Van computerspel tot pleinspel. Je wordt slimmer van buiten spelen. Buitenspelen. op een ander. Extra: 22 JULI 2013

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw, Lange Kievitstraat 74, B-2018 Antwerpen Zeswekelijks tijdschrift van Scouts en Gidsen Vlaanderen (uitgezonderd aug & sept) Jaargang 38 Afgiftekantoor: gent X • P409371

België-Belgique P.B. 9099 Gent X BC9827

22 JULI 2013

Extra:

JAARTHEMA AFFICHEs Je wordt slimmer van buiten spelen

Van computerspel tot pleinspel 6- 7

Buitenspelen op een ander 14-15

16-29-30-31

Het volgende nummer verschijnt EIND OKTOBER 2013

ALLES OVER HET JAARTHEMA

4-5

BEELDIG 4-5 • Visietekst • Spelen bovenal overal Het hoe en waarom van het nieuwe jaarthema.

Takken

y Raj al park Slovensk ht in het nationa er Goris} oc gt da op tie et ts Re to: Pi De jins van Scou ands kamp in Slovakije. {fo nl tijdens hun buite

Eén van de zes patrouilles jonggivers van Scouts 48 Kristus Koning uit Wilrijk klaar om op tweedaagse te vertrekken. {foto: Timo Haesaerts}

6-7 • Kapoenen & zeehondjes • Ontdek je ruimte Buitenspelen is gezond. Kapoenen geven het goeie voorbeeld. 8-9 • Kabouters & (zee)welpen • Spelen in het bos! Mag dat? Meer over speelzones en speelbossen. En een uitgewerkt bosspel. 10-11 • Jonggivers & scheepsmakkers • Ik ken de route van binnen en van buiten Met coördinaten, tijden, knopen of foto’s. Jonggivers vinden overal de weg. 12-13 • Gidsen & (zee)verkenners • To the city Undercover, incognito of met gps. Spelen in de stad is fun. 14-15 • Jins & loodsen • Angrybirds op het plein Maak pleinspelen van computer- of gezelschapsspelen. 22-23 • Groepsleiding • De wijde wereld in Teambuilding buiten voor leidingsploegen. 22-23 • akabe • Op meerdaagse met akabe Zingend, spelend of als ridder. Op tocht gaan is leuk.

, Thema s

Scouts Waasmunster op kamp in Bralostita, zustergemeente van Waasmunster. {foto: Hannah Tack}

Voor de welpen va n Ak nemen, moesten ze abe Albatros hun welpenbelofte in ontvangst konden eerst nog een aanta heuse welpenpira mide bouwen. Hun l proeven doorstaan, onder andere ee grijze wolfjes kre van een schitteren gen ze op de laatst n d kamp. {foto: Sa e dag nne Baeten}

16 • Speelstraten • De straat op! Samen spelen op straat. Hoe begin je eraan? 19 • Herfstontmoeting • Allen daarheen 24-25 • Goed geregeld • Veilig op stap Waar moet je wandelen? Hoe steek je over in groep? 26 • Zeescouting • Tochten ... Zeescouting weet van wanten Straffe reisverhalen van op het water. 27 • Vorming • Hoe hou je het spannend? Buitenspelen van kapoen tot jin. 28 • zingeving • GAS: Geen Administratieve Sancties Waarom buiten blijven spelen een goed antwoord is op de GAS-boetes. 29 • diversiteit • Op verkenning naar straat en plein Nodig kinderen en jongeren uit om te komen meespelen. 30 • internationaal • Buitenlandse buitenlucht Erascouts, Projecten 0,7 International Day, Silkroad Project. 31 • trage wegen • De weg is weg Ga op verkenning naar wegen zonder auto’s. 33 • debattle • Raise your voice again Jeugd(raad), laat van je horen.

Jaarthema: de visietekst

8-9 Mag je overal spelen?

Rubrieken 17-18 • Grondvesten • Extreme make-over voor jouw terrein Maak van jullie plein een scoutesk speelterrein. 32 • Publicatie in de kijker • De jinghangmat Nadenken over in leiding gaan of niet, doe je al liggend. 34 • Beeldspraak • Onverwachte schoonheid 36 • Deze pagina is van … • Scouts Terjoden uit Erembodegem

02

Ook nog 2 • Beeldig 32 • snippers • Kinderen opvangen op HO, Dag van de jeugdbeweging, Jeugdbewegingen en erfgoed 33 • ik was erbij ... • personeelsreis, animatorcursus 35 • Advertentie Hopper

nggivers van kregen twee jo schap verloren, nnes Diereynck} en Ja dd : we to n {fo ee Nadat ze ei op hun hoofd. n ee n ge on Dr de Scouts van

Wil je graag een foto van je groep, tak of medeleiding op deze pagina van Over & Weer? Bezorg ons dan je foto’s via scoutsengidsenvlaanderen.be/fotodropper. Graag met naam van de fotograaf,groepsnaam, een korte uitleg over de activiteit en in een zo hoog mogelijke resolutie.

De leidingsploeg van Scouts Rutten na een schitterend kamp. {foto: Nina Proesmans}

20 - 21 Buitenspelen voor leiding.

Spelen bovenal overal

et} er fill

JAARlied

{© piet

visietekst

JAARTHEMA 2013-2014

{© mariska scha lk}

GAS(t)vrij

‘Buiten spelen’ is een actueel thema. Volgens sommige bronnen spelen kinderen niet genoeg buiten en zitten ze te veel achter hun computer of voor de televisie. Daarnaast zijn er plaatsen waar kinderen GAS-boe-

Zomer of herfst, winter of lente, altijd dagen we onszelf uit om respect te tonen voor de omgeving waarin we spelen. Datzelfde respect verwachten we als buitenspelers ook terug. Als scouts en gidsen kunnen we veel zelf doen. Voor het kerstweekend begint, verwittigen we de buren dat we veel in de omliggende buitenlucht zullen spelen. Een bos laten we opgeruimd achter. We spelen in uniform op de grote markt, zonder andere mensen te storen. Liever betrekken we hen op een speelse manier bij ons buiten-spel!

Vlaanderen buiten

We spelen dit jaar extra bewust buiten, ook als de verleiding van een knus lokaal wel erg groot wordt. Dit jaar mag het jaar zijn waarin onze terreinen extra aandacht krijgen, kampvuurkringen worden schoongemaakt, verkeersregels door givers aan kapoenen worden uitgelegd onder toeziend oog van de leiding … We laten dit jaarthema graag binnen met een eenvoudig verzoek: ‘Buiten! Allemaal!’

Van jong tot oud

‘Buitenspelen’ is een thema waarvoor elke leeftijd, elke tak inspiratie vindt: • De jongsten maken kennis met hun eerste buitenspelletjes zoals Dikke Bertha, hun eerste spannende tocht en avontuurlijk dorpsspel, kapotte knieën, klimmen en klauteren en hoe-vettiger-hoe-prettiger-spelen …

an}

04

Wij zijn die jeugdbeweging van op tocht gaan, door weer en wind. Van tentenkampen, woudloperskeuken en dauwtrippen. Een wapperende vlag boven ons vertrouwde speelterrein, maar ‘buiten zijn’ en ‘samen spelen’ kan voor ons eigenlijk overal. We ontdekken graag nieuwe plaatsen in eigen streek en ver daarbuiten. Kapoenen komen op kamp in het onbekende bos van Koning KetchUp terecht, terwijl jins in hun beste Sloveens uitleggen dat ze verkleed zijn en een spel spelen in het oude stadsgedeelte.

Respect, man

bruggem

Op verkenning

• De oudere takken sluipen door bossen, lopen verkleed door de stad op zoek naar de sjakossendief van oma Marie, houden een kampvuur, klimmen, gaan op trekkamp, sjorren onvervalste topconstructies … • Ook leiding speelt, houdt groepsraden in het zonnetje en doet enthousiast mee tijdens de activiteiten van Herfstontmoeting, op gouwinitiatieven, en speelt bovenal overal met haar leden! • Niet te vergeten: veel ouders zien ons bij uitstek als een beweging waar hun kinderen leren van en spelen met het buitenleven… als troef!

tes krijgen, omdat ze te veel lawaai maken als ze buitenspelen. Scouts en Gidsen Vlaanderen formuleerde hierop al een duidelijke visie, maar met dit jaarthema maken we echt een punt. Kinderen moeten veilig kunnen buitenspelen zonder beschouwd te worden als een “last”.

{© floor

‘Scouting’ heeft veel betekenissen. Een belangrijke voor onszelf én de publieke opinie is zonder twijfel: buitenspelen. Elke week spelen duizenden kinderen buiten; op het veld, in het bos, in dorp of stad, op pleinen, in stations, op grasveldjes, heides, wijken, tussen de duinen, langs de winkelstraten …

Knipoog van de nationale leiding

SPELEN BOVENAL OVERAL Scouts is buiten leven, spelen, zingen, juichen, nooit vervelen, spel in ‘t bos, weide of op een plein, hoor ons vrolijk zijn! Vuile knieën, niets te verliezen, wij weten wel waarvoor we kiezen, we gaan vooruit en geven tegengas, rollebollend in het gras! Refrein Bo-bo-bo-bovenal, Spelen, dat is geniaal! o-o-o-o-o-overal, We gaan naar buiten allemaal! Bo-bo-bo-bovenal, amuseren kost kabaal, scouts, die gaan spelen bovenal overal. Bomen klimmen, kampen bouwen, in de stad lachen met gebouwen, zet die computer af of Dikke Bertha geeft je straf! Elk weekend lachen gieren, scouts en gids in hart en nieren, sneeuw, regen, zon, een frisse wind, buiten zijn wij goed gezind! Refrein Bridge: Bovenal! Overal! Van op de top tot in het dal! Bovenal! Overal! Spelen doen wij allemaal! Bovenal! Overal! Kom erbij en maak kabaal! Bovenal! overal! Refrein Hannes De Maeyer - piano Diederik Maebe - gitaar Tom Leyman- drum Rien Bauwens - gitaar Bas Ist - bas Guus van der Kreeft - zang An Mariën - zang

05

Ontdek je ruimte!

Verband buitenspelen & ontwikkeling ontdekt

Meer info vind je

op:

theoretish kader

spel spel

of wanneer je op he t internet zoekt na

ar ‘spel’ en ‘ontwikk eling’.

en d n i v n e n e Kapo m a t s m o o b e l hol 17 maart 2019

Massavernie tigingswapen gecon fisceerd

‘De Woudvan Scouts n ne oe ap K – lopen zondag 23 april 2020 tdekten afge on n le he ec n ons lokaal lopers’ uit M onderweg va en ar w e en de holle “W . een rariteit erkzame kapo m op n ee toen chtigheid op naar het park in alle voorzi er jn zi e W g. Holle boom boomstam za n de leiders. va id n he ee s am du za n een zeld afgestapt”, al s enkele jare nd d. si jn uw zi stammen fgoed bescho s cultureel er en worden al

eckx}

Voor kinderen tu ssen zes en acht jaar ou d is het erg belangrijk om bij een groep buiten he t gezin te horen. Zo’n groe p heeft eigen regels, spelletjes, waarden en ritue len. Het zorgt er voor da t kinderen greep krijgen op de wereld en ontdekken da t ze zelf kunnen beslissen . Kinderen van de ze leeftijd hebben de veilige en geborgen thuissitu atie nodig als basis om va n daaruit op ontdekking te gaan. En dat doen ze sa men met vriendjes, op sc hool, in de sportclub, in de jeugdbeweging, ... Ov erleg met leeftijdsgenootjes wordt in deze periode st eeds belangrijker, kinde ren gaan samen plannen maken en uitvoeren. En tij dens het spelen ontstaan er spontaan verh alen. De regelspel gezelschapsspel letjes zoals letjes en groeps spelletjes (bijvoo stoppertje) doen rb eeld verhun intrede. En samen spelen st ontwikkeling van imuleert de sociale vaardigh eden: kinderen le ten tot ze aan de ren wachbeurt zijn, leren zich aan afsprake en leren tegen hu n te houden n verlies te kunn en. Gebaseerd op:

{© jeroen bro

takwerking 06

Kapoenen/zeehondjes

p Kinderen o

Queeste

en zijn 34 - In Vlaander 1 november 20 eeste Qu saal aan een kinderen mas eesQu ze doel van de Elk begonnen. Het ! en nd vi k speelple te? De ideale dr à ie en kiest twee groepje kinder en ze el spelletjes sp spelletjes. Die vinen nn ku lek die ze oop elke speelp sc n ee ze n plek geve n den. Aan elke pe oe gr Als meerdere t ef re van 1 tot 10. he n, ge score geve le een plek een ho ea id de r kans om die locatie mee den. or w te speelplek

De leden van Scou ts 4e St. Lutgardi s / St. Jan Berchm uit Leuven zijn er ans in geslaagd om en kele massavernie gingswapens te co tinfisqueren. Een lokale schurk ha verschanst boveno d zich p een standbeeld in het midden va het Ladeuzeplein n . Hij dreigde de st ad van de kaart te gen met zijn wap veen. Dankzij een sl im plan met ballo water en een thee nnen, lepeltje kon de sc hurk overmeester worden door de da d ppere kapoenen. Eind goed, al goed .

Kapoen: “Ik heb echte wolven gezien!” Leidster: “Amai en waar dan?” Kapoen: “Op den tv.” Leidster: “En was jij dan niet bang?” Kapoen: “Nee zotteke, die zaten in een kooi.” Ingezonden door Sharon, Phaedra en Marlies Scouts den 62 uit Schoten Een mondige kapoen onderweg naar het groepsweekend met thema “Piraten”: Op de trein stapten twee alternatief geklede mensen op met gestreepte T-shirts, make-up, speciaal kapsel en tientallen piercings en houten oorbel. Kapoen: “Kijk leidster, echte piraten!” Ingezonden door Wietske Van Pelt Scouts en Gidsen Lebbeke

Uitspraak van de maand Elke maand publiceren we een uitspraak van een kapoen die ons hartelijk heeft laten lachen, of even heeft vertederd. Spreekt je moeder nog altijd over iets dat jij er als zesjarige ooit uitflapte? Ligt iedereen in het leiderslokaal op de grond van het lachen met wat één van de kapoenen onlangs zei? Alle hilarische uitspraken zijn meer dan welkom op [email protected] of op www.facebook.com/commissariaatKapoenenZeehondjes. Op dat adres mag je ons ook bestoken met alle vragen, problemen en suggesties.

Geëngageerde Tragopaan (Wim Govaerts) / [email protected]

07

Spelen in het bos! mag dat?

Illegaal bosspel?

Het lijkt gek, maar er bestaat zoiets als illegaal spelen. Misschien spelen jullie vaak in een bepaald bos of een stuk natuur, maar is dat geen officiële speelzone. Dan speel je er dus illegaal. Dat betekent vooral dat het elk moment uit kan zijn met de pret: de eigenaar sluit zijn groendomein af, er worden natuurbeschermingsmaatregelen genomen zodat het gebied plots deel uitmaakt van een reservaat waar je enkel de paden mag betreden, je krijgt een boete, enzovoort. Als je

speelt op een plek waar het eigenlijk niet mag, kan je als jeugdbeweging in de problemen komen. In speelzones ben je in je recht, niemand kan hier moeilijk doen.

Waar mag ik spelen? Wat is een speelbos?

Speelbossen en speelzones worden meestal aangeduid aan het begin van het bos, op de normale toegangspaden. Kijk bij het plannen van je activiteit of spel al na waar je wel en niet mag spelen (opkamp.be/pagina/ water-en-bos). Leg ook aan je welpen en kabouters uit waar ze mogen spelen en waarom.

Leave no trace!

Laat het bos na jullie bosspel ook weer netjes achter. Vraag je leden om even goed op de grond te kijken en alle papiertjes op te rapen, ook al zit

Alarm in het bos!

08

Inkleding Groot alarm in het bos! Enkele dieren uit de naburige dierentuin zijn ontsnapt uit hun kooi en het bos in gelopen. In het bos leven natuurlijk ook de natuurlijke bosbewoners, de echte bosdieren. Er wordt gevreesd dat de zoodieren het bos gaan inpalmen, het eten van de bosdieren oppeuzelen, de slaapplaatsen van de bosdieren zullen innemen … We moeten er dus snel bij zijn en proberen om de zoodieren zo snel mogelijk te vangen. Jammer genoeg zitten de dieren goed verstopt in het bos en hebben ze zich gecamoufleerd zodat ze op bosdieren lijken. Dus merken we niet meteen of het een bosdier is of een dier dat uit de zoo is ontsnapt. We moeten telkens ontdekken welk dier het is. Pas dan weten we of we het dier moeten vangen of niet. Dat is de taak van de hoofdbewaker en zijn helpers. Speluitleg De leiding zorgt voor een aantal kaartjes waar de naam en/of tekening van een dier op staat: de ene helft bosdieren (konijn, eekhoorn, ree, bosmuis, vos, uil, specht, everzwijn, …) en de andere helft zoodieren (giraf, krokodil, olifant, aap, zebra, neushoorn, tijger, ijsbeer, …). De welpen en kabouters kiezen zelf of ze een bosdier of

er wat tussen dat niet van jullie is. De bosdieren zullen je dankbaar zijn!

Leg zelf je speelbos aan

Je kan speelzones aankaarten bij jeugdraad en jeugddienst. Van jouw favoriete bos een officieel speelbos maken, kan soms vrij eenvoudig. En meestal spelen wel meerdere verenigingen in eenzelfde bos. De jeugdraad en de jeugddienst kunnen van officiële speelzones een actiepunt maken. goegespeeld.be/speelweefsel Weet je niet goed hoe? Nodig dan een specialist ter zake uit! De Vereniging voor Bos in Vlaanderen komt (gratis!) langs in jouw gemeente om de mogelijkheden uit te leggen en te antwoorden op al jullie vragen. www.bosplus.be

een zoodier willen zijn of een helper van de hoofdbewaker (leiding). De leden kunnen zich verkleden en schminken in een bos- of zoodier. Daarna lopen de dieren door het bos. De hoofdbewaker en zijn helpers vertrekken op zoek naar de zoodieren. Volgens de bewaker zitten er heel gevaarlijke dieren bij. Daarom moeten ze altijd in één groep lopen. Als ze een dier ontdekken, moeten ze het vangen door er een grote cirkel rond te maken. Eenmaal gevangen, toont het dier zijn kaartje. Zo zien de bewakers welk dier ze gevangen hebben.

09

Als de bewakers een bosdier gevangen hebben, moeten ze het weer loslaten en mag dit met de bewakers mee op zoek gaan naar de zoodieren. Hebben ze een zoodier gevangen, dan moeten ze dat terug naar de kooi van de zoo brengen (een vooraf afgebakende plaats in het bos). Maar gevangen zoodieren kunnen opnieuw ontsnappen: als een vrij zoodier tot bij de gevangen zoodieren kan komen, komen ze weer vrij en mogen zich opnieuw in het bos verstoppen. De bewakers zullen ze opnieuw moeten vangen. Materiaal • kaartjes met naam en/of tekening van bos- en zoodieren • touw om kooi voor zoodieren af te bakenen Dit is een spel uit Kiekebos, handboek voor bosvriendelijk spelen Bron: www.natuurenbosspel.be Michael Van Craen / [email protected]

{© jeroen broeckx}

Vlaanderen heeft een heleboel speelbossen waar je ongestoord kan spelen (speleninhetgroen.be). Maar daarnaast zijn er ook bossen waar je enkel op de paden mag komen. Er in sommige bossen zijn er afgebakende speelzones. Zo verstoor je de dieren in het bos niet en worden jonge plantjes niet vertrapt.

geman}

Het bos is de ideale locatie voor een spel of activiteit: je kan je er gemakkelijk verstoppen, kampen bouwen, rondrennen tussen struiken en bomen. Fantastisch voor zowel leden als leiding. Maar vindt het bos dat zelf allemaal wel prettig?

{© floor brug

inspiratie

Kabouters/(Zee)welpen

Ik ken de route van binnen en van buiten Op tocht gaan is één van de meest scouteske dingen die je met jonggivers kan doen. Maak het nog leuker door langs prachtige wegen te gaan, de sfeer optimaal te houden en de wegbeschrijving origineel te maken. Geef je leden de kans om bij te leren en ontdek zelf een hoop nieuwe tochttechnieken.

Bij een coördinatenroute maak je gebruik van een stafkaart en kaartcoördinaten om je route te kunnen lopen. Als je de schaal van de stafkaart kent, kan je tot op tien meter nauwkeurig bepalen waar je bent. Op de stafkaart zijn van boven naar beneden (noord naar zuid) en van links naar rechts (west naar oost) lijnen getekend. Die lijnen zijn genummerd: de noord-zuidlijnen zijn genummerd van 1 tot 299 en de west-oostlijnen van 300 tot 600. De lijnen vormen het coördinatenrooster.

113 is de Noord-Zuidlijn

© NGI

399

80

70

60

50

40

30

20

10 20 30 40

398 is de West-Oostlijn

50 60

398

70 80

112

113

90

Daarbij teken je elk kruispunt dat ze tegenkomen al dan niet met duidelijke kenmerken zoals een boom, bushalte, kapel, enz. Met een bolletje-pijltje duid je aan vanwaar ze komen (bolletje) en waar ze naar toe moeten (pijltje).

Je kan de wegbeschrijving ook visueel aanpakken. Een fotozoektocht waarbij een foto de weg wijst of nog creatiever: zelf geschetste afbeeldingen gebruiken. Wie graag tekent, kan ook met situatieschetsen werken.

Wie het nog unieker wil, kan die situatieschets omvormen tot een doolhof.

In de knoop

52 is de onderverdeling

90

Tijd voor iets nieuws

Ooit al gehoord van een tijdenroute? Een tijdenroute bestaat uit een lijst met digitale tijdsaanduidingen. Die geven, vertaald naar een analoog horloge, de richtingen waarheen je moet lopen. De kleine wijzer wijst noord en de grote wijzer geeft de te lopen richting. Niet de meest eenvoudige routebeschrijving, maar wel een heel leuke uitdaging. In een eenvoudiger alternatief kan de kleine wijzer voor de huidige weg staan en volg je de richting van de grote wijzer om je weg verder te zetten.

Elk vierkantje van de stafkaart beslaat in werkelijkheid een gebied met een grootte van 1 km bij 1 km. Als de schaal van een stafkaart 1:20.000 is, vormen de lijnen dus kaartvierkanten van 5 bij 5 cm. De kaartvierkanten kan je met een kaarthoekmeter nog verder verdelen, in honderd stapjes in de breedte en honderd stapjes in de hoogte. Als je met de kaarthoekmeter één zo’n kaartvierkant opmeet, zie je namelijk dat hij “100” breed is, en “100” hoog. Zo kan je dus je leden via nauwkeurige coördinaten en een duidelijke uitleg de weg wijzen.

100

Ogen open

Zodra jij en je leden de coördinatenroute helemaal onder de knie hebben, kan je ook creatiever te werk gaan. Zo kan je je jonggivers de coördinaten gecodeerd geven en hen zelf de code laten kraken. Zo kunnen de knappe koppen van de groep zichzelf eens bewijzen en wiskundeoefeningen op niveau oplossen. De uitkomsten zijn dan de coördinaten die hen de weg wijzen. Je kan ook met woordcodes werken waarvan iedere letter voor een cijfer staat. HO.T-DO.G wordt dan 816.20 – 416.07.

De coördinatenroute

10

Een stapje verder…

64 is de onderverdeling

Een knopenroute is een routetechniek in de vorm van een touw met knopen in. Daarbij heeft elk type knoop van boven naar beneden een eigen betekenis. Een achtknoop betekent bijvoorbeeld naar rechts bij het eerstvolgende kruispunt, een halve steek betekent rechtdoor en een paalsteek betekent naar links. In plaats van knopen kan je natuurlijk ook andere dingen aan een touw rijgen, bijvoorbeeld gekleurde kralen (een rode kraal is naar rechts, een lila kraal is naar links, en een groene is gewoon rechtdoor), kroonkurken (cola is naar rechts, chocomelk naar links enzovoort) of snoepjes.

100

Kevin De Wael / [email protected]

Zo loopt iedere straat die je niet in mag dood en brengt alleen de juist weg je op het goede pad.

11

Ook leuk om te doen: de ogenroute, een speelse, ludieke en eenvoudige wegbeschrijving: een gezichtje met ogen. Als de ogen naar boven kijken, dan gaat de route rechtdoor. Naar links is linksaf enzovoort. Voeg aan deze tocht een verhaal toe en hij past meteen in het thema van de dag! Fluovestjes aan, drinkbus in de rugzak en daar gaan jullie dan!

{© pieter fillet}

techniek

Jonggidsen/jongverkenners/scheepsmakkers

activiteit

GIDSEN/(ZEE)VERKENNERS

To the city!

Met givers de buitenlucht intrekken kan op veel manieren en plaatsen. Bijvoorbeeld in de stad. Steden bieden niet alleen veel mogelijkheden voor toerisme, shoppen, eten. Je kan er ook terecht voor een originele activiteit.

Incognito spel

Door je givers op voorhand te briefen over het spelverloop kan je ‘verstoppertje voor gevorderden’ spelen in je favoriete stad. Geef hen de opdracht om incognito naar een bepaalde zone in de stad te komen binnen afgesproken uren. Wie iemand van zijn medegivers herkent, kan een punt winnen door hem op de schouder te tikken of een foto van hem te nemen. En wie bij de samenkomst na het einduur de meeste mede-givers gespot heeft, is de winnaar. Laat je givers op voorhand melden of ze meedoen of niet, zodat je als leiding op de hoogte bent wie er in de stad rondloopt en wie niet.

Schotland yard undercover

12

Geen fan van de klassieke bosspelen? Ook pleinspelen of gezelschapsspelen komen in aanmerking om eens in het midden van een drukke stad te spelen. Hou wel rekening met de verkeerssituatie en de doorgang voor passanten.

Gps-spelen

Het gps-toestel is niet meer weg te denken uit de auto, maar ook al wandelend in de stad biedt het leuke mogelijkheden. Ooit al eens aan geocaching gedaan? Aan de hand van coördinaten kan je schatten vinden in de stad, verstopt door andere geocachers. Je kan op schattenjacht gaan via een wandelgps of door een app te installeren op een smartphone met gps-functie. Om er een echte activiteit van te maken, zijn er ‘multi-caches’ waarbij je naar verschillende opeenvolgende locaties geleid wordt waar je een hint moet vinden om aan de coördinaten van de schat te geraken. Of gebruik deze caches als rode draad doorheen een Eva Bens / [email protected]

} {© eva bens

Veel klassieke bosspelen, zoals bijvoorbeeld Stratego, Konijn en Wortel, Vlaggen veroveren... krijgen een heel nieuwe dimensie als je ze in een stad speelt. En zo’n andere locatie is meteen een goeie gelegenheid om een leuke twist te geven aan het spel. Inspiratie vind je bij de zeven van de activiteit spel

{© eva bens}

Bosspel in de stad

stadsspel: per gevonden schat krijg je extra punten. Meer informatie over geocaching? Check www.geocaching.com. In verschillende steden kan je ook kant-en-klare gps-spelen vinden. Hieraan heb je als leiding geen voorbereidend werk, maar er hangt meestal wel een prijskaartje aan vast. Hoor eens bij de plaatselijke jeugddienst wat zij te bieden hebben. Heb je zelf ooit een onvergetelijk stadsspel gespeeld of ineengestoken? Laat het aan iedereen weten via facebook.be/gidsenverkenners.

Je kan in een stad ook een namiddagvullend spel voor gidsen en verkenners organiseren. Vraag als leiding twee of drie vrijwilligers. Zij moeten elk een punt ‘X’ in de stad proberen te bereiken voor een bepaald uur. De anderen zijn agenten van Scotland Yard. Zij moeten verhinderen dat de drie in hun opzet slagen. Iedereen start op dezelfde plaats. De drie ‘misdadigers’ krijgen wel wat voorsprong: ze mogen de andere gidsen- verkenners met een touw aan elkaar vastbinden. Zodra de ‘agenten’ zich bevrijd hebben, mogen ze de achtervolging inzetten. Voor de misdadigers en voor de agenten gelden dezelfde regels voor het vervoer: • In een ruime cirkel om het punt moet iedereen gebruik maken van het openbaar vervoer. • Dichterbij het punt ‘X’ moet iedereen zich verplaatsen met de fiets. • In de straten rondom punt ‘X’ moet iedereen te voet gaan. De ‘misdadigers’ moeten niet samenblijven. Zij mogen listen gebruiken en ze krijgen materiaal om zich te vermommen. Voor de agenten is dat verboden. Iedereen krijgt nog een kleine som geld mee voor bus of tram. Stel voor de agenten verrekijkers ter beschikking, zodat ze de ‘misdadigers’ vanuit hun uitkijkposten kunnen observeren. Moedig hen aan om een codetaal te gebruiken en een uitgekiende strategie af te spreken. Om de juiste sfeer op te bouwen kan je je leden op voorhand uitnodigen met een gecodeerde boodschap.

13

AngryBirds op het plein Even geen inspiratie? Haal je computerverslaving in levensgrote vorm naar de scoutsterreinen en bedenk er de zotste activiteiten mee. En niet alleen internethypes kunnen je inspireren, ook gezelschapsspelen kan je ombouwen tot een groot buitenspel. In de aanbieding: AngryBirds, Super Mario, Jungle Speed of Saboteur!

Angrybirds

Super Mario

Speel AngryBirds buiten door samen met je jins de vogels, varkens en katapult in elkaar te knutselen. Vogels en varkens maak je met een ballon en papier-maché , laat ze drogen en schilder ze. Installeer intussen de katapult met oude fietsbanden tussen twee bomen. Bouw met kartonnen dozen een constructie waar je de varkens in verstopt. Ziezo, het katapulteren kan beginnen! Pret gegarandeerd.

Iemand is, verkleed als Mario, de actieheld. Mario heeft juiste instructies nodig om zijn geliefde prinses Peach uit de klauwen van de vijand te redden. Mario kan namelijk enkel rechtdoor lopen tot hij tegen een obstakel botst. Dan draait hij 180 graden en loopt hij in eenzelfde lijn de andere richting uit. Om hem van koers te doen veranderen zijn aanwijzingen zoals ‘draai links’, ‘draai rechts’,’spring’ en ‘buk’ nodig. De spelers moeten de instructies op het juiste moment geven, want Mario staat nooit stil. De jins verzamelen de nodige instructies om tot bij de prinses te komen door middel van raadsels en opdrachten.

Menig jin versleet ettelijke uren aan een gsm-spelletje waar je met een katapult vogels naar groene varkentjes in wankele constructies schiet: Angrybirds, dé tophit.

Tips • Beloon de grappigste angrybird, de coolste vlucht en de beste lanceerder met een prijs. • Maak van de gebruikte vogels en varkens een hoofddeksel of masker door de onderof achterkant eruit te knippen.

Nog zo’n klassieker is Mario, de Aardige loodgieter met snor, blauw truitje en rode tuinbroek. Breng dit overbekende Nintendospel naar buiten door het virtueel terrein in te ruilen voor de wijk achter de scouts- en gidsenlokalen.

Tips • Als extra moeilijkheid kan je van Mushroom Kingdom, je speelterrein, een giftige wereld maken. Door een gebrek aan zuurstof kunnen de jins niet langer dan vier minuten op het speelterrein blijven. Dat maakt het extra moeilijk om tot bij Mario te geraken en vraagt om een goede planning bij het geven van instructies. • Laat je fantasie de vrije loop en creëer extra hindernissen zoals boze monsters die Mario naar een andere plek teleporteren als hij te dicht in de buurt komt.

Jungle Speed

Jungle Speed is behalve een leuk gezelschapsspel ook een echte reactietest. Maak zelf een grote set kaarten met symbolen en bouw het spel om tot ‘levende versie’.

14

Verdeel je jingroep in vier kleine groepjes. Elke groep gaat op één van de hoekpunten van een vierkant in een rijtje staan. In het midden leg je een voorwerp naar keuze. Elke groepje krijgt een gelijk aantal kaarten met symbolen op en draait om de beurt een kaart om. Wanneer er twee dezelfde symbolen zichtbaar zijn, moeten diegenen met dezelfde kaart om ter snelst het voorwerp in het midden bemachtigen. Het groepje dat daar in slaagt, mag haar stapeltje omgedraaide kaarten afgeven aan het groepje met hetzelfde symbool dat te traag was. Het groepje dat als eerste alle kaarten kwijt is, wint het spel.

{© marc demeyer}

activiteit

jins/loodsen

Saboteur

Splits je groep in kabouters en saboteurs en duidt een koning aan. Niemand kent de rol van de anderen. De kabouters proberen de koning in veiligheid te brengen, de saboteurs proberen de koning naar een verkeerde plaats te leiden. In het midden van het kabouterbos (= speelveld) bevindt zich het kamp van de kabouters en de saboteurs. Aan de ene zijde van het terrein zijn twee kampen, A en B. Aan de andere kant van het terrein is op drie verschillende plaatsten een muziekinstrument verstopt. Eén daarvan is het veilige kamp voor de kabouterkoning. In kamp A kunnen de jins tips verzamelen over het juiste instrument, de plaats waar de kabouterkoning veilig is. In kamp B kunnen ze informatie krijgen over wie de kabouterkoning is. De jins verzamelen die tips door op de gekste manieren naar één van de twee kampen te sluipen. Als er een muziekinstrument weerklinkt, stopt het spel en is het tijd voor de bijeenkomst van alle saboteurs en kabouters. Samen overleggen de kabouters en saboteurs welke jin ze aanduiden als kabouterkoning en naar welk muziekinstrument de aangeduide kabouterkoning wordt gestuurd. Als er geen unanieme beslissing valt, wordt er gestemd. Als de echte kabouterkoning bij het juiste muziekinstrument geraakt, winnen de kabouters. Zoniet, zijn de saboteurs geslaagd in hun opdracht.

Tips • Maak de symbolen heel verschillend of net heel gelijkend. Dat maakt het extra spannend. De kaarten kunnen ook reuzengroot zijn. • Teken de symbolen op ieders voorhoofd. Zo worden de jins levende speelkaarten, en veranderen ze van groepje als ze te traag reageren of verstrooid zijn. De jin die als enige overblijft in een groepje, wint het spel.

Commissariaat Jins / [email protected]

Tips • In het donker kan je breeklichtjes gebruiken om het spannender te maken. • Speel op voorhand het gezelschapsspel al eens met je medeleiding, om te bepalen wat de juiste verhouding zal zijn tussen het aantal kabouters en saboteurs. • Breid het spel uit door de route naar de muziekinstrumenten niet zomaar open te stellen. Je voegt een kamp C toe, waar routeonderdelen te verdienen zijn. Speel je op een plein, dan kan je de routeonderdelen met stoepkrijt op de grond tekenen.

15

techniek

inspiratie

speelstraten

De straat op! Maar weinig Vlaamse openbare wegen zijn speelvriendelijk: er rijden voortdurend auto’s voorbij, er staan geparkeerde wagens in de weg en ook fietsers zijn niet gesteld op plots overstekende kinderen. Omdat scouts en gidsen spelen... bovenal overal! kan je de straat laten afsluiten tot speelstraat.

gezinnen of ook handelaars? Is er een Een speelstraat is een straat die geZijn we hiervoor publieke plaats (bv. zwembad of biblidurende een bepaalde periode volledig verzekerd? otheek) waar ook mensen uit andere afgesloten wordt voor het gemotoriseerEen speelstraat is open voor publiek buurten komen? Steek een briefje in de verkeer. Zo kunnen kinderen veilig en zal kinderen, jongeren en ouders elke bus om jullie idee voor te stellen en ongehinderd op straat spelen. Veel aantrekken die geen lid zijn van en nodig mensen meteen uit om hun gemeenten laten speelstraten toe in Scouts en Gidsen Vlaanderen. Dat input en reacties te geven. de zomervakantie, maar het kan ook in zorgt ervoor dat ouders in principe 4. Doe je aanvraag bij de gemeente of andere periodes. verantwoordelijk blijven voor hun jeugddienst. Zij zullen contact legeigen kinderen. gen met de verschillende betrokken Waarom op Toch sluit je beter een evenemengemeentediensten. Op basis van hun straat spelen? tenverzekering via Scouts en Gidsen adviezen beslist het college van burgeJullie hebben als scoutsgroep wellicht Vlaanderen af. Daarmee kan je meester en schepenen of de speelal een vaste speelplek, maar een keer deelnemers die geen lid zijn, verzestraat er effectief kan en mag komen. op straat (mogen) spelen is gewoon keren voor burgerlijke aansprake5. Bij goedkeuring… spelen maar! Stel leuk. Bovendien is een speelstraat een lijkheid en lichamelijke ongevallen. een coördinator/straatverantwoordeleuke en laagdrempelige manier om Je leden zijn vanzelf verzekerd via lijke aan op de dag zelf. Die is het aancontact te leggen met de buren, om de ledenpolis. Meer info vind je op spreekpunt bij vragen of problemen. kinderen uit de straat kennis te laten www.scoutsengidsenvlaanderen.be/ 6. Evalueer nadien met alle betrokkenen. maken met scouting of om de buren te verzekering. bedanken voor de goede verstandhouding. Toch moet een speelstraat niet altijd voor de deur van het lokaal plaatsvinden. Kies ook eens een straat middenin een woonwijk waar veel kinderen wonen. Speelstraten zijn tof ter afwisseling en kunnen de buurt bewust maken Een speelstraat is een openbare weg die van het recht om buiten te spelen. tijdelijk en tijdens bepaalde uren afgesloten wordt voor verkeer met een verkeersbord speelstraat Iets voor jullie? C3 (= verboden te rijden). 1. Overleg op de groepsraad hoe je de speelstraat wil aanpakken. Je kan een speelstraat koppelen aan Niet alle straten kunnen zomaar een speelstraat worden. een bestaand evenement, zoals het In de straat moet een snelheidsbeperking van maximum 50 groepsfeest of het schoolfeest in de km per uur van kracht zijn. Daarnaast moet de straat een buurt; of organiseren als een activioverheersende woonfunctie hebben. Er mag geen (belangrijk) teit voor de jongere takken. doorgaand verkeer of doorgaand openbaar vervoer rijden. 2. Informeer naar het beleid van je Op het moment dat een straat een speelstraat is, mag er ook gemeente of stad over speelstraten. speelinfrastructuur (skateramp, voetbaldoel, kegels, springOnbekend? Kaart het dan aan via kasteel…) staan. De straat moet wel toegankelijk blijven voor de jeugdraad. Geef zeker voorbeelvoetgangers, fietsers, bewoners en prioritaire voertuigen. den van andere steden. Op www. goegespeeld.be vind je alvast heel wat praktische info. En de provincie Antwerpen heeft een goede brochure Stadsondersteuners Ik speel op straat, te vinden op www. Trees Vandenbulcke – [email protected] provant.be. Eveline Reusens – [email protected] 3. Denk ook aan de andere gebruiHans Van Kerckhove – [email protected] kers van de straat. Zijn het vooral

Wat zegt de wet?

16

grondvesten

EXTREME MAKE-OVER

VOOR JOUW TERREIN

Omdat we dit jaar nóg meer gaan buitenspelen, kan je maar beter het terrein aan je lokaal wat extra’s meegeven.

Gesjorde speeltuin

Met sjorbalken en polyprolyleentouw kan je heel wat leuke dingen maken, daarom hier ter inspiratie enkele goeie voorbeelden.

Romeinse wagen De Romeinse Wagen is het minder bekende broertje van het bekende A-frame-lopen. Kies geen te dikke balken en sjor een frame met een kruis in het midden. De passagier staat op de onderste balk en houdt zich vast aan een (dik) touw dat hoger vastgemaakt is. Daarna nemen twee ‘gladiatoren’ de uiteindes van de bovenste (langere) balk vast en trekken vervolgens de passagier de arena rond. Let op waar je dit speelt, want je Romeinse wagen kan een behoorlijk spoor achterlaten!

4D-wip Onze absolute favoriet in de gesjorde speeltuin is de gesjorde 4D-wip. Sjor een (hoge) vierpikkel met palen van zes meter. Hang daarin met een dik touw (diameter minstens 12 mm) een dik kruis van telkens twee balken. Voorzie een dwarsbalkje zodat de passagiers zich goed kunnen vasthouden. Dat is nodig, want de 4D-wip beweegt stevig in alle richtingen.

Zandlopertoren Als je met je leden of leidingsploeg wil uitpakken met een sjorconstructie, is een zandlopertoren zeker een aanrader. Je begint met twee vierpikkels, die je omgekeerd in elkaar steekt en met de nodige balken verbindt. En ziedaar een zandloper! Zorg voor een touwladder of gesjorde ladder om op het platform te geraken en maak op datzelfde platform voldoende balustrades zodat je er veilig kunt op rondlopen. Tip: ook al lijkt zo’n zandloper om zes-meterbalken te vragen, vier-meterbalken zijn een beter idee voor je vierpikkels.

Katapult Zoek je een leuk project met je givers? Dan is een katapult een goede optie. Een eenvoudig bouwplan vind je online, maar zorg vooral voor een stevig frame met een voldoende brede basis, voor de stabiliteit. Het effectief afschieten kan door een stevige zwier aan een rechtstreeks verbonden touw. Het spreekt voor zich dat je goed moet opletten met deze katapult. Beperk de grootheidswaanzin van je leden qua formaat en zorg voor voldoende vrije ruimte bij het afschieten.

17

Schattentocht Jong of oud, een schattentocht blijft een avontuur. Verstop op het terrein rondom je lokalen enkele schatten en noteer exact waar je ze verstopt. Laat je leden bij de start van de activiteit eerst een schat vinden. De kapoenen krijgen een schatkaart, de welpen een beschrijving van de route en de jonggidsen moeten met een kleine foto aan de slag. Givers kan je met een nauwkeurige GPS op pad sturen en de jins zorgen misschien wel voor de verstopplekjes van volgende week!

Appelsien, laat u zien! Weten jullie buren waar het scoutsen gidsenlokaal is? En zien ze dat ook tijdens de week? Het lokaal is jullie plek en dat mag geweten zijn. Toon jezelf aan de buurt en de wereld als avontuurlijke scouts en gidsen. Zet een vlaggenmast in het midden van je plein waar je iedere week formatie houdt. Of maak een spandoek die je bevestigt in een gesjord kader boven de inkompoort. Heb je geen echte afsluiting? Zet dan een paar losse sjorbalken in de grond (niet te dicht bij elkaar). Ze zijn een duidelijke grens van het terrein voor spelende kapoenen en de jonggivers kunnen er nieuwe knopen op uittesten.

19

Extra ideeën: www.lne.be/campagnes/speelgroen Ondernemende Olifant (Wouter Van Espen) [email protected] {© pieter fillet}

18

Minispeeltuin Graaf een grote rioolbuis een stukje in de grond. Schep daarover een berg zand zodat de uiteinden open blijven. Je hebt nu een berg, een put en een tunnel om door te kruipen. Wees maar zeker dat kapoenen, kabouters en welpen hier zonder probleem een spel van maken!

ENVLAA WWW.SCOUTSENGIDS

EXTRA'S VOOR OP JE TERREIN

S 2013 TOT EN TU S AUGU 0 3 VRIJDAG EMBER 2013 PT E S 1 ONDAG Z T ME ONTMOETING NDEREN.BE/HERFST

grondvesten

De wijde wereld in Soms lijk je als groepsleiding vooral bezig met methodieken verzinnen, problemen oplossen, regels en wetten napluizen... Maar groepsleiding zijn is zoveel meer. Pak je rugzak, doe de deur open en ontdek met je leidingsploeg wat er buiten op je wacht!

Originele start voor je planningsweekend

In september kruipen leidingsploegen met een dikke agenda in een duf lokaal om het hele jaar uit te stippelen. Beginnen met een avontuurlijke dropping helpt om je hoofd fris te houden. Elke takploeg krijgt aan het eigen lokaal een opdracht en een route. Laat de takken elkaar onderweg ontmoeten en samen een opdracht volbrengen: tien verschillende scouts- en gidsenlokalen bezoeken onderweg, een cafébaas vinden die John heet, de meest originele maaltijd bij elkaar sprokkelen en onderweg klaarmaken, foto’s maken van elke rotonde… Hoe gekker, hoe beter! Laat leiding gebruik maken van de fiets, trein, tram, behulpzame oud-leiding of foeriers, maar zorg dat ze op zondag ook allemaal weer thuis geraken. Leid(st)ers voelen zich weer leden, je hebt een teambuilding voor elke tak en de sfeer zit er meteen in voor een heel weekend!

Zeil je voor het eerst…

20

Het kamp is (bijna) gedaan, de leidingsverdeling in orde, maar het duurt nog zo lang tot de eerste vergadering van het jaar! Trek met de leiding een dagje naar de Ardennen en waag je aan een stevige uitdaging: een vlot bouwen. Een aanhangwagen met wat sjorhout en een paar tonnen is alles wat je nodig hebt. En je goed humeur natuurlijk! Toch graag een hulplijn? vlotten

Daar vind je alle technische info om ervoor te zorgen dat je niet zinkt. Op http://kayak.environnement.wallonie. be vind je een kaartje met rivieren waar je met een vlot mag varen. Met deze activiteit is je nieuwe leidingsploeg snel een team en weet de kersverse leiding meteen waarom het nu zo leuk is om leiding te zijn. Een paar tentjes mee en je kan op de bestemming nog lekker eten en een nachtje slapen.

Sla verderop linksaf

Niet alleen in de natuur is buitenspelen leuk. Een stad of dorp biedt eindeloze mogelijkheden, zelfs voor leiding die de weg goed kent. In enkele Vlaamse steden kan je bijvoorbeeld een georganiseerd GPS-spel spelen. Enkele leid(st)ers zijn plots criminelen die proberen ontsnappen aan de politie/andere leiding terwijl ze overal geld roven. Of je kan laserpistolen huren en elkaar op een onbekende of spannende locatie besluipen. Als je met een organisatie in zee gaat, heb je natuurlijk een bepaald budget nodig. Heb je dat er niet voor over, dan kan je zelf creatief aan de slag met gsm’s en een afgebakend terrein. Met berichtjes met tips, sloten met cijfercode en een blanco kaart van de omgeving kom je al een heel eind.

Diner in het bos

Een etentje voor de groepsraad of als bedankje voor de leiding: topidee! Maar verplaats dit diner naar het bos of een plein in de buurt en je geeft het meteen een avontuurlijk tintje. Geitenkaas met spek-pakketjes in zilverpapier op het vuur, cocktails shaken op een open plek in het bos, cake maken in een appelsien, of banaan met chocolade, … Op internet vind je met zoekterm ‘woudloperskeuken’ een hoop speciale recepten, maar laat je vooral niet tegenhouden om pasta met scampi of gemarineerde ribbekes te proberen. Stuur de leiding op voorhand een chique uitnodiging voor het diner en de groepsraad, laat hen in gala-outfit komen en ontvang ze met een glaasje cava. Plan je agendapunten tussen de verschillende gangen door. En ook een actief spelletje om de hoofden helder te houden kan nooit kwaad. Goed voorbereiden en je gaat voor de creatiefste groepsraad in de geschiedenis.

Als groepsleiding kan je met de leidingsploeg naar buiten trekken, maar we voorzien ook wat kant-en-klaar avontuur!

Dagen vol inspiratie

Aan het einde van de zomer verzamelen alle Vlaamse scouts- en gidsenleiding zich op Herfstontmoeting op de Hoge Rielen in Kasterlee. Met de voorstelling van het jaarthema, een hoop vorming voor elke tak en over elk thema en flink wat ambiance, luiden we samen het jaar in. Meer info vind je op scoutsengidsenvlaanderen.be/herfstontmoeting.

Nog meer zin in buitenspelen?

Gilwell is onze vorming voor ervaren leiding. Door samenwerkings- en persoonlijke opdrachten leer je jezelf beter kennen en ontdek je jouw positie in een groep. Gilwell Buiten: Je bouwt op een Hopper-jeugdverblijf een tentenkamp op, slaapt in tenten en geniet volop van het buitenleven. Er wordt voor jou gekookt door een ploeg foeriers. Gilwell Trektocht: Je gaat met anderen op tocht. Als groep bepalen jullie zelf waar de tocht naartoe gaat, wat jullie eten, welke uitdaging jullie aangaan en waar jullie slapen. De trektocht zelf levert heel wat ervaringen waarop je regelmatig terugkijkt. Geprikkeld? Ga dan snel naar scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming, kies een datum en schrijf je in!

21

Goesting in meer?

Heb je al wat (groeps)leidingervaring en wil je die delen met anderen? Ontdekken hoe je goeie werkwinkels maakt en geeft? Houdt je termijn als groepsleiding op, maar wil je heel graag iets nieuw doen binnen scouting? Toon je interesse op groepsleiding@ scoutsengidsenvlaanderen.be en verruim je blik!

Jolien Legrand / [email protected]

{© Tim De Weerdt}

inspiratie

GROEPSLEIDING

AKABE

kamp

Op meerdaagse met akabe Akabeleiding heeft zin voor uitdaging. Anders zouden ze geen akabeleiding worden natuurlijk! Dus schotelen we jullie graag de ultieme uitdaging voor: ga op twee-, drie- of vierdaagse! Het zorgt voor een geweldige band binnen je tak en voor fantastische verhalen achteraf. Buiten zijn, al wandelend spelen, gewoon doen!

Praktisch

Aan een meerdaagse tocht begin je niet zomaar. Het moet een geweldige ervaring worden. Geen uitputtende wandeling, maar vooral veel afwisseling, avontuur en plezier. Stippel de tocht op voorhand goed uit. Loop liefst zelf de route met de takleiding als test en maak er meteen een gezellig kampplanweekend van! Neem ook een rolstoel mee, zodat je beter kan inschatten hoe lang het duurt om de eindbestemming te bereiken met leden erbij. Een goede inschatting van de sterkte van je leden is hier heel belangrijk. Op voorhand een slaapplaats regelen zorgt voor rust en zekerheid.

In geval van nood vind je wel een boer die zijn veld of schuur ter beschikking wilt stellen. Maak de uitdaging niet te groot. Niet elke dag mag even vermoeiend zijn: wissel een lange tocht af met een korte tocht, en de dag erna een andere activiteit. Als de leden een te zware rugzak dragen, zal je als leiding al snel met drie rugzakken moeten zeulen. Laat slaapzakken, tenten en avondeten dus door foeriers op de eindbestemming afleveren. Spreek goed af en laat hen op tijd weten op welke locatie jullie zullen overnachten.

Tips tegen verveling of gezeur Neem enkel het noodzakelijke mee: draagbare EHBO, regenkledij, middagmaal en vieruurtje, veel water, stafkaarten van de streek, een opgeladen GSM mét bereik in de diepste bossen, persoonlijke medicatie, identiteitskaarten, medische fiches van elk lid, warme kledij en een kompas.

Stappen is leuk!

Een veel voorkomende situatie op tocht: Eén van de leden: ‘Hoe ver is ‘t nog? Ik ben moeoeoe!’ Een leid(st)er: ‘Nog maar één heuvel en we zijn er. Komaan!’

Marcheerliedjes

En dan ga je de heuvel over en volgt er weer één… Oeps… Akabeleden zijn snel moe en prikkelbaar. Laat ze dus niet gewoon wandelen om te wandelen. Maak van je wandeltocht een avonturentocht in thema: een stoere ridder die vecht voor zijn koning zal niet snel beginnen zeuren. En bedenk op voorhand leuke tochttechnieken. Een lange tocht vergt ook van leiding veel energie. Op de meest vermoeiende ogenblikken is het moeilijk om geduldig te blijven. Zet de lijnen op voorhand goed uit, zodat er geen tijd is voor verveling of gezeur!

Alle leden en leiding schrijven hun favoriete liedje op een papiertje en steken dat in een zak. Om de beurt mag iedereen een liedje uit de zak trekken en wordt de tocht op de maat verder gezet. Maak eventueel op voorhand een zangboekje vol leuke liedjes. Let op: zorg voor liedjes die iedereen spontaan kan meezingen!

Geheime codes

Spreek op voorhand met de leden en leiding ‘geheime codes’ af in het thema van je tocht. Zo kan je bijvoorbeeld afspreken dat bij de code ‘piraten aan bakboord!’ iedereen plat op zijn buik op de grond moet gaan liggen of bij de code ‘hippies!’ iedereen de dichtstbijzijnde boom moet knuffelen.

Den Duits valt aan!

Jullie wandelen door oorlogsgebied en moeten oppassen voor hindernissen. Op strategische plaatsen valt de vijand (foerier of oud-leid(st)er) jullie aan en moeten jullie hem zien te overwinnen met waterpistolen!

Waar is Jezus?

Maak van de tocht een zoektocht naar Jezus. Hij is namelijk uit zijn grot gekropen en spoorloos verdwenen! Onderweg ontmoeten jullie apostelen (foeriers of oud-leiding) met tips in ruil voor opdrachten, zoals een houten kruis verslepen of een gebedje opzeggen. Op de eindbestemming wacht Jezus aan een kerk met het laatste avondmaal…

Afwisseling

Op een meerdaagse tocht kan je meer doen dan wandelen. Plan een tocht naar een leuke plek met een grote verrassing, als beloning voor hun uithoudingsvermogen. Een (openlucht)zwembad doet wonderen na een lange tocht in de hitte. Geld uitgeven hoeft natuurlijk niet. In de Ardennen kan je een vlottentocht houden, logeren in tenten, een kampvuur bouwen, je behoefte doen op een hudo, … Puur avontuur!

22

Twisters

{© Akabe Tinamoe}

Een gezellig hapje voor bij het kampvuur na een lange tocht: twisters. Maak deeg met bloem, suiker en een beetje water. Kneed dit goed tot een lange worst. Zoek stevige twijgen en haal er de schors af. Wikkel het deeg spiraalsgewijs rond de twijg en bak het langzaam boven de hete as (niet in het vuur!). Mmmm!

Tee Delamontagne en Machteld De Ryck / [email protected]

23

Meer weten?

Deze info kan je uitgebreid nalezen in de brochure Speel op Veilig (via de website of verkrijgbaar in Hopper Winkel. Bekijk vooral de hoofdstukken ‘Verkeer en dropping’ en ‘FAQ Op tocht’ voor je op tocht gaat! www.scoutsengidsenvlaanderen.be

Veilig op stap Om onbezorgd in het buitenleven te kunnen tuimelen, is veiligheid een must. Niet vanzelfsprekend, want als je buiten komt, doorkruis je heel wat verkeer. Hoe gaan we daar als scouts en gidsen veilig mee om?

{© bart ceusters}

veiligheid

goed geregeld

Speel op veilig

Voor en na

24

De een komt zelfstandig naar het lokaal gefietst, een ander wordt voor de deur afgezet. In onze verzekeringspolis vragen we om de kortste weg te nemen van en naar het lokaal, tenzij er een veiliger alternatief is. Denk ook eens na over de verkeersveiligheid in de directe omgeving van jullie lokaal. Stormen de leden na de activiteit de straat op, om aan hun ouders te vertellen hoe fantastisch het alweer was? Of staan de auto’s van ouders die hun kinderen komen ophalen kris kras door elkaar op de openbare weg? Zorg er dan voor dat iemand van de leiding de leden helpt om veilig over te steken. Of doe een ludieke actie om het carpoolen en fietsen te stimuleren.

Activiteit op verplaatsing

Om buiten te spelen gaan we vaak op verplaatsing: naar het bos, het park, het stadscentrum, het zwembad… Maar je verplaatsen betekent ook: je in het verkeer begeven en daarmee rekening houden. Soms kan je vragen aan enkele bereidwillige ouders om jullie te brengen. Maar er zijn natuurlijk ook milieuvriendelijkere alternatieven: het openbaar vervoer, met de fiets of te voet.

Onderweg

Onderweg is een grote groep moeilijk te overzien en het duurt langer om over te steken. Je deelt de tak dus best op in kleine groepjes. Bij kapoenen zorg je dat er bij elk groepje iemand van de leiding loopt, van jonggivers mag je al enige verantwoordelijkheid in het verkeer verwachten. Zorg er ook voor dat de verschillende groepjes niet te ver uit elkaar beginnen lopen. En laat bij een dagtocht iedereen -ook de laatsten- regelmatig samen rusten. Als wandelaar gebruik je uiteraard altijd het voetpad. Helaas is niet langs alle wegen een voetpad voorzien. Controleer dan het volgende: • Is er een verhoogde of een gelijkgrondse berm langs een van de zijden van de weg? Wandel dan daarop. • Geen berm? Wandel op het fietspad, maar blijf voorrang verlenen aan fietsers en bromfietsers. • Pas als er geen trottoir, berm noch fietspad is, ga je op de rijweg wandelen. Opgelet: we verwachten dan dat je links wandelt, achter elkaar.

Oversteken doe je op het zebrapad. Let op met verkeerslichten: springt het verkeerslicht tijdens het oversteken van de groep op rood, dan moet je wachten tot het groen wordt voor je verder oversteekt. Ook al staat de rest van je groep al aan de overkant! Geen zebrapad? Dan kies je voor een veilige en zichtbare plaats om over te steken: een recht stuk weg waar jij een goed zicht hebt en de andere weggebruikers jullie goed kunnen zien. Wacht een veilig moment af om over te steken. Enkel wie gemachtigd opzichter is, mag het verkeer doen stoppen met behulp van een ‘verkeersbord C3’ (dat is een wit bord met een rode cirkel rond). Gemachtigd opzichter word je na het volgen van een opleiding. Als bewijs hiervan krijg je een attest van de burgemeester. De politie geeft deze opleiding.

Dropping

Droppings zijn misschien wel de leukste manier van wandelen. Maar ook bij een dropping willen we de risico’s beperken. Droppings kunnen

maar vanaf de leeftijd van jonggivers/ scheepsmakkers. Nachtelijke droppings zijn pas toegelaten vanaf givers en (zee)verkenners en tijdens zulke droppings is het uitgesloten om langs verharde openbare wegen te wandelen. De leden blijven minstens per twee samen. We vragen om droppings voor te bereiden aan de hand van ‘Speel op Veilig’. Controleer zeker nog eens het onderdeel ‘Over dropping’. Liften met je scouts- en gidsengroep kan niet. Doe je dat toch, dan ben je op dat moment eigenlijk niet verzekerd.

En met de fiets?

Kapoenen of zeehondjes hebben nog niet de nodige vaardigheden om in groep te fietsen. Maar we raden ook af om met (zee)welpen en kabouters of in een erg grote groep te fietsen op de openbare weg. Controleer bij een fietstocht of de fietsen in orde zijn: goede remmen,

lichten en reflectoren zijn cruciaal. Maak ook duidelijke afspraken. En voorzie fluomateriaal. We raden aan om achter elkaar te fietsen, ook als je per twee kan en mag rijden. Blijf in één groep fietsen op het fietspad. Zijn jullie met meer dan vijftig fietsers? Dan moet je verplicht begeleid worden door twee wegkapiteins (minstens 21 jaar, Belgische driekleur met ‘wegkapitein’ om de arm) en twee begeleidende wagens met een speciaal bord.

Ik zie, ik zie … wat jij niet ziet?!

Zien en gezien worden is cruciaal in het verkeer. Zodra je met je leden gaat stappen of fietsen, verwachten we dat je fluomateriaal gebruikt, zowel overdag als in het donker. Vooral wanneer het donker wordt,

moet je extra aandacht hebben voor zichtbaarheid. Officieel moet een groep vanaf vijf personen een wit licht vooraan rechts en een rood licht achteraan rechts dragen. Op die manier zijn ze het best zichtbaar voor de andere weggebruikers.

En op kamp?

In België hou je rekening met de Belgische verkeersregels. Die zijn ook de basis voor de brochure Speel op Veilig. Maar in andere landen gelden vaak andere verkeersregels. Je vooraf goed informeren is de boodschap.

Bart Fiems / [email protected]

25

VORMING

Tochten... zeescouting weet van wanten!

hoe hou je het spannend?

Scouts en gidsen gaan graag op tocht. En dat geldt ook voor zeescouting. Soms gaan ze voor een dagje op het water, maar op kamp wagen velen zich aan avontuurlijke tochten van meerdere dagen. We vroegen enkele zeescouts naar hun meest memorabele momenten op het water.

buitenspelen Van kapoen tot jin

Een loopbaan bij de scouts en gidsen leidt je door verschillende takken, elk met zijn eigen activiteiten en accenten. Als leiding blijf je maar beter goed op de hoogte van wat je leden bezighoudt…

Een gids is ouder dan een jonggids. Een welp is geen verkenner. Allemaal ervaren ze het leven en spelen in groep op hun eigen manier. Dat verschil bezorgt elke tak een andere stijl, verschillende leefregels en een andere benadering. Je kan geleidelijk aan meer verantwoordelijkheid opnemen en leren van anderen die al meer ervaring hebben. Die evolutie noemen we progressiewerking, en vind je terug in ons groeikader (zie ook brochure ‘Kijk op Scouting’).We houden rekening met wat kinderen en jongeren willen, kunnen en nog niet kunnen. Het betekent ook dat we scouting

“Als eerste- en tweedejaars gids werden we aan boord gezet van de Zilvermeeuw met nog vier andere vriendinnen: Margot, Elektra, Jasna en Xenia. Een meisjeskwartier van formaat! Op een dag moesten we richting Herkingen-Marina op het Grevelingenmeer varen. Zonder leiding, en dat wil zeggen dat je goed in de buurt van de andere boten moet blijven... Helaas liep dat niet helemaal zoals gepland. We kozen een andere route en trokken er per ongeluk alleen op uit. Niet erg, want het was mooi weer. Waterballonnen en zwempartijtjes deden ons vergeten dat de leiding ondertussen misschien een beetje ongerust werd. Bij valavond viel de weinige wind weg, waardoor wij op een spiegel van water konden genieten van één van de mooiste zonsondergangen die we ooit zouden zien. Door de juiste mensen om ons heen en een mooie omgeving, was het een zonsondergang om niet snel te vergeten.”

vernieuwend houden, en dat het in een volgende tak toch weer spannend moet blijven. Geen reden om je te haasten dus. Stuur je kabouters dus niet op tweedaagse, dat pleziertje blijft voorbehouden aan jonggivers. En verwacht van je givers nog niet dat ze hun eigen werkjaar in mekaar kunnen boksen, die betrokkenheid is net typisch voor jins. Toch is elke tak even intens met scouting bezig.

{© Esther Platteeuw}

visie

inspiratie

ZEESCOUTING

Hanne De Bauw & Cher Heylen – 9de Sus Antigoon

Joren Van den Broeck – 2de Corneel Mayné

“Tijdens een loodsenkamp gingen we vaak een stukje varen op zee. Hoezo, vaart een zeescout niet altijd op zee? Nee dus! Vaak varen we op binnenwater en gaan we enkel tijdens ons groot kamp op zee. Om vanuit Antwerpen op zee te geraken, passeer je eerst een indrukwekkende sluis. Die stelt je geduld nog even op de proef voor je echt op zee komt! Nog één bochtje en dan gaan we de zee zien, nee nog eentje, nog eentje? En ja hoor, daar was de zee dan! Een heel speciale ervaring. Je ziet de kustlijn vanuit een ander perspectief. Je hoeft niet van boei naar boei te zeilen, je kan gewoon de kustlijn volgen. En die golven! Ongelofelijke golven… en ze maakten ons allemaal zeeziek. Een hele dag lang hebben we strak vooruit gekeken terwijl we het hele repertoire van Clouseau, Marco Borsato en andere Vlaamse klassiekers zongen. Het was de enige manier om onze gedachten af te leiden van dat misselijk gevoel in onze maag!

Dit jaar staat het buiten spelen centraal en tonen we voor elke tak wat wils. Laat je kapoenen kennismaken met het buitenleven. Organiseer een leuke picknick, maak een buitenspel voor een druilerige dag, speel op kamp in een beekje of vijver. Maak buitenspelen en buiten heel zintuiglijk, zeker voor de allerjongsten. Laat hen proeven, voelen en kijken naar het leven dat zich zelfs in het kleinste grasperkje afspeelt. Veters knopen kan zeker, maar sjorren is zeker nog te moeilijk. De overgang van kapoen naar eerstejaars kabouters of (zee)welpen is een grote stap. Ze zoeken dapper naar een eigen plaatsje in de grotere groep. Bij kabouters/(zee)welpen gaat het over avonturen beleven, kampen bouwen, fantaseren, kikkers zoeken, nieuwsgierige vragen stellen, leergierig zijn, blindelings opgaan in een spel en stoutmoedig beweren alles te kunnen. Om daarna vast te stellen dat dat toch

Helena Stuer – 9de Sus Antigoon

Veerle Boey / [email protected]

{© xxxx}

26

“Door een vroege opening van het vaarseizoen, konden we al een roeikamp doen in de paasvakantie. Bij laag water vertrokken we in Antwerpen met Gent als bestemming. Hoe verder we roeiden, hoe groener de Scheldeoevers werden. In contrast met de industrie in Antwerpen, genoten we van de rust en de natuur. De eerste avond hielden we halt in Sint-Amands. De volgende ochtend, in de mistige ochtenddauw zetten we de tocht verder. Na het versluizen naar de (water)ring van Gent, volgden we de groene route naar hartje Gent. De zon vergezelde ons en tegen de middag verkenden we alle kleine kanaaltjes in Gent om halt te houden op de Graslei, naast de rondvaartboten voor de toeristen. Na een nachtje in Gent, richtten we onze boeg richting thuis. Met een stevige watervoorraad aan boord trokken we onze riemen zachtjes door het water om het prachtige Gent achter ons te laten. Na een nachtelijke stop, om op het volgende tij naar Antwerpen te wachten, bereikten we moe maar voldaan onze zeescoutsbasis.”

Een kader om in te groeien

niet hélemaal waar is. Misschien vinden ze het wel leuk om naar de jongverkenners te kijken terwijl die een tent rechtzetten. Maar verlies het belangrijkste niet uit het oog: hou het speels! Geen probleem, want bij de jongverkenners, jonggidsen en scheepmakkers is er nog meer spektakel. Jonggidsen- en jongverkennerpatrouilles zoeken met stafkaart en kompas aarzelend zelf de weg op tocht. Onderweg knutselen ze met twee sjorbalken een wankel brugje over een beek. Scheepmakkers gaan voor het eerst echt varen met hun boten. Voor het eerst een tafel sjorren en zelf hun potje koken... en het vlees laten aanbakken. Ontdekken dat je kleren die je in het gras hebt laten liggen ’s nachts nat worden. Al doende, met vallen en opstaan op eigen benen leren staan. Dat is het buitenleven bij jonggivers. Gidsen en (zee)verkenners genieten met volle teugen van het buitenleven. Het kamp blijft het hoogtepunt,

maar het mag geen doorslagje zijn van vorig jaar. Keuze genoeg: fietskamp, trekkamp, een bijzonder kamp met speciale sjorconstructies…. Ook tijdens het jaar kan je heel wat dingen buiten doen: een weekend Ardennen, een SOLL-kamp of een winterse tweedaagse. Een creatief stadspel, tijdens de examens een dauw-ontbijt-trip-vergadering, een sauna bouwen achter het lokaal of een speeltuin sjorren voor groot en klein tijdens het groepsfeest. Jins en loodsen hebben al veel geproefd van allerlei uitdagingen in open lucht. Ga dus samen met hen op zoek naar wat hen nu prikkelt. Organiseer elk seizoen een buitenactiviteit die weinig voor de hand ligt: een beachparty en barbecue in de winter, dagje schaatsen in de zomer, kastelen bouwen in de herfst, en een zomerse wandeling op zoek naar paddenstoelen en eetbare planten. Kies met jins ook voor een geëngageerde activiteit. Op wandel met de mensen uit het bejaardenhuis, een waterzuiveringstation bouwen aan het lokaal, …

Janina Maes / [email protected]

27

inspiratie

ZINGEVING

Wie de missietekst van Scouts en Gidsen Vlaanderen naleest, weet dat we dromen van een betere wereld. “We zoeken naar een manier van leven waarin we die droom kunnen waarmaken. Scouting is buitenspelen en samenleven. Het geeft kinderen en jongeren de kans om individueel en in groep te ontdekken hoe ze zich kunnen inzetten voor elkaar en voor de samenleving”.

28

Vooreerst zien we een mooie kans om jullie kennis te verbreden over wat ‘wel en ‘niet’ kan volgens Scouts en Gidsen Vlaanderen. Twijfel je over het maken van een kampvuur, wat er moet gebeuren om dat op je kampplaats te mogen? Ga zeker zelf op zoek, maar contacteer ons als je meer zekerheid wil.

Vindplaatsgericht buitenspelen We dagen je uit: verlaat je lokaal en je eigen terrein en ga op verkenning naar de straten en het plein in je buurt. Bouw er een prachtige sjorconstructie, speel het spannendste stadsspel, maar ontmoet ook kinderen en jongeren van die straat en dat plein. Betrek hen bij je stadspel of kleed samen het plein in. En dat alles onder het motto: ‘Kom naar de straat en leer ons kennen’.

Iedereen weet waar je ze kan vinden: de ‘hangjongeren’. Een beetje raar om het zo te zeggen, want soms hangen we als scouts en gidsen zelf rond in onze gemeente. Dit jaar willen we bovenal dat jullie overal spelen. Vindplaatsgericht buiten spelen heet dat dan. Een lang woord, maar eigenlijk niks nieuw. Sowieso kijken jullie nu al over de muren van je eigen werking. Denk maar aan je ledenwerving op scholen of het buurtfeest waar je aan meewerkt. Met het nieuwe jaarthema gaan we de uitdaging aan om naar die straten en pleinen te trekken waar we niet zo snel komen. Vindplaatsgericht werken is actief op zoek gaan naar kinderen en jongeren die scouting niet bereikt, in tegenstelling tot wachten tot ze naar ons toe komen. We verplaatsen onszelf in de leefwereld van de kinderen en jongeren, in plaats van te verwachten dat de kinderen en jongeren zich verplaatsen naar de (huidige) wereld van scouts en gidsen.

{© miet lassuyt}

Hoe dan?

Het bevestigt ons als scouts en gidsen in wie wij zijn en wat we willen, als we méér doen dan alleen protesteren. ‘Wij’, daarmee bedoelen we in de eerste plaats elke lokale groep, elke tak, elke leidingsploeg. Reken maar dat jullie nationale leiding zal blijven ijveren voor een meer gedragen wetgeving ter zake, maar lokale groepen kunnen nu meer dan ooit zelf het verschil maken.

Op verkenning naar straat en plein

Spelen in je gemeente

Wie de discussie over de nieuwe GAS-wetgeving heeft gevolgd, merkt dat deze wetgeving onze missie onder druk zet. Buitenspelen en samenleven worden naar ons aanvoelen door de wetgeving beperkt. Ondanks oorverdovend protest van een rits middenveldorganisaties - waaronder onze beweging - werd de wetgeving op 30 mei 2013 door de Kamer van volksvertegenwoordigers goedgekeurd. Grote termen werden in het protest niet geschuwd: ‘aanfluiting van de rechtsstaat’, ‘aanval op jong mogen zijn’, ‘een democratie onwaardig’. Maar daarover willen we het in deze tekst even niet hebben. Begrijp ons niet verkeerd, ook ploeg Zingeving schaart zich achter de kritiek van Scouts en Gidsen Vlaanderen op de aangepaste GAS-wetgeving. Het kunnen beboeten van 14-jarigen, om maar één aspect te noemen, stuit ook ons tegen de borst. Wij willen de discussie over GAS- boetes aangrijpen om een positief verhaal te vertellen.

Ten tweede zien we niets liever dan een ludieke tegenbeweging door jullie. Wordt het geen tijd om te tonen wat jullie elke week wél goed doen? Nodig je burgemeester en schepen uit en laat hen zien wat jullie doen voor je leden, jullie buurt of een dichtbijgelegen bos! Bied hen een drankje aan rond jullie leidingstafel, want GAS-wetgeving wordt op gemeentelijk niveau bepaald. Geef je mening over wat wel en niet beboet zou mogen worden, weeg op het beleid en geef jullie creatieve ideeën mee om kinderen en jongeren op een positieve manier te laten opgroeien in jouw gemeente.

En tot slot: de béste manier om de nieuwe GAS-wetgeving te beantwoorden als lid, tak, scouts- en gidsengroep, is verder spelen. Bovenal overal. Want (en hier grijpen we opnieuw naar de basisteksten over scouting) “spelen, dat is hollen, fantaseren, experimenteren en je energie de vrije loop laten. Door te spelen krijg je inzicht in hoe het leven in elkaar steekt. Zo ontdekken scouts en gidsen hun medemensen, de wereld, hun mogelijkheden en ook hun beperkingen. Spelen is pret. Spelen is leren”.

Pieter Vyncke en Jan Vansantvoet / [email protected]

Is dat dan zo gemakkelijk?

Je komt misschien kinderen en jongeren tegen die jou met een scheve blik bekijken of je het één en ander toeroepen. Nogal logisch: vergeet niet dat je op ‘hun’ terrein komt. Als zij rondhangen op jullie terrein, zal je hen ook aanspreken. Je kan hen negeren of je kan hen aanspreken. Een open houding verlaagt de drempel. Niet per se om ze te werven voor je groep, maar je kan alvast goede ‘buren’ worden. In de eerste plaats gaat het om spel en plezier, met een pedagogische inslag. En je laat hen kennismaken met scouting. Neem je tijd om contact te leggen Je kan ook meer doen dan enkel gaan spelen. Zet eens een tent op en bied instapklare scouts- en gidsenactiviteiten aan. Kinderen en jongeren zullen naar buiten komen, eerst om te kijken, daarna om te spelen en

voorstellen te doen. Het kost eigenlijk weinig (praktische) moeite. De jongeren trommelen elkaar op en verspreiden zelf het bericht dat er een tent in hun wijk staat waar je vanalles kan beleven.

Wil je meer? Doe de Uitwijker

Om de ontmoeting op het plein en in de straat aan te moedigen, heeft Scouts en Gidsen Vlaanderen de Uitwijker. Met dit busje willen we jongeren op een ongedwongen manier ontmoeten en samen spelen, praten, genieten, sporten, dingen doen. Kortom, elkaar leren kennen. En voor de ouders is er koffie of thee. Wil je de Uitwijker uitlenen? Mail dan naar [email protected] of kijk eens op uitwijker

29

{© floor bruggeman}

visie

GAS: GEEN ADMINISTRATIEVE SANCTIES?

DIVERSITEIT

Hans Van Kerckhove / [email protected]

Spelen doen we letterlijk bovenal overal! Wat als het buitenland je volgende bestemming wordt?

Naar het buitenland op kamp, dat vraagt toch wat extra voorbereiding. Waar naartoe? Hoe slaapplaatsen vinden? Wat is er daar allemaal te doen? Kom daarom zeker naar International Day op 26 oktober in Antwerpen. International Day (voorheen Buitenlanddag) is er voor leiding én leden van de oudste takken. Een dag vol praktische informatie die jullie helpt bij het brainstormen of voorbereiden van je buitenlands kamp. Ontdek een heleboel landen, maak kennis met organisaties die jullie kunnen helpen of ga eens luisteren naar een scouts- of gidsengroep die op kamp is geweest naar jullie favoriete bestemming. Meer info weldra op www.internationalday.be.

Samen spelen

Zin om jullie buitenlands kamp nog plezanter en avontuurlijker te maken? Zet dan een uitwisselingsproject op poten met een lokale scoutsgroep. Zo kan je samen het spel van scouting spelen buiten de gekende Belgische grenzen. Een mega-bosspel ineensteken, samen een lokaal opbouwen, een gezamenlijk kamp organiseren, … Mogelijkheden genoeg om voor je eigen groep een onvergetelijk kamp uit te werken. Maar naar het buitenland trekken kost extra centjes… En contacten vinden ter plaatse is niet altijd gemakkelijk. Daarom is ploeg Internationaal jouw ideale partner. De werkgroep Projecten 0.7 kan je op weg helpen, ondersteunen en subsidiëren. Act now, Cash now! Deadline aanvragen subsidies: 14 februari. Voor meer info over deze subsidiepot:

Thailand, buitengewoon plezant

Het Silkroad Project is een vijfjarig partnership tussen Scouts en Gidsen Vlaanderen en National Scouts Organisation Thailand (NSOT). Al twee jaar zijn er in de zomer uitwisselingen geweest en deze zomer zal dat niet anders zijn. Twintig Thai zullen samen met een Vlaamse scoutsgroep deelnemen aan JamBe2013. Ondertussen zullen er ook twee scouts- en gidsengroepen naar Thailand op kamp gaan. Wil je volgend jaar meewerken aan dit uitwisselingsproject? Aarzel niet en mail naar [email protected].

Ploeg Internationaal speelt op ‘den buiten’!

Wil je graag in contact komen met scoutingvrienden van over de hele wereld? Helemaal niet moeilijk. Je kan je inschrijven voor internationale kampen over de hele wereld! Zo zijn er al

projecten 07

Sophie Panis [email protected]

TRAGE WEGEN

De weg is weg Trage wegen zijn onverharde paden tussen de velden en weiden. Soms zijn het doorsteekjes in de stad. Andere keren langgerekte linten langs rivieren of op oude spoorwegbeddingen. Ze hebben allemaal één ding gemeen: je komt er geen auto tegen. Ideaal om buiten te spelen!

Op verkenning

veel wereldjamborees gepasseerd en is de volgende in 2015 in Japan. Uiteraard zijn er ook kampen dichter bij huis. Voor alle data raadpleeg je

Je weet wel: trage wegen zijn die stippellijnen op de stafkaart. Je hebt ze ook digitaal op Google Maps of OpenStreetMap. Maar het leukste van alles is je eigen kaart maken. Vraag een blanco stratenplan op bij je gemeente. En ga met je jonggivers en scheepsmakkers als landmeter op stap. Breng alle wegjes in een straal van een kilometer rond je lokalen in kaart. Gegarandeerd kom je nog ongekende leuke plekjes tegen.

internationale kampen

Studeren en spelen in het buitenland?

Je bent leid(st)er en krijgt de toelating om een half jaar als Erasmusstudent in het buitenland te gaan studeren. Wat nu? Wel, ploeg Internationaal zorgt ervoor dat je dat scoutsgevoel niet zal missen. Erascouts brengt je in contact met een lokale scoutsgroep die je tijdens je verblijf in het buitenland kan opvangen. Een unieke ervaring en een unieke kans om nieuwe mensen te leren kennen! Klinkt als muziek in je oren? Mail dan je gegevens naar [email protected]. Dan nemen wij zo snel mogelijk contact met je op.

Vroeger

Na de verkenning valt het op dat er een paar wegjes - die jij je nog herinnert van ‘in den tijd’ - er niet meer zijn. Ga met je jins op bezoek bij jouw leiding van toen of zelfs bij oud-leiding. Rakel straffe verhalen op, snuister in oude kaarten en maak snode plannen: die wegjes moeten terug open!

Sesam, open u!

Vaak is er niet meer dan een grondige snoeibeurt nodig om een verwaarloosde weg weer open te maken. Vele handen maken licht werk en givers willen

er gerust eens zwaar tegenaan gaan. Wie kan er nog werken met een zeis of snoeischaar? Is er nog een opa die het hen kan leren? Op een namiddag maak je met z’n allen makkelijk zo’n wegje weer toegankelijk. Wil je aan de slag gaan? Contacteer eerst je gemeente. Zij zijn verantwoordelijk voor wegonderhoud en misschien steken ze wel een handje of materiaal toe.

Adopteer een weg

Doe met je welpen en kabouters mee aan een zwerfvuilactie van de gemeente. Of beter: kies zelf een paar wegjes uit. Zorg dat je er af en toe langsloopt of een spel speelt. En ruim dan ineens het zwerfvuil op. Laat je welpen of kabouters een leuke gepaste naam verzinnen voor het wegje. Knutsel een naambord en hang het uit aan het begin en einde van de weg. Misschien wil de gemeente er wel een officieel naambordje van maken?

Schatten van trage wegen

Competitie werkt altijd. Verstop een aantal schatten – aka Dimi’s – langs trage wegen. Verdeel je tak in kleinere groepjes. Deel de coördinaten uit en laat de groepjes om ter snelst de verschillende Dimi’s vinden. Voeg bij iedere Dimi een scorelijstje waarop de vinders hun naam kunnen invullen. Verzamel die achteraf en tel de punten samen. Als alternatief kan je er een unieke code in steken die ze jou moeten sms-en. Zie je het groter? Maar er een competitie tussen alle scouts- en gidsengroepen uit jouw district of gouw van. Spreek met elkaar af om tegen een bepaalde datum een Dimi te verstoppen. Verzamel alle coördinaten bij je DC of gouwleiding. Op dag X worden de coördinaten vrijgegeven en kan de race naar de Dimi’s beginnen.

Meer info op www.tragewegen.be/tjoep-den-dimi

31

{© jeroen broeckx}

Op avontuur naar het buitenland

30

inspiratie

Buitenlandse buitenlucht

{© ben lommelen}

inspiratie

INTERNATIONAAL

Pieter Brusselman / [email protected]

PUBLICATIE IN DE KIJKER

SNIPPERS

In deze rubriek lichten we telkens een publicatie van Scouts en Gidsen Vlaanderen door. Nuttige info, praktische tips, trucs, huis – tuin en keukenmiddeltjes om het spel van scouting makkelijker en leuker te maken.

Buitenspelen op Herfstontmoeting?

Ga ik dat wel kunnen, leid(st)er zijn? Ben ik wel creatief of kordaat genoeg? Hoe ga ik dat combineren met mijn studie? Zullen die welpen straks wel luisteren? Voor de ene is het van bij de kapoenen al duidelijk: “Ik ga later in leiding”. Voor anderen groeit het met de jaren en sommigen kiezen er bewust voor om nooit leid(st)er te worden.

Ligt het mij?

Het commissariaat Jins bedacht iets om jins te ondersteunen bij het zoeken naar een antwoord op die vragen. Ze creëerden een leidraad voor een engagementsmoment: een hangmat mèt methodiek. Licht, compact en overal te gebruiken. Met een handige bijsluiter, om zo mee aan de slag te gaan. Op deze manier kunnen jins op een prettige manier, bewuster hun keuze maken. Aan de hand van de hangmat willen we dat jins en jinleiding op het einde van een jinjaar, tijdens het kamp of ten minste voor de leidingverdeling, even stilstaan bij volgend jaar. Zo wordt ook duidelijk wat iedereen het komende jaar van plan is.

Hoe pak je het aan?

Creëer een open en veilige sfeer waarin iedereen vrijuit zijn of haar ding kan doen of uitspreken. Veel jins weten nog niet wat ze gaan doen volgend jaar. Andere hebben vooral vragen en twijfels over het “leiding worden”. Neem de tijd om hier bij stil te staan en samen antwoorden te zoeken.

32

Iedere groep kreeg vorig jaar juni via de DC een hangmat. Kan je ze nergens meer vinden? Vraag het zeker eens aan je districtcommissaris of koop een nieuw exemplaar in de Hopperwinkel. www.hopper.be Meer info over de hangmat en de methodiek? wat na de jins

Jins meer zicht laten krijgen op hun kwaliteiten? Stuur ze op Jintro: scoutsengidsenvlaanderen.be/vorming Wil je zelf meewerken aan een product zoals de jinhangmat of een handig product voor een andere tak? Mail dan naar [email protected]

Janina Maes / [email protected]

IK WAS ERBIJ

Raise your voice again Jeugd(raad) laat van je horen

Wil jij met je jingroep of leidingsploeg een topweekje beleven en nòg meer kinderen een leuke tijd bezorgen? Op Herfstontmoeting zijn er veel medewerkers met kinderen tussen 0 en 12 jaar, die wel zin hebben in wat avontuur, spanning en spel. Nog wat tijd tussen maandag 26 augustus en vrijdag 30 augustus? Laat iets weten op [email protected]. Je wordt goed ondersteund bij een weekje kinderopvang, hebt de avonden vrij en tijdens het weekend kan je deelnemer zijn! Wie twijfelt er nog?

Dag van de Jeugdbeweging

Vrijdag 18 oktober 2013 is het Dag van de Jeugdbeweging. Een extra gelegenheid om je uniform uit de kast te halen, maar ook een ideaal moment om leiding van andere jeugdbewegingen te leren kennen of om de jeugdbeweging ‘in the picture’ te zetten op een school in de buurt, ... Elk jaar zetten we een kenmerk van de jeugdbeweging in de verf en dit jaar is dat ‘op kamp gaan’. Registreer je actie op www.dagvandejeugdbeweging. be en geniet van sponsoring en andere hulpmiddelen. Motiveer alle leerkrachten die je kent om aan de slag te gaan met het lespakket voor het lager onderwijs. Te vinden op www.dagvandejeugdbeweging.be/scholen

Personeelsreis Scouts en Gidsen Vlaanderen - 11 juni 2013 - Park Spoor Noord

Sofie Denayer (medewerker studiedienst): Het was de eerste keer dat ik in park Spoor Noord kwam. Groen in de stad is altijd leuk, het water en de Zomercargo geven er een extraatje aan. We hadden ook geluk met een heerlijk zonnetje, waarin ik in de voormiddag een bloemenbroche heb gemaakt. In de namiddag waagde ik me aan acrobatie in de circusschool om de hoek. De barbecue ‘s avonds was gezellig. Leuk om ook de collega’s van de jeugdverblijven en de winkels eens te ontmoeten. En gewoon tof om iedereen informeler te leren kennen. Een geslaagde dag!

Golden oldies

Tijdens het opruimen een berg hippe polaroidfoto’s en retroposters van vroeger teruggevonden? Of een uniform uit de tijd van toen? Je ooit afgevraagd hoe het er vroeger in je scoutsgroep aan toe ging? Redenen genoeg om ‘iets te doen’ met de geschiedenis van je groep. En of dat nu een tentoonstelling, een brochure of een andere creatieve activiteit is, de brochure ‘Jeugdbewegingen en Erfgoed’ is daarbij een absolute must. Te vinden op www.heemkunde-vlaanderen.be Voor meer info en begeleiding stuur je een mailtje naar [email protected] of naar ons eigen nationaal secretariaat op [email protected]

Herinneren jullie je de eerste ronde? De dromen van jongeren aan de ene kant, de plannen van lokale politici langs de andere kant: dat waren de 142 Debattles in 130 steden en gemeenten. Vandaag zitten de verkozen politici op hun stoel in de gemeenteraad. Maar jij hebt ook nog iets te zeggen. Laat je hier inspireren en overtuig je gemeenteraad van straf jeugdbeleid. Klaar voor Debattle Part Two? Stroop je mouwen maar op.

Meerjarenplan

De lokale besturen zijn nu bezig met het opstellen van het meerjarenplan, een groot strategisch plan, dat de lijnen uitzet van datgene waarmee de gemeente zich de komende zes jaar zal bezighouden, waarin ze investeren en wat ze gaan ondernemen. Ook wat hun plannen met jeugd(beleid) zijn kan je in dit plan vinden. Geen apart jeugdbeleidsplan meer! Daarom is het van levensbelang dat jullie je laten horen, dat de jeugdraad probeert in te breken in deze plannen. Op www.debattle.be vind je alle tips & tricks om succesvol aan de slag te gaan! Willen jullie eindelijk een veilig speelbos, een goede fuifzaal of nieuwe jeugdlokalen, en duidelijke afspraken over GAS–boetes in jullie gemeente? Ga de strijd dan opnieuw aan! Maak jullie wensen duidelijk. Ga langs bij de schepenen en burgemeester en vertel hen wat jullie belangrijk vinden.

{© marc demeyer}

De jinhangmat

DEBATTLE

33

Animatorcursus - 8 tot 13 april 2013 - De Kluis Nick (Scouts 92e Aartselaar): “Ik heb niet alleen geleerd om creatiever te zijn, maar ook hoe je een verantwoordelijk leider kan zijn. Het is vooral een week vol plezier die mij bijblijft voor de rest van mijn leven.” Laura (Scouts Rutten): “ Van nieuwe methodes leren om leden en leiding te benaderen tot een awesome groep vormen en u rot amuseren…. Dat is animatorcursus!” Rosalien (Gidsen Boom): “Animatorcursus was fantastisch leerrijk en ontwapenend plezant, bedankt aan iedereen die erbij was!”

Janina Maes / [email protected]

BEELDSPRAAK

In deze rubriek ga ik op zoek naar waarom een foto mij raakt of bijblijft.

Onverwachte schoonheid

COLOFON

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen Nationaal Secretariaat Lange Kievitstraat 74 • 2018 Antwerpen Tel. 03 231 16 20 • Fax 03 232 63 92 [email protected]

Hoofdredactie: Jolien Legrand Eindredactie: Sabine De Schutter V.U.: Christophe Lambrechts Lange Kievitstraat 74 2018 Antwerpen

ogelijk

Binnen: onm

Taalcorrectie: Eline Vander meiren Tine Lassuyt Opmaak: Volta | Vormgeving Drukkerij: Druk in de Weer Foto kaft: Jeroen Broeckx Jaarkenteken: Tom Van Reybroeck

Werkten mee aan dit nummer: Wim Govaerts, Kevin De Wael, Janina Maes, Christophe Lambrechts, Thomas Van den Berge, Ordia Mataichi, Machteld De Ryck, Eva Bens, Pieter Vyncke, Michael Van Craen, Hanneleen Broeckx, Geraldine Wellens, Trees Vandenbulcke, Hans Van Kerckhove, Eveline Reusens, Simon Verreet, Veerle Boey, Sophie Panis, Bart Fiems, Nisse Van Dessel Lidgeld 2013-2014 Scouts en Gidsen Vlaanderen: 27,70 euro Over & Weer is een tijdschrift voor leiding en jins die lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Iemand van je groep heeft Over & Weer niet ontvangen? Bel tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 Krijg je op hetzelfde adres meerdere Over & Weers en heb je aan één genoeg? Bel dan tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 of mail naar [email protected] Adreswijzigingen geef je door aan de persoon die zich in jouw groep met de administratie bezighoudt (‘de verantwoordelijke groepsadministratie’). Het heeft geen zin om adreswijzigingen door te geven aan het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Al wat wij nationaal aanpassen, wordt vroeg of laat overschreven met informatie uit de groepen.

Binnen: onmogel

ijk

Ook als je geen lid bent van Scouts en Gidsen Vlaanderen, kan je een abonnement nemen op Over & Weer voor 8 euro voor zes nummers. Bel daarvoor naar Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen, 03 231 16 20. De betaling van het abonnement wordt per factuur geregeld. De persoonsgegevens van alle aangesloten leden werden opgeno-men in het ledenbestand van Scouts en Gidsen Vlaanderen, conform de bepalingen van de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Ze zullen alleen gebruikt worden om je op de hoogte te houden van de activiteiten van de organisa-tie. Je hebt bovendien het recht jaarlijks je persoonlijke gege-vens op te vragen en te laten verbeteren wat eventueel fout is. Meer informatie kan je verkrijgen bij het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen.

ogelijk

Binnen: onm

Schenkingen aan Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen steeds gestort worden op rekeningnummer (BE 55) 409-6504141-44 BIC KREDBEBB. Giften van minimum 40 euro zijn aftrekbaar van uw belastbaar inkomen.

34

Papier: Over & Weer wordt gedrukt op Cyclus print, honderd procent gerecycleerd en chloorvrij. Onze drukker gebruikt zo ecologisch mogelijke producten en procedures zodat we dit blad zo milieuvriendelijk als kan produceren.

Buiten: v errassin

g!

Buiten: niet alleen omdat we als scouts en gidsen een aantal dingen binnen niet kunnen – zeeppiste, moddercatch, toren sjorren, kampvuurkring, tentenkamp. Maar ook omdat we ons daar buiten tenminste kunnen laten verrassen door onverwachte schoonheid. Een prachtige zonsondergang de eerste avond van het kamp, bijvoorbeeld. Daarom: spelen, overal, maar bovenal buiten! Christophe Lambrechts [email protected]

Missie: zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een eigen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuimelen in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrijblijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omgeving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld.

PLAATS OM TE

SPELEN winkels & jeugdverblijven

ANTWERPEN – LEUVEN – HASSELT – HARELBEKE – GENT – AALST LOPPEM – DE PINTE – WESTMALLE – HERENTALS OVERPELT – SINT-JORIS-weert – kinrooi

Elke Over & Weer laat een scouts- en gidsengroep het achterste van zijn tong zien.

Deze pagina is van...

Terjoden, Scouts Terjoden uit Erembodegem

De gekste totem in je groep? horen we vaak de totems: e sneeuwstormvogel gehad. Nu Ooit hebben we een acrobatisch iële totem. duif, al heeft niemand die als offic bronstige vlinder of dorstige hout

r? Oudste leid(st)er/jongste leid(st)e ploeg met zijn 28 jaar. Robrecht is de oudste in onze n en zijn allebei 21 jaar. Michiel en Elfie zijn de jongste

), den derden (Timon), Bijnamen? De valies of Jezus (Ewoud), poema (Elfie ,… den Jon of Jona (Jonathan), Matteo (Matthijs)

Hoe ziet jullie speelterrein er uit? stuk asfalt dat vaak als Voor onze lokalen ligt een rechthoekig er ligt een grote speelweide. parking wordt gebruikt en daaracht

epsleid(st)ers Ordia, twee van de vier gro Wie vult dit in? Sam en 17 leid(st)ers en s telt jullie groep? 152 leden, Hoeveel leden en leid(st)er 1 materiaalmeester ons zestigjarig bestaan. 4. In 2014 vieren we dus De groep is opgericht in? 195

Kleef hier je groepsfoto

sjorbalken. de lokalen? Achter ons kot met

p uniek? Welke activiteit maakt jullie groe doel. Dit idee is keltocht ter ere van een goed Ieder jaar organiseren we een fak dio Brussel. editie van Music for Life van Stu samen opgestart met de eerste rna zijn we overengst dus steeds naar hen, daa De eerste jaren ging onze opbr avond verkopen nisaties voor het goede doel. Die geschakeld op meer lokale orga heen Terjoden donker trekken we op tocht door wij fakkels aan de kassa. In het kampvuur op ons een gezellig samenzijn aan het en omstreken. We sluiten af met e doel. van die avond gaat naar het goed terrein. De helft van de winst

Het stiekemste kusplekje in/rond

Het zotste kampthema ooit? cings, pier dat jaar compleet uitgeleefd met Hells Angels. De leiding had zich om over het We hadden zelfs een scooter mee nep- tattoo’s, gekke kapsels, ... geslaagd kamp van te maken! terrein te racen. Alles om er een

p?

zou mogen veranderen aan je groe Wat zou je kiezen als je één ding kunnen gebruiken. We zouden wel wat meer leiding

klaargemaakt? Wat is de beste kampmaaltijd ooit door onze ex-leider Glenn. Scampi’s gemaakt op voorkamp verwend te worden, zeker in Als leiding is het altijd fijn wat n. e maaltijd kwam dus als geroepe aanloop naar een druk kamp. Dez geweest op de groepsraad? Wat is de langste discussie ooit een gps die gesneuveld was Het al dan niet terugbetalen van ie was niet alleen lang, ze is ook op leidingsweekend. De discuss doken. meerdere groepsraden weer opge

jullie groep? Wat is een domme traditie binnen mfeestjes waarbij we allerlei We hebben er wel enkelen. Bloe m te gooien. Die feestjes manieren verzinnen om met bloe op de meest bizarre plaatsen ontstaan vaak uit het niets en ere is dat we sowieso bbq’en (bv. ons materiaalkot). Een and voor een districtssportdag.

Waar zijn jullie niet zo trots op? e in de leidingsploeg Soms is er wat weinig enthousiasm eringen. voor klusjesdagen en werkvergad

laanderen.be

actie@scoutsengidsenv

5? Wat wens je je groep toe tegen 202 els en buizen in Een groter speelterrein met tunn er materiaalkot en de grond, een eigen bos, een grot véél meer leiding.

Zelf invullen? leidingred