5
INHOUD
Lij s t v a n figur en
15
Lij s t m et ta bel l en
23
Vo o r w o o r d Vl a a m s M inis ter- pres iden t Kr is P eeters
25
Da nkw o o rd I nl eidin g O r ga nis atie v a n dit bo ek
Deel I
U itda gingen en definities v a n perfo rma nc e m a na gement Ho o fds tuk 1 B eho efte a a n een ges truc tur eerde a a npa k v a n kw a ntita tiev e bel eids o n ders teuning?
41
Steeds grotere uitdagingen Frustraties Gebrek aan voorspelbaarheid Gebrek aan verantwoording Gebrek aan visibiliteit Gebrek aan samenwerking Gebrek aan eenduidigheid Gebrek aan management en teveel aan measurement Behoefte aan vernieuwing Performance management als oplossing Definities van performance management Performance management volgens SAS (Cokins, 2008) Enterprise performance management volgens Oracle (Poncin, 2008)
41 43 44 44 44 44 45 45 45 46 46 48 51
6
Performance Management
Samenvatting
53
Ho o fds tuk 2 P er fo r ma nc e M a na gemen t-r a a m w erk
55
Het nemen van beslissingen Decision-making Decision-making versus problem-solving Performance Management-raamwerk Butler Group-raamwerk Performance Management als vuurtoren Een brug tussen het heden, het verleden en de toekomst Vier soorten intelligentie Samenvatting
55 55 57 59 59 63 63 67 80
Deel I I
Str a tegic I ntel l igenc e Ho o fds tuk 3 Str a tegie Strategie Wat is strategie? Het (onder)bouwen van een strategie Strategiebouw als onderdeel van Strategisch Management Intuïtieve verkenning via Business Intelligence Bepaling van de strategische Key Performance Indicators via de Pithead-methode Strategische planning Wat is strategische planning? Stapstenen van de Strategische Planning Samenvatting
85 85 85 86 92 93 98 104 105 106 109
Inhoud
7
Deel I I I
F in a n c ia l I ntel l igenc e Ho o fds tuk 4 P l a nning en budgetterin g
113
Plannen en budgetteren Wat is budgettering? Soorten budgetten Stapstenen en beginselen van de operationele budgettering Beginselen van de operationele budgettering Stapstenen Samenstelling van het operationele budget Plannen en budgetteren in de praktijk Top-down- versus bottom-upbenadering Excellllllllll Best-Practices Enterprise Performance Planning Hyperion Performance Planning (Oracle, 2007) Budgetcontrole Proactiever plannen en budgetteren: The Annual Performance Trap Samenvatting
113 114 115 117 117 121 122 138 138 139 141 144 145 146 150 153
Deel I V
B us in es s I n tel l igenc e I nl eidin g Ho o fds tuk 5 P er fo r ma nc e M o nito r in g met behul p v a n de B a l a nc ed Sc o rec a r d
163
Implementatie van strategie? Balanced Scorecard Wat is de Balanced Scorecard? Strategie Strategische Perspectieven Strategische thema’s Key Performance Indicators
164 167 167 168 168 170 172
8
Performance Management
Strategische kaart Hoeveel KPI’s moeten we hebben? Target setting Van Performance Measurement naar Performance Management Performance Measurement door het gebruik van de Balanced Scorecard Scorecards Watchlists Metric Summary Metric Historiek Metric Diagram Metric Detail Filteren Grouping Benchmarking Strategische Matrix Oorzaak- en Gevolgrelaties Veranderingen van gedrag door het gebruik van de Balanced Scorecard Customer satisfaction Effectiviteit van variabele beloning in combinatie met de Balanced Scorecard Boerenverstand Samenvatting Strategie als continu proces Naar een effectieve communicatie van de strategie Valkuilen Conclusie
184 188 196 201 201 202 203 203 203 204 205 206 206 207 209 210 212 212 213 215 216 216 217 218 219
Ho o fds tuk 6 Da s hbo a rds
221
Wat zijn dashboards? Dashboards versus Balanced Scorecards Van toerentellers tot thermometers: kenmerken en onderdelen van dashboards Kenmerken van dashboards Wat tonen we in dashboards? Wie gebruikt dashboards en waarvoor? Componenten van dashboards De evolutie van dashboards Voor- en nadelen van dashboards Voordelen van dashboards Nadelen van dashboards
221 225 227 228 230 232 234 237 240 240 241
Inhoud
9
Voorbeelden van dashboards en notificatiesystemen Samenvatting
243 244
Ho o fds tuk 7 Geo gr a fis c he I nfo rma tie Sys tem en: beter GI S- s en da n m is s en
245
Wat is een Geografisch Informatie Systeem (GIS)? Wat is geo-informatie? Opslag van geo-informatie Objectsoorten Attributen Eigenschappen van geo-informatie Herkomst van geo-informatie Gebruik van geo-informatie Wat kan een Geografisch Informatie Systeem voor ons betekenen? Wat kunnen we met een Geografisch Informatie Systeem (GIS) doen? Target marketing Routing & Logistiek Site-selectie Territoria van verkopers Continuïteit van het bedrijf Immobiliën Cliëntenservice Samenvatting
245 247 248 251 253 254 257 258 270 270 271 271 271 271 271 272 272 274
Ho o fds tuk 8 O nl ine Ana l ytic a l Pr o c es s in g
275
Wat is Online Analytical Processing? Definities Het relationele datamodel als aanleiding tot het ontstaan van OLAP Een werkbare definitie Het verschil tussen OLAP en OLTP Karakteristieken en componenten van Online Analytical Processing Multidimensionele analyse Het denkproces van de manager vertaald in een kubus Dimensies en meetwaarden (measures) Een weg banen in de multidimensionele informatie: de navigatie in een kubus Ergonomische functionaliteiten
277 277 278 282 284 287 289 293 294 297 301
10
Performance Management
Opslag van OLAP-gegevens Processen van OLAP-gegevens Voor- en nadelen van OLAP Voordelen van OLAP Nadelen van OLAP Betere beslissingen door het gebruik van OLAP: enkele voorbeelden Afdekken van verschillende behoeften in de BI-Piramide via een OLAPtoepassing Verkeerslichten in een BSC als trigger voor tactisch onderzoek Tactisch ad-hoconderzoek met behulp van OLAP Operationele ‘Vijf voor twaalf’-rapporten: OLAP brengt redding Samenvatting
Ho o fds tuk 9 R a ppo r terin g Waarom behoefte aan state-of-the art-rapportering? Wat is ondervraging en rapportering? ‘Juiste data, informatie, inzichten en wijsheden op het juiste moment bij de juiste persoon in het juiste formaat.’ De juiste data, informatie, inzichten en wijsheid aan de juiste persoon De juiste data, informatie, inzichten en wijsheid op het juiste tijdstip De juiste data, informatie, inzichten en wijsheid met de duidelijkste inhoud en het juiste formaat Standaardisatie van financiële en niet-financiële rapportering Samenvatting
303 304 305 305 308 309 310 312 317 320 324
327 327 329 331 331 333 334 349 351
Deel V
A n a l ytic a l I ntel l igenc e I nl eidin g Ho o fds tuk 10 Het v er ta l en v a n bedrijfs v r a a gs tukken na a r gegev en s v er w erkin g Wat is Analytical Intelligence? Hoe kan een bedrijf kennis aanwenden om een prominente rol in de markt te spelen?
359 359 361
Inhoud
Anatomie van Analytics Competitors Bronnen van sterkte Pithead business problem-solving methode Hypothese-generatie: evalueer de omgeving Hypothese-formulering: formuleer het bedrijfsprobleem Hypothese-testen SEMMA Formulering van inzichten Feedback van inzichten Tools voor kwantitatieve besluitvorming Samenvatting
11
361 362 364 366 367 370 370 397 398 398 399
Deel VI
P er fo rma nc e M a na gement-I nfra s truc tuur Ho o fds tuk 11 Da ta w a reho us ing
405
Wat is een data warehouse? Behoeften van eindgebruikers Behoeften van IT Definities De originele definitie toegelicht Componenten en kenmerken van een DWH Karakteristieken van een DWH Soorten gegevens in het DWH Architectuur Verschillende Data Mart-implementaties Data-opslag in het DWH Kenmerken en componenten van een data warehouse Georiënteerd op onderwerp Consistente gegevens Geschoonde gegevens Historische gegevens Snelle aanvoer van gegevens Samenvatting
406 406 408 409 411 413 413 414 417 422 427 428 428 428 429 430 430 430
12
Performance Management
Ho o fds tuk 12 E xtr a c tie – T ra n s fo rma tie – Lo a din g
433
Wat is ETL? Drie methoden om gegevens op te halen Batchverzameling Onlineverzameling Ad-hocverzameling De vier processtappen van dataverzameling Isoleren Prepareren Staging area Transformeren Laden Transporteren ETL-tools ‘Doe het zelf’-ETL Code Generators Metadata driven engines Samenvatting
433 435 435 436 437 438 439 442 444 446 446 447 447 448 449 450 452
Deel VI I
P er fo rma nc e M a na gement in de pra ktijk Ho o fds tuk 13 P er fo r ma nc e M a na gemen t in de o rga n is a tie
455
Technologische ondersteuning via een Business Intelligence Competency Center (BICC) Corporate Intelligence Office Office of Strategy Management Naar een nieuw strategiemanagement Naar een strategiegefocuste onderneming Samenvatting
455 457 461 464 466 470
Inhoud
Ho o fds tuk 14 N a a r een beter z ic ht o p de to eko ms t, do o r een beter begr ip v a n het heden o p ba s is v a n in z ic hten uit het v erl eden . Performance Management als vuurtoren Kritische succesfactoren voor een geslaagd Performance Management Bedrijfsresultaten in eigen handen door optimaal aanwenden van bedrijfsen marktgegevens
A ppendix 1 R el ev a nte l itera tuur r o nd P er fo rm a nc e M a na gem ent
13
471 472 472 475
477
A ppendix 2 E en a a nta l to o na a ngev en de P er fo r ma nc e M a na gem en ts pel er s in de ma r kt 485 I ndex
503