‘VAN ZWEMMEN WORD IK VROLIJK’
2 JAAR FIER SPORTS ACADEMY
|1|
VOORWOORD
VERTROUWEN Als mij wordt gevraagd of ik de Fier Sports Academy een warm hart toedraag, is het antwoord niet moeilijk. Ja, natuurlijk! Ieder normaal denkend mens mag zijn ogen niet sluiten voor de serieuze problemen waarmee de meiden van de sports academy op veel te jonge leeftijd al te maken krijgen, ook al zijn deze problemen voor ons niet altijd gelijk zichtbaar. De Fier Sports Academy wordt mogelijk gemaakt door enthousiaste Leeuwarder sportclubs en een groep heel betrokken financiers. Bedankt, bedankt, bedankt!
Deze meiden en kids worden, op een leeftijd waarop ze zeer kwetsbaar zijn, met verschrikkelijke dingen geconfronteerd. Als de meiden met Fier in aanraking komen, zijn ze in ieder geval al op de goede weg en in goede handen. Ze worden op een fantastische manier bijgestaan in het proces van terugkeer in de maatschappij. Eén van de stappen in dit proces is werken aan het zelfvertrouwen. Heel belangrijk, want als je al geen vertrouwen hebt in jezelf, hoe kun je dat dan in anderen hebben? Door middel van sporten worden hierin kleine stapjes gezet. Ik denk niet dat ik iemand hoef uit te leggen hoeveel sport voor mij heeft betekend en wat het je kan brengen en leren. Sporten is, naast dat het gezond is voor lichaam en geest, een heel goede uitlaatklep. Gewoon even heerlijk dat koppie leegmaken. Even geen zorgen en narigheid.
|2|
Sport, alleen of in een groep, leert de meiden weer te vertrouwen. Niet alleen in en op anderen, maar vooral in zichzelf. Deze “Dappere Dames” zijn dat stukje soms een beetje vergeten of zelfs gewoon helemaal kwijt. Laat dit nou net dat stukje zijn wat ze misschien door sport weer terug kunnen vinden… Natuurlijk gaat dit niet allemaal één keer. Er is nog een heel lange weg af te leggen, maar met de Fier Sports Academy timmeren we met zijn allen hard aan die weg.
Mark de Vries Ambassadeur Fier Sports Academy P.s. Ik wil iedereen die zich heeft ingezet voor dit fantastische project hartelijk bedanken. Zonder julie medewerking was dit allemaal niet mogelijk geweest!
Mark is te zien in een filmpje over de Fier Sports Academy: Kijk op: www.fierfryslan.nl, klik ons YouTube-kanaal aan en selecteer daar het filmpje over de Fier Sports Academy.
‘IK VIND DIT ZÓ HEERLIJK! ALSOF IK WEER LEEF!’ MURIËL (17) - SLACHTOFFER LOVERBOY
‘IK HEB HELEMAAL NERGENS AAN GEDACHT!’
FIER FRYSLÂN START EIGEN SPORTS ACADEMY Leeuwarden, 9 maart 2011 - Fier Fryslân heeft een eigen Sports Academy opgezet voor meiden die op de vlucht zijn voor geweld. Meiden die in de veilige opvang voorziening van Fier verblijven krijgen middels dit programma de kans om in reguliere sportclubs te sporten. Het doel: de meiden een gezonde basis geven om hun leven weer op te pakken.
LAYLA (15) - SLACHTOFFER EERGERELATEERD GEWELD Het begon allemaal met twee bovenstaande uitspraken. Ze zijn gedaan na een partijtje voetbal met wat dames van voetbalclub Blauw Wit ’34. Gewoon leuk, een keer met elkaar voetballen. Dát was het idee. Maar de uitspraken van Muriël en Layla zetten ons aan het denken: hier moeten we méér mee. En dat hebben we gedaan. We schreven plannen, kregen financiering en maakten daarmee de stap naar een heuse sports academy. Inmiddels zijn we twee jaar verder en hebben we al vele meiden uit de veilige opvang aan het sporten gekregen. Nu zo’n 120 stuks. Er is een grote club die voetbalt, er zijn wat boksers, een groepje zwemsters, twee basketbalsters,
|4|
turnsters, badmintonsters, streetdancers en noem maar op. Ook leuk: we hebben een heuse ballerina. Sport werkt. Dat wisten we eigenlijk al, maar sinds de oprichting van de Fier Sports Academy zien we de levende bewijzen. Onze meiden dansen in de sportschool, maken schijn bewegingen op het veld, scoren dat belangrijke punt. Ze creëren, samen met teamgenoten, hun eigen succesverhaal. Ze doen weer mee, maken plezier, denken even niet aan dat afschuwelijke verleden. Op het sportveld zijn ze die jonge, gezonde meiden die ze horen te zijn. Ze groeien. Prachtig om te zien wat dat allemaal voor moois oplevert. Voorbeelden? Die zijn er genoeg! Zoey
heeft al drie zwemdiploma’s gehaald en gaat gretig door bij de reddingsbrigade. Vicky mag een groep hoger turnen omdat ze het zo goed doet. Sanne basketbalt fantastisch en Eline heeft net haar eerste voetbalfeestje gehad. En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Stuk voor stuk doen onze meiden het goed en stuk voor stuk hebben ze baat bij de factor sport in hun leven. Want: hoeveel zelfvertrouwen geeft het als je eerder niet kon zwemmen en na een half jaar al je A-diploma hebt? Hoeveel energie geeft het je als je ineens een dubbele flikflak maakt? Hoe leeg kun je je hoofd maken tijdens de basketbal wedstrijden op zaterdag en hoeveel lol heb je met je teamgenoten tijdens een themafeest? De antwoorden spreken voor zich…
We zijn trots op onze meiden. Dat ze het aan durven, dat ze het doen. Dat ze op het fietsje stappen en richting de sportschool gaan. Dat ze in hun eentje een nieuw team binnenstappen, met een rugzak vol nare bagage. Dat ze het weer aandurven om contact te maken, ook al zijn ze nog zo teleurgesteld in mensen. Dat ze voorzichtig weer de stap maken naar een mooie toekomst. Onze meiden zijn moedig. En daarom richten we onze laatste woorden aan hen: We zijn hartstikke trots op jullie! Annemarie van Rijn en Ellen de Ruiter Projectleiders Fier Sports Academy December 2012
|5|
VICKY (15) - TURNEN
‘ALS IK BOOS BEN, MAAK IK GEWOON HEEL VEEL SPRONGEN ACHTER ELKAAR’ ‘Ik heb in veel pleeggezinnen, groepen en gezinshuizen gewoond. Daardoor heb ik nooit een vaste omgeving gehad. Ik stoot mensen af omdat ik bang ben dat ze me toch weer in de steek laten. En het is voor mij moeilijk om mensen te vertrouwen. Contacten onderhouden kan ik niet goed, want ik kan me niet hechten. Nu ik bij Fier ben, gaat het beter met me. Ze zeggen dat ik moet volhouden en dat het goed komt, maar ‘We houden contact’ vind ik nog altijd moeilijk om te geloven. Toch krijg ik er steeds wat meer vertrouwen in. Ik wilde heel graag turnen, want dat heb ik vroeger ook gedaan. Gelukkig kon ik het nu weer oppakken.
zijn. Na iedere training voel ik me opgelucht, alsof ik met een schone lei kan beginnen. Het geeft me echt afleiding. Een blokje wandelen lost voor mij niets op, turnen helpt veel beter als ik boos of verdrietig ben. Zonder sport zou ik het moeilijk krijgen, denk ik. Ik ben namelijk dol op sport. Ik heb er heel veel aan, want ik leer veel en ik kan me lekker uitleven. Ik weet nu dat ik niet alles perfect hoef te doen. Fouten maken mag. En ik kan mezelf zijn. Ik hoef me niet anders voor te doen. Ik krijg van niemand commentaar op wie ik ben. Iedereen accepteert elkaar. Mijn trainster Chantal zegt altijd: ‘we lachen hier niemand uit’. Dat is goed, want daardoor vind ik het niet erg om fouten te maken. Chantal behandelt iedereen gelijk en dat is fijn.
Bij turnen maakt het niet uit hoe je je voelt. Je kunt je altijd uitleven. Als ik boos ben, maak ik gewoon heel veel sprongen achter elkaar. Als ik me rustig voel, doe ik oefeningen die ook rustig
Op de training doen we veel oefeningen en veel sprongen. Eerst dacht ik: dat kan ik allemaal nooit, maar toen ik het eenmaal probeerde, viel het wel mee. Ik leer steeds meer. Wat ik allemaal
|6|
kan? Een flikflak, arabier-flikflak, dubbele radslag, arabier achteruit, salto, driedubbele salto en de barani. Ik wil nog veel beter worden. Misschien dat ik ooit nog eens aan wedstrijden mee kan doen, maar dat hoeft niet per se. Ik wil gewoon lekker blijven trainen. Onze groep is heel gezellig. We hebben de grootste lol; het hoeft gelukkig niet altijd serieus te zijn. Nee, ik vertel mijn teamgenootjes niet alles over mezelf. Dat hoeft ook niet. Ze willen van alles weten. Waar ik woon, op welke school ik zit, hoeveel broertjes en zusjes ik heb… Dat vind ik wel eens lastig, maar ik vertel gewoon de waarheid. Ik ben niet trots op mijn situatie, maar ik schaam me er ook niet voor.’
|7|
DE FIER SPORTS ACADEMY IN HET KORT Jonge meiden, vrouwen en kinderen die het slachtoffer zijn van geweld krijgen de kans om op diverse manieren te sporten. De eerste tien weken van hun verblijf bij Fier volgen ze movemementtherapy, een intern sport programma dat zich richt op conditie en beweging. Na tien weken mogen de meiden hun eigen sport uitzoeken. Ze worden geplaatst bij een club naar keuze.
DE DOELGROEP De Fier Sports Academy richt zich op de cliënten van de beschermde opvangvoorzieningen van Fier. Het gaat om slachtoffers van: loverboys, huiselijk geweld en eergerelateerd geweld. Deze kinderen, meiden en vrouwen - in de leeftijd van 6-35 jaar - zijn afkomstig uit heel Nederland en verblijven in de volgende opvangvoorzieningen: Asja: voor meiden die gedwongen in de prosti tutie hebben gewerkt of daar risico in lopen Zahir: voor meiden die bedreigd worden door hun eigen familie Metta: voor meiden met ernstige trauma’s of dubbele diagnoseproblematiek Gaja: beschermd wonen, voor meiden na een residentiële of klinische opname Blijf: voor vrouwen vanaf 18 jaar (en hun kinderen) die op de vlucht zijn voor geweld
|8|
DOELSTELLING De Fier Sports Academy geeft slachtoffers van geweld een gezonde basis om hun leven weer op te pakken. Dit betekent: een fitter lichaam een gezondere geest weer meedoen met de samenleving sociale contacten leggen je sterk en vrij voelen meer zelfvertrouwen en eigenwaarde
‘Door te sporten raak je negatieve energie kwijt en sla je positieve energie op. Je wordt er sterk van. Helemaal als je jezelf ziet groeien. Ik zie dat de meiden die bij ons sporten er veel plezier aan beleven. Ze komen bij ons binnen met de kin omlaag, maar je ziet ze na verloop van tijd veranderen. De koppies gaan omhoog. En daar doen we het uiteindelijk voor.’ Piet Roozendaal - Boksschool Frysia
WAAROM SPORT? Sport heeft meerdere belangrijke functies; dat is door de jaren heen talloze keren onderzocht en bewezen. Gezien de situatie en de achtergronden van slachtoffers van geweld is sporten een prachtige methode tot herstel. Met de Fier Sports Academy verhogen we de kwaliteit van leven op drie essentiële gebieden: GEESTELIJK: Bijna 100% van de slachtoffers heeft psychische problemen. Ze lijden aan bijvoorbeeld angststoornissen, depressies, wantrouwen, onverwerkte trauma’s, hechtings problematiek, concentratieproblemen, uitings problematiek, teruggetrokken gedrag en slechte prestaties op school of werk. Uit onderzoek is gebleken dat mensen met een psychische stoornis sneller herstellen als ze sporten. Door te sporten maak je bepaalde stofjes in je
hersenen aan die trauma’s helpen bestrijden. Daarnaast: sporten versterkt je ego, je zelf vertrouwen! SOCIAAL: De meiden, vrouwen en kinderen die in de opvang verblijven, leiden een anoniem bestaan. Ze wonen in een beschermde opvang, kennen beperkte vrijheden en zijn ver weg van hun oude, bekende omgeving. Sommigen hebben familie en vrienden moeten loslaten; allemaal voor hun eigen veiligheid. Opnieuw beginnen in een stad waar je niemand kent, valt niet mee. De Fier Sports Academy is een prachtige manier om nieuwe contacten op te doen! LICHAMELIJK: Veel slachtoffers van geweld hebben een vertekend beeld van hun eigen lichaam (o.a. door seksueel misbruik en mis
handeling). Door te sporten werken ze aan hun eigen lichaamsbesef- en beleving. Daarnaast: het lichaam van veel cliënten verandert vanaf het moment dat ze in de opvang wonen. Ze kampen met gewichtstoename, onder meer door weinig beweging en het zogenoemde emotie-eten. Sporten helpt hen het lichaam gezond te houden.
SPORT = ONDERDEEL VAN DE BEHANDELING Sport is onderdeel van de behandeling van Fier. Ieder meisje dat in de opvang van Fier komt, sport minimaal eens per week. Daarnaast volgen de meiden weer baarheidtraining in de vorm van TaekwonDo en nemen ze deel aan psychomotore therapie (lichaamsgerichte therapie).
|9|
JEUGDPSYCHIATER ALFONS CRIJNEN:
‘MET SPORT KUN JE ANGSTEN OVERWINNEN’ Stress en uitputting; veel jonge cliënten die bij Fier binnenkomen hebben er last van. Ze hebben bovendien vaak depressieve klachten en zijn enorm bezig om alles wat ze hebben meegemaakt onder controle te houden. Sporten kan ze helpen om de accu weer op te laden en om stress en frustraties kwijt te raken, zegt jeugdpsychiater van Fier Alfons Crijnen. En daarom is hij groot voorstander van de Fier Sports Academy. ‘Sporten kan helpen om alles wat verstoord is in je lijf weer normaler te maken’, vertelt Alfons. ‘Dit is wetenschappelijk bewezen. In je lijf worden tijdens het sporten bovendien stoffen vrijgemaakt die zorgen dat je stemming verbetert. En dat is wat we hier heel duidelijk merken. Tijdens mijn gesprekken met de meiden vraag ik naar hun sportervaringen. Ze voelen zich na afloop prettiger, zeggen ze. Daar zit al enorm veel winst. Driekwart jaar geleden kwam hier een meisje binnen dat ontzettend veel dissocieerde, ze vluchtte weg in haar eigen wereld en er was maar
| 10 |
moeilijk contact met haar te maken. Nu is ze veel sterker, ze dissocieert nog maar zelden. Dit heeft te maken met een combinatie van factoren, maar een belangrijke factor is het sporten geweest; ze voetbalt, zwemt en danst. Ik zie voor sport een grote rol binnen Fier. Hoe meer we op natuurlijke manier voor onze cliënten kunnen doen, hoe beter. We willen zo weinig mogelijk medicatie geven, zoveel mogelijk gezonde dingen doen. Moderne psychiatrie heet dat: op het gezonde deel van de patiënt gaan zitten. We kijken daarbij heel gericht naar elementen in behandelprogramma’s waarvan is aangetoond dat het werkt. Zoals sporten. In het Chadwick Centre in San Diego - waar we onlangs nog op bezoek zijn geweest - surfen ze met de meiden. Dat lukt hier niet, maar we zoeken naar mogelijkheden die hier passen. De clubparticipatie, waarop een groot deel van de Fier Sports Academy is gestoeld, is daarvan een mooi voorbeeld. Extra waarde daarvan is dat de meiden met andere mensen in aanraking komen en daardoor nieuwe contacten leggen.’
| 11 |
NANCY (17) - BOKSEN
‘NA IEDERE TRAINING VOEL IK ME OPGELUCHT’
‘Mijn vader is Egyptisch, m’n moeder Neder landse. Op mijn veertiende gingen we op vakantie naar Egypte, maar ik mocht niet meer mee terug naar Nederland. Mijn vader vond dat ik niet genoeg zijn regels volgde, dus liet hij me achter. Ik moest daar blijven bij een tante en dat was heel moeilijk voor me. Continu werd ik in de gaten gehouden, ik kon nergens naartoe. Toen ik na 2,5 jaar op vakantie naar Nederland mocht, ben ik gevlucht. Uiteindelijk kwam ik bij Fier terecht, dat is nu zo’n half jaar geleden. Het gaat nu goed met me. Als jong meisje wilde ik al boksen, maar dat mocht nooit omdat ik een meisje was. Toen ik bij Fier wel mocht boksen, dacht ik: dit is mijn kans. De eerste training vond ik heel spannend, want ik heb moeite met nieuwe situaties. Gelukkig was mijn mentor met me mee, en waren ze bij de boksschool gelijk heel aardig voor me. Nu ben
| 12 |
ik gewend geraakt en vind ik het niet spannend meer. Het gaat heel goed. Ik vind het erg leuk en kan m’n agressie en frustratie er in kwijt. Er zit echt techniek in; je slaat niet zomaar een beetje in het rond. Als eerste leer je jezelf te beschermen. Dat vind ik wel fijn. Het geeft me meer zelfvertrouwen. Thuis werd ik bijna nooit geslagen, maar toch… Mijn conditie was heel erg slecht toen ik hier kwam, dus toen ik bij Fier aan de movement lessen moest meedoen, kon ik helemaal niet goed rennen. Nu is mijn conditie veel beter, dat merk ik ook tijdens de bokstrainingen. In het begin was ik heel erg moe, nu hou ik steeds meer vol. Daar ben ik trots op. Hard trainen vind ik niet erg, want na de tijd voel je dan tenminste dat je ergens moeite voor hebt gedaan. Het leukste vind ik het als je met z’n tweeën bij elkaar moet staan en elkaar in de handen moet
slaan. Dan beweeg je echt en moet je stevig staan, je handen voor je gezicht. In het begin moest ik er nog heel erg bij nadenken, nu gaat het automatisch. Ik ben goed in stoten en mezelf beschermen. Het sparren kan nog beter. Na de training voel ik me altijd heel erg goed. Soms heb ik geen zin om te gaan, maar als ik dan toch ben geweest, ben ik zo blij. Alles is er even uit. Ik kan m’n agressie kwijt, ik voel me opgelucht na iedere training. Ik ben lekker bezig, ga naar buiten, zie andere mensen en ben in een andere omgeving. Het is fijn om even in m’n eentje, zonder de groep, ergens anders te zijn. Dat er ook mannen meetrainen, vind ik niet erg. Ze geven me allemaal goeie tips. En ja, ik heb heus wel eens per ongeluk een klap op m’n neus gehad, maar dat hoort er nu eenmaal bij. Boksen is een stoere sport, maar ik ben niet alleen maar stoer hoor. Ik doe ook nog gewoon hakjes en een jurkje aan.’
| 13 |
MOVEMENT
NAAR EEN SPORTCLUB
Voordat de meiden naar een sportclub worden verwezen, volgen ze tien weken lang movement therapy. Deze beweegvorm laat de meiden kennismaken met bewegen. Na jarenlange stress is een meisje vaak vermoeid en depressief en is het lichaam weinig gewend. Door middel van gedoceerde beweging is een opwaartse spiraal mogelijk. Fier heeft hiervoor ‘movement’ ontwikkeld; een combinatie van conditiewerk in de vorm van een hardloopschema - en spel. Movement bereidt de meiden voor op hun vervolgsport: ze hebben al enige conditie, de spieren zijn wat gewend en dat geeft dus minder kans op blessures. Kortom: de meiden worden via movement weer geactiveerd.
Na het afronden van de movementserie worden de meiden geplaatst bij een sportclub uit de regio. Hierbij kijken we naar hun interesses, passies en de capaciteiten. Fier heeft voor dit project de samenwerking gezocht met sportclubs uit de stad. Deze clubs nemen de meiden op als ‘normale’ sporters en geven, als dat nodig is, wat extra begeleiding. Hierin biedt Fier onder steuning. De trainers en de medespelers zijn géén hulpverleners. In dit programma laten we de sport en het teamgebeuren voor zichzelf werken. Belangrijk is dat het accent tijdens het sporten ligt op het plezier en de mogelijkheden van de meiden, niet op hun speciale situatie.
Movement richt zich op: verbetering van lichamelijke en psychische klachten het leren omgaan met uitdagende situaties het vergroten van zelfvertrouwen meer balans vinden tussen inspanning en ontspanning meer rust in je hoofd gezonde daginvulling verbeteren van het dag- en nachtritme activering en empowerment
WAAROM LATEN WE ONZE MEIDEN BIJ REGULIERE SPORTCLUBS SPORTEN?
| 14 |
De meiden moeten de deur uit. Ze verblijven 24 uur per dag in de opvang. Daar leven ze samen in een groep met meiden met ieder hun eigen problemen. Het is goed voor ze om zo nu en dan deze setting te kunnen verlaten. Even niet met je problematiek bezig zijn, maar met je gezonde ik. De meiden doen bovendien nieuwe en gezonde contacten op door naar een reguliere sportclub te gaan. Ze ontmoeten nieuwe mensen, maken
HARDLOPEN = GOED Hardlopen is bewezen goed voor getraumatiseerde mensen. Door hard te lopen, maken de hersenen bepaalde stoffen aan die een positieve uitwerking hebben op het trauma en het zelfs verminderen. Daarnaast is hardlopen een mooie manier om gedoceerd te beginnen met sporten.
vrienden, worden uitgenodigd voor feestjes. Kortom: ze werken aan een leven buiten de opvang. Deze stap is erg belangrijk en maakt de terugkeer naar de maatschappij makkelijker.
WINST VOOR DE SPORTCLUBS Sportclubs hebben een maatschappelijke betrokkenheid. Een verantwoordelijkheid zelfs. Participeren in dit project betekent dat ze deze verantwoordelijkheid ook daadwerkelijk nemen. Het is voor de betrokken teamspelers en de trainers bovendien erg leerzaam om iemand uit de anonieme opvang te ontmoeten en te leren kennen. De problematiek wordt bespreekbaar gemaakt en blijft geen ‘ver van m’n bed show’.
| 15 |
MOVEMENTLERAAR JAN VAN DER MEIJ:
‘ALLES DRAAIT OM COMPLIMENTEN’ ‘Veel meiden die in de opvang verblijven hebben nog nooit gesport. Hun lijf is vaak niets gewend en dan moeten ze ineens een half uur gaan rennen. Dat valt ze tegen. Ze proberen uit, zoeken grenzen. Proberen aan hun hardloopschema te ontkomen en zeuren over spierpijn. Maar ik ben er heel duidelijk in: hardlopen doen we, hoe dan ook. En heb ik eenmaal uitgelegd waarom juist dát onderdeel zo belangrijk voor ze is, dan snappen ze het wel. Na afloop van iedere les vullen de meiden een logboekje in. Dit geeft zicht op hun stemming, gevoelens vóór en na het sporten. Op die manier krijgen we zicht op het effect van sport. Voor ons een indicatie: brengt het wat teweeg of niet? We registreren zodat we kunnen rapporteren over de effecten. Voor mij is dat natuurlijk niet alleen op papier terug te zien. Ik zie ook heel duidelijk in de praktijk wat een movementles met de meiden doet. Dan stappen ze bijvoorbeeld binnen met een boos gezicht om vervolgens na de les lachend
| 16 |
weer de deur uit te gaan. Dat vind ik prachtig om te zien. De meiden merken zelf trouwens ook dat ze er beter van worden. Ze voelen zich prettiger, voldaan, uitgedaagd. Hun lichaam is op een positieve manier aan het werk. Ze leven naar die uurtjes toe: ze zijn vaak blij dat ze aan de slag kunnen. Even los van al hun problemen. Ik vul de trainingen op een luchtige manier in. Er moet humor inzitten. Het moet leuk blijven, een grapje op z’n tijd moet kunnen. Ik wil het niet al te wetenschappelijk benaderen, het niet neerzetten als psychomotore therapie. Het gaat erom dat ze een leuk uur aan sport beleven. Sport moet een positieve ervaring voor ze worden. Alleen op die manier motiveert het om ermee door te gaan. Wat ik zie, rapporteer ik. En dat wordt weer besproken met de begeleiders van de meiden. Sport maakt emoties los. Het laat heel erg zien wie je bent. Teruggetrokken of juist fanatiek. Fel. Rustig… Dit laat ook zien hoe ver je in het dagelijks leven bent en die koppeling maak ik samen met de begeleiders.
Voor mij is het ’t leukst dat ik ze blij kan maken. Met een simpele oefening kan ik de stemming van de meiden beïnvloeden. Dat is mooi. Maken ze een doelpunt, dan doet dat zichtbaar iets met ze. Veel meiden denken dat ze het toch niet kunnen, terwijl ze er ondertussen wel op hopen. Als je tijdens zo’n sportles kunt laten zien dat ze het wel degelijk in zich hebben, is dat een hele stap vooruit. Het is daarom belangrijk om voor ieder meisje zoveel mogelijk succeservaringen te creëren. Iedereen moet op z’n eigen niveau kunnen meedoen. Lukt het rennen even niet? Ga dan maar wandelen, maar blijf niet stilstaan. Ben je geen topscorer? Blijf dan maar vlak bij de goal in de buurt, dan scoor je vanzelf. Als trainer kun je veel doen door de activiteit op ieders niveau aan te passen. En door complimentjes te geven natuurlijk. Alles draait om complimenten. Dat helpt. Je ziet ze groeien.’
| 17 |
SANNE (20) - BASKETBAL
‘SPORT GEEFT ME HOOP’ ‘Toen ik op m’n veertiende het huis uit ging, ging het gelijk mis. Ik liet me meeslepen door spannende dingen, net zolang totdat ik er niet meer uit kwam. Ik had een fout vriendje, leefde op straat en was zwanger van m’n tweede kindje. Ook was ik verslaafd aan cocaïne. Op een gegeven moment kon ik niet meer. Ik was op. Het ging niet goed met me en ik wist dat het niet veel langer moest duren. Ik vluchtte van m’n vriend en kwam uiteindelijk bij Fier terecht. Vroeger had ik een heel sportief leven. Skiën, paardrijden, judo, basketbal, kickboksen; ik heb van alles gedaan. In de sport kon ik mijn emotie en mijn agressie kwijt, het hielp me om alles in goede banen te leiden. Dat miste ik nu, ik had al jaren niets gedaan. Gelukkig kreeg ik bij Fier weer de kans om te sporten.
| 18 |
Mijn eerste basketbaltraining was geweldig. Van te voren vond ik het heel eng. Want hoe zat het met m’n conditie? En hoe zou mijn lichaam reageren? Ik was verslaafd geweest, had twee kinderen gekregen en op straat geleefd. Maar ik ben anderhalf uur lang keihard aan het sporten gegaan, ik heb me helemaal uitgeleefd die avond. En ik vond het fantastisch! Toen ik thuis kwam, leek het alsof ik in de hemel was. Ik voelde me zo ontzettend goed. Sport was voor mij altijd gekoppeld aan het goeie leven, en dat goeie leven kreeg ik nu weer een beetje terug. Ik kreeg ook heel mooie reacties van anderen. Dat ik er zo goed uitzag. Mijn team heeft me vanaf de eerste mintuut geaccepteerd. Maar toen ze vragen begonnen te stellen, vond ik dat wel even moeilijk. Ze willen toch weten waar je vandaan komt, waar je woont. Ik heb mijn situatie een beetje uitgelegd en verteld dat ik in een opvang woon. Ze leven met me mee, begrijpen het als ik er een keer niet ben en steunen me als dat nodig is. Het mooie is dat ze me overal bij betrekken. Het is net een
huwelijk; je jankt met elkaar, lacht met elkaar, bent boos, moet vertrouwen hebben en kunnen samenwerken. Dat is mooi om te zien. En we zijn fanatiek hè. Sporten is sporten, niet ouwehoeren. Als we spelen, willen we winnen. Kletsen doen we na de tijd wel weer. En als we winnen is er appeltaart. Ik heb moeilijke momenten gehad, soms nog wel. Het besef komt nu: wat heb ik gedaan? Hoe diep heb ik gezeten? Ik dacht niet na, deed alles op instinct. Het was iedere dag een overlevingsstrijd. Nu, bijna een jaar later, gaat het heel erg goed met me. Ik voel me sterk. Toen ik bij Fier binnen kwam, was ik geen vrouw van emoties, het interesseerde me allemaal niets. Nu wil ik weer vechten voor m’n leven, en sport helpt me daarbij. Als ik sport, heb ik het gevoel van: geef niet op, het komt wel goed. Sporten geeft me zelf vertrouwen. Zie je, ik kan het wél. En het geeft me hoop. Hoop op dat goeie leven van vroeger.’
| 19 |
AANGESLOTEN SPORTCLUBS CLUB LBC Leeuwarder Badminton Club Blauw Wit ‘34 LAC Frisia MKV BV De groene ster Handbalvereniging Stiens GVL KNKV ORCA Lionitas Boksclub Frisia Balletschool Leeuwarden IRC leeuwarden Sportschool Ursus VCL Urban Raw Schaatsschool Eleven Salsaschool Salsanna BV Sport Anky Zwemmen Raymond Snel TTV Ready
| 20 |
SPORT Badminton Voetbal Voetbal Voetbal Basketbal Handbal Gymnastiek/turnen Korfbal zwemmen Atletiek Boksen Ballet Judo Fitness, Zumba Volleybal Hiphop/streetdance Schaatsen/Skeeleren Salsadansen Zwemles diploma ABC Moeder/kind zwemmen Kickboksen Tafeltennis
Hallo Ellen, Ik ben Lisa de Vries die bij Sanne in het basketbalteam zit. En ik wil haar graag uitnodigen voor mijn verjaardagsfeestje. Alle meiden van het team komen ook. Het is op zaterdagavond 15-10-2011, vanaf 21.00 uur is Sanne welkom.
VEILIGHEID
TRAIN-DE-TRAINER
Veiligheid is een zeer belangrijk element als het gaat om meiden die in een beschermde opvang verblijven. De meiden worden er zelf continu op gewezen en in getraind. Fier werkt met de codes groen, oranje en rood die weergeven hoe het met de veiligheid van een meisje is gesteld. De meiden worden door de politie gescreend op hun veiligheid. Een meisje met code rood is onveilig en zal daarom nooit worden geplaatst bij een externe sportclub. Pas als een meisje veilig genoeg is, mag ze naar ‘buiten’ om te sporten.
Speciaal voor dit project heeft de FSA een train-de-trainer programma ontwikkeld. Dit in samenwerking met een sportpsycholoog. De clubtrainers die een meisje van Fier onder hun hoede krijgen, nemen deel aan deze training.
De trainers, coaches, leiders en medespeelsters worden vooraf goed geïnformeerd over de do’s and don’ts. (Geen foto’s publiceren waarop een Fier-meisje staat, bijvoorbeeld.) Ook worden trainers op de hoogte gehouden van de ont wikkelingen rondom de meiden, als dat nodig is kunnen ze contact opnemen met de mentoren de begeleiders - van de meiden.
De training bestaat uit twee delen: De meiden: wie zijn de meiden van Fier? Hoe ziet hun leven er uit? Wat zijn zaken waarop je als coach moet letten? Hoe zit het met de veiligheid? Welke afspraken kunnen we maken? Sportpsychologie: motivatie en zelfvertrouwen. Hoe zorg je als coach voor een klimaat waarin iedereen zichzelf durft te zijn en durft te leren? Richt je je op het leveren van prestaties of op het proces? En wat zijn de gevolgen van beide? Hoe zorg je ervoor dat de meiden op een constructieve manier omgaan met tegenslag en blijven doorzetten? Wat is opbouwend voor het zelfvertrouwen en wat is juist niet handig?
Met Vriendelijke Groet, Lisa de Vries
| 21 |
TAEKWON–DO & PMT Zoals gezegd is sport onderdeel van de behandeling bij Fier. Niet alleen sporten de meiden bij een externe sportclub, ook bewegen ze binnen de instelling. Ze volgen lessen in Taekwon-Do en Psychomotore therapie. De Taekwon-Do trainingen bij Fier zijn er enerzijds op gericht om de meiden op een sportieve, leuke en energieke manier het vertrouwen in hun eigen kracht en kunnen terug te geven, anderzijds om ze te laten nadenken over de vijf basiswaarden van TaekwonDo, de tenets: hoffelijkheid, zelfbeheersing, doorzettingsvermogen, integriteit en onover winnelijkheid van geest. Psychomotore therapie (PMT) is een nonverbale behandelvorm waarbij de nadruk ligt op lichaamservaring en beweging. Door middel van activiteiten, spelsituaties en ontspannings oefeningen leren de meiden grenzen te herkennen, verkennen en erkennen. Daarnaast wordt ingezet op emotieregulatie, zelfbeeld, vertrouwen en ontspanning.
| 22 |
SPORTPSYCHOLOOG JUDITH UPMEIJER:
‘HET GAAT OM ZELFVERTROUWEN EN VERTROUWEN IN ANDEREN’ ‘Enthousiasme en daaruit voortvloeiend gedrevenheid. Dat is wat mij opviel na de eerste contacten in het kader van de Fier Sports Academy. Het werkte aanstekelijk en maakte dat ik me graag wilde aansluiten bij dit project. Als sportpsycholoog ben ik gespecialiseerd in hoe sporters een optimale prestatietoestand kunnen bereiken. Wat is nodig om de kwaliteiten die een sporter in zich heeft eruit te laten komen op de juiste momenten? Ook wat betreft de meiden die deelnemen aan de Fier Sports Academy is het van belang om na te denken over wat zij nodig hebben om optimaal te presteren. Het gaat hierbij niet direct om het neerzetten van topprestaties, maar in eerste instantie om zaken als zelfvertrouwen en vertrouwen in anderen, omgaan met tegenslagen of realistische verwachtingen. Daarnaast is het zo dat de meiden die aan dit project deelnemen veel hebben meegemaakt. Deze achtergrond dient, tot op zekere hoogte, meegenomen te worden in het antwoord op de vraag; hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze meiden een zo optimaal mogelijke sportprestatie beleven? Trainers en coaches zijn hierin onmisbaar. Zij creëren het klimaat waarbinnen de meiden sporten, waarin zij contacten leggen met onbekenden en met tegenslagen worden geconfronteerd.’
SPORTPSYCHOLOOG De sportpsycholoog die voor de Fier Sports Academy wordt ingezet is gespecialiseerd in klinische sportpsychologie. Deze vorm van sportpsychologie is gericht op sporters met trauma’s of gedrag- of ontwikkelingsstoornissen.
| 23 |
LARISSA (16) - KORFBAL
‘ALS IK KORFBAL BEN IK EVEN NIET IN DE PROBLEMEN’ ‘Ik ben misbruikt door m’n vader en daar door kon ik niet meer thuis wonen. Sinds tien maanden woon ik bij Fier. Het gaat goed met me, ik ben op m’n plek. Ik weet nu beter hoe ik met dingen moet omgaan. Fijn is dat ik sinds vier maanden op korfbal zit. Ik wilde die sport graag doen om wat je allemaal kunt leren. Techniek en zo. Balcontrole. In het begin kreeg ik de bal maar niet in de korf, maar nu lukt het me wel. Het is allemaal best moeilijk, je moet op van alles letten: de bal, de personen om je heen, de techniek, communicatie. Iedereen riep maar steeds ‘los’, ‘achter’ en ‘voor’ en in het begin dacht ik: waar gáát dit over? Nu weet ik dat soort dingen wel. De groep is erg leuk en gezellig. Ik heb iedereen al wat beter leren kennen, maar in het begin vond ik het heel spannend, gelukkig was ik al gauw gewend. Ik vertel niet alles over mezelf, maar
| 24 |
mijn teamgenoten weten wel dat ik bij Fier woon en hoe het er werkt. Wat ik fijn vind, is dat ze me lekker normaal behandelen. Ze accepteren me en betrekken me overal bij. Ze nodigen me voor van alles uit. Met kerst heb ik meegedaan aan de oliebollenverkoop langs de deuren. Dat was heel leuk, ook omdat ik toen eens wat langer met m’n teamgenootje kon praten. Ik train nu twee keer per week. Wedstrijden doe ik niet, maar dat komt wel. Ik ben nu nog aan het oefenen. Dat vind ik eerst wel voldoende. Ik ga wel bijna alle wedstrijden mee om te kijken. Dan ben ik ook bij de voorbespreking, want daar kan ik wat van leren. Tijdens de wedstrijd zit ik lekker te kletsen met de wissel. En natuurlijk kijken we naar onze teamgenoten. Iedere keer als ik ben geweest, voel ik me goed. Het voelt echt als een opkikkertje voor me. Eindelijk ben ik van de groep af, heb ik even rust.
Ik ben graag in de buitenwereld. Als ik korfbal, ben ik even niet in de problemen. Daar kan ik kracht uit halen. Ik gooi alles er lekker uit, op een normale manier. Het mooiste wat ik heb geleerd? Mijn grenzen aangeven. Je staat bij korfbal heel dicht op elkaar. In het begin gooide ik de bal heel snel weg als er een jongen op me afkwam. Ik was bang dat ze te dicht bij me zouden komen. Samen met een jongen uit mijn team heb ik toen geoefend. Hij kwam eerst heel rustig op me aflopen en daarna steeds iets sneller. Uiteindelijk kon ik kalm blijven en de bal rustig afspelen. Dat heeft me heel erg geholpen. Hij is zelfs mijn maatje geworden. En dat is ook goed voor me, dat ik nu contacten heb in de buitenwereld. De vrienden die ik thuis had, waren vluchtvrienden. Ik zocht ze op om maar niet thuis te hoeven zijn. Nu kan ik contact maken met anderen omdat het leuk is, niet omdat ik hoef te vluchten.’
| 25 |
FIER-VOETBALTEAM & VOETBALSCHOOL Voetbal neemt een speciaal plekje in binnen de FSA. Fier heeft een eigen voetbalteam en een eigen Voetbalschool. Het voetbalteam is bedoeld voor meiden die in de veilige opvang van Fier verblijven. Ze trainen het hele jaar door onder begeleiding van oudCambuurspeler René van Rijswijk. Ieder jaar nemen ze deel aan de Dutch Street Cup. Ook de Fier Voetbalschool staat onder leiding van René van Rijswijk. Iedere week traint hij kinderen in de leeftijd van 6 tot 14 jaar. Dit zijn cliëntjes van Fier die ambulant worden behandeld, aangevuld met leeftijdsgenootjes uit de achterstandwijk Heechterp/Schieringen.
‘Ik vond het voetballen erg leuk en gezellig en ook omdat als ik aan het voetballen was, ik aan andere dingen kon denken en ook was het leuk om op andere plekken in Nederland te zijn. Ook dans ik bij Fier en dat is erg leuk. Het is wel jammer dat het maar 1 keer per week is want bij dansen kun je wel je gevoel kwijt.’
DUTCH STREET CUP Door middel van de Voetbalschool willen we kinderen aan het sporten krijgen en ze daar mee uit hun stressvolle thuissituatie halen. Door ze te laten voetballen, willen we ze stimuleren, ‘ontzorgen’ en meer eigenwaarde en zelf vertrouwen geven. We bieden ze bovendien een zinvolle vrijetijdsbesteding, structuur en beweging. Daarnaast leren ze iets over respect, zelfvertrouwen en eigenwaarde. Met dit initiatief willen we deze kinderen bovendien enthousiast maken om de stap te maken naar een reguliere voetbalvereniging. Belangrijk in de Voetbalschool zijn de ouders van de kinderen. Fier denkt en handelt systemisch. Dit betekent dat het hele systeem rondom het slachtoffer – zoals ouders, broertjes en zusjes – betrokken wordt bij de behandeling. Deze gedachte willen we voortzetten in de Fier Voetbal school. Ouders worden gestimuleerd om tijdens de trainingen aanwezig te zijn en eventueel een helpende hand toe te steken. Mits het voor de kinderen mogelijk en veilig is natuurlijk.
De Dutch Street Cup (voorheen Dutch Homeless Cup) is het Nederlands Kampioenschap straatvoetbal voor instellingen. Er is een professionele competitie met 20 deelnemende steden. Deelnemers reizen het hele land door om uit te komen tegen andere steden.
ONDERZOEK Twee stagiaires hebben onderzoek gedaan naar de effecten van sport op de sociaal-emotionele gesteldheid van de sportsters. Hiervoor hebben zij mentoren, trainers en de psychomotorisch therapeut bevraagd. Allen hebben zij de meiden het afgelopen jaar gevolgd en hebben de zicht bare veranderingen beschreven. De stagiaires hebben bovendien een klein literatuuronderzoek gedaan naar de mogelijke invloeden van sport en beweging op de sociaal-emotionele ontwikkeling. Sociaal-emotionele kenmerken die binnen dit onderzoek voorbij kwamen, zijn: sociale angst, vertonen van storend gedrag, zelfstandigheid, motivatie, zelfvertrouwen, zelfbeeld, omgaan met emoties, faalangst, vertrouwen in anderen, opkomen voor jezelf, doorzettingsvermogen en empatisch vermogen.
De uitkomsten in het kort: In het contact met leeftijdsgenoten zijn duidelijke positieve veranderingen zichtbaar. Er is een positieve verandering zichtbaar op het gebied van zelfvertrouwen, zelfbeeld, zelfverzekerdheid en faalangst. De psychomotorisch therapeut geeft bij alle sociaal-emotionele kenmerken aan veel veranderingen te zien. Bij hem springt vooral zelfvertrouwen er uit. De sporttrainers geven aan vooral veranderingen te zien op gebied van zelf vertrouwen en zelfverzekerdheid. Conclusie: sport heeft een positieve invloed op de meiden van de Fier Sports Academy. (uit: Fier Sports Academy, samen sporten met geweldige meiden. Dorinda Witte en Hilde van der Vries, 2012).
Tina | 26 |
| 27 |
RENÉ VAN RIJSWIJK - VOETBALTRAINER:
‘IK WIL ZE DE LICHTE, VROLIJKE KANT VAN HET LEVEN LATEN ZIEN’ ‘Ik vind het mooi om de meiden die ik train hun eigen kracht te laten zien. Daarbij kijk ik graag met ze naar hun mogelijkheden. Ze hebben een heel naar verleden, dat is vervelend, maar we zijn in het hier en nu en je bent zelf bij machte een verandering teweeg te brengen. Laten we daar dan mee aan de slag gaan… Zo zie ik het althans, en zo vertel ik het ze ook: je hebt een vreselijke geschiedenis, maar nu moet je verder. Dat móeten ze ook. Als ze zich daar bewust van zijn, kunnen ze hun gedachtestroom op de rit krijgen. Het is aan mij om ze tijdens dat uurtje voetbal te laten vergeten dat er trauma’s zijn. We gaan fysiek aan de slag en maken plezier. Daarmee hoop ik ze wat te bieden: dat hun conditie beter wordt, dat ze sterker worden en hun therapieën aankunnen. We gaan serieus aan de slag, maar tegelijkertijd probeer ik ze de lichte, vrolijke kant van het leven te laten zien. Die manier van kijken wil ik ze meegeven. Iedere training zie ik opvallende dingen, maar het mooist is de ontwikkeling die meiden gaandeweg
| 28 |
het proces doormaken. Neem Miranda, zij was in het begin heel erg bedeesd. Stil zelfs. Maar ze ging zich steeds meer uiten en werd relaxter. Ik kon zien dat ze er plezier in kreeg en dat ze steeds meer durfde. Of Sanne. Die was in het begin heel hard, ook hoe ze uit haar ogen keek. De laatste tijd is ze veel zachter geworden. Menselijker. Het contact met haar wordt dan ook anders; ze is meer benaderbaar. Ik geniet van die interactie met de meiden. Ze houden je natuurlijk flink bezig - het is absoluut geen gedwee groepje dat ja en amen zegt. Het zijn meiden he… Er wordt over het algemeen veel geklaagd, ze hebben altijd wat, er is altijd drama en chaos. Maar dat is juist de uitdaging. Het is de kunst om in dat uurtje toch iets met ze te bereiken. Soms zou ik willen dat ik meer tijd met ze heb. Een uurtje per week is weinig. Met meer tijd, zou ik grotere stappen met ze kunnen maken. Maar ook nu al ontstaan soms heel mooie dingen. Waardevolle gesprekjes, bijvoorbeeld. En als ik tijdens zo’n gesprekje dan hoor van zo’n meisje dat ze echt iets van haar leven wil maken, doet me dat goed. Dat is mooi. Daar heb ik dan misschien een heel klein beetje aan bijgedragen.’
| 29 |
JANNETTE (16) – VOLLEYBAL
‘OF IK NU BOOS, BLIJ OF VERDRIETIG BEN, IK KAN ALTIJD MIJN GEVOELENS KWIJT’ ‘Ik ben gepest en heb verkeerde dingen gedaan via internet. Toen ging alles mis en kwam ik bij Fier terecht. Ik ben hier nu ongeveer 9 maanden en sinds een half jaar zit ik op volleybal. Dat heb ik vroeger ook altijd gedaan; het zit in de familie. Ik vind het een mooi spelletje, wil me er echt voor inzetten. Je communiceert, maakt deel uit van een team, werkt samen. Dat vind ik fijn. En keihard die bal slaan hè, prachtig! De eerste trainingen vond ik heel spannend - je komt toch in je eentje zo’n team binnen - maar ik voelde me al heel snel thuis. Ik maakte al gauw contact met mijn teamgenoten en het is nu erg gezellig. Dat ik nieuwe contacten heb gemaakt, vind ik leuk. Ook die andere omgeving vind ik prettig. En nee, ik voel me niet anders dan de rest. We zijn allemaal gelijk. Mijn team weet dat ik in een groep woon en dat ik soms door omstandigheden een training moet missen.
| 30 |
Verder hebben we het er niet veel over. Ik heb gewoon een leuk contact met iedereen en heb zelfs als een paar vriendinnen gemaakt.
ouders mee. Die wedstrijddagen zijn erg leuk. Soms hangt er echte spanning in de lucht, dat voel je gewoon.
We trainen hard, maar het is ook lachen hoor. We hebben echt veel lol met z’n allen. Dat we een gemixt team zijn, vind ik alleen maar mooi. Wat de meiden niet kunnen, kunnen de jongens wel. Mijn specialiteit is de bal opvangen als hij vlak bij de grond is. Dan moet ik duiken. Dat was in het begin best eng, maar ja… je moet er wat voor over hebben. Ook mijn opslag is goed, boven hands en onderhands. Ondertussen leer ik nog steeds nieuwe dingen. Hoe je een smashsprong maakt, bijvoorbeeld. Afremmen voor het net, anders vlieg je er doorheen.
Zonder volleybal zou ik het fanatisme in m’n leven missen. Ik denk ook dat ik mijn gevoelens dan minder zou kunnen uiten. Door het pesten kon ik nooit goed mijn gevoelens kwijt; nu met het sporten wél. Praten over m’n gevoel vind ik nog altijd lastig, maar als ik sport laat ik het gewoon zien, of ik nu boos, blij of verdrietig ben. Ik vertel er ook over aan mijn team. Daar reageren ze heel goed op. ‘Zet je er overheen’, zeggen ze dan. ‘We gaan gewoon lekker door’. Zelf denk ik dan ook: alles even aan de kant en verstand op nul. Het sporten heeft me zelfverzekerder gemaakt. Toen ik gepest werd, was mijn zelfvertrouwen helemaal weg. Nu kan ik laten zien dat ik het wél kan. Lekker hard tegen die bal aan slaan. En dat ‘ie dan vlak over het net gaat en de tegenpartij er niet bij kan. Dan denk ik: haha, die zit!’
Het gaat zo goed dat ik ook mee mag doen met wedstrijden. En ik doe aan alles mee; ik wil niets missen. Ook als ik in het weekend bij m’n ouders ben, ga ik naar de wedstrijden. Dan gaan mijn
| 31 |
FEITEN EN CIJFERS 120 SPORTSTERS Inmiddels sporten zo’n 120 Fiermeiden bij externe sportclubs. De reacties zijn erg positief, van zowel de clubs als de meiden zelf.
260 CLIËNTEN Fier vangt jaarlijks zo’n 260 kinderen, meiden en jonge vrouwen op, waarvan ongeveer de helft jonger is dan 18 jaar.
6 MAANDEN BIJ FIER Gemiddeld woont een meisje 6 maanden binnen de opvang. Daarna stroomt ze door. Het proces van plaatsing binnen sportclubs blijft dus gaande. Steeds weer nieuwe meiden betekent: steeds weer nieuwe plaatsingen.
| 32 |
LANDELIJK PROJECT De meiden die bij Fier verblijven zijn afkomstig uit heel Nederland. Dit maakt de Fier Sports Academy tot een landelijk project.
UNIEK IN NEDERLAND Voor deze doelgroepen bestaat in Neder land geen vergelijkbaar programma.
SPORTHAL De Veilige Veste heeft een eigen sportzaal. In goede staat achtergelaten door de vorige ‘bewoners’, maar wel… leeg. De Fier Sports Academy heeft de zaal weer gevuld met materialen: ballen voor diverse sporten, hoepels, pionnen, korfbalbaskets, badmintonrackets, hockeysticks, enzovoorts. De sportzaal geeft plek aan movement, Taekwon-Do, PMT en andere therapeutische activiteiten.
TENUE Alle meiden krijgen bij aanvang van de FSA hetzelfde tenue: sportschoenen, een korte broek en een shirtje. Waarom? Veel meiden hebben zelf geen geld om sportkleding te kopen…
KLIMWAND Super: Fier heeft van de Junior Kamer Friesland een klimwand gekregen. Door middel van een groot feest zamelden zij het benodigde bedrag in.
CRUYFF COURT De mensen van de Johan Cruyff Foundation waren zo onder de indruk van Fier en de sports academy dat ze besloten om ons een eigen court te gunnen. Dit sportveld - dat we delen met de politie - zetten we in voor diverse sport activiteiten voor alle cliënten van Fier.
NOMINATIES Fier kreeg voor de sports academy diverse nominaties: Spicy Lemon Vu Connected Wereldvoormorgen
BADPAKINZAMELING Via de FSA kunnen meiden hun zwemdiploma halen. Binnen Fier is een heuse badpak inzamelingsactie geweest voor de meiden die geen badpak hadden. Mooi: de eerste zwemdiploma’s zijn inmiddels binnen!
HALF JAAR LIDMAATSCHAP Gemiddeld sporten de meiden een half jaar bij één van de aangesloten sportclubs.
| 33 |
FEMKE DEINUM - MENTOR ZAHIR:
‘JE ZIET ZE STRALEN’
‘Als mentor ben ik nauw betrokken bij het sporten van onze meiden. Ik doe bijvoor beeld iedere week mee aan de movement training, het programma voorafgaande aan het aanmelden bij een sportclub, en volg hun aanwezigheid bij sportclubs op de voet. De meiden van Zahir zijn erg enthousiast over het sporten. Ze vinden het fijn om te kunnen sporten, vooral omdat ze dit in hun thuissituatie vaak niet mochten. In het begin zijn ze nog voorzichtig en durven ze niet het uiterste uit zichzelf te halen, maar na een aantal weken zie je het zelfvertrouwen groeien. Alleen al het effect van het scoren van een doelpunt is super om te zien. Je ziet ze stralen. In de sport zie je veel terug van het karakter van de meiden. De meeste meiden hebben veel meegemaakt en hebben vaak een laag zelfbeeld omdat ze van huis uit te horen kregen dat ze niets kunnen. In de sport komt dit heel duidelijk
| 34 |
naar voren. ‘Zie je wel, ik kan het toch niet’, zeggen ze dan als ze niet winnen. Maar we blijven ze motiveren. We blijven vertellen dat we in ze geloven en daarmee bereiken we veel. Sport is hierin een heel bruikbaar instrument. Het mooiste van de Fier Sports Academy? Dat onze meiden een kans krijgen om bij een sportclub te sporten. Thuis mochten ze dat niet, dus er gaat een wereld voor ze open. Prachtig om te zien: meisjes die bij binnenkomst tijdens de sport heel introvert waren en nu helemaal los durven te gaan op de boksbal. Ze krijgen het gevoel dat ze weer ergens goed in zijn. Fijne bijkomstigheid is dat onze meiden nieuwe sociale contacten kunnen op bouwen. We krijgen mooie verhalen van de meiden terug over hoe ze opgenomen worden binnen deze clubs en dat de trainers zich echt over hen ontfermen. Al die dingen bij elkaar maken de Fier Sports Academy een succes.’
| 35 |
ELINE (17) - VOETBAL
‘TIJDENS DE EERSTE WEDSTRIJD SCOORDE IK GELIJK. IK VOELDE ME ZO TROTS’
‘Ik voetbalde vroeger al, van mijn achtste tot mijn twaalfde, maar ik ben gestopt toen ik in handen viel van mijn pooier. In het begin trainde ik nog wel, maar dat werd langzamerhand minder. De politie hield me in de gaten en ik moest voor mijn pooier werken op de tijden dat er werd getraind en gevoetbald. En dus mocht ik van hem niet meer. Dat was moeilijk voor me. Voetbal was het enige dat me nog gelukkig maakte. Ik had verder niets waar ik blij van werd. Dat ik sinds kort weer kan voetballen is heel leuk. Ik hou van sport. Eindelijk kan ik weer drie keer per week aan de slag. In het begin was dat heel erg eng. Ik was bang dat de andere meiden me niet wilden accepteren. Dat ze dachten: Wat moet zo’n kind uit de opvang in ons team? Daar was ik zo bang voor, maar het ging helemaal anders dan ik had verwacht. Ik werd gelijk in de groep opgenomen en iedereen was enthousiast. Het
| 36 |
hele team is aardig voor me en ik heb echt niet het idee dat ze anders naar me kijken. Dat was een enorme opluchting. Ik ben blij dat ik nu weer iets kan doen wat normaal is, buiten de opvang en zonder de andere Fier-meiden. Soms is het best eng, zo zonder mijn eigen groep, want mijn pooier is nog steeds naar me op zoek. Maar ik weet dat ik op de voetbalclub veilig ben. Er zijn veel mensen die daar op me passen en me beschermen. Het gaat steeds beter, ik leer de meiden beter kennen en het voetballen gaat ook heel goed. Tijdens de eerste wedstrijd scoorde ik gelijk. Ik voelde me zo trots! Iedereen kwam naar me toe om me te feliciteren. Ik was zo blij. Als ik voetbal, voel ik me weer normaal. Ik doe dan wat een normale meid van mijn leeftijd hoort te doen. Daardoor zie ik weer in dat mijn leven zin heeft; het maakt mij gelukkig. Ik weet nu dat ik weer plezier kan hebben.’
| 37 |
TWEE JAAR FSA EN NU? De Fier Sports Academy is op 1 januari 2011 van start gegaan. Hoe zoiets uitpakt, weet je van te voren nooit. Er zijn mooie plannen geschreven, financiers hebben hun vertrouwen uitgesproken, sportclubs zijn enthousiast en ook wij hebben er reuze veel zin in; een prachtige basis om mee te beginnen. Maar dan? De meiden en hun trainers moeten het vervolgens doen. Wij kunnen faciliteren, dingen regelen, het iedereen zo gemakkelijk mogelijk maken, maar zij zijn uit eindelijk waar alles om draait. En dat was even spannend. Vinden ze het wel leuk? Help het sporten ze écht een stap vooruit? Maken ze, zoals gehoopt, nieuwe vrienden op hun sportclub? Winnen ze hun zelfvertrouwen terug? Gaan ze lekkerder in hun vel zitten? Nu, twee jaar verder, kennen we de antwoorden op deze vragen. Ja, ja, ja, ja en ja! Kortom: ons doel is geslaagd! Dit succes willen we natuurlijk voortzetten. Fier gelooft in de kracht van sport, we hebben met eigen ogen gezien wat het met de meiden doet. Sport moet een structureel onderdeel blijven van de behandeling van Fier. Onze meiden moeten kunnen blijven sporten. En daarom bovenaan onze verlanglijst: het voortbestaan van de Fier Sports Academy.
| 38 |
ONZE VERLANGLIJST Voortbestaan van de Fier
Sports Academy Uitbreiding: voor
ambulante cliënten en voor meiden in andere opvanggroepen van Fier, zoals Rena voor buiten landse slachtoffers van mensenhandel Ontspanningsprogramma: in de vorm van yoga en ontspanningsoefeningen
| 39 |
FINANCIERS VAN DE FIER SPORTS ACADEMY De Fier Sports Academy had nooit van start kunnen gaan, zonder (financiële) ondersteuning van onderstaande partijen: Rabobank
Foundation
VSBfonds Jeugdsportfonds Stichting Stichting ING
Kinderpostzegels Nederland Zabawas
Bank
SpicyLemon Johan
Cruyff Foundation Opvang Provincie Fryslân Gemeente Leeuwarden Muta Sport Leeuwarden Intersport Luxen Junior Kamer Friesland Federatie
DUURZAAMHEID Duurzaamheid is een groot thema binnen Fier. We willen hulp bieden die duurzame effecten heeft; hulp die er toe doet en een blijvend verschil maakt in het leven van kinderen, jongeren en volwassenen. Onze ambitie is duurzame hulp; hulp die in één keer goed is. De Fier Sports Academy past hier heel mooi in thuis.
Om de Fier Sports Academy ook in de toekomst te laten voortbestaan, is structurele financiering nodig. Hiervoor zoeken we nog financiers.
| 40 |
| 41 |
ZOEY (23) – ZWEMMEN
‘VAN ZWEMMEN WORD IK VROLIJK’ ‘Ik ben gevlucht van thuis. Voor eergeweld. Sinds twee jaar woon ik bij Fier en het gaat goed met me. Vroeger, toen ik nog op de basisschool zat, deed ik mee aan school zwemmen, totdat mijn ouders erachter kwamen. Van hen moest ik gelijk stoppen. In mijn familie is het een schande als vrouwen zwemmen. Ze horen niet in een badpak in het water. Dat ik moest stoppen, vond ik vreselijk. Ik zie al die mensen zwemmen, waarom mag ik dan niet? We leven in een kikkerland, met veel water en heel veel regen. Stel dat alles overstroomt? Wat moet ik dan? Toen ik bij Fier een sport mocht uitzoeken wist ik het gelijk: ik wilde zwemmen. Niets anders. Gelukkig konden ze dat voor me regelen. De eerste zwemles was wel oké, maar eenmaal in het water dacht ik: en nu? Na al die jaren was ik het verleerd. Ik wist wat ik moest doen, maar mijn lichaam werkte niet mee; ik moest van voren af aan beginnen. Gelukkig was het water warm, en ging het per les beter.
| 42 |
Drijven in het water vind ik het mooist. Dan doe je helemaal niets, je ontspant je. Als ik eenmaal in het water ben, denk ik niet meer aan mijn problemen, dan richt ik me helemaal op het zwemmen. Dit doe ik niet met opzet, het gebeurt gewoon. Drie kwartier lang hoef ik me geen zorgen te maken; dat is heel fijn. Ik merk dat ik van zwemmen rustig word. En het maakt me blij. Ik ben niet zo goed in het uiten van m’n gevoelens, maar van zwemmen word ik vrolijk. Het doet me goed omdat het zo leuk is. Na iedere les ben ik bekaf, maar dat vind ik helemaal niet erg. Ik kijk altijd uit naar de week erop. Was het maar weer vrijdag, denk ik dan. Toen ik mocht afzwemmen voor m’n A-diploma vond ik dat heel spannend. Ik had wel het gevoel dat ik het zou halen, maar er kwamen wat mensen kijken – mijn mentor, mijn big sister en een vriendin. Dat was nieuw voor me. Nog nooit was er iemand voor mij komen kijken; ik was het niet gewend. Toch was ik heel blij dat ze er waren. Het is mooi als je zo’n belangrijk moment kunt delen met de mensen die je vertrouwt. Inmiddels heb ik ook mijn B- en C-diploma gehaald en nu ga ik verder met reddingzwemmen. Ik wil altijd blijven zwemmen, zodat ik het niet verleer. En wie weet kan ik ooit nog eens iemand redden van verdrinking.’
| 43 |
FIER FRYSLÂN POSTBUS 1087, 8900 CB LEEUWARDEN TELEFOONNUMMER: 058 - 215 70 84 E-MAIL:
[email protected] TWITTER: @FIERFRYSLAN WWW.FIERFRYSLAN.NL
| 44 |