Docent is key in blended learning Valkuilen, middelen en begeleiding van docenten Klaas Bellinga
Blended learning • Blended learning omvat een mix van e-learning en andere vormen van onderwijs, • Daarbij gaat het om • de distributiewijze van leerinhouden (online/digitaal, offline/papier) • vormen van communicatie (face-to-face vs. (a)synchroon digitaal, klassikaal vs. individueel) • didactische strategieën (constructivisme, behaviorisme etc.) • soorten leeromgevingen (fysieke ruimte – live/klas vs. Virtueel/ELO) in relatie tot type leerprocessen, of om een combinatie hiervan. Jos Fransen, 2006
Blended learning
Blended learning • Wat is het doel van blended learning? • • • •
Versterken van leerervaringen van studenten (meerwaarde) Het verhogen van de leerproductiviteit van studenten Vernieuwende didactiek …..
Blended learning varianten • Blended learning: hoe meng je de digitale vormen? En wat betekent dit voor het rooster? Afhankelijk van: • Activiteiten voordat de klas bijeen komt • Activiteiten tijdens de klas • Activiteiten nadat de klas is geweest
Blended learning • Wat betekent dit alles voor blended learning: • een herontwerp van de leeromgeving • het vraagt specifieke competenties om de leerprocessen adequaat te begeleiden
• Maar wat vraagt het vaak nog meer? • cultuurverandering
Blended learning: Cultuur, implementatie, competenties en rolverandering docent • In deze presentatie: • Deel 1: • Omgaan met cultuurverandering
• Deel 2: • Implementatie & de rol en competenties van de docent • Uitvoering & de rol en competenties van de docent
Blended learning: Cultuur • Mogelijke cultuurverandering • Verandering is een weg van start- naar streefsituatie • Verbinding verkrijgen en weerstanden overwinnen
Blended learning: Organisatie • Hoe neem je ze mee? • 5 krachten voor verandering
¹Annemarie Mars 2006 2005
Blended learning: Implementatie • Om blended learning succesvol te kunnen implementeren moet je drie contextuele factoren in kaart brengen: • strategie • structuur • ondersteuning
¹Graham, Woodfield & Harrison, 2012
Blended learning: Implementatie
¹Koehler & Mishra, 2005; Technical, Pedagogical And Content Knowledge, Voogt, Fisser, Pareja Roblin, Tondeur & Van Braak, 2012
Blended learning: Competenties • Welke competenties zijn er volgens u nodig? • Bij het maken van blended learning programma’s • Bij het lesgeven met blended learning programma’s
Blended learning: Competenties • De docent moet in ieder geval het volgende kunnen: Selecteren van leeractiviteiten die geschikt zijn voor digitalisering Selecteren van tools die geschikt zijn voor digitalisering Ontwikkelen van digitale leeractiviteiten met kennis van digitale didactiek Selecteren en toepassen van werkvormen om (offline) leeractiviteit te versterken • Toepassen van e-coachingsstrategieën om studenten te begeleiden • • • •
• Kortom: onderwijskundige en technische professionalisering
Blended learning: Organisatie • Waar houdt de organisatie rekening mee? • • • • •
De onderwijskundige overtuigingen van de docenten¹ Motivatie van de docenten Persoonlijke behoeften van de docenten Werkcontext van de docenten Technische behoeften van de docenten
• Kortom: individueel georiënteerde onderwijskundige en technische professionalisering
¹Tondeur, Hermans, Van Braak & Valcke, 2008
Blended learning: Organisatie • Uit recent onderzoek bij de Arteveldehogeschool Gent¹ blijkt: Schaal Motivatie ICT-Vaardigheden Interesse Omgangsstijl
Profiel 1 47% Intrinsieke motivatie 32% Van uitgebreide basiskennis tot gevorderde kennis 43% Efficiëntie, 34% meegaan met de tijd, 60% didactiek 45% Confronterend
Profiel 2 15% Extrinsieke motivatie
Profiel 3 4% Amotivatie
65% Beperkte basiskennis
3% Geen tot beperkte basiskennis
Efficiëntie, meegaan met de tijd 35% Verplaatsend of sociaal
Geen 20% Vermijdend of depressief
¹Lore Demedts, Frederic Raes, Olaf Spittaels, Griet Lust & Hilde Van Puyenbroeck, 2015
Onbeslist 34%
Blended learning: Organisatie • Vanuit de profielen kan de organisatie als volgt opbouwen: ‘Herdenken’ van de eigen of vertrouwde onderwijsaanpak van de docenten¹ • Profiel 3 (ongemotiveerd, beperkte ICT kennis) • Werksessies om de huidige didactische aanpak te analyseren • Laagdrempelige doe-sessies • Goede docentbegeleiding
• Profiel 2 (extrinsiek gemotiveerd, redelijke ICT kennis) • Doe-sessies en inspiratiesessies • Gebruik een expert of helpdesk • Werk in kleine groepjes (aanpak per groepje mogelijk verschillend) met deels begeleiding
• Profiel 1 (gemotiveerd en goede ICT kennis) • Ontwikkel en houdt inspiratiesessies met voorbeelden van blended learning (good practices gemaakt door voorlopers) • Voer testen uit met goede evaluaties om de do’s en dont’s te ontdekken ¹Carman 2005
Blended learning: Organisatie • Tenslotte moet de organisatie rekening houden met: • Extra werklast van de docenten en ondersteunende diensten¹ • Kijk welke uren u vrij kunt maken voor de invoering
¹Carman 2005
Blended learning Do’s
Don’ts
• Vergroot de ICT kennis van docenten • Zorg voor motivatie en (soms individuele) begeleiding • Los een hogere werklast vooraf op • Communiceer en creëer interactie en betrokkenheid!
• Leg niet (alleen) op van bovenaf • Te weinig tijd voor het veranderingsproces
HARTELIJK DANK! Auteur Basisboek E-learning Maken
Ontwikkelaar van het Rapid Elearning Development model (RED)
