Van de redactie We hebben er al bijna weer een jaar opzitten. Het is voorbij gevlogen. Het weer was bijzonder, met veel extremen in temperatuur en hoeveelheden neerslag. Dit heeft er mogelijk mee te maken dat bij veel liefhebbers de kweek achter is gebleven bij de verwachtingen. Gelukkig was hier op onze vogelshow niets van te merken en was er weer een mooie selectie kwaliteitsvogels aanwezig.
Dit is een sfeerbeeld van de clubdag, gehouden op 27 september in het clubgebouw van Handboogschutterij Nimrod in Hintham. Eerst samen schieten en daarna lekker met elkaar een hapje eten en gezellig bij kleppen. Verderop in het Nachtegaaltje staat een uitgebreide rapportage. Nu gaan we op naar de wereldshow. In januari 2015 organiseert de COM de wereldshow in het Autotron. Voor iedereen een kans om op fietsafstand een hoop vogels te zien, mogelijk zelf vogelsoorten die je alleen maar kent uit de boeken of van internet. Een aanrader voor iedere liefhebber. Wie weet worden er wel kolibries geshowd. Het zal niet de eerste keer zijn.
Pag. 1
Impressie Open Rosmalens kampioenschap 2 november Dit jaar was de derde jaargang van het Open Rosmalens Kampioenschap. Op voorhand was er de hoop dat er meer dan 300 vogels zouden worden ingeschreven. Dat is gelukt, er waren er 313 in zeer veel verschillende soorten. Dit moest er, samen met een nieuwe locatie, voor zorgen dat er wederom een mooie vogelshow kon worden gepresenteerd. Gelet op alle positieve reacties van de deelnemers, zowel vanuit onze eigen vereniging als daarbuiten, zijn we daar zeker in geslaagd. Dankzij het harde werk van de tentoonstellingscommissie heeft de Nachtegaal zich echt op de kaart gezet in de wereld van de vogelliefhebberij.
Dat zo’n show er niet zomaar staat lijkt me duidelijk. De voorbereiding begon al in februari, direct toen duidelijk was dat we naar Nimrod zouden verhuizen. Een nieuwe locatie biedt uiteraard mogelijkheden maar misschien ook wel beperkingen. Van beperkingen was zeker geen sprake, het is een prachtige ruimte om de vogels optimaal aan het publiek te kunnen laten zien. Zo’n show verdient een echte winnaar en die was er dan ook. Een Raza Espagnol in de intensieve vorm, van Mat Bongarts, werd bekroont met het bondskruis als mooiste vogel van de show.
Pag. 2
Zomaar even wat sfeerbeelden voor de leden die niet op de show zijn geweest. Voor de deelnemers en bezoekers nog even terughalen hoe leuk en mooi dit jaarlijks evenement toch is.
Pag. 3
Vogels in het nieuws Record aantal vogels geteld tijdens jaarlijkse vogeltelling Nog nooit zijn er zoveel vogels gezien tijdens de jaarlijkse vogeltelling als op zaterdag 4 oktober. Het oude record van 664.550 vogels werd verpulverd en staat nu op 1.073.000 waarnemingen in Nederland. Bovendien, zo liet Vogelbescherming Nederland weten, is er ook een record aantal soorten geteld, namelijk 218. Dat waren er in 2008, het topjaar tot nu toe, maar 215. De spreeuw (390.000 waarnemingen) werd het meest gezien, maar dat is echter vrij gebruikelijk. Opvallender is het grote aantal zanglijsters en veldleeuweriken dat werd gespot door vogelaars op 150 telposten verspreid over het land. Buiten de bekende vogels werden er ook een paar bijzondere soorten gezien. Zo doken in Nederland een pestvogel, steppenkiekendieven en roodkeelpiepers op.
Najaar Het najaar is de ideale tijd voor het tellen van vogels, zeggen deskundigen, omdat de vogels dan hun overwinteringsplaats gaan opzoeken. Zaterdag was het ook nog eens prima weer om vogels te tellen; het was mooi en er stond een zuidelijke wind. De trekvogels hebben dan de wind tegen en dan zijn ze goed te zien. De Nederlandse vogeltelling is onderdeel van een Europese telling, de Euro Birdwatch. Daar deden zaterdag 37 landen aan mee.
Maak nu de nestkasten schoon November is de tuinmaand van het niets doen. Want de boel de boel laten is goed voor de vogels in de tuin. Op één ding na: maak nu de nestkast schoon! Als het kouder wordt is een nestkastje namelijk een veilige en droge plek voor de vogels om te schuilen. De herfst is losgebarsten en de tuin leeft langzaam naar de winter toe. Wie de boel de boel laat in zijn tuin creëert zo een prima plek voor de vogels om dit seizoen door te komen. De afgevallen bladeren vormen namelijk een deken, waaronder kleine insecten en bodemdiertjes schuilen. En dat is weer ideaal voedsel voor vogels. Maar één ding moet deze maand wel gebeuren, namelijk de nestkast schoonmaken! Zodra de temperaturen echt gaan dalen, is een vogelhuisje een goede plek voor vogels om te schuilen. Vooral mezen kruipen graag weg in een nestkast en van boomkruipers is zelfs bekend dat ze er met een flink aantal tegelijk gaan schuilen.
Pag. 4
Schoon maken doe je met warm water, een sopje is niet nodig. Haal eerst het oude nestmateriaal uit de kast, giet kokend water in de kast om vlooien en luizen te doden en borstel daarna de nestkast schoon. Heb je nog geen nestkast in de tuin hangen? Dan is de maand november het uitgelezen moment om dat te doen.
Het aantal vogels in Europa is sinds de jaren 80 hard achteruit gegaan. De Europese vogelpopulatie is sinds 1980 geslonken van ruim twee miljard vogels naar 1,6 miljard. Vooral veel voorkomende soorten zoals spreeuwen en veldleeuweriken hebben het moeilijk.
De wetenschappers kwamen tot hun bevindingen door gegevens te combineren uit vogeltellingen die in 25 landen werden gehouden tussen 1980 en 2009. Op basis van deze tellingen verkregen ze nieuwe inzichten in de populaties van 144 verschillende vogelsoorten. Bij tachtig procent van alle soorten bleek het aantal individuen in de afgelopen dertig jaar flink te zijn afgenomen. Het gaat vooral om soorten die nog relatief talrijk zijn. Het aantal zeldzame vogels groeide in de afgelopen decennia juist met ongeveer 21.000 individuen. Vooral de bruine kiekendief en de ooievaar worden vaker waargenomen. Die toename is volgens Inger te danken aan specifieke maatregelen voor de bescherming van deze soorten.
Pag. 5
Vogels nader belicht: de kleurkanarie in Phaeo en Satinet De vijftiende in de reeks is de Phaeo en Satinet kanarie. Al enkele jaren worden er op onze tentoonstelling kanaries gebracht met rode ogen. Het zijn geen albino’s maar ino’s. Frank van Alebeek, Peter Kastelijn en Jan Maurix weten iedere show weer een aantal kleurkanaries in deze kleurslagen te brengen, zelfs nog in combinatie met de Mozaiekfactor.
Op deze foto’s links de Phaeo wit dominant en rechts de Satinet wit. Hoewel niet goed zichtbaar hebben beide vogels rode ogen.
We kennen beide kleurslagen in de 3 voorkomende grondkleuren, te weten rood, geel en wit. De laatste in zowel wit als wit dominant. Op de tentoonstellingen halen met name de vogels met de witte grondkleur de hoogste waarderingen. In de gele en witte variant zijn ze gelukkig ieder jaar te zien op onze show, de rode komt misschien wel in de toekomst. De phaeo kanarie is een bruine kanarie met witte kop en flankbestreping en op de rug een zogenaamde marmering. Deze witte tekening ontstaat doordat de phaeo niet het vermogen heeft om de donkerbruine kleurstof, het zogenaamde eumelanine, die normaal in de bestreping aanwezig is, te maken. Deze eumelanine zorgt ook voor de normale poot en oogkleur. Omdat de phaeo die donkere kleurstof niet kan maken zijn de poten lichter van kleur dan bij een gewone bruine en zijn de ogen rood. De overgebleven bruine kleur van de phaeo moet zo donker mogelijk zijn. Dit wordt gemaakt door de aanwezigheid van phaeomelanine. Hierdoor ontstaat er contrastrijke vogel die vooral in de grondkleur wit een plaatje is. Bij de satinet kanarie is het juist andersom. Deze kleurslag heeft nog wel de bruine bestreping maar de rest van de bevedering laat de grondkleur zien. De bestreping is ten opzichte van de normaal bruine wel wat lichter van kleur en lijkt wat verzonken in de bevedering te liggen. De kleur van de snavel en de poten is ook net wat lichter als bij de isabel, die meestal als partner voor de satinet in de kweek wordt gebruikt.
Pag. 6
Vererving Beide kleurslagen kennen een ander type van vererving. Zonder diep op de vererving in te gaan toch even een beetje tekst en uitleg. De phaeo vererft geslachtsonafhankelijk en is recessief. Dit betekent dat je mannen als poppen hebt die de phaeokleur verborgen bij zich kunnen hebben. Je spreekt dan over een splitvogel, dit is voor de phaeo een bruine man of pop die phaeo verervend is. In de koppeling betekent dit een phaeo x bruin/split pheao geeft 50% jonge pheao’s en 50% jonge bruine vogels. Dit is meteen een nadeel, de helft van de jonge vogels is dus niet geschikt voor de vogelshow omdat de bruine kleur (zoals op onderstaand plaatje) niet in het vraagprogramma zit. Ook kan je beter met de phaeo poppen showen dan met de mannen dus is het niet zo eenvoudig om een aantal phaeo’s op de show te brengen.
Phaeo gele man, bruine split man en een phaeo wit dominant man.
De satinet vererft geslachtsgebonden en is ook recessief. Dit betekent dat je geen poppen hebt die split zijn voor satinet. Dit is belangrijk te onthouden voor de kweek. Er zijn meerdere koppelingen mogelijk om satinetten te kweken. Satinet man x Isabel pop geeft Isabel mannen/split satinet en satinet poppen. Isabel/split satinet man x Satinet pop geeft Satinet en Isabel/split satinet mannen, Isabel poppen en Satinet poppen. Isabel/split satinet man x isabel pop geeft Isabel en Isabel/split satinet mannen, Isabel en satinet poppen. Zoals je ziet komen er alleen uit de tweede koppeling satinet mannen. Ook voor de satinet kweek geldt dat je veel splitvogels kweekt tijdens de satinetkweek. Voordeel is dat er bij deze splitvogels vaak nog geschikte vogels voor de show uitkomen. Een gewone Isabel of een splitvogel zien er namelijk hetzelfde uit. Al met al prachtige vogels met rode ogen maar zeker geen albino. Er zit nog heel veel kleur in. Pag. 7
VOGELS KIJKEN OP VLIELAND Vanaf zondag 5 oktober tot donderdag 9 oktober zijn we op het eiland Vlieland geweest. De overtocht vanaf Harlingen over de Waddenzee naar Vlieland duurde anderhalf uur. Vlieland ligt tussen Texel en Terschelling en heeft een oppervlakte van 1670 ha. Op de westpunt van het eiland wordt door de luchtmacht al bijna 65 jaar geoefend. Dit is een onbegroeide zandplaat die de Vliehors heet. Hiervoor liggen de Kroon’s Polders.
De Kroon’s Polders en de Posthuiskwelder zijn belangrijke rustplaatsen voor de vogel op het eiland. Bij laag water (eb) zoeken de vogels op het wad naar voedsel. Bij hoog water (vloed) verzamelen ze zich op vaste plaatsen om hun veren te verzorgen en te slapen. Met een sluisje zijn de Kroon’s Polders met de Waddenzee verbonden en krijgen zo vers water aangevoerd. Het is een prachtig moerasgebied met veel eendensoorten en rietvogels. Hier zagen we een groep van ruim 500 Kluten en meer dan 2000 eenden. Een slechtvalk probeerde de eenden te grijpen, wat steeds mislukte. Op het Posthuiswad zagen we meer dan 8000 Bergeenden en 800 Rotganzen. Op veel plaatsen kon je de Waterral horen roepen. Het deed ons denken aan het gegil van een speenvarken. Op de Vinkenbaan mochten we ruim een uur kijken hoe gevangen vogels geringd werden en daarna weer vrijgelaten werden.
In de maand mei en oktober kun je de meeste vogels waarnemen. Pag. 8
Hieronder de lijst van de waargenomen vogels: Futen - Aalscholvers - Blauwe Reigers - Lepelaars - Grauwe Ganzen - Rotganzen – Nijlganzen Bergeenden - Smienten – Krakeenden - Wintertalingen – Wilde Eenden Pijlstaarten – Kuifeenden - Tafeleenden – Eidereenden – Slobeenden – Buizerds – Torenvalken – Slechtvalken – Fazanten – Waterrallen – Meerkoeten – Scholeksters – Kluten – Goudplevieren – Kanoeten – Drieteenstrandlopers – Krombekstrandlopers Bonte Strandlopers - Steenlopers - Kokmeeuwen - Stormmeeuwen – Kleine Mantelmeeuwen – Zilvermeeuwen – Houtduiven - Turkse Tortels – Graspiepers - Witte Kwikstaarten – Winterkoning - Heggenmussen – Roodborsten – Zwarte Roodstaart – Tapuiten – Merels – Koperwieken – Kramsvogels – Zwartkoppen - Goudhaantjes – Pimpelmezen – Koolmezen - Gaaien – Eksters – Kauwen – Zwarte Kraaien – Spreeuwen – Huismussen - Vinken – Groenlingen – Kneuen – Rietgorzen.
Het is ons opgevallen dat we maar enkele Eidereenden hebben gezien. Baardmannetjes en Sijsjes helemaal niet. Op de laatste dag kort bij het Hotel nog wel 28 Lepelaars. Op het wad aan de Oostzijde lag een jong Zeehondje, wat volgens de strandjutter erg vroeg is voor de tijd van het jaar. Het was al eerder in de peiling waargenomen, maar men wacht altijd een poos om te zien of de moeder Zeehond in de buurt is. Normaal is November pas de tijd voor jonge zeehonden.
Miep en Jan Veekens
Pag. 9
Clubdag 27 september 2014. In navolging van de volière-dag vorig jaar hebben we dit jaar onze clubdag georganiseerd bij en samen met handboogschutterij Nimrod. Er waren veel positieve geluiden op de dag van vorig jaar dus voor het bestuur voldoende reden om ook dit jaar weer een dag te organiseren. Het idee om onder begeleiding van de leden van Nimrod te handboogschieten sprak veel leden, en gelukkig ook de partners, enorm aan. We hebben ons op zaterdag 27 september om 16.00 uur gemeld bij Nimrod om onder het genot van een kopje koffie even elkaar op te zoeken en lekker over de vogels, of andere zaken, bij te kletsen.
Na een half uurtje koffie werd het serieus. De handbogen kwamen voor de dag en we kregen uitleg hoe we een handboog moesten hanteren en hoe we een pijl moesten schieten. Er zijn bij iedere tak van sport natuurtalenten, ook bij het handboogschieten.
Pag. 10
Nadat iedereen minimaal 3 pijlen had geschoten werd de wedstrijd uitgeschreven. Bijna iedereen deed hieraan mee en dan zie je de wedstrijdsfeer ontstaan. Iedereen wordt net wat fanatieker en serieuzer. Die pijl zal toch echt naar de 10 punten moeten. Uiteraard kan er maar een winnaar zijn. Dit was Ruud van Nistelrooy die hiervoor de eeuwige roem heeft verkregen. Ook ons jongste lid, Milicia de Kroon, deed aardig mee.
In de tijd dat wij aan het schieten waren werd er in de hal en buiten al de BBQ klaar gezet. Uiteraard krijg je honger van al die inspanning en na 1,5 uur schieten werden ook de kelen goed gesmeerd. De kok was al gestart met bakken en dan is het aanschuiven en lekker eten.
Om 20.00 uur sloot de keuken waarna er nog tijd was om even lekker bij te kletsen, alvast de eerste praatjes over de komende vogelshow te maken en natuurlijk vooruit te kijken naar het nieuwe broedseizoen.
Pag. 11
Tafelkeuringen kanaries, tropen en Europese Cultuurvogels, september en oktober 2014 In september en oktober waren er 2 tafelkeuringen georganiseerd. Onder leiding van keurmeester dhr. Van Tuyl zijn ongeveer 20 kleur- en postuurkanaries beoordeeld en besproken met de aanwezige leden. De keurmeesters dhr. Van Sprang en Bergmans hebben in ruim 25 verschillende soorten tropische vogels, europese cultuurvogels en diverse grote parkieten gekeurd en besproken tijdens de tweede tafelkeuring. Beide avonden waren anders van opzet maar zeer leerzaam voor zowel de kweker van de gekeurde vogel als de andere aanwezigen. Veel zaken die tijdens de voorbereiding en keuring tijdens de tentoonstelling gelden zijn voor bijvoorbeeld een zebravink als voor een swiftparkiet of goudvink. Houding, model, formaat en bevedering spelen bij alle soorten vogels een grote rol bij de beoordeling door de keurmeester.
Bij de kleur- en postuurkanarie tafelkeuring was een mooie groep vogels aanwezig. De drie lipochroomkleuren (Wit, Geel en Rood) kwamen als eerste op tafel. Met name de witte vogels zijn uitvoerig besproken, zeker het wit presenteren tijdens de vogelshow blijft een moeilijkheid. Zoals de keurmeester aangaf is het noodzakelijk de vogels voor de show te wassen en dit vraagt deskundigheid van de liefhebber. Er was ook een groep mozaieken aanwezig. Zowel in de zwart als de agaat serie, sommige ook in de opaalkleur. Deze kleurkanarie vraagt veel aandacht om in de juiste tekening te kweken. Het masker, de borstvlek, de tekening op de schouders en stuit en dan ook nog de juiste bestreping op de rug en in de flanken, allemaal onderdelen waar punten op te winnen of te verliezen zijn. Na de kleurkanarie werden de aanwezige postuurkanaries besproken. Er waren 3 soorten aanwezig namelijk de Raza Espagnola, de Norwich en de gloster Corana en gladkop. Deze vogels worden niet gekeurd op kleur maar op het postuur en de presentatie
Pag. 12
De tafelkeuring tropen en europese cultuurvogels had een iets ander karakter. Was het bij de kanariekeuring juist de keurmeester die aan de hand van de ingebrachte vogels de liefhebbers meenam in de beoordeling van de vogels, tijdens deze tafelkeuring moesten de aanwezigen zelf de vogels beoordelen en de keurbrieven invullen.
Uiteraard werd er uitleg gegeven over het keurbriefje. Wat staat er nu precies op zo’n briefje en welke scores kunnen worden behaald? Dit lijkt voor de meeste liefhebbers duidelijk maar toch steekt iedereen er weer iets van op, zeker als je dit toe moet passen op de vogels die voor je op tafel staan. In tweetallen werden de vogels beoordeeld, de keurmeesters liepen rond en gaven hier en daar tips. Vooral het goed leren kijken naar de vogel en dan beoordelen of de vogel voldoet aan de standaardeisen blijkt nog een hele klus en levert mooie discussies op.
Op het einde werden van alle duo’s de mooiste vogel op tafel gezet. Er moest een mooiste vogel worden benoemd van deze avond. De keurmeesters waren eensgezind over de mooiste vogel, de aanwezige leden hadden daar wat meer moeite mee. Iedereen moest uit de 8 beste vogels de mooiste benoemen. De diversiteit aan uitslagen laat zien dat iedereen toch op zijn eigen manier naar de vogels kijkt en niet helemaal zoals een keurmeester dat doet. Uiteindelijk werd de valkparkiet van Erik de Kroon tot mooiste vogel gekroond. Een veelbelovende vogel die we zeker terug gaan zien op onze vogelshow. Ook deze avond was gezellig en heeft voor iedereen weer het nodige aan kennis opgeleverd. Iedereen ging met een goed gevoel naar huis. Pag. 13
De eerste vliegles
Johan van der Heijden
Ook deze keer weer een verhaaltje over mijn ervaringen met mijn vogels, met name het avontuur dat ik beleef met mijn Zwartkop sijsjes.
Eindelijk zag je twee kleine kopjes van de Zwartkop sijsjes nieuwsgierig uit het nestkastje kijken. De jongen waren al veertien dagen oud en zaten prima in de veren. De pop was al vijf dagen gestopt met voeren en dat was keurig door de man overgenomen. Dus ook nu begon de man de jongen te voeren, maar hij stopte vrij vlug. Hij vloog naar de zitstok vlakbij het nestkastje en begon daar met zijn vleugels te fladderen en te roepen. Hij vloog na enige tijd weer terug naar het nestkastje en begon de jongen weer kort te voeren. Daarna vloog hij weer terug naar de zitstok en begon weer te fladderen en te roepen. Dit ritueel herhaalde hij diverse malen. Uiteindelijk vloog een jonge zwartkop sijs naar de zitstok. Deze werd meteen door de man volop gevoerd wat natuurlijk met het bijbehorende geluid ging. Het andere jong begon ook te roepen maar kreeg geen eten meer, terwijl het uitgevlogen jong volop werd gevoerd. Na enige tijd ging de man naar het nestkastje en begon het achtergebleven jong weer een beetje te voeren. Hierna herhaalde hij het fladderen en roepen. Na ongeveer een kwartier waagde uiteindelijk ook de achterblijver het en vloog naar de zitstok alwaar het volop werd beloond met eten. Na het voeren wipte het eerst uitgevlogen jong naar de andere zijde van man en begon daar te bedelen. De man trapte daar echter niet in en begon het tweede jong te voeren. Op dit moment zijn de jongen 24 dagen oud en krijgen ze af te toe nog steeds voer van de man. De pop voert helemaal niet meer. Vliegles hoeven ze echt niet meer te hebben.
Voor de liefhebber te koop: 2 koppels zwartkopsijs en 2 poppen zwartkopsijs 1 barmsijs cabaret kobalt
Pag. 14
Graszaden, een prima voer en… Er komen veel verschillende grassoorten voor, in Nederland alleen al meer dan 120 soorten. Enkele bekende soorten zijn Engels raaigras, veldbeemdgras, kweekgras en straatgras. Deze grassen worden door de meeste mensen onkruid genoemd maar voor ons als vogelliefhebber een prima aanvullende voeding voor onze vogels. De meeste vogelsoorten zijn van nature tenslotte zaadeters.
De meeste vogels zijn verzot op graszaden, zowel in de nog groene fase als de rijpe zaden. Probeer het maar eens in de volière. Zodra je er een bos halfrijpe graszaden in legt stort de hele club zich op het groen. Uren zoeken de vogels naar de kleine zaadjes. Hierdoor komt er rust in de kooi en hebben de vogels voldoende afleiding. Mijn ervaring is dat door het regelmatig beschikbaar stellen van graszaden in halfrijpe vorm, en nog aanwezig in de grasaren, het verenpikken bijna niet meer voorkomt. Veel tropische vogelsoorten maken ook graag hun nestje van grassen. Zowel verse groene - als gedroogde bladeren worden hiervoor gebruikt. Weversoorten gebruiken alleen maar groene grasstengels, maar ook de Australische vinken weten gras en hooi te waarderen. Over de voedingswaarde van graszaad lopen de meningen uiteen. Het ene onderzoek laat zien dat het zaad barst van de nuttige voedingsmiddelen, het andere onderzoek stelt dat de voedingswaarde minimaal is en het zaad voornamelijk uit ruw eiwit en ruwe celstof bestaat. Feit is wel dat in de vrije natuur de vogels, zeker in de tijd dat er jongen in het nest liggen, vaak graszaden eten. Let er maar eens op al je toevallig een stukje aan het fietsen of wandelen bent.
Pag. 15
Nieuwtjes en weetjes De kringtentoonstelling 2014 zou in Heeswijk worden gehouden in het weekend van 29 en 30 november. Het bestuur van Heeswijk heeft in overleg met het kringbestuur de tentoonstelling afgelast ivm mogelijke dreiging van vogelgriep. Als de vogels eenmaal op de show aanwezig zijn dan is er de kans dat, bij het intreden van een vervoersverbod, de vogels niet meer naar de liefhebber terug kunnen totdat het verbod is opgeheven. Ook het bezoeken van de show door publiek is dan onmogelijk. Dit waren voldoende redenen om de show niet door te laten gaan. Er deden dit jaar maar liefst 34 liefhebbers mee op het Open Rosmalens Kampioenschap, waarvan 24 uit onze eigen vereniging. Het mogen er altijd meer zijn maar dit is al een mooi aantal. Samen brachten ze meer dan 300 vogels in. Dit jaar waren er naast kleine vogels ook dieren van kleindierenvereniging Helpt Elkander aanwezig. Een prachtige aanvulling en een trekpleister voor de bezoekers.
Onze eigen vogelshow heeft 2 nieuwe leden opgeleverd, namelijk de heren van Hoek en van der Elst. Vlak daarvoor waren er ook al 2 nieuwe leden die zich hebben aangesloten bij onze vereniging, de heren El Majiti en van der Kallen. Allemaal van harte welkom. Vogeldiefstal is op dit moment erg actueel. Wat begon met een grote diefstal van bijzondere vogels bij Avifauna spreidt zich uit over Nederland, tot zelfs in Rosmalen. Zorg goed voor je vogels en probeer je kooi zo inbraakbesteding mogelijk te maken. Er zijn in Kerkdriel zelfs 20 kanaries weggehaald, iedere vogelliefhebber is dus een doelwit, zowel de grote als de kleine. Contributie 2015 bedraagt € 35,-. Graag de contributie betalen voor 1 februari 2015, dat scheelt u en de penningmeester een hoop werk.
Pag. 16
Vogels nader belicht: Bont Boertje of Senegal papegaai De zestiende in de reeks is het Bont Boertje of Senegal papegaai. Waarschijnlijk is dit de eerste keer dat deze soort aanwezig is op onze vogelshow. Ik heb deze soort nog niet eerder bij de show gezien. Er zaten dit jaar maar liefst 3 van deze prachtige vogels op onze show, ingebracht door J. Boelen uit Vlijmen.
Het Bont Boertje heeft een grijze kop. Dit grijs is op de wangen lichter van tint dan op voorhoofd en schedel. De bovenzijde, de borst en de vleugels zijn groen, terwijl de buik en de onderzijde van de vleugels geel tot geeloranje gekleurd zijn. De staart is bruinachtig groen van kleur, de snavel grijszwart, de poten grijsbruin en de irissen van de ogen geel. De "gewone" Senegal papegaai heeft een grootte van ± 23 cm. De grootte van de mannen en poppen verschilt maar weinig. Bij in het wild gevangen exemplaren bedroeg dit verschil minder dan 1 cm. In het algemeen hebben de mannen een grotere kop en zijn ze veelal een stuk zwaarder gebouw. Toch worden door ervaren kwekers ook andere eigenschappen genoemd die het verschil in sekse zouden aangeven. Zo zou de kleurintensiteit en de uitgestrektheid van de oranje-gele bevedering alsmede het totale verenkleed bij mannelijke exemplaren helderder van kleur zijn. Zelfs bij jonge vogels zou men hier de mannen al vaak aan kunnen herkennen. Verder zou bij de mannelijke exemplaren het geel vaak doorlopen tot boven de vleugel. Een ander kenmerk die aan mannen wordt toegeschreven is dat ze rustiger zijn dan de poppen.
Pag. 17
Land van herkomst Het Bont Boertje is een papegaai die oorspronkelijk voorkomt in Senegal, Gambia, Guinee-Bissau en Guinee, een echte Afrikaanse soort. Hij komt voor in 3 ondersoorten, namelijk de nominaatvorm en de oranjebuik en roodbuik Senegal papegaai. Op onze show was de nominaatvorm ingebracht.
Voeding In het wild voedt het Bont Boertje zich met granen, vijgen en zaden van verschillende bomen en struiken. In gevangenschap doen de vogels het prima op een zaadmengsel voor grote parkieten die wordt aangevuld met eivoer, geweekte zonnebloempitten, gekookte of halfrijpe maïs, trosgierst, verse vruchten, brood, vogelmuur, haver, appel, rauwe wortel, alsmede verschillende rijpe onkruiden. Indien de vogels jongen hebben dient al naar behoefte meer eivoer, brood, gekookte maïs, appel, rauwe wortel, trosgierst e.d.te worden verstrekt.
De kweek In het wild broedt het Senegal papegaai na de regentijd, van september tot november. Hun nestholten bouwen ze graag in hoge bomen waarbij hun voorkeur uitgaat naar apebroodbomen. In gevangenschap broeden ze graag in een broedblok met een afmeting van 25x25x35 cm. en een invlieggat van 8 cm. Dit kan het best op een donkere plaats in de kooi worden geplaatst. Het broeden start vaak in augustus. De pop legt per broedsel gemiddeld 3 eieren. De eieren worden om de dag gelegd. De broedduur bedraagt ± 26 dagen. Tijdens het broeden verblijft de man ook veelal in het nestblok. De jongen hebben bij de geboorte een lichte donsbevedering. Na ± 10 dagen openen ze voor het eerst de ogen. De jongen moeten op ± de 12e dag worden geringd met een ring van 7 mm. Na ca. 3 weken worden de eerste veerstoppels op het lichaam zichtbaar en na 4 weken zijn ook de kop- en staartpennen duidelijk zichtbaar. Na ± 6 weken worden de oranje gekleurde veerstoppels op de borst zichtbaar en na ± 7 weken vliegen de eerste jongen uit. Het duurt dan nog ca. 4 weken alvorens de jongen zelfstandig zijn. De pop begint meestal na 8 weken met een nieuw legsel. Het is van belang dat de jongen zo snel mogelijk bij de ouders worden weg genomen omdat ze de vervelende gewoonte hebben steeds weer terug te keren in het ouderlijk nest en heel vaak daarbij het nieuwe legsel beschadigen. Dit probleem kan zoveel mogelijk worden voorkomen door de jongen een week voor het uitvliegen uit het broedblok te halen en hun in de broedkooi te wennen aan het zelf eten van (zachte) zaden zoals bijvoorbeeld gekiemde zaden, trosgierst en gekookte en of half rijpe maïs. Veelal zijn ze dan na ± 2 weken al in staat ook wat hardere zaden tot zich te nemen. Pag. 18
Indien dit eenmaal het geval is kunnen ze, op een leeftijd van ca. 9 tot 10 weken, bij de ouders worden weggenomen. Een bijkomend voordeel van bovenstaande handelswijze is dat de jongen veelal niet op het nest. Jonge vogels zijn goed herkenbaar doordat hun verenkleed beduidend "fletser" is dan dat van de volwassen vogels. Verder bezitten de jongen een zwarte iris die, net als bij de oudere dieren, na ca. 8 maanden geel van kleur wordt. De kweker kan gedurende een lange tijd plezier beleven aan een goed broedkoppel. In gevangenschap kunnen Senegal papagaaien namelijk gemakkelijk een leeftijd bereiken van ruim 30 jaar!
Huisvesting De vogels kunnen in relatief kleine kooien gehouden worden. Verschillende kwekers hebben prima broedresultaten bereikt met deze vogels in metalen kistkooien van 100 cm. lang, 40 á 50 cm. diep en 50 cm. hoog. Uit eigen ervaring van kwekers blijkt dat een uit hout bestaande huisvesting binnen de kortste keren "gesloopt" wordt door deze vogels. Gezien de afmeting van de kooi betekent dit dus dat ook vogelliefhebbers die wat minder ruim gehuisvest zijn de mogelijkheid hebben om papegaaien te houden! Natuurlijk dien ik hier bij op te merken dat wanneer de ruimte het toelaat een buitenvolière met nachthok voor deze vogels zeker niet nagelaten moet worden. Dit verblijf zou bijvoorbeeld kunnen bestaan uit een nachtverblijf van 90x45x90 cm. en een buitenvlucht van 200 cm hoog, 150 cm. diep en 90 cm breed. Vreemd genoeg is gebleken dat indien de vogels in grotere volières worden gehouden dit het kweken niet bevorderd. Een prachtige vogel die zijn plaatsje zeker op de show verdient. Pag. 19
