HST_OPMBAAE VERVOER =
Nr.209 - OKTOBER 1975 maandblad gewyd aan het stads- en railvervoer, uitgegeven in samenwerking met de Nederlands che Vereeniging van Belangstellenden in het Spoor- en Tramwegwezen(N.V.B,S.) abonnementsgeld ƒ 9 ? - por jaar
losse nunners ƒ1 65 (incl. verzendkosten)
gemeentegiro amsterdara 0 3131
postrekening 133100
redakties
p.h.kiers van tuyll van serooskerkenweg 23 ' amsterdam - 1009 telefoon (020) 71 92 63 j.h. stork j.g. eggink p.h. kiers 1
contact n.v.b.s.: contact a.d.v.s administratieï
INHOUDSOPGAVE blz. 1 . Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I63-I65 20 Haagse Tramweg Maatschappij. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I66-I67 3 Rotterdamse Elektrische Tram . . . . . . . . . . . . . . . . . .168-172 4o Nederlandse Spoorwegen. 173-174 5. Sneltramlijn Utrecht - Nieuwegein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175-176 6. Gemeentelijk Vervoerbedrijf Groningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 7« Autobusbedrijven; diverse berichten van CVD, GDS, NZH, Flevodienst.. . . . . . . 1 7 6 8. Berichten uit België (MIVA, MIVB, MIVG, NMVB, Marienbourg-Treignes) . . . 1 7 7 - 1 7 9 9- Berichten uit andere landen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179-180 BETALING ACHTERSTALLIG ABONNEMENTSGELD lieer voor de statistici dan voor hen die nog steeds niet het abonnementsgeld over het lopende jaar hebben betaald (de meesten van hen kregen reeds een herinneringsbrief) geven wij weer de abonroeiummers van hen; 1 9 3 9 9014,9017,9256,9237,9300. Bovendien dienen de abonnees 3399 9117 minstens het restant voor 1975 "te betalen. a
G n
ABONNJEMENTS GELD 1976 Wij weten thans nog niet of i.v.m. do stijgende kosten het abonnementsgeld over 1976 ƒ 1 0 , - moet worden. Indien U thans roods betaalt, kunt U volstaan met f9,-, hoewel wij het uiteraard zeer op prijs stellen, dat U vrijwillig Uw abonnementsgeld verhoogt.. WIJ ONTVINGEN Die Geschichte der Aachener Straszcnbahn,. geschreven door Dieter Vogt. Het betreft Sondcrdruck 1Ó3 van Der Stadtverkehr5 zweite, völlig überarbeitete und erweiterte Auflage, augustus 1975- I 20 pagina's geeft deze kenner bij uitstek van het Akense vervoerbedrijf oen uitgebreide geschiedkundige beschrijving van het interessante, eens zeer uitgebreide trambedrijf van die stad. Tevens wordon de .autobussen en de trolleybussen behandeld. Do uitgave bevat 60 foto's, oen paar kaartjes van het net, overzichten in tabellen van hot wagenpark en statistische opgaven van het openbaar vervoer in Aken gedurende het tijdperk 1330-1974- De publicatie is verkrijgbaar door storting of overschrijving van DM 5 of hfl 5 , - op postcheckrekening HANNOVER 2233 83 - 303 t.n.v. V/. Stock, 48 BIELEPELD 14, Deutschland, onder opgave van het bestelnummer 168. Deze prijs is incl. port en verpakking. Er wordt geen correspondentie gevoerd. n
Deze maand ontvingen wij zeer voel nieuws over o.a. Rotterdam, Utrecht en België.Het gevolg is natuurlijk, dat oen aantal berichten van andere bedrijven tot volgende maand moet blijven liggen. Dit betreft vooral Amsterdam, Den Haag en Groningen. GVB AMSTERDAM - VERVOLG VAN BLADZIJDE I65 Verhuizingen trammaterieel Van Haven- naar Lekstr." ging op 2 5 / 9 ook 729, 26/9 7 3 7 , 1/10 7 5 8 , 2/10 738, 3 / l 0 858, 387, omgekeerd op 3/10 6 3 1 , 6 3 2 , 6 3 4 , 5/10 7 5 2 , 7 5 4 , 7 5 8 6 / l 0 7 6 1 , 7 7 3 , ll/lO 730* op 1 1 / 10 naar Lekstr. 7 5 7 , 14/10 naar Havenstr. 636,807; op 1 7 / 1 0 636 terug, 2 ü / l 0 ook 887. Autobussen In september kwamen in dienst 135sl37,143,147, in oktober 145- In sept.werd geschilderd 420. 319 werd gesloopt 2 9 / 9 , 3 0 / 9 en l/lO. Vorige maand gingen ook van Nrd naar West 3 4 1 - 3 5 0 . In okt. van Oost n.West 377,460,483,490,598,599; v.W.n.N.301jv.W.n. O.3O2,5O3,3O5,3O7-313,315 , 318,320 - 322 , 324 - 327 , 329 - 331,3 3 3-337 , 339,345,346,365,367,441,455.
i
g v b
Uit de Gomeont obogro ting voor 1976 Het nadelig saldo van het GVB stijgt van ƒ184.300.000 in 1975 tot ruim ƒ212.000.000 in dc begroting van 1 9 7 6 . Hierbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: tramkm: 9.848.000 ( 1 9 7 5 : 9.245.000)5 buskin. 22.702.000 (20.940.000); tariefsverhoging van lOfö m.i.v. 1 - 9 - 1 9 7 6 , met opbrengst in 1976 van ƒ2.100.000; in 1975 en 1976 een personeelsuitbreiding van 311 man; hiervan is 74 man voor de metro bestemd; het rijdend personeel zal met 1 7 1 man toenemen. In de winterdienst 1976/77 zyn slechts ringen in de bussector gepland, die op jaarbasis een uitbreiding met 280.000 km veroorzaken De studies op het gebied van trambeheer: ingssystemen zijn op twee fronton gestart. Allereerst is een uitgebreide serie metingen verricht op lijn 10 in zyn huidige constellatie. Aan dit materiaal zullen gegevens worden ontleend, die zullen dienen bij de programmering van de regeling van het tramverkeer en het overige rijverkeer op de Binnenring in zijn nieuwe vorm. Tevens is een studie in gang gezet over dc toepassing van identificatiesystemen van voortuigen ter verbetering van de dienstverlening door hot openbaar vervoer in het algemeen. Hierbij wordt do aandacht gericht op het informeren bij de haltos van passagiers over do trams en bussen, de integratie van dienstuitvoering van trams en bussen met de verkeerslichtenregelingen en de beïnvloeding van de voertuigloop. De kilometerproductie zal voor de tram in de winterdienstregeling 1976/1977 vrijwel gelijk zijn aan die van do winter 1 9 7 5 / 1 9 7 6 , bij de bussen iets hoger i.v.m het verzorgen van vervoer van en naar d.j nieuwe woningen in Banne Buiksloot II. de Bijlmermeer, Kattenburg en Nieuwendam/Buikslotermeer. De kosten voor 1976 zyn begroot op ƒ281 miljoen, de opbrengsten op ƒ68 miljoen, de personeelslasten vormen 62,&fo van de totale uitgaven. Een nota wordt voorbereid over het openbaar vervoer in het kader van do beleidsdoelstellingen van het circulatieplan Deze nota zal een meerjarenraming geven van de te verrichten investeringen, waarbij aandacht wordt besteed aan de financiële consequenties, noodzakelijk voor ly'nuitbrciding en aan dc oxploitatieve facetten daarvan. Over de uitbreiding van het lijnennet kunnen wij meedelen, dat een studie is aangevangen over do verbindingen met Buitonvoldert (en in relatie daarmee met Amstelveen), die op korte tormijn tot stand gebracht kunnen worden. Afhankelijk van de resultaten van deze studie zal nog in 1976 krediet gevraagd worden voor de aanleg van oen tramlijn naar de Minervalaan en Buitenveldert, en eveneens voor de transformatie van buslijn 15 in een tramlijn. Vooruitlopend op het vertrarnmen van lijn 15 kan in 1977 worden gestart mot het loggen van sporen op do Admiraal do loujtcrwcg, zulks om een trrnverbinding tot stand te brengen tussen het Station Sloterdijk en de Ceintuurbaanbuurt via do routes van 13 on 3, alsmede om een relatie te leggen met do Binnenring (dus eerst een splitsing van lyh 3» waarbij wederom oen soort lijn 12 ontstaat, red. HOVj. Overwogen wordt voorstellen te doen om oo-n directe verbinding aan t.. brengen tussen Raadhuisstraat en Rokin. In alle onderzoekingen ten aanzien van de vorvoersrelaties is gebleken, dat veel passagiers baat hebben by een dergelijke oplossing (de vroegere lijn 1 4 was voor velen oen belangrijke verbinding, red. NOV). Do gecompliceerde gang van zaken bij de afwikkeling van het tramverkeer bij en op het Stationsplein speelt daarbij een rol. Daarnaast zal in de toekomst riet het oog op het verdwy'nen van het Bijonkorfspoor in de Mozos en Aaronstraat in ieder geval een mogelijkheid moeten worden gecreëerd, om een dergelijke verbinding te realiseren. Op basis van genoemde beleidsnota volgt de behoefte aan materieel on afhankelijk van die materiële behoefte zijn remise- en stallingsruimten noodzakelijk. Om daar tijdig over te bescliikkon, zal eind 1976/begin 1977 met de bouw daarvan begonnen moeten worden- Om oxploitatieve redonon bestaat er bij hot GVB de voorkeur voor een terrein, liggend aan de rand van het noordwestelijke deel van de binnenstad. In 1976 zal do vryc baan op Rokin en Damrak in definitieve vorm worden aangelegd en zal de Uobbemakade zodanig worden aangepast, dat hot mogelijk ordt, een beslissing te nemen over de afsluiting van de Ferdinand Bolstraat. Eveneens zullen de werkzaamheden aan de Binnenring moeten zyn gestart. Daarnaast zal de voorbereiding van voorstellen om te komen tot het op vrije baan brengen van do lijnen 3 en 13 ook in 1976 voortgaan. In Noord zullen do vrije busbanen Kamporfoolioweg, Meouwenlaan on Johan van Hassoltwcg worden aangelegd In samenhang met de vernieuwing aan de verkeerslichten in de Vijzelstraat worden ook verbeteringen aan de afwikkeling van het openbaar vervoer daar gepland voor 1 9 7 6 . Voorts wil het GVB 25 gelede bussen aanschaffen, vooral voor Noord, 40 haltes van abri's voorzien, terwijl onderzocht zal worden of hot zinvol i3, in dc gelede wagens bij meer deuren stempelautomaten te plaatsen. !
|
amster dam
:
- g v b -
-
164 -
Experiment centrale beheersing tramverkeer Minister Wcstorterp heeft de Sofretu, een dochteronderneming van do Parijse metro, uit genodigd een experiment op to zetten voor een systeem waarbij men het verkeer op oen tramlijn centraal kan beheersen. De bedoeling van zo'n systeem is de regelmaat te be vorderen van het tramverkeer op lijnen met een hoge frequentie. Het experiment zal eerst worden uitgevoerd aan de hand van een model. Daarna, hoopt men bet systeem bij wijze van proef in praktyk te brengen cp tramlijn 1 . Aanleiding tot het experiment is het verschijnsel dat vertraging in de loop van een tram tot gevolg kan hebben dat een of meer volgende tramstellen op de eerste tram inlopen en dat de stellen achter el kaar blijven 'kleven'. De aanwezige vervoerscapaciteit wordt dan onvolledig benut, de vertragingen hebben dc neiging groter te worden en het publiek moet steeds langer wachten bij de haltes. Door nu de stoptijd van dc trams die vertraging hebben opgelop • pen te beperken, kunnen de aan elkaar 'gekleefde' trams weer uit elkaar worden ge haald, (passagiers zijn er moeilijk van ai* te brengen in de eerstkomende wagen in te stappen, de stoptijd zal niet gemakkelijk verkort kunnen worden; wel zal c-e rijsnelheid van een vertraagde tram versneld kunnen worden door een groonfaso bij verkeerslichten en door, bijv. in de Leidscstraat, voorrang op zijn tegenliggers, red. iiOV). Bij de Parijse metro is een systeem ontwikkeld, waarbij hot verkeer op een dool van het net van buitenaf wordt geregeld. Voor de tram denkt men aan een systeem waarbij de be stuurders informatie krijgen over afwijkingen in hun tijdschema on bij de haltes door oen geluidssignaal wordt aangegeven dat do stoptijd wordt bekort. N.a.v. de goede resulta ten die in Frankrijk zijn bereikt, zal do Sofretu nu in Nederland het experiment opzet ten voor een centrala beheersing van hot tramverkeer. De studiefase van dit experiment zal ongeveer ly jaar in beslag nemen. Bejaardenpas ook in spits i
Volgend jaar kunnen bejaarden met een Pas 65 ook in de spitsuren tegen gereduceerd tarief gebruik maken van het openbaar vervoer. Wethouder Do Cloo deelde dit mee aan de raadscommissie voor sociale zaken. De regeling zal gelden ra.i.v. 1 januari 19?6. Beroep tegcn_ weigering^vergunning Het verzoek van het GVB om lijn 41 oen lus te laten rijden door Duivendrecht langs de flats aan Zonnehof is door de commissie Vervoersvergunningon afgewezen. Gereden zou moeten worden via Astronautenweg en Satellietbaan Als reden voor do afwijzing worden opgegeven de moeilijkheden, die met deze tarief-integratie in het concessiegebied van Centraal Nederland zouden ontstaan. Besloten is bij du Minister in beroep te gaan. Baanwerk z.aamho d en Eindpunt lijn Ij Bij het verlengen van lijn 13 moest rekening worden gehouden met do bouw van een voetgangerstunnel onder het spoor. Hierom is destijds oen kra.ppere boog aangelegd dan eigenlijk gewenst was. De tunnel, met een hellingtrap naar de stand plaats, wac: bestemd voor beja.a.rden on moeders (evt. ar.derc fa.milieleden) met kinder wagens. Dit werk zou echter ruim een ja.ar later klaarkomen dan het nieuwe eindpunt Inmiddels is cp aandrang van het wijkcentrum de oorspronkelijke opzet herzien en wordt de geplande tunnel niet gebouwd, 'ir wordt nu gevraagd om 2 of 3 tunnels op andere plaatsen, Hierdoor krijgt het GVB nu de gelegenheid de gewenste ruimere definitieve eindlus aan to leggen. De werkzaamheden beginnen in de tweede helft van november. Kruising Rozengracht Begin november wordt begonnen met de vernieuwing van deze krui sing. De nieuwe sporen worden gedeeltelijk verschoven. Duur circa 4 maandenBusbaan Kamperfoolieweg Begin december wordt begonnen mot de verlenging van de busbaan. De bestaande baan richting stad wordt verlengd tot voorby dc Sneeuwbalstraat. Op de as van do weg wordt een asfaltporsrichel gelegd; de halte Sneeuwbalstraat wordt ver plaatst naar een 40 meter lange halteheuvel langs do busbaaji. Tussen Sneeuwbalstraat en Bot terblo ernst raat komt de asf.altrups óver de as van do weg en wordt een busbaan stad-uit gelogd... Dc halte Pinkstorblocistraat stad-uit kont nok op oen haltehouvel. Na do Pinksterbloomstraat loopt de baan door het tor plaatse bestaande middenplant soen tot de Floraweg, waar vorkoorslichten komen. Dit is gereed eind docember. Test gelode bus In do weok van 4 - H oktober is oen prototype gelede bus in Amsterdam gotcst. Hot be trof een luxe toerwa.gon van een der fabrikanten, die een offerte uitbrachten. Metrokrant_ vernietigd De gehele oplage van de metrokrant, die door Bureau Voorlichting is uitgegeven, moet vernietigd worden, zo is beslist door B h. W. Wethouder Treumann en GVB-directeur Ossewa.,arde ha,dden bezvraren tegen de inhoud. Er staat namelijk dat do rol van de tram is uitgespeeld i.v.m. de capaciteit, dat er weinig verschil zal zijn in tarieven van metro on tram on dat met de mogelijkheid va„n nieuwe metrolijnen rekening wordt gehouden.
g v b -
- 165 -
Overzicht winterdienstregcling tram ra.i.y. maandag 6-10-1975 maandag t/m vrijdag ' mo.vr. mo.sp.morgen middag av.sp. vr.av. midd.av. late av. hoogste dnr. i fr.10 30-var. 1 7 - 8 5 18-87 50-var. 12-82 12-90 ll-82-£ 37(hierbij 3 wachtw.) 2 fr.10 18-75 15-90 15-90 21-88 12-90 12-90 11-80 22 21-90 15-90 15.fr.7 13-82-| 21 :; fr.10 20-85 20-93 21-96 9-70 9-68 11-62 7-64 7-72 6-60~ 12 4 fr.10 IO-56 15-81 10-83 10-88 9-76 18 7 fr.10 15-83 12-37 12-89 14-72 7-71 7-77 7-70 15 9 f r . 1 1 13-65 1 2 - 7 6 13-79 15-84 10-34 10-87 3-76 17 10 fr.10 15-81 12-87 13-90 20-75 11-82-1 ll-82-| 10-75 21 13 fr.10 19-74 18-81 18-83 9-70 10-75 12-68 7-65 7-72 6-60 14 16 fr.12 11-60 8-56 7-65 7-65 3-60 7-60 7-70 6-60 9 fr.12 17 9-70 10-75-è 12-68 7-65 7-72 6-60 14 24 fr.10 11-60 9-70 10-75 12-63 7-65 7-72 6-60 14 25 fr.12 11-60 zondagen m.i.v. 12-10-1975 Wijziging 2 5-75 3-30 11-82 11-82 1 1 - 9 0 11-02 1 1 late morgen 11-82 Wijziging z tgrdagen m.i.v. 11-10-1975 ')zat. +8..00-9.20s 8-80 2 fr.15 ' 8-80») 12-84 13-87 12-90 12-90 11-81 ' 13 lato morgen 12-84 Opmerkingen In vergelijking met vorige winterdionstrogeling heeft lijn 17 thans een kortere omlooptijd, lijn 13 een langere; koppeling van de dienstregeling van de lijnon 1 en 17 vindt niet meer plaats. Op zaterdagen en zondagen rijden de laatste trams van het C S . om 24.00 en 0 , 1 5 uur.; ma/vr is do dienst doorlopend tot 0.15 uur; de oorzaak hiervan is dat de weekeind-dienstregelingen in feite niet gewijzigd zyn. Op ma/vr is wachtwagon 1 vooraf 6e dw van lijn 1 en in de avondspits 29e dw lijn 1 , daarna weer wachtwagon. WW2 is vooraf in ochtendspits 35o dw lijn 1 on na afloop in avondspits 3e dw lijn 1; WW3 is op dezelfde wijze eerst 10e dw en na .afloop 8e dw lijn 1. Zodoende doen op werkdagen in de ochtendspits 131 wagens dienst en in de avondspits 191 stuks. Zoals door velen (vooral niet-GVB-mensen) al verwacht werd, blijkt het niet mogelijk met het aanwezige gelede materieel deze dienst te rijden. Vanaf de eerste dag moesten officieel 6 wagens in de ochtendspits en 5 in de avondspits uitvallen, na enige tijd vermeerderd met nog één. In de praktijk zijn het er wel meer. Thans vallen meestal in de ochtendspits 8 en in de avondspits 5 diensten uit. De W0VAA heeft in een uitgebreid adres aan de gemeenteraad dit openbaar gemaakt en oplossingen aan de hand gedaan. Hoewel er voldoende personeel is, mogen de 3-assers thans niet rijden i.v.m. een besluit van B oc V/, dat genomen is om in een gunstige onderhandelingspositie met het ministerie te komen. Opening verlenging lijn 2 Op zaterdag 4 oktober werd de verlenging van lijn 2 officieel geopend met de motorwagens 741 en 759- De wagens, waarvan de eerste bestuurd werd door wethouder Treumann, werden bij het begin van de Heemstedestraat feestelijk ontvangen door vele buurtbewoners waarbij 741 een lint moest doorrijden, alles opgeluisterd door o.a. de tramharmonie. De gehele dag waren door winkeliers van Hoofdd^rpweg, Hoofddorpplein en Heernstedestraat kraampjes voor hun winkels geplaatst, waarbij de verkopers gele truien droegen met aio tekst 'lijn 2 oké' en waarvan Treumann ook een exemplaar moest aantrekken voor de verdere feestelijkheden. Als nu bijna volleerd trambestuurder reed de wethouder de verdere reis heen en terug, zoals het behoort de haltes afroepend. De gratis trams 's middags konden zich in een overweldigende belangstelling verheugen. Na een dag rust, ging lijn 2 op maandag 6 oktober het nieuwe traject in de normale dienst berijden, (vele jaren was een nieuwe dienstregeling steeds op zondag begonnen.') Materieel tram Paardetramrijtuig 64/514 keerde op 14/10 terug naar Rotterdam. 2-assers Op 50 september reed RR3 als eerste tram over het nieuwe traject naar Slotervaart, gevolgd door H3 en 738, de volgende dag sleep SL2 de sporen, waar nodig, bij. Op 5/10 bracht H3 de TS-bijwagens 807+908 van remise Havenstraat naar de Lekstraat. De 475 werd op 1 5 / 1 0 weer naar de CW gebracht. Van de pekelwagens is thans ook de PI4 in behandeling genomen voor wijziging van de aspotten en het aanbrengen van railremmen. 3-assers Op 1 6 / 9 werd de kop van 537 naar de constructie-werkpl.aats overgebracht. Gelede wagens Al het nieuwe materieel is thans in dienst gesteld: 776 op 50/9(lijn 4)> 777 op l / l 0 ( 9 ) , 778 op 7/10(9) en 779 op 16/10(9). Een grote revisie kregen mws 882 (27/9 in dienst) en 883(18/10); beide wagens werden verbouwd en geel geschilderd. Een kleine revisie werd uitgevoerd bij 711(2979),701(17/10),702(23/10), deze wagens kregen het nummer weer middenvoor en bij 6 0 5 ( 1 7 / 1 0 ) , welke wagen tevens werd. geschilderd. De 875 kwam na herstel brandschade in dienst 2 2 / 9 . Op 29/9 werden de voorbak van 851p8:n de achterbak van 870 naar de NS-werkplaats in Haarlem overgebracht voor herstel^M™^
h t
Q
'
„
.
.
| Ma.terieel tram d e n h a a g [ Uit Tilburg kwam do 1 1 1 1 terug (en in dienst), erheen gin====================' gen de I I 6 4 en I I 4 6 . De 1 1 7 5 is voorzien van twee (verschillende) proefkoppelingen, waarmee hij in de normale dienst rijdt; deze wagen kan echter "beslist niet koppelen met andere wagens, 'i'.z.t. zal nog een wagen van proef koppelingen worden voorzien. Binnenkort is weer de sloop van enkele oude wagens te verwachten? onttakeld zijn/worden in ieder geval de 008, 814 en 325. Onderdelen van. deze wagens zijn bestemd voor de pekelwe.gens H 5? 7 en 10 en voor museumbijwagen 7 5 6 . De verbouwde/gerevideerde wagens 1001, 1006 en 1024 zijn alle in afwerking en uiterlijk gereed. Ka herstel van aanrijdingsschade kwam de 1207 weer in dienst. Half oktober werd de op de dra.aistellen van ex-emr 213 gebouwde porfierwagen afgeleverd; ovenals de eerder door de buswcrkplaats op trucks van 200-en gebouwde werkwagons is deze bestemd om getrokken te worden door de rail-Unimog. Data van 'Tilburgse' 1100-en; aanvulling op de lijst in het april-nummer. nr. naar Tb. terug nr_._ naar Tb terug nr. naar Tb terug nr. naarjTb ter. 1199 2 4 - 1 0 - 7 4 10-4-75 1 1 1 4 14-3-75 2 1 - 7-75 1 1 1 6 2-6-75 1U& 3-10-75 1178 1 9 - 1 2 - 7 4 1-5-75 1134 7-4-75 1 5 - 8-75 1123 30-6-75 1166 30- 1-75 3 - 6-75 1 1 1 1 18-4-75 3-10-75 1103 21-7-75 1106 26- 2-75 1 - 7-75 1141 22-5-75 1164 17-9-75 Opm. Aan dc 1199? -io "Düwag-trucks had, ha.d men in Tilburg meer werk dan een 'normale 1 1 0 0 ; deze wagen is dan ook ingehaald door de 1102 (van 5 / 1 1 - 7 4 tot 14/3-75 in Tilburg. De 1 1 4 1 had aanzienlijke aanrijdings schade, die eveneons in Tilburg hersteld wordt., De data van indicnststelling zijn niet gegeven, daa.r deze niet alty'd precies bekend zijn; in het algemeen is het 9 tot 15 dagen na terugkeer uit Tilburg. Als tweede wagen is do 1145 i eigen bekeer in revisie genomen; ucn da.tum is hier moeilijk to geven, omdat hij reeds eerder binnenstond wegens aanzienlijke schade. Exploitatie Remiseverdeling; van Lysterbesstraat naar Tilburg 1 1 6 4 ; van Scheveningen naar Tilburg II465 van Lijsterbes naar Scheveningen 1 1 4 8 ; van Tilburg naar werkplaats 1 1 1 1 ; van werkplaats naar Scheveningen 1 1 1 1 en 1207. Voor het eerst op 10 oktober verscheen in dc ochtendspits een gekoppeld stol 1200-en op lijn 6; op zondag 19/10 kwam ook in de loop van de middag zo'n stel in dienst. Onverbouwdc 1100-en kunnen niet gekoppeld rijden op lijn 6. In de spitsuren rijdt lijn 3 (vrijwel) uitsluitend met gekoppelde (tweemans-)stollen. Op zondag 28 september werd zonder enig vertoon het bussta.tion boven het spoorstation Den Haag CS in gebruik genomen; op dezelfde dag werden de volgende (streekvervoer) lijnon verlengd; NZH 46 van CS naar de Turfmarkt, WH 50 t/m 53 van de Varkonsmarkt via Grotemarktstraa.t (Centrum) naar CS on WK 54 van station HS naar CS. Na onige in do praktyk nodig gebleken wijzigingen vindt men, gerekend vanaf het (nog ongebruikte) tramstation de volgende halten; 1 ^ uitstaphalten voor allo bussen komende vanaf het Spui; 2_j_ uitstaphalten voor alle bussen komende uit de richting Prinses Beatrixlaan; 3. alle instapha.lton; deze zijn aangeduid met de letters A t/m S. De indeling is; A HTM 4 richting Mariahoeve; B HTM 26 richting Voorburg; £ NZH 46 richting VoorburgLeiden-Oegstgeest| D WN 01 Zoetermeer-Boskoop-Bentveld-Alphen; E NZH 49 Leiderdorp (sneldienst); F UZH 30_ Lisse (sneldienst); G WN 54 Ryswyk-Wa.tcringen-Hook van Holland; H HTM 4 Kijkduin; I HTM 22 Scheveningen; J HTM 2 Loosduinen-Kraayosteini K HTM 26 Loosduinen-Waldeck; L WK 5075~2 Loosduinen-Naaldwyk-Dclft/Rotterdam; M V/li 51/53. LoosduinenMonster-Hoek van Holland/Rotterdam; N WN £6 Vrederust-Wateringen-Dolft-Rottordam; 0_ WN 58 Rijswijk-Delf15 P NZH 95 Noordwyk(sneldienst) ; g NZH 46 Den Haag Turfmarkt; R WN 01 Den Haag Turfimarkt; S wordt niet gebruikt Voor de lijnen, waarvan het lijnnummor is onderstreept, is het busstation CS het eindpunt. Het voor do passagiers bedoelde gedeelte van het busstation is geheel overdekt en voorzien van een wachtkamer met automatiek en een verblijf voor het personeel. Het busstation en de opritten zijn niet toegankelijk voor privó-verkeer. Op de begane grond vindt men: 1^ in de Rijnstraat tramlijn _12 IIS-Duindorp on NZH-lynen 43 Bezuidonhout-Wa.ssenaar-Leidcn, 91 Bezuidenhout-Wassenaar-Katwyk en 90 Benoordcnhout-Diorcnpark-Wassenaar-Katwijk-Noordwijk-Haarlem; 2j_ op het Koningin Julianaplein do KLM-bus naar Schiphol; 3_j_ op de Bezuidenhoutscwog tramlijn 6 naar Berestoin en naar Loidschondam on buslijn 35 naar Centrum en Bezuidonhout; Aj_ op do Koningskade tenslotte vindt men tramlijn 3 naar Bohemon en Laan van KOI en bus 18 naar Rijswijk on Clingondael. Eveneens m.i.v. 2b/9 is het eindpunt van do spoorlijn naar Rotterdam Hofplein van het cl
n
- h t m -
- 167 -
HS verplaatst naar het CS, waarbij de halfuurdienst die dezo lijn buiten de spits meestal heeft tot het station LvNOI wordt verdubbeld door de treinen een 'tussenslag' (mot een rijtijd van enkele minuten) te geven; hierdoor heeft het CS een aansluiting op (de stoptreinen van) de 'oude lyn'. Door het verplaatsen van enkele buseindpunten kon dezelfde dag cok de opstelling op hot busstation Turfmarkt worden gewijzigd; hier vindt non nu WN 01. HTI1 2 , 1 9 , 2 6 , WN 5 0 , 5 1 , 5 2 , 5 3 ? die alle de Loosduinseweg volgen, behalve lyn 19 naar Loosduinen gaan en zich daarna splitsen; KTM 4 Kykduin, 22 Scheveningen, WH 56 en 53; HTM 25_; ÏÏZH 4 4 / 47; NZH 45_/43, HTM 25S/55 (25S alleen in spits, 35 alleen daarbuiten) 5 1-7ZH 46.,. welke staat op de Houtmarkt, dwars voor het busstation. Voor de (eveneens per 28/9 geplande) instelling van buslijn 36 van CS naar Scheveningen en de daarmee samenhangende uitbesteding van buslijnen 7,20 en 21 werd door de minister geen toestemming verleend. Lyn 32 rijdt m.i.v. 20/10 als proef gedurende een half jaar ook voor concerten van het Nederlands Kamerorkest, Op 1 1 / 1 0 werd als proef ook gereden bij het Concertgebouwork. Lyn 6 heeft toch geen korttrajectdiensten teruggekregen. Dc HTM had por abuis een vroegere dienstregeling opnieuw laten verschijnen. Uit do Gemeentebegroting voor 1976 De tarieven zullen vermoedelijk per 1 maart 1976 met 10$ worden verhoogd. Het tekort voor 1976 is geraamd op ƒ 1 0 7 , 6 miljoen. Op 1 juli zal het ' twee-lijnen-per-tak-sy steen' worden ingevoerd; d.w.z. koppelwagens over gemeenschappelijk gebruikte gedeelten van het traject, die op een bepaald punt worden afgehaakt om door te rijden naar een eigen eindhalte. Daarmee wordt een verhoogde frequentie en betere overstapnogelykhcid bereikt. Koekampviaduct Op 27 oktober komt deze kwestie in de gemeenteraad. Indien besloten zou worden dezo lus niet aan te leggen, dan adviseren B & W een studiecommissie in te stellen, die zou moeten bestaan uit externe deskundigen en direct belanghebbenden, teneinde oen advies uit te brengen. B & W hebben opnieuw ontraden lijn 9 gelijkvloers aan te leggen B & W geven wel een mogelijkheid aan voor een tijdelijke oplossing: doortrekking van lijn 12 naar Scheveningen. Hiervoor is echter wel goedkeuring van de minister nodig; op grond van een eerdere afwijzing wordt deze toestemming twijfelachtig geacht. Mot voorbereiding en aanleg van de boog bij de Bosbrug zal volgons B Sc W dezo tijdelijke voorziening nog zeker anderhalf jaar vergen. Plannen voor nieuwe trams (Uit "Wiel" van september 1975) Nagegaan is of weer tot de aanschaffing van PCC-wajens, eventueel in een gelede versie overgegaan dient te worden. Echter zijn op het gebied van de elektrische installatie de laatste jaren moderne energiebesparende systemen in do vorm van thyristor-installatios ontwikkeld Ook ten aanzien van de bakconstructie bestaan tegenwoordig andere opvattingen, waarbij veel roestwerende materialen en kunststoffen worden toegepast Ook is do capaciteit van do PCC voor het huidige /ervoerspatroon op een aantal lijnen te klein. De oplossing van onbemande koppelwagens is niet ideaal; het zwart rijden en dc vernielingen overschrijden hot toelaatbare; de bestuurder moet zijn gehele tram kunnen overzien. Bovendien kan één grotere eenheid met meer capaciteit economischer worden geëxploiteerd. Do plannen voor uitbreidingen naken hot "nieuwe tramprobleem" urgent, vooral ook omdat de scmi-metrowagon in de ijskast werd gezet. Op vry korte tormijn moet dus worden beslist over het nieuwe materieel. Do in Amsterdam en Rotterdam in gebruik zijnde gelede trams kunnen niet zonder meer als voorbeeld dienen omdat zy zijn aangepast aan de voor deze steden geldende eisen en omstandigheden , welke op bepaalde punten nogal afwijken van die b de HTM. Uit berekeningen bleek dat de capaciteit van een nieuwe tram gelijk of iets groter moot zijn dan die van een gekoppeld PCC-stel.Uit metingen is gebleken dat het niet nodig is oen dubbelgelede wagen aan. te schaffen met 3 korte segmenten, maar dat een tweedelige mogelijk is; op een gering aantal plaatsen is slechts aanpassing van dc sporen nodig. Ook is besloten voor een dènrichtingwagen; oen tweerichting heeft hier neer nadelen. De aanzetvorsnelling wordt minder dan die van een lege PCC. Door oen belastingafhankelijke regeling wordt hy' constant gehouden op een waarde die gelijk is aan die van een bezette PCC, waardoor toch dezelfde rijtijden kunnen worden verkregen De stoelen zullen iets verder uit elkaar staan dan in de PCC'3. Een tramstel zal plaats bieden aan 60 zittende en 84 staande reizigers Do deuren worden iets breder; ook dc hoogte wordt groter, zij krijgen een gemakkelijker instap. De ramen zullen hoger worden. De bcstuurderscabine wordt door een afsluitbare deur gescheiden van de wagen; voor do verkoop komt een opening. De wagens zullen gekoppeld kunnen rijden. Aflevering 1978-1900??
J r o t t e r d a n } Het moest opmerkelijke gegeven uit dit - overigens niet al te '=====================' spectaculaire-jaarverslag is het feit, dat ondanks (RET*. dankzij) het zónetarief er over het verslagjaar een bescheiden stijging van het vervoer viel te bespeuren. De metro vervoerde 30,3 miljoen reizigers, een stijging met 4,9$ t.o.v. 1973 (verklaarbaar door de opening van de metrolijn naar Hoogvliet); tram- en autobus gezamenlijk vervoerden 1 0 1 , 3 miljoen reizigers wat neerkomt op een stijging van 0,2 / t.o.v. 1973- In totaal werden dus 1 3 1 , 6 miljoen personenritten gemaakt tegenover 1 3 0 , 1 miljoen in het jaar daarvoor. Een stijging van 1 , 2 $ totaal. De samenwerking met het streekvervoer ziet dc RET somber in. Los van de inmiddels mot het Interzóneplan bereikte en overigens nog lang niet optimaal functionerende t/ariefsintegratie, vreest de RET, dat op praktisch terrein niets zal kunnen worden bereikt, wanneer niet eerst de bestuurlijke problemen op dit gebied worden aangevat en opgelost. De totale lijnlengte van het RET-net bedroog in 1974 3 0 1 , 1 ka ('73= 399,7 k m ) . De metro nam hiervan 1 7 , 1 km ( ' 7 3 : 7 , 5 km) voor haar rekening. De lijnlengte bleef bij de tram ongewijzigd; 86,2 km., terwijl het autobus li jnennet vpn 306 km verminderde tot 2 7 7 , 8 km. Het aantal wagenkilometors bedroeg- bij de metro 4,3 miljoen tegenover 3,5 miljoen in 1973» bij de tram 6,4 miljoen (6,3 miljoen) en het aantal autobuslcm s nam oveneens met 100.000 toe tot 10,2 miljoen. Hot - gemiddelde - aantal personeelsleden stoeg van 2555 tot 2604» Het aantal metrorijtuigen steeg met 20 stuks tot 69 (+ 2 rijtuigen, die nog niot in dienst gesteld waren). Het aantal trams bleof gelijk ( 1 4 2 ) , terwijl het autobusbestand van 289 tot 311 stuks toenam. Het percentage vrije trambaan stoeg van 57*4$ tot 60$. Het nadelig exploitatieresultaat (uitsluitend verkeerstechnische voorzieningen) steeg van ƒ 7 6 , 6 miljoen in 1973 tot ƒ 9 3 , 6 miljoen. Het nadelig saldo voor de civieltechnische werken bedroog ƒ 1 1 , 9 miljoen. Tegenover dit alles stond oen Rijksbijdrage van ƒ 3 3 , 5 miljoen ') Het nadelig saldo per personenrit (excl. civieltechnische werken) bedroeg maar liefst 7 1 , 1 cent. Gelijktijdig met de invoering van het zonetarief ( l / 9 - ' 7 4 ) werd de tariefsstructuur zodanig gewijzigd, dat beoogd werd, dat de gemiddelde opbrengst per reis van 5 1 , 5 cent met 7$ verhoogd word tot 55,5 cent. Gebleken is inmiddels, dat de werkelijke tariefsverhoging 14$ bedroeg, zodat de gemiddelde opbrengst perreis steeg tot 58,6 cent waarmee de RET het hoogste gemiddelde tarief van alle 9 gemeentelijke vervoerbedrijven had.' Voorts bleek, dat ongeveer 0,16$ van de gecontroleerde reizigers niet in het bezit was van een geldig plaatsbewijs. ' )=De gem.opbrengst Trammaterigel per personenrit bedroeg 42 cent. In dienst gesteld werden mr 323 (ex 273) op 10/9 en 324 (ex 274) op 2 2 / 9 . Op 23/9 werden de C-bakken 301-303 afgeleverd. Iir 301 (ox 2 5 l ) , 302 (ex 252) en 303 (ex 253) werden in dienst gesteld op 16/10-1975° De RET-museumrijtuigen 1 1 en 1 1 9 werden op 10/9 overgebracht naar hot Spoorwegmuseum te Utrecht. Cp 1 4 / 1 0 keerde museum paar do tramrijtuig RTM 514/AQM 64 terug in Rotterdam. Binnenkort zullen worden gesloopt; RET mr 210 en 2202; HET/TB mr 490; HTM nr 210 en waarschijnlijk ook RET mr 2203 (de railreiniger net dc bijnaam "gouden koets"). Begonnen is thans mot het aanbrengen van oen dakbei op ar van do serie 601-635Van remise Kralingen naar remise Hillegersberg gangen de mr 352, 353 en 354. T.S./Depot Delfshaven Binnenkort wordt begonnen met de ombouw van mr 2519 tot aanhangrytuig. Pi enstautomateri.ee 1 Voor de afd. Vervoer werd aangeschaft een Peugeot-204 stationcar mot het kentekennumner 70-48-DB. Deze wagen is nog niet voorzien van een bedrijfsnummer Instructierit ten Behalve oude viorassers on enkel- en dubbelgeleed materieel reden de laatste tijd ook enkele kleine Schindlers (o.a. mr 1 , 12 on 13) alsmede mr 120 (al of niet met ahr 1050) instructie. Binnenkort zullen .alle remises 2 instructie-DG's bezitten, t.w. H'berg 351 en 352, Kralingen 301 en 302 on Hilledijk 301 on 302. Indien do voor dit doel gebezigde oude viorassers (o.a. 2510, 2512 en 2515) in 1977 geen grote revisie meer krijgen, zullen waarschijnlijk nogmaals 6 DG's voor instructiedoeleinden geschikt worden gemaakt. Lijncijf erplaten Binnenkort krijgen de dubbelgelede rijtuigen aan de "blinde" zijde op één der ruiten oen raamwerkje gemonteerd, waarin uit macroion vervaardigde platen kunnen worden geschoven. Op deze 22gx27 cn grote zwart gekleurde platen is het lijnnummer uitgespaard in wit. C
0
!
Overdag is het cijfer gemakkelijk zichtbaar, terwijl bij duisternis de interieurverlichting van de tram door het transparante cijfer heenschynt, waardoor het ook dan zichtbaar zal zijn. De nummerplaten worden aan de buitenzijde van de ramen bevestigd Nieuwe 'Buiten Dienst'-bordjes voor ontwaardingsapparatuur Werden defecte ontwaardingsapparaten tot voor kort afgeplakt met een papieren strook met de tekst 'Buiten Dienst', thans worden hiervoor metalen bordjes gebruikt, die d.m v, een speciale sleutel over de mond van de automaat worden geschoven. De papieren stroken werden nl. net zo snel afgescheurd als zij werden opgeplakt. Historische tranritten De RUT, de Verkeersdienst Rotterdam en Rotterdam Promotion hebben B & W voorgesteld gedurende de zomer 1976 een touristischo tramlijn in te stellen tussen het Willemsplein (Spidc)-via het C S . - en Blijdorp (Diergaarde). De aanleg van een tramlijn van het Jillemsplein naar de Euromast via het Park lijkt financieel niet haalbaar; alleen de aanleg van de trambaan door het Park kost al 2 miljoen gulden. Aangezien het materieel, waarmee op dezo 'historische' tramlijn zou moeten worden gereden (vooral oude vierassers), langzamer zou zijn dan de 'gewone' diensttrams (?i), zou deze lijn slechts op zaterdagen, zon- en feestdagen kunnen worden geëxploiteerd. De kosten zullen voorts niet op de RET mogen drukken, zodat mogelijk vrijwilligers en/of gepensioneerde REÏ-ers moeten worden opgeleid. Samenwerking RET/Brandweer? De RET zal binnenkort met de Rotterdamse brandweer gaan overleggen of by ernstige ongevallen in het metro- of trambedrijf de brandweer een aantal taken kan overnemen van de RET, Een delegatie van de REI is niertoe onlangs naar Frankfurt geweest, alwaar de brandweer al enkele jaren uitrukt bij botsingen en ontsporingen van tram- en metrorijtuigen en zelfs over een speciale gereedschapsauto met spoorwielen beschikt. Aan het inzetten van de brandweer in dergelijke gevallen zijn vele voordelen verbonden; hogere paraatheid, snellere aanwezigheid, beschikbaarheid van meer en geharder personeel enz. Indien de onderhandelingen tot positief resultaat leiden., zal de deraillementswagen en een deel van de metroderaillemcntsa.ppa.ra.tuur mogelijk aan de brandweer worden overgedragen In dat geval kan de remise Kralingen gedurende de weekeinden gedeeltelijk worden gesloten. Praatpalen Op het Stationsplein zullen bij wijze van proef een tweetal zgn. informatie praatkastjes worden geplaatst. Deze kastjes, die een verbinding bieden met het inlichtingenbureau, zijn bedoeld om reizigers desgevraagd korte en eenvoudige informatie te verstrekken. Hieuw_e_ Centrale Post Zuid In het aan het metrostation grenzende winkelcentrum juidplein zyn eind september de nieuwe Centrale Post voor de Linker Maasoever, alsmede ruimten voor de Bedrijfsleiding Metro in gebruik genomen en voor de Bedrijfsleiding Zuid. Mathenosserbrug voor tramverkeer afgesloten In verband met werkzaamheden aan het brugdek van de Mathenesserbrug en reconstructie on spoorvernieuwing op de aansluiting net de Ma.thenesserdijk en Mathenesserwog reden er van zaterdag 4 t/m zondag 26 oktober geen traras over deze brug. Ook was er geen auto(bus)verkeer mogelijk in de richting C S Tramlijn 1 reed gedurende deze periode in beide richtingen vanaf de Middellandstraat via de Claes de Vrieselaan-Mathenesserlaan-Heemraa.dsplein naar de Nieuwe Binnenweg en vervolgens via de route van lijn 8. Lijn 1 1 werd gedurende deze periode opgeheven. Tussen C S . en Spangen reed de gehele week van aanvang dienst tot einde dienst eon speciale pendelbusdienst, vanaf het Stationsplein via de route van lijn 1 1 naar Spangen; terug werd, ook door lijn 41» gereden via Bilderdijkstraat-Spaanseweg-Horvathbrug-Aelbrechtsplein-Allard Piersonstraat n.aar het Mathenesserplein. De V/estnederlandlijnen richting Westland reden de eerste week via de Mathenesserdijk. Richting C S . reden deze bussen via do Schiedamseweg-Lage Erfbrug-Aclbrochtskade en Sam.Muilerstraat. De bussen van de pendelbuslijn, die als ringlyn werd geëxploiteerd, reden tussen het Middellandplein en het Mathenesserplein via de vrije tranbaa-n. Deze vervangende bussen waren blanco gefilmd met achter de voorruit slechts een miniem bordje met het opschrift 'Spangen'. Hoewel de frequentie van deze buslijn, al spoedig 'Spangen expres' gedoopt, gelijk was aan die van tramlijn 1 , kon men, t.g.v. do geringere capaciteit van de bussen t.o.v de dubbelgelede trams, het vervoer bij tijdon niet of 3lechts nauwelijks verwerken. Aangezien door de afsluiting van do Mathenesserbrug de verkeersafwikkeling in het westelijk stadsdeel van 's morgens vroeg tot 's avonds laat chaotisch was, ondervonden de tramlijnen 1,6 en 8 ook de gevolgen daarvan. Alhoewel de politie op vele plaatsen het verkeer regelde, waren op het traject tussen Ileemra-dsplein en Marconiplein vertragingen van 15 tot 30 minuten normaal!
Op de Schiedamseweg bleek overduidelijk welk een lapmiddel de witte lijnen langs de trambaan waren/zijn. De RET meende de langere rijtijden te kunnen compenseren door de frequentie te verlagen en de standplaatstijd te bekorten. Extra materieel werd niet ingezet. Passagiers, die in het bezit waren van 1-zone-kaartjos, mochten hiermee over stappen (Schiedam-Spangen? 1 - 6 , Spangen-Kralingen3 6 - 1 ; Spangen-Schiodam: 6-1 of 0 ) . Spoorwerkzaamhcden Begin september wei-don de sporen op de Ilathenesserweg tussen het Marconiplein en de Rö'soner Manszstraat verwijderd. Op de Henegouwer laan westzijde worden de tramsporen bij wijze van proef op betonblokken gemonteerd.. De autobussen van Westnederland rijden in richting Maastunnel via Beukelsdijk-Duivenvoordestraat-Oost ervant straat. De met de spoorvcrnieuwing op het kruispunt Zaagmolenbrug/Linker Rottekade/Crooswijksestraat verband houdende verkeersomleidingen zijn met name in Crooswijk de oorzaak van fikse vertragingen op buslijn 38. Personeelsstop De RET hooft de werving van extra personeel stopgezet. Dit extra personeel was nodig om het door de gemeenteraad aangenomen aktieplan (frequentieverhoging op alle tramen autobuslijnen in hot centrum) te verwezenlijken. Omdat de RET on de gemeente Rotter dam nog steeds niets hebben vernomen van Minister Westerterp, hebben zij zelf de con sequenties getrokken uit do onlangs verschonen begroting van het ministerie. Wel hoeft men inmiddels zoveel personeel kunnen aantrekken, dat de komende winter een versterkte dienst kan worden gereden. Deze versterkte winterdienst noest de afgelopen winter t.g.v. personeelsgebrek worden ingekrompen. Wint erdiens t regeling Tijdens de eerste sneeuwval van dit jaar (op 1 3 / 1 0 ) rood de RET nog steeds de zomer dienst.' Overigens kan het vervoersaanbod op vele lijnen al sinds half september, zeker in de spitsuren, niet of nauwelijks worden verwerkt. Vrijwel dagelijks moeten op een aantal lijnen passagiers aan de halten worden acht erge 1 at on. Dc winterdienstrogeling voor de autobuslijnen noot 27 oktober ingaan, die voor de tramlijnen op 17 november! Definitieve routes buslijnon 50, 5_1 en 73 M.i.v. 2 8 / 9 - 1 9 7 5 zyn de routes van do lijnen 5 0 , 5 1 on 73 als volgt gewijzigd' richting Schiedam/Vlaardingen en Botlek: Metrostation Koogvliet-Kouwenaardseweg-Groene Kruisweg-Laning-Kinheim-Sprong-Aveling. Richting Botlek en Spykenisse; bestaande route tot Aveling, vervolgens via Overhage-Mddenbaan-Kinhein-Laning-Groene Kruisweg-Kouwcnaardseweg naar Metrostation Hoogvliet. Een viertal haltos kwam te vervallen, terwijl een zevental in dienst werd. gesteld. Tijdelijke omlegging buslijnen 50; 51 on 74 Van vrijdag 3 / 1 0 te 19-00 uur t/ra zondag 5 / 1 0 waren er werkzaamheden aan do kruising Vondelingcnwcg-Butaanweg, als gevolg waarvan de lijnen 50, 51 en 74 werden aangepast. Ook nu kwam een aantal halten to vervallen, terwijl nachtbuslijn N8 (richting Zuidplein) niet via Pernis kon ryden. Als gevolg van - langduriger - werkzaamheden aan de Korperweg ondervindt lijn 69, voor al in do spitsuren, ernstige hinder van de hiermee gepaard gaande verkeersopstoppin gen. In de richting Pernis wordt tijdclyk gereden via Jan Olieslagersweg. Verkorte ritten lijn 41 De verkorte ritten op buslyn 41 tussen C S . en Spangen zullen waarschijnlijk worden op geheven. Zoals bekend werden deze ingesteld n.a.v. eon in de gemeenteraad aangenomen motie bij de behandeling van de omzetting van lijn 1 1 in oen spitsuurlyn. Hierdoor werd de frequentie op lijn 41 tussen Spangen en C S . bij wyze van proef verhoogd van 30 naar 15 minuten. Wethouder Mentink is nu van mening, dat er te weinig passagiers worden vervoerd. Overigens heeft de RET nimmer de moeite genomen om de blanco gefilmde bus sen van dezo verkorte ritten te voorzien van een aanduiding 'Spangen'. Zelfs niet zo klein als de bordjes, die gebruikt worden op de pendelbuslijn bij de afsluiting van de Mathenesserbrug. Nachtbussen Op die ha.ltes waar ook een nachtbus passeert, zijn thans stickers (witte letters op eon zwart veld) aangebracht met de vermelding van de betrokken nachtbuslijn en de ver melding van de vertrektijden vanaf de beginpunten. In allo trams en bussen worden eveneens (ronde) stickers aangebracht, die het publiek op de speciale na.chtbusdionstcn wyzen. Werden met de nachtbussen tijdens de vacantiemaanden - nog altijd - zo'n 2300 passagiers per weekeinde vervoord, sinds augustus is dit aantal weer gestegen tot ruim 3000 per weekeind. Tijdens het tweede weekeinde van oktober werd echter een .aantal van 5000 bo-
reikt. Wethouder Mentink verklaarde, dat er voor volgend jaar ƒ300.000,- is uitgetrokken voor de nachtbussen in hot weekeinde. Uitbreiding (zondagnacht t/m donderdagnacht) is niet te verwachten. Stickers enautomaten In de trams en bussen verschenen stickers met als opschrift 'Opstaan voer iemand misstaat niemand' (afgekeken van Amsterdam, waar hot ook weinig helpt), Als antwoord op een verzoek van de deelraad Hoogvliet dolen B & W mee, dat er op het metrostation Zalmplaat voorlopig geen automaat komt voor meerrittenkaarteri. Dit is te kostbaar. Wel is thans een automaat in ontwikkeling voor verschillende meerrittenkaarton. Voor eind 1976 wordt het eerste proef-exemplaar echter nog niet verwacht. Bijzonderheden per datum ll/9 I.v.m. een aanrijding tussen een vrachtauto en een voetganger op do Nieuwe Binnenweg werden lijnen 4 en 3 gedurende 20 min. omgelegd via Mathenesserlaan. 1 7 / 9 I.v.m. een aanrijding tussen 4 personenauto's op do Max Havelaarweg werd buslijn 78 gedurende 50 minuten omgeleid via de Van Als castraat. 25/9 Mr 2514 sleepte railreiniger 2202 van rem.Delfshaven naar de C.W. 24/9 's Avonds v/erd bij een aanrijding tussen 2 auto's op kruising Molenvliet/Aristotclesstraat een paal met een tramwaarschuwingslicht omvergereden. Lijn 2 , richting Beukondaal ondervond hierdoor ruim 35 minuten vertraging. 26/9 Te 22.10 u ontstond op de Westzoedijk een zeer ernstige aanrijding tussen mr 60o, lijn 6 richting Spangen en oen vrachtauto met aanhangwagen. Het mr werd aan de voorzijde totaal verwoest en kwam ver naast de rails te staan. De aanhangwagen van de vrachtauto kantelde. Tot 23.35 u werd lijn 6 in beide richtingen omgeleid via Van 0 1 denbarneveltstraat-lijn 8-Schiedamseweg v.v. Lijn 9 werd ingekort tot het Drooglecver Fortuynplein. Op het tramloze traject werden 3 bussen ingezet (l van 36. 1 van 30, 1 vanuit garage). Als vervanger kwam mr 620 op lijn 6 in dienst. Nadat 608 was herspoord werd hot naar d.j Punt egaals traat geduwd, vanwaar het om ca. 0.00 uur door een vi eras s er werd weggesleept naar remise Hillegersberg. 29/9 Om 8.55 u gingen de bomen van dc Lage Erfbrug niet meer omhoog. In richting Schiedam word lijn 8 ongeleid via Hoemraadsplein-Mathenessc-rlaan-route lijn 1 . In de richting Kralingen werd e; rst gereden via Marconipl. -lijn 1-W-est Kruiskade - Mauritsweg. Vanaf 9«30 u, nadat het wissel op hot Mathenesserplein was schoongemaakt,, werd gereden via Mathenesserlaan-Heemraadsplein. Op het tramloze traject werden 2 autobussen ingezet. Om 1 0 . 1 0 uur was de zaak weer normaal. l/lO Te 1 5 . 5 0 u raakte emr 324, lijn 8 op Schiedamsewog/Pranselaan richting Kralingen defect. Tot 16.20 u werd lijn 8 omgeleid via lijn 1-Mathenesserlaan-Heemraadsplein. Op het tramloze traject werd een bus ingezet. Als vervanger kwam mr 635 op lijn 8. Om 20.15 raakte bus 6l5,lijn 35 op Kastanjesingel dof eet. Ii erdoor driehoekto mr 36l,lijn 5 op Meidoornsinjöl/wilgenplasl.aan. Bus 234 kwam op lijn 35 in dienst. 2 / l 0 Om I4.4O u veroorzaakte' een vrachtauto een dubbele draadbreuk bij het beruchte 'muizengaatje' (Straatweg t.h.v. Station Noord). Aan beide zijden kwamen enkele wagens van lijnen 4 en 6 vast te staan. Lijn 4 reed vanaf Bergweg via Zaagmolenstr. en lijn 6 torug naar het Ponpenburg, terv.ijl lijn 6 het omgekeerde deed. Tussen de eindpunten Kleiweg en Hillegersberg en de Kootsekade pendelden enkele wagens van 4 Rn 6; op het getroffen trajectgedeelte de ussen 250 en 280. De WN-lijnen reden via het Uozenlaanviaduct. Inmiddels kwamen op de Straatweg uitrukkende spitswagens van lijnen 4 , 5 , 6 en 1 1 vast te staan. Aangezien het euvel eerst om 1 5 . 3 0 u was verholpen,, kwam de middagspits dienst regeling op deze lijnen later op gang dan norma.a.1, 8/10 Tijdons onderhoudswerkzaamheden brak een ATB-kabel van de netro- Van ca. 7 . 2 5 9.35 u was in het •- rivierkruisende - tunnelstul. tussen stations Leuvehaven en Rijnhaven slechts 1 spoor berijdbaar. Omdat vertragingen van 10 tot 40 minuten het gevolg waren, kwamen vele duizenden reizigers te laat op hun werk. Do stations konden dc wachtende reizigers soms niet meer herborgen. Dc RET zette geen bussen in, doch trachtte de vertragingen te verminderen door c a . 2 treinen snel achter elkaar in dezelfde richting door de tunnelbuis te laten rijden 1 4 / 1 0 T.g.v. een storing tussen de stations Centraal en Beurs rood de metro van ca. 1 4 . 4 0 - 1 5 . 3 5 u niet verder dan station Beurs. Op het uitgevallen traject reden bussen 9/lQ Om 1 7 . 3 0 raakte 109-1048, lijn 2 defect in tunnel station Lonbardijen naar Tuinenhoven, gevolgd door stroonstoring tot 1 8 . 1 5 . Lijn 2 reed tot Groonezoorn, tot Tuinenhoven pendelden bussen. Later werd het defecte stel door 123-1042,lijn 12 naar opstelspoor Tuinenhoven gesleept, een niet alledaags gezicht bij de RET, een tran van ruin 50 meter. De bestuurder van de 123 had er overigens geen moeite nee, daar hij vroeger wel langere trams had bestuurd bij do RTM Mr 2517 bracht het defecte stel later naar rem.Hillcdijk.. ;
T
%
Studie sneltram of metro voltooid Als alternatief voor do metro-oostly'n heeft de Verkeersdienst een net van 4 sneltramlynon ontwikkeld. Van deze lijnen beginnen er drie ondergronds in het station Eendrachtsplein, vanwaar zij door do thans gebouwde metrotunnol lopen tot Kralingse Zoom, waar zij boven do grond komen (die tunnel is dan dus voltooid). Daar is hot splitsingspunt. De eerste ljjn gaat rechtdoor naar Capelle-Oostgaarde, de tweede lijn takt hiervan af bij CapelleSchenkel en volgt dan de Prins Alexanderlaan in de richting Ommoord. De derdo lyn buigt metoen achter de Kralingse Zoom linksaf en volgt de Van Norenburchweg, waar al een metrotracé is vrijgehouden, vervolgens buigt de lijn voor de Hoofdweg naar rechts en sluit bij do Prins Alexanderlaan dan weer aan op do tweede lijn. Deze lijnen lopen gezamenlijk naar Ommoord, waar opnieuw .een splitsing is De ene lijn loopt naar OmmoordWest, de andere naar de toekomstige woonwijk Zevenkamp. De vierde lijn moet bij het Centraal Station beginnen en via bestaande trambanen gevoerd worden ovor Weena en Pompenburg tot de Rotte. Hier wordt naar links gebogen om via eon in de Rotte aan te plempen tracé in richting Torbreggo te gaan. Dc lyn kruist dus de Boezem, de Noordelijke Randweg en de spoorlijn Rotterdam-Gouda en loopt daarna parallol aan die spoorweg (het Stoopwegtracé). Na met een boog om Terbregge heen gegaan to zijn, wordt Ommoord bereikt, waar aansluiting is op do lijn uit Kralingen. Er bestaat ook eon goedkope versie van dit plans do lijnen naar Capelle en ovor de Van Norenburchweg ontbreken dan. Verschillende types materieel zijn met elkaar vergeleken. Volgens een plan A ging men uit van het bestaande metromaterieel. Volgens plan B zouden op alle geplande lijnen dezelfde 'tramachtige rijtuigen (type U van Universeel) moeten rijden. Die rijtuigen zijn kleiner en smaller dan de metrorijtuigen. Dc stroom kont van do bovenleiding, terwijl de perrons op straatniveau liggen. In verband met do tunnelhoogte in do reeds gebouwde tunnels moot de hoogte van de rijtuigen ochter vrij gering zijn, zodat voor staande passagiers slechts een beperkte hoogte beschikbaar is. Op de metrosporen kunnen deze wagens niet rijden. De voorkeur gaat dus niot uit naar dit type. Bij plan C is men-aan bezwaren tegemoet kunnen konen. Hierbij gaat men van twee materioeltypen uit Op de drie tunnel lijnon kunnen dan zware 'metro-achtige' trams rijden (type T ) , welke in de tunnel gevoed worden via oen derde rail on in de open lucht via een bovenleiding. Op de Rottelijn kunnen 'tramachtige' rijtuigen ingezet worden (type R) . hetgeen nodig is omdat via het huidige tramnet gereden moot worden. Volgens globale berekeningen zal genoemd compleet tramnet, inclusief aanvullende buslijnen, een investering vergen van ƒ738 tot ƒ826 miljoen, afhankelijk van hot te kiezen systeem. De metrolijn, inclusief bussen, zou ƒ667 miljoen kosten De exploitatiekosten van het tramnet bedragen ƒ160 miljoen, die van de metrolijn ƒ130 miljoen. De lengte van hot geplande tramnet is 30 km, de metrolijn 12,8 km; de kosten per reizigerskilometer zijn voor do tram ƒ0,74 a ƒ0,77» voor de metro ƒ0,59«De twee tramlijnen van het beperkte net zouden ƒ14 miljoen meer kosten dan de metrolijn. De belangrijkste lijn, de Rottelyh zal zeker voel moeilijkheden gaan opleveren, vooral met de bewoners van Crooswijk, die langs de rivier een wandelgebied wensen. Voor dat gedeelte, waar lijn 6 rijdt, is reeds een vrije baaji gepland, welke ook door de buurt aanvaard is. Ten noorden van de Zwaanshalsbrug zal echter op een doel 7 motor gedempt moeten worden, terwijl ook eon aantal bomen gesnoeid zal moeten worden. Het is de vraag of de Raad het stads schoon hier zal laten prevaleren boven de tijdwinst van 10 tot 15 minuten voor do Ommoorders. Wethouder Mentink acht het niet geheel onmogelijk, dat minister Westerterp de meerkosten zal willen financieren. RET-directeur Van Leeuwen meent, dat eon metro voel veiliger is dan een tram, daarmee en daarin gebeuren veel ongelukken, betoogt hij. Ook mist Van Leeuwen voldoende gegevens over regelmaat. Over de bereikbaarheid van de metrolijn in de nabije on verre toekomst zwoeg hy. Volgens de Verkeersdienst moot het mogelijk zijn do trams op een zodanig tijdstip alsnog to bestellen, dat zij in dienst gestold kunnen worden vóór 1981, hetgeen een afgesproken voorwaarde was voor het opstellen van deze plannen. Op 8 januari 1976 worden zy door do gemeenteraad besproken. In "Het Vrije Volk" reageert sneltrambedenker PvdA-raaislid Linthorst (die ook in de stuurgroep zitting had, welke de studie van do. Verkeersdienst begeleid heeft), dat het tramplan voel te duur is opgezet. Hot is uitermate luxe uitgevoerd met haltes in do vorm van metrostations en onderheide banen. Linthorst verklaart, dat. wanneer alle gegevens bekend zyn, de sneltram oven duur is als do metro, maar natuurlijk beter bereikbaar. Een uool van de Rotte zou toch versmald worden voor lijn 6; bovendien werkt Gemeentewerken aan oen plan on dc andere zijde van de Rotte te verbreden. 1
Materieelnutaties wph Haarlem ( 1 0 / 9 - 17/10-1975) Binnengenomen werden voor revisie of grote revisie (onders p o o r w e g e n streept) de 1 0 1 ( l / l O ) , 7 4 1 ( l / l O ) en 4 0 6 ( 9 / 1 0 ) , alsmede de rytuigen 38 1 6 7 ( 1 6 / 9 ) , 1 8 2 3 2 ( 1 7 / 9 ) , 3 8 l 6 l ( 2 2 / 9 ) , 0 0 024(23/9) tevens schadeherstel, 29 3 3 8 ( 1 / 1 0 ) , 3 8 1 6 4 ( 6 / 1 0 ) en 87 2 0 6 ( 7 / l O ) B > laa tste grote rev. H3 H2 H3 H2 H3 H2 H2= laatste gewone 101 57o'6 77Tl 741 17^4 7770 406 37^6" 97T0 rev.,resp.nieuwbouw Afgeleverd werden de 1733,ex 7 3 3 ( ± 7 / 9 ) , 7 6 ( 3 0 / 9 ) , 3 0 1 5 ( 3 / 1 0 ) , A B k + B l l 6 ( l O / l O ) naar Tilburg, tevens nieuw interieur,405(14/10), alsmede de rijtuigen 38 1 7 3 ( 1 2 / 9 ) , 8 7 2 2 2 ( l 6 / 9 ) , 38 171(17/9),13 2 3 4 ( 1 7 / 9 ) , 2 9 293(26/9),18 2 5 1 ( 2 9 / 9 ) . 3 8 1 7 8 ( 8 / 1 0 ) , 8 7 2 0 5 ( 1 0 / 1 0 ) en 29 3 3 1 ( 1 5 / 1 0 ) . Van de in HOV 207 en 200 genoemde stellen werd de 280 op 22/9 afgeleverd, de 313 op 2 5 / 9 , de 1204 op 1 2 / 9 . De in de vorige HOV vermelde Koninklijke Rijtuigen 89 001 en 002 werden op 22/9 afgeleverd. Beide rijtuigen worden eind oktober gebruikt bij het bezoek van de Deense Koningin. Binnengenomen worden in de hier genoemde periode de 352(30/9) met botsschade, de 743 (l/lO) mot lichte schade aan de schortplaten. Tot slot dc vermelding van de 372, die op 22/9 al met botsschade was binnengenomen. Bij het getrokken materieel dienen vermeld te worden de met bufferbalkschade naar Hln gekomen 18 2 2 l ( 2 5 / 9 ) en 29 36l(3/lO). Sloopmaterieel In vergelijking met hetgeen op blz.156 werd vermeld, is in oktober niets veranderd. Bij de locs werden in de wph Tb nu ook gesloopt de 2473 en 2476; van de in augustus afgevoerde 508 en 509 werd laatstgenoemde al gesloopt. Zoals al vele malen vermeld in HOV stonden do 508 en 509 al geruime tijd in de wph terzijde. Aflevering plan V hervat;_proefrit-dienstregeling_ Op dinsdag 14 oktober kwam het treinstel 936 de grens over, hot eerste van de nummers 936-950. Op 16 oktober reed de936 proef, wat weer tussen r-feastricht-Sittard-Roermond gebeurde. Aangezien veelal dezelfde dienstregeling hiervoor wordt gebruikt, volgen hieronder enkele tijden:Maastricht v. 9.30 - Sittard 9.58; Sittard v. 10.22 - Roermond I O . 5 6 ; v. 1 1 . 0 3 - Sittard 1 1 . 3 3 ; v. 1 1 . 5 8 - Roermond 1 2 . 1 5 ; v.13.33 - Maastr. I4.O8. Nieuwe S p r i n t e r s en hun activiteiten Op 19 september kwam de 2013 naar ons land. op 3 oktober gevolgd door de 2014. Hierna kwam, zoals boven vermeld; de 936 van het plan V-materieel. Ook dit keer enkele (proef)ritten, die met het nieuwe materieel warden gehouden, buiten de ïioek van Hollandse treinen. Op 1 6 / 9 kwam een Sprinter naar Maastricht, op 20/9 retour naar Rotterdam, op 22/9 verder naar Leidschendam.. Op 23/9 vond een persrit plaats naar Den Haag CS via het nieuwe spoor van Laan van Nieuw Oost Indië, Op 6/l0 kwam oen Sprinter naar Utrecht; op 9/10 gebeurde dat wederom, nu in het kader van het ORE-jubileum (rondrit Ldv-Ut-Rtd-Ldv)Op 14/10 een rit Ut-Ah v.v. Terzijdestelling mat. '46 Nog in dit jaar zullen 3 vieren en 1 twee buiten dienst gestold worden, als do planning tenminste niet wordt doorkruist. Het betreft hier de treinstellen 641,645,606 en 258, Hiervan zou de 686 in september al enige tijd in Maastricht terzijde hebben gestaan, doch weer in dienst zijn gesteld. Volgend jaar (1976) staan op de sloopnominatie (mede als gevolg van do instroming van nieuw plan V ) de 222,257,260,261,262,265,266,202,238 en 294 v w.b. de tweewagcnstcllen. Bij de vieren zou het gaan om de 646 en 652. V.w.b. revisies; de 241.683,687 en 688 zouden een revisie gaan krijgen volgend jaar, terwijl voor een "opknapbeurt" genoteerd 3taan de 657, 678 en 609. Rijtuigen 52 51 en 5259 naar Haarlem De twee blokkendozen 52~31 en 5239, afkomstig uit het 3737-stoomcircus, sta.an sinds 14/10 voor bezichtiging in de wph. De rijtuigen zijn (gelukkig) ontdaan van hun reclameborden; het is de bedoeling alle rijtuigen van do stoomtrein een opknapbeurt te geven in de komende ma.anden SNCF-loc 7003 in ons land Op 29 september kwam do SNCF 7003 aan in de Tilburgse werkplaats; wellicht is deze loc het prototype van het soort locomotieven da.t NS zal gaan aanschaffen. Die nieuwe locomotieven dienen dan ter vervanging van een deel van het huidige locpark. Van de te bestellen machines wordt o.a. een vermogen geëist van minstens 5930 pk (44OO kW), een laag gewicht (rond 80 ton), versterkte neus, en oen maximum snelheid van 160 km/u. Daarnaast moet de loc zijn voorzien van een pulssturing, een systeem dat al werd toegepast bij de treinstellen 472 en 473, terwijl ook dc Sprinters 2014 en 2015 hiermee zijn (zullen v/orden) uitgerust.
Op 30/9 kwam de loc los naar Venlo, om daar tr 681 2 1 1 naar Rotterdam Zuid Goederen over te nemen van de 1 1 0 1 , die de trein eigenlijk• had moeten trekken- Naast Enschedese en Maastrichtse I.C.-treinen werden in de loop van oktober diverse proefritten georganiseerd, al of niet met een meetwagen, al of niet in de normale (goederen)dienst. Enkele bijzonderheden loc 7003 De BB 7003 is over de buffers gemeten 1 7 , 4 5 m lang en is 4,3 m hoog. De loc is aluciniumkleurig met een oranje/rode kleurenpartij op de flanken en neuzen. De 7003 stamt feitelijk uit de Franse serie 15000, hij is namelijk de ex-15007- Een deel van de uitrusting werd door de werkplaats van de SNCF te Hellemes aangepast teneinde een 1500 V gelijkstroomloc te verkrijgen, iliermee ontstond het prototype van de serie 7200, waarvan de levering in 1976 zal beginnen. De proefnemingen die men in Frankrijk met de 7003 heeft gehouden, waren echter niet alleen t.g.v. deze serie 7200, doch ook voor de bicourante machines van de serie 22200, die grote overeenkomst vertonen met bovengenoemde 15000-en. Genoemde proefritten vonden in januari plaats, in maart gevolgd door een aantal ritten, waarbij de 7003 voorzien was van "voorzetstukken" , . waardoor de typische knikvormige neus een meer gestroomlijnde vorm kreeg. Locomotieven serie 1000_in_de huidige wintordienst M.i.v. de wint er dienst van 23 september j . 1 . zijn de 1000-en bijzonder actief, en wel in het zuiden van het land. Zoals al werd vermeld, komen de 1000-en niet meer boven de grote rivieren, waarbij Rotterdam Zuid Goederen als uitzondering genoemd moet worden. In de periode t/m 20 december zijn er 3 locs te vinden voor de bietentreinen tussen (hoofdzakelijk) Nuth en Roosendaal. Van deze treinen worden er hieronder 6 genoemd en wel degenen die te fotograferen zijn, vöör 3 uur cn na 13.00 uur gaat dat moeilijk, tr 593311 Nuth(v.9.10)-Roermond(9..[6/10.12)-Weert(10 37/49)-Eindhoven(ll.19/22)-Breda ( 1 2 . 2 0/2 6)-Ro o s endaal(12.52); tr 593312 Nuth(12.40)-Weert(13.39/49)-Eindhoven(14.20/22)-Brcda(l5.20/26)-Roosendaal ( 1 5 . 5 2 ) ; tr 595312 Rqermond(l4.14)-Weert(l4.39/49)-Breda(l6.19/20)-Roosendaal(l7.46); tr 531 937 x) Roosendaal(7.58)-Eindlioven(9.1l/l3)-Roormond(9.56/10.08)-Sittard(lO.30/ 33)-Nuth(io.45); tr 531956 x) Rsd(l0.58)-Ehv(l2.08/l4)-Wt(l2.40/46)-Rm(l3.08)'; tr 531938 Rsd(l3.45)-Eliv(l5.03/05)-Rm(l5.56/16.02)-Nh(l6.40). De met x) gemerkte treinen rijden van dinsdag t/m zaterdag, do overige van maandag t/m vrijdag. Gedurende het weekeinde staan er 2 locs in Heerlen, 1 in Roermond. Naast bovengenoemde 3 locs rijden er nog 3, hoofdzakelijk tussen Rotterdam Zuid Goederen en Venlo. Vermeldenswaard zijn hier: tr 599231 Sittard(9.21 )-Keeze(l0.23/32)-Ehv(10.4;/40)-Boxtel(ll. 11/23)-Heerjansd(l2.33); tr 523997 Eeerjansdrjii(l5.55)-Ehv(l7.08/lO)-Haelen(l7.50/58)-Sittard(l8.26); tr 281226 Venlo(l2.2l)-Blerick(l2.27/32)-Rtzg(l5.52), op dinsdag-vrijdag; tr 47160 Venlo(l2.35)-Tilburgfl4.0l/lO)- !eurjansdam(l5.0.;.) op vrijdagen; tr 681211 V e n l o ( l 2 . 0 6 ) - H c l m o n d ( l 2 . 4 6 / 5 6 ) - E h v ( l 3 . 1 3 / l 5 ) - H t z g ( l 4 . 5 l ) , op zaterdagen; tr 681216 Vonlo(l7.0l)-ïilburg(l8.30/37)-Rtzg(l9.49), op zaterdagen; tr 43335 R s d ( 9 . 5 9 ) - R t z g ( l 0 . 5 l ) , op maandagen; tr 49161 Heerjansdam(l2.24)-Elw(l3.39/42)-Venlo(l4.26), op maandagen. Op zondag heeft Venlo de hele dag, als het goed is, twee duizenden, de derde loc staat dan in Maastricht., Op dinsdag on donderdag staat er ook in Dordrecht overdag een 1000. M.i.v. 21 december zullen do 1000-en weer een iets rustiger bestaan krijgen, waarbij cr tevens een loc minder zal rijden.Er zijn dan dus nog maar 5 duizenden in de omloop opgenomen; in het januari-nummer van H0V wordt hierop nader ingegaan. Tenslotte, wij zagen, hoorden, bemerkten en noteerden^ voor U, dat.. .. - De Koppeling wèl melding maakte van dc ingang Sprinterdionst (zie H0V, b l z . 1 5 6 ) ; - op 9 / l 0 mP 3014 naar Breda werd overgebracht, teneinde te worden gebruikt bij de 'open dag' aldaar (opening nieuwe station); - op 1 5 / 1 0 de 472 een proefrit maakte van Amsterdam naar /ynersfoort; - het bietenvervoer ook al voor do winterdionst was begonnen; - op 1 6 / 9 energiewagen 505 van Tb naar Zl word teruggebracht, - op 1 6 / 9 do Duitse 184111 weer in ons Land op proef wn.s; - B cc W van Amsterdam de Schiphollyn naar Almere on Lelystad willen doortrekken; - het voormalige NTIl-station in Groningen in september gesloopt werd; - dit jaar 250.000 65+ en 40.000 60+-kaarton zijn verkocht (vorig jaar 233-000/37.700). - do best verkochte NS-dagtocht die naar De Efteling was, daarna Madurodam en Slagharen; - besloten is het aantal 'niet-rokon' plaatsen in do treinen gelijk to maken aan roken 'j - men thans is begonnen met do opbraak van de spoorlijn naar vliegveld Soesterberg. 1
SNELTRAMLIJN UTRECHT - NIEUWEGEIN Op 15 september is het eerste nummer verschenen van "Sneltramexpres". een informatiekrant, die wordt uitgegeven door de Beleidsgroep railly'n Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein.. Aan de hand van veel informatie over deze lijn en kaarten waarop het tracé duidelijk is te vinden, tracht de Beleidsgroep de bevolking in het betreffende gebied een goede voorlichting te geven over het toekomstige openbaar vervoer. Zelfs aan do trajn die in het verre verleden naar Vreeswy'k en Jutphaas reed (stoom-, paarde- en tractortractie) wordt enige'aandacht besteed. Hieronder nomen vrij enige gegevens uit de 'Sneltramexpres over. Be lengte van het traject is globaal: Utrecht centrum-Nieuwegein centrum 10 km; Nieuwegein centrum-Nieuwegein zuid 5 km; Nieuwegein centrum-IJssclstoin 4 , 5 km. Vnor een tramstation in Utrecht wordt op dit moment gedacht aan het Smakkelaarsveld, dat is het verlengde van hot Vredenburg. De afstand tot het NS-station is ongeveer 300 meter; om de overloop te vergemakkely'kou denkt men aan een rollend trottoir tussen deze twee stations. Vanaf dat punt wordt via Leidseveertunnel naar het Wcstplein gereden en dan verder (zoa.ls wy reeds eerder vermeldden) via Graadt van Roggenweg (rails links van weg), Weg der Verenigde Naties en Beneluxbaan (rails in midden). Haltes zyn gepland bij Julianahal, Admiraal Helfrichlaan, Van Heuven Goedhartlaan, tussen 5-meiplein en Struyckenlaan/Bernadottelaan, Vasco da Gamalaan. Het 5-meiplein wordt door de trambaan doorsneden. Vanaf het Europaplein wordt over de "Juropalaan gereden (rails aan rechterzijde tussen hoofdrybaan en parallelweg). Door de meest westelijke zijbeuk van het viaduct in de rijksweg 12 (Utrecht-Arnhem) duikt de tram onder de weg door. Via. een viaduct over de weg naar Jutphaas (ïlieuwegein noord) en een nieuwe trambrug passeert de tram het Amsterdam-Rijnkanaal ten zuiden van de bestaande Jutpha.se brug; hier begint de gemeente Nieuwegein. Westelijk langs Huis de Geer loopt de lyn parallel a„an de noordgrens van de wijk Zuilenstein. Ongeveer in hot midden van de grens is een halte gedacht De lijn buigt dan in zuidelijke richting naar de S15 (Verhoefweg). Tot aan het centrum van Nieuwegein blijft de tram op de iets verbrede oostelyke berm van deze stadsautoweg lopen De volgende haltes zijn bij het wy'kccntrum in plan Ba.tau cn ten noorden van de Richterslaan. Vervolgens wordt naar het zuidoosten gebogen door hot toekomstige stadscentrum, waar drie haltes zijn gepland; Centru-.. West, het centraal station en Zuidstede. Hier splitst do lyn zich. De lijn naar Nieuwegein zuid (Vreeswyk) kruist de Doorslag by het Zuidstede-viaduct. Op de brug komt een halte, De S15 wordt ongelijkvloers gekruist. De tram gaat over de weg heen en komt dan aan de westzijde van de weg naar Niouwcgeinzuid terecht. Tot in Hoog Zandveld lopen de rails parallel met deze S 1 5 - Na 2 haltes komt de tram aan by' het eindpunt Hoog Zandveld. 1
-
De lyn naar IJsseistoin gaat zuidwestelijk door het bestemmingsplan Doorslag, waar een halte geprojecteerd is. Onder hot bestaande viaduct in Rijksweg 2 (Utrocht-Den Bosch) komt de lijn iets ten zuiden van de Randdy'k IJsselstein binnen. De eerste halte daar is by' de Poortdyk (zwembad), de tweede by' het winkelcentrum. Het eindpunt ligt ten noorden van de weg Achterveld. Voor stallingsruimto wordt gedacht aan het bouwen op vrij korte termyn van een remise ongeveer halverwege de lijn, die eerst voor bussen en later voor trams en bussen dienst zal kunnen doen. Gestudeerd moet worden op de omscholing van bus- tot trampersoneel. Do reistijd Nieuwegein centru?. Utrecht C S . zal ongeveer 10 minuten zijn, de beide lynen zullen ieder een ryty'd hebben van nog geen 30 minuten. Het ligt in de bedoeling dat in de spitsuren tussen Utrecht-CS en Nieuwegein centrum een 5 & 6-minutendienst wordt onderhouden. Overdag wordt de frequentie 8 minuten en na 22.00 uur zal elk kwartier een trajn rijden.. Van de splitsing tot de eindpunten is de frequentie dus dc helft daarvan. Voor de lijn zullen 36 tramwagens nodig zijn. Voor hot type materieel denkt men aan de Keulse stadstram, dus Stadtbahnwagon B. In Keulen bedraagt do capaciteit 72 zit- en 1 1 1 staanplaatsen, de wagen is 2 ) meter lang en 2,65 meter breed, de hoogte fyanaf grond) bedraagt 3,365 meter. Over het type van het materieel is nog niets beslist; wel zullen do technische eigenschappen en het comfort vergelijkbaar worden net de Keulse tramwagens. Eind september en begin oktober zijn openbare gespreksbijeenkomsten gehouden over de lijn. Hoewel de belangrijkste zaken a.1 vaststa.an, kan nog gesproken worden over bijv. de plaats en dc inrichting van de halten, de exacte tracering en de keuze van het materieel. Op do hoorzittingen bleek, dat de tram in het .algemeen veel instemming kreeg. Er was slechts één knelpunt, waar de omwonenden met felle bezwaren kwamen: do plaats van dc :
- nieuwegeinlyh -
- 176 -
remise in Jutphaas bij de woonwijk Huis de Geer. De omwonenden vrezen vooral van de ook daar komende garage overlast. Een mogelijke oplossing hiervoor is, dat de remise komt op een terrein langs het Amsterdam-Rijnkanaal, tegenover de rijkskantorenflat. Voor het in exploitatie nemen van de lijn gaa,t men steeds uit vrn het jaar 1931. Binnenkort moet worden beslist of men de lijn wil doortrekken naar De Uithof en Zeist. Thans lijkt de doortrekking zeer waarschijnlijk. Het knelpunt ligt in de Potterstraat, maa„r daar schijnt ook een oplossing voor gevonden te zijn: de buitenmuur van het hoofdpostkantoor daar kan worden verplaatst. Fietsers en voetg'ngers kunnen dan door een soort galerij. De tram kan dan door de Nobelstraat via de Kruisstraat naar de B u t st raat, hetgeen technisch mogelijk is; vandaar naar Zeist is vrij gemakkelijk. GEMEENTE VERVOERBEDRIJF GRONINGEN Materieel Op lij® werden de bussen 79,81,82 en 83 voorlopig terzijde gesteld; zij gaan met de winterdienst weer rijden. De 16 kreeg oen nieuw polyester voorfront * het oude was bij een aanrijding op 7/9 zwaar beschadigd. De reeds meer dan oen jaar bij sloper Bouwman staande bus 74 is in juni verkocht aan Van Egten te Ruinen. Een uitneembare mobilofoon bevindt zich in de bussen 81-85,86-97,1-17 en 21-42. De installatie werd op 1/6 in gebruik genomen. Ook dc twee GADO-"stads bussen 2116 en 2117 bezitten nu een mobilofoon. Exploitatie dc periode van de "Groene Weken (6/7 t/m 1 6 / 8 ) is een redelijk succes geworden. Ook volgend jaar zal de di nst zo worden uitgevoerd. De lijnen A t/m E werden met standnardbussen gereden. In het begin reed ook op de Stadsparklijn oen DAF, deze werd na enkele dagen vervangen door oen toorwagon serie 5~7« Op de Grote Markt stonden steeds twee wachtbussen opgesteld. In de laatste week reden enkele oude bussen. M.i.v. 1/8 is do route van lijn 6 als volgt gewijzigd: -Moeuwerderweg-Meeuwerderbaan (eindpunt)-verbindingsweg-Verlengde Lodewykstraat-Oosterweg... Verkeerscirculatieplan en a.utobusverbeteringen; daar wij voor een overzicht daarvan vrij veel plaatsruimte nodig hebben, moot dit helaas blijven liggen tot volgende maand. KORTE BERICHTEN VAN AUTOBUSBEDRIJVEN CENTRALE VERVOERSDIENST NIJMEGEN B & W van Nijmegen willen dat do GVD het vervoer blyft verzorgen on dat de restanten van het bedrijf dus ook niet langzamerhand overgaan naar de Zuidooster. Het aantal .autobussen en personeelsleden moet dan dus sterk uitgebreid worden, omdat ZO-dienston vervangen moeten worden. Uiteraard wa.s het CVD-personeel verheugd over deze mededelingen, dit in tegenstelling tot dat van de ZO, die door da.t voorstel zeer ongerust zijn geworden. De ZO-directour heoft zich o.a. hierover gewend tot de Direkteur Generaal van het Verkeer. Ook de vakbonden willen zich niet hierbij neerleggen. GDS-GADO Het einde van de GDS is aangebroken. De vergunning voor het reizigersvervoer is officieel overgedragen aan do GADO, De naam van de GDS op de bussen wordt nu vervangen door GADO. Op 12 oktober worden drio nieuwe bussen op de voormalige GDS-lijnen in gebruik genomen; deze heten niet meer GDS. De lynen zyn omgenummerd en het tarief is gewijzigd. De GDS is voortgekomen uit de N.V. Tramwegmaat schappij GroningenPaterswolde-Eelde. NZH Bij een aanrijding bij Marken is op 18 juli bus 6380 volledig uitgebrand. FLEVODIENST Gehoopt wordt dat er oen vrije busbaan komt op dc Middenweg in Amsterdam i.v.m. het sterk stijgende reizigersvervoer. Getracht zal worden zo diep mogelijk in de stad door te dringen. Als voorlopig eindpunt wordt gedacht aan de Rapenburgerstraat; tot 1980 is het C.S. niet mogelijk i.v.m. do metrobouw AUTOVRIJE STRAAT VAAK STIMULANS WINKEL0MZ3T Enige maanden geleden is eon rapport gepubliceerd van het Economisch Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf. Daaruit bleek, da.t het uitbannen van rijdend verkeer uit winkelstraten over het geheel genomen oen stimulans blijkt te zijn voor de omzet van dc winkeliers daar. Stijgingspercentages varieren van 10 tot 40$. Door de samenstelling van het winkelbestand zyn do cyfers van verschillende voetgangersgebieden niet goed vergelijkbaar. Bepaalde typon winkels zullen verdwijnen, andere zullen zich in dergelijke straten vestigen en tot bloei komen. STUDIE INTERCITY-SNELTRAM AMSTERDAM-ZANDVOORT De heer L.S.Aardema "heeft een oriënterende studio gemaakt van oen ontwerp Intercitysneltram in dezo relatie Tracé en materieel worden beschreven. Het is verkrijgbaar door het overmaken van ƒ 3 , 5 0 op postrekening 2 993 653 t.n.v. L.S.Aardema- Parklaan 96 tc Haarlem (na. 1 oktober; postbus 456, Haarlem). M
- 177 BERICHTEN UIT BELGIË
M.I.V.A. - A N T W E R P E N Lijn 3 Begin september is begonnen net dc werkzaamheden voor de verlenging van lijn 3 en wel in de lus Deurnebaan. De oude lus heeft men nodig o : er een parkeerterrein van te maken» In tegenstelling tot vroegere plannen ziet het er thans naar uit, dat lijn 3 op de Bredabaan een vrije baan krijgt; op de Oude Barreel worden reeds nieuwe boordstenen gelegd. Een deel van het gemeentebestuur en van de winkeliers is tegen een vrije baan, omdat zij menen dat die de wijk in tweeën zal snijden Semi-metro Er bestaan thans plannen om de Grote Steenstraat in Berchem te verbreden, zodat een vrije trambaan daar mogelijk zal zijn. Een ondergrondse lijn is daar dan niet nodig. Volgende maand zal over deze zaak beslist worden. Buslijn 18 M.i.v. 1 oktober is lijn 13 tussen ca. 6.00 en 20.20 uur bij wijze van proef verlengd naar de Uitbreidingstraat te Berchem (ter hoogte van het Kon.Atheneum). De route is: vanaf Lodewyk van Berckenlaan over Edelgesteentestraat-ArbeidersstraatPosthofbrug-Van Vaerenberghstraat-IIimosastraat-Vredestraat-Willem Van Laarstraat-Uitbreidingstraat (terug Th.Solvijnstraat-Grote Steenweg-Vredestraat enz.), Spoorwerkzaamheden Sinds eind september zyn spoorvemieuwingen aan de gang op de Turnhoutsebaan te Deurne voor lijn 10 Materieel In Hoboken staat nog emr 7382; deze wagen is echter verkocht. Bijzonderheden Op 22/8 had emr 2130 van lijn 2 op de hoek Pelikaanstr./Vestingstr. een aanrijdin,: met een bestelwagen. Van 1 5 . 4 5 - 1 6 . 3 0 waren lijnen 2 en 15 geblokkeerd. Op 27/8 vonden tussen tramsporen werkzaamheden plaats aan gasleidingen. Lijn 4 keerde, van Hoboken komende, bij lus Mamixplein. Richting Groenplaats werd van 13.00-20.00 u gependeld door autobussen (dus vanaf Harnixplein) Op 25/9 reed op het Ploorplein de 2 1 1 3 van lijn 10 achterop de 2113. Op 3 / l 0 volgden twee wagens van lijn 10 dit voorbeeld op de Venneborglaan in Deurne. H.I.V.G. - GENT Een actiecomité is opgericht om Gent te behoeden voor een semi-metro. Overal in de stad is de slagzin te zienr neen aan de metro. Zoals bekend., voelen steeds meer personen en groepen voor handhaving en uitbreiding van het tramnet op straatniveau. Wat de toekomstige lijnen 30 en 31 betreft, bestaat er een verbod de rails van de voormalige lijn 3 op te breken van de Bargiebrug tot eindpunt Mariakerke Brugsesteenweg. De bovenleiding is nog aanwezig behalve bij het eindpunt en op het deel Hoogstraat-Bargiebrug Do rails ligt er nog van Gentbrugge (brug) tot Heirnisplein, van Dampoort tot voor Danpoortbrug, van Dampoortstraat tot Belfort, van Cataloniestraat tot Contributiestra.at (behalve bjj do kruising Koornmarkt); verder ligt alles er nog. Enige wissels werden weliswaar uitgebroken, doch deze werden vervangen door nieuw spoor Daar de gemeente St.Amandsberg echter tegen de tram is. is het niet zeker of lijn 31 volgens de geplande route zal kunnen rijden Aan het einde van deze maand zal de aflevering beginnen van een serie Piat/van Hoolautobuss en (22 stuks)? zij worden doorgenummerd, dus 35 enz. Het aantal nieuwe wachthuisjes wordt thans regelmatig uitgebreid. De PCC's krijgen een nieuw type wagennummer. Deze zyn van geplastificeerd papier en worden aangebracht als een zelfklever De 26 had dit reeds als proef. Thans is de 04 gevolgd. Het vindt plaats by een schilderbeurt Op lijn 1 had de 01 te St.Lievensbrug een zeer zware aanrijding. De linkerzijde van de B-kant en de bestuurderscabine werden vernield. De schade bedraagt ± 350.000 Frank. L.M.V.B, Een 21 pagina's tellend rapport over de kustlijn is opgesteld waarin gepleit wordt voor behoud en modernisering van de kustlijn. Recente ontwikkelingen hebben aangetoond, dat hot verbussen van verschillende tramlijnen een beleidsfout was. Dergelijke fouten wil de >ÏHVB in de toekomst niet meer maken. In het rapport zegt de HMVB, dat de meest efficiënte oplossing de grondige modernisering is, in de eerste plaats het rollend materieel Voor de kustlijn en voor Chax'leroi werd een moderne gelede tram ontworpen. Oorspronkelijk zou er één voor do kust en één voor Charleroi geconstrueerd worden. De Buurtspoorwegen zagen echter van dit plan a.f, omdat enkele kust burgemeesters (vooral die van De Panne) zeer a:iti--tra:a zijn.Zij zouden het liefste een monorail hebben, daar zy' echter inzien dat dat niet haalbaar is. willen zij nu dubbeldekbussen, die over vrije busbanen zouden moeten rijden. De Nationale Maatschappij wil nu een prototype gelede wagen op de kustlijn inzetten om reizigers en burgemeesters te overtuigen van de mogelijkheden van een moderne tram. De NMVB wil ook de baan verbeteren en de vrye bedding uitbreiding. Voorts ploit de NMVB voor verlenging naar station Adinkerke en doortrekken op enkel spoor van Knokkc Station via Het Zoute naar Oosthoek.
Voorts wil de stad Brugge graag een tramlijn via Dudzele en Ramskapelle naar Heist, waar ie lijn zou kunnen aansluiten op dc bestaande kustlijn. De aanleg op vrije baan zou weinig problemen geven. Deze lijn zou in het station van Brugge moeten beginnen en daar een rechtstreekse aansluiting krijgen op de perrons. Vanaf juli is op de kustlijn iedere maand een toeristische tramrit gereden over de gehele lijn vanaf Nieuwpoort. Gereden wordt net de standaard 9817 (ex 9985)? aanhangrijtuigen 1 9 6 7 4 , 1 9 6 7 6 , 1 9 6 7 9 en een 2-assüg wagentje voor de keuken.Organisaties Club 2 3 1 Jacques Viste, Albert I laan 43 te 8458 Oostduinkerke, België. Materieel Charleroi Offerte is gevraagd voor de levering van twee prototype gelede motorwagens. Volgens het laatste •*IJVB-personeelblad waren 31 motorwagens en 12 aanhangwagens bijna geheel aangepast voor het gebruik op het serai-netrotraject De treeplanken van dit materieel zyn van een bijkomende trede voorzien. Het materieel wordt van 8 nieuwe richtingslichten voorzien. Een programma op lange termijn voorziet het herschilderen van het interieur, het opnieuw bekleden van de zitplaatsen en de vloer en het bedekken van de handvatten en -grepen met een laagje plastiek T.z.t. zullen de motorwagens met oen nieuwe pantograaf uitgerust worden, want de hoogte van de tunnels laat het gebruik van de huidige pantografen niet toe. De omgebouwde motorwagens zyn te herkennen aan de versiering vooraan, zoals op de kustwagens, namelijk een neerwaartse scherpe punt, Deze werkzaamheden vinden plaats in de werkplaats Jumet. MARIEKBOURG - TREIGNES Het de bedoeling met toeristische stoomtrams te gaan rijden op deze • normaalsporige lijn, die 15 jaar geleden voor personenvervoer werd gesloten, is opgericht do Cherain de Eer a vapeur des trois Vallces. Men bezit reeds 7 industrie-stoomlocomotieven, een NMBS railbus en 2 oude NMBS-rijtuigen. De exploitatie zal beginnen op het 1 1 , 5 km lange traject Nismes-Treignes. In Nismes komt een stoommuseum. ( T T A / M T 9 / 7 5 ) M.I.V.B. - BRUSSEL Voorzitter Cudell van de raad van beheer voor de Ï'ÏIVB heeft meegedeeld, dat het bedrijf snel zal moeten komen tot besparingen in het beheer en de exploitatie. Minister Chabert heeft namelijk laten weten, dat de Staat de financiële steun aan de vervoermaatschappijen (Brussel, Antwerpen, Luik, Gent, Charleroi en Verviers) met 300 miljoen franken wil verminderen. Vertegenwoordigers van de twee nationale vakbonden hebben daarop al laten weten, dat zy' een stakingsaanzegging zullen indienen, als de minister zijn houding i.v.m. do financiële hulp aan de iiIVB niet wyzigt, Op 4 augustus pas had de minister de betreffende brief geschreven. Hierin stond dat de MIVB het tekort voor 1975 moest terugbrengen van 5129 tot 2847 frank. Die besparingen moeten dus verwezenlijkt worden over het laatste kwartaal van 1 9 7 5 , zodat de kosten met 20/J verminderd moeten worden. De maatschappij heeft hierop de volgende maatregelen genomen': - afschaffing van elke promotionele aktiviteit (reclame enz.); - overdracht van de uitgaven inzake de onderhoudskosten van de bestaande gebouwen; - sinds begin september wordt de wintordienst niet toegepast; thans wordi; een dienst gereden, die het midden houdt tussen zomer-en wintordienstj - wervingsstop van het metropersoneel. De eerste twee maatregelen hebben geen rechtstreekse invloed op het reizigersverkeer, maar kunnen dit op middellange of lange termijn hebben. De laatstgenoemde maatregel kan ernstige gevolgen meebrengen-. om op de geplande datum de oostwestverbinding in gebruik te kunnen nemen moet thans reeds personeel worden aangeworven. Do vakbonden loggen zich dus niet goedschiks neer by' de ministeriële beslissing. De arbeidsomstandigheden verslechteren en overuren worden afgeschaft. Gezocht wordt naar overleg met de minister. (F.E.Tijd) De wintordienst is niet, zoals in ons vorige nummer werd vermeld, op 1 september, maar op 23 september ingegaan. Op een enkele lyn begon hy' al eerder, t.w. 62(9/9) en 80 ( 1 / 9 ) . Inderdaad is de dienst over het algemeen gelijk aan die van vorige winter (d.w.z. na 1 5 - 2 - 1 9 7 5 ) > maar alleen op zaterdagmiddag en zondagmorgen merkbaar slechter. De "cyfortjes" geven dat aan. ma-vr zat < z_o morgenspits 4ÖTT+ l) 187 f- l) vr.no 85 (- l) morgen 273 (- l) 169 (- l) 129 ( - 1 1 ) middagspits 278 (- l) 197 (- 5) middag 276 (- 3) 196 ' ) (~ 4) 153 (- 1 ) ' ) = + 2 op 45 vanavondspits 404 (+ l) af 16.00 uur, avond 99 (- 1 ) 99 (- 1 ) 97 ( - 3) ;
;
In de materieelverdeling is sedert het bericht op pag. 104 niet veel veranderd. Op 23 rijden op zondag geen 7800-en neer, maar PCC's. Op 62 zyn i.v.m. de eenmansdienst op ma-vr 2 wagens meer nodig; daardoor kwamen er in de regelmatige dienst behalve 3 9000-en, ook 3 1500-cn te rijden. Daarvan zijn er nu 14 van de 15 nodig, hetgeen natuurlijk niet alty'd haalbaar is. Als gevolg daarvan komen ook de l600-en nog wel aan de beurt (zonder bijwagen), soms ook op 81 ter vervanging van vierassers Het is de bedoeling op 21 oktober de eenmansdienst te beginnen op ma-vr avonden net de daarvoor verbouwde 4000-en, waardoor de naterieelwisselingen op 52 en 53 rond 19.00 uur tot het verleden zullen behoren Bij de autobussen kwamen op 21 juni, zoals, eerder vermeid, de lijnen 51 53 i dienst, elk met 2 bussen voor rcsp. een 30' en een 25' dienst. 51 rijdt 's avonds niet. 53 rijdt dan (en do hele zondag) om het half uur mot 1 bus. Die aantallen verklaren mede het verschil in de buscijfertjes in vergelijking met die van 15-2-1975» ma-vr zat zo morgenspits 390 (+ 3) 173 ( + 5 ) 72 (+ 3) morgen 224 (+25) 148 ( + 3 ) 99 (+ 5) middagspits 227 (+ 9) 189 ( + 3 ) middag 224 (+15) 176 (+ 2) 102 (+ l) avondspits 379 ( + 4 ) avond 71 (+ 4) 71 (+ 4) 71 (+ 3) Daarby' komen nog de post-extra's (9 ma t/m zat) en de "specialen" voor school- en bedryfsvorvoer (50 ma-vr). Tussen de beide winterdiensten in bracht do voorjaarsdienst op 12 mei eon vermindering bij de busdienst (39 ma-vr, 4 op zat, 1 op zo) en op 26 mei voor de trams 1 ma-vr 31 + 1 bijwagen, zat' 6, zo? 1. De laatste dag, waarop een bywagen officieel in de dienst reed, was aldus 2 3 - 5 - 1 9 7 5 De zomerdienst begon op 23 juni voor de bussen (- 100 op ma-vr, - 21 zat) en op 30 juni voor de tram (- 100, - 2 2 , - 1 1 ) . Dat aantal verminderde 14/7 nog eens met 2 (dit betrof 2 wagens op lijn 50 en gold t/m 25/7)- Het aantal specialen steeg i.v.m. kindervorvoer voor vacantiespeelplaatsen tot 87 begin juli en bloef van half juli tot eind augustus 77 (+ 9 voor de PTT). Tijdens de zomerdienst waren op ma-vr {een 1500-en en 5000-en in de regelmatige dienst nodig. Van de 9000--en reden er maar 17 (op 4 1 , 92, 93) en voorts 6 op zaterdag en 4 op zondag voor 93- Lijn 3 had op ma-vr 7500-en (5 van de 15 dw), 23 de hele week 7000-en en 102 de hele week 7500-en. Lijn 101 kreeg alleen op ma-vr 7500-en. e
n
n
2
DUITSLAND
BERICHTEN UITANDERE LANDEN
grenen M.i.v. 6-10-1975 werd - om samen met lyn 2 iedere 3 minuten regelmatiger te kunnen rijden - lijn 10 in het oosten verlengd naar remise Sebaldsbrück en aan de andere kant naar remise Gröplingen. (SV 9/75) Frankfurt Op 27 september zyn de tramlijnen 17 en 26 en buslijn 30 opgeheven: De lijnen 8,10,12,13,14,155l6,10 en 21 rijden nu weer langs het Hauptbahnhof (voorzijde) Hannover M.i.v. 20-9-1975 is het eerste ondergrondse tramtraject (2,3 km) in gebruik genomen. (SV 9/75) D.D.R. Berlijn Daar de stad in het noorden nieuwe woonwijken gaat bouwen, is men ook voornemens het tramnet in de komende jaren in die richting uit te breiden met drie trajee-, ten: van kruising Hohenschönhauser Strasse/Veiszenseer Weg naar het zuidoosten en dan langs Landsberger en Berlinar Chausseo naar Marzahn; verlenging in de Hcrzbergstrasso via het ziekenhuisterrein langs het toekomstige S-Bahnstation Springfuhl en vervolgens naar het noorden langs Marzahn tot de omgeving van het S-Baïmstation Ahrensfelde; een noord-zuidverbinding van Hohcnschönliausen via Rhinstrasso tot Alt-Priedrichsfeldo, Am Tierpark. In januari is begonnen met de bouw van oen dubbelspotige trambaan via. Herzborg- en Rhinstrasso ter vervanging van het tracé door Frankfurter Allee on Alt-Friedrichsfelde (lijnen 1 7 , 1 9 , 6 9 ) . Aan het einde van dit jaar hoopt men de nieuwe baan gereed te hebben. (BVB 1 / 7 5 ) De groep tramliefhebbers, die historisch materieel herstelt., is nu - na mws 10,60,5274 on 3110 begonnen met het herstel van de bijwagens 950 (toestand circa 1950) en 1032 (toestand circa 1 9 2 5 ) , (BVB I/75) Schoneichc Gedurende 14 dagen heeft t.g.v. het 1200-jarig bestaan van deze plaats het historische trarastel 34+20 gereden. (SV 9/75)
GROOT-BRITTANNIE Blackpool Ook motorwagens 4 en 6 zyn rood/crème geschilderd De laatste Vambac-motorwagen, de 641 is verworven door de Coronation Tramcar Preservation Society en overgebracht naar Clay Cross. De Droadnought-nw 59 koerde tijdelijk terug naar Blackpool en zal na revisie in 1976 on 1977 dienst doen i.v.m. de jubileumviering. (MT 9 en 1 0 / 7 5 ) Londen Op 19 juli is dc verlenging van do Piccadillylijn van Hounslow West naar Hatton Cross in gebruik genomen ; het ligt in de bedoeling dat do voltooiing van de lijn naar Heathrow airport in 1977 gereed is. (MT 9/75) ISLE OF MAN Douglas Het gesloten rijtuig 1 is gereviseerd en in een vroegere kleur teruggebracht; rijtuig 12 is i.v.m. het 100-jarig jubileum in 1976 in zijn oorspronkelijke staat teruggebracht. Om dezelfde reden is rijtuig 14 geleend van het Science Museum. Rytuig 26, dat reeds lang niet meer word gebruikt, werd gesloopt. (MT 9 en IO/75) FEILAirD
Helsinki Op 30 mei roden voor het laatst 2-assers in de normaio dienst. Do laatste van de 40 bestelde gelede tramwagons werd in augustus afgeleverd. Hot bedrijf wil nog een aantal hiervan bestellen. (MT 9/75) ITALIË Rome Do ATAC hooft 50 zesassige gelode motorwagens (serie 7100) besteld bij de Officine Moccanicho Stanga in Padua. Hierdoor kan lijn 11 weer tram worden, ovenals lijn 23 (piazza Risorgamento-San Paolo Basilica), evenals waarschijnlijk lijn 28. De STEFER hoeft nieuw metromaterieel besteld voor do toekomstige lijn B. Waarschijnlijk zullen voor do smalsporigo tramlijnon naar Fiuggi on Alatri binnenkort 3-assers worden besteld.(MT) OOSTEiIRIJK Wonen Door SGP werden in september afgeleverd El 4840,4341 on door Rotax in augustus cl 1329 en in september 1330,1331 on 1332. (Sch.v.akt.10/75) PAKISTAN Karachi Op 30 april reed de laatste dieseltram van dc Mohammed Ali Tramwegen. Daar op het laatst vrijwel al het materieel defect was, doden op do enig overgebleven lijn slechts ongeveer 7 wagens dienst met oen frequentie van 15 minuten. De stad bewaart een motorwagen on eon stoomlocomotief, die nog aanwezig was. Het wachten is nu op de voltooiing van het plan voor oen modern elektrisch trambedrijf, waarvoor 46 nieuwe wagens nodig zullen zijn. (MT 9 on 1 0 / 7 5 ) U-S.A. Boston Het bericht op blz. 144 dient te luiden'; op 7 april 1975 is hot eerste gedeelte van do verlenging (aan de oppervlakte) van do oranje lijn geopend (naar Sullivan Sq.); de bouw ervan gaat verder tot Oak Grove. Hierdoor kon do oude 'Elevated' naar Everett worden opgeheven. Op 4 april bereed deze voor het laatst dit traject. Dio avond en het volgende weekeinde werden do sporen daar verwijderd, wai r de aansluiting van de nieuwe lijn moest worden .aangelegd.. De opgeheven lijn was in gebruik genomen op 10 juni 1 9 0 1 . (ileadlights 2 en 3 / 7 5 ) Cleveland Een aantal trams is reeds in do nieuwe kleur geschilderd? oranje, grijs dak, crème biezen.. (MT 9/75) Dotroit Men studeert op het loggen van rails in do Washington Boulevard om daar mot de twee Lissabonse trams, dio op 31 mei aankwamen, eon dienst te beginnen. De kosten zullen ongeveer 1 3/4 miljoen gulden bodragen. Het initiatief hiertoe is uitgegaan van do middenstand, die z a g , dat auto's do stad bijna niot moer konden bereiken. Philadelphia Lijn 56 is m.i.v. 19-1-1975 tydelyk opgeheven i.v.m, langdurige werkzaamheden. Het is do vraag of de lijn later terugkeert. (lïoadl. 2 / 7 5 ) ZWEDEN Göteborg Gesloopt zullen worden do motorwagens (M 23) 1 6 , 2 4 , 2 6 , 2 9 , 3 7 - 4 1 , 4 5 - 4 7 , 5 0 , 5 5 , 60 on do bijwagens (S 27) 4 2 8 , 4 2 9 , 4 4 2 , 4 4 5 , 4 5 2 , 4 5 7 - 4 6 3 , 4 6 6 , 4 6 9 , 4 7 0 (ïïfSS 3 on 4 / 7 5 ) Stockholm üp 1 september is do Jarvabanan in gebruik genomen. Do nachtlynon 01 on 02 werden opgeheven (vervangen door 18 on 1 3 ) . De geplande nachtlijn 03 (zie pag.54»maart 1975) wordt lijn 1 0 . Lijn 10 is de nieuwe lijn T-Centralen-Hjulstn; de geplande lyn 11 wordt lyn 20. Lijn 13 wordt ook nachtlyn (24.00-2.00 uur); lyn 13E rijdt in do spitsen enige ritten Varbcrg-Gardct; lijn 18 rijdt ook 's nachts (dus tot 2.00 uur); lyn 20 is een nieuwe spitslyn T~Centralen-Ha.llonborgen (mr.-vr 7-00-9.00 en 11.30--10.00 uur); lijn 29 rijdt nu ma-vr ook tussen 12.00 on 15-30 uur. (MfSS 4 / 7 5 ) ZWITSERLAND Bas el Bij gelegenheid van hun grote revisie worden do rijtuigen 603-622 verbouwd, zod.anig, da.t zij gelijk worden aan 625 e.v. VBW Vereinigte Bem-Worb Bannen Rtgn 7 - 1 0 , 1 4 on 15 zijn verkocht aan Stern ik Hafferl.
