Vakoverschrijdend werk onder leiding van de heer H. Celep. Groep 11. Groepsleden: Alders Eline, Hérin Axelle, Smets Pim, Van den Bergh Nina,

Vakoverschrijdend werk onder leiding van de heer H. Celep Groep 11

Groepsleden: Alders Eline, Hérin Axelle, Smets Pim, Van den Bergh Nina, Van den Steen Roxan, Verjans Arjen, Motmans Yelmer

Studenten lerarenopleiding Hogeschool PXL – Vildersstraat 5 – B-3500 HASSELT

Inhoudsopgave 1

Inleiding ....................................................................................................................................... 4

2 2.1 2.1.1 2.1.2 2.2 2.2.1 2.2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.4 2.4.1 2.4.2 2.5 2.5.1 2.5.2 2.6 2.6.1 2.6.2 2.7 2.7.1 2.7.2

Voorstelling teamleden ............................................................................................................ 5 Groepslid Alders Eline...........................................................................................................................................7 Hobby’s / interesses .................................................................................................................................................7 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep ...........................................................................................7 Groepslid Hérin Axelle ..........................................................................................................................................7 Hobby’s / interesses .................................................................................................................................................7 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep ...........................................................................................7 Groepslid Smets Pim ..............................................................................................................................................7 Hobby’s / interesses .................................................................................................................................................7 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep ...........................................................................................8 Groepslid Van den Bergh Nina ..........................................................................................................................8 Hobby’s / interesses .................................................................................................................................................8 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep ...........................................................................................8 Groepslid Van den Steen Roxan .......................................................................................................................8 Hobby’s / interesses .................................................................................................................................................8 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep ...........................................................................................8 Groepslid Verjans Arjen .......................................................................................................................................9 Hobby’s / interesses .................................................................................................................................................9 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep ...........................................................................................9 Groepslid Motmans Yelmer ................................................................................................................................9 Hobby’s / interesses .................................................................................................................................................9 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep ...........................................................................................9

3 3.1 3.2

Vakoverschrijdende eindtermen ....................................................................................... 10 Gemeenschappelijke stam................................................................................................................................10 Contexten ..................................................................................................................................................................10

4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7

Motivatiefase (filmpje) .......................................................................................................... 12 Werkvorm.................................................................................................................................................................12 Werkwijze.................................................................................................................................................................12 Materiaal ...................................................................................................................................................................12 Duur van de activiteit .........................................................................................................................................12 Vragen.........................................................................................................................................................................12 Doelstellingen .........................................................................................................................................................12 Didactische principes .........................................................................................................................................13

5 5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.1.4 5.1.5 5.1.6 5.1.7 5.2

De wereld van de vluchteling .............................................................................................. 14 Vraag 1: Duid de juiste begrippen aan met de juiste betekenis. ..................................................14 Werkvorm.................................................................................................................................................................. 14 Materiaal ................................................................................................................................................................... 14 Duur van de activiteit .......................................................................................................................................... 14 Handleiding .............................................................................................................................................................. 14 Oplossing.................................................................................................................................................................... 14 Doelstellingen .......................................................................................................................................................... 14 Didactische principes ........................................................................................................................................... 15 Vraag 2: Vink het hokje aan als de stelling waarheid is. Vul niets in indien de stelling een typisch vooroordeel is. ..............................................................................................................................16 Werkvorm.................................................................................................................................................................. 16 Materiaal ................................................................................................................................................................... 16

5.2.1 5.2.2

5.2.3 5.2.4 5.2.5 5.2.6 5.2.7 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3 5.3.4 5.3.5 5.3.6 5.3.7

Duur van de activiteit .......................................................................................................................................... 16 Handleiding .............................................................................................................................................................. 16 Oplossing.................................................................................................................................................................... 16 Doelstellingen .......................................................................................................................................................... 16 Didactische principes ........................................................................................................................................... 17 Vraag 3: Vluchtelingen verlaten hun vaderland, omdat ze bang zijn daar vervolgd te worden. Dit kan zijn omwille van verschillende redenen. Schrijf de juiste reden bij de afbeelding. ................................................................................................................................................................18 Werkvorm.................................................................................................................................................................. 18 Materiaal ................................................................................................................................................................... 18 Duur van de activiteit .......................................................................................................................................... 18 Handleiding .............................................................................................................................................................. 18 Oplossing.................................................................................................................................................................... 18 Doelstellingen .......................................................................................................................................................... 19 Didactische principes ........................................................................................................................................... 19

6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5

Actualiteit.................................................................................................................................. 20 Werkvorm / Werkwijze ....................................................................................................................................22 Materiaal ...................................................................................................................................................................22 Duur van de activiteit .........................................................................................................................................22 Doelstellingen .........................................................................................................................................................23 Didactische principes .........................................................................................................................................23

7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 7.10

Stellingenspel........................................................................................................................... 24 Werkvorm.................................................................................................................................................................24 Werkwijze.................................................................................................................................................................24 Materiaal ...................................................................................................................................................................24 Duur van de activiteit .........................................................................................................................................24 Stellingen...................................................................................................................................................................24 Voorlezen (ook projecteren op het scherm) ..........................................................................................25 Stellingen...................................................................................................................................................................25 Weetje .........................................................................................................................................................................26 Doelstellingen .........................................................................................................................................................26 Didactische principes .........................................................................................................................................26

8 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7

Simulatiespel............................................................................................................................ 27 Werkvorm.................................................................................................................................................................27 Doel van de activiteit ..........................................................................................................................................27 Materiaal ...................................................................................................................................................................27 Duur van de activiteit .........................................................................................................................................27 Handleiding spel....................................................................................................................................................27 Doelstellingen .........................................................................................................................................................29 Didactische principes .........................................................................................................................................29

9 9.1 9.2

Lied ............................................................................................................................................. 30 Na het beluisteren ................................................................................................................................................31 Doelstellingen .........................................................................................................................................................32

10

Reflectie ..................................................................................................................................... 33

1

Inleiding

Beste lezer(s), Onze namen zijn Alders Eline, Hérin Axelle, Smets Pim, Van den Bergh Nina, Van den Steen Roxan, Verjans Arjen en Motmans Yelmer en we stellen u graag onze werkbundel rond het thema 'vluchtelingen' voor. Vijf maanden lang hebben we voor het vak 'Vakoverschrijdende competenties' een project uitgewerkt rond 'vluchtelingen'. We vroegen ons af hoe wij, als leerkrachten in spe, leerlingen kunnen laten inleven in de situaties van vluchtelingen. IJverig gingen we op zoek naar antwoorden op deze hamvraag. Zo stelden we een duidelijk onderzoeksplan op waar iedereen een taak kreeg. Op deze manier hadden we een mooi overzicht van wie wat deed en of hij / zij zijn taken heeft uitgevoerd. Door middel van een doorschuifsysteem kreeg iedereen elke sessie een andere functie, zodat we kennis konden maken met het takenpakket van iedere rol. We hebben gekozen voor het thema 'vluchtelingen' omdat er tot op heden nog steeds veel vooroordelen rond bestaan. Meestal worden vluchtelingen negatief afgebeeld in de media en scheppen wij een totaal verkeerd beeld over hen. Ze worden afgeschilderd als profiteurs en nietsnutten, maar eigenlijk blijkt het tegendeel waar te zijn. Vluchtelingen hebben het allesbehalve gemakkelijk. Ze moeten zich aanpassen aan de gewoonten en gebruiken van het nieuwe land. Dit aanpassingsproces heeft vaak veel tijd en begrip nodig. Als toekomstige leraren willen wij leerlingen aanleren hoe het voelt om een vluchteling te zijn. Daarom hebben we dit maatschappelijk project op poten gezet. We laten hen kennis maken met vluchtelingen in de actualiteit, inleefspelletjes, getuigenissen van vluchtelingen… Samen hebben we een didactische bundel uitgewerkt boordevol activiteiten waar leerlingen kunnen ondervinden hoe het voelt om een vluchteling te zijn. Aan de hand van een uitdagende en leerrijke workshop willen wij hen bijbrengen dat het aanpassingsproces van een vluchteling allesbehalve gemakkelijk verloopt. In een vlot en positief groepsverband hebben we dit mooie resultaat behaald. Hiervoor willen we onze coach, de heer Hidir Celep, bedanken. Hij stond ons steeds met raad en daad bij. Dit zelfgeschreven gedicht over vluchtelingen willen we u zeker niet onthouden. Vluchteling zijn is helemaal niet plezant, Je bent moeten vluchten uit je eigen land. Soms voor een oorlog, soms wegens de politiek, Vluchteling zijn zorgt regelmatig voor veel problematiek. In je nieuwe land kijken ze je dikwijls raar aan, Ze noemen je ‘een profiteur’ en laten je vaak in de kou staan. Daarom vragen we even de tijd om deze werkbundel te lezen, Zodat je je ook eens in hun situatie kunt inleven.

4

2

Voorstelling teamleden Alders Eline

Hérin Axelle

21 jaar

20 jaar

NCZ – PO

Frans – HaBu

Smets Pim

Van den Bergh Nina

19 jaar

20 jaar

Nederlands – Engels

Wiskunde – NW

5

Van den Steen Roxan

Verjans Arjen

21 jaar

20 jaar

Nederlands – HaBu

LO – Engels

Motmans Yelmer

20 jaar Nederlands – Engels

6

2.1

Groepslid Alders Eline

2.1.1 Hobby’s / interesses De creatieveling Eline is voortdurend bezig met tekenen, hetgeen haar interesse wekt. Ze studeert niet voor niets plastische opvoeding! In de weekends kijkt ze graag films en bovendien is ze dol op culturele uitstappen.

2.1.2 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep Eline is organisatorisch zeer sterk onderlegd en zorgt altijd voor een ordelijke, overzichtelijke en taakgerichte sfeer. Haar plichtsbewustzijn is bovendien onontbeerlijk. Op het vlak van timing is ze altijd in orde. Bij besluitloosheden heeft ze de neiging om de leiding over te nemen.

2.2

Groepslid Hérin Axelle

2.2.1 Hobby’s / interesses Vivre de sa passion, beaucoup en rêvent, peu en vivront. Axelle heeft een grote voorliefde voor de Franse taal en doet niets liever dan zich hierin te verdiepen. In haar vrije tijd beoefent ze af en toe Taekwondo en om de gezonde tour op te gaan een fietstocht. Grotendeels gaat haar tijd uit naar haar studies. Hiervoor zet ze zich 100 % in. Niet slagen is een mislukking.

2.2.2 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep De excentrieke, maar goedlachse Axelle zal altijd proberen een positieve en enthousiaste sfeer te bewaren binnen de VOW-groep. Tijdens haar werk tracht ze de puntjes op de i te zetten, vooral de lay-out is haar specialiteit (altijd volgens de NBN-normen). Verder hecht ze zeer veel waarde aan precisiewerk en zal alles tot in detail uitdiepen. Wanneer teamleden haar hulp nodig hebben, zal Axelle altijd paraat staan.

2.3

Groepslid Smets Pim

2.3.1 Hobby’s / interesses Pim is een enorm sociaal persoon. Weggaan met vrienden is dus iets wat hij heel graag doet, zeker in zijn vrije tijd. Naar de cinema gaan, iets gaan drinken, gaan shoppen of gewoon op stap gaan, zijn dan vooral de activiteiten waar hij van houdt. Zijn enige twee hobby’s zijn toneel spelen en fulltime zoveel mogelijk proberen te lachen.

7

2.3.2 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep In de VOW-groep probeerde hij zich zo veel mogelijk in te zetten op verschillende vlakken. De taak die hem werd toegewezen, of het nu materiaalmeester was of verslaggever, nam hij altijd ter harte. Hij hield ook regelmatig de actualiteit in het oog. Als extra ‘plicht’ probeerde Pim ook de plezante sfeer hoog te houden tijdens de sessies.

2.4

Groepslid Van den Bergh Nina

2.4.1 Hobby’s / interesses Nina houdt van dansen omdat ze zich hierin volledig kan uitleven en omdat ze zich zo ten volle kan ontspannen. Ook is ze een goedlachs persoon. Ze is altijd te vinden voor een grapje of een comedyvoorstelling. Ook is Nina erg geïnteresseerd in wetenschappen. Dit uit zich voornamelijk in haar vakkenkeuze wiskunde – natuurwetenschappen.

2.4.2 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep Binnen de VOW-groep heeft Nina vooral de technische en praktische kant voor haar rekening genomen: het samenstellen van de Weebly, een deeltje van de workshop uitwerken... Ook wilde ze mee zorgen voor de nodige humor en de aangename sfeer binnen de VOW-groep, zodat de samenwerking nog bevorderd werd. En volgens haar zijn deze doelen bereikt!

2.5

Groepslid Van den Steen Roxan

2.5.1 Hobby’s / interesses In het dagelijkse leven verveelt ze zich geen seconde: haar handen heeft ze vol met sport, haar liefje, studentenwerk en uiteraard schoolwerk. Roxan bezoekt de fitness vier tot vijf keer per week, het allerliefst vergezeld door haar liefje. Al bijna twee jaar vormen ze een koppel! In de weekends en vakanties zie je haar vaak in een tenue van Bobbejaanland, het pretpark waar ze al vijf seizoenen werkt om een extra centje bij te verdienen. Roxan is een levensgenieter, maar vindt wel dat je moet werken vooraleer je mag ontspannen! Vandaar haar motto: Work hard, play hard!

2.5.2 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep Roxan is een geboren leider en kan het daarom vaak niet laten om het roer over te nemen als baas / spreker. Ze houdt van delegeren en vindt structuur belangrijk. Extraatjes zoals een leuke groepsfoto of een persoonlijke tint aan het gepresteerde werk mogen zeker niet ontbreken. Sommigen noemen haar een spelling-nazi, omdat ze een foutloze tekst zeer belangrijk vindt. Ook detailfoutjes zijn voor haar uit den boze.

8

2.6

Groepslid Verjans Arjen

2.6.1 Hobby’s / interesses Arjen is een zeer aanwezig persoon met een blij karakter. Hij sluit zich zeer gemakkelijk aan bij groepen. Een van zijn grootste hobby’s is samen met zijn vrienden van de scouts gezellig aan een vuurtje zitten met een stevige pint. Daarnaast speelt hij ook nog voetbal in Diepenbeek bij voetbalvereniging De Zwaluw.

2.6.2 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep Tijdens de VOW-sessies heeft hij zich zoveel mogelijk proberen bezig houden met de ICT - vaardigheden die er nog waren, zoals het maken van de Weebly. Ook probeerde Arjen elke rol perfect in te vullen die iedereen toegewezen kreeg. Tijdens de sessies verzorgde hij zijn medestudenten met een glimlach op het gezicht en met de nodige portie humor!

2.7

Groepslid Motmans Yelmer

2.7.1 Hobby’s / interesses Nederlands en Engels zijn de vakken waarin Yelmer later doodgraag les wil geven. Twee talen? Natuurlijk, Yelmer is dan ook een echte talenknobbel! Hij spreekt vijf talen, waaronder Nederlands, Engels, Frans, Spaans en Duits. Graag zou hij in de toekomst eens kennis willen maken met de Italiaanse taal en de Italiaanse pizza's, want daar is hij verzot op! En dat is niet het enige… Languit in de zetel, kijkend naar een filmpje blijkt zijn grootste hobby te zijn. Een rasechte bourgondiër! Maar het klinkt wel niet zo sportief, toch?

2.7.2 Specificaties / bijdrage binnen de VOW-groep Yelmer is van het principe: Geen woorden, maar daden! Misschien wel een man van weinig woorden, maar toch een vaste waarde binnen de groep. Hij blijkt ook een onverbeterde perfectionist te zijn. Aan jou de keuze of je het als een positieve eigenschap bekijkt of net niet. Yelmer is ook een ijverige en vooral harde werker die graag zijn steentje bijdraagt aan een project zoals de deze. Op hem kan je altijd rekenen!

9

3

Vakoverschrijdende eindtermen

3.1

Gemeenschappelijke stam

GS 1 GS 5 GS 8 GS 9 GS 10 GS 11 GS 12 GS 13 GS 14 GS 15 GS 16 GS 17 GS 18 GS 19

3.2

de leerlingen brengen belangrijke elementen van communicatief handelen in praktijk; de leerlingen houden rekening met de situatie, opvattingen en emoties van anderen; de leerlingen benutten leerkansen in diverse situaties; de leerlingen zijn bereid zich aan te passen aan wisselende eisen en omstandigheden; de leerlingen engageren zich spontaan; de leerlingen kunnen gegevens, handelwijzen en redeneringen ter discussie stellen aan de hand van relevante criteria; de leerlingen zijn bekwaam om alternatieven af te wegen en een bewuste keuze te maken; de leerlingen kunnen onderwerpen benaderen vanuit verschillende invalshoeken; de leerlingen gaan alert om met media; de leerlingen participeren doordacht via de media aan de publieke ruimte; de leerlingen houden rekening met ontwikkelingen bij zichzelf en bij anderen, in samenleving en wereld; de leerlingen toetsen de eigen mening over maatschappelijke gebeurtenissen en trends aan verschillende standpunten; de leerlingen gedragen zich respectvol; de leerlingen dragen actief bij tot het realiseren van gemeenschappelijke doelen.

Contexten

Context 3: Sociorelationele ontwikkeling 1 2 3 4 5 6 9

de leerlingen kunnen een relatie opbouwen, onderhouden en beëindigen; de leerlingen erkennen het bestaan van gezagsverhoudingen en het belang van gelijkwaardigheid, afspraken en regels in relaties; de leerlingen accepteren verschillen en hechten belang aan respect en zorgzaamheid binnen een relatie; de leerlingen kunnen ongelijk toegeven en zich verontschuldigen; de leerlingen handelen discreet in situaties die dat vereisen; de leerlingen doorprikken vooroordelen, stereotypering, ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik; de leerlingen zoeken naar constructieve oplossingen voor conflicten.

Context 5: Politiek-juridische samenleving 3 de leerlingen tonen het belang en dynamisch karakter aan van mensen- en kinderrechten; 4 de leerlingen zetten zich actief en opbouwend in voor de eigen rechten en die van anderen.

10

Context 7: Socioculturele samenleving 1

2 3 4

6

de leerlingen beschrijven de dynamiek in leef- en omgangsgewoonten, opinies, waarden en normen in eigen en andere sociale en culturele groepen; de leerlingen gaan constructief om met verschillen tussen mensen en levensopvattingen; de leerlingen illustreren het belang van sociale samenhang en solidariteit; de leerlingen trekken uit historische en actuele voorbeelden van onverdraagzaamheid, racisme en xenofobie; de leerlingen gaan actief om met de cultuur en kunst die hen omringen.

11

4

Motivatiefase (filmpje)

4.1

Werkvorm

Onderwijsleergesprek

4.2

Werkwijze

De leerlingen kijken een filmpje (http://www.digimores.org) met een korte uitleg over vluchten. Het is de bedoeling dat de leerlingen het verschil te weten komen tussen een asielzoeker en een vluchteling. Na het bekijken van het filmpje stellen we enkele vragen over het filmpje aan de leerlingen.

4.3 -

Materiaal

beamer; projectiescherm; filmpje.

4.4

Duur van de activiteit

10 minuten

4.5

Vragen

1

Wat is het verschil tussen een asielzoeker en een vluchteling?

2

Welke motieven hebben mensen om te vluchten uit hun land?

3

Zou je jezelf kunnen inleven in de situatie van deze mensen? Hoe zou jij je voelen in deze situaties en wat zou je doen?

4

Wat vind je ervan dat vluchtelingen aankomen in ons land? Wat is jouw mening hierover?

4.6

Doelstellingen

V1: De leerlingen kunnen aan de hand van een filmpje uitleggen wat het verschil is tussen een asielzoeker en een vluchteling. V2: De leerlingen kunnen doelgericht luisteren en kijken naar een filmpje dat te maken heeft met vluchtelingen.

12

4.7

Didactische principes

Motivatieprincipe Aanschouwelijkheidsprincipe Integratieprincipe

13

5

De wereld van de vluchteling

5.1

Vraag 1: Duid de juiste begrippen aan met de juiste betekenis.

5.1.1 Werkvorm Onderwijsleergesprek en individueel

5.1.2 Materiaal -

werkbundel.

5.1.3 Duur van de activiteit 3 minuten

5.1.4 Handleiding De leerlingen worden uitgedaagd om eens na te denken wat de verschillen zijn tussen de aangehaalde termen. Het begrip “vluchteling” is globaal en kan onderverdeeld worden. Dit zijn enkele voorbeelden van de onderverdeling, maar er zijn nog veel meer. Op deze manier kunnen leerlingen voor zichzelf eens nadenken wat de grote verschillen zijn. De leerlingen verbinden de bolletjes met een pijl tussen begrip en definitie.

5.1.5 Oplossing Asielzoeker Migrant Illegale immigrant Vluchteling

Iemand die het proces van een asielaanvraag doorloopt. Iemand die vrijwillig zijn of haar land verlaat, op zoek naar werk, om zich bij zijn of haar familie te voegen, of om te studeren. Iemand die zich zonder toestemming in het buitenland bevindt. Iemand die zich buiten het land van zijn nationaliteit bevindt en niet in staat of bereid is gebruik te maken van de bescherming van dat land vanwege gegronde angst voor vervolging omwille van ras, religie, nationaliteit, lidmaatschap van een bepaalde maatschappelijke groep of politieke opinie…

5.1.6 Doelstellingen K1: De leerlingen kunnen de begrippen vluchteling, asielzoeker, migrant en illegale immigrant verklaren. V1: De leerlingen kunnen de begrippen vluchteling, asielzoeker, migrant en illegale immigrant met de juiste definitie verbinden.

14

A1: De leerlingen zijn bereid na te denken over de grote onderverdeling van de term ‘vluchteling’.

5.1.7 Didactische principes Activiteitsprincipe Geleidelijkheidsprincipe

15

5.2

Vraag 2: Vink het hokje aan als de stelling waarheid is. Vul niets in indien de stelling een typisch vooroordeel is.

5.2.1 Werkvorm Onderwijsleergesprek en individueel

5.2.2 Materiaal -

werkbundel.

5.2.3 Duur van de activiteit 3 minuten

5.2.4 Handleiding Er bestaat een groot verschil tussen alle speculaties en vooroordelen die wij, westerlingen, hebben over de vluchtelingen en tussen de realiteit. Het is nu aan de leerlingen om daar zelf eens over stil te staan. De leerlingen komen tot het besef dat vluchtelingen ook maar doodgewone mensen zijn zonder kwaadaardige bedoelingen.

5.2.5 Oplossing Vluchtelingen …  … komen vaak uit landen waar sprake is van oorlog of mensenrechtenschendingen;  … zoeken naar veiligheid;  … komen naar België voor het geld;  … brengen onze jobs en sociale zekerheid in gevaar;  … reizen vaak alleen en zien hun familie in veel gevallen nooit meer terug.

5.2.6 Doelstellingen V1: De leerlingen kunnen met eigen woorden verklaren indien een stelling over vluchtelingen waarheid is of niet. V2: De leerlingen kunnen stellingen die waarheid zijn aanvinken. A1: De leerlingen zijn bereid na te denken over de gedachtegang van de vluchtelingen. A2: De leerlingen zijn bereid zich in te leven in de situatie van een vluchteling.

16

5.2.7 Didactische principes Integratieprincipe

17

5.3

Vraag 3: Vluchtelingen verlaten hun vaderland, omdat ze bang zijn daar vervolgd te worden. Dit kan zijn omwille van verschillende redenen. Schrijf de juiste reden bij de afbeelding.

5.3.1 Werkvorm Onderwijsleergesprek en individueel

5.3.2 Materiaal -

werkbundel.

5.3.3 Duur van de activiteit 4 minuten

5.3.4 Handleiding We gaan kijken en achterhalen waaraan de vluchteling zijn naam verdiend heeft. Het is belangrijk voor de leerlingen om te weten voor welke redenen zij hun land ontvluchten. Er staan verschillende afbeeldingen weergegeven met elk een betekenis. De leerlingen moeten de betekenis achterhalen en bij de afbeelding schrijven.

5.3.5 Oplossing homoseksualiteit

geloof

huidskleur

politieke overtuiging

18

5.3.6 Doelstellingen K1: De leerlingen kunnen verschillende redenen opsommen waarom de vluchteling zijn land verlaat. V1: De leerlingen kunnen de juiste reden waarom de vluchteling zijn land verlaat afleiden uit de afbeelding. A1: De leerlingen zijn bereid te achterhalen waarom de vluchteling zijn land ontvlucht.

5.3.7 Didactische principes Activiteitsprincipe Geleidelijkheidsprincipe

19

6

Actualiteit

Meer dan 3 400 vluchtelingen gered op de Middellandse Zee 3 mei 15 – 00.58 u. Bron: AP, Belga

© epa.

Gisteren zijn in totaal 3 427 vluchtelingen gered op de Middellandse Zee. De meesten bevonden zich voor de kust van Libië, van waaruit ze probeerden naar Europa te vluchten. Een record is het niet, maar het gaat toch om een zeer zware balans op één dag, één van de hoogste de jongste jaren. In totaal zijn dit weekend al ruim 4 200 bootvluchtelingen gered.

© afp.

© epa.

Vergelijkbare 'drukke' dagen dateren van midden april, met 3 791 migranten op 12 april en 2 850 een dag later, zegt de Italiaanse kustwacht.

20

Een groep vluchtelingen, 219 in totaal verspreid over drie bootjes, zijn gered door de Franse marine. Het was voor de Fransen de eerste reddingsoperatie sinds de Europese leiders op 23 april besloten om meer op zee te patrouilleren. Die beslissing kwam nadat circa 800, mogelijk 900, migranten waren verdronken toen hun overvolle vissersboot kapseisde. Slechts 28 mensen overleefden het ongeluk.

Mensensmokkelaars

© afp.

© ap.

De Fransen pakten gisteren ook twee mensen op van wie ze vermoeden dat het om mensensmokkelaars gaat. De vluchtelingen en de twee verdachten zijn overgedragen aan de Italiaanse autoriteiten. Voor de kust van Egypte sloeg gisteren ook een boot om met vluchtelingen uit Soedan en Syrië. Voor drie opvarenden kwam de hulp te laat. 31 migranten konden gered worden. Ze werden in Egypte wel direct gearresteerd. Alles samen werden gisteren zestien boten met meer dan 3 400 vluchtelingen onderschept, zegt de Italiaanse kustwacht. De migranten zijn overgebracht naar het Italiaanse vasteland en de Italiaanse eilanden Lampedusa en Sicilië.

Operatie Triton

© afp.

21

Operatie Triton, zoals de EU-missie heet, maakt meer budget vrij voor het redden van vluchtelingen. Door de crisis in Libië en Syrië is het aantal bootvluchtelingen de laatste maanden enorm toegenomen. De eerste maanden van dit jaar kwamen al meer dan 1.750 vluchtelingen om het leven. Dat is dertig keer zo veel als in dezelfde periode vorig jaar.

© epa.

6.1

Werkvorm / Werkwijze

Deze werkvorm is gebaseerd op het ‘Bieb-dictee’. Hierbij wordt een artikel voorgelezen en worden enkele kernwoorden weggelaten. Het is dan de bedoeling dat leerlingen aan de hand van de context de woorden proberen in te vullen en deze achteraf ook proberen te verklaren. Bij deze werkvorm wordt het artikel niet voorgelezen, maar krijgen de leerlingen het artikel op papier en vullen ze in groepjes / duo’s de tekst aan. In de groene vakjes (in de handleiding aangeduid in het groen) moeten kernwoorden ingevuld worden door de leerlingen. Zo leren zij ook de betekenis van deze actualiteitswoorden. Achteraf wordt het originele artikel getoond. In de rode vakjes (in de handleiding in het rood aangeduid) worden (tussen)titels aangevuld door de leerlingen. Zo moeten zij nadenken over de inhoud van het artikel. In de blauwe vakjes (in de handleiding aangeduid in het blauw) moet een getal worden ingevuld. Zo maken de leerlingen een schatting van de balans, en leren ze na te denken over de gruwel die zich hier afspeelt.

6.2 -

Materiaal

artikel in werkbundel.

6.3

Duur van de activiteit

10 minuten

22

6.4

Doelstellingen

K1: De leerlingen kunnen de actualiteitswoorden verklaren in eigen woorden. V1: De leerlingen kunnen de actualiteitswoorden in de juiste context plaatsen. A1: De leerlingen zijn bereid zich in te leven in de leefwereld van de vluchtelingen en hier respectvol mee om te gaan.

6.5

Didactische principes

Activiteitsprincipe Leerlingen zijn actief bezig met het lezen en aanvullen van het artikel. Ook moeten ze nadenken over de waarde van deze woorden, over mogelijke titels… Aanschouwelijkheidsprincipe De leerlingen hebben de foto’s om naar te kijken en zich een beeld te vormen bij het artikel. Geleidelijkheidsprincipe De opdracht volgt logisch op de andere opdracht (stellingenspel).

23

7

Stellingenspel

7.1

Werkvorm

Stellingenspel. We kijken eerst naar een filmpje (getuigenis tot 1.05 minuten afspelen: http://www.digimores.org).

7.2

Werkwijze

Je krijgt zo dadelijk een rood en een groen kaartje. Een voor een wordt er een stelling geprojecteerd op het bord (elke stelling wordt individueel geprojecteerd op het scherm). Wanneer je akkoord gaat met de stelling steek je het groene kaartje omhoog. Wanneer je niet akkoord bent met de stelling steek je het rode kaartje omhoog. Wanneer iedereen een standpunt heeft ingenomen houden we een korte klasdiscussie.

7.3 -

Materiaal

beamer / PowerPoint met stellingen en filmpje; rode en groene kaartjes (25 in totaal).

7.4

Duur van de activiteit

15 minuten

7.5

Stellingen

1

Eigen schuld, dikke bult! Ze hadden maar niet op die boot moeten gaan.  Wat zou jij doen in hun plaats?

2

Die risico’s zou ik ook nemen om te kunnen overleven.  Waarom wel / niet?  Moeten ze dan ALLE vluchtelingen toelaten in Europa?  Waar trek je de grens? Wie mag er wel blijven en wie niet?

3

“Alle hulp aan illegalen is strafbaar!” Vind jij dat ook?  Waarom wel / niet?  Zou je last hebben van je geweten indien je ze niet zou helpen?

4

“Die mensensmokkelaars zijn monsters.”  Zouden zij een geweten hebben?  Waarom zouden die mensen dat doen? (geld?)

24

5

“Ieder mens leeft het best in zijn eigen land.”  Waarom wel / niet?  Onder welke omstandigheden zou jij niet willen leven? Zou je dan niet dezelfde keuzes maken?  Kan je die vluchtelingen begrijpen?

6

Men zal pas iets doen aan de situatie wanneer het hen persoonlijk raakt.  Is dat zo? Pas wanneer iets je persoonlijk raakt, zal je iets ondernemen?  Hoe zou jij het aanpakken?  Hoe kan je empathie opwekken bij de mensen?

7

Van mij mogen die mensen naar België komen.  Waarom wel / niet?  Wat zou jij doen in hun plaats (vluchtelingen)?  Hoe zou jij je voelen wanneer je niet welkom bent in een ander land en niet terug kan naar je eigen land?

7.6

Voorlezen (ook projecteren op het scherm)

Daar aan de boorden van de Middellandse Zee zijn er heel wat conclusies te trekken. Waarom denkt de Europese Unie dat ze overal te wereld met een vermanend vingertje mag optreden, wanneer mensenrechten geschonden worden, terwijl terzelfdertijd duizenden mensen verdrinken voor onze kusten? Of conclusies over de manifeste onwetendheid (of is het onkunde?) van politici die denken iets op te lossen door boten te vernietigen. Conclusies over hoe een groot deel van onze politici het migratiedebat mijdt. Conclusies over hoe een veiligheidsgevoel belangrijker is dan een écht eengemaakt Europees asiel- en migratiebeleid waarbij ieder land zijn deel doet en vluchtelingen opvangt.

7.7

Stellingen

1

“De tien actiepunten van de Europese Unie - met amper eentje over hoe we vluchtelingen NU en HIER kunnen redden - zijn dus niet alleen ruim onvoldoende, ze zijn bovenal naast de kwestie.”  Toch overheerst één vaststelling: dat politiek er hier en nu niet meer toe doet, wanneer mensenlevens op het spel staan.

2

“Als de politici niet zo rond de pot zouden draaien, was het al lang opgelost.”  Waarom duurt het dan zo lang?  Wat houdt hen tegen?  Denken ze vooral aan hunzelf? Willen ze hun eigen redden?  Moet ieder land zijn deel doen en vluchtelingen opvangen? Is het dan opgelost?

25

7.8

Weetje

60 eurocent per jaar van elke burger uit elke Europese lidstaat volstaat om niemand meer te laten verdrinken in de Middellandse Zee.

7.9

Doelstellingen

V1: De leerlingen kunnen zich inleven in de problematiek van de vluchtelingen. V2: De leerlingen kunnen kritisch nadenken over de stellingen i.v.m. vluchtelingen. V3: De leerlingen kunnen hun persoonlijke mening toelichten en beargumenteren i.v.m. de stellingen. A1: De leerlingen zijn bereid respect te hebben voor de mening van de andere leerlingen tijdens het stellingenspel.

7.10 Didactische principes Motivatieprincipe De leerlingen worden gemotiveerd doordat ze mogen deelnemen aan een klasdiscussie. Activiteitprincipe Leerlingen zijn actief bezig met het nadenken over de stellingen en hun verwoorden van hun mening. Aanschouwelijkheidsprincipe De leerlingen zien de stellingen op het scherm en er wordt ook gebruikgemaakt van een filmpje tijdens het stellingenspel.

26

8

Simulatiespel

8.1

Werkvorm

Simulatiespel

8.2

Doel van de activiteit

We willen leerlingen laten inzien dat het aanpassingsproces van een vluchteling in het nieuwe land allesbehalve eenvoudig verloopt. De leerlingen zullen kennismaken met de moeilijkheden die vluchtelingen dagelijks ondervinden.

8.3 -

Materiaal

twee spelkaarten; twee begeleiders.

8.4

Duur van de activiteit

15 minuten

8.5

Handleiding spel

Stap 1 (1 minuut) 1 2

Vorm 2 groepen van minstens tien leerlingen. Iedere groep heeft zijn eigen begeleider. Elke groep verzint een 'originele' naam voor zijn land.

Stap 2 (6 minuten) 1 2

De begeleider legt de spelregels van het kaartspel uit. Voor elke groep gelden andere regels. Tijdens het spel mag er niet gecommuniceerd worden!

27

Groep 1  We spelen het spel met 10 personen.  Elke persoon krijgt lukraak 6 kaarten toegekend. Hij / zij mag niet naar de toegewezen kaarten kijken. De kaarten moeten omgedraaid blijven!  Bij elke ronde legt iedereen één kaart op. Deze kaart is telkens de bovenste van de hoop.  De persoon die de hoogste kaart oplegt, krijgt alle kaarten die er die ronde opgelegd werden.  Legt er iemand een kaart met het nummer '5', dan wint hij sowieso, ook al werd er een kaart opgelegd dat hoger is dan 5.  Zijn er meerdere personen die een kaart met het getal 5 opleggen? Dan leggen deze personen nog eens één kaart op. Wie nu de hoogste kaart nu oplegt, wint alle kaarten.  Telkens als iemand gewonnen heeft, klapt de rest van de groep in de handen.

Groep 2  We spelen het spel met 10 personen.  Elke persoon krijgt lukraak 6 kaarten toegewezen. Hij / zij mag niet naar de toegewezen kaarten kijken. De kaarten moeten omgedraaid blijven!  Bij elke ronde legt iedereen één kaart op. Deze kaart is telkens de bovenste van de hoop.  De persoon die laagste kaart oplegt, krijgt alle kaarten die er die ronde opgelegd werden.  Legt er iemand een kaart met het nummer '3', dan wint hij sowieso, ook al werd een kaart opgelegd die lager is dan 3.  Zijn er meerdere personen die een kaart met het getal 3 opleggen? Dan leggen deze personen nog eens één kaart op. Wie nu de hoogste kaart oplegt, wint alle kaarten.  Telkens als iemand gewonnen heeft, zegt de rest van de groep “jackpot”.

Stap 3 (6 minuten) 1 2 3

Er worden 2 groepsleden van elke groep overgeheveld naar de andere groep. De spelregels worden niet meer uitgelegd en hetzelfde spel begint onmiddellijk. Er mag tijdens het spel niet gecommuniceerd worden!

Stap 4 (2 minuten) 1

Er wordt in elke groep een reflectie voorzien. Elke begeleider stelt de volgende vragen. Deze vragen zijn:      

Wat vond je zo moeilijk aan het spel? Welke moeilijkheden/struikelblokken ondervond je? Wat ging er door je heen? Vond je het moeilijk om je aan te passen? Wat zou de link hier zijn met vluchtelingen? Hoe kan een vluchteling zich integreren in het gastland?  Welke cultuur?  Bestaat de Belgische cultuur? Heeft iedereen in België dezelfde cultuur (binnen de groep)? Heeft iedereen een individuele cultuur?  Is het belangrijk dat de vluchteling zich op vlak van taal en de wetgeving aanpast aan het gastland? Waarom?  Is dat voldoende?

28

2

De begeleider legt uit dat het niet evident is als een vluchteling zich moet integreren in een land. Aan welke cultuur moeten ze zich dan werkelijk aanpassen? Bestaat er wel een cultuur? Hebben ze overal in België dezelfde waarden en normen (kijk al maar eens binnen deze groep)? Het integreren in een land verloopt meestal moeizaam. Helaas bestaat er geen handleiding voor. De immigrant moet zelf ondervinden hoe het eraan toegaat en hij / zij kan vaak op weinig begrip rekenen. Het is dus niet gemakkelijk om je aan te passen.

8.6

Doelstellingen

K1: De leerlingen kunnen uitleggen dat het aanpassingsproces van vluchtelingen moeilijk verloopt en dat ze op weinig begrip kunnen rekenen. V2: De leerlingen kunnen ten lijve ondervinden hoe het voelt om ergens terecht te komen waren er totaal andere regels gelden. A1: De leerlingen zijn bereid zich in te leven in de rol van een vluchteling.

8.7

Didactische principes

Motivatieprincipe De leerlingen spelen een spel waar de competitiedrang hoog ligt. Dat een 'spel' motiverend is, is voor de hand liggend. Activiteitprincipe De leerlingen worden aan het werk gezet. Aanschouwelijkheidsprincipe Ze werken met een kaartspel. Geleidelijkheidsprincipe Door stapsgewijs te werk te gaan, komen we tot een mooie eindconclusie.

29

9

Lied

Als slot wordt het lied ‘België’ van ‘Het goed doel’ beluisterd. Als u een iets sobere versie wilt laten horen, kan u ook de versie van Scala laten horen, deze heeft dezelfde tekst. Speciaal voor ‘Vluchtelingenwerk’ herwerkte het meisjeskoor het liedje ‘België’. Drie vluchtelingenmeisjes Petimat, Daniella en Vesara zongen mee en zagen zo een muzikale droom in vervulling gaan. Zij ontvluchtten hun thuisland en bouwen nu aan een nieuwe veilige toekomst in België. Het luistermoment kan ingeleid worden door wat achtergrondinfo te geven en de tekst van het lied uit te delen. Achteraf kan een rustmoment ingebouwd worden waarin de leerlingen hun mening kunnen ventileren over het lied. Dit kan zowel gaan over de inhoud als over de melodie. Het Goede Doel – België Waar kan ik heen? Ik kan niet naar Duitsland. Kan niet naar Duitsland daar zijn ze zo streng. Waar kan ik heen? Ik kan niet naar Chili. Kan niet naar Chili daar doen ze zo eng. 'k Wil niet wonen in Koeweit want Koeweit dat is me te heet. En wat Amerika betreft, dat land bestaat niet echt. Waar kan ik heen? Ik wil niet naar Noord-Ierland. Niet Noord-Ierland daar gaat alles stuk. Waar kan ik heen? Ik kan niet naar China. 'k Wil niet naar China dat is met te druk. 'k Wil niet wonen in Schotland want Schotland dat is me te nat. En de U.S.S.S.R. dat gaat me net te ver. Is er leven op Pluto? Kun je dansen op de maan? Is er een plaats tussen de sterren waar ik heen kan gaan? Is er leven op Pluto? Kun je dansen op de maan? Is er een plaats tussen de sterren waar ik heen kan gaan?

30

Waar kan ik heen? Ik kan niet naar Cuba. 'k Wil niet naar Cuba dat is me te zoet. Waar kan ik heen? Ik kan niet naar Polen. 'k Wil niet naar Polen daar gaat het te goed. Ik wil niet wonen in Lapland want Lapland dat is me te koud. En ik wil weg uit Nederland want hier krijg ik het benauwd. Is er leven op Pluto? Kun je dansen op de maan? Is er een plaats tussen de sterren waar ik heen kan gaan? Is er leven op Pluto? Kun je dansen op de maan? Is er een plaats tussen de sterren waar ik heen kan gaan? 'k Heb getwijfeld over België, omdat iedereen daar lacht. 'k Heb getwijfeld over België, want dat taaltje is zo zacht. Stond zelfs in dubio maar ik nam geen enkel risico. 'k Heb getwijfeld over België. Stond zelfs in dubio maar ik nam geen enkel risico. 'k Heb getwijfeld over België, België, België, België, België. Is er leven op Pluto? Kun je dansen op de maan? Is er een plaats tussen de sterren waar ik heen kan gaan? Is er leven op Pluto? Kun je dansen op de maan? Is er een plaats tussen de sterren waar ik heen kan gaan?

9.1

Na het beluisteren

1

Wat vonden jullie van het nummer?

2

Zouden jullie de herwerkte versie van Scala kopen om ‘Vluchtelingenwerk’ te steunen? Ook als jullie het nummer zelf niet goed vonden?

3

Waarom heb ik jullie dit nummer laten beluisteren?

4

Waarom sluit dit lied perfect aan bij het onderwerp ‘vluchtelingen’?

5

In het lied twijfelt de persoon naar welk land hij / zij zou gaan. Zou jij ook voor België kiezen? Waarom wel / niet?

31

9.2

Doelstellingen

V1: De leerlingen kunnen reflecteren over hun eigen land en cultuur. V2: De leerlingen kunnen in contact komen met het thema op een leuke manier, namelijk een lied. V3: De leerlingen kunnen zoeken in de tekst naar het hoofdthema. A1: De leerlingen zijn bereid tot het uiten van hun mening en het respecteren van die van een ander.

32

10

Reflectie

We hebben vandaag veel bijgeleerd over de situatie van vluchtelingen. Aan de hand van de schatkist moeten de leerlingen vertellen wat ze belangrijk vonden over het onderwerp vluchtelingen. In de rugzak moeten ze noteren wat ze zeker gaan onthouden van de workshop en ten slotte schrijven ze naast de vuilnisbak welke informatie ze niet zo belangrijk vonden.

33