemeente. 2) Iedereen met een laag inkomen kan in aanmerking komen voor kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Groepen die al jaren onder de norm zitten moeten automatisch kwijtschelding krijgen.

“De broekriem aantrekken”

Voor ruim twee derde van de Nederlanders staat bezuinigen als

eerste

op

het

boodschappenlijstje. Kleding is de populairste bezuinigingspost, gevolgd door vakantie, vrije tijd en de dagelijkse boodschappen. Veel Nederlanders gaan op veel onderdelen

‘De

broekriem

aantrekken’.

3) Veel mensen raken mede door hun minimale inkomen in de schulden. Het CDA wil vroegtijdige signalering en aanpak hiervan via de schuldhulpverlening. Particuliere initiatieven vanuit kerken en andere maatschappelijke organisaties worden gestimuleerd.


30 van 34

3.4 Bestuur en Organisatie In onze visie maken we het mogelijk dat mensen voor elkaar zorgen en samen dingen ondernemen. Ons ideaal is een gemeente waarin zo veel mogelijk mensen zich thuis voelen en hun persoonlijke bijdrage leveren. Dat vraagt om een overheid die mensen ruimte geeft en aanspreekt op hun verantwoordelijkheid voor zichzelf en hun omgeving. Dat vraagt ook om nieuwe vormen van betrokkenheid van inwoners, een ondersteunende overheid en om zekerheid voor mensen die zich niet zelf kunnen redden. Wij geloven in de vitaliteit van de lokale samenleving. Mensen maken hun leefomgeving. 3.4.1

Een ondersteunende lokale overheid De gemeente is allereerst een ondersteuner van de eigen initiatieven en prioriteiten van mensen. In een betrokken samenleving nemen mensen met elkaar initiatieven om problemen op te pakken. De gemeentelijke overheid moet daarbij dienstbaar en betrouwbaar zijn en ruimte bieden aan die initiatieven. Ook als daarvoor eigen regels moeten wijken. In een steeds complexer wordende samenleving kunnen problemen alleen worden opgelost door samenwerking. Dat betekent dat onze gemeentebestuurders positief staan ten opzichte van nieuwe initiatieven. En het vraagt ook dat we inwoners actief uitnodigen om mee te denken en mee te doen. Ambtenaar staat in dienst van de burger en niet andersom. De burger in staat stellen haar bestaansdoelen te bereiken. Niet nee tenzij, maar ja mits. Niet vanuit de onmogelijkheden, maar vanuit mogelijkheden redeneren.

3.4.6

Goed beheer van beperkte middelen De

hoogte

van

de

gemeentelijke

uitgaven

en

investeringen vormt geen doel op zich. Ze dragen bij aan een maatschappelijk doel. We leven niet in de waan van de dag. Een financiële gezonde gemeente is uitgangspunt. We zorgen dus ook voor voldoende weerstandsvermogen. Waarbij we sparen voor gewenste investeringen. Een meerjarig sluitende begroting is daarbij nodig. Belangrijk kader is dat de gemeente redeneert vanuit de vraag welke investeringen tot haar kerntaak behoren. De gemeente neemt daarin een regisserende positie. Burgerinitiatieven faciliteren binnen de financiële grenzen. Bij belastingbeleid wel kijken naar gevolgen voor de totale belastingdruk van de burger. De omvang van ambtenaren moet afgestemd zijn op de kerntaken die we als gemeente stellen. Bij verbonden partijen wordt kritisch gekeken naar de begrotingen. Deze begrotingen dienen in verhouding te staan tot de begrotingen van de leden.


31 van 34

3.4.3

Dienstverlenend werken De dienstverlening en informatievoorziening moet snel en makkelijk toegankelijk zijn. Ontwikkeling van klantcontactcentrum om tot een kwalitatief goed communicerende gemeente te komen kan daarbij helpen. De gemeente past zich aan op de flexibele werktijden van mensen. Medewerkers leren flexibel te zijn. Mens volgt werk,

avond-

openstellingen, het werken op afspraak en het bezoeken van ouderen, die zelf niet naar de balie kunnen komen, zijn voorbeelden van klantgerichte dienstverlening voor alle inwoners. De burger houdt de keuze hoe hij of zij contact met de gemeente wil: internet, telefoon of contact aan de balie. Digitale informatie en dienstverlening van gemeenten moet makkelijk vindbaar zijn, ook voor mensen met een beperking. Melden van overlast moet plaats kunnen vinden via mobiele telefoons. Via apps kunnen inwoners ook geïnformeerd worden over zaken als het moment van ophalen van het huisvuil. Voor dit alles is een stevige ICTstructuur nodig welke we samen met buurgemeenten ontwikkelen en gebruiken. 3.4.2

In Plaatselijk Belangen investeren De gemeente dient een actief dorpenbeleid te voeren. De bestaande

Plaatselijke

gemeentebestuur.

Belangen

In

het

zijn

spreekbuis

kader

van

naar

het

gespreide

verantwoordelijkheid krijgen dorpsbesturen een eigen budget. Zij

PB

worden begeleid door een gemeentelijke dorpencoördinator. Bij een bestuurlijke fusie krijgt iedere wethouder een groep eigen dorpen toebedeeld. Lijnen dienen kort te zijn en relatief kleine zaken dienen met minder regels gemakkelijker realiseerbaar te zijn. 3.4.4

Bestuurlijke schaal en betrokken burgers CDA Kollumerland wil z.s.m. komen tot een fusie met de gemeenten Dantumadiel, Dongeradeel en Ferwerderadeel. Het maakt de organisatie sterker en er ontstaat ruimte voor specialismen en andere kwaliteit verhogende mogelijkheden. Het CDA staat voor een bestuur dat weet wat er leeft in de gemeenschap. We zijn dus voor een bestuur dat korte lijnen heeft met inwoners en vrijwilligers. Dat is ook bij samenwerking met andere gemeenten van groot belang.

3.4.5

Wel in geld uit te drukken Het grootste deel van de gemeentebegroting bestaat uit geld via de Rijksoverheid. Slechts een beperkt aandeel komt uit lokale heffingen en belastingen. In beide gevallen is er sprake van belastinggeld, opgebracht door de inwoners van de gemeente. We hebben de overtuiging dat we ook duurzaam moeten omgaan met de financiële middelen die voorhanden zijn. Nog veel nadrukkelijker in tijden van bezuinigingen. Uitgangspunten voor het financieel beleid van het CDA zijn: zorgvuldigheid, spaarzaamheid, transparantie en gematigde lokale lasten. Gemeentelijke financiën staan

onder grote druk vanwege

bezuinigingen van rijkswege. Dit komt doordat de gemeente meer taken toebedeeld krijgt, waarvoor ze niet volledig wordt gecompenseerd.


32 van 34

4.

CDA iets voor u…? Zoals in dit verkiezingsprogramma is beschreven, wil het CDA midden in de samenleving staan. Voor het CDA is dat een houding waar we enthousiast van worden en waar we u/jou graag in betrekken! Vindt u/jij het ook leuk om na te denken, te discussiëren en mee te praten over hoe we onze samenleving vorm willen en kunnen geven? Een hechte verenigingsband vinden wij belangrijk. Daarom organiseren we naast themabijeenkomsten ook bedrijfsbezoeken, excursies en/of een etentje. Heeft u en heb jij zin om mee te doen?

…Uw steun is van harte welkom! Voor contactgegevens kunt u op internet bij CDA Kollumerland terecht en voor meer informatie, voor een proeflidmaatschap, of om u aan te melden bij het CDA, gaat u naar CDA.NL. Mocht u vragen hebben, kunt u een e-mail sturen naar [email protected].

Wij zien uw aanmelding en stem op het

vol verwachting tegemoet!

Lieuwe Bijleveld, wethouder CDA Kollumerland sinds 01 augustus 2012


33 van 34

Ruimte voor aantekeningen


34 van 34

Vanuit de gemeenschap

Recommend Documents