van
Dag met de Kraamzorg
Prof. dr Gouke J. Bonsel ErasmusMC Rotterdam 9 sep 2014
Nederland in beroering 2008-2013 Perinatale sterfte onaanvaardbaar hoog en ongelijk Grote rol (75%!) voor organisatiefactoren, risicoselectie & ongelijke toegang (screening, KZ) Verbeterplan 2010 - risicoselectie + samenwerken: VSV - er zijn en er blijven - verbeteren achterstandsongelijkheden - audit +benchmark
Maar - geen duidelijke keten route, financieringsroute, informatieroute - inhoudelijke witte plekken (klin VK, KZ; screening, bevalplaats), preventie - evengoed grote veranderingen inhoud, structuur [VSV], bekostiging 2
140909
Nederland in beroering 2008-2013 Perinatale sterfte onaanvaardbaar hoog en ongelijk Grote rol (75%!) voor organisatiefactoren, risicoselectie & ongelijke toegang (screening, KZ) Verbeterplan 2010 - risicoselectie + samenwerken: VSV
Kraamzorg, waar ben je?
- er zijn en er blijven - verbeteren achterstandsongelijkheden - audit +benchmark
Maar - geen duidelijke keten route, financieringsroute, informatieroute - inhoudelijke witte plekken (klin VK, KZ; screening, bevalplaats), preventie - evengoed grote veranderingen inhoud, structuur [VSV], bekostiging 3
140909
CVZ: kraamzorg in/uit basispakket (april 2014) ?
4
140909
Agenda Wat is KZ werkelijk; inhoudelijk, kritische momenten Het bereik van KZ, waarom niet 100% Effectiviteit KZ - uitkomsten Effectiviteit KZ - empowerment Doelmatigheid
Hoe kijkt kraamverzorgende tegen haar vak aan ? En wat moeten we hier verwachten ....
5
140909
Achtergrond Kraamzorg: 100 jaar onderdeel Nederlandse geboortezorg Golfbeweging organisatie- en professionaliseringsgraad Sinds 1941 goed verzekerd, sinds 1980 goed beschreven (Gezondheidsraad), sinds 2008 LIP dat verzekerde goed beschrijft, 2007 indicatoren, 2013 Clientmeting: CQ-Index, ReproQ
6
140909
Wat doet de kraamzorg ? ● Kraamverzorgenden
● Kraamzorgorganisatie
- 3e trimester huisbezoek
- planning partus-assistentie
- partus-assistentie
- informatie coordinatie
- kraambed - overdracht ● Taken (LIP, geherformuleerd) medische zorg + thuiszorg - medische zorg (moeder; compliance) - preventieve zorg (moeder, kind, gezin; compliance)
+ substitutie
- instructie (vaardigheden)
thuis <> zhs
- voorlichting (kennis)
KZ
<> 1VK
- risicosignalering en risicomanagement - dossiervoering, risico-communicatie, overdracht - ondersteuning gezin, thuiszorg, taart en koffie 7
140909
Hoe moeten KraamZorg afrekenen ? Bereik: 100% Effecten van voorlichting en instructie - acties moeder (borstvoeding en zo) - compliance, voorkòmen en beïnvloeden risico medisch, sociaal, lifestyle - zelf kunnen/doen of raad vragen/vinden [Empowerment]
Effecten van medische en preventieve zorg (trial niet mogelijk) - risicomanagement partus, kraambed, overdracht [o.a. Kritische Events]
Clientervaringen kraamzorg in integraal model - persoonlijke service kwaliteit, materiële service kwaliteit, toegang [ReproQ]
Doelmatigheid = toegevoegde waarde e/o goedkoper (KZ, organisatie) - 3e trimester huisbezoek (planning partus, risicomanagement tegenover ....) - partusassistentie (ths, gc, zhs poli, zhs 2e lijn - tegenover ....) - kraambed (tegenover zhs) - persoons en informatie-overdracht, coordinatie (tegenover 1VK of zelf) 8
140909
Bereik 100%? Cijfers over dekkingsgraad vaak uit CBS Gezondheidsenquete: 95% -
... en wie krijgt, krijgt 36 uur
9
140909
Bereik 100%? - Rotterdam compleet 2007/2008 Aantal
Geen kraamzorg
vrouwen
#
%
5972
788
13.2%
1520
79
478
- Poliklinisch
Wel kraamzorg %
uren
2908 56%
2276 44%
31.4
5.2%
714 50%
727 50%
34.1
16
3.3%
121 26%
341 74%
41.2
1006
56
5.6%
565 60%
385 40%
31.2
Tweede lijn
4451
709
15.9%
2194 59%
1549 41%
30.4
- Tijdens de bevalling
1169
121
10.4%
587 56%
461 44%
31.1
- Tijdens zwangerschap
1941
258
13.3%
980 58%
704 42%
30.5
- Start tweede lijn
1341
330
24.6%
627 62%
384 38%
29.7
4580
663
14.5%
2451 63%
1466 37%
29.0
P20-P80 Ca Nederland
1083
107
9.9%
391 40%
585 60%
37.1
308
18
5.8%
66 23%
225 77%
Alle zwangeren
< 30h
%
> 30h
Bevalketen Eerste lijn - Thuis
SES
≥P80
10
44.5
140909
Bereik 100%? - Rotterdam compleet 2007/2008 Aantal
Geen kraamzorg
vrouwen
#
%
5972
788
13.2%
1520
79
478
- Poliklinisch
Wel kraamzorg %
uren
2908 56%
2276 44%
31.4
5.2%
714 50%
727 50%
34.1
16
3.3%
121 26%
341 74%
41.2
1006
56
5.6%
565 60%
385 40%
31.2
Tweede lijn
4451
709
15.9%
2194 59%
1549 41%
30.4
- Tijdens de bevalling
1169
121
10.4%
587 56%
461 44%
31.1
- Tijdens zwangerschap
1941
258
13.3%
980 58%
704 42%
30.5
- Start tweede lijn
1341
330
24.6%
627 62%
384 38%
29.7
4580
663
14.5%
2451 63%
1466 37%
29.0
P20-P80 Ca Nederland
1083
107
9.9%
391 40%
585 60%
37.1
308
18
5.8%
66 23%
225 77%
Alle zwangeren
< 30h
%
> 30h
Bevalketen Eerste lijn - Thuis
SES
≥P80
11
44.5
140909
Bereik 100%? - Rotterdam compleet 2007/2008 Aantal
Geen kraamzorg
vrouwen
#
%
5972
788
13.2%
1520
79
478
- Poliklinisch
Wel kraamzorg %
uren
2908 56%
2276 44%
31.4
5.2%
714 50%
727 50%
34.1
16
3.3%
121 26%
341 74%
41.2
1006
56
5.6%
565 60%
385 40%
31.2
Tweede lijn
4451
709
15.9%
2194 59%
1549 41%
30.4
- Tijdens de bevalling
1169
121
10.4%
587 56%
461 44%
31.1
- Tijdens zwangerschap
1941
258
13.3%
980 58%
704 42%
30.5
- Start tweede lijn
1341
330
24.6%
627 62%
384 38%
29.7
4580
663
14.5%
2451 63%
1466 37%
29.0
P20-P80 Ca Nederland
1083
107
9.9%
391 40%
585 60%
37.1
308
18
5.8%
66 23%
225 77%
Alle zwangeren
< 30h
%
> 30h
Bevalketen Eerste lijn - Thuis
SES
≥P80
12
44.5
140909
Bereik 100%? - Rotterdam compleet 2007/2008 Aantal
Geen kraamzorg
vrouwen
#
%
5972
788
13.2%
1520
79
478
- Poliklinisch
Wel kraamzorg %
uren
2908 56%
2276 44%
31.4
5.2%
714 50%
727 50%
34.1
16
3.3%
121 26%
341 74%
41.2
1006
56
5.6%
565 60%
385 40%
31.2
Tweede lijn
4451
709
15.9%
2194 59%
1549 41%
30.4
- Tijdens de bevalling
1169
121
10.4%
587 56%
461 44%
31.1
- Tijdens zwangerschap
1941
258
13.3%
980 58%
704 42%
30.5
- Start tweede lijn
1341
330
24.6%
627 62%
384 38%
29.7
Alle zwangeren
< 30h
%
> 30h
Bevalketen Eerste lijn - Thuis
DUBBEL NADEEL
SES
4580
663
14.5%
2451 63%
1466 37%
29.0
P20-P80 Ca Nederland
1083
107
9.9%
391 40%
585 60%
37.1
308
18
5.8%
66 23%
225 77%
≥P80
13
44.5
140909
Dekking Rotterdam: van <85% tot 97% Armste 20%: € 820 Rijkste 20%: € 1380 Door: - Eigen Risico - Zhs-effect (vaker ziekte) - Drempels
14
140909
Effectiviteit Kraamzorg - kind/moeder
15
140909
Effectiviteit Kraamzorg- kind/moeder
1,00=gemiddeld 0,40 betekent 60% minder risico toevalsgrenzen 73% tot 41% > heel zeker groot effect 16
140909
Effectiviteit Kraamzorg Rest van het artikel - KZ maakt het grootste verschil bij meest kwetsbaren - overigens moet voor basispakket effectiviteit dan berekend worden wat de vertaling is van deze 4 preventie doelen, ook op lange termijn in kind en moederuitkomsten
Let op: - geen relatie met uren (niet gevraagd) ----> helpt u mee ? - er zijn meer vormen van preventie: sociale preventie
Ander onderzoek: Kritische Events (de Waarden initiatief) - medisch noodzakelijk signaleren & intervenieren in ?ca. 25% van verzorgingen ----> onderzoek gaande
Andere effectmaat: Empowerment 17
140909
Empowerment door Kraamzorg - vragenlijst Careyn & Kraamvogel intiatief Proces: herhaalde bijeenkomsten, vragen ontwerpen op grond van uitspraken over primaire en afgeleide doelen, uittesten begrijpelijkheid, uittesten structuur [technisch] Kernwaarden: zelf-vertrouwen vrouw, dan wel weten waar info/vaardigheid te vinden Hiervan vragen afgeleid - resultaat voor moeder, baby, gezin, toekomst = 4 domeinen wat betreft zorg, lichaam, voeding - rol kraamzorg, en indien, pos/neg Scoringsregels: gemiddelde per domein, 1=min 4=max
18
140909
De empowerment vragen over de vrouw
19
140909
De empowerment vragen over de baby
20
140909
De empowerment vragen over de toekomst
21
140909
Empowerment in 2 KZ-organisaties - de cijfers Vragenlijst uitgezet onder alle verzorgingen van een bepaalde periode Digitaal (per email) Gemiddelde scores voor de 4 kerndomeinen, kijk naar verschillen Algemeen beeld: goed tot zeer goed, volunteer-bias, maar ....
0,06
22
0,07
140909
Empowerment in 2 KZ-organisaties - het figuur
23
140909
Empowerment naar pariteit
24
140909
Empowerment naar pariteit - cijfers
25
140909
Empowerment naar achtergrond cliente - figuur
26
140909
Empowerment naar achtergrond cliente - cijfers Meer willen weten, ingewikkelder cijfers
27
140909
Empowerment naar VSV - figuur
28
140909
Empowerment naar VSV - de cijfers
29
140909
Clientervaring en Empowerment hangen samen Sedert 2012 clientvragenlijst voor hele geboortezorgketen (ReproQ) Afname bij VSVs maar ook via KZ-organisaties Meet 8 domeinen van goede, clientgerichte zorg cf. WHO ReproQ optelsom alles goed vergeleken met goede empower maar matige keten Empowerment optelsom Ideaal: sterke samenhang
matige empower maar goede keten
30
140909
Doelmatigheid Individueel toegevoegde meerwaarde in gezondheidseffecten, soms met kosteneffecten, maar via zorg, empowerment en informatie- en preventiemanagement (overdracht) ....aantonen Organisatieniveau info/kosten Substitutie (goedkoper/efficienter /hoger bereik) betreft setting of personeel dus vergeleken met zhs, gyn, 1vk, jgz) kan nog meer ....
31
140909
Wat doet de KZ, wat wil KZ ?
32
140909
En wat vindt u zelf - de KZ enquete 2014
34
140909
35
140909
36
140909
Calimero score - de KZ-wensen in 1 score
NIETS
VRIJWEL ALLES signaleren, doen, communicatie
geen duidelijk beroepsprofiel
Samenvatting De kraamzorg moet zich laten zien - geliefd zijn is niet genoeg Het bereik van de kraamzorg is onvolledig, vooral door afzien van de groepen die het het meest nodig hebben en waar het het meest oplevert De effectiviteit van kraamzorg is slecht onderzocht - harde uitkomsten: concrete bijdrage aan borstvoeding beperkt onderzoek enkele preventiedoelen [meer dan iedere andere betrokkenen] 1 onderzoek - vertaling in lange termijn voordelen, incl volgend kind nog te doen - toevoegen: empowerment als eigen uitkomstmaat
De kraamzorg draagt bij aan empowerment, etnisch/SES en VSV effect Nader vast te stellen: bijdrage aan keten(proces) en overdracht Doelmatigheid van kraamzorg - eigen meerwaarde en substitutiewaarde incl. informatie en overdracht
Individuele KZ weet wat ze wil, maar geen rode draad. 38
140909
