Blijdorp Activiteitenverslag
2014
BLIJDORP VZW DIENSTVERLENINGSCENTRUM
VOOR
PERSONEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING
Activiteitenverslag 2014
INHOUDSTAFEL INHOUDSTAFEL
3
1.
INLEIDING
4
2.
BLIJDORP ALGEMEEN
5
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13
2014, DE ZORG IN VOLLE EVOLUTIE HULDIGING DHR. HERMAN RUPUS EEN WOORDJE VAN DE VOORZITTER UIT DE RAAD VAN BESTUUR MISSIE, VISIE EN WAARDEN CIJFERMATERIAAL MULTIFUNCTIONEEL CENTRUM (MFC) FLEXIBEL AANBOD MEERDERJARIGEN (FAM) RECHTSTREEKS TOEGANKELIJKE HULP (RTH) KWALITEIT VORMING, TRAINING EN OPLEIDING (VTO) BLIJDORP ROEMENIE UIT DE OUDERVERENIGING
3.
NIEUWS PER VESTIGINGSPLAATS
3.1 3.2
JONGEREN VOLWASSENEN
5 6 7 9 10 11 17 19 22 23 28 30 31 32 33 36
pag. 3
1. INLEIDING Blijdorp is opgericht in 1970 en wil een net van voorzieningen uitbouwen zodat personen met een matig tot ernstig verstandelijke beperking steeds opgevangen kunnen worden in een aangepaste voorziening en dit indien nodig vanaf de geboorte tot het overlijden. De dienstverlening omvat een school voor buitengewoon kleuter-, lager en secundair onderwijs, een MFC – Multifunctioneel Centrum – (vroeger semi-internaat, internaat en kortopvang), een FAM – Flexibel Aanbod Meerderjarigen – (vroeger dagcentrum, tehuis niet-werkenden (bezigheid en nursing), dienst begeleid wonen, beschermd wonen / dienst inclusieve ondersteuning (DIO) en begeleid werken) en er werden samenwerkingsakkoorden gesloten met de bestaande diensten voor vroeg- en thuisbegeleiding uit de provincie Oost-Vlaanderen. Voor RTH – Rechtstreeks Toegankelijke Hulp – is er een samenwerkingsverband ontstaan binnen de regio Waas en Dender. Blijdorp wordt beheerd door vzw Blijdorp, dienstverleningscentrum voor personen met een verstandelijke handicap uit de streek van Dendermonde Blijdorpstraat 3 9255 BUGGENHOUT Tel: 052/ 39 99 90 Fax: 052/ 39 99 98 e-mail:
[email protected] www.blijdorp.be Blijdorp wordt erkend en gesubsidieerd door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap en het Departement Onderwijs.
Voor wat de realisatie van haar missie betreft kan ze verder beroep doen op de financiële medewerking van: BLIJDORP III met als aandeelhouders: Gemeente Opwijk Gemeente Berlare Gemeente Puurs Gemeente Buggenhout Gemeente Sint-Amands Gemeente Bornem Gemeente Waasmunster Stad Dendermonde Gemeente Wichelen Gemeente Hamme Gemeente Zele Gemeente Lebbeke Provincie Oost-Vlaanderen Gemeente Londerzeel Gemeente Merchtem
Giften van organisaties, verenigingen, gemeenten en personen.
pag. 4
2. BLIJDORP ALGEMEEN 2.1
2014, de zorg in volle evolutie Door Geert Beullens Algemeen directeur
In de loop van 2014 maakte Dhr. Herman Rupus de keuze om de fakkel van het voorzitterschap over te dragen. Als medestichter, beheerder, schatbewaarder en voorzitter sinds 2002 was hij van onschatbare waarde. Blijdorp is mede dankzij hem uitgegroeid tot een bloeiende voorziening die ondersteuning biedt aan heel veel personen met een verstandelijke handicap in onze regio. Tijdens de nieuwjaarsreceptie werd hij dan ook uitvoerig in de bloemetjes gezet. Hierover lees je verder meer. We willen hem hierbij nogmaals uitdrukkelijk bedanken. Dit betekent dan uiteraard dat we een nieuwe voorzitter aan u mogen voorstellen. Dhr. Carl Malbrain, zoon van de stichter Dr. Hubert Malbrain, heeft met grote overtuiging het voorzitterschap aanvaard. Hij vindt het een eer om het werk van zijn vader verder te mogen zetten. Zijn expertise die hij al vele jaren opgebouwd heeft als ingenieur en manager zal volop ingezet kunnen worden in het zorglandschap dat momenteel wordt uitgetekend. We wensen hem veel succes bij deze mooie uitdaging. Niet alleen binnen Blijdorp, maar vooral ook buiten Blijdorp beweegt er veel… De ontwikkelingen volgen elkaar in een hels tempo op. Blijdorp heeft zich gereorganiseerd als multifunctioneel centrum (MFC) en als flexibel aanbod meerderjarigen (FAM). De klassieke zorgvormen semi-internaat, internaat, dagcentrum, tehuis niet-werkenden, nursing, begeleid wonen, beschermd wonen, dienst inclusieve ondersteuning verdwijnen. En met deze zorgvormen verdwijnen ook de tussenschotten. Mobiel/ambulante begeleiding, dagondersteuning en verblijf/woonondersteuning zijn de functies waaruit kinderen en volwassenen, samen met hun ouders of vertegenwoordigers, kunnen kiezen. In Blijdorp werkten we dit flexibiliteitsidee maximaal uit met verschillende modules. De rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH) wordt ook meer zichtbaar in de organisatie. Hoewel deze kortdurende zorg ook gebonden blijft aan een erkenningsaantal voor Blijdorp, hebben we in de regio Dendermonde een redelijk aanbod verworven. Personen met een handicap die slechts een klein stukje nodig hebben van ons verblijf, dagondersteuning of mobiel – ambulante begeleiding, vinden hun weg naar Blijdorp. De zorgvernieuwing heeft voor ons nog heel wat nieuwe ontwikkelingen in petto. De persoonsvolgende financiering (PVF), het creatief ondernemen, de samenwerkingsverbanden die we kunnen zoeken, de infrastructurele initiatieven, … Dingen die nog concreet moeten worden, zowel naar wetgeving als naar uitwerking in Blijdorp. Blijdorp plant hierover een strategische denkoefening in 2015. Hierover vindt u ongetwijfeld meer in het volgende activiteitenverslag.
pag. 5
2.2
Huldiging Dhr. Herman Rupus Door Carl M. Malbrain Voorzitter Blijdorp vzw
Tijdens de nieuwjaarsreceptie op 30 januari 2015 werd Dhr. Herman Rupus gehuldigd voor zijn jarenlange inzet. Hierna leest u de toespraak van de nieuwe voorzitter, als hulde aan zijn voorganger. “Beste collega’s bestuurders, beste medewerkers, beste Herman, Het is mij een waar genoegen vandaag, na een ongelofelijke staat van dienst bij Blijdorp van maar liefst 45 jaar, Herman Rupus even in de bloemetjes te zetten. Het eerste contact tussen Herman en wijlen mijn vader dateert als ik mij niet vergis van 1969. Herman was toen 25 jaar, nog niet zo lang afgestudeerd. Het was Marc Vereecken die Herman voor het eerst aansprak over de vzw. In die periode, einde van de jaren 60, was de traditionele industrie bijna compleet verdwenen in Dendermonde. [Ik herinner me zelf als kind nog levendig de verlaten fabrieken van Vertonghen-Goens achter de Noordlaan]. Om de sociale en economische ontwikkeling van de regio terug nieuw leven in te blazen werd in 1970 de Intercommunale DDS (Dender, Durme & Schelde) opgericht, waarvan Herman de directeur werd. Toen dan de vraag kwam om een vereniging te stichten die zich zou bekommeren over het lot van de andersvaliden paste dat perfect in de visie die Herman had over zijn opdracht en die van de DDS. Herman zou dan ook jarenlang met veel enthousiasme en dienstvaardigheid zijn steentje bijdragen. Hij werkte mee aan het schrijven van de statuten en werd als stichtend lid van Blijdorp gelast (en soms belast) met het “bijhouden van de kas” zoals hij dat zelf pleegt te zeggen. Hij zou tot 2002 penningmeester zijn van onze vereniging, wat zeker geen gemakkelijke opdracht was de eerste levensjaren van Blijdorp. Herman was actief in het Bouwcomité en was steeds op zoek naar gebouwen en naar gronden. Herman was ook de architect van Blijdorp III, die ons als intercommunale financieel ondersteunde bij onze groei met renteloze leningen. Herman was ook steeds bereid om mee te stappen in de onderhandelingen met politiekers en overheden. Sinds het overlijden van mijn vader, ken ik Herman als voorzitter van de Raad van Bestuur. Hij bracht orde, rust en structuur in de organisatie. We kennen Herman als positief-kritisch tegenover nieuwe uitgaven en investeringen, met aandacht voor detail en in de specifieke werking van Blijdorp. Herman was ook enorm begaan met het personeel en onze gasten. Geregeld kwam hij langs en liep hij door de gangen om een praatje te slaan met de mensen. Steeds bekommerd ook was hij over de voormalige leden van de Raad van Bestuur en de echtgenotes van onze overleden stichters. Herman is een trouwe aanwezige op nieuwjaarsrecepties en andere feestelijkheden. Hij was en is nog steeds zeer betrokken bij Blijdorp Roemenië en net terug van een reis naar Roemenië, samen met Kamiel Janssens en Geert Beullens, over de uitbreiding aldaar. Herman, sta me toe u ongelofelijk te bedanken in naam van de collega’s van de Raad van Bestuur, directie, personeel, ouders voor uw jarenlange, 45 jaar lange, onbaatzuchtige inzet voor onze regio en voor Blijdorp in het bijzonder. Herman, je mag fier zijn als je terugblikt op al die jaren en wat er is verwezenlijkt. Blijdorp begeleidt meer dan 450 personen met een verstandelijke beperking, waaronder 170 jongeren en intussen al heel wat meer volwassenen, nl. meer dan 280. Blijdorp verschaft directe tewerkstelling aan meer dan 350 personen en is vandaag financieel gezond. Herman, het zal voor mij een hele uitdaging worden in uw voetsporen te treden. Er staan ons belangrijke uitdagingen te wachten met de Zorgvernieuwing en het Perspectiefplan 2020. Maar de funderingen en de structuren (die mede door jou zijn gelegd) zijn soliede. Herman, je kan op beide oren slapen. Blijdorp is in goede handen. Ook in de toekomst staan het welzijn en het geluk van onze gasten centraal. Geniet vooral de komende jaren met Joke van de kleinkinderen en van uw passies: reizen, golf, het wandelen met de hond. Herman, nogmaals in ons aller naam onze welgemeende dank! Dank ook om nog actief te blijven als lid van de Algemene Vergadering van Blijdorp en Blijdorp Roemenië en als lid van de Toezichtsraad. Ik ben dan ook heel vereerd Herman Rupus deze “lifetime achievement award” te mogen overhandigen.”
pag. 6
2.3
Een woordje van de voorzitter Door Carl M. Malbrain Voorzitter Blijdorp vzw
De voorzitter blikte tijdens de nieuwsjaarsreceptie terug op het voorbije jaar en keek ook vooruit naar wat de toekomst brengt voor Blijdorp. “Beste collega’s bestuurders, beste medewerkers, Ik heb begrepen dat het de gewoonte is dat de Voorzitter tijdens de nieuwjaarsreceptie even terugblikt op het voorbije jaar en ook naar de toekomst kijkt. Er staan ons belangrijke uitdagingen te wachten met de Zorgvernieuwing en het Perspectiefplan 2020. Blijdorp heeft in 2014 zeker niet stilgezeten. Begin vorig jaar, in januari dacht ik, hebben wij op een zaterdag in Mechelen een planningsdag gehouden met bestuurders en directieleden van Blijdorp. Een belangrijke opportuniteit, hoewel nog beperkt qua middelen, lijkt ons RTH (Rechtstreeks Toegankelijke Hulp). Blijdorp doet de coördinatie voor de regio Dendermonde. Wij hebben daarbij ingezet op ambulante en mobiele ondersteuning vanuit Habitar, dagondersteuning bij volwassenen en vakantieondersteuning bij jongeren. De effectieve werking van het MFC (Multifunctioneel Centrum) bij jongeren werd opgestart in 2014 met een meer gevarieerd en gedifferentieerd aanbod per kind. Nieuw o.m. de mobiele begeleiding in de thuissituatie. In 2014 werd ook het FAM (Flexibel Aanbod Meerderjarigen) voorbereid, met net zoals bij het MFC voor jongeren, meer variatie en differentiatie in het aanbod en mobiele thuisbegeleiding. Effectieve start was op 1 januari. De opstart van MFC en FAM gaan ook gepaard met een omschakeling van de administratieve opvolging. Wij werken nu met punten in plaats van met kaders en kunnen daardoor ook meer flexibel zijn in ons personeelsbeleid. Er gaat ook meer aandacht naar de competenties van de medewerkers. De missie en visie van Blijdorp werden wat opgefrist, de objectieven duidelijker geformuleerd en de link gelegd tussen de visie, objectieven en de concrete verbeteringsacties in de jaarplanning. Het aankoopbeleid werd op punt gesteld, de wet overheidsopdrachten zorgt wel voor extra administratief werk en de rol van de preventieadviseur werd aangevuld. Tot zover 2014. Wat mogen wij verder nog verwachten in de toekomst van de Zorgvernieuwing en het Perspectiefplan 2020? Geert en ikzelf hadden in oktober vorig jaar een onderhoud met Frank Cuyt en Diane Serneels van het Vlaams Welzijnsverbond. Eind vorig jaar hebben wij ook met een aantal bestuurders, waaronder Ann De Landtsheer en Kamiel Janssens, een studiedag van onze sectorfederatie bijgewoond in Leuven. Het is duidelijk dat wij ons moeten voorbereiden op de Persoonsvolgende Financiering (PVF), die er al in 2016 komt. Zorggarantie voor iedereen tegen 2020 is nog steeds de doelstelling voor de Vlaamse regering. Wij gaan naar een liberalisering van onze sector, waar onze gasten, jongeren en volwassenen veel meer keuzemogelijkheden gaan hebben, veeleisender gaan worden en instellingen zoals de onze meer klantgericht gaan moeten denken en handelen. Het lijkt mij dat de overheid enkel nog de bijzondere zorgen gaat financieren, maar niet meer de woon- en leefkosten. Deze zullen betaald worden via (verhoogd) kindergeld, vervangingsinkomen of met eigen middelen. De overheid zal er ook op toezien dat de financiële middelen nog efficiënter en doeltreffender worden aangewend.
pag. 7
Ik verwacht meer samenwerkingsverbanden en schaalvergroting in onze sector. Kleinere centra zullen het moeilijk hebben om autonoom te overleven. Ik zie meer en meer initiatieven naar aankoopgroeperingen en aankoopcentrales. Binnen onze sector of de ruimere zorgsector, of binnen onze regio, gaande van gas & elektriciteit, telecom, bureaumateriaal, pampers, etc… De vraag voor mij is: Waarin willen wij uniek zijn en ons onderscheiden van soortgelijke instellingen? Wat is onze USP (Unique Selling Proposition)? Gaan wij naar specialisatie of generalisatie? Horizontale of verticale integratie? Kwaliteit of laagste kost? Sommige van onze collega’s focussen op jongeren, maar dan ook alle aspecten van zorg en zoeken aansluiting bij bijzondere jeugdzorg. Andere focussen op volwassenen en zoeken naar een synergie met rust- en bejaardentehuizen. Nog weer andere organisaties focussen op de woon- en leefomgeving, bouwen met eigen middelen nieuwe infrastructuren, werken met sociale huisvestingsmaatschappijen samen. Sommigen gaan zover gepersonaliseerde maaltijden aan te bieden, kapperszaken, brasserieën en voedingssalons aan te trekken op hun site. Het woord dat ik ook vaak heb gehoord is “inclusie”, integratie in de samenleving. De coöperatieve vennootschap Inclusi Invest bouwt samen met PMV aangepaste en betaalbare woningen voor personen met een handicap. Er zullen ook meer ouderinitiatieven komen. Wat betekent dat nu allemaal voor Blijdorp? Daarover zou ik graag in 2015 een strategische denkoefening houden samen met directie en raad van bestuur om te kijken waar wij naar toe willen gaan de komende tien jaar, de periode 2016 – 2025. Ik wil dan ook niet vooruitlopen op de conclusies, maar als ik kijk naar onze missie & visie dan staat voor mij de kwaliteit van de zorg centraal en het geluk van onze gasten. En dit willen wij levenslang doen, van kindsaf aan, naar volwassenheid, hoogbejaardheid en tot het levenseinde toe. De kinderwerking blijft voor mij het hart en de drijvende kracht van Blijdorp en misschien moeten wij zelfs nog vroeger daaraan beginnen. Ik was recent enorm gecharmeerd door een privé initiatief, Villa Clementina, een geïntegreerd en inclusief kinderdagverblijf in Zemst. We gaan ongetwijfeld boeiende tijden tegemoet. Ik dank jullie voor jullie toewijding en inzet en kijk er naar uit de komende jaren als Voorzitter te mogen meewerken aan de toekomst van Blijdorp, samen met de collega’s bestuurders, de directie en samen met jullie allen. “ Carl M. Malbrain, Voorzitter Blijdorp vzw Buggenhout, 30 januari 2015
pag. 8
2.4
Uit de Raad van Bestuur Door Carl Malbrain Voorzitter
In de loop van 2014 werden volgende items behandeld door de Raad van Bestuur: 1. Denkdag rond Perspectiefplan 2020 Op 18 januari ging een denkdag door rond het Perspectiefplan 2020. De zorgvernieuwing brengt opportuniteiten en risico’s mee voor voorzieningen. De komende periode zal nog verder studiewerk nodig zijn om de koers van Blijdorp in het nieuwe zorglandschap te bepalen. 2. Missie Visie Objectieven De Missie, visie en bijhorende objectieven werden vernieuwd en liggen mee aan de basis voor de beleidsplanning voor de komende jaren. 3. Toelichting MFC (Multifunctioneel Centrum) Op de vergadering van 25 maart 2014 stelde Mevr. Katleen Van Hoey de inhoudelijke invulling voor die Blijdorp wil realiseren als MFC vanaf 1/9/2014. Op papier en in de administratieve verwerking zijn we reeds MFC sinds 1 januari 2014. Bij deze opdracht werd rekening gehouden met de verwachtingen vanuit de integrale jeugdhulp alsook met de regelgeving specifiek vanuit het VAPH rond MFC’s. 4. Toelichting bij de opstart FAM (Flexibel Aanbod Meerderjarigen) Op de vergadering van 23 september 2014 gaf Mevr. Blommaerts toelichting bij de manier waarop FAM in de praktijk zal worden vertaald binnen de context van Blijdorp. Alles werd voorbereid om te kunnen starten op 1 januari 2015 in de praktijk. Op papier en in de administratieve verwerking zijn we reeds FAM sinds 1 januari 2014. Er worden infomomenten ingelegd voor medewerkers en ouders. Aangezien we pilootvoorziening zijn voor FAM (samen met 36 andere voorzieningen) is de regelgeving nog niet altijd duidelijk en niet definitief. Alles wordt op de voet gevolgd en waar nodig bijgestuurd. 5. Blijdorp Roemenië a.
b. c.
6. a. b. 7.
De Roemeense overheid heeft officieel goedkeuring gegeven aan de uitbreiding van Blijdorp Roemenië: i. DC Jongeren: van 30 naar 50 plaatsen ii. DC Volwassenen van 20 naar 30 plaatsen iii. Ambulante begeleidingen: van 20 naar 43 begeleidingen Vanuit de Raad van Bestuur werd gevraagd om een studie te maken voor een verbouwing van een tweede deel van de zolder in Suceava, in functie van een uitbreiding van het centrum. Voor de financiering beschikken we alvast over een aanzienlijke gift en ook de Rotary zou bereid zijn een deel van de kostprijs te dragen. Op 24 mei 2014 ging de Romanian Day door in Blijdorp Buggenhout. 30 medewerkers van Blijdorp Roemenië stelden hun werking voor en lieten ons kennis maken met traditionele dans, muziek, drank en eten uit Roemenië. Er waren gespreid over de dag een 500-tal bezoekers. Voorbereiden Algemene Vergadering De algemene vergadering vond plaats op dinsdag 24 juni 2014. Deze werd gekoppeld aan de Algemene Vergadering van Blijdorp III net zoals vorige jaren. Ook de leden van de oudervereniging worden uitgenodigd. Jaarrekening 2013 en begroting 2015 werden goedgekeurd. Ook de bijhorende 10-jarenbegroting werd bestudeerd. Aanduiden van nieuwe voorzitter
Herman Rupus wenst zijn mandaat als voorzitter te beëindigen en geeft tevens ook zijn ontslag als lid van de Raad van Bestuur vanaf de volgende Algemene Vergadering op 24/6/2014. Na 45 jaar inzet voor Blijdorp als medestichter, als secretaris, schatbewaarder en voorzitter sinds het overlijden van Dr. Malbrain, wil hij nu de fakkel doorgeven aan een jongere generatie. De vergadering dankt de voorzitter voor zijn jarenlange inzet en gedrevenheid. Samen met de andere stichters mag hij terecht zeer fier zijn op wat gerealiseerd is. Zijn expertise en gedrevenheid zal zeker gemist worden. De Raad van Bestuur gaat over tot de benoeming van volgende personen vanaf 25/6/2014: i. Voorzitter: Dhr. Carl Malbrain ii. Ondervoorzitter: Dr. Christine Van Mol iii. Secretaris: Dhr. Jan Rupus iv. Schatbewaarder: mevr. Ann De Landtsheer (ongewijzigd) Dhr. Carl Malbrain is al vele jaren lid van de Raad van Bestuur en met zijn ervaring in het bedrijfsleven en als zakenman, kan hij de rol als voorzitter waardevol invullen. Voor de inhoudelijke werking en het medisch pedagogische luik zal hij worden bijgestaan door Dr. Christine Van Mol. 8. Weerkerende agendapunten en Lopende dossiers en projecten: Benoemingen Departement Onderwijs, tevredenheidsonderzoek bij ouders en voogden, Jaaractieplan Preventie en Veiligheid op het werk, Financiële toestand, Opvolging tegoeden ouders/voogden, dossiers binnen de overheidsopdrachten en studie van de mogelijkheden tot samenaankoop.
pag. 9
2.5
Missie, Visie en Waarden
Missie Blijdorp wil een net van voorzieningen uitbouwen voor kinderen, jongeren en volwassenen met een verstandelijke en eventueel bijkomende sensorische, motorische of emotionele beperking in de regio Dendermonde. We willen hun hele leven optimaal beantwoorden aan hun individuele zorgvraag. Visie Onze visie ten opzichte van onze doelgroep: We stellen de kwaliteit van leven en het geluk van de gebruiker centraal Om dit te bereiken, streven we de volgende visie-elementen na: Ouders / familie / vertegenwoordigers zijn gelijkwaardige partners in de zorg Professioneel geëngageerde medewerkers zijn essentieel We zijn een dynamische, pluralistische organisatie die kwaliteitsgericht en vraaggestuurd werkt We profileren Blijdorp binnen een zorglandschap met diverse partners We werken actief en proactief in relatie tot de overheid Waarden Om de kwaliteit van leven van personen met een beperking zoveel als mogelijk na te streven, staan volgende WAARDEN centraal in ons dagelijks denken en handelen: Respect Rechtvaardigheid Gelijkwaardigheid Aanvaarding Objectieven Omwille van de kwaliteit van leven van de gebruikers, is het onze plicht in te staan voor een goede vraagverduidelijking. Binnen de mogelijkheden van het wettelijke en organiseerbare willen we het aanbod van Blijdorp afstemmen op de noden van onze gebruikers. Daarnaast behoeft elke gebruiker een specifieke omgang. De medewerkers dienen in functie hiervan te zorgen voor een gepaste afstemming. Omdat we ouders, familie en vertegenwoordigers beschouwen als gelijkwaardige partners in de zorg, is het essentieel om de kracht van het netwerk te stimuleren en hen te ondersteunen. We zetten met hen een dialoog op en betrekken hen uitnodigend bij de werking. We doen dit alles met professioneel geëngageerde medewerkers. Blijdorp hanteert hiervoor een samenhangend en transparant medewerkersbeleid. Het stimuleert de persoonlijke ontwikkeling van elke medewerker wat zal bijdragen tot tevreden medewerkers. Blijdorp is als voorziening dynamisch, pluralistisch en werkt kwaliteitsgericht en vraaggestuurd. Hiertoe optimaliseert ze haar processen, hanteert ze doelmatige en doeltreffende structuren en zet ze haar middelen doeltreffend en doelmatig in. Om zich als organisatie te profileren binnen het zorglandschap bouwt Blijdorp samenwerkingsverbanden uit en werkt ze actief samen met partners in de zorg. Blijdorp werkt actief en proactief in relatie tot de overheid. Binnen de maatschappelijke tendensen werkt ze creatief en innovatief aan haar opdracht en treedt ze in dialoog met de overheid om invloed uit te oefenen op beleidsontwikkeling.
pag. 10
2.6
Cijfermateriaal Door Liesbet Jacobs Administratief coördinator
Blijdorp wil graag een brede dienstverlening aanbieden aan onze doelgroep, voor kinderen, jongeren, volwassenen en ouder wordenden, afgestemd op hun specifieke zorgvraag. Om dit te realiseren werd de organisatie inhoudelijk in twee vestigingen onderverdeeld: de vestiging jongeren en de vestiging volwassenen. De vestiging jongeren situeert zich op de locatie Buggenhout. Ze staat voor een geïntegreerde dienstverlening via Departement Onderwijs (Buitengewoon Basis Onderwijs (BuBaO) en Secundair Onderwijs (BuSO)) en Departement Welzijn (Multifunctioneel Centrum (MFC) bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap). Alle kinderen lopen school in BuBaO of BuSO. De meeste van hen krijgen ook ondersteuning vanuit het MFC, afhankelijk van de zorgvraag. Binnen MFC doen we een aanbod van verschillende pakketten waarvan mensen er één of een combinatie nemen. Aangezien de school een groter aantal kinderen kan opvangen dan het MFC, worden er ook kinderen begeleid in de school zonder bijkomende ondersteuning vanuit het MFC. Het is onze doelstelling om alle kinderen de zorg te bieden, afgestemd op hun specifieke vraag. Er is ook een beperkt aanbod van RTH (Rechtstreeks Toegankelijke Hulp). In 2014 hebben 7 kinderen van de school, die nog geen ondersteuning van MFC kregen, hier gebruik van gemaakt. Deze verschillende mogelijkheden en het aantal personen dat hiervan op 31/12/2014 gebruik maakte, worden weergegeven in het bovenstaand overzicht. Uit de leeftijdscurve blijkt dat de doorstroom naar de volwassenenwerking heel belangrijk is. Als de jongeren tot de leeftijd van 25 jaar kunnen blijven in het MFC, zorgt dit ervoor dat minder jongere kinderen de mogelijkheid krijgen om in te stromen in het MFC.
De zorgzwaarte van de kinderen en jongeren opgenomen in MFC brengen we in beeld via de doelgroep die vermeld wordt op het PEC-ticket (Provinciale Evaluatie Commissie van het VAPH) of ISV (indicatiestellingsverslag).
pag. 11
De vestiging volwassenen situeert zich op verschillende locaties: Sint-Rochusstraat en Baleunisstraat te Dendermonde en Buggenhout. De dienstverlening wordt aangeboden vanuit de verschillende mogelijkheden van FAM (Flexibel Aanbod Meerderjarigen): Intensieve woonondersteuning (vroeger tehuis niet-werkenden en beschermd wonen), Dagondersteuning (vroeger dagcentrum) en Midden Frequente Woonondersteuning (vroeger begeleid wonen). In de Midden Frequente Woonondersteuning worden nog 29 personen, nl. 6 partners en 23 kinderen van gesubsidieerde cliënten, bijkomend minimaal ondersteund. Zij worden in het overzicht verder niet meegerekend. Sinds 2013 beschikken we ook over een beperkt aanbod RTH (Rechtstreeks Toegankelijke Hulp). Gebruikers die nog geen enkele vorm van VAPH-zorg krijgen, kunnen hiervan gebruik maken. Sinds maart 2014 wordt RTH aangeboden in Blijdorp in een samenwerkingsverband binnen de Regio Waas en Dender. Deze verschillende mogelijkheden en het aantal personen dat hiervan op 31/12/2014 gebruik maakten, worden weergegeven in onderstaand overzicht. RTH
17 FAM – Intensieve Woonondersteuning
105
23 Inclusief
FAM 91 Dagondersteuning
Residentieel
90
FAM – Midden Frequente Woonondersteuning
56
Totaal: 291 Volwassenen
Hiernaast vind je de leeftijdscurve van onze gebruikers binnen FAM.
Om de zorgzwaarte in beeld te brengen, maken we gebruik van de P,B,N-waarden die in de toekomst bij de persoonsvolgende financiering gehanteerd zullen worden om het persoonsvolgend budget te bepalen. Met P,B,N-waarden wordt bedoeld: -
-
-
Permanentie overdag (P): betreft de mate waarin overdag personeel oproepbaar is, fysiek aanwezig is of toezicht biedt. Gaande van P0 (de gebruiker heeft geen enkele vorm van permanentie nodig) tot P7 (de gebruiker heeft omwille van extreme gedragsproblemen nood aan voortdurend toezicht binnen een beveiligde infrastructuur / omkadering / een gespecialiseerde setting). Begeleidingsintensiteit (B): betreft de mate waarin het beschikbare of aanwezige personeel feitelijk ondersteuning biedt. Gaande van B0 (er is geen nood aan begeleiding) tot B6 (er wordt dagelijks zeer intensieve ondersteuning geboden in functie van uitzonderlijke ondersteuningsbehoeften. Zonder deze ondersteuning is er sprake van levensgevaar). Nachtpermanentie / ondersteuning (N): betreft de mate waarin ’s nachts personeel beschikbaar / aanwezig is om ondersteuning te bieden. Gaande van N0 (gedurende de nacht wordt geen ondersteuning geboden) tot N4 (tijdens de nacht is iemand fysiek aanwezig en wordt meermaals per nacht intensieve ondersteuning geboden in functie van het gedrag van de gebruiker of noodzakelijke verzorging of verpleging).
pag. 12
Alle gebruikers FAM werden ingeschaald volgens bovenstaande definities en volgens het aanbod dat ze nu in Blijdorp krijgen. Dus vb. iemand die geen woonondersteuning krijgt in Blijdorp, kreeg de N0-waarde, ongeacht zijn toekomstige vraag of nood op dit gebied. De B- en P-waarden worden gecombineerd, waardoor verschillende categorieën ontstaan. De N-waarden werden apart weergegeven.
Verdeling gebruikers FAM volgens B‐, P‐waarden
B 1 / P 1 B 1 / P 2 B 2 / P 1 B 2 / P 2 B 2 / P 4 B 3 / P 2 B 3 / P 4 B 3 / P 5 B 4 / P 4 B 4 / P 5 B 4 / P 6 B 5 / P 4 B 5 / P 5 B 5 / P 6 B 5 / P 7 B 6 / P 5 B 6 / P 6 B 6 / P 7
95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
De verschuivingen die zich in de loop van 2014 voordeden, worden weergegeven in onderstaande figuur.
Op 31/12/2014 werden in Blijdorp 464 personen met een verstandelijke beperking begeleid.
pag. 13
In onderstaande tabel wordt een volledig overzicht gegeven van de cijfers voor 2014, alsook ter vergelijking, het aantal personen dat Blijdorp ondersteunde de voorbije 5 jaar. Toestand op 31/12/2014 JONGERENWERKING Departement Onderwijs aantal leerlingen met ondersteuning MFC 7 41 87 135
School
Buitengewoon Kleuter Onderwijs Buitengewoon Lager Onderwijs Buitengewoon Secundair Onderwijs Totaal
aantal leerlingen zonder ondersteuning MFC 14 18 6 38
Totaal 21 59 93 173
MFC (Multifunctioneel Centrum - departement Welzijn) BuBaO Regulier Convenant -21 jarigen -21 jarigen Verblijf Verblijf langdurend Verblijf laag frequent Verblijf kortdurend Dagopvang / Dagbesteding Schoolaanvullende dagopvang Woensdagnamiddag-opvang Voor- en na-opvang Dagopvang in weekends / vakanties Mobiele / Ambulante begeleiding Mobiele / Ambulante begeleiding
BuSO Regulier Convenant -21 jarigen +21 jarigen -21 jarigen +21 jarigen
Totaal
3 1 27
1 0 0
16 1 25
10 1 5
1 0 0
0 0 0
31 3 57
44 29 24 46
1 1 1 1
68 40 24 63
17 15 7 18
1 1 1 1
0 0 0 0
131 86 57 129
9
0
6
1
0
0
16
Ter vergelijking Aantal personen opgenomen in … Buitengewoon Kleuter Onderwijs Buitengewoon Lager Onderwijs Buitengewoon Secundair Onderwijs Waarvan zonder ondersteuning (semi-) internaat
2013 2012 2011 2010 2009 22 17 16 16 22 58 59 61 64 60 90 85 86 86 85 40 30 30 34 34
Semi-internaat Internaat Waarvan deeltijds semi-internaat en internaat
101 34 5
103 34 6
103 33 7
105 34 7
107 34 8
Totaal aantal jongeren die begeleid werden
170
161
163
166
167
Toestand op 31/12/2014 VOLWASSENENWERKING FAM (Flexibel aanbod Meerderjarigen - departement Welzijn) Regulier
Convenant
PAB
Intensieve Woonondersteuning - residentieel
102
3
0
Intensieve Woonondersteuning - inclusief
23
0
0
Dagondersteuning
86
3
1
Middenfrequente woonondersteuning
55
1
0
Ter vergelijking Aantal personen opgenomen in … Dagcentrum (DC) Tehuis niet-werkenden (TNW) Waarvan deeltijds in DC en TNW
2013 2012 2011 2010 2009 103 104 99 94 92 104 101 103 102 99 9 10 10 10 7
Begeleid wonen Beschermd wonen
66 24
Totaal aantal volwassenen die begeleid werden 288
60 18
59 18
54 17
46 17
273
269
257
247
RTH (Rechtstreeks Toegankelijke Hulp)
Vanuit de jongerenwerking Vanuit de volwassenenwerking
aantal personen 7 17
aantal begeleidingen 0 141
aantal dagen verblijf aantal dagan dagopvang 2 55,00 0 101,50
pag. 14
De hiervoor beschreven werking van Blijdorp is ook terug te vinden in het organogram. De verantwoordelijken (teamhoofden en directie onderwijs) bouwen samen met alle teamleden (begeleiders, leerkrachten, therapeuten en inhoudelijk ondersteunende diensten) de werking met de gebruikers uit. De teamleden vormen de essentiële basis voor de totale werking. De linker cirkel stelt de vestiging minderjarigen voor. Het donkere is specifiek voor het Departement Onderwijs. De rechter cirkel stelt de vestiging meerderjarigen voor. RTH wordt aangeboden op alle onderdelen. Deze werking wordt mee uitgebouwd dankzij de ondersteuning van de logistieke en administratieve diensten. Dit wordt waar mogelijk centraal georganiseerd: Centrale Administratie, Technische Dienst, Magazijn en Centrale Keuken. Daarnaast is er verdere ondersteuning per vestiging vanuit recepties, secretariaat onderwijs, zakgeldadministratie en poetsdienst. Samen met de coördinator (verantwoordelijke van de vestiging) vormen de teamhoofden, directie onderwijs en de stafmedewerkers zorg (de ortho(ped)agogen, de maatschappelijk assistenten en de coördinerende artsen) de stuurgroep per vestiging. Deze staat in voor de organisatie van de inhoudelijke werking, het toezien op de kwaliteit van de dienst, de personeelsverdeling binnen de vestiging, het streven naar een positief arbeidsklimaat en de infrastructuur. Er is ook een teamhoofd logistiek en een teamhoofd voor de technische dienst die hun teamleden aansturen binnen de weg die Blijdorp uitstippelt. De algemeen directeur vormt samen met de coördinatoren, de administratief coördinator en de stafmedewerkers organisatie (stafmedewerker kwaliteitsmanagement en stafmedewerker HRM) de stuurgroep algemeen. Zij bepalen de visie rond de inhoudelijke werking, het personeelsbeleid, het opnamebeleid, het financieel beleid en de meerjarenplanning. De stuurgroep algemeen heeft de taak om alles wat in de Raad van Bestuur werd afgesproken over te brengen naar de organisatie via de stuurgroepen.
pag. 15
In de cijfergegevens wordt weergegeven hoeveel personen (koppen en VTE) bovenstaande functies waarmaken. (Enkel de titularissen worden weergegeven. Vervangers in vervangingscontracten en medewerkers in tijdelijke contracten worden niet meegerekend). MFC en FAM - departement Welzijn Overkoepelend
Overzicht Personeelsbezetting
Algemeen Directeur Stafmedewerkers Organisatie Stafmedewerker Kwaliteitsmanagement Stafmedewerker HRM Administratief Coördinator Centrale Administratief Ondersteunende Diensten Centrale Administratie
aantal personen 1
aantal VTE 1
1 2 1
1 1 1
13
11,1
2
2
4 13 1 2 40
3,25 9,475 0,8 1,5 32,13
Logistieke Teamhoofden Centrale Logistiek Ondersteunende Diensten Centrale Keuken Technische Dienst Assistent-teamhoofd Technische Dienst Magazijnier en hulpmagazijnier Totaal
Jongerenwerking Coördinator Teamhoofd Stafmedewerkers Zorg
Volwassenwerking
aantal personen 1 2
aantal VTE 1 2
aantal personen 1 5
aantal VTE 1 5
3 3 1 3
2,05 1,88 0,25 0,48
4 3 1 1
2,88 2,75 0,17 0,21
4 15 19 2
3,00 9,45 14,30 1,50
10 31 64
8,13 21,25 47,98
12
10,53
Orthopedagogen Sociale Dienst Coördinerend Arts Andere artsen Begeleiding Groepsverantwoordelijke en assistent-teamhoofd Dagopvang / Dagondersteuning Verblijf / Woonondersteuning Mobiele begeleiding / Contextbegeleiding Individuele begeleiding (woondienst) Paramedici Verpleegkundigen Ergo Logo Kine Administratief Ondersteunende Diensten per vestiging Receptie / Onthaal / Zakgeldadministratie Logistiek Ondersteunende Diensten per vestiging Medewerkers Poetsdienst Busbegeleiding Totaal
3 3 4 5
1,88 2,75 3,30 3,20
4 0 0 4
2,68 0 0 2,75
1
0,50
5
3,25
13 7 89
7,50 4,10 59,13 aantal personen 292
14 4 163 aantal VTE 211,30
9,38 2,13 120,05
AlgemeenTotaal
Departement Onderwijs Directie Stafmedewerkers Zorg Orthopedagogen Leerkrachten
BuBaO aantal personen aantal VTE 1 1,0000
Paramedici Kinderverzorgster Ergo Logo Kine Administratief Ondersteunend
Totaal
BuSO aantal personen aantal VTE 1 1,0000
2
1,0000
2
1,0000
20
15,9310
29
25,4540
2 3 4 3
1,5000 2,3430 2,5990 2,3430
4
1,9680
1
1,0000
2
1,2770
2
2,0000
37
27,993
39
32,422
Ter vergelijking (Welzijn en Onderwijs samen): Aantal personeelsleden in heel Blijdorp op 31/12/… 2013 2012 2011 2010 2009 aantal personen 353 336 341 338 331
pag. 16
2.7
Multifunctioneel Centrum (MFC) Door Katleen Van Hoey Coördinator Jongeren
VISIE /UITGANGSPUNTEN: Sinds enkele jaren liepen een aantal pilootprojecten Multifunctioneel Centrum (MFC) in Vlaanderen. Zij bouwden hun huidige dienstverlening om naar een vernieuwd aanbod MFC. Deze pilootprojecten werden uitgebreid zodat elke voorziening voor minderjarigen ten laatste op 1/1/2015 de overstap naar een MFC zou maken. Op 1/1/2014 maakte Blijdorp de overstap en werd onze minderjarigenvoorziening erkend als MFC, een omzetting van onze vroegere erkenning van internaat/semi-internaat/kortopvang. Het ontstaan van MFC’s kadert volledig binnen de ontwikkelingen van de zorgvernieuwing en binnen het perspectief 2020. Een MFC heeft als doel: een soepel zorgaanbod garanderen waarbij jongeren die nood hebben aan gespecialiseerde en intensieve begeleiding vlot kunnen overschakelen tussen mobiele, semi-residentiële en residentiële begeleiding. de verschillende begeleidingsmodules flexibel inzetten, zowel op voorzieningsniveau als naar de individuele jongere, wat het mogelijk maakt de duur van residentiële opvang in te perken door een degelijke ondersteuning te voorzien in het netwerk. er voor zorgen dat de residentiële opvang vermindert en het aantal kinderen in begeleiding stijgt. Rekening houdend met deze principes heeft Blijdorp een werking MFC uitgebouwd. We kiezen er in Blijdorp voor om het aanbod van het MFC in nauwe samenwerking met onze scholen te doen en waar nodig volledig geïntegreerd. DOELGROEP: Bij de overschakeling naar MFC was het de bedoeling met dezelfde doelgroep als voorheen verder te werken. We blijven ons in Blijdorp bijgevolg verder richten tot kinderen en jongeren met een matig tot diep verstandelijke beperking met eventueel bijkomende problemen. AANBOD: Binnen MFC doen we een aanbod van verschillende kleinere pakketten waarvan mensen er één of een combinatie van verschillende nemen. Ze kunnen hiervan flexibel gebruik maken voor zover hun indicatiestellingsverslag en de organisatie dit toelaten. Omdat ouders op deze manier enkel het pakket kiezen waaraan ze nood hebben en niet het volledige pakket van semi-internaat waarvan ze maar deels gebruik maakten, kunnen we nu meerdere kinderen een kleiner maar gepast aanbod geven. We proberen met het aanbod dat we doen soepel om te gaan en bij te sturen waar nodig en mogelijk. Het is steeds onze betrachting samen met ouders te bekijken hoe en in welke mate we elkaar ondersteunen en welk deel van de zorg zij zelf kunnen opnemen. Door hiermee kritisch om te gaan geven we zorg waar nodig, maar niet meer dan nodig. Hierdoor krijgen meer kinderen de mogelijkheid om van gespecialiseerde hulp gebruik te maken. De verschillende pakketten die in het MFC Blijdorp aangeboden worden, zijn: Verblijf (tussen 18u en 9u): Verblijf langdurend: het kind verblijft/slaapt met een vaste regelmaat in het internaat. Dit is vergelijkbaar met het vroeger aanbod van fulltime internaat. Hoeveel en welke dagen het kind verblijft, wordt in overleg met de ouders afgesproken. Verblijf lage frequentie: een kind maakt hier gebruik van het internaat op een systematische manier, maar beperkt tot 1 à 2 nachten per week. Dit pakket is te vergelijken met het vroeger aanbod van deeltijds internen. Dit pakket kan ook gebundeld aangeboden worden waarbij iemand bv. een aantal weken of een paar maanden aansluitend in het internaat blijft. Verblijf kortdurend: ouders kunnen hun kind sporadisch laten verblijven in Blijdorp. Dit kan zowel in de week als in het weekend. De gasten verblijven dan in de leefgroep waarbij ze het meest aansluiting vinden. Dit aanbod is te vergelijken met onze vroegere kortopvang die we nu op een gedecentraliseerde en meer flexibele manier organiseren. Dagopvang (van 9u tot 16u/18u): Schoolaanvullende dagopvang. Wie met het aanbod vanuit de school onvoldoende ondersteuning heeft, kan in het MFC kiezen voor schoolaanvullende dagopvang. Dit betekent dat naast de leerkracht het kind extra ondersteund wordt door een opvoed(st)er van het MFC. Zij/hij werkt individueel of in heel kleine groep aan doelen die niet haalbaar blijken wanneer het kind voornamelijk groepsgerichte activiteiten binnen de klas aangeboden krijgt. Naast de extra ondersteuning van de opvoed(st)er krijgt een kind binnen dit pakket een aanbod van bijkomende therapieën (kine, ergo of logo), uiteraard afgestemd op de noden van het kind. Ook ondersteuning vanuit de sociale dienst, de medische dienst en van de orthopedagoog wordt vanuit dit pakket geboden.
pag. 17
Dagopvang tijdens de weekends en de vakantie. Wie nood heeft aan gespecialiseerde opvang tijdens de vakanties kan voor dit pakket kiezen. Gasten kunnen dan tijdens de schoolverloven naar de vakantiewerking in Blijdorp komen. Waar voorheen bijna alle kinderen op woensdagnamiddag in Blijdorp werden opgevangen, ook gasten die enkel van de school gebruik maakten, kan men nu kiezen om te blijven of om op woensdagmiddag met de bus naar huis te gaan. Het blijkt dat hierdoor heel wat kinderen ’s middags naar huis kunnen en dat zij de opvang in de namiddag niet echt nodig hebben. Ook de voor- en na-opvang (opvang voor de schooluren en na 16u tot max 18u) die reeds als proef sinds 2013 werd georganiseerd, wordt nu als een pakket aangeboden. Mobiele en ambulante begeleiding: Contextbegeleiding onder vorm van ambulante/mobiele begeleiding is een nieuw aanbod binnen MFC Blijdorp. Hiermee willen we het kind, de ouders of de ruimere context ondersteunen waardoor ze de zorg voor hun kind vlotter of langer zelf kunnen dragen. In principe wordt dit pakket enkel aangeboden in combinatie met een ander pakket. OPNAME:
Een opname in MFC Blijdorp kan alleen als het kind ook school loopt in één van de scholen van Blijdorp. Bij een vraag tot opname in ons MFC dienen we daarnaast de wettelijke reglementering te volgen. Via een gepast indicatiestellingsverslag (ISV) dat wordt aangevraagd aan de integrale toegangspoort kan men aangemeld worden op één van de instroomlijsten van een voorziening. Als we een open plaats in Blijdorp hebben, wordt afgesproken welk pakket we kunnen aanbieden en wie vanuit de instroomlijst hiervoor in aanmerking komt. Daarna verloopt de opname volgens onze standaard opnameprocedure. Na de opname in ons MFC kan een kind flexibel gebruik maken van de verschillende pakketten, uiteraard rekening houdend met de mogelijkheden van de organisatie. Om de noden van het kind/gezin en het aanbod blijvend op elkaar af te stemmen doen we een jaarlijkse vraagverduidelijking met de ouders. We trachten op deze manier ook te beantwoorden aan de vraag van de overheid om ouders te ondersteunen in het zoeken naar mogelijkheden binnen hun eigen ruimer netwerk en enkel de stap naar gespecialiseerde hulp te zetten waar dit echt nodig is. Een zeer flexibel aanbod naar gasten wordt hierdoor een gegeven. ORGANISATIE: Met de start van het MFC zetten we tegelijk de stap naar een vernieuwde werking en een andere samenwerking met onze scholen. Enkele opvallende wijzigingen: Groepswerking Door de jaren heen bouwden we een zeer degelijke geïntegreerde werking tussen semi-internaat/internaat en de scholen uit. De voordelen hiervan willen we zeker blijven garanderen. We behouden de volledig geïntegreerde werking voor groepen met kinderen met een grote zorgvraag, namelijk kinderen met verstandelijke beperking en met bijkomende ernstige gedragsproblemen of met bijkomende ernstige motorische en medische problemen. Alle andere groepen zijn groepen die hoofdzakelijk door de school ondersteund worden en voor de kinderen die tevens gebruik maken van het MFC dagopvang schoolaanvullend wordt een extra aanbod van groepsbegeleiding voorzien via individuele activiteiten. Deze individuele activiteiten blijken een enorme meerwaarde voor het kind. Ortho Door uitbreiding van het urenpakket binnen onderwijs kunnen extra uren ortho worden ingezet. Hierdoor kan er een degelijke ondersteuning en meer specialistische werking door de ortho’s gebeuren. Therapeuten Ook het aantal uren therapie binnen onderwijs is uitgebreid waardoor in samenwerking met het MFC een volwaardiger pakket van therapie kan geboden worden. Mobiele/ambulante begeleiding Het installeren en uitwerken van een degelijke ambulante/mobiele werking is een voorwaarde binnen de werking van MFC. Bij de vraagverduidelijking wordt bekeken of er via mobiele/ambulante begeleiding contextversterkend kan gewerkt worden. Afhankelijk van de noden wordt de mobiele begeleiding gedaan door een ortho, iemand van sociale dienst of een mobiele begeleid(st)er. OUTPUT: De te bereiken output wordt ons opgelegd door het VAPH. Het is onze betrachting deze minimaal te behalen. Meer kinderen helpen met een kleiner maar gepast pakket is onze optie. EVALUATIE: Een grote omschakeling vraagt ook een degelijke opvolging. We zullen uiteraard alles ten gronde evalueren en bijsturen. Ook de overheid geeft nog regelmatig nieuwe ontwikkelingen door waardoor we alles goed moeten blijven opvolgen en bijsturen.
pag. 18
2.8
Flexibel Aanbod Meerderjarigen (FAM) Door Bea Blommaerts Coördinator Volwassenen
Het Flexibel Aanbod Meerderjarigen (FAM) kadert binnen de zorgvernieuwing die in de sector van personen met een handicap zal doorgevoerd worden en wil een antwoord bieden op 2 strategische doelstellingen van dit Perspectief 2020, namelijk de vraagsturing en de zorggarantie. In functie van het realiseren van het sociaal ondernemerschap worden de klassieke voorzieningen voor meerderjarigen omgevormd tot voorzieningen met Flexibel Aanbod voor Meerderjarigen (FAM's) en op die manier voor een overgang zorgen naar de persoonsvolgende financiering (PVF). Blijdorp maakte deel uit van het pilootproject dat administratief startte vanaf januari 2014. De concrete FAM-werking werd zichtbaar voor alle betrokkenen vanaf januari 2015. De doelstellingen FAM stelt de volgende doelstellingen voorop: 1. Verhogen van het aandeel van inclusief wonen en van het inschakelen van reguliere diensten. Hierbij zal vraagverduidelijking een belangrijke rol spelen en steeds de eerste stap zijn in het ondersteuningsproces. Het willen verkennen wat de actuele ondersteuningsvraag van de gebruiker en zijn context is en er voor zorgen dat de ondersteuning op maat is (niet te weinig maar ook niet te veel). Er zal steeds zorgvuldig bekeken worden wie de gevraagde zorg kan opnemen. In eerste instantie wordt overlopen waarvoor de gebruiker en zijn netwerk zelf kunnen instaan. Vervolgens wordt bekeken welke ondersteuningsvragen een antwoord kunnen krijgen via inschakeling van reguliere diensten (gezinshulp, thuisverpleging, …). Als zou blijken dat bovenvermelde ondersteuning onvoldoende is, kan geopteerd worden voor zorg door een voorziening. Meestal zal een combinatie van meerdere ondersteuningsmogelijkheden het juiste antwoord bieden. 2. Aanbieden van soepele en vraaggestuurde zorgtrajecten (vlotte overgang tussen residentiële opvang, semi-residentiële opvang en individuele ondersteuning). 3. Verhogen van de kwaliteit van de ondersteuning. 4. Een groter aantal personen ondersteunen. 5. Een soepel en vraaggestuurd personeelsbeleid voeren. De begeleidingsovereenkomsten Om de doelstellingen van FAM te kunnen bereiken, wordt er afgestapt van de vroegere zorgvormen in de volwassenenwerking (in Blijdorp waren dit begeleid wonen, beschermd wonen, DIO, dagcentrum en tehuis niet-werkenden bezigheid/nursing). In de plaats hiervan komen er 3 begeleidingsovereenkomsten: Dagondersteuning (het vroegere dagcentrum) - Dagondersteuning - Eventueel max 75 individuele begeleidingen per jaar - Eventueel max 92 dagen kortdurende woonondersteuning (de vroegere kortopvang) Intensieve woonondersteuning (het vroegere tehuis niet-werkenden, beschermd wonen en Dienst Inclusieve Ondersteuning) - Woonondersteuning o Residentieel wonen (huidige TNW) o Inclusief wonen (huidige beschermd wonen/DIO) - Dagondersteuning - Eventueel individuele begeleidingen (geen maximum aantal) Midden frequente (woon)ondersteuning (het vroegere begeleid wonen) - Max 75 individuele begeleidingen per jaar - Eventueel max 92 dagen per jaar kortdurende dag- of woonondersteuning (de vroegere kortopvang)
pag. 19
Per gebruiker dient er slechts 1 begeleidingsovereenkomst geregistreerd te worden. Het PEC-ticket bepaalt op welke begeleidingsovereenkomst men aanspraak kan maken. Met een hoger ticket kan men in lagere zorg stappen. Bij het invullen van een open plaats dienen de regels van de zorgregie nog steeds gerespecteerd te worden. De functies en de concretisering hiervan in Blijdorp Binnen de begeleidingsovereenkomsten worden 4 functies aangeboden: - Dagondersteuning - Woonondersteuning - Individuele psychosociale begeleiding - Groepsbegeleiding Dagondersteuning - Er wordt van maandag tot vrijdag dagondersteuning geboden tussen 9u en 16u. - De mate van ondersteuning wordt met de gebruiker en zijn context op maat afgesproken en kan variëren van 1 tot 5 dagen per week. - Gekoppeld aan woonondersteuning is 7 dagen dagondersteuning mogelijk. - Dagondersteuning is mogelijk in halve of volle dagen. - Aansluitend op de dagondersteuning is er mogelijkheid tot vooropvang (8u – 9u) en/of na-opvang (16u – 18u). - Dagondersteuning kan voor een bepaalde periode afgesproken worden (vb. niet in schoolvakanties, enkel in schoolvakanties…). - Bij dagondersteuning is er mogelijkheid tot ondersteuning van orthoagoog, sociale dienst, medische dienst en kine. De mate van ondersteuning gebeurt steeds in overleg met de gebruiker en zijn netwerk. Als de dagopvang niet gekoppeld is aan verblijf, is ondersteuning van medische dienst en kine slechts beperkt mogelijk. Inhoudelijke werking De dagondersteuning richt zich naar gebruikers van ‘FAM – dagondersteuning’ en ‘FAM – intensieve woonondersteuning’ (zowel residentieel als inclusief) en wordt aangeboden in 2 vormen: basisgroepwerking en atelierwerking. Basisgroepwerking De gebruikers krijgen dagondersteuning in een groep van ongeveer 8 personen waar hen door vertrouwde begeleiding vooral belevingsgerichte activiteiten worden aangeboden (snoezelen, basaal koken, massage, wellness, knutselen, rolstoelfietsen, rolstoeldansen, …). Alle leefgroepen van het residentieel wonen bieden dagondersteuning aan volgens het principe van een basisgroep. Atelierwerking In een atelier werken ongeveer 12 personen. Het weekprogramma kan sterk verschillen per gebruiker. Het aanbod bestaat uit: - Arbeidsgerichte ateliers: werken in de tuin, verzorgen van dieren op de kinderboerderij, hulp bij bestellingen, hulp in de poetsdienst, … - Productgerichte ateliers: kleien, tekenen, schilderen, kaarsen maken, kaartjes maken, koken, … - Bewegingsgerichte ateliers: zwemmen, turnen, dansen, sporten, … - Vorming - Muziek Woonondersteuning - De ondersteuning wordt geboden tussen 18u en 9u. - De mate van ondersteuning wordt met de gebruiker en zijn context op maat afgesproken en kan variëren van 1 tot 7 overnachtingen per week. Inhoudelijke werking Bij een verblijf van maximum 3 nachten per week wordt een slaapkamer in een leefgroep van Blijdorp ter beschikking gesteld. De kamer en het meubilair worden niet als persoonlijk beschouwd. Er wordt aanvullend aan andere gebruikers de kans geboden tot overnachting.
pag. 20
Aan gebruikers die minimum 4 nachten per week in Blijdorp verblijven, wordt een thuis geboden waar zij indien nodig 24u op 24u kunnen ondersteund worden. Er wordt gestreefd naar een huiselijke, gezellige sfeer waar het voor elk goed vertoeven is en waar de gebruikers zich thuis voelen. De verschillende leefgroepen zijn ingedeeld volgens de specifieke ondersteuningsvraag van de gebruikers. De samenwerking met het sociaal netwerk verloopt op maat: de familie bepaalt in welke mate de zorg voor de gebruiker gedeeld wordt. Voor gebruikers die geen sociaal netwerk meer hebben, wordt de zorg volledig door de begeleiding opgenomen. Individuele psychosociale begeleiding Deze begeleiding kan in de voorziening (ambulant) of buiten de voorziening (mobiel) geboden worden. Blijdorp biedt 2 soorten individuele begeleidingen aan: Individuele begeleiding ter ondersteuning van de gebruiker (Habitar) Deze ondersteuning richt zich naar gebruikers van midden frequente (woon)ondersteuning (inclusief begeleid werken) en van intensieve woonondersteuning inclusief. Het team van Habitar zorgt voor begeleiding van gebruikers (en hun netwerk) die zelfstandig / inclusief wonen; de jobcoachen voor de begeleiding van gebruikers die af en toe in een firma of dienstverleningscentrum werken, waar zij als vrijwilliger de gewone werking ondersteunen. Individuele begeleiding ter ondersteuning van de context van de gebruiker (MoCa) Dit nieuwe team biedt ondersteuning aan de context van gebruikers van dagondersteuning en intensieve woonondersteuning. De begeleiding heeft tot doel de gebruiker en zijn context dusdanig te ondersteunen én te versterken dat er minder lange en minder intensieve zorg nodig is. Groepsbegeleiding Psychosociale begeleiding van meer dan één gebruiker (bv. huurdersoverleg, algemene vergadering Habitar) Wordt vervolgd … Het Flexibel Aanbod Meerderjarigen is ondanks zijn concrete opstart nog in volle ontwikkeling. Regelmatig past het VAPH dan ook nog aanpassingen in de richtlijnen toe. Binnen Blijdorp heeft FAM (het denken rond) de ondersteuning van de gebruikers binnen de volwassenenwerking verruimd. Er werden nieuwe initiatieven genomen: - meer vraagverduidelijking bij alle gebruikers - voor- en na-opvang aan de gebruikers van de dagondersteuning - individuele begeleiding aan de context van de gebruikers van dagondersteuning en residentiële woonondersteuning en we zijn ons nog meer dan vroeger bewust van het feit dat flexibiliteit in de ondersteuning heel belangrijk is. En binnenkort gaan we verder naar de volgende stap: de persoonsvolgende financiering…!
pag. 21
2.9
Rechtstreeks toegankelijke hulp (RTH) Door Geert Beullens (Algemeen directeur) en Elcke Casier (Teamhoofd FAM Individuele Begeleiding) In de zorgvernieuwing werd de voorbije jaren RTH ontwikkeld. De bedoeling is om jongeren en volwassenen met een handicap die slechts een klein stukje zorg nodig hebben, snel te helpen zonder dat ze de wachtlijsten moeten volgen. Ze mogen dan per jaar maximaal 24 keer overdag komen of 12 keer overnachten of 12 begeleidingen thuis krijgen (max 48 gedurende de eerste 2 jaar).
De officiële namen van de modules zijn verblijf, dagopvang, mobiele en ambulante begeleiding, outreach. Outreach is een vormingsmoment die we vanuit Blijdorp kunnen bieden aan andere diensten en voorzieningen. Tussen 2011 en 2013 zat het pakket RTH in Blijdorp verankerd aan Habitar, onze dienst begeleid en beschermd wonen. Habitar deed toen enkel een aanbod binnen de module mobiele en ambulante begeleiding. Omdat de overheid gelooft in RTH als oplossing voor veel personen met een handicap, werd het beperkte budget van het uitbreidingsbeleid in 2014 voor een groot gedeelte voorzien voor extra RTH. In Blijdorp kregen we ook uitbreiding en konden we het aanbod verbreden met de andere modules. Sindsdien bieden we dus ook verblijf en dagopvang aan aan jongeren en volwassenen. Het gaat nog niet om de grote aantallen in 2014. We kunnen maar een paar jongeren en volwassenen helpen met de erkenning die we kregen. Wel hebben we voor 2015 nog een uitbreiding voor RTH in het verschiet en kunnen we meer mensen voor wie RTH een oplossing biedt, een mooi aanbod doen. Vanaf 2014 vroeg de overheid ook om de erkenning voor RTH niet aan individuele diensten en organisaties toe te wijzen, maar koos ze ervoor om dit in samenwerkingsverband te laten organiseren. Dit betekent concreet voor ons dat het samenwerkingsverband RTH Waas en Dender werd opgericht. De middelen voor uitbreiding werden via punten toegewezen. Het samenwerkingsverband verdeelt de punten aan organisaties zoals Blijdorp en deze punten geven recht op de subsidies om de jongeren en volwassenen op te vangen. Dit samenwerkingsverband heeft drie belangrijke voordelen: ‐ We kunnen elkaar helpen om stukjes van de zorg te organiseren (bv. één dienst geeft dagopvang en de andere dienst verblijf aan iemand die een klein stukje nodig heeft van deze twee modules). ‐ We kunnen nog punten aan elkaar doorgeven als één dienst nog extra vragen heeft en een andere dienst nog wat overschot heeft. ‐ Door intervisie en uitwisseling kunnen we van elkaar leren om de zorg binnen RTH meer kwaliteitsvol te maken. Een medewerker van Habitar participeert voor deze samenwerking in het coördinatiepunt. Samen met een collega van vzw ’t Bint zorgen zij dat vragen van personen met een handicap voor zorg binnen RTH verwezen worden naar de voorzieningen die nog plaats hebben.
pag. 22
2.10 Kwaliteit Door Hilde Laget Stafmedewerker kwaliteitsmanagement Kwaliteit in het beleid Onze missie en visie worden op een permanente manier concreet gemaakt in onze dagelijkse werking. De geformuleerde objectieven die uit de visie voortvloeien, verdienen om steeds geoptimaliseerd te worden. We willen het huidige kwaliteitsniveau ofwel bestendigen, ofwel naar een hoger niveau brengen via acties die in het beleidsplan zijn samengebracht. Het geheel van deze acties die samen met de verschillende stuurgroepen prioriteit kregen, is een samensmelting van wat er in de verschillende teams en diensten leeft en wat er vanuit het beleid werd toegevoegd. Dat maakt dat het nieuwe drie jaar lopende beleidsplan wordt onderverdeeld in een deel dat overkoepelend voor onze organisatie van belang is en een deel dat op vestigingsniveau wordt uitgewerkt. In totaal werden 42 acties weerhouden voor het huidige beleidsplan dat loopt van januari 2014 tot december 2016. Om dit gedragen en realistisch te maken, trachten we voor elke actie voldoende gemotiveerde medewerkers een kans én uitdaging te geven om mee het voortouw te nemen bij de uitwerking en de implementatie ervan. Welke acties kwamen in beeld in de loop van 2014? Binnen het beleidsplan 2014-2016 werden in 2014 reeds heel wat acties opgestart, sommige zijn beperkt in omvang, andere zijn complex en zullen een langere doorloop kennen. We lichten hieronder deze acties heel kort toe. Verschillende acties die ondertussen zijn afgerond, worden verduidelijkt door de respectievelijke behartigers, die hier spreekbuis zijn voor hun werkgroep. Acties op organisatieniveau (overkoepelend voor de verschillende vestigingen / locaties) :
FAM-MFC administratie: Via deze actie wil men komen tot een efficiënte administratieve opvolging in functie van de VAPHsubsidies, aangepast aan de nieuwe richtlijnen van MFC en FAM, ingebed in een herdachte administratieve organisatie van de verschillende diensten van de centrale administratie. MFC en FAM overkoepelend: Op algemeen beleidsniveau wordt er als het ware continu gemonitord of de twee vormen van organiseren op elkaar afgestemd blijven waar nodig en dit om de continuïteit en eenvormigheid waar wenselijk en mogelijk te garanderen. Reguliere diensten: Hier staat het doel voorop om de samenwerking met reguliere diensten te optimaliseren zodat we een gepaste ondersteuning kunnen bieden voor de noden van de gebruikers (ouders, familie, vertegenwoordigers). Wet op de overheidsopdrachten: Binnen deze actie werd gewerkt aan een pragmatische aanpak en een aangepast aankoopbeleid om te voldoen aan de wettelijkheden. Via het verwerven van inzicht in deze complexe wetgeving van de overheidsopdrachten is het zeker de bedoeling om er een meerwaarde voor Blijdorp uit te halen. Er is een aanpak en strategie afgesproken die voor volgende opdrachten kan gebruikt worden. Deze actie is ondertussen afgerond. Beleidsverklaring en instrumenten bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne: Er werd een beleidsverklaring opgemaakt waarin we ons engageren om het nodige te doen inzake welzijn op het werk en preventie dienaangaande en het beheersen van de psychosociale risico’s voor medewerkers. Bewoonbaarheid, gezondheid en hygiëne voor de doelgroep is mee opgenomen. De beleidsverklaring werd getoetst bij het CPBW en de veiligheidscomités van de scholen. Deze actie werd afgerond.
pag. 23
Opleiding hiërarchische lijn betreffende welzijn op het werk: De leidinggevenden zullen na een eerste duik in de wettelijkheden te hebben genomen, in een latere fase nog een meer concrete opleiding krijgen. Inhoud en registratie EHBO: In deze actie wil men vanuit een duidelijke visie tot concrete afspraken en controles komen in verband met EHBO, toedienen van medicatie e.a. zodat we zeker voldoen aan de wettelijke bepalen hierover. Ontwikkelen van opvolgsysteem rond veiligheid, preventie en hygiëne: Deze actie heeft als doel om een opvolgsysteem te ontwikkelen rond veiligheid, preventie en hygiëne dat voldoet aan de wettelijke verplichte registraties en dat ingebed zit in de bestaande systemen (qua visie, inhoud en automatisatie). Het opvolgsysteem van de technische dienst rond herstellingen, karweien en renovatieprojecten is na een periode proefdraaien klaar. Dit deel van de actie is afgerond. Voorstudie en oefening in functie van een GES-groep / het leven binnen een gesloten kader: Deze actie is onmiddellijk opgenomen en is ook uitgewerkt en afgerond. De resultaten van de voorstudie gaven aanleiding tot een volgende actie en meer concrete uitwerking. De behartiger van de actie aan het woord : “In Blijdorp zoeken we steeds naar een gepaste afstemming op de noden van onze gebruikers. De afstemming op personen met gedrags- en emotionele stoornissen kunnen en moeten we zeker verbeteren. We ervaren dat deze doelgroep zeer specifieke vragen heeft die we op dit moment onvoldoende kunnen ondersteunen. Met een werkgroep hebben we nagedacht over de noden van deze doelgroepen en hoe we daarop best een antwoord kunnen bieden.. Een gepaste begeleidingsstijl maar zeker een infrastructuur op maat van deze mensen blijkt essentieel om hen de juiste ondersteuning te kunnen geven. Deze mensen worden nu opgevangen in verschillende groepen. Dit maakt dat meerdere leefgroepen niet aangepast zijn en dat te veel medewerkers zich moeten bijscholen in het werken met deze doelgroep. De werkgroep kwam tot het voorstel op korte termijn beperkte aanpassingen te doen in enkele leefgroepen en op langere termijn een gespecialiseerde groep uit te bouwen die qua infrastructuur en qua begeleiding aan de ondersteuningsnoden van deze mensen kan beantwoorden. De uitwerking hiervan wordt een nieuwe oefening en actie in de nabije toekomst”. Lien De Geest - orthoagoge volwassenen Persoonsvolgende convenanten: Dit was een actie waarbij nagedacht werd over hoe de middelen van gebruikers met convenanten, die in Blijdorp ondersteund worden, zullen ingezet worden in de toekomst. De afspraken zijn lopende en de actie is afgerond. RTH – rechtstreeks toegankelijke hulpverlening: Blijdorp heeft ervoor gekozen om zich te profileren via het aanbieden van RTH. In deze actie werden de verschillende praktische / financiële aspecten bekeken. De actie is afgerond. Visie en beleid over de relatie (para)medici en begeleiders: Naar aanleiding van het Protocolakkoord dat op federaal niveau werd ondertekend, wordt stilgestaan bij de huidige manier van multidisciplinair werken met (para)medici en de wettelijkheden hierover. Er wordt gewerkt aan een Visie- en beleidstekst waarvan de implementatie nauwkeurig zal worden opgevolgd. Op vestigingsniveau jongerenwerking Evaluatie en optimalisatie evolutieverslag: Onder stimulans van de orthopedagogen en leidinggevenden werden de concrete verwachtingen met betrekking tot de doelstelling en de opmaak van het evolutieverslag duidelijk gezet. De hernieuwde afspraken werden geïmplementeerd . De actie is afgerond.
Leerlijnen: Bij deze actie wil men de diverse ontwikkelingsdoelen bundelen en deze leerlijnen vlot beschikbaar maken voor de medewerkers, in functie van de handelingsplanning. Er dient een integratie in de automatisering te gebeuren.
pag. 24
Visie spraakcomputer: Er werd een duidelijke rechtlijnige visie uitgeschreven die kadert in de huidige visietekst rond ondersteunde communicatie. De actie is afgerond. “Dankzij de evolutie van het digitale tijdperk, werden de mogelijkheden op vlak van ondersteunende communicatie voor onze gebruikers veel uitgebreider. De spraakcomputer is hiervan een voorbeeld. Het bestaan van deze mogelijkheden gaf ons tegelijk de opdracht goed in te schatten voor wie dit een haalbare ondersteuning en een meerwaarde zal zijn. Het logo-team ging daarom aan de slag om de criteria klaar te krijgen waaraan best voldaan wordt vooraleer te kiezen voor een spraakcomputer als ondersteuning. De bestaande visietekst rond ondersteunde communicatie kreeg op deze manier een extra dimensie.” Lut De Waele - teamhoofd MFC dagopvang MFC: De uitwerking van deze complexe organisatie staat elders in dit activiteitenverslag beschreven. Op vestigingsniveau volwassenen Basisuurroosters homes – blauwdruk: “Binnen de homewerking waren er geen algemene afspraken rond basisuurroosters. Elk teamhoofd zorgde er op zijn eigen manier zo goed mogelijk voor dat de uurroosters de werking optimaal ondersteunden. Dit had tot gevolg dat er voor eenzelfde prestatiebreuk toch wel wat onderscheid tussen de basisuurroosters was. Door de actie zijn we er in geslaagd om een blauwdruk voor alle begeleiders van de homewerking te maken. Concreet betekent dit dat er binnen elke leefgroep een evenredige verdeling van alle diensten is en ook evenwicht in opleidingsniveau (bachelor of A2). We kregen de feedback dat de begeleiding heel tevreden is met het resultaat. Dat zij door het hele verloop van het proces mee betrokken partij waren, zal hier zeker niet vreemd aan zijn. In de homes waar in januari 2015 een nieuw basisuurrooster nodig was (bv. in de Lotus werd van 6 naar 8 begeleiders overgegaan) werd deze blauwdruk reeds toegepast. Ten laatste tegen eind 2015 zal iedere begeleider een basisuurrooster hebben dat volgens de principes van de blauwdruk zijn uitgewerkt.” Bea Blommaerts – coördinator volwassenenwerking
FAM: De uitwerking van deze complexe organisatie staat elders in dit activiteitenverslag beschreven. Functionele organisatie bergingen Rochus: In deze locatie wou men de beschikbare ruimtes efficiënter gebruiken. De beide homes hebben dit overkoepelend met de afdeling van het dagcentrum bekeken. De actie is afgerond. Vrijetijdsaanbod bewoners: Bij deze actie heeft men een werkinstrument ontwikkeld waarin het vrijetijdsaanbod in kaart gebracht wordt. Op deze manier kan de informatie gebruikt worden door de medewerkers om samen met bewoners / groep een invulling te geven aan hun vragen. Deze actie is nog lopende maar zit in eindfase. Vivaldi-beschermd werk: Kristel De Smet – Jobcoach geeft een toelichting van de actie. “Arbeidsgerichte dagbesteding,… Het is niet nieuw in Blijdorp. Denk maar aan productgerichte ateliers, semi-industrieel werk, werken op de boerderij, in de tuin en Begeleid Werk. Uit ervaring leerden we dat deelnemers met meer mogelijkheden er enorm van genieten om in het gewone arbeidscircuit aan de slag te kunnen. Hun zelfbeeld wordt sterk positief beïnvloed en men is terecht fier op de nuttige bijdrage in de organisatie of het bedrijf waar ze werken. Een aantal deelnemers kan dit zelfstandig via Begeleid Werk, andere hebben meer ondersteuning nodig. Voor hen lukt het om in groep en samen met dagcentrumbegeleiding op verplaatsing een werkopdracht uit te voeren. Jammer genoeg, was de vraag voor de methodiek ‘beschermd inclusief werken’ groter dan het eerder beperkte aanbod.”
pag. 25
Kwaliteitshandboek De aanpassingen van het kwaliteitshandboek volgens de laatste reglementering (Besluit van de Vlaamse Regering 4/02/2011) werden afgerond. De lay-out werd meteen ook vernieuwd zodat alle documenten opnieuw eenvormig zijn. Een belangrijke nieuwkomer in het handboek is de procedure Zelfevaluatie. Zelfevaluatie In 2013 werd intensief gewerkt aan het ontwikkelen van een traject dat leidt tot een systematische zelfevaluatie van de kernprocessen en structuren van Blijdorp als organisatie. Wij hebben dit systeem nodig omwille van de regelgeving van het VAPH, maar los daarvan vonden we het zelf een meerwaarde, om niet te zeggen een must, om onze beleidsplanning op een transparante manier te koppelen aan het continu optimaliseren van onze objectieven. Op deze manier kunnen we opvolgen of alles wat we doen een plaats kan krijgen binnen de realisatie van onze missie en visie. De zelfevaluatie van kernprocessen, structuren, overlegorganen en ingezette middelen met daarbij een verantwoorde prioriteitenstelling bij de keuzes van de voorgestelde acties, gaat logischerwijze heel goed samen. De uitdaging lag hem in het sluitend maken van het systeem waarbij ook voldaan wordt aan de verschillende voorwaarden die door het VAPH benoemd zijn. We hadden een bewuste keuze gemaakt om onze bestaande systemen om informatie te verzamelen, evaluaties op te zetten, een beleidsplan op te stellen en de acties uit te werken en te monitoren, te behouden. Er zijn in de sector een paar systemen in aanbod die deels goed bruikbaar zijn, maar deels ook aanpassingen vragen, niet in het minst in onze manier van werken. Een eigen systeem opzetten of een bestaand introduceren hebben beide hun voor- en nadelen, maar zoals gezegd kozen we ervoor om vanuit reeds verankerde elementen een eigen systeem verder uit te werken. Het project zelfevaluatie is in 2013 zover gekomen dat het systeem uitgewerkt en opgestart is. In 2014 werd verder gewerkt aan de implementatie ervan. Elke belanghebbende pion in het systeem dient immers het opzet, de werking en de uitrol goed te kennen, het zich volledig eigen te maken en het mee te behartigen. Dit is een proces waarbij enige supervisie niet overbodig is. Tegelijkertijd kunnen we ook opvolgen of het systeem werkt, doet waarvoor het is ontworpen en of het ook doelmatig is. Is er bijsturing nodig, zijn we meteen paraat om het nodige te doen. Hoe verloopt de zelfevaluatie en hoe is deze verbonden met het beleidsplan? We willen dit even schetsen door de grote lijnen van het complexe proces weer te geven. Zelfevaluatie STAP 1: Verzamelen van informatie We verzamelen op een systematische manier informatie en zorgen hierbij voor een duidelijke en vlot op te zoeken registratie. De bronnen die deze informatie aanleveren zijn onder andere: (tevredenheids)bevraging bij ouders/gebruikers en medewerkers, diverse vormen van audits, allerlei evaluaties in Blijdorp over bijvoorbeeld vorige acties, diensten, begrotingsopmaak, reglementeringen vanuit overheden. Er blijft ruimte om verkregen informatie uit ad hoc evaluaties mee te nemen in het proces. STAP 2: Analyseren van de informatie De verkregen informatie wordt geanalyseerd en we bekijken of er een bijkomende nood is aan meer specifieke info om de besluitvorming nog meer te stofferen. Er worden keuzes gemaakt. Loopt alles naar wens? Zijn we niet tevreden met wat we hier zien, wat kunnen we hieraan doen? Werden alle partijen bevraagd, denkt iedereen hetzelfde? Wanneer er besloten wordt dat er iets moet gebeuren is het de vraag of het via een afspraak kan gebeuren ofwel dat een meer gecoördineerde actie vereist is. Is de actie nodig maar niet dringend, wordt deze aan de wachtlijst voor acties toegevoegd. Is de actie nodig en dringend, komt er een snelle opstart en wordt deze aan het lopende beleidsplan toegevoegd. Hier kruisen de wegen van de zelfevaluatie en het beleidsplan. We vertellen eerst meer over het beleidsplan om daarna de kruising beter te kunnen begrijpen. Het beleidsplan Blijdorp heeft een duidelijke missie die we vanuit de invalshoek van onze visie en onderbouwd door de waarden die we nastreven, concreet willen overzetten en waarmaken.
pag. 26
Bij de uitwerking van het concept van de zelfevaluatie kwamen we tot de vaststelling dat verschillende acties binnen het beleidsplan niet onmiddellijk gebruikersgericht zijn. Bijvoorbeeld het uitwerken van een transparant medewerkersbeleid is nodig maar is in eerste instantie gericht naar de medewerkers. Tot nu toe richtte onze visie zich uitsluitend op de gebruiker als belanghebbende, en inderdaad, hij is degene waarvoor we onze diensten uitbouwen. Maar sommige van onze acties beïnvloeden ook de familie, de organisatie als Blijdorp zelf, onze medewerkers en meer en meer ook externen. Aangezien er dus andere belanghebbenden zijn, voelden we de noodzaak om vanuit dezelfde missie, onze visie ook naar hen te vertalen. Per belanghebbende (andere noemen die graag stakeholder) hebben we een aantal objectieven, stabiele doelen, vastgelegd. Het is nu de bedoeling om via een constante alertheid en activiteit, de objectieven op een permanente manier te optimaliseren via acties. Voor die acties kunnen we de gekende middelen inzetten, namelijk: de organisatie met zijn structuren zelf, financies, materiële middelen, de medewerkers en diverse methoden en technieken. En hier ontmoeten we weer de zelfevaluatie, die het hele proces van de beleidsplanning uitmaakt. Kruising van het optimaliseren van de objectieven met de gekozen acties Wanneer bij stap 2 een beslissing genomen wordt om een actie voor te stellen, wordt goed nagedacht over wie hierbij de beoogde belanghebbenden zijn, welke middelen hiervoor zullen ingezet worden en van welk objectief men een verbetering voor ogen heeft. We willen hiervan een duidelijk beeld hebben, zodat we zowel op korte als op langere termijn kunnen traceren waartoe dit ons leidt binnen het beleid op zich en of de keuzes voor de acties strategisch gezien goed zitten. STAP 3: Het uitvoeren van het beleidsplan – van de acties Wanneer de voorgestelde actie een plaats heeft binnen onze objectieven en op het bevoegd overleg beslist wordt dat men groen licht krijgt voor de actie, kan men van start gaan. We streven naar een gezonde mix van acties die vanuit de basis, de verschillende teams worden voorgesteld en de acties die vanuit beleidsmatige keuzes zijn gemaakt. De behartiger van de actie heeft de nodige instructies om met zijn/haar werkgroep aan de slag te gaan. Tijdens het voorbereidend werk worden ook de criteria bepaald die als basis zullen gebruikt worden voor de evaluatie in de laatste fase van de actie. STAP 4: Evaluatie van de resultaten Naast elke sub-evaluatie van elke actie op zich, houden we op geregelde tijdstippen een stand van zaken van de uitvoering van het beleidsplan in zijn geheel. Na een periode van drie jaar gebeurt een grondige evaluatie van het zelfevaluatiesysteem zowel op vlak van de resultaten als van het procesmatige. Doeltreffendheid en doelmatigheid zijn hier ook belangrijke thema’s. STAP 5: Het bijsturen van de resultaten Afhankelijk van de resultaten van de evaluatie kunnen er bijsturingen nodig zijn. Welke vorm die aannemen wordt besproken op het respectievelijke overlegorgaan. Zij kunnen dan een reden zijn om nieuwe acties uit te werken.
Bij de opstart hebben alle essentiële pionnen om dit systeem te verankeren, uitvoerig toelichting gekregen over hun verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Alle medewerkers van Blijdorp zijn op de hoogte gesteld via hun respectievelijke teamvergaderingen. Op deze manier willen we op een heel gerichte en transparante manier aan een permanente kwaliteitsverbetering werken binnen onze organisatie, waarbij alle belanghebbenden zullen aan bod komen en dit in de verschillende stappen van de zelfevaluatie.
pag. 27
2.11 Vorming, Training en Opleiding (VTO) Dorien Van den Berghe Medewerker VTO Terugblik op VTO in 2014 De tendens van vorige jaren zet zich door: onze interne vormingen behalen nog steeds hoge scores. Ook de externe bijscholingen worden hoog geëvalueerd. 2013
2014
Locatie Buggenhout 22 interne bijscholingen met 343 deelnemers Gemiddelde evaluatie: 8.21 op 10 51 externe bijscholingen met 177 deelnemers Gemiddelde evaluatie: 7.42 op 10 34 interne bijscholingen met 327 deelnemers Gemiddelde evaluatie: 8,30 op 10 45 externe bijscholingen met 108 deelnemers Gemiddelde evaluatie: 8,08 op 10
Locatie Baleunis, St-Rochus en Habitar 30 interne bijscholingen met 232 deelnemers Gemiddelde evaluatie 8.30 op 10 42 externe bijscholingen met 96 deelnemers Gemiddelde evaluatie 7.73 op 10 27 interne bijscholingen met 236 deelnemers Gemiddelde evaluatie: 8,07 op 10 49 externe bijscholingen met 103 deelnemers Gemiddelde evaluatie: 8,22 op 10
In de jongerenwerking in Buggenhout werden 396u VTO gevolgd en in de volwassenenwerking in Dendermonde werden 371u VTO gevolgd. Een greep uit VTO-onderwerpen: 1.
VTO in functie van GEBRUIKERS (tussen haakjes staat het aantal deelnemers)
In functie van het fysieke welzijn EHBO (11) Ondersteunen van zwemmen bij personen met een meervoudige beperking (9) Nervus vagus stimulatie (VNS) (een nervus vagus stimulator is een klein apparaatje dat de zenuw nervus vagus stimuleert waardoor men het aantal en de ernst van epilepsie aanvallen doen afnemen) (9) Preventie van musculoskeletale aandoeningen (MSA) in de zorgsector (1) Handhygiëne (13V), Tandhygiëne (13) Urineweginfecties bij mensen met een beperking: beter voorkomen dan genezen (5) Diabetes (1) In functie van de persoonlijke ontwikkeling van gebruikers Basale stimulatie (25) Verdiepingscursus basale stimulatie (1) Seksualiteit en verstandelijke beperking (1) Tablets (1) Spot on…On the spot – drama en theater (1) Schrijfdans (1) De kracht van beelden (2) Sherborne (1) In functie van het zorgen voor een gepaste afstemming Sociaal emotionele ontwikkeling van Dösen (13) Ondersteunen van personen met een Autisme Spectrumstoornis (35) SENSEO-namiddag over emotionele ontwikkeling bij volwassenen met een autisme spectrumstoornis en verstandelijke beperking (4) Emancipatorisch werken met mensen met autisme en een ernstige of diepe verstandelijke beperking (3) Autisme en leerstoornissen (1) Introductie Dorothea Timmers-Huigens (9) Over moeilijk begrijpbaar gedrag (7) QOL (10) Cliënten met delinquent gedrag (16) Sondevoeding (13) SMOG (21) Dementie (18)
pag. 28
Observatie, diagnose en behandeling (1) Hechtingsstoornissen (1) Geweldloos verzet (6) Vrijheidsbeperkende maatregelen (1) Ontdekkend kijken (Heijkoop) (1)
2.
VTO in functie van OUDERS, FAMILIE en het NETWERK
Praten met ouders, familie, netwerk (14) Samenwerken met ouders (24) Passend professioneel omgaan met ouders en familie (47) Handicap in gezin vanuit contextueel perspectief (2)
3.
Persoonlijke ontwikkeling van MEDEWERKERS
Praten met ouders, familie, netwerk (14) Samenwerken met ouders (24) Passend professioneel omgaan met ouders en familie (47) Handicap in gezin vanuit contextueel perspectief (2)
4. Blijdorp als ORGANISATIE
5.
Opleiding uurrooster (4) Beroepsgeheim – video (13) Discretie, ambtsgeheim, beroepsgeheim (77) Personeelsadministratie voor beginners (1) Vernieuwde jeugdhulp (1) Ontwikkelingen in de sector sociale economie en tewerkstelling (1) Welzijn, veiligheid en preventie (13) Opstellen van bestekken (1) Onthaalmedewerker (1) Vzw en financiële rapportering (1) Informatieveiligheid (2) Studiedag MFC (4) Samenwerkingsvormen, fusies en splitsingen voor vzw’s/herstructureren van vzw’s (1) Pedagogische studiedagen
Traditiegetrouw gingen in de jongerenafdeling 2 Pedagogische Studiedagen door voor alle medewerkers van BuBaO/BuSO/MFC 19/02/2014: Een aantal medewerkers namen deel aan de doe-dag (uitwerken kine-leerlijn en didactisch materiaal) en andere deelnemers namen deel aan de bezoekdag bij andere voorzieningen. 26/11/2014: Per klas of klasgroep werd er didactisch materiaal uitgewerkt om in de klas te gebruiken: verhalen uitwerken, picto’s uniform maken, tiktakdozen vernieuwen, werkdozen vernieuwen, … 6.
Informatie en basisvorming nieuwe medewerkers
Sinds september 2014 worden er ‘startdagen’ georganiseerd. Met een startdag stellen we ons als doel om elke nieuwe medewerker, stagiaire, vrijwilliger, binnen de twee à drie maanden in te leiden in ‘waar Blijdorp voor staat’. Deze vervangt de vroegere basiscursus. Tijdens deze dag krijgen de medewerkers een basis-inkijk in de werking van Blijdorp. Er wordt informatie gegeven rond verschillende luiken: - organisatie (missie, visie, waarden, organigram, historiek, geschreven referentiekader) - gebruiker en netwerk (doelgroep, communicatie, samenwerking) - medewerker (medewerkersbeleid, functiekaart, competentieprofiel, VTO-traject, arbeidsreglement, discretieplicht, ambtsgeheim, beroepsgeheim) - middelen (efficiënt omgaan met, veiligheid, welzijn op het werk) De informatie van een startdag wordt in een persoonlijke ‘groeimap’ gestopt. Deze map bevat ook verschillende opdrachten waar de nieuwe medewerkers maximaal twee jaar tijd voor hebben om ze op te nemen en uit te werken. In 2014 zijn er twee startdagen doorgegaan in november en december die door de deelnemers als positief werden ervaren. Op basis van de evaluatiebladen zal het concept van de startdag verder verfijnd worden.
pag. 29
2.12 Blijdorp Roemenie¨ Door Geert Beullens Algemeen directeur Onze zusterorganisatie in Suceava, Blijdorp Roemenië, is in volle groei. Gestart in 2002 met een dagcentrum voor 30 kinderen, zijn we in tot en met 2013 uitgegroeid tot een dagcentrum voor 30 kinderen en 20 jongvolwassenen. In Blijdorp België hadden we ondertussen een zeer grote gift gekregen van een koppel, dat specifiek vroeg om deze gift te besteden aan ons project in Roemenië. Zij waren er zich immers van bewust dat de zorg voor personen met een handicap in Roemenië nog in zijn kinderschoenen staat. Slechts een kleine groep met een handicap kan in Roemenië genieten van zorg en heel veel kinderen en volwassenen blijven vandaag nog in de kou staan. Deze grote gift gaf ons de mogelijkheid om te onderhandelen met de lokale overheid in Suceava, de council. Het hele project van Blijdorp Roemenië is immers een samenwerkingsverband waarbij Blijdorp België instaat voor het gebouw, voor de aangepaste werkingsmaterialen en voor de opleiding van het Roemeense personeel. De council werft het personeel aan, betaalt de lonen en zorgt voor het werkingsbudget. Wij zagen de kans om met de mooie som geld, die we hadden ontvangen, de achterzijde van de zolder in te richten met extra groepsruimtes en therapielokalen. Daarom vroegen we aan de council of zij bereid waren ook extra personeel aan te werven en extra werkingsbudget te voorzien. De onderhandelingen slaagden. De plannen voor de inrichting van de zolder lopen. In 2015 zullen de werken uitgevoerd worden. Toch werd in 2014 al gestart met de uitbreiding. Door het snoezellokaal, het vergaderlokaal en de rustkamer tijdelijk in te richten als groepen, konden reeds extra kinderen en jongvolwassenen aansluiten in het dagcentrum. Hierdoor is het aantal deelnemers reeds gestegen van 50 naar 75. Het uiteindelijk doel is 90 personen op te vangen. We kunnen dus gerust zeggen dat onze kleine zusterorganisatie groot wordt. En dat geeft ons een goed gevoel. Niet alleen door hun aantal, maar ook door de kwaliteitsvolle zorg die we samen uitwerkten. In 2014 hebben we voor de vorming gekozen en geïnvesteerd in kennis over werken met personen, die bijkomende gedragsmoeilijkheden hebben. Want ook in Blijdorp Roemenië wordt het personeel meer en meer geconfronteerd met kinderen en volwassenen, die door hun verstandelijke handicap het erg moeilijk hebben om zich te handhaven in de samenleving. En de resultaten van onze inspanningen voor vorming mogen gezien worden. Getuige, de positieve reacties die we krijgen van medewerkers uit België die opleiding gaven in Suceava.
pag. 30
2.13 Uit de Oudervereniging Door Roland Vermeir Voorzitter oudervereniging In 2014 werden in de vergaderingen van de Oudervereniging volgende onderwerpen besproken: Naast de terugkerende onderwerpen zoals het vestigingsnieuws, festiviteiten, actualiteit in verband met zorg voor personen met een handicap en varia kwamen (in het kort) volgende onderwerpen aan bod: 1. De jaarrekening 2013 van VZW Blijdorp werd in juni toegelicht door de algemeen directeur Geert Beullens. 2. De toezichtsraad die controle uitoefent op de persoonlijke rekeningen van de bewoners, bracht verslag uit aan de oudervereniging. 3. Een speciale rubriek die ook regelmatig naar voor komt op de vergaderingen is de sneeuwbalactie en het belang ervan. Deze actie zorgt al vele jaren voor extra fondsen voor Blijdorp en op die manier dus voor een extraatje voor al zijn gasten en bewoners. 4. Begin 2014 werd een tevredenheidsonderzoek afgenomen. De resultaten werden tijdens de vergadering van 18 juni overlopen en besproken. 5. Regelmatig kregen we de stand van zaken i.v.m. de start en de vooruitgang van de nieuwbouwprojecten binnen Blijdorp. 6. Wat in 2013 startte als een ‘aandachtspunt’ nl. de problematiek rond de wachtlijsten, is doorheen het jaar 2014 verder uitgegroeid tot een gegeven waar iedereen in de zorgsector mee geconfronteerd werd. Verschillende acties werden opgezet om dit onder de belangstelling van een zo groot mogelijk publiek te brengen en te houden, om zo een maatschappelijke druk te blijven uitoefenen op de politieke beslissingsnemers. 7. De leden van de schoolraad brachten verslag van de belangrijkste wijzigingen/aanpassingen in de ‘school’. 8. Naar aanleiding van de veranderingen in aanbod van de zorgbesteding, moesten we ook gewoon geraken aan nieuwe naamgevingen en afkortingen o.a. MFC (jongerenwerking), FAM (volwassenenwerking),… Ook hier rond werden verschillende informatiemomenten ingelast. Onder andere: 20 maart over het nieuwe beschermstatuut (avond voor zowel ouders van jongeren als van volwassenen). 8 mei – info aan de ouders van de jongeren i.v.m. het multifunctioneel centrum (Buggenhout). 9. Verschillende charters/protocols werden aangepast (o.a. de nieuwe naamgeving). Deze werden nagelezen, besproken en indien nodig goedgekeurd. 10. Het project ‘De Ruiter’ werd toegelicht door een verantwoordelijke van Habitar. 11. De ontspanningsactiviteit – wandeling met randanimatie in Buggenhoutbos – welke doorging op 14 juni, is vlot verlopen. Er waren ongeveer 115 personen aanwezig.
pag. 31
3. NIEUWS PER VESTIGINGSPLAATS De werking situeert zich op verschillende locaties:
JONGERENWERKING EN ADMINISTRATIEVE ZETEL -
BLIJDORPSTRAAT 3 TE 9255 BUGGENHOUT Telefoon : 052/39 99 90 - Faxnummer : 052/39 99 98 e-mail:
[email protected]
VOLWASSENENWERKING -
BALEUNISSTRAAT 70 – 72 TE 9200 DENDERMONDE Telefoon : 052/25 92 00 - Faxnummer : 052/25 92 17 e-mail:
[email protected]
-
ST.-ROCHUSSTRAAT 35 TE 9200 DENDERMONDE Telefoon : 052/25 08 50 - Faxnummer: 052/25 08 59 e-mail:
[email protected]
-
BALEUNISSTRAAT 3 TE 9200 DENDERMONDE Telefoon : 052/20 00 57 - Faxnummer: 052/22 08 14 e-mail:
[email protected]
pag. 32
3.1
Jongeren
pag. 33
Hoogtepunten Blijdorp Buggenhout 2014! Naast het wel en wee van de alledaagse werking vielen er toch wel wat TOPMOMENTEN te sprokkelen in het bewogen jaar 2014… Een losse greep uit het doorleefde aanbod :
H
oogspanning bij de resultaten van het DOORLICHTINGSRAPPORT BuSO Blijdorp (Januari 2014) (Inspectie-ronde van 30 september - 4 oktober 2013). De spanning maakte vlug plaats voor een bevrijdende grote glimlach, want de inspectie was lovend over het reilen en zeilen binnen de puberende en jongvolwassenenwerking in Buggenhout. Met enige trots werd ons gemeld, dat we een EXCELLENT werkingsniveau behaalden. Kwestie nu om dit niveau aan te houden en te ‘borgen’ . Op vlak van veiligheid en risicobeheersing moeten we echter nog een tandje bijsteken om in regel te zijn.
Op onze neus staat een hele grote feestneus en we doen heupwiegend een lange polonaise door de gangen van Blijdorp Buggenhout. (Februari 2014) CARNAVAL in pocketformaat, waar zelfs ‘Aojlst’ een beetje van mag blozen. Mooi verkleed deden alle ingeschreven carnavalgroepen hun acte de présence.
Op BOSKLAS (Maart 2014) gaan is altijd een beetje reizen… Van 17 - 24 maart 2014 palmden we met een deel van Paviljoen 4 en 6 ‘Het Mechels Bos’ in om daar in alle rust te genieten van de zalige boslucht en van een deugddoend lentezonnetje… ‘Home Fabiola’ – Maasmechelen wordt stilaan onze vaste uitstapstek. ‘Bubbelbadplezier, supersonische rolstoelfietsen, het knetterende haardvuur in de Finse Kota, nieuwgeboren geitjes op de kinderboerderij’ … We lieten het ons allemaal gewillig overkomen en terwijl genoten we van het zachtjes waaien van de bomen.
G
een PAASFEEST zonder paashaas (April 2014) . En dat was géén grap op 1 april !!! De allerkleinsten genoten van een eierzoektocht in de achtertuin. Af en toe verdween er eentje in het mondje. Een jongleur met echte eitjes bakte er niets van! Het geprojecteerde paasverhaal van Jules en het ‘kamishiba’-verhaal van Prinses Liselotje volgden ze met open mond. In de namiddag was er in het levensgrote ‘tik-tak’ kippenhuis heel wat gekakel en veel gepluim te bespeuren … 9 kleurrijke visjes zwommen hun eerste COMMUNIE (Heizijde , 26 april 2014) tegemoet en eentje genoot met volle teugen van zijn LENTEFEEST met paard en koets.
Tussen de olifanten en Kai Mook, tussen de zeeleeuwen met al hun kunstjes, tussen de giraffen, tussen de krokodillen, jaguars, tijgers, buffels, zebra’s, apen en gorilla’s. (Mei 2014) De ZOO is beestig leuk! Met de dubbeldekbus terug naar huis. Joepie! Grote dank voor zo’n leuke schoolreis (Paviljoen 1 en 2).
Een stralende zon op de LENTEMARKT (Juni 2014) … Noem het gerust ‘zomermarkt’! Wat moet je nog meer hebben. Na heel wat voorbereidingswerk naar knutselen en het gezellig opstellen, wemelde het van de koopgrage mensen op het binnenplein in Buggenhout. Kussenhoezen, prentkaartjes, cupcakes, zeepjes, fotohouders, … gingen gezapig van de hand. Er werden tal van creatieve rekeninstrumenten ontwikkeld om de klanten genoeg euros terug te kunnen geven. En Dirk… die zong zijn liedjes onder een lommerrijke gedichtenboom (tegen fluweelzachte betaling).
Pasklaar thema voor het jaarlijks ZOMERKAMP in de Hoge Rielen (Juli 2014) ‘BRASIL !!! Natuurlijk…’ Nog volledig in de overwinningsroes van onze Rode Duivels op het WK-voetbal in Brazilië. Heel kleurrijke en gevarieerde tropical-animatie in de 3 verschillende huizen daar te velde. Er werd menig samba-dansje geplaceerd. En Katleen Van Hoey (Coördinator Buggenhout) werd overmatig Braziliaans gevierd met haar verjaardag.
pag. 34
U
iteraard (Augustus 2014) kan de vakantie niet worden afgesloten zonder het jaarlijkse mosselfestival. Jan De Mosselman en zijn team ‘opschuddende potjesdraaiers’ hadden weer de handen meer dan overvol om alle hongerige maagjes te helpen vullen. Alles verliep - mits enig wachttijden hier en daar - alweer letterlijk en figuurlijk op wieltjes, namelijk die van de kleine, mobiele mossel-duwkarretjes. Echt knap om dit bollende, goed geoliede spektakel eens te mogen aanschouwen.
N
agelnieuw FAR WESTpark in Blijdorp … (September 2014) (BuSOsportdag). Getooid met cowboyhoeden, lasso’s , (water en loodjes) geweer en met gekromde benen maakten we een rit op Black Beauty. Hoe word je een actieve cowboy? Leer lasso - , hoefijzer- en goudstukwerpen en verorber daarna een lekkere Mc Cowboy tijdens de lunch. Of spring je liever mee in de ‘line’-dans ? Ennio Morricone zag alvast dat het heel leuk en goed was!
Terug op BOSKLAS Maasmechelen (Oktober 2014) met Paviljoen 2. Asterix en Obelix waren van de partij. Ze bezochten samen met ons Rome en haar Olympische Spelen. Heel veel actieve, educatieve en sportieve belevenissen volgden elkaar in sneltreinvaart op: lopen, fietsen, ‘tandem’en, natuurbelevingspad met echte gids, een gesmaakt bezoek aan het Gallo-Romeins museum van Tongeren, waar de levenswijze van de Romeinen werd getoond, een dobbervaartje met de fluisterboten nabij het Wissenmuseum, enz. Eigenlijk te veel om op te noemen. Moegestreden keerden we huiswaarts.
Een ‘HALLOWEEN’tocht (November 2014) is altijd een beetje bibberen. Het bibberspel, een kegelspel en een hekserige schminkstand, … En dan nog niet gesproken van SINT met zijn vele zwarte PIETEN, die de gangen van Blijdorp onveilig maakten. Een geluk dat de schrik mooi weggeblazen werd door de mooie muziek- harmonie, die de ‘Sint-klassiekers’ uit volle borst meespeelde. Het personeel werd ook ondergedompeld in een vormingsbad. Filip Morisse gaf ons meerdere praktische tips en tricks om onze begeleiding nog beter af te stemmen op personen met een HECHTINGsproblematiek. We maakten daarnaast ook kennis met de methodiek van de ‘PSST’ (Personal Sensory Story Telling ). Dit is het maken van een ‘sensorieel’ rijk belevingsverhaal op maat van één specifiek kind, gebaseerd op hun interesses en ingangspoorten.
Naar jaarlijkse traditie werd het jaar in stijl afgesloten met een mooi gevarieerd belevingsparcours omtrent Kerst (Kerstverhaal - Mobiele Kerstkoren, met name het personeel-ensemble van Blijdorp als verwelkoming en daarnaast de kinderen van lagere school St.-Amands, als zingend gezelschap in de gangen) en omtrent Oud & Nieuw (Pakjesrondes - Feestmaaltijd Aangepaste kersten nieuwjaarsactiviteiten … ) (December 2014)
2014 ! was weer voorbij gevlogen. 2015 … Here we come. pag. 35
3.2
Volwassenen
pag. 36
KORTOPVANG De kortopvang binnen Blijdorp heeft in 2014 een ommezwaai gekend. Vóór januari 2014 kwamen alle kortopvangers van het semi-internaat en het dagcentrum terecht in ‘De Passerelle’, de vaste kortopvangdienst. In 2014 werd deze dienst ontbonden, de jongeren van het semi-internaat worden nu opgevangen in het internaat van de minderjarigen en de volwassenen van het dagcentrum worden opgevangen in de leefgroepen van de volwassenen. Organisatie van de kortopvang - Alle leefgroepen van de volwassenenwerking staan open voor kortopvang. - Tot november 2014 was er slechts 1 kortopvangbed in een éénpersoonskamer. Deze kamer was zo goed als elk weekend bezet. Daarom hebben we er vanaf november voor gekozen om 2 bewoners samen te laten slapen in de Appelier, zodat we daar ook een kortopvangbed in een éénpersoonskamer gecreëerd hebben. De andere bedden bevinden zich in een 2-persoons-kamer. - Waar mogelijk proberen we de logees zoveel mogelijk naar een vaste leefgroep te oriënteren; dit zowel in het voordeel van de logee als van de bewoners en begeleiding. - De kortopvang is gedurende het hele jaar toegankelijk. Bijlage: de checklist die we gebruiken AANKOMST- EN VERTREKMOMENT VAN EEN KORTOPVANGER 1. VOORBEREIDINGEN 1.1 Infrastructuur O Extra stoel aan tafel O Plaats in de living creëren O Slaapkamer voorbereiden - Matras wisselen - Lakens op bed O Materiaal voorzien voor bezigheid indien nodig
1.2 Bewoners (Dag van aankomst kortopvanger pas voorbereiden) O Meedelen dat er iemand enkele dagen in de leefgroep zal verblijven O Foto tonen aan bewoners om kennis te maken met kortopvanger O Indien de kortopvanger in het bed van X slaapt, Y inlichten dat er iemand anders komt slapen op de kamer.
1.3 Praktische zaken voor begeleiding O Extra maaltijden (middagmaal – boterkoeken) bestellen voor kortopvanger. In logboek aanvullen zodat collega’s eraan herinnerd worden de dag van de bestelling. O Praktische afsprakenfiche nalezen. 2. AANKOMST O Luisteren naar informatie die ouders/familieleden/busdienst/…. doorgeeft. O Extra informatie noteren in de opvolgbladen zodat alle collega’s dit kunnen nalezen. O Rondleiding geven waar nodig (keuken, living, slaapkamer). O Medicatie controleren (voldoende medicatie + groene medicatiefiche aanwezig). O Dit alles in medicatiekast zetten (in bakje van “Kortopvang”). O Kledij ordenen in kast. O Foto bij ‘Aanwezigen’ hangen. 3. GEDURENDE VERBLIJF O Dagelijks noteren in agenda wat de activiteiten waren en hoe alles is verlopen. O Eventueel telefonisch contact houden met de familieleden. 4. VERTREKMOMENT O Korte samenvatting van verblijf meedelen aan de familieleden. O Afscheid nemen. O Foto weghalen. O Groene medicatiefiche meegeven. O Materiaal voor bezigheden terug wegbrengen indien nodig. Een goede voorbereiding maakt het verblijf aangenaam!
Enkele data -
In 2014 werden er 325 dagen kortopvang opgebruikt (bezetting van 89%). Er maakten in totaal 16 personen gebruik van. De meeste gebruikers van de kortopvang zijn twintigers. Er dienden geen aanvragen geweigerd te worden, wel verschoven. Een aantal ouders geven de frequentie van hun vraag aan (bv. 1 weekend per maand) en laten de planning aan ons over. Het overgrote deel van de kortopvang vindt plaats tijdens het weekend.
pag. 37
Reflecties vanuit de Maretak Kortopvang, het komen en gaan, geen continuïteit, soms onverwacht, blijft een uitdaging waar we als begeleiders flexibeler mee moeten omgaan. Kortopvang, duidelijk omschreven als “korte opvang”, een kortdurend verblijf dat wordt opgevangen door begeleiding in de intensieve woonondersteuning binnen FAM. Omdat er de mogelijkheid was dat de kortopvangers vanaf 2014 in de leefgroep De Maretak terecht konden komen, besloot Lien Bonnarens om hierover haar afstudeerproject te maken voor haar opleiding Graduaat in de Orthopedagogie. Het was namelijk een ongekende situatie voor zowel begeleiding, de bewoners als de kortopvangers. Ideaal om dit verder te onderzoeken binnen een afstudeerproject. Tijdens haar onderzoek heeft zij vooral gefocust op volgende drie partijen: de begeleiding, de bewoners en de gebruikers van de kortopvang. Vele vragen verdienden een antwoord: Kunnen zij met elkaar samenleven? Hoe zullen de bewoners reageren op de komst van een kortopvanger? Welke begeleiding vraagt de kortopvanger van het begeleidend team? Lien heeft de verschillende problematieken van de bewoners in de Maretak onderzocht om zo op zoek te gaan naar de gepaste begeleidingsstijl die zij vragen i.f.v. de komst van een kortopvanger. Daaruit is gebleken dat alle bewoners uit de Maretak op één of andere manier nood hebben aan veiligheid en zekerheid. Hier is een rol voor de begeleider weggelegd. Komt de veiligheid van de vaste bewoners in het gedrang bij de komst van een kortopvanger? Hoe reageert hij/zij op de extra prikkels? Er is tenslotte iemand ‘vreemd’ en extra in de leefgroep die ook aandacht vraagt aan begeleiding. Omdat enkele bewoners toch wel nood hebben aan specifiekere veiligheid en zekerheid, was zij enorm benieuwd (maar ook ongerust) hoe deze bewoners zouden reageren als er een kortopvanger in de leefgroep terecht zou komen. Om veiligheid en zekerheid te bieden werd een checklist opgemaakt. Deze checklist is bedoeld als werkinstrument voor de begeleider. Samen met foto’s kunnen zij op deze manier de komst van de kortopvanger goed voorbereiden. Een goede voorbereiding zorgt voor een groot deel dat de begeleider zekerheid uitstraalt naar de bewoners. De ontvangst van de kortopvanger is voorbereid; iedereen is op de hoogte dat er iemand extra logeert in de groep en dit zorgt ervoor dat er meer veiligheid en zekerheid is bij iedereen. Ook de kortopvanger zal zich meer welkom voelen in een groep die voorbereid is op zijn komst. Momenteel wordt de checklist steeds overlopen voordat er een kortopvanger in de Maretak komt logeren. De kortopvangers komen nu al meer dan een jaar in de Maretak, dus voor het team is deze werking al goed gekend. Meestal komen dezelfde kortopvangers naar onze leefgroep; dit maakt het verblijf voor alle partijen gemakkelijker want we leren elkaar steeds beter kennen. Een blijvend actiepunt is het goed observeren en interpreteren van de verbale en non-verbale signalen die zowel de kortopvanger als de vaste bewoners uitzenden gedurende het hele verblijf. Reflecties vanuit de Reynout Om deze kortopvang optimaal te laten verlopen en zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de noden van de logees en de familie, wordt de logee indien mogelijk op voorhand besproken tijdens een teamvergadering, zodanig dat alle betrokken partijen voldoende informatie krijgen en op die manier de logee zo goed mogelijk kunnen opvangen. We doen ons uiterste best om de logees een thuisgevoel te geven en een kwaliteitsvol verblijf aan te bieden. We zien kortopvang in home Reynout in eerste instantie als een plaats waar we logees een ontspannend verblijf kunnen aanbieden. Er zijn bewoners en begeleiding op de home die je verwelkomen en ondersteunen, ongeacht wie je bent. De interacties tussen de bewoners en de logees zijn boeiend om te zien en zorgen voor die extra dimensie. De logees sluiten tijdens hun verblijf mee aan bij de dagelijkse werking. Dit wil zeggen dat ze tijdens het weekend mee aansluiten bij de activiteiten (bv. mee op uitstap gaan) en in de week hun dagondersteuning ofwel op het dagcentrum of in de home aangeboden krijgen. Dus kort gezegd: kortopvangers zijn welkom! Reflecties vauit de Appelier Sinds vorig jaar zijn we gestart met kortopvang in de Appelier. Dit loopt zeer goed en wordt gezien als een aangename ervaring. Onze bewoners zijn blij met de nieuwe frisse wind die daardoor af en toe eens binnenwaait. En ook de logees die komen, genieten zelf erg van het groepsgebeuren en de huiselijke, aangename sfeer van onze leefgroep. Eens een uitstap meepikken en de koffiekoeken met chocomelk op zondag vallen in goede aarde! En de extra helpende handen bij de afdroog, daar hebben onze bewoners dan weer zeker niks op tegen. Kortom, alles loopt op wieltjes!
pag. 38
Mijn Plan In 2014 werd in Habitar werk gemaakt van het toegankelijker maken van de documenten Mijn Plan. Dit is het document waar cliënten inspraak geven in hun handelingsplan. Het document ‘Mijn Plan’ bestond al langer en was reeds gekend bij cliënten. Maar, de variatie in doelgroep en verschil in verbale sterkte van de cliënten, maakt dat ook in de documenten meer variatie nodig was. Afhankelijk van welke ondersteuning men krijgt, wordt het geheel of gedeeltelijk ingevuld voor de respectievelijke domeinen. Hierbij 4 voorbeelden bij het thema ‘Werken’. Werken
Datum:
Punten Op 10
Ik kan dit zelf
Hulp van familie?
Hulp van anderen?
Wonen
Hulp van Habitar?
Datum:
Ik wil graag dat
Ik ga dit doen door
………………………… ………………………… …………………………
………………………… ………………………… …………………………
Ik doe dit alleen
Geld
Ik wil hulp van…
Datum:
Betalen van rekeningen
Ik kan dit zelf
Hulp van familie?
Hulp van anderen?
Hulp van begeleiding?
Ja / Nee
Ja / Nee
Ja / Nee
Ja / Nee
Papieren Ik ben tevreden over? ………………………………… ………………………………… ………………………………… Ik ben niet tevreden over? ………………………………… ………………………………… ………………………………… De begeleiding kan me helpen door ………………………………… ………………………………… …………………………………
Werkgroep Ouders Voor de werkgroep Ouders betekende 2014 de aanloop voor een project dat in 2015 kan gerealiseerd worden. Er is een duidelijke stijging in aantal cliënten die ook mama of papa zijn. Vandaar de nood bij begeleiders en de extra uitdaging voor cliënten om hun rol als ouder in te vullen. Dit antwoord kon niet gevonden worden binnen het reguliere aanbod. We ondervonden een gebrek aan cursus op maat in de regio van Dendermonde. Habitar ging op zoek naar samenwerking met verschillende diensten uit de regio om vorm en inhoud te geven aan deze cursus. Deze zou handvatten aanreiken zodat zowel de ouders zelf als de begeleiders van de ouders sterker in hun schoenen staan op vlak van opvoeding. CKG De Boomgaard
heeft de opdracht om een aanbod te doen rond opvoedingsondersteuning aan alle ouders (met of zonder beperking). Zij hebben de knowhow in huis wat betreft cursus geven over opvoedingsondersteuning, methodiek Tripple P en ervaring vanuit de praktijk in omgaan met moeilijke opvoedingssituaties. Zij geven de cursus.
pag. 39
Sociaal restaurant
’t Vork stelt zijn accommodatie ter beschikking en ziet het als een uitdaging om personen met een beperking in Dendermonde beter in hun werking te integreren. Thuisbegeleidingsdienst
’t Kompas is in de regio van Dendermonde een sterke pijler en belangrijke partner in ambulante en mobiele opvoedingsondersteuning. Zij werken op doorverwijzing vanuit Jeugdrechtbank en Ondersteuningscentrum Jeugdzorg met ouders die bij de opvoeding problemen ondervinden. TB ’t Kompas voorziet begeleiding en ondersteuning bij de cursus. Habitar
Wij beschiken over de specifieke knowhow wat betreft aanpak, eigenheid en communicatie van de doelgroep van personen met een handicap. Habitar heeft de verschillende partners samengebracht en faciliteert de organisatie van de cursus. Habitar voorziet ook begeleiding en ondersteuning bij de cursus.
Opening De Ruiter op 22 mei 2014 22 mei was de dag dat de cliënten woonachtig op De Ruiter hun huis hebben getoond. Dit ging gepaard met een feestelijke opening. Hierbij het verslag door Marianne Quintelier, cliënt-bewoner van De Ruiter. Op donderdag 22 mei is ons gebouw op De Ruiter officieel geopend. We hebben maanden, dagen en weken uitgekeken naar deze dag. Er was veel voorbereiding voor nodig en iedereen stak de handen uit de mouwen om er een superdag van te maken! ’s Morgens zetten we alles klaar en waren we druk aan het kuisen om alles kraaknetjes te maken! Dit was een zeer speciale dag voor ons. We werden letterlijk in de bloemen gezet. In de namiddag kwamen de eerste bezoekers. Het was een drukte van jewelste. We hebben er allemaal van genoten en iedereen was goedgezind. Het weer was ook in orde. ‘s Avonds kwamen de buren van de wijk en ook de familie van de bewoners. De burgemeester kwam een toespraak geven en dan Geert Beullens, directeur van Blijdorp. Na de speech werden we hartelijk ontvangen op de receptie met hapjes en drankjes. Dat ging er stevig aan toe. Er werd gelachen en heel veel gepraat. Deze dag is een dag om nooit te vergeten, dit is een dag waar nog veel over nagepraat zal worden. Het is zeer tof wonen op De Ruiter en we hebben zeer goede buren. Groeten van Marianne Quintelier!
pag. 40
