v o o r o n t w e r p G e m R U P T a b a e r t _ M I L I E U S C R E E N I N G c l e u r e n m e r k e n

cleurenmerken

RUIMTELIJKE PLANNING EN ARCHITECTUUR

[email protected]

v o o r o n t w e r p G e m R U P ‘ T a b a e r t ’ _ 06.2011

MILIEUSCREENING

voorontwerp Gem RUP ‘Tabaert‘

m i l i e u s c r e e n i n g / OHPL 0723/10/1

INHOUDSTAFEL 1

MILIEUSCREENING ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 2 1.1. ONDERWERP VAN HET VERZOEK TOT ADVIES – DOELSTELLING VAN HET PLAN ....................................................................................................................................................................................... 2

2

SITUERING PLANGEBIED ................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 3

3

PLANNINGSCONTEXT ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 4 3.1 JURIDISCHE CONTEXT ........................................................................................................................................................................................................................................................................................... 4 3.2. ANDERE SECTORALE PLANNEN ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 5 3.3. RUIMTELIJKE STRUCTUURPLANNEN ................................................................................................................................................................................................................................................................... 7

4

BESCHRIJVING VAN HET PLAN – ALTERNATIEVEN .................................................................................................................................................................................................................................................... 13 4.1 BESCHRIJVING VAN HET PLAN ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 13 4.2 REDELIJKE ALTERNATIEVEN .............................................................................................................................................................................................................................................................................. 13 4.3 AANZIENLIJKE GRENS – OF GEWESTGRENSOVERSCHRIJDENDE MILIEUEFFECTEN ............................................................................................................................................................................... 16 4.4 MILIEUAFWEGINGEN ............................................................................................................................................................................................................................................................................................ 16

5

BESCHRIJVING EN ANALYSE BESTAANDE TOESTAND ............................................................................................................................................................................................................................................. 35 5.1 RUIMTELIJKE CONTEXT PLANGEBIED ............................................................................................................................................................................................................................................................... 35 5.2 FOTOREPORTAGE ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 36 5.3 RUIMTELIJKE ANALYSE PLANGEBIED................................................................................................................................................................................................................................................................ 42 5.4 KNELPUNTEN EN POTENTIES ............................................................................................................................................................................................................................................................................. 44

6

GEWENSTE RUIMTELIJKE STRUCTUUR....................................................................................................................................................................................................................................................................... 45 6.1 ONTSLUITING......................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 45 6.2 GEBRUIK EN FUNCTIES ....................................................................................................................................................................................................................................................................................... 46 6.3 GROENSTRUCTUUR ............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 46

7

INRICHTINGSVOORSTEL ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 47 7.1 DE ONTSLUITING................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 47 7.2 HET GROEN ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 47 7.3 DE BEBOUWINGSSTRUCTUUR ........................................................................................................................................................................................................................................................................... 47

8

BIJLAGEN .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 49 8.1. NOTA ARCHEOLOGIE ........................................................................................................................................................................................................................................................................................... 49 8.2. GEÏNTEGREERDE MOBER WOONUITBREIDINGSGEBIED TABAART - BEDRIJVENZONE SPELVER TE BILZEN; LIBOST-GROEP; 17.12.2010. ..................................................................................... 52

cleuren_merken architectuur & ruimtelijke planning

1


1


MILIEUSCREENING

VERZOEK TOT RAADPLEGING 1.1. ONDERWERP VAN HET VERZOEK TOT ADVIES – DOELSTELLING VAN HET PLAN

Met dit gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan wil de stad Bilzen een ruimtelijk en juridisch kader bieden voor de gefaseerde ontwikkeling van het woonuitbreidingsgebied Bi-WU1 Tabaert ten westen van de Spelverstraat in Bilzen. Dit woonuitbreidingsgebied werd geselecteerd als prioritair te ontwikkelen volgens de Bindende Bepaling 5 in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van Bilzen. De stad Bilzen ziet de ontwikkeling van Tabaert als een volwaardige woonuitbreiding van het stedelijke gebied. Met de ontwikkeling van dit gebied wil de stad Bilzen ook tegemoet komen aan het vereiste percentage aan sociale en bescheiden woningen binnen de gemeente. Er wordt gestreefd naar een woondichtheid van 28 woningen per hectare. Concreet ziet men dit gebied als residentiële woonwijk met hier en daar hogere concentraties waarin o.a. de sociale wooneenheden voorzien zullen worden. Het plangebied, afgebakend door de Maastrichterstraat, Tabaartstraat, Tielemansstraat en Spelverstraat, heeft een oppervlakte van ongeveer 12 hectare en situeert zich ten zuidoosten van en aangrenzend aan de stadskern van Bilzen. Het omvat het woonuitbreidingsgebied Bi-WU1 en de aangrenzende landelijke woonzone langs de Maastrichterstraat. Momenteel wordt het woonuitbreidingsgebied hoofdzakelijk gebruikt voor landbouwdoeleinden (in hoofdzaak akkerbouw (1)). De landelijke woonzone langs de Maastrichterstraat is grotendeels bebouwd met eengezinswoningen, handels- en horecazaken en appartementsgebouwen en het hoekperceel Spelverstraat / Tielemansstraat doet dienst als parkeervlak (2) en open opslag voor het tegenover gelegen bedrijf Oben.

1

De opmaak van dit RUP dient bekeken te worden in relatie met het te ontwikkelen bedrijventerrein RUP ‘Spelver’ aan de oostelijke zijde van de Spelverstraat gekoppeld aan een nieuwe omleiding tussen de rotonde N700/N2 en Meershoven (Libost Groep).

2

Bijkomende doelstellingen: - De bestaande loods langs de Tabaartstraat mag mee opgenomen worden in het ontwerp en het onteigeningsplan. De naastliggende elektriciteitszaak met achterliggende opslag kan maar moet niet gehandhaafd blijven.. - Binnen het ontwerp moet de integratie van een beperkt aantal basisvoorzieningen zoals een bakker mogelijk zijn. Deze functies worden hierbij altijd gezien als nevenbestemming bij het wonen, ze mogen geen concurrentie aangaan met de handelszaken in het centrum van Bilzen. Het betreft hier meer lokaal gerichte dagdagelijkse voorzieningen die zich richten op de behoefte van de omwonenden. - De ganse zone langs de Maastrichtersteenweg dient ook in het plan te worden opgenomen. Handelszaken in combinatie met wonen moeten hier mogelijk blijven. Voorwaarde is wel dat dit gebeurt op een ruimtelijk geïntegreerde manier. - De Spelverstraat, die momenteel fungeert als verbindingsweg tussen ring (rondpunt Alden Biesensingel) en Munsterbilzen / Genk, krijgt de bestemming van woonstraat en wordt mee opgenomen in het plan. Een buffer zal deze straat scheiden van de KMO-zone Spelver. De verbinding rotonde N700/N2 / Meershoven (richting Munsterbilzen) zal verplaatst worden naar de KMO-zone Spelver. De precieze locatie hiervan en de aansluiting op het bestaande wegennet richting Munsterbilzen, is opgenomen in het RUP ‘Spelver’.


2


2


SITUERING PLANGEBIED

Het plangebied is gelegen ten zuidoosten van de stadskern Bilzen. Het wordt begrensd door de Maastrichterstraat, Tabaartstraat, Tielemansstraat en Spelverstraat. Het plangebied grenst aan woongebied (westen), reeds ontwikkeld woonuitbreidingsgebied (noorden) en een KMO-zone (oosten).

Tielemansstraat

CENTRUM BILZEN Kapittelstraat

Spelverstraat

PLANGEBIED Tabaartstraat

Maastrichterstraat

plangebied

Maastrichterstraat


3


3 3.1


PLANNINGSCONTEXT JURIDISCHE CONTEXT

3.1.1

Gewestplan De begrenzing van het RUP omvat het woonuitbreidingsgebied ten zuidoosten van de stadskern van Bilzen en de landelijke woonzone langs de Maastrichterstraat. Het plangebied sluit aan op woongebied (ten westen) en een KMO-zone (ten oosten). Ten noorden grenst het aan reeds ontwikkeld woonuitbreidingsgebied, ten zuiden aan landelijke woonzone. plangebied

Maastrichterstraat

Zowel het woonuitbreidingsgebied Tabaert als de KMO-zone Spelver werden voorzien op het gewestplan bij de gewestplanwijziging van 2001. Deze gewestplanwijziging werd aangevochten bij de Raad van State door dhr. Luc Slechten, pachter van een groot deel van de betreffende gronden. Met bezwaarindiener werd een overeenkomst afgesloten, waarna hij het dossier bij de Raad van State terug introk, en er dus geen uitspraak gedaan werd. 3.1.2

Bestaande BPA ’s en/of ruimtelijke uitvoeringsplannen

Het plangebied valt niet binnen een goedgekeurd BPA of ruimtelijk uitvoeringsplan.


4


3.2.


ANDERE SECTORALE PLANNEN

3.2.1.

Overstromingsgevoelige gebieden Het plangebied is niet gelegen in recent overstroomd gebied (ROG-zone) of een risicozone voor overstroming. Het is grotendeels ‘niet van nature overstroombaar’. Delen ten noordoosten van het plangebied zijn overstroombaar door afspoelend exces hemelwater. Een deel van de landelijke woonzone ter hoogte van de Maastrichterstraat is overstroombaar vanuit een Wilderbeek.

legende Overstroombaar door afspoelend exces hemelwater. Overstroombaar vanuit waterloop. Niet van nature overstroombaar.

3.2.2

Biologische waarderingskaart Het noordelijk deel van het plangebied maakt deel uit van een complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen. Foto’s van de bestaande toestand (foto 2 p.2, foto 1 p.36 en foto 3 p.37) tonen echter aan dat dit ganse gebied ingenomen is door akkers, een open opslagplaats voor een bestaand bedrijf en woningen aan de noordzijde van de straat.

legende Complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen.


5


3.2.3


Gebieden van het VEN en IVON Het plangebied is niet gelegen binnen de gebieden afgebakend in functie van VEN en IVON.

3.2.4

Natura 2000 (Vogel- en Habitatrichtlijngebieden) Het plangebied is niet gelegen in of grenst niet aan Vogelrichtlijn- en/of Habitatrichtlijngebied.

legende Vogelrichtlijngebied Habitatrichtlijngebied


6


3.2.5


Beschermde monumenten en landschappen Binnen het plangebied liggen geen beschermde monumenten, landschappen en/of dorpsgezichten.

Beschermingen

3.3. RUIMTELIJKE STRUCTUURPLANNEN

3.3.1

Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV)

Voor de ontwikkeling van het plangebied is vooral de selectie van Bilzen als kleinstedelijk gebied van belang. Bilzen als kleinstedelijk gebied In het RSV werd Bilzen geselecteerd als kleinstedelijk gebied. De afbakening van dit kleinstedelijk gebied gebeurt door de Provincie Limburg (in voorontwerpfase). Het ruimtelijk beleid voor de kleinstedelijke gebieden op provinciaal niveau is erop gericht de bestaande stedelijke morfologische structuur en het stedelijk functioneren terug voldoende economische, sociale en ruimtelijke draagkracht te geven. Dit is slechts mogelijk door enerzijds een doorgedreven kernversterkend beleid met alle prioriteit naar inbreiding en het valoriseren van de bestaande stedelijke potenties (bestaande natuurelementen, het historisch karakter, de sterke stedelijke voorzieningen, ...) en anderzijds door een complementair beleid in de aangrenzende goed uitgeruste kernen van het buitengebied. De ontwikkelingsperspectieven voor stedelijke gebieden (o.a. Bilzen) zijn: - de verdeling van de behoefte aan bijkomende woningen (57 % in de stedelijke gebieden 43 % in het buitengebied); - differentiatie en verbetering van de woningvoorraad; - versterking van de multifunctionaliteit; cleuren_merken architectuur & ruimtelijke planning

7


-

-

kantoren aan knooppunten van openbaar vervoer; bundelen van de kleinhandel; het optimaliseren van recreatieve en toeristische voorzieningen en medegebruik op basis van het historisch karakter, cultureel erfgoed of de natuurwaarden. zorg voor collectieve en openbare ruimten; het behoud en de ontwikkeling van stedelijke natuurelementen en randstedelijke groengebieden. het waarborgen voor landbouw in stedelijke gebieden; stedelijke mobiliteit en locatiebeleid; parkeerbeleid, samenbrengen van verschillende vervoersmodi in knooppunten, autoarm maken van binnensteden. 3.3.2

-


Ruimtelijk Structuurplan Limburg (RSP Limburg)

Bilzen behoort deels tot de hoofdruimte ‘Kempen’ en deels tot de hoofdruimte ‘Haspengouw en Voeren’. De hoofdkern Bilzen werd geselecteerd als autonoom kleinstedelijk gebied binnen de hoofdruimte ‘Haspengouw en Voeren’. Het plangebied behoort tot dit stedelijk gebied. Het ruimtelijk beleid vanuit de provincie Limburg is erop gericht de ruimtelijke structuur, de ruimtelijke herkenbaarheid en de autonoom stedelijke positie van Bilzen ten opzichte van het ommeland te behouden en te versterken. Niet kernondersteunende groeitrends worden er afgeremd. 3.3.3

Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Bilzen

Richtinggevend deel: In het richtinggevend deel zijn de volgende bepalingen van belang voor de ontwikkeling van het plangebied: 1. Ligging binnen het kleinstedelijk gebied Bilzen. Binnen het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Bilzen valt het plangebied binnen de deelruimte ‘Kleinstedelijk Gebied Bilzen’. Hierbinnen worden de volgende ontwikkelingsperspectieven voorzien m.b.t. het plangebied: - Ontwikkeling van de randstedelijke wijk ‘De Tabaert’. De ontwikkeling van de Tabaert wordt gezien als een volwaardige woonuitbreiding van het stedelijke gebied. Doel is om een sterkere binding te verzekeren tussen dit verheven stadsdeel en het lager gelegen historisch gegroeide centrumgebied. Het reliëf en de Demer vormen echter een fysische barrière. Dit gebied dient zich op basis van een duidelijk leesbare structuur omheen een nieuw wijkcentrum te ontwikkelen dat complementair is maar ondergeschikt aan het handelscentrum van Bilzen. - Ontwikkeling van de KMO-zone ‘Spelver’ als lokaal bedrijventerrein. Het plangebied grenst aan deze KMO-zone. Concreet wil de stad Bilzen De Spelver als lokaal bedrijventerrein verder verdichten en ontwikkelen. Door het doortrekken van de N700 tot aan de N730 (Meershoven) wordt er een duidelijke ruimte afgebakend voor de uitbreiding van het lokaal bedrijventerrein. De verbeterde ontsluitingsmogelijkheden, de recente gewestplanwijziging en het afwentelen van de negatieve impact van het zwaar verkeer op de omliggende woonomgeving ondersteunen deze ontwikkeling. Belangrijk voor ons plangebied is de landschappelijke buffering van het bedrijventerrein ten aanzien van het plangebied. - Binnen de gewenste nederzettingsstructuur werd binnen de woonprogrammatie voor 1992-2007 het volgende vooropgesteld. Het voorlopige ontwikkelingsplan voor de Tabaert voorziet in ca. 210 woningen en 118 appartementen, aansluitend aan de bestaande hoogbouwstructuren aan de Tweevoetjesweg. Deze ontwikkeling creëert een woondichtheid van ca. 28 woningen per hectare die gefaseerd gerealiseerd zal worden: dit geeft bij benadering 109 in een eerste en 219 in een tweede fase. Voor de woonprogrammatie 2007-2012 word voor het kleinstedelijk gebied Bilzen prioriteit gegeven aan de verdere afwerking (fase 2) van de Tabaert. cleuren_merken architectuur & ruimtelijke planning

8



Het woonuitbreidingsgebied Tabaert werd, samen met o.a. de KMO-zone Spelver, voorzien op het gewestplan bij de gewestplanwijziging van 2001. Deze gewestplanwijziging werd aangevochten bij de Raad van State door dhr. Luc Slechten, pachter van een groot deel van de betreffende gronden. Met bezwaarindiener werd een overeenkomst afgesloten, waarna hij het dossier bij de Raad van State terug introk. 2. Het voeren van een kwalitatief woonbeleid: Algemeen wil de stad Bilzen een kwalitatief woonbeleid voeren dat gericht is op: - een kerngerichte invulling; - een gedifferentieerd aanbod (inspelen op maatschappelijke en sociale ontwikkelingen; de belangrijkste kwalitatieve kenmerken hierbij zijn: de grootte en het type van woning, de ligging, het soort woonomgeving, de prijsklasse, huur – en eigendomswoningen; - sociale woningen en bejaardenhuisvesting; de gemeente Bilzen zal initiatieven ondernemen om de realisatie van sociale huur- en koopwoningen te ondersteunen om het vooropgestelde streefcijfer van 10% te halen; - vernieuwing van het bestaande woningpatrimonium. 3. de selectie van de Spelverstraat als lokale weg I en de selectie van de Tabaartstraat als lokale weg type II. Binnen de gewenste mobiliteitsstructuur werd: - de Spelverstraat richting Zutendaal geselecteerd als lokale weg I. Dit type weg heeft als hoofdfunctie het verbinden op gemeentelijk en intergemeentelijk niveau. Ontsluiten en toegang verlenen zijn aanvullende functies. - de Tabaartstraat geselecteerd als lokale weg type II. Deze heeft als hoofdfunctie verzamelen en respectievelijk ontsluiten op gemeentelijk en intergemeentelijk niveau. De weg heeft slechts in tweede instantie een verbindende functie en ontsluit een lokaal gebied naar een weg van een hogere categorie. Als duurzaam scenario werd binnen het mobiliteitsplan van Bilzen de Spelverstraat geselecteerd als af te bouwen verbinding. Momenteel heeft deze randweg geen infrastructuur voor de zwakke weggebruiker. Het volledige herkomst en bestemmingsverkeer van de ambachtelijke zone De Spelver verloopt nu via de Spelverstraat. Doel is dat er een nieuwe verbinding komt tussen de N700 en de N730 (Meershoven/Spelverstraat) achter de KMO-zone Spelver door. 4. de uitbouw van een goed openbaar vervoersnetwerk. Bij de uitvoering van deze doelstelling zal het plangebied gunstig gelegen zijn ten aanzien van het openbare vervoersnetwerk. De Spelverstraat zal drager zijn van regionale bussen of streeklijnen (inclusief belbussen). De Maastrichterstraat zal ontsloten worden door een busverbinding(en) van intergemeentelijk en/of voorstedelijk niveau. Deze verbindt het plangebied rechtstreeks met het station in Bilzen, Maastricht en Hasselt. Bindend deel. In het bindend deel zijn de volgende bindende selecties van belang voor de ontwikkeling van het plangebied: - de selectie van de ruimtelijk herkenbare deelruimte ‘Kleinstedelijk Gebied Bilzen’ (bepaling 1). - de selectie van Bi-WU1 Tabaert als prioritair te ontwikkelen woonuitbreidingsgebied (bepaling 5). - de selectie van de KMO-zone Spelver als lokaal bedrijventerrein binnen de gemeente Bilzen (bepaling 14). - de selectie van de N730 als lokale weg type I (Spelverstraat richting Zutendaal) (bepaling 17). - de selectie van de Tabaartstraat als lokale weg type II (bepaling 17). - het opstellen van ruimtelijke uitvoeringsplannen voor prioritair te ontwikkelen woonuitbreidingsgebieden (bepaling 20). cleuren_merken architectuur & ruimtelijke planning

9



- het opstellen van het RUP ‘Strategische stedelijke ontwikkeling Tabaert’ (bepaling 24). - het opstellen van een RUP voor de kwalitatieve inbreiding en verdere ontwikkeling van het lokaal bedrijventerrein ‘Spelver’ (bepaling 31). - het opstellen van het masterplan ‘Stedelijke ontwikkeling Spelver-Tabaert’ (bepaling 36). Het RUP ‘Tabaert’, i.f.v. waarvan deze screening opgesteld wordt, heeft dan ook betrekking op zowel de selectie van Bi-WU Tabaert (bepaling 5) als op het opstellen van het RUP ‘Strategische stedelijke ontwikkeling Tabaert (bepaling 24) als het opstellen van het masterplan ‘Stedelijke ontwikkeling Spelver-Tabaert (bepaling 36). Deze laatste bepaling wordt opgesplitst uitgevoerd in enerzijds het RUP ‘Spelver’ en anderzijds het RUP ‘Tabaert’. Er wordt gekozen de korte benaming RUP ‘Tabaert’ te hanteren i.p.v. de uitgebreide benaming zoals aangegeven in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan: RUP ‘Strategische stedelijke ontwikkeling Tabaert’.


10



ontwikkeling van stedelijke randwijken: ‘Merem’, ‘Gansbeek’ en ‘Tabaart’.

plangebied


11



Figuur: Gewenste lijninfrastructuren (Bron: Ruimtelijk Structuurplan Bilzen).

plangebied


12


4


BESCHRIJVING VAN HET PLAN – ALTERNATIEVEN 4.1 BESCHRIJVING VAN HET PLAN

Dit RUP wordt opgemaakt in functie van de strategische stedelijke ontwikkeling van het woonuitbreidingsgebied ‘Tabaert’ dat als woonuitbreidingsgebied binnen de afbakening van het kleinstedelijk gebied, gezien onmiddellijk aansluitend op de stedelijke kern, als prioritair te ontwikkelen wordt aangegeven in het grs Bilzen. De afbakening omvat enerzijds het resterende, nog niet ontwikkelde deel van het woonuitbreidingsgebied op de Tabaert en anderzijds een deel van het landelijke woonlint langs de Maastrichterstraat. Met uitzondering van dit woonlint en de hoek Spelverstraat / Tielemansstraat dat als buitenopslag/parkeervlak voor bedrijf Oben fungeert, wordt de ganse zone momenteel hoofdzakelijk gebruikt als akkerland. 4.2 REDELIJKE ALTERNATIEVEN

De kaart ‘Evolutie woonontwikkelingen periode 20022017’ uit het grs Bilzen toont aan dat binnen de afbakening van het kleinstedelijk gebied Bilzen zich geen redelijke alternatieven meer voordoen. het rode deel ten noorden van het studiegebied is reeds ontwikkeld en de andere te ontwikkelen woonuitbreidingsgebieden zijn niet gelegen binnen in het kleinstedelijk gebied, maar in de naburige dorpen zoals Munsterbilzen en Eigenbilzen.


13



Bij de opstart van het dossier (02.2009) werden in een visieschets de grote structurerende elementen aangegeven waarbinnen het plangebied (gesitueerd naast het plangebied ‘De Spelver’) zich zou ontwikkelen. Tielemansstraat

Spelverstraat

Tabaartstraat

Tabaert

Maastrichterstraat

Spelver

Deze visieontwikkeling wordt grotendeels gestuurd door het reliëf. Het terrein van zowel Tabaert als van Spelver helt sterk omlaag van het zuiden naar het noorden. De structuur van de straten wordt daar dan ook op gebaseerd. Alzo ontstaat een verdeling van de woonontwikkeling die loodrecht staat op de helling. De aansluiting van de individuele percelen kan alzo op een logische en eenvoudige manier gebeuren. Tevens resulteert dit in een ruimtelijk logisch afbouwend effect (zonder hellende nieuwe straten. Voor de stedelijke ontwikkeling Tabaert heeft dat tevens het positieve gevolg dat de straten beperkt worden in lengte, wat op zich weer bijdraagt aan de verkeersveiligheid en aan een specifieke woonidentiteit per straat. Een aantal van de parallelle straten kunnen ruimtelijk interessant gemaakt worden door aan één zijde een openbare groenzone te voorzien (parkbeeld met gras en bomen willekeurig geplaatst ). Elke straat krijgt zo een eigen ruimtelijkheid en dus een eigen identiteit. Op deze wijze kan er ook makkelijk een voetganger- en fietsrelatie voorzien worden van west (stad) naar oost (buitengebied). De gele zones geven de voetgangerszones aan. Spelende kinderen of voetgangers kunnen van de ene straat naar de andere zonder op de gebiedsontsluitingswegen (Tabaartstraat en Spelverstraat) te komen. Spelver heeft aan de westzijde een groenbuffer ten voordele van de woonkwaliteit van Tabaert. Dit groen wordt aan de straatzijde parkgroen (gras en bomen) en aan de oostzijde een berm met verdicht groen. Betreffende de stedelijke randwijk zelf mag er een duidelijke ruimtelijke kern zijn, echter geen uitgesproken stedelijke functionele kern. Dus geen handel die aanvullend op en/of concurrentieel zou zijn met deze in het stadscentrum, enkel lokale dagdagelijkse voorzieningen zijn mogelijk. Binnen deze grote contouren zal het stedelijk woongebied Tabaert zich ontwikkelen binnen de randvoorwaarden zoals aangegeven in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan, m.n. er zal tegemoet gekomen worden aan het vereiste percentage aan sociale en bescheiden woningen binnen de gemeente, er wordt een divers aanbod voorzien voor verschillende doelgroepen, en er wordt gestreefd naar een woondichtheid van 28 woningen per hectare.


14



Concreet ziet men dit gebied als residentiële woonwijk met hier en daar hogere concentraties waarin o.a. de sociale wooneenheden en woningen voor andere doelgroepen voorzien zal worden. Algemeen gesteld wordt er dus een invulling voorzien met ongeveer 336 wooneenheden (12 hectare x 28 woningen). De verdeling van deze eenheden kan op verschillende manieren gebeuren binnen de bovengenoemde structurerende randvoorwaarden. Mogelijk wordt er gekozen om een aandeel traditionele eengezinswoningen (open / halfopen / gesloten) te plaatsen aan de noordzijde, aansluitend op de bestaande woonstraten (Tielemansstraat, Tabaartstraat) met eveneens traditionele eengezinswoningen. Vervolgens kan meer centraal overgegaan worden naar een dichtere bebouwing met in hoofdzaak halfopen en gesloten bebouwing, gecombineerd met groepswoningbouw. Aansluitend op de bestaande gesloten bebouwing langs de Maastrichterstraat kan overgegaan worden naar enkel gesloten woonvormen en groepswoningbouw (sociale woningen, serviceflats, appartementen). De privébuitenruimte horende bij de verschillende woontypes zal eveneens variëren van traditionele privétuinen bij de eengezinswoningen tot openbare en semi-openbare groengebieden bij de overige types. Naar toepassing van bouwhoogten zijn diverse voorstellen besproken. Voor de eengezinswoningen is dit duidelijk twee bouwlagen, conform de tegenoverliggende bestaande woningen. Deze bouwhoogte kan plaatselijk opgetrokken worden voor de tussenliggende groepswoningbouw die voorzien wordt aan de openbare groengebieden tot maximaal 4 bouwlagen. Ook voor de aaneengesloten bouwblokken ten noorden worden maximaal 4 bouwlagen voorzien met mogelijk enkele accenten langs het openbaar groenplein in een hogere bouwlaag, dit zal in hoofdzaak gestuurd worden door de beoogde woondichtheid. Deze hoogte wijkt dan ook niet af van de bouwhoogte van de bestaande appartementsgebouwen langs de Tabaartstraat die voorzien is van 5 bouwlagen en een setback. Onderstaand enkele voorstellen van invulling, waarbij met als basis de ruimtelijk structurerende elementen én de beoogde dichtheid, telkens andere invullingen per woongebied voorgesteld worden. De drie beelden, waarvan nog geen definitief vastligt, tonen wel al de globale verdeling van dichtheid, gaande van een accent op de traditionele open bebouwing aan de noordzijde en een concentratie van andere woonvormen aan de zuidzijde. De straten die aangegeven staan zijn suggestief weergegeven. Belangrijk is dat het in hoofdzaak erftoegangverlenende straten zijn met mogelijk een hoofddwarsverbinding doorheen de dichtere bebouwing langsheen een openbaar (groen)plein, waarlangs mogelijk ook lokale handel kan voorzien worden. De doorsteek naar de Maastrichterstraat zal ofwel enkel een voetpad zijn, ofwel enkel uitrijdend verkeer.

Het plangebied zal niet als één geheel ontwikkeld worden maar opgesplitst in drie fasen. Bij voorkeur wordt het zuidelijk deel in een eerste fase ontwikkeld (hoogste dichtheid en grootste deel sociale huisvesting en bejaardenhuisvesting), vervolgens het noordelijk deel en in een laatste fase het centrale deel. . cleuren_merken architectuur & ruimtelijke planning

15



4.3 AANZIENLIJKE GRENS – OF GEWESTGRENSOVERSCHRIJDENDE MILIEUEFFECTEN

Dit RUP zal geen aanzienlijke grens- of gewestgrensoverschrijdende milieueffecten teweegbrengen aangezien het gaat over een lokale ontwikkeling, aansluitend op de stadskern, en gelegen binnen het voorstel van afbakening van het kleinstedelijk gebied van Bilzen. De woonontwikkeling richt zich op een versterking van het kleinstedelijk woongebied dat de bedoeling heeft de woondruk op het buitengebied te reduceren. 4.4 MILIEUAFWEGINGEN 4.4.1

Effecten op de bodem

In de huidige toestand is de bodem van het woonuitbreidingsgebied niet verhard en wordt deze gebruikt als akker. Enkel de percelen ter hoogte van de Maastrichterstraat zijn reeds verhard in functie van bebouwing en de hoek Spelverstraat / Tielemansstraat is voorzien van kiezelverharding in functie van parkeren en open opslag voor het tegenovergelegen bedrijf Oben (bouwmaterialen, Renting en Service). In de geplande toestand wordt het gebied volledig ontwikkeld in functie van kleinstedelijk woongebied. Het identificeren, meten en voorspellen van milieueffecten op of via de bodem gebeurt voornamelijk via de bodemkenmerken en – hoedanigheden. Wijzigingen van de bodem (ruim opgevat) worden meestal negatief beoordeeld omdat ze een verlies of verslechtering van de structuur inhouden. Het aanleggen van bijv. gebouwen en verhardingen gaat gepaard met vergraving, waardoor structuur- en profielwijzigingen in de bodem optreden. Bij OVAM zijn er binnen het plangebied geen gevallen van bodemverontreiniging bekend. Conclusie: De ontwikkeling van dit gebied zal geen significante negatieve effecten op de bodem hebben. Figuur : Bodemkaart.

legende Droge leembodem met textuur B horizont. Matig droge leembodem met textuur B horizont. Natte leembodem zonder profiel. cleuren_merken architectuur & ruimtelijke planning

16



Figuur x: Drainagekaart.

legende droog nat onbepaald

4.4.2

Effecten op water

Grondwaterkwetsbaarheid In het noordelijk deel van het plangebied is het grondwater weinig kwetsbaar. Dichter naar de Maastrichterstraat toe is het uiterst kwetsbaar.

legende Uiterst kwetsbaar Weinig kwetsbaar


17


Kenmerken Index Deklaag Kwetsbaarheidsschaal Onverzadigde zone Watervoerende laag


Cc kleiig Weinig kwetsbaar =< of > 10m zand

Aa1 < 5m en/of zandig Uiterst kwetsbaar = < 10m Krijt, kalksteen, zand en mergel

Watertoets Onder verwijzing naar artikel 8 van het decreet van 18 juli 2003, gewijzigd bij decreet van 25 mei 2007, betreffende het integraal waterbeleid werd nagegaan of er door het zoneringsplan schadelijke effecten op het watersysteem optreden en er voorwaarden opgelegd dienen te worden om deze effecten te voorkomen, te beperken of indien dit niet mogelijk is, te herstellen of te compenseren. Gezien volgens artikel 8 betreffende het integraal waterbeleid moet nagegaan worden of er door het zoneringsplan schadelijke effecten op het watersysteem optreden en er voorwaarden / richtlijnen opgelegd dienen te worden om deze effecten te voorkomen, te beperken of indien dit niet mogelijk is, te herstellen of te compenseren. Bij de richtlijnen horen ook een aantal watertoetskaarten: overstromingsgevoelige gebieden (1); erosiegevoelige gebieden (2); grondwaterstromingsgevoelige gebieden (3); hellingenkaart (4); infiltratiegevoelige gebieden (5); Vlaams Hydrografische Atlas (6); winterbedkaart (7) en overstromingsgevoelige gebieden (8). Figuur 1: Overstromingsgevoelige gebieden. Het plangebied is niet gelegen in overstromingsgevoelig gebied. Het gebied helt in hoofdzaak af in noordelijke richting, vandaar helt het reliëf zowel oost- als westwaarts.

legende Effectief overstromingsgevoelig Mogelijk overstromingsgevoelig


18



Figuur 2: Erosiegevoelige gebieden. Het plangbied is voor een groot deel (voornamelijk het noordelijke deel) gelegen in erosiegevoelig gebied. Gezien de randen van het plangebied verhoogd zijn ten opzichte van de oostelijke Spelverstraat en de westelijke Tabaartstraat, zal het water in hoofdzaak noodwaarts richting Tielemansstraat lopen. De Spelverstraat ligt opmerkelijk dieper dan het plangebied, steile taluds aan weerszijden geven de straat het karakter van een holle weg. Bovendien wordt er in zowel het plangebied van Tabaert als Spelver een parallele buffer voorzien langs de Spelverstraat. Voor Tabaert zijn dit parallele onbebouwde stroken waarin de open grachten voor waterbuffering voorzien worden. Deze worden zowel aan de zijde van de Spelverstraat als aan de zijde van de Tabaartstraat voorzien. legende Erosiegevoelige gebieden

Figuur 3: Grondwaterstromingsgevoelige gebieden. Het plangebied is enkel matig gevoelig voor grondwaterstroming (type 2) met uitzondering van de zuidoostelijke punt van het plangebied: de landelijke woonzone (volledig bebouwd) ter hoogte van de kruising Maastrichterstraat - Spelverstraat is zeer gevoelig voor grondwaterstroming (type 1).

legende Zeer gevoelig voor grondwaterstroming (type 1) Matig gevoelig voor grondwaterstroming (type 2)


19



Figuur 4: Hellingenkaart Het plangebied is hoog gelegen ten opzichte van de stadskern van Bilzen. Het reliëf daalt sterk van zuid naar noord (richting Tielemansstraat).

legende 0,5 0,5-5 5-10 >10

Figuur 5 : Infiltratiegevoelige gebieden. Het plangebied is deels infiltratiegevoelig ter hoogte van de kruising Maastrichterstraat Tabaartstraat. Het overige deel is niet infiltratiegevoelig. Gezien de hoge taluds aan de oosten westzijde, zal het regenwater zal dan ook hoofdzakelijk noordwaarts afstromen. Dit creëert de mogelijkheid om langsheen beide langste zijden van het plangebied open waterbuffers te voorzien die trapsgewijs noordwaarts met elkaar verbonden zijn.

legende Infiltratiegevoelig


20



Figuur 6: Vlaams Hydrografische Atlas Het plangebied ligt op een heuvel tussen de beekvalleien van de Demer ten westen en de Wilderbeek ten oosten (waterlopen 2° categorie). Het hemelwater stroomt hoofdzakelijk noordwaarts en vervolgens in hoofdzaak oostwaarts richting Wilderbeek.

Demer

Wilderbeek

legende Demerbekken

Figuur 7: Winterbedkaart. Het plangebied is niet gelegen in een winterbedding van een waterloop.

legende Winterbedding


21



Figuur 8: Overstromingsgevoelige gebieden. Het plangebied is niet gelegen in overstromingsgevoelig gebied.

legende Effectief overstromingsgevoelig Mogelijk overstromingsgevoelig

De realisatie van het plangebied zal, door het feit dat nu onbebouwde oppervlakte bebouwd zal worden, een effect hebben op de bestaande waterhuishouding. Verharding en bebouwing resulteert in een lagere infiltratiemogelijkheid en een versnelde afvoer van het hemelwater, wat vervolgens resulteert in een hogere belasting van de ontvangende waterlopen. Om dit effect te milderen zullen er in de voorschriften een aantal milderende maatregelen, zoals aangegeven in de waterparagraaf hieronder, opgenomen worden. Nr. SITUATIE

BIJLAGE

1

Het verkavelen van een stuk grond, het oprichten van een gebouw, al dan niet met ondergrondse constructie, of het aanleggen van een verharding.

I

2

De opslag van, het storten van bodemvreemd materiaal of de wijziging van vegetatie.

II

3 4 5 6 7

Een reliëfwijziging. Het aanleggen van buffer- of infiltratievoorzieningen voor de opvang van oppervlakte- of hemelwater. Een lozing op een rioleringsstelsel, het oppervlaktewater of het grondwater. Een grondwaterwinning. Een wijziging van de bedding en de structuurkwaliteit van de waterloop.

III IV V VI VII


BEOORDELINGSSCHEMA ° Gewijzigd overstromingsregime ° Gewijzigde overstromingshoeveelheid ° Gewijzigde infiltratie naar het grondwater ° Gewijzigd grondwaterpatroon ° Opslag en storten van bodemvreemd materiaal ° Wijziging van vegetatie. ° Reliëfwijziging. ° Buffering en infiltratie van oppervlakte- en hemelwater. ° Wijziging van het aantal puntbronnen. ° Wijziging van de grondwaterwinning. ° Toename en bestendiging van knelpunten voor vismigratie in de waterloop. ° Migratiebelemmering voor fauna op de oever. ° Gewijzigd afvoergedrag van de waterloop.

22



Voor de projectzone (ongeveer 12 hectare) is van toepassing. 1. In het project worden gronden verkaveld, of constructies of verhardingen aangelegd. richtlijn gewijzigd overstromingsregime  watertoets positief Niet gelegen in overstromingsgevoelig gebied richtlijn gewijzigde afstromingshoeveelheid  advies aan de adviesinstanties Het hemelwater wordt afgevoerd naar onbevaarbare waterlopen van 2° categorie (de Demer en de Wilderbeek). De oppervlakte van de totale toename van de horizontale dakoppervlakte van de constructies en de verharding bedraagt meer dan 1000 m² en zal dus gezamenlijk gebufferd moeten worden in open structuren. richtlijn gewijzigde infiltratie naar het grondwater  advies aan de adviesinstanties De totale toename van gebouwen, verharding of ondergrondse constructies is groter dan 1,5 ha richtlijn gewijzigd grondwaterpatroon  watertoets positief De ondergrondse constructies van minder dan 3 m in de diepte en 50 m in de lengte, zijn gelegen in typegebied 1 op de gevoeligheidskaart voor grondwaterstroming. 4. Het aanleggen van buffer- en infiltratievoorzieningen voor de opvang van oppervlakte- of hemelwater. richtlijn buffering / infiltratie oppervlakte- en hemelwater  watertoets positief Het gebied waarin infiltratie- en buffervoorzieningen voor de opvang van oppervlakte- en hemelwater voorzien worden is niet gelegen in overstromingsgevoelig gebied, en is gen ingedeelde ingreep. 5. Een lozing op een rioleringsstelsel, het oppervlaktewater of het grondwater. richtlijn wijziging van het aantal puntbronnen  watertoets positief De lozing op het rioleringstelsel, oppervlaktewater of grondwater is niet een ingedeelde ingreep. Waterparagraaf 1 Het voorliggende project heeft een oppervlakte groter dan 1,5 ha en ligt niet in een recent overstroomd gebied of een overstromingsgebied. De ondergrondse constructie heeft beperkte dimensies (minder dan 3 m in de diepte en 50 m in de lengte) en is gelegen in typegebied 2 (matig gevoelig voor grondwaterstroming), een klein deel ter hoogte van de bestaande landelijke woonzone (ter hoogte van de kruising Maastrichterstraat – Spelverstraat) is gelegen in typegebied 1 (zeer gevoelig voor grondwaterstroming). Gezien het watertoetsinstrument aangeeft dat vanaf een verharde oppervlakte van meer dan 1000 m² het effect van de verharding significant is en er dus bijkomende maatregelen nodig zijn. Voor het aspect afstromingshoeveelheid en gewijzigde infiltratie naar het grondwater wordt dan ook geadviseerd door de adviesinstanties om bovenop de gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater op het watersysteem (dat een maximaal debiet van 40 l/s ha mag hebben), bijkomende maatregelen te nemen volgens onderstaande principes die doorvertaald moeten worden in de stedenbouwkundige voorschriften. Er moeten zones voorzien worden bestemd voor globale buffering van het hemelwater van zowel individuele verharding als het openbaar domein, los van de toepassing van de stedenbouwkundige verordening hemelwater. Bij het uitvoeren van bergingsmaatregelen wordt voor nieuwe structuren steeds gekozen voor open waterstructuren zoals grachten, bekkens aan de oppervlakte. Deze ruimte moet dienen voor de compensatie van de verharde oppervlakte van de wegenis en percelen. In de leemstreek kan niet worden gerekend op infiltratie van hemelwater, het uitloopdebiet moet dus worden gerealiseerd door vertraagde afvoer. 1

Advies in het kader van de watertoets op voorontwerp RUP Tabaart; Provincie Limburg, Sectie Infrastructuur – Waterlopen en Domeinen; 12 mei 2009 – overleg met Thierry Gaethans.


23



Er moet uitgegaan worden van het principe dat langs elke weg een gracht wordt aangelegd voor de gescheiden afvoer van hemelwater. Hierbij moet een buffering voorzien worden a rato van minimaal 200 m²/ha verharde oppervlakte binnen elke bestemmingszone. Voor de wegenis moet de zate worden verbreed zodat een grachtensysteem kan voorzien worden.

Het principe van open grachten (a) wordt voorzien langsheen de langste oostelijke en westelijke straten in een brede onverharde zone (grasvlak). Het feit dat de tussenliggende kortere oostwest gerichte straten hier loodrecht opstaan, garandeert een verdeelde afstroming van het hemelwater per deelgebied (per straat). Bijkomend kunnen op drie centrale plekken (openbare groengebieden/pleinen) (b) ruimere buffers voorzien worden, waardoor een extra vertraging van het afstromend hemelwater noordwaarts gegarandeerd wordt. Dit alles moet tevens garanderen dat er geen cumulatief effect ontstaat op de omliggende plangebieden.

a

a

a

a

a b b

a

a

b

b a

a a a

Conclusie: De initiatieven die genomen worden binnen het plangebied zullen, gezien het omzetten van onverharde oppervlakte naar bebouwde oppervlakte, een effect hebben op de waterhuishouding. Dit effect is echter niet significant gezien het plangebied niet gelegen is in kwetsbare of specifieke gebieden. Bovendien zullen de voorgestelde maatregelen van buffering binnen het plangebied garanderen dat er geen cumulatieve effecten ontstaan voor de omliggende plangebieden en de ruimere omgeving.


24


4.4.3


Effecten op fauna en flora, lucht en geluid

Fauna en flora. Het plangebied is niet gelegen in en grenst niet onmiddellijk aan de gebieden afgebakend in functie van het VEN en IVON. Het plangebied is niet gelegen in en grenst niet onmiddellijk aan Vogelrichtlijn -, Habitatrichtlijn - en Ramsargebied. Figuur : Ecosysteemkwetsbaarheidskaart: Ecotoopverlies.

Figuur : Ecosysteemkwetsbaarheidskaart: Eutrofiëring.

Figuur : Ecosysteemkwetsbaarheidskaart: Verdroging

Figuur : Ecosysteemkwetsbaarheidskaart: Verzuring.


25



De ecosysteemkwetsbaarheidskaarten tonen geen tot weinig kwetsbare gebieden voor ecotoopverlies, eutrofiëring, verzuring en verdroging. Bijgevolg zal het voorgenomen plan geen significant negatieve effecten hebben op de huidige ecosystemen. Het noordelijk deel van het plangebied maakt volgens de biologische waarderingskaart deel uit van een complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen. Foto’s van de bestaande toestand (zie bijgevoegde fotoreportage) tonen echter aan dat dit ganse gebied ingenomen is door akkers, een bedrijventerrein en een woonwijk (ten noorden van de Tielemansstraat). Bijgevolg kunnen hier geen negatieve effecten optreden ten opzichte van de vegetatie.

legende Complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle elementen.

Conclusie: Verwacht wordt dat met de realisatie van het voorgenomen plan geen significant negatieve effecten zullen optreden op het vlak van fauna en flora. Lucht. Huidige toestand. Luchtvervuiling wordt veroorzaakt door verschillende factoren: het verkeer is de bron van heel wat verontreinigende stoffen in de lucht. Deze stoffen zorgen voor te hoge concentraties die nadelige effecten hebben op de gezondheid. Daarnaast spelen ook industrie, verwarming en het gebruik van solventhoudende producten een rol in de luchtvervuiling. Op basis van meetgegevens in relevant geachte meetstations in Vlaanderen en in de buurt van het plangebied, namelijk Hasselt en Gellik, blijkt dat in de ruimere omgeving van het plangebied actueel periodieke overschrijdingen inzake ozon voorkomen. Op basis van meetgegevens in relevant geachte meetstations in Vlaanderen en in de buurt van het plangebied, namelijk Hasselt en Genk-Sluis (Langerlo), blijkt eveneens dat bij bepaalde weersomstandigheden eveneens te hoge concentraties aan fijn stof in de ruimere omgeving aanwezig zijn. Het aantal dagen per jaar waarop het daggemiddelde fijn stof werd overschreden is momenteel echter nog relatief beperkt. Een deel van dit fijn stof is afkomstig van de aanvoer uit andere streken (ook uit het buitenland). Dit is een globaal probleem voor Vlaanderen. Het probleem inzake fijn stof wordt evenwel versterkt door verkeersemissies, vnl. in drukke straten en bij straten die volledig omgeven zijn met bebouwing langs beide zijden, vooral op geringe afstand van de wegas. De rechtstreekse invloed van het wegverkeer op de concentratie aan stikstofdioxide is bovendien hoger dan voor fijn stof.


26



Geplande toestand. In de toekomst zal de globale luchtkwaliteit verbeteren omwille van de verbeterde kwaliteit van de uitlaatassen van het wegverkeer (door de strengere Europese eisen). Zelfs bij een beperkte toename van het wegverkeer kan een verbetering worden verwacht, en dit ongeacht het al of niet realiseren van het voorgenomen plan. Door de realisatie van het voorgenomen plan wordt globaal gezien een negatief effect verwacht ten aanzien van de luchtkwaliteit in vergelijking met de toekomstige situatie zonder het gerealiseerde plan. Dit negatieve effect zal voornamelijk te wijten zijn aan de verkeerstoename in en rond het plangebied. Door de ontwikkeling van het plangebied in functie van wonen zal de luchtkwaliteit niet significant verslechteren ten aanzien van de huidige situatie. Binnen het plangebied worden immers geen activiteiten gepland die veel luchtverontreiniging met zich meebrengen. 4.4.4

Effecten op landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie

Beschermde monumenten, landschappen en/of dorpsgezichten. Binnen of in de nabijheid van het plangebied liggen geen beschermde monumenten landschappen en/of dorpsgezichten. Bovendien wordt de bebouwing naar type en bouwhoogte afgestemd op de bebouwing in de omgeving. Zo zijn er de traditionele eengezinswoningen aan de noordzijde die naar type en bouwhoogte overeenkomen met de bestaande woningen aan de overzijde van de Tielemansstraat en de Tabaartstraat. Daarnaast is de voorgestelde bouwhoogte maximaal 4 bouwlagen met enkele accenten in 5 bouwlagen. Dit is lager dan de bestaande appartementsgebouwen langs de Tabaartstraat die over de ganse bouwoppervlakte 5 bouwlagen hoog zijn met een setback als 6° bouwlaag. Gezien deze bestaande bouwblokken echter lager gelegen zijn in het reliëf, zal de bouwhoogte landschappelijk overeenkomen met de hoogste bouwvolumes in het plangebied. Bijgevolg zullen er geen negatieve effecten optreden ten aanzien van het landschappelijk beeld, noch ten aanzien van het beschermde onroerende erfgoed. Inventaris onroerend erfgoed. Binnen of aangrenzend aan het plangebied bevinden zich geen gebouwen, straten of cultuurhistorische ensembles die zijn opgenomen in de Inventaris Onroerend Erfgoed. Bijgevolg zullen er zich op dit vlak geen negatieve effecten voordoen. Archeologie. De archeologische potenties van het plangebied werden opgevraagd bij de Zuid-Oost-Limburgse Archeologische Dienst. Het advies van deze dienst werd ons bezorgd op 26 mei 2009. De conclusies en het advies omtrent de archeologische potenties werden verwerkt in deze paragraaf. De volledige archeologische studie werd als bijlage toegevoegd aan de toelichtingsnota. Conclusies: Uit een beknopte bureaustudie blijkt dat het plangebied Tabaert-Spelver gekenmerkt wordt door een hoge tot zeer hoge archeologische potentie. In dergelijke gebieden wordt in alle gevallen geopteerd voor een gefaseerd archeologisch onderzoek dat bestaat uit een vooronderzoek, een evaluatie met een selectie en ten slotte een definitieve opgraving. Het vooronderzoek kan bestaan uit een proefsleuvenonderzoek, maar ook de zgn. strip-and-map-methode behoort tot de mogelijkheden. Deze laatste optie is aangewezen wanneer over grote gebieden de teelaarde vergraven wordt (ontginningen, infrastructuurwerken,…). De selectie gebeurt op basis van de aangetroffen sporen en met het oog op het begrijpen van het grotere geheel. In die zin zal altijd gekozen worden voor sporenclusters met een hoge informatiewaarde, een goede bewaring,…enz. cleuren_merken architectuur & ruimtelijke planning

27



De definitieve opgraving gebeurt vlakdekkend. In het geval van proefsleuven wordt de ruimte tussen de proefsleuven opgegraven, in het geval van de strip-and-map-methode een selectie van de blootgelegde sporen. Advies: 1. Opdat de archeologische werkzaamheden zo vlot mogelijk zouden verlopen, en kunnen ingepast worden in de werfplanning, dient de ZOLAD uitgenodigd te worden op (of tenminste op de hoogte gebracht worden van de afspraken gemaakt op) alle vergaderingen waar de voortgang van de werken gepland en besproken worden. 2. Tijdens deze coördinatievergaderingen wordt in overleg de strategie van het archeologische onderzoek bepaald. 3. Het onderzoek zelf staat onder toezicht van de ZOLAD en wordt uitgevoerd door daartoe gekwalificeerde archeologen. 4. De werf wordt vrijgegeven na het archeologische onderzoek. Dit gebeurt enkel door het Agentschap R-O Vlaanderen. 4.4.5

Effecten op de mens

Deze paragraaf handelt over de effecten op de mens die niet rechtstreeks het gevolg zijn van de werking van polluenten op de gezondheid. Het gaat over de effecten van de aanwezigheid en de werking van het geplande ruimtelijk uitvoeringsplan op het wonen, het werken, de recreatie en de communicatie in de omgeving. Dikwijls hebben dergelijke effecten een sociaaleconomisch karakter. Beoordelingscriteria met betrekking tot de discipline mens kunnen echter nooit volledig uit kwantitatieve grootheden bestaan door de complexiteit en het holistisch karakter van het studieobject. Belevingskwaliteiten hangen immers nauw samen met een waardering en interpretatie van de situatie en deze kunnen sterk verschillen afhankelijk van de invalshoek van waaruit men een gebied bekijkt. Concreet handelt deze paragraaf over het inschatten van de effecten met betrekking tot beleving van de ruimte zoals mogelijke directe hinder van stof, geur, geluid, verkeer en visuele hinder. Visuele hinder: In de huidige toestand (zie bijgevoegde fotoreportage) bestaat het plangebied hoofdzakelijk uit akkers beplant met lage landbouwgewassen . Door de sterke reliëfverschillen zijn er op verschillende punten van het plangebied weidse zichten op het aangrenzende agrarische landschap. Algemeen gezien wordt deze open ruimte aan de rand van de stedelijke kern van Bilzen als positief ervaren. Het gebied ten oosten van de Spelverstraat zal in de nabije toekomst echter ontwikkeld worden in functie van de uitbreiding van de bestaande KMO - zone langs de Spelverstraat waardoor de kwaliteiten van het plangebied als deel van het agrarische landschap in grote mate zullen verdwijnen. De realisatie van deze KMO – zone zal een sterk negatieve impact hebben op de ruimtelijke belevingskwaliteit in en rond het plangebied. Als milderende maatregel zal een bufferzone gecreëerd worden tussen de nieuwe KMO – zone en de Spelverstraat.. Het plangebied zelf zal ontwikkeld worden als nieuw, visueel aantrekkelijk stadsdeel van Bilzen. De geplande bouwblokken en straten zullen hierbij nauw aansluiten op de bestaande stedelijke lay-out. Geluidshinder: Hierbij gaat het voornamelijk om de geluidshinder voor de omwonenden en huidige bewoners van het plangebied. Belangrijke bronnen van geluidshinder zijn in het algemeen: wegverkeer, spoorverkeer, vliegverkeer, bedrijven en buren. In de huidige toestand wordt geluidshinder in en rond het plangebied voornamelijk veroorzaakt door het wegverkeer op Spelverstraat en Maastrichterstraat. Beide wegen worden ook frequent gebruikt door vrachtverkeer. Geluidshinder kan potentieel ook veroorzaakt worden door de nabijgelegen bedrijvenzone en buren. Bij de realisatie van het voorgenomen plan zal de kans op geluidshinder toenemen aangezien het plangebied ontwikkeld wordt in functie van wonen. Indien geluidshinder zou optreden zal dit voornamelijk komen door buren, lokaal en/of doorgaand verkeer. Het gemotoriseerd verkeer van Spelver daarentegen zal sterk afnemen gezien deze zal afgesloten worden voor gemotoriseerd verkeer (’t blijft mogelijk wel een buslijn). cleuren_merken architectuur & ruimtelijke planning

28



Landbouw: Het plangebied is niet gelegen in Herbevestigd Agrarisch Gebied, noch binnen een zonering aangegeven in het gemeentelijk structuurplan als een concentratiegebied voor de landbouw of landbouw in gemengde gebieden. Concentraties van landbouwactiviteiten situeren zich in volgende gebieden: - het open landbouwgebied in DroogHaspengouw ten zuidoosten van de gemeente; - het landbouwgebied ten zuiden van de N2, samen met het landbouwgebied tussen de N2 en de spoorlijn Hasselt-Maastricht (ruilverkaveling Vliermaalroot); - het landbouwgebied ten noorden van de spoorlijn, tussen Schoonbeek en Munsterbilzen; - de landschappelijk waardevolle landbouwgebieden in het noordoosten van Bilzen. Het effect van het planningsinitiatief op het aspect landbouw is dan ook niet significant.

Figuur: HAG


29



Gezien het gebied gelegen is binnen de perimeter van het kleinstedelijk gebied zal het wegvallen van deze landbouwgrond geen significant negatief effect hebben De totale oppervlakte van het plangebied, exclusief de woonzone, exclusief de zone van hotel British, exclusief de weilanden voor paarden (hobby ongeveer 81a), en exclusief de parking tegenover bedrijf Oben, bedraagt om en bij de 9ha (op basis van het kadastrale plan). Van deze 9 ha is ongeveer 15a laagstam fruit, 20a notenboomgaard, en ligt 21a braak, de resterende 8ha 44a is in gebruik als akker. Voor 23 percelen met een totale oppervlakte van 4ha 32a 33ca werd op 12 juni 2008 reeds een overeenkomst pachtverbreking opgemaakt met de respectievelijke landbouwer/pachter dhr. Slechten Luc (zie plannetje hiernaast). Welke alternatieven er voor dhr. Slechten beschikbaar zijn is niet te achterhalen binnen dit planproces. Rest nog een sterk versnipperde oppervlakte van ongeveer 4ha 12a, in gebruik door 5 landbouwers. Van deze 4ha 12a zijn nog een aantal percelen waarop reeds opties genomen zijn door een aantal ontwikkelaars. De impact op de bedrijfsvoering van de betrokken landbouwers is moeilijk te achterhalen gezien er geen gegevens raadpleegbaar zijn aangaande de totale grootte van bedrijf van elke respectievelijk landbouwer. Bovendien is het moeilijk te achterhalen welke landbouwer precies welke percelen (en welke oppervlakte) in gebruik heeft. De resterende oppervlakte van 4ha 12a verdeeld over vijf landbouwbedrijven (geeft een gemiddelde oppervlakte van ongeveer 82a per landbouwer) kan als beperkt beschouwd worden. Het negatief effect op de bedrijfsvoering van de respectievelijke landbouwers is dan ook niet significant te noemen.


30



Mobiliteit2: Het gecoördineerd advies van Agentschap Wegen & Verkeer en Departement Mobiliteit en Openbare Werken stelde een toevoeging van een MOBER, dit gezien er het gaat over een ontwikkeling van meer dan 250 woningen. Deze MOBER wordt toegevoegd in bijlage. Autoverkeer – zie voor gedetailleerde informatie: Geïntegreerde MOBER Woonuitbreidingsgebied Tabaert Bedrijvenzone Spelver te Bilzen; Libost-Groep. In de huidige toestand wordt het plangebied ontsloten door de Tabaartstraat, Tielemansstraat, Spelverstraat en Maastrichterstraat. In de huidige toestand functioneert de Spelverstraat als drukke verbindingsstraat voor gemotoriseerd verkeer tussen Bilzen, Munsterbilzen, Zutendaal en Genk. Een deel van de Tabaartstraat en de Tielemansstraat (in wezen enkel woonstraten) worden frequent gebruikt als ontsluitingsweg van en naar het stadscentrum van Bilzen. De Maastrichterstraat zelf functioneert als belangrijkste verbindingsas tussen Bilzen en Maastricht. Met de toekomstige uitbreiding van KMO – zone ‘De Spelver’ wil de Stad Bilzen de N700 doortrekken tot aan de N730 (Meershoven). Doel is om de bestaande negatieve impact van het vracht- en woon-werkverkeer op de Spelverstraat en aangrenzende bestaande en te ontwikkelen woongebieden af te wentelen op deze nieuwe verbinding. De Spelverstraat wordt dan nog enkel een ontsluitingsweg voor de bewoners en bezoekers van het te ontwikkelen woongebied gecombineerd met een fietspad en eventueel een openbaar vervoersas (te beslissen in overleg met De Lijn). Met de realisatie van dit voorgenomen plan zal er binnen het plangebied een woondichtheid gerealiseerd worden van 28 woningen per hectare (bij benadering 210 woningen en 118 appartementen). De ontsluiting van deze woningen zal een aanzienlijk effect hebben op de mobiliteit in en rond het plangebied. Bilzen heeft een gemiddelde gezinsgrootte van 2,66 (gegevens uit het grs Bilzen). Daaraan kunnen twee woninggerelateerde verplaatsingen per dag gekoppeld worden, waarvan er 44% als autobestuurder (gegevens gebaseerd op Onderzoek Verplaatsingsgedrag). Hiervan situeert zich ongeveer 8,5% in de ochtendspits en 8,4% in de avondspits. Voor het aantal bezoekers wordt gerekend op een gemiddelde van ongeveer 0,3 verplaatsingen per dag per wooneenheid waarvan 41% als autobestuurder. De verdeling van in- en uitgaande verplaatsingen voor bewoners is als volgt: aantal vertrekken in de ochtend: 94% - aankomsten in de ochtend: 6% aantal vertrekken in de avond: 30% - aankomsten in de avond: 70%. Hieruit volgt een raming van het verkeersgenererend effect: - door bewoners: aantal vertrekken in de ochtend: 64 – aankomsten in de ochtend: 4 aantal vertrekken in de avond: 17 – aankomsten in de avond: 40 - door bezoekers: aantal vertrekken in de ochtend: 2 – aankomsten in de ochtend: 2 aantal vertrekken in de avond: 2 – aankomsten in de avond: 2 Dit resulteert in een aantal bijkomende bewegingen van ongeveer 72 in de ochtend en 61 in de avond. Om het negatieve effect van extra verkeersbelasting zoveel mogelijk te beperken zullen de Tabaartstraat, de Tielemansstraat en een deel van de Spelverstraat binnen het voorgenomen plan functioneren als hoofdontsluiting van het woongebied voor gemotoriseerd verkeer. Op deze parallelle wijkontsluitingswegen worden een aantal nieuwe dwarsstraten voorzien. De nieuwe bouwblokken worden georiënteerd op deze straten en zo verspreid ontsloten naar de Tabaartstraat en Spelverstraat die het verkeer zullen afleiden naar de verbindingswegen op bovenlokaal niveau, m.n. naar de N2/Maastrichterstraat en naar de nieuwe stadsontsluitingsweg. Vanaf alinea twee is de tekst afgestemd op en gedeeltelijk overgenomen uit de tekst in de screeningsnota van het RUP ‘Spelver’. Beide gebieden worden samen beschouwd als de oostelijke lob van (het nog af te bakenen) kleinstedelijk gebied,Bilzen. 2


31



De geplande ontwikkeling van het RUP ‘Spelver’ genereert geen bijkomend verkeer voor Tabaert, dit gezien de verkeersafwikkeling van dit gebied, maar ook de ontsluiting van de stad zelf, voorzien wordt langs de nieuwe ‘stadsontsluitingsweg’.

Nieuwe stadsontsluiting ter vervanging van de Spelverstraat

Spelver Lokale wijkontsluitingswegen Tabaert

Het planningsinitiatief RUP ‘Spelver’ beoogt de verdichting en uitbreiding van het bestaande lokale bedrijventerrein met een bijkomende oppervlakte van 17,5 hectare. Het verkeersgenererend effect van het bijkomende bedrijventerrein wordt geraamd3 op ongeveer 200 pae (personenauto equivalent). Voor de drukste avondspits zal dat ongeveer 250 pae zijn. Het aandeel zwaar verkeer schommelt tussen 10 en 15%. Met een belasting van 10.000 voertuigen per dag, waarvan 8,2% vrachtverkeer, en geen voorzieningen voor de zwakke weggebruiker, wordt de huidige ontsluiting van het bedrijventerrein langs de Spelverstraat momenteel al als ontoereikend beschouwd. Gezien de geplande ontwikkelingen van zowel ‘Spelver’ als ‘Tabaert’ wordt een opsplitsing van de ontsluiting van beide gebieden voorgesteld. Het voorstel bestaat erin het bedrijventerrein te ontsluiten via een nieuwe ontsluiting ten oosten, gelegen op de reservatiestrook van het gewestplan. Deze zal de N700 ten zuiden verbinden met de N730 (Meershoven) ten noorden. Deze weg wordt opgenomen binnen de afbakening van het RUP ‘Spelver’. Hierdoor wordt het bedrijventerrein onmiddellijk aangesloten op het bovenlokale wegennet (N2 en N700). Het resultaat is dat de Spelverstraat volledig vrij komt van het doorgaand verkeer en het bestemmingsverkeer horende bij het bedrijventerrein en dus een downgrading kan ondergaan van verbindende naar verzamelende lokale weg type II. Parkeren – zie ook Geïntegreerde MOBER; Libost-Groep. Uit kencijfers van het CROW (woning midden, schil/overloopgebied, matig stedelijk) blijkt dat er binnen het plangebied minimaal 1,5 tot maximaal 1,7 parkeerplaatsen per gewone wooneenheid voorzien moeten worden. Van de in totaal 328 wooneenheden die voorzien worden binnen het plangebied zijn er ongeveer een 80 serviceflats. Deze hebben een parkeerbehoefte van 1 op 3 eenheden, wat resulteert in ongeveer 26 parkeerplaatsen voor de serviceflats.

3

Verkeerstelling op 31.03.2010.


32



Voor de overige 248 wooneenheden moeten er dus minstens 372 en maximaal 422 parkeerplaatsen voorzien worden. Deze te voorziene eenheden zullen verplicht opgenomen worden in de stedenbouwkundige voorschriften per zone wooneenheid. Binnen de afbakening van het RUP ‘Tabaert’ wordt een oppervlakte aan openbaar domein (groen en plein) voorzien van ongeveer 1ha 06a 70ca, dit is exclusief de wegenis en exclusief eventueel langsparkeren langs de straten. Gerekend aan 35m² per parkeervlak biedt dit een mogelijkheid van ongeveer 305 parkeerplaatsen. Dit geeft in principe bijna één bezoekersparkeerplaats per wooneenheid, wat dus zeer overgedimensioneerd zou zijn. Voor bezoekers dienen er slecht 0,3 parkeerplaatsen voorzien te worden per wooneenheid, wat resulteert in ongeveer 98 parkeerplaatsen op openbaar domein voor het ganse gebied. De beschikbare openbare ruimte biedt dus ruim de mogelijkheid om de parkeerplaatsen voor bezoekers gegroepeerd, verspreid en kwalitatief te integreren in de openbare zones. De parkeerbehoefte horende bij het gebied ‘Spelver’ wordt volledig opgevangen binnen het plangebied.4 Er wordt een inschatting gedaan van een behoefte aan minstens 246 en maximaal 287 parkeerplaatsen. Binnen het plangebied t RUP ‘Spelver’ wordt een groen parkeerterrein voorzien van 1ha 62a waar, gerekend aan 35m² per eenheid, geeft dit ruimte aan ongeveer 465 voertuigen. Dit is dus ruim boven de geraamde behoefte.5 Het parkeren zal dan ook geen cumulatief effect hebben op het plangebied RUP ‘Tabaert’. Openbaar vervoer. De Tabaartstraat wordt bediend door de belbussen 702 (Bilzen/Eigenbilzen) en 706 (avondlijn). Een divers aanbod aan haltes van lijnen belbussen bevinden zich op loopafstand van het plangebied: - langs de Spelverstraat op ongeveer 50m van de noordelijke grens van het plangebied m.n. lijn 18 (Genk-Bilzen-Riemst-Kanne) in functie van Ford Genk en lijn 20a (Hasselt-Maastricht/Lanaken); - langs de Brugstraat, in de zuidwestelijke punt van het plangebied op ongeveer 50m de lijnen 18, 20a, 701 (Bilzen/Merem), 702 (Bilzen/Eigenbilzen), 703 (Bilzen/Riemst belbus), 704 (Bilzen/Spouwen/Rijkhoven belbus), 706 (avondlijn belbus) en 707 (Bilzen/Hoeselt belbus).

Figuur: netplan Limburg De Lijn

Daarnaast ligt het station van Bilzen op ongeveer 1km van het uiterst zuidelijke punt van het plangebied (aansluiting Maastrichterstraat/Brugstraat). Dit is een fikse wandeling, zeker gezien het grote reliëfverschil. Per fiets is het echter richting station op 5 minuten te overbruggen, de terugweg zal gezien de sterke helling meer tijd in beslag nemen.

4 5

Zie ook screeningsnota RUP ‘Spelver _OHPLO409; Libost; 26.04.2010. Naar aanleiding van het advies van Afdeling Wegen & Verkeer op de screeningsnota werd er een MOBER opgesteld (zie in bijlage). Het VO RUP dient rekening te houden met de resultaten uit de MOBER.


33



Fiets- en voetgangersverbindingen. De N2 is geselecteerd als hoofdroute in het bovenlokale functionele fietsroutenetwerk. Een van de zuidelijke dwarsverbindingen sluit aan op een voet- en fietspad dat dwars doorheen het zuidelijke deel van het plangebied ‘Spelver’ gaat, van waaruit mogelijk fietsverbindingen van en naar de (toekomstige) sneltramhalte te Munsterbilzen te overwegen zijn. Binnen het plangebied zelf worden alle binnenliggende wegen ingericht als erftoegangverlenende, m.a.w. voor gemengd gebruik. Het betreft bovendien korte oostwest gerichte dwarsverbindingen, van maximaal 230m, die te voet vlot te overbruggen zijn. Daarnaast wordt er ook een noordzuid gerichte voetgangersas voorzien tussen de noordelijke en zuidelijke openbare (groen)zone, het centrale openbare ruimte kruisend. De verbinding naar de Maastrichterstraat, op de bestaande historische as, betreft enkel een smalle verbinding in functie van fietsers, voetgangers en eventueel uitgaand bewonersverkeer van de uiterst zuidwestelijk punt van het plangebied..

Conclusies: Het effect van het planningsinitiatief op de mensruimtelijke aspecten is niet significant gezien: - de geplande bouwblokken nauw aansluiten op het bestaande bebouwde profiel van het randstedelijk gebied, m.n. eengezinswoningen met 2 bouwlagen en gebundelde bouwblokken tot maximaal 4 bouwlagen hoog met accenten tot 5 bouwlagen overeenkomstig de bouwhoogte bestaande appartementgebouwen langs de Tabaartstraat die voorzen zijn in 5 bouwlagen en een 6° laag in setback; - gezien er geen bijkomend geluidsoverlast gegenereerd wordt anders dan deze horende bij een woongebied; - dat het gebied niet gelegen is binnen het Herbevestigd Agrarisch Gebied; - gezien het bijkomend verkeer dat gegenereerd wordt onmiddellijk afgewikkeld wordt langs de Spelverstraat die losgekoppeld wordt van de verkeersafwikkeling van de KMOzone Spelver, en vervolgens aansluit op het wegennet op hoger schaalniveau; - gezien het parkeren opgevangen wordt binnen het plangebied; - dat op loopafstand er een groot aanbod is aan openbaar vervoer: - dat de openbare zones en zones voor wegenis ingericht worden als erf, m.a.w. afgestemd op de verkeersleefbaarheid en –veiligheid. Dit alles bevestigt de keuze van de ontwikkeling van deze locatie als woongebied binnen de afbakening van het kleinstedelijk gebied als positief. cleuren_merken architectuur & ruimtelijke planning

34


5


BESCHRIJVING EN ANALYSE BESTAANDE TOESTAND 5.1 RUIMTELIJKE CONTEXT PLANGEBIED

Het plangebied grenst aan het verstedelijkte gebied van Bilzen. De Demer vormt de scheiding tussen het historische centrum (gelegen op de westelijke oever van de Demer) en de bestaande wijk Tabaert waartoe ook het plangebied behoort. Het historische omwalde centrum van de stad Bilzen bestaat bij benadering uit een concentrische vorm met radiale invalswegen richting Maastricht in het oosten, Genk in het noorden, Diepenbeek-Hasselt in het noordwesten, en Hoeselt-Tongeren in het zuidwesten. Het plangebied grenst aan en ligt ten noorden van de radiale invalsweg vanuit Maastricht. Het stedelijke gebied bestaat uit een compacte kernbebouwing (een voornamelijk gesloten bebouwing) met weinig verlinting, zij het enkele langsheen de grote uitvalswegen. Naarmate men zich naar de randstedelijke wijken begeeft, verandert het gesloten karakter naar een meer open weefsel (open en halfgesloten bebouwing). De bestaande wijk Tabaert is hier een voorbeeld van. Het plangebied ligt op wandelafstand (ongeveer 500m) van de gemeentelijke functies die geconcentreerd liggen in of in de nabijheid van het historische centrum van Bilzen (gemeentehuis, politie, kantoor voor toerisme, post, brandweer, … ) en ter hoogte van C.C. de Kimpel (sportdienst, bibliotheek, etc.). De handelsfuncties liggen geconcentreerd in het historisch centrum, met uitlopers langsheen de belangrijkste invalswegen waaronder de Maastrichterstraat (ten zuiden van het plangebied).

Figuur: synthese bestaande ruimtelijke structuur


35



5.2 FOTOREPORTAGE


36



Foto 1: Foto vanaf kruising Kapittelstraat – Spelverstraat, richting Munsterbilzen. 1 11

12

10

1

2 5

1.1.

2

4

7

1.2.

9

6 6

Foto 2: Foto vanaf kruising Kapittelstraat – Spelverstraat, in de richting van het nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein ‘Aan de Spelver’.

Nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein ‘Aan de Spelver’ Kapittelstraat


37



Foto 3: Foto getrokken in de Tielemansstraat in de richting van de Tabaartstraat en het plangebied. Tabaartstraat

Plangebied

Foto 4: Foto getrokken vanaf de hoek Spelverstraat – Tielemansstraat in de richting van het plangebied. Spelverstraat

Maastrichterstraat

Tabaartstraat Plangebied


38


Foto 5: Foto vanaf de Tabaartstraat richting plangebied.


Foto 6: Foto vanaf de Tabaartstraat richting Maastrichterstraat. Kruising Maastrichterstraat – Tabaartstraat

plangebied

Foto 7: Foto vanuit de Tabaartstraat, genomen richting Tielemansstraat en ter hoogte van het plangebied. Tielemansstraat

Spelverstraat plangebied


39



Foto 8: Kruising Lanakerdij – Tabaartstraat, gekeken richting plangebied. Tabaartstraat

Tielemansstraat

Tabaartstraat

plangebied

Foto 9: Foto vanuit de Tabaartstraat richting Maastrichterstraat en plangebied.

plangebied


Kruising Maastrichterstraat – Tabaartstraat

40



Foto 10: Foto vanuit de Lanakerdij richting Bilzen - centrum.

Foto 11: Zicht vanuit de Lanakerdij op het plangebied.

Bilzen - centrum

plangebied

Foto 12: Foto vanuit de Tielemansstraat, genomen richting Maastrichterstraat en Tabaartstraat.

plangebied


Tabaartstraat

41



5.3 RUIMTELIJKE ANALYSE PLANGEBIED Figuur: ontsluiting plangebied 2

5

Verbindingsassen (provinciale en lokale verbindingen) 1. Maastrichterstraat / N2 / sec. III ten oosten en sec. II ten westen van de rotonde _2x1 rijstrook_ enkelrichting vrijliggende fietspaden ten oosten, aanliggende ten westen _50km/u ten westen van de rotonde, 70 km/u ten oosten van de rotonde 2. Meershoven / N730 / lokale weg I (type II richting centrum) _2x1 rijstrook_enkelrichting vrijliggende fietspaden_70 km/u _ fietspad op de rijweg op de aansluiting met de Spelverstraat_50km/u 3. Spelverstraat / lokale II _2x1 rijstrook_geen fietspaden (enkel aan de aansluiting met de N2) _70 km/u_voorrang op Meershoven_geen voorrang op de N2 4. Rotonde N2 Maastrichterstraat / N700 prim II, Aldenbiesensingel_ eenvaksrotonde _N700: 2x2 rijstroken_middenberm_aan weerszijden pechstroken _90km/u

2

7

Bilzen Centrum

6 3

5

Verbindingsassen (lokale verbindingen) 5. Tabaertstraat lokale II _2x1 rijstrook, geen fietsvoorzieningen, voetpaden _50 km/u 6. Lanakerdij lokale III _2x1 rijstrook, geen fietsvoorzieningen, voetpaden _50 km/u 7. Tielemansstraat lokale III _2x1 rijstrook, geen fietsvoorzieningen, voetpaden _50 km/u

1

4

Geplande verbinding (lokale I) in het verlengde van de N700 (primaire II)

Het plangebied zelf is omgeven door vier straten: de Tabaertstraat ten westen, de Tielemansstraat ten noorden, de Spelverstraat ten oosten en de Maastrichterstraat ten zuiden. De N2, Maastrichterstraat verbindt het plangebied direct met het centrum van Bilzen en de rotonde ‘Aldenbiesensingel’ (N700) van waaruit de route gemakkelijk verder gezet kan worden naar Maastricht, Riemst, Hoeselt en de hoofdweg E313 (Antwerpen-Luik). De Spelverstraat functioneert momenteel als verbindingsas tussen de N2, rotonde N2/N700 (ten zuiden) en Meershoven/Munsterbilzen/Zutendaal/Genk (ten noorden). Zowel de N2/Maastrichterstraat als de Spelverstraat functioneren momenteel hoofdzakelijk als routes voor doorgaand gemotoriseerd verkeer (auto’s en vrachtverkeer). De N2/Maastrichterstraat zet in de vorm van lintbebouwing reeds het centrum van Bilzen aan: beide zijden zijn bijna volledig dichtgebouwd met een gesloten en halfopen bebouwing. De Spelverstraat is ter hoogte van het plangebied aan beide zijden onbebouwd. Voorbij de Tielemansstraat wordt het straatprofiel van de Spelverstraat gekenmerkt door een bedrijvenzone (oostzijde straat) en een residentiële woonwijk (westzijde straat). Gezien momenteel ten oosten van het plangebied een KMO-zone (Spelver, bijkomend 1ha 23a 61ca)) in ontwikkeling (planfase) is, en gezien de aansluiting van de Spelverstraat op zowel de N2 ten zuiden als Meershoven (N730) ten noorden reeds als knelpunten ervaren worden tijdens de spits, is er een omleiding voorzien op de huidige reservatiestrook (gewestplan). Ten zuiden sluit deze aan op de rotonde (N2/N700), noordwaarts buigt de omleiding af richting Meershoven. De Tabaartstraat legt eveneens de verbinding tussen de Maastrichterstraat en Meershoven maar functioneert eerder als lokale ontsluitingsweg voor de aangrenzende gebieden. Momenteel vormt de Tabaartstraat de morfologische grens van het bebouwde gebied ten oosten van de stadskern van Bilzen. Dit resulteert in een bijna volledig bebouwde westelijke zijde van de straat; enkel nabij de kruising met de Maastrichterstraat zijn beide zijden van de Tabaartstraat bebouwd. cleuren_merken architectuur & ruimtelijke planning

42



Samen met de Lanakerdij en Tielemansstraat functioneert een deel van de Tabaartstraat (straatsegment tussen de Lanakerdij en Tielemansstraat) als meest directe verbinding tussen het centrum van Bilzen en de Spelverstraat. Deze verbindingsas wordt frequent gebruikt door zowel het gemotoriseerde verkeer (uitzondering: vrachtverkeer), fietsers als voetgangers. Daar in het zuidelijk deel van de Tabaartstraat enkel éénrichtingsverkeer is toegelaten (ingaand langs Maastrichterstraat), moeten de bewoners hier via de Tielemansstraat en vervolgens via de Spelverstraat hun woonstraat verlaten. Binnen deze context kan in de huidige situatie de Tielemansstraat, die net als de Tabaartstraat slechts aan één zijde bebouwd is, beschouwd worden als een doorgangsgebied. Nochtans is deze straat gedimensioneerd als woonstraat. Morfologisch worden zowel de Tabaartstraat als Tielemansstraat gekenmerkt door open bebouwingen. Langs de Maastrichterstraat varieert de bebouwing van halfopen tot gesloten. De bouwvolumes in alle omringende straten bestaan meestal uit twee bouwlagen. De daken zijn hoofdzakelijk zadeldaken met de nok evenwijdig met de straat, soms loodrecht op de straat en soms met een plat dak. Het plangebied zelf bestaat uit akkerland. Potentiële toegangen kunnen nagenoeg overal voorzien worden daar het gebied langs drie zijden (met uitzondering van de zuidelijk gelegen Maastrichterstraat) onbeperkt toegankelijk is. Doorheen het plangebied loopt één structurerende lijn, gevormd door een onverharde weg tussen de Maastrichterstraat en Spelverstraat. Deze historische verbinding sluit op de Maastrichterstraat aan tegenover de splitsing naar Martenslinde. Deze structuurlijn zal gebruikt worden in de gewenste structuur en het gebied vasthangen aan het stadsweefsel en aan het landschap. Ten westen van de Tabaartstraat zijn door de ontwikkeling de huidige Tabaart een drietal verbindingswegen. Twee voor alle verkeer, een voor voetgangers. Het is zinvol om deze als aanknoping te gebruiken bij de gewenste structuur. Typerend voor het gebied is de sterke helling die daalt in noordelijke richting. Het hoogteverschil van de uiterste hoogte en laagte is ca 8m.


43



5.4 KNELPUNTEN EN POTENTIES

Knelpunten: - de helling van het terrein vraagt een specifieke inpassing; - windrichting in relatie tot de hellingen; - het huidige gebruik van de Spelverstraat als drukke verbindingsweg. Potenties - de strategische ligging op wandelafstand van het centrum van Bilzen; - de strategische ligging nabij de ontsluitingswegen Tabaartstraat richting centrum en Spelverstraat richting ruimere omgeving; - onbeperkte toegankelijkheid van het gebied; - regelmatige structuur van het huidige Tabaart om op verder te werken.


44


6


GEWENSTE RUIMTELIJKE STRUCTUUR

Het reliëf speelt een belangrijke rol binnen de stedenbouwkundige visie op het plangebied. Het terrein van zowel Tabaert als Spelver helt sterk van zuiden naar noord. Het stratenpatroon speelt hierop in. Verkavelingen zullen loodrecht op de helling richten waardoor de aansluiting van de percelen vergemakkelijkt wordt en een beter ruimtelijk effect wordt bekomen (geen hellende nieuwe straten). Tegelijk worden op deze manier ook de straten beperkt in lengte wat gunstiger is voor het creëren van een zekere woonidentiteit. Doel is dat elke straat een eigen identiteit en ruimtelijkheid krijgt: Hiertoe worden in vier van de zes straten groenzones voorzien aan één zijde van de straat. Op deze wijze kunnen er gemakkelijk fiets- en voetgangersverbindingen voorzien worden. De nieuwe straten sluiten maximaal aan op het omringende bestaande stratenpatroon. Op functioneel vlak wordt het gebied ontwikkeld in functie van wonen. Gezien de beperkte afstand tot het stadscentrum wordt er binnen dit ontwerp geen nieuwe functionele kern voorzien. De Tabaartstraat en Spelverstraat zorgen voor de verzamelfunctie van het gebied naar en van de omgeving. De aangrenzende KMO – zone Spelver voorziet aan de westzijde een groenbuffer ten voordele van de woonkwaliteit van Tabaert. Dit is aan de straatzijde parkgroen (gras en bomen) en aan de oostzijde een berm met verdicht groen. De ontwikkeling van de oostelijk gelegen bedrijvenzone voorziet een nieuwe ontsluiting ter vervanging van de Spelverstraat, aansluitend op de rotonde N2/N700, die de verbinding legt met het wegennet op hoger schaalniveau (E313). 6.1 ONTSLUITING

Het gebied zal aan de eerder besproken aansluitpunten met de Spelverstraat en de Tabaartstraat ontsloten worden. Gezien de helling en gezien de bestaande verbindingsmogelijkheden aan de westzijde, is het een logische beslissing om terrasgewijs een structuur op het terrein te gaan opbouwen. Per terras kunnen verschillende straten, sites, pleinen ontstaan welke ongeveer op eenzelfde niveau kunnen plaatsvinden. De hoogteverschillen van terras tot terras worden opgevangen in de zone waar de achtertuinen aan de achterzijde elkaar raken. De ontsluiting is gezien de ordening van de terrassen en de mogelijke aansluitingen via de Tabaartstraat en de Spelverstraat steeds in oostwest richting. Door de twee genoemde straten is de hoofdstructuur van de nieuwe wijk reeds aanwezig en aan de buitenzijde gelegen van het gebied. De bestaande historische as wordt als belangrijke ruimtelijk te behouden structuur gezien. Op de aansluiting met de Spelverstraat zal deze aan de overzijde aansluiten op het fietspad dat doorheen de bedrijvenzone mogelijk later aansluit op het functioneel fietsroutenetwerk. Op de aansluiting met de Maastrichterstraat zal deze verbinding functioneel omgebogen worden tot voetgangers- en fietsersverbinding, als belangrijkste verbinding naar de bushaltes (op de splitsing enerzijds richting Maastricht en anderzijds richting Riemst), en. Het punt kan bijkomend ingericht worden voor uitgaand bewonersverkeer. De oostwest gerichte dwarsverbindingen sluiten ten westen aan op de Tabaartstraat en ten oosten op de Spelverstraat die als wijkverzamelstraat (lokale weg type II) vervolgens aansluit op de N2 en zo op de N700, waardoor de ganse woonzone zonder de stedelijke kern te belasten afgewikkeld kan worden naar het wegennet op hoger schaalniveau.


45



6.2 GEBRUIK EN FUNCTIES

Deze tekening geeft de bouwzone aan. Meestal bouwblokken met achtertuinzones. In twee gevallen gaat het over een concreet bouwvolume: een urban villa aan de westzijde en een driehoekig appartementencomplex aan de zuidkant. De structuur en de morfologie is zodanig dat elke straat of plein anders is daardoor zijn eigenheid heeft. Ruimtelijk ontstaan er pleinen en speelvelden in verschillende vormen.

6.3 GROENSTRUCTUUR

Openbare ruimte. Deze tekening geeft het groen aan, een parkje en speelpleinen. Een speelplein gelegen aan de urban villa is bijvoorbeeld een open veld met gras, flexibel in het gebruik. Het ruitvormig speelveld kan een beschutte zone zijn met speeltoestellen. Het meest zuidelijke speelveld kan een bouwspeelplaats zijn in het bos. Verder zien we een centraal plein zonder groen om een meer stedelijke indruk te geven. Het is een multifunctioneel plein waarbij parkeren beperkt zal toegelaten worden. Binnen de driehoekige appartementenopstelling is een (semi-publiek) parkje. Dat parkje is langs drie zijden toegankelijk. De woonstraten aan de noordzijde hebben telkens één bomenrij.


46


7


INRICHTINGSVOORSTEL 7.1 DE ONTSLUITING

De ontsluiting gebeurt op verschillende locaties langs de Spelverstraat en de Tabaartstraat. Deze twee parallelle straten vormen de oostelijk en westelijke begrenzing van het plangebied. Naar deze hoofdstraten zelf zijn geen woningen gericht. De woningen richten zich naar de kortere dwarsverbindingen, elke woonstraat, voorzien van welk type woning dan ook, grenst met zijn voorkant aan een openbare ruimte. Op deze wijze doet er zich toch een (zijdelingse) beleving voor van de woningen richting Tabaartstraat en Spelverstraat. De ontworpen straten zijn voorzien van een duidelijk afgebakende rijweg voor mechanisch verkeer, voetpaden en een beperkte mogelijkheid voor bezoekersparkeren. De voetgangerszones zijn van straat tot straat met elkaar verbonden via een voetpad parallel aan de Tabaartstraat en de Spelverstraat. Dit voetpad is beschermd richting straat door een tussenliggende groenstrook met waterbuffering. De kruispunten zijn steeds voorrangszones voor voetgangers. In de ruitvormige openbare zone kan het verkeer rondom eenrichtingsverkeer zijn. Centraal is er tevens in noordzuid richting een voetpad van openbare zone naar openbare zone, dat dwars langsheen de stoepen en de openbare zones opnieuw verbonden wordt met de Tabaartstraat en de Spelverstraat.

7.2 HET GROEN

In de woonstraten aan de noordzijde (eengezinswoningen) kan een bomenrij aan de zuidzijde van de straat voorzien worden. Deze rij zal niet noodzakelijk in een regelmaat van afstanden geplaatst worden. In de ruitvormige ruimte kan rond de ruit een bomenrij voorzien worden om de beschutting van het gebied en de leefbaarheid ervan kracht bij te zetten. Het centrale plein zal bij voorkeur weinig of geen groen hebben, dit omwille van het stedelijk beeld en een flexibel gebruik. De groengebieden zullen een plek van rust zijn, openbaar toegankelijk met een sociale controle door de omwonenden. In de grasvlakken kunnen speelvelden en speeltoestellen aangebracht worden. Ook het open veld aan de urban villa kan omzoomd worden met een bomenrij. Mogelijk kan er een bouwspeelplaats in een bosje voorzien worden, waarbij in een raster van 2/2 meter bomen geplant worden als inspiratie voor het spel en voor het bouwen van hutten, boomhutten, enz… Het groen zal in elke straat of zone verschillend zijn om de identiteit en de verscheidenheid te versterken. De keuze zal zodanig zijn dat bloei, blad en herfstkleur als interessante ervaringselementen een toevoeging garanderen aan de omgeving. Vruchten en wortelopstoot moeten vermeden worden. 7.3 DE BEBOUWINGSSTRUCTUUR

De kavels zijn altijd gericht naar de oostwest gerichte wegen, niet naar de parallelle begrenzende wegen. Door de inplanting en door een verplichte tuinmuur zullen de panden, hetzij van de zijkant toch een uniform architectonisch beeld vormen naar de zijdelingse straten. Aan de noordzijde zijn de kavels het grootste. Het zijn vrij traditionele kavels met een voor- en achtertuin, en mogelijk een zijtuin. Tussenliggend enkele groepjes geschakelde en/of gestapelde woningen. Meer zuidelijk wordt de bebouwing denser, de kavels kleiner en gaat het bebouwingstype over naar groepswoningbouw.


47



Onderstaand worden enkel mogelijk woontypes omschreven. Ze zijn indicatief aangegeven, definitieve keuzes moeten nog gemaakt in functie van een afweging van dichtheden gebonden aan locaties en types, en in functie van de precieze begrenzing van de fasering van de ontwikkeling. Woontype 1. Dit woontype is het traditionele open bebouwingstype waarvan de percelen in hoofdzaak 16 m breed zijn, waarvan zijdelings 3 m vrij moet blijven en dat er een voortuin van 5m is. Naar verschijningsvorm zijn de woningen 2 bouwlagen en is de dakvorm vrij. In principe zijn de garages er niet ofwel inpandig en niet als afzonderlijk garages in de tuin. Woontype 2. Dit woontype is de traditionele halfopen bebouwing. De percelen zijn in hoofdzaak 11 m breed, een vrije ruimte van 3m aan een zijde en een voortuin van 3 m. Naar verschijningsvorm zijn de woningen 2 bouwlagen en is de dakvorm vrij. In principe zijn de garages er niet, ofwel inpandig, ofwel afzonderlijk in de tuin. Woontype 3. Dit is gesloten bebouwing met een perceelbreedte van 10 m. Naar verschijningsvorm zijn de woningen 2 bouwlagen en is de dakvorm vrij. In principe zijn de garages er niet ofwel inpandig. Mogelijk kunnen tuinen aan de achterzijde gezamenlijk ontsloten worden. Woontype 4. De urban-villa. Dit gebouw zal 4 bouwlagen hebben met een voetprint van maximum 400 m2. De dakvorm is plat. Het parkeren zal ondergronds moeten opgelost worden. Woontype 5. Dit is gesloten bebouwing met een perceelbreedte van 10 m. Naar verschijningsvorm zijn de woningen 3 bouwlagen en is de dakvorm vrij. In principe zijn de garages er niet ofwel inpandig. Gezien de beperkte diepte zullen de tuinen niet gezamenlijk ontsloten worden. Woontype 6. Dit is een gemengd type. Appartementen en woningen kunnen samen voorkomen in deze strook. Het verwerven van de grond gaat per modules van 8,1m (breedte van 3 parkeerplaatsen ondergronds). Men kan het aantal modules kopen naargelang het beoogde project. Vier bouwlagen zijn mogelijk. Drie bouwlagen zijn ook mogelijk. In de hoogte moet er verscheidenheid zijn. Liefst dat elk bouwproject van hoogte verschillend is. Het achterterrein kan volledig als ondergrondse garage of andere functie ingenomen worden. Platte daken. De bouwdiepte (maximum 18m ) kan verschillend zijn, doch zal door een inpasbaarheidstudie moeten aantonen dat het initiatief niet hinderlijk is voor de buren. Woontype 7. Deze zone is enkel voor appartementen en serviceflats bestemd. Het verwerven van de grond gaat per modules van 8,1m (breedte van 3 parkeerplaatsen ondergronds). Een gemiddelde van vier bouwlagen is mogelijk. In de hoogte moet er gegarandeerd verscheidenheid geboden worden. Een grotere verscheidenheid dan voor type 6. Liefst zal elk bouwproject in hoogte verschillen. Op twee plaatsen zal een bijzonder accent toegelaten worden. Dat kan betekenen dat er een bouwhoogte van 5 tot 6 bouwlagen (in een setback) mogelijk is. Het binnenterrein is een semi-openbaar park. Dat park zal toegankelijk zijn aan de drie hoeken. Platte daken. De bouwdiepte (max 15m ) kan niet verschillend zijn gezien de beide kanten voorkanten zijn. De plint zal aan de pleinzijde stedelijke functies dragen en visueel en fysiek in relatie staan met het parkje.


48


8


BIJLAGEN 8.1.

NOTA ARCHEOLOGIE


49




50




51


8.2.


GEÏNTEGREERDE MOBER WOONUITBREIDINGSGEBIED TABAART - BEDRIJVENZONE SPELVER TE BILZEN; LIBOST-GROEP; 17.12.2010.


52

v o o r o n t w e r p G e m R U P T a b a e r t _ M I L I E U S C R E E N I N G c l e u r e n m e r k e n

Recommend Documents