perspectief
UWV
nummer 2 | JUNI 2012
In dit nummer:
M eer vertrouwen in jezelf L eren omgaan met de computer E en verslaving de baas. En dan?
Hans van Rhijn:
‘Ik richt mijn leven zo leuk mogelijk in. Ik moet het tenslotte zelf doen’
op Kijk ook v.nl/ www.uw f ie perspect
2 | uwv perspectief | beeld: frank van der kleij, roger derkx
plaza
LEZERSWENS
In het vorige nummer riep de redactie u op om uw lezerswens aan ons door te geven.
Plaza is de plek in uwv Perspectief waar
Er kwamen veel reacties en daar willen wij
lezers elkaar oproepen om samen
graag naar luisteren. De meeste mensen
activiteiten te ondernemen.
lieten ons weten dat ze ook graag willen
Oproepen en reacties kunt u sturen naar
lezen over mensen die niet meer aan het
uwvperspectief uwv.nl of uwv Concern-
werk komen. Of over lotgenoten die zich
communicatie, Gebouw B, Postbus 58285,
(nog) niet goed voelen en die een ander
1040 HG Amsterdam. Vermeld in de
perspectief hebben dan het vinden van een
linkerbovenhoek van de envelop of in de
baan. Dat er ook dagen zijn die niet goed
onderwerpregel van de e-mail altijd ‘Plaza’
gaan, of zelfs vreselijk zijn. uwv Perspectief
en bij een reactie ook het onderwerp.
wil deze mensen graag aan het woord laten.
Let op: Plaza is niet bedoeld voor com-
Lees bijvoorbeeld het verhaal van Daniëlle
merciële initiatieven. De redactie beslist
Poelman op pagina 11. Z
over plaatsing; er kan niet over worden
5 Inhoud 5
Mijn perspectief 1 Hans van Rhijn is 59 jaar en kan niet meer voltijds werken. Toch is hij nu Bijzonder Ambtenaar van de Burgerlijke Stand. Hans vertelt over zijn bijzondere baan.
11
Mijn perspectief 2 Daniëlle heeft Attention Deficit Disorder. Ze kan zich heel moeilijk concentreren en belandde daarom in de wao. Ze wil zich blijven ontwikkelen.
6
Vertrouw op jezelf Om weer aan het werk te gaan, maar ook om mee te doen met de maatschappij, heb je zelfvertrouwen nodig. Hoe krijg je meer vertrouwen in jezelf? Tips en trucs.
14
Na een verslaving Veel mensen in alle lagen van de bevolking in Nederland hebben te kampen met een verslaving. Overwinnen is één, maar hoe kun je weer normaal functioneren na een verslaving?
10
Wilt u werken in de zorg? uwv sloot een convenant waarmee werkzoekenden een leerwerktraject kunnen volgen met behoud van hun wia-, wao-, waz- of Wajong-uitkering.
21
Mijn perspectief 3 Karien Snijder-de Baat had een ernstige vorm van epilepsie, ze kreeg een auto-ongeluk en raakte tijdelijk uitgeschakeld. Ze vond werk bij een ggz-instelling.
gecorrespondeerd. ROGER ZOEKT RUIMTE
Roger Derkx heeft sinds de jaren tachtig
op televisie geweest. Hij heeft al heel veel
de diagnose multiple sclerose en epilepsie.
bezoekers gehad op zijn zolder. Maar om de
Twee aandoeningen waarmee hij heeft leren
modelspoorbaan ook toegankelijk te maken
leven. Werken ging op een gegeven moment
voor mensen met een beperking zoekt hij
niet meer, maar hij wilde wel iets anders met
een geschikte ruimte van 30 à 40 vierkante
zijn tijd doen. Hij vond een grote passie in
meter. Liefst in de omgeving van Deurne. Z
6
het maken van modelspoorbanen. Op zijn FRANK ZOEKT EEN LOTGENOOT
Frank van der Kleij (43) uit Hilversum kan
zolder heeft hij een grote modelspoorbaan
Kunt u Roger helpen?
gemaakt die ook is opengesteld voor pu-
Lees verder op www.uwv.nl/perspectief.
bliek. Zijn modelspoorbaan is zelfs
door zijn ziekte multiple sclerose niet meer voluit aan de slag, maar werkt nog wel als programmeur. Mede omdat zijn baas goed met hem meedenkt en hem alle ruimte
KUNSTCONGRES MET PERSPECTIEF OP 6 NOVEMBER – DOE MEE!
geeft. Het werken gaat hem door zijn
Voor kunstenaars met een Wajong-, wia- of wao-uitkering
ziekte echter steeds moeilijker af en levert hem steeds minder voldoening op, omdat
Ook in 2012 organiseert uwv weer een
Voor wie?
hij niet meer goed mee kan komen. En dat
Kunstcongres, net als in 2011 in het Kröller-
Was het Kunstcongres tot nu toe alleen
heeft zijn weerslag op het plezier in zijn le-
Müller Museum in Otterlo op de Veluwe.
voor kunstenaars met een Wajong-uitke-
ven. Frank vraagt zich af of het nog wel de
Kunstenaars met een beperking krijgen de
ring, nu is het op veelvuldig verzoek ook
moeite waard is om te blijven werken. Hij
mogelijkheid hun werk een dag te expose-
toegankelijk voor kunstenaars met een
denkt dat hij misschien beter zijn weinige
ren. Een jury beoordeelt de geëxposeerde
wao- of wia-uitkering. Vandaar de nieuwe
energie kan besteden aan andere dingen.
werken en de winnaar mag vervolgens een
naam: Kunstcongres met Perspectief. Z
Hij ziet er alleen erg tegen op om niet meer
jaar lang exposeren bij uwv en andere gro-
die vastigheid te hebben, de mensen om
te bedrijven in Nederland. Ook biedt het
Aanmelden
zich heen te moeten missen en niks meer
congres de gelegenheid om kunstkenners,
Voor meer informatie en je aanmelding
bij te dragen aan de maatschappij. Heeft u
kunstuitleners, galeriehouders en uwv’ers
kun je vanaf 15 september terecht op
soortgelijke ervaringen? Z
te ontmoeten. Kortom, een dag van kunst,
www.kunstcongresmetperspectief.nl.
informatie en netwerken. Lees verder op www.uwv.nl/perspectief.
kijk voor meer oproepen op www.uwv.nl/perspectief
10
21
4 | uwv perspectief
Hans van Rhijn
ruimte voor u
Leeftijd:
UIT EIGEN WERK
tekeningen op te sturen voor de rubriek ‘Ruimte voor u’ levert veel reacties op. Nu uwv Perspectief ook een
Reini van der Graaf is 58 jaar en heeft een
onlineversie heeft, is er meer ruimte
psychische beperking. In het dagelijks leven
om inzendingen te plaatsen. Blijft
tekent, schildert en zingt ze veel. Vooral
u daarom uw gedichten, foto’s en
schilderen betekent voor haar ontspanning
tekeningen insturen. Dat kan per
en samen met anderen creatief bezig zijn.
e-mail naar
[email protected]
Reini: ‘Ik hang mijn werk thuis op. Het maakt
of per brief naar uwv Concerncom-
VERDRIET
me trots wat ik gemaakt heb. En ik ben soms
municatie, Gebouw B, Postbus 58285,
VERWERKT
verrast door mijn eigen werk.’
1040 hg Amsterdam. Zet ‘creatief’ in
De tip van Reini voor mensen die graag
de onderwerpregel van de e-mail of in
Beppie van Dorresteijn is 59 jaar en heeft een
willen schilderen: doe eens samen met
de linkerbovenhoek van de envelop.
uitkering. Ze kan niet meer werken.
andere deelnemers mee aan schilderlessen in
Beppie:
bijvoorbeeld buurthuizen. Ze zijn vaak niet
‘Het verwerken van verdriet door dichten,
duur en misschien ontdek je een nieuw talent
heeft gemaakt dat ik beter in het leven kon
in jezelf. Reini maakte deze schilderijen. Z
gaan staan. Inmiddels ben ik mandala’s gaan tekenen (cirkels met kleurrijke patronen) en ik
Anneke Machura is 27 en heeft een psychische
maak daar gedichtjes bij. Al tekenend word ik
ziekte die lijkt op autisme. Ze heeft een
rustiger en zo ontstaan er mooie tekeningen,
Wajong-uitkering, maar werkt er nog zestien
gedichten. Ik verwerk veel uit mijn verleden.
uur naast als administratief medewerker. Ze
Dit doet mijn gezondheid goed.’ Onderstaand
schrijft sinds enkele jaren gedichten onder de
gedicht is van Beppie. Z
naam Poems4you. En ze heeft ook haar eigen website waarop ze haar gedichten publiceert.
Kijk voor haar website op
Kijk voor haar website op Perspectief Online.
www.uwv.nl/perspectief.
Dit is een van haar gedichten. Z
KUNST UIT IRAK
MIJN PERSPECTIEF 1
59
De oproep om gedichten, foto’s of
POËZIE VOOR JOU
tekst: evelien van soest | beeld: yvonne brandwijk | uwv perspectief | 5
Naam:
‘I
k richt mijn leven zo leuk mogelijk in, ik moet het tenslotte zelf doen’, vertelt Hans van Rhijn. Sinds medio
vorig jaar oefent hij binnen de gemeente Oldebroek het beroep uit van Buitengewoon Ambtenaar van de Burgerlijke Stand. ‘Een prachtig beroep, omdat ik deel uitmaak van een heel persoonlijke aangelegenheid: de huwelijksceremonie. Ik vind het een groot goed dat ik mag bijdragen aan een mooie huwelijksdag met veel vrolijkheid. Elke ceremonie is anders en ik zet me iedere keer weer voor de volle honderd procent in.’ Tijdens zijn ‘vorige’ loopbaan had Hans ook al veel plezier in zijn werk. Vanaf zijn achttiende voer hij als steward/hofmeester in Europa, Amerika en het Caribisch gebied. Na vijf jaar ging hij in de buitendienst bij het gak werken, tegenwoordig uwv. Weer later werkte hij bij een landelijke arbodienst, waarbij hij huisbezoeken aflegde bij mensen met een beperking. Totdat hij zelf arbeidsongeschikt raakte en in de wao terechtkwam. Hans had een zwakke rug en kon alleen nog zittend werk doen. Daardoor kon hij zijn baan niet behouden. ‘Dat was een donkere periode in mijn leven.
De rolstoel
Karwan Abdulla (44) is in Noord-Irak geboren.
Vlinder
Mooi dinkie, meneer
Hij heeft een bijzonder levensverhaal. Karwan:
Vlinder danst in het morgenlicht
De man kijkt narrig
‘Ik heb in Irak een technische studie gedaan.
zijn sprieten genietend
Allerlei snufjes, lampjes, toeters en bellen
Daarnaast begon ik te schilderen en beeldhou-
naar de zon gericht
De rolstoel rolt
wen. Omdat ik opkwam voor mensenrechten,
de maatschappij. Ik ging allerlei leuk en nuttig
Hij fladdert en dartelt
Gaat door de openstaande deur
belandde ik in 1985 in de gevangenis. In 1988
vrijwilligerswerk doen. Er is genoeg aanbod; je
vrolijk en blij
Dag meneer
kwam ik vrij, maar ik moest voor mijn veiligheid
hoeft niet onnodig thuis te blijven zitten.’ Op
het land uit vluchten. Ik ben toen in Nederland
23 juni 2011 werd Hans beëdigd als trouwamb-
Mooi dinkie meneer
terechtgekomen. Hier kreeg ik de behoefte om
tenaar in de Rechtbank van Zutphen. ‘Dat was
De man glimlacht
mijn emoties met schilderen te uiten. Door mijn
een onvergetelijk moment! Het is prettig om
Dan steekt een storm op
Niet zo mooi als die andere, meneer
verleden heb ik een posttraumatische stress-
binnen mijn woongemeente actief betrokken
geheel onverwacht
De man lacht
stoornis gekregen, hierdoor heb ik een uitkering.
te zijn, zowel in mijn werk als in mijn privé
vlinder vecht
En rolt met stevige hand
Maar kunst maken doet me goed.’ Dit is een
uit alle macht
De rolstoel door de openstaande deur
schilderij van Karwan. Z
leven.’ Z
maar wanhopig fladderend
Dag meneer
“Leve het leven, de wereld is van mij!”
stort hij neer
Kijk op www.uwv.nl/perspectief voor het adres van
Mooie vlinder is niet meer.....
de website van Karwan.
kijk voor meer gedichten, foto’s en schilderijen op www.uwv.nl/perspectief
Mijn dagelijkse structuur viel weg en ik voelde me slecht, ellendig en nutteloos. Maar op een gegeven moment heb ik de knop omgezet. Ik wilde er weer bij horen, weer deelnemen aan
‘ Ik heb nu een prachtig beroep’
6 | uwv perspectief | tekst: iris koomen | beeld: getty images
uwv perspectief | 7
Bergopwaarts
Doe-het-zelf vertrouwen Met een gezonde dosis zelfvertrouwen sta je ontspannen in het leven en durf je dingen aan te pakken. Maar: wat is zelfvertrouwen eigenlijk? Hoe kom je eraan? En hoe weet je of je er genoeg van hebt?
D
e maatschappij kent allerlei normen, waar-
tionisme. Perfectionisten stellen heel hoge eisen aan
aan de meeste mensen onmogelijk allemaal
zichzelf, waardoor ze steeds boven hun kunnen moe-
tegelijk kunnen voldoen. Je moet gezond
ten presteren en op hun tenen moeten lopen. Ze begin-
zijn, je moet geld verdienen, je moet werken, je moet
nen daardoor soms niet aan taken waarvan ze denken
in een auto rijden, je moet een partner hebben... Als je
dat ze die niet in een keer goed doen. Of ze stellen die
niet aan deze normen voldoet, kan dit knagen aan je
uit. De basisvraag is: doet iemand wat hij diep in zijn
zelfvertrouwen. Hoe ga je daarmee om? uwv Perspectief
hart wil doen? Of doet hij dat niet, omdat hij zichzelf
vroeg het aan Wijnand de Jong, trainer en coach bij hr-
tegenhoudt?’
adviesbureau Dijk & Van Emmerik. Hij baseert zich in zijn werk als coach op de Rationeel Emotieve Therapie
Hoe kom ik erachter hoe het zit met mijn zelfvertrouwen?
(ret, zie kader).
‘Wie dat wil onderzoeken, moet goed naar zichzelf durven kijken en zichzelf een paar dingen afvragen.
Wat is dat, zelfvertrouwen?
Doe je bepaalde dingen niet, die anderen normaal wel
‘Zelfvertrouwen is het geloof in jezelf dat je bepaalde
doen? Het kan om iets heel eenvoudigs gaan, zoals de
taken kunt volbrengen. Mensen met zelfvertrouwen
weg vragen aan een vreemde op straat. Vermijd je plek-
doen de dingen die ze willen doen. Ze laten zich niet
ken, situaties, gesprekken? Of durf je helemaal geen
leiden door angsten om te falen. Die angsten hébben ze
sociale contacten aan? Doe je in aanwezigheid van on-
misschien wel, maar ze trekken zich er niet zo veel van
bekende mensen iets niet wat je eigenlijk wèl zou wil-
aan. Het gaat er dus om of je iets uit de weg gaat, wat
len, zoals je mening geven? Zie je huizenhoog op tegen
je wel graag zou willen doen. Wie dat doet, belemmert
een sollicitatiegesprek? Als je “ja” kunt antwoorden op
zichzelf.’
een van deze vragen, dan zou je zelfvertrouwen te laag kunnen zijn. Een andere indicator is hoe je omgaat met
ret – Rationeel Emotieve Therapie – is een
zijn te aanvaarden. Gevoel en gedrag
anderen van het denken en het handelen.
onze gedachten. En die gedachten kunnen
gedragstherapie die zich richt op het verDaardoor wordt het mogelijk om psy-
chisch beter te functioneren. De therapie is ontwikkeld door Albert Ellis. Een belangrijk uitgangspunt van de ret is dat mensen
veel meer verantwoordelijk zijn voor hun
gevoelens en gedragingen dan ze geneigd
worden in belangrijke mate bepaald door
we zélf veranderen. Dit wordt geïllustreerd door de volgende uitspraak van de filosoof
Epictetus (60 na Christus): ‘Het zijn niet de dingen die in de wereld gebeuren waardoor mensen van slag raken, maar hun gedachten daarover.’
Kun je een voorbeeld geven?
complimenten. Kun je die ontvangen of wuif je ze lie-
‘Stel, je bent op bezoek bij iemand en je wilt naar huis.
ver weg? En deel je zelf wel eens een compliment uit
Iemand met zelfvertrouwen doet dat zonder poespas.
of heb je alleen maar kritiek op anderen? Als je alleen
Hij zegt gewoon dat hij naar huis gaat. Maar er zijn
maar kritiek hebt, zegt dat meer over jou dan over de-
ook mensen die uitvluchten verzinnen om naar huis te
gene op wie je kritiek hebt. Het wijst op een gebrek aan
kunnen, zoals hoofdpijn. Of ze blijven tegen hun zin,
zelfvertrouwen.’
omdat dat van ze verwacht wordt en ze niemand teleur willen stellen. Er zijn ook mensen die blijven omdat
Stel ik wil werken aan mijn zelfvertrouwen. Hoe doe ik dat?
ze bang zijn iets te missen. Dit zijn allemaal voorbeel-
‘Je kunt twee dingen doen. Bezinnen of actie onderne-
den van vermijdingsgedrag. En sommige mensen gaan
men. Kies je voor het pad van bezinning, dan onder-
zelfs helemaal niet op bezoek, omdat ze bang zijn voor
zoek je je gedachten. Zelfreflectie. Stel dat jij van jezelf
anderen. Bang dat de ander ze veroordeelt.
denkt: “Mijn stem telt niet mee”, waardoor je je nooit
Vermijdingsgedrag kan ook voortkomen uit perfec-
laat horen – terwijl je dat wel zou willen. Probeer dan
uwv perspectief | 9
8 | uwv perspectief
kort
Tips van de trainer - Formuleer positieve zinnen over jezelf en spreek ze regelmatig
120 VOETBALLERS EEN BAAN
uit. Bijvoorbeeld: ‘Ik mag er zijn’ of ‘Ik ben het waard’. Denk je
vaak: ‘Probeer het maar niet, het
Tijdens de finale van de Dutch
uwv, usg Restart en de Stichting
gers van FC Utrecht winnaar. Het
achter het project. De Wajongers,
Career Cup werd het team Wajon-
wordt toch niets’, vervang die
gedachte dan door ‘Probeer het,
EEN EUROPEES REKENINGNUMMER
was een feestelijk voetbalevene-
leuks.’
De Europese Unie wil dat alle
schrift vinden. Het nummer is niet
City FC. De finale was de afsluiting
die je in je hoofd hebt om te
1 februari 2014 gelijk zijn. Om dat
nu alleen nodig bij grensoverschrij-
wie weet wordt het iets heel
- Probeer de negatieve oneliners
euro-betalingen in Europa vanaf
buigen in positieve.
voor elkaar te krijgen, gebruikt
- Wees niet te streng voor jezelf,
iedereen in Europa vanaf 2014 het
maar wees juist lief.
zogeheten iban-rekeningnummer. Het maakt dan niet meer uit of u
- Besef dat je niet op een gegeven
geld overmaakt binnen Nederland
moment ‘klaar’ bent. Werken aan
of naar het buitenland.
je zelfvertrouwen is een proces is
iban staat voor International
dat je leven lang duurt. Maar dat betekent ook dat je altijd kunt blijven groeien.
bij jezelf na te gaan wanneer en waarom je dit bent
daardoor niet kunt werken, dan kun je je inderdaad
gaan denken. Het idee dat je stem niet meetelt, is niet
knap waardeloos gaan voelen. Dus moet je nagaan of
aangeboren. Je hebt het ooit geleerd. Zo’n negatieve
die gedachten wel met de werkelijheid overeenkomen
gedachte kan ook geleidelijk zijn ontstaan. Misschien
en proberen ze om te buigen naar realistischer ideeën.
praatte je familie vroeger altijd over je in plaats van met
Dat is niet zomaar even gedaan. Je verandert zo’n over-
je. Bijvoorbeeld omdat je de jongste was. Gaandeweg
tuiging niet in een handomdraai. Maar de aanhouder
kan dan bij jou het idee ontstaan dat jouw stem niet
wint.’
Bank Account Number en is een
internationaal rekeningnummer.
Het nummer bestaat uit achttien tekens en eindigt op uw huidige
rekeningnummer. U kunt uw ibanrekeningnummer op uw bankaf-
nieuw. U heeft het iban-nummer
dende betalingen, maar straks dus ook bij binnenlandse betalingen. uwv wil hier goed op voorbereid
zijn. Daarom hebben wij uw reke-
ningnummer zelf alvast in onze administraties omgezet. U hoeft zelf niets te doen. Dit heeft natuurlijk
geen gevolgen voor uw uitkering: de hoogte en het betaalmoment blijven hetzelfde. Wilt u meer
weten over het iban-rekeningnummer? Kijk dan op www.overopiban.
Wanneer weet je of je klaar bent?
Klopt zij wel? Dat is wat je moet onderzoeken.
‘Dit proces van nieuwe gedachten aanleren en nieuw
Het tweede pad is dat van de actie. Geef je bijvoor-
gedrag toepassen kan, als je er eenmaal aan begonnen
beeld nooit complimenten, begin daar dan eens mee.
bent, je hele leven lang doorgaan. Het is een proces,
Gewoon doen. Of probeer een gesprek aan te knopen
geen sprong. Een training Zelfvertrouwen kan je een
met een wildvreemde, bijvoorbeeld als je boodschap-
zetje geven, maar het grootste deel moet je zelf doen.’
pen doet. Het doet er niet toe waarover, het gaat om
Z Meer lezen?
signalen uit je omgeving gaat krijgen.’
Meer weten over ret?
Als je ziek bent en daardoor niet kunt werken, kan dat een be-
- ret jezelf, J.C.R.M. Verhulst
Een aantal boekentips:
voelen. Maar wie ziek is en daar psychisch onder gebukt gaat, zou kunnen onderzoeken of hij of zij gedachten heeft die voor dat slechte gevoel zorgen. Die gaan waarschijnlijk in de richting van “alleen als ik
- Hoe maak ik van een olifant
weer een mug?, Roderik Bender
- Beren op de weg, spinsels in je hoofd, Coen Dirkx
- Grip op je gevoel, Matthew Mckay, Patrick Fanning & Patricia Zurita Ona
gezond ben, ben ik iets waard” of “alleen als ik werk, tel ik mee”. Als je dat gelooft terwijl je ziek bent en
BIJVERDIENEN
Als u een vraag heeft, kunt u als
Op Perspectief Online staat een
uwv Telefoon Werknemers via
lezen over bijverdienen naast uw
particulier contact opnemen met 0900 - 9294 (lokaal tarief). De mevraag te beantwoorden. 85% van
realistischer. En wat je ook zult zien, is dat je positieve
‘Het is heel menselijk om je daar onzekerder door te
UWV BELT U
dewerker van uwv zal proberen uw
de oefening. Je zult zien dat als je je gedrag aanpast,
mee omgaan?
project om Wajongers de arbeidsmarkt op te helpen.
‘Waar is ’t feestje, hier is ’t feestje!’ klonk het twintig keer in koor. De
jongeren van FC Utrecht waren blij met de trofee, uitgereikt door de
trainer van Almere City FC, Dick de Boer. Ook Fred Paling, lid van de
Raad van Bestuur van uwv, was er-
bij. ‘Van de 350 deelnemers hebben er al 120 een baan gevonden. Daar zijn wij heel blij mee.’
een halfjaar lang twee keer per
week met een team bij een van
de 27 deelnemende voetbalclubs,
waaronder 21 bvo’s (Betaald Voet-
bal Organisaties). De clubs stelden faciliteiten en coaches beschik-
baar, en ook hun netwerken. De
jongeren kregen naast sportieve
ook intensieve sociale begeleiding
door jobcoaches. De tweede ronde van de Dutch Career Cup is deze maand van start gegaan. Z Meer weten?
Kijk op www.uwv.nl/perspectief.
WAT IS EEN TOESLAG?
en naar handelen. Maar: is die gedachte wel realistisch?
hoorlijke aanslag op je zelfvertrouwen zijn. Hoe kun je daar
van een 26 weken durend sportief
geselecteerd door uwv, trainden
nl of informeer bij uw bank. Z
meetelt. En op een zeker moment ga je daar in geloven
je gedachten meeveranderen. Die worden gezonder,
ment op het complex van Almere
Life Goals zijn de organisaties
Kijk ook op
www.uwv.nl/perspectief.
de vragen aan uwv wordt direct
beantwoord. Indien de medewerker u onverhoopt op dat moment niet
kan helpen, dan wordt u binnen 24
uur teruggebeld. U kunt zelf aangeven wanneer u het best bereikbaar bent op werkdagen van 8.00 tot
17.00 uur. Als u wordt teruggebeld,
poll waarin u aangaf te willen
uitkering. Omdat de regelgeving over dit onderwerp op dit mo-
ment aangescherpt wordt, komt er in het volgende nummer van uwv Perspectief een uitgebreid artikel over bijverdienen naast
uw uitkering. In plaats daarvan
in dit nummer een artikel over de vergoeding van hulpmiddelen op de werkplek (zie pagina 17). Z
Een toeslag is een aanvulling op
ww-uitkering. Uw eigen vermo-
uitkering van uwv? Of bent u
niet mee.
uw inkomen. Ontvangt u een
langer dan een jaar ziek en betaalt uw werkgever u een lager loon?
Wanneer kan ik een toeslag krijgen?
en uw gezin dan onder het sociaal
(gezins)inkomen lager is dan het
En komt het totale inkomen van u minimum? Dan kunt u mogelijk een toeslag krijgen. Het sociaal
minimum is het bedrag dat u minimaal nodig hebt om van te leven. Het bedrag hangt onder andere
af van uw leeftijd en leefsituatie.
Om te bepalen of u recht hebt op een toeslag, vergelijkt uwv het
kunt u in het display van uw tele-
totale bruto-inkomen van u en uw
belt. U wordt verzocht de onbeken-
minimum. Uw inkomen bestaat uit
foon niet zien dat het uwv is die
de oproep toch op te nemen zodat
de medewerker van uwv uw vraag kan beantwoorden. Z
gen, bijvoorbeeld spaargeld, telt
eventuele partner met het sociaal alle inkomsten uit werk of overig inkomen, zoals pensioen of een
Als u 18 jaar of ouder bent én uw sociaal minimum, kunt u een
toeslag krijgen in de volgende situaties:
- U heeft een ww-, iow-, Ziekte-
wet-, wao-, wia-, waz-, wazo- of Wajong-uitkering.
- U bent langer dan een jaar ziek en uw werkgever betaalt u een lager loon.Z
Kijk voor meer informatie op www.uwv.nl/toeslagen.
10 | uwv perspectief | tekst: iris koomen | beeld: martin waalboer
Ard Luyten overlegt met begeleider Cora van Tiem
Naam:
Daniëlle Poelman
tekst: irma van der lubbe | beeld: yvonne brandwijk | uwv perspectief | 11
Leeftijd:
Met behoud van uw uitkering een leerwerktraject in de zorg volgen. Met baangarantie! Misschien iets voor u?
Ziet u het zitten in de zorg?
D
e zorgsector heeft steeds meer goed ge-
diploma op niveau 3. Op dit niveau voert u primaire
schoold verplegend en verzorgend per-
taken in de zorg uit, zoals helpen wassen en aankleden.
soneel nodig. Deze behoefte wordt alleen
Een bbl-opleiding duurt twee tot drie jaar. Een verkor-
maar groter. Veel werkzoekenden die een mbo-oplei-
te doorlooptijd is mogelijk op basis van vrijstellingen.
ding hebben gevolgd, willen graag aan de slag, maar
Na het eerste jaar komt u, als alles goed gaat, in dienst
vaak ontbreekt het hun aan de juiste opleiding en er-
bij een instelling en rondt u de opleiding af. Na afloop
varing in de zorg. uwv biedt een opleiding met baanga-
van de opleidingsperiode ontvangt u een leerwerkover-
rantie én behoud van uw uitkering.
eenkomst of arbeidscontract. De kosten voor de oplei-
Vorig jaar tekenden uwv en Stichting RegioPlus een
ding worden volledig gefinancierd door uwv.
MIJN PERSPECTIEF 2
41
‘Ik hoop ooit psycholoog te worden’
Z
e werkt als vrijwilliger op een dorpsboerderij. Daar helpt Daniëlle Poelman met het begeleiden van iemand
met een verstandelijke beperking. ‘Ik vind dat erg leuk en zou dit best in een betaalde baan willen doen’, geeft Daniëlle aan. ‘Maar daar heb ik papieren voor nodig en die heb ik niet. Zelf betalen is geen optie en helaas heeft uwv gezegd geen opleiding meer voor me te willen vergoeden.’ Aan die uitspraak ging uiteraard een geschiedenis vooraf. Al jarenlang had Daniëlle moeite met haar concentratie. Maar ook had ze soms zo’n last van overconcentratie, dat ze daar niet meer uit kon komen. Dit belemmerde haar enorm in haar functioneren. Ze raakte overspannen en kreeg rond 2000 een wao-uitkering. ‘Het zag er qua werk somber uit, maar ik vond mezelf nog veel te jong om achter de geraniums te zitten’, vertelt Daniëlle. ‘In 2007 probeerde ik in overleg met een re-integratiebureau om van mijn hobby, fotografie, mijn beroep te maken. Het bureau stelde voor om de fotoacademie te doen en uwv betaalde de opleiding.’ Het bleek dat Daniëlle daar echter niet op haar plek was en dat zorgde voor veel stress, waardoor ze wederom overspannen raakte. In overleg met uwv besloot ze de opleiding af te breken. Enige tijd
convenant in de zorg. 2.000 werkzoekenden kunnen
later werd bij haar een concentratiestoornis (At-
door dit project een leerwerktraject in de zorg- en wel-
Ard Luyten volgt het traject en is er zeer over te spreken.
tention Deficit Disorder) geconstateerd. ‘In mijn
zijnssector volgen, in principe met behoud van hun
‘Toen ik door uwv benaderd werd, zag ik het meteen
kindertijd was hierover nog nauwelijks iets
wia-, wao-, waz- of Wajong-uitkering.
als kans’, vertelt hij. Ard is sinds december 2011 in oplei-
bekend en toen ik ouder was, leefde de gedachte
ding bij Stichting Pleyade. Hij is er heel blij mee. ‘Ik had
dat het alleen bij kinderen voorkwam’, verklaart
Martin Zilversmit (projectmanager) van uwv: ‘Sinds
uit mezelf nooit bedacht om in de zorg te gaan werken.
oktober 2011 hebben we al 120 mensen geplaatst die dit
Totdat uwv me op die gedachte bracht. Ik ben best em-
ze de late diagnose. ‘Op basis van mijn geschie-
traject volgen. Ze leren en werken tegelijk en worden
pathisch aangelegd, een kant van mezelf die ik nu goed
opgeleid tot verzorgende niveau 3. Maar we kunnen
kan ontwikkelen. Ik ben 45 en vind het heerlijk om me
Zorginstellingen door heel
niet uit het veld slaan. Geïnspireerd door mijn
nog veel meer mensen gebruiken.’
weer verder te ontplooien, te leren.’
Nederland zitten te springen
eigen ervaring met ggz ben ik psychologie gaan
Hoe gaat het in z’n werk? U meldt zich aan (zie kader).
Cora van Tiem werkt bij Pleyade als coördinator Zorg
om meer mensen. Dus meer
studeren aan de Open Universiteit. Ik hoop
Als u wordt geselecteerd, dan volgt u een jaar een op-
en Wonen. Ze begeleidt deelnemers aan het leer-werk
aanmeldingen zijn welkom!
daarmee ooit psycholoog te worden.’ Z
leiding, bijvoorbeeld een bbl-opleiding (Beroeps Bege-
traject, onder wie ook Ard. Ze is zeer te spreken over dit
U kunt zich aanmelden via
leidende Leerweg). Dit is een opleiding in de vorm van
initiatief. ‘Wat heel fijn is, is dat deze mensen ontzet-
[email protected].
werkend leren. U gaat aan de slag bij een zorginstelling
tend gemotiveerd zijn om aan de slag te gaan. Ze gaan
in uw eigen regio en ondertussen haalt u uw beroeps-
er helemaal voor!’ Z
Aanmelden?
denis acht uwv nu de kans dat ik ooit aan de slag kom heel klein. Toch laat ik me daardoor
Kijk op www.uwv.nl/perspectief.
12 | uwv perspectief | tekst: ellen jobse | beeld: theo smit
Wegwijs op het wereldwijde web Rekeningen betalen, een sollicitatiebrief versturen, belastingformulieren aanvragen... Steeds meer zaken regel je digitaal. Een vervan-mijn-bedshow voor iemand die niet of nauwelijks gebruikmaakt van de computer en het internet. Maar er is hoop.
uwv perspectief | 13
INTERNET VOOR BEGINNERS Wilt u graag aan de slag met de com-
Wel een computer met internettoe-
‘zijn’ website www.williewebwijs.nl
alleen? Dan kunt u een internetcursus
ook zelf oefenen met online werken.
U kunt informatie vinden over bijvoor-
puter en het internet, maar liever niet volgen. Veel bibliotheken bieden een cursus ‘internet voor beginners’ aan.
Onder begeleiding leert u uw weg te vinden in de digitale wereld. Deelnemen aan deze cursus kan ook als u
geen lid bent van een bibliotheek. De kosten verschillen per vestiging en
variëren van twintig tot zestig euro. Voor de mogelijkheden in uw regio
kunt u het best contact opnemen met de dichtstbijzijnde bibliotheek.
I
gang tot uw beschikking? Dan kunt u Er zijn verschillende websites die stap voor stap uitleggen hoe u handelin-
gen als e-mailen of internetbankieren moet uitvoeren. Enkele voorbeelden: - Op www.steffie.nl legt animatie
figuur Steffie met tekst en spraak op
een eenvoudige manier uit hoe onder meer internet, e-mail en internetbankieren werken. Er zijn bij ieder onder-
deel oefenmodules, bijvoorbeeld voor het online betalen van een rekening. - Willie Webwijs is een robot die u op
leert hoe u veilig kunt internetten. beeld surfen op het web, chatten
en downloaden. Door middel van
oefenvragen kunt u uw kennis testen. - Het oefenprogramma ‘Klik en Tik’ (www.klikentik.nl) bestaat uit twee
delen: ‘Het internet op’ en ‘Samen op
’t web’. In het eerste deel wordt u met behulp van video’s wegwijs gemaakt loaden en zoekmachines. Deel twee,
KOSTEN ONLINE AANSLUITING
media.
De kosten van een internetabonne-
in de wereld van e-mailen, down-
‘Samen op ’t web’, gaat over sociale
ment verschillen. Bij de meeste aan-
bieders kunt u kiezen uit verschillende
n tijdschriften of kranten staat vaak: ‘Kijk voor meer
De Bibliotheek A tot Z (Alblasserdam, Dordrecht, Rid-
plegen naar een servicenummer. Als je wilt weten wat
informatie op www.(...).nl’. Of: ‘Meld je aan via de
derkerk en Zwijndrecht) en uwv zijn vorig jaar een sa-
er in het nieuws of op televisie is, ben je zonder internet
website’. Voor sommige mensen abracadabra. Zes
menwerkingsverband aangegaan om mensen te helpen
aangewezen op een krantenabonnement of televisie-
procent van de Nederlanders heeft geen toegang tot in-
met hun kennismaking met de onlinewereld. ‘Er doen
gids. Terwijl deze informatie gratis online te vinden is.
ternet. Zij krijgen het steeds moeilijker, want internet
allerlei mensen mee aan onze cursus Het internet op!. Van
Het is voor sommige mensen fijn om niet naar de biblio-
blijft terrein winnen bij het regelen van basisbehoeften.
jong tot oud en van autochtoon tot allochtoon’, licht bi-
theek te hoeven, maar lekker thuis je e-mail te lezen of
Werkzoekenden zonder internettoegang hebben bij-
bliothecaresse Anita Lorsheijd toe. ‘De een is door uwv
de website van Perspectief Online te bekijken. Het is een
voorbeeld een achterstand op andere sollicitanten, om-
op de cursus gewezen, de ander wil zijn angst voor in-
hele stap om wegwijs te worden op het wereldwijde web.
dat veel vacatures op het web te vinden zijn en niet meer
ternet overwinnen en weer een ander werd ingeschreven
Misschien is het een geruststelling dat heel veel mensen
in de krant.
door een familielid.’
u voorgingen. Z
Drempel
Een-op-een
Kijk op www.uwv.nl/perspectief
Hoe meer bereik internet heeft, hoe hoger de drempel
De cursisten doorlopen een oefenprogramma en krijgen
voor veel mensen wordt om het wereldwijde web op te
een-op-een begeleiding van stagiairs uit het voortgezet
gaan. Verschillende organisaties bieden daarom cur-
onderwijs. De cursus ‘Het internet op!’ wordt in oktober
sussen aan voor beginnende internetters (zie kader).
nogmaals gegeven, mogelijk op meerdere vestigingen van De Bibliotheek A tot Z. ‘De uitbreiding is afhankelijk van de beschikbare stagiairs en het aantal aanmel-
internetpakketten, variërend van een basispakket tot een expertpakket. Bent u een beginnend internetter, dan is een basispakket een prima
startpunt. De abonnementskosten bij dit pakket liggen tussen de 12,50 en
30 euro per maand. Soms komen daar
nog eenmalige aansluitkosten bij. Een modem is bij de meeste internetaanbieders gratis.
Er zijn verschillende sites die internetabonnementen met elkaar verge-
lijken. Een voorbeeld is de website
www.beste-internetprovider.nl. Hier vindt u een overzicht van de goedkoopste, snelste en beste internetaanbieders.
dingen’, zegt Anita. ‘In Dordrecht loopt het project in ieder geval goed. Er zijn nog genoeg mensen die aan hun
94 PROCENT ONLINE
internetvaardigheden willen werken.’ Internet heeft een belangrijke plaats Duur? Het aanschaffen van een computer kost geld, net als een internetabonnement (zie kader). Maar leven zonder internet is ook duur. Wie geen mail heeft, moet een brief met postzegel versturen of een duur telefoontje
ingenomen in onze maatschappij. Dat blijkt wel uit het aantal huishoudens dat toegang heeft tot internet. Vorig jaar was dat maar liefst 94 procent. Ter vergelijking: - In 2000:
41 procent
- In 2010:
91 procent
- In 2005:
78 procent
Bron: CBS
14 | uwv perspectief | tekst: irma van der lubbe | beeld: martin waalboer
uwv perspectief | 15
Jules Hoet
Voor wie succesvol gestopt is met gebruiken, begint de zoektocht naar ‘wie ben ik eigenlijk écht?’ Dat geldt ook op het gebied van werk.
Leven na de verslaving 2
D
e cijfers zijn schrikbarend hoog. Volgens na-
zond uitziet, heeft de omgeving meestal weinig begrip
zorg- en re-integratiecoach Marian Ruisch
voor de chaos in het hoofd.’ Ook het oppakken van het
telt Nederland tussen de 1,2 en 1,8 miljoen
werkzame leven blijkt meestal niet eenvoudig. Ruisch:
mensen met een flinke afhankelijkheid. De verslavin-
‘Voor sommige mensen is hun verslaving zó verweven
gen variëren van alcohol (‘Veel mensen zijn gewend om
met hun werkervaring, dat ze besluiten iets heel an-
veel te veel te drinken’) en drugs, tot seks en gamen. Ze
ders te gaan doen. Anderen moeten noodgedwongen
komen bovendien voor in alle lagen van de bevolking:
afscheid nemen van hun vertrouwde werkomgeving
‘Het beeld van de hopeloze junk die niet meer te redden
– en de daarmee gepaarde status – omdat ze de werk-
is, is inmiddels achterhaald’, aldus Ruisch. ‘Toch rust er
druk niet meer aankunnen. Door een verslaving krij-
nog een taboe op verslaving, er wordt niet vrijuit over
gen hersenen namelijk een enorme klap.’
gesproken.’ Dat gold ook voor Vincent Witkamp (32), die zijn stevige cokeverslaving goed verborgen wist te
De juiste timing
houden voor vrouw en kinderen door een soort dub-
Op dat moment start de zoektocht naar iemands wer-
belleven te leiden. Totdat hij hierdoor € 3.500,- schuld
kelijke drijfveren, kwaliteiten en competenties, die pa-
had en zijn dealer dreigde zijn vrouw en twee kinderen
rallellen vertoont met een regulier re-integratietraject.
op te zoeken. ‘Toen heb ik alles opgebiecht’, vertelt hij.
‘Maar deze mensen hebben een chronische hersenziek-
‘En ik wist dat er nu echt iets moest gebeuren, wilde ik
te, dat maakt het niet gemakkelijk.’ Een lastig punt
niet alles in mijn leven kwijtraken.’ Vincent realiseerde
is timing: wanneer ga je weer aan de slag? ‘Men heeft
zich dat hij nooit in zijn eentje van de drugs zou kun-
soms de neiging om te snel te beginnen,’ weet Ruisch.
nen afkomen en liet zich opnemen in een kliniek in
‘Aan de andere kant is in je stoel hangen zonder per-
Schotland. Vierenhalve maand later en vele emoties en
spectief ook niet aan te raden. Het is echt een kwestie
ervaringen rijker kwam hij er weer uit. Clean, maar wel
van de juiste timing, anders ben je binnen een halfjaar
voor altijd een verslaafde.
weer terug bij af. En dat is niet goed voor het zelfvertrouwen, dat bij veel van deze mensen toch al ver te
‘ Eenmaal buiten de kliniek moet je alles weer zelf doen’
Patronen doorbreken
zoeken is.’ Een goede manier om een nieuw ingeslagen
In haar praktijk ervaart Ruisch dat voor de gestopte ge-
richting te oefenen, zelfvertrouwen op te bouwen en
bruikers het moeilijkste deel van het herstel op dat mo-
weer te wennen aan het werkzame leven is door vrij-
ment pas begint. ‘In de kliniek zit je in een beschermde
willigerswerk te gaan doen. Voor sommigen blijkt dit
omgeving, eenmaal buiten moet je alles weer zelf
het hoogst haalbare, anderen slagen erin door te stro-
doen’, vertelt ze. ‘Je moet patronen doorbreken die je
men naar een baan. Raadt Ruisch cliënten aan om hun
al die tijd hebt gehanteerd om te kunnen overleven. De
verslavingsverleden te melden bij potentiële nieuwe
binnen- en buitenwereld is voor deze mensen vaak erg
werkgevers? ‘Dat laat ik over aan henzelf, ze zijn het
onoverzichtelijk. Zeker als de persoon in kwestie er ge-
niet verplicht’, antwoordt ze. ‘Hoewel het me opvalt
16 | uwv perspectief
tekst: kirsten meijer | beeld: theo smit | uwv perspectief | 17
o, zit dat zo! dat veel werkgevers respect hebben voor hun verhaal.’
diet. Dat zag er in eerste instantie goed uit, maar werd toch afgekeurd. De reden gaven ze niet op, maar ik
Successtory’s
denk omdat ik een verslavingsachtergrond heb. Ik heb
Ruisch’ ervaring is dat er met de juiste begeleiding op
zitten janken als een klein kind, maar later besloot ik
het juiste moment veel kan worden bereikt. Een mooi
iedereen te laten zien dat ik het ook zonder dat geld
voorbeeld daarvan is Jules Hoet (24), die na een stevig
kon. Mijn vrouw ging op de fiets naar het werk, ik
drugsverleden nu een eigen coachingspraktijk heeft.
gooide het gereedschap dat ik had in de auto en ben be-
‘Toen ik uit de kliniek kwam, wist ik dat ik graag wilde
gonnen met behoud van uitkering. uwv heeft mij heel
werken voor mijn geld’, herinnert hij zich. ‘Ik wist ook
goed geholpen, dat hoor ik ook wel eens anders. Alles
dat ik daarvoor hulp nodig had en zo ben ik bij Marian
wat ik verdiende, legde ik opzij en nu heb ik mijn eigen
Ruisch gekomen.’ Veel vertrouwen had Jules niet; met
bus. Ik verlang echt nooit meer terug naar mijn vorige
zijn verleden, zijn dyslexie en zonder middelbare-
leven. Spannende gebeurtenissen op mijn werk: dáár
schooldiploma zag hij het vinden van een baan waarin
krijg ik tegenwoordig mijn kick van!’Z
Ook hulp nodig?
schappelijk Medewerker Zorg, maar kreeg de financieaangevoeld dat ik eigenlijk niet de juiste motivatie had’, vertelt Jules. ‘Ik wilde de zorg helemaal niet in!’ Samen met Ruisch koos Jules uiteindelijk voor een opleiding nlp (Neuro Linguïstisch Programmeren). Jules: ‘Na de intake wist ik zeker: dit was wat ik wilde! Ik heb uwv helemaal platgebeld en kreeg de financiering rond zonder baanintentie, dat is heel bijzonder. Ik ben nu bijna klaar met de opleiding en ben in januari begonnen met mijn eigen coachingsbedrijf. Het gaat heel goed, ik heb al drie opdrachtgevers. Iedere ochtend sta ik op met zin in mijn werk. Als dingen tegenzitten, kom ik soms een halve seconde in de verleiding om te scoren. Maar dan zie ik meteen waar ik nu sta en wil ik nooit meer terug.’
middelen of begeleiding nodig hebt, kan uwv
uw werk goed te kunnen doen?
nieuwe werkgever dit aanvragen
dit voor u regelen. U kunt bijvoorbeeld een vergoeding voor vervoer of voor een hulpmiddel krijgen. Wat is er zoal mogelijk? Begeleiding door een jobcoach Hebt u begeleiding nodig op
mogelijk een jobcoach voor u
passie had voor anderen, maar daar vóór zijn opname
ring niet rond met uwv. ‘Mijn coach daar heeft goed
aangepast toilet of een aange-
uw arbeidsdeskundige. Hij kan
men met Ruisch kwam hij erachter dat hij veel com-
Hij besloot zich op te geven voor de opleiding Maat-
Hulpmiddelen en voorzieningen
uw werkplek? Vraag dit dan aan
hij zijn passie kwijt kon als een onmogelijke taak. Sa-
zover in doorschoot dat hij er zelf aan onderdoor ging.
Als u wel kunt werken, maar hierbij wat extra
Er zijn talloze nazorg- en re-integratie bureaus die u verder op weg kunnen helpen. Een goed startpunt is
bijvoorbeeld het Trimbos-instituut.
Kijk voor meer informatie over nazorg en re-integratie op www.uwv.nl/ perspectief en www.trimbos.nl.
inschakelen. Uw arbeidsdeskundige regelt dit voor u. De
jobcoach komt regelmatig langs op uw werk om te kijken hoe het gaat. Hij helpt u met het
aanvragen van hulpmiddelen
en praat regelmatig met uw collega’s en uw leidinggevende. Hij blijft u helpen totdat u uw baan zelfstandig kunt uitvoeren. Als dat nodig is, blijft hij u daarna
ook nog begeleiden. Ook als er
iets verandert in uw taken, kunt u weer hulp krijgen van een
jobcoach. De begeleiding door de jobcoach duurt maximaal
drie jaar, tenzij er sprake is van
een uitzonderlijke situatie. In dat geval kan de jobcoach u langer
‘Als iemand er gezond uitziet, heeft de omgeving meestal weinig begrip voor de chaos in het hoofd’
begeleiden. uwv beoordeelt
dit per geval. Hebt u vragen? Of hebt u ergens moeite mee op
uw werk? Dan is de jobcoach de juiste persoon om u te helpen.
Met vragen kunt u natuurlijk ook Op eigen kracht Ook Vincent is inmiddels voor zichzelf begonnen en heeft een eigen timmerbedrijf. ‘Al in de kliniek bedacht ik dat ik eigen baas wilde worden. Ik heb moeite met hiërarchie’, stelt hij. ‘Maar bij de bank kreeg ik het niet rond. Mijn hoop was gevestigd op een microkre-
altijd terecht bij uw arbeidsdeskundige.
Hebt u hulpmiddelen nodig om Bijvoorbeeld een aangepaste bu-
reaustoel of een brailleleesregel?
past apparaat. Dan moet uw bij uwv.
Dan vraagt u zelf bij uwv om een
Vergoeding voor vervoer
mogelijk om een vergoeding aan
of openbaar vervoer naar het
vergoeding hiervoor. Ook is het
te vragen waarmee u iemand in-
huurt. Bijvoorbeeld een doventolk of voorleeshulp om u te helpen met taken die u niet goed zelf kunt uitvoeren.
Misschien hebt u een aanpassing nodig op uw werkplek die u niet
kunt meenemen naar een andere werkgever. Denk daarbij aan een
Kunt u niet met eigen vervoer werk? Dan kunt u een vergoeding krijgen voor een taxi of leenauto.
U kunt ook geld krijgen voor aanpassingen aan uw eigen auto, als deze aanpassingen speciaal voor gehandicapten zijn. Z
Kijk voor meer informatie en aanvraagformulieren op www.uwv.nl.
18 | uwv perspectief | tekst: ellen jobse | beeld: martin waalboer
uwv perspectief | 19
Boer en vrouw zoeken Wajonger Wajonger Herman Doldersum (33) werkt in Steenderen bij het akkerbouw- en bloembollen bedrijf van Jos Sloot (52). Jos werd landelijk bekend door het televisieprogramma Boer zoekt vrouw. Hij ontmoette daar zijn partner Dycke van de Wal (47), met wie hij inmiddels samenwoont. uwv Perspectief ging bij het drietal op bezoek. 2
Jos en Dycke vinden Herman een aanwinst. Zijn mentaliteit past helemaal bij hun bedrijf.
Waarom hebben jullie ervoor Herman werkt sinds april 2011 bij Jos en Dycke op de boerderij. Hij vindt trekker rijden het mooiste wat er is.
Hoe bevalt het werken bij het
akkerbouw- en bloembollenbedrijf van Jos?
‘Goed! Ik word behandeld als ieder ander. Het liefst werk ik buiten op het land. En ik ben helemaal
gelukkig als ik op de trekker mag
rijden. Dat is het mooiste wat er is.’ Wat heb je gedaan voordat je via
uwv bij Jos en Dycke terechtkwam? ‘Ik heb vijf jaar bij een loon- en
grondverzetbedrijf gewerkt. Dat
werk vond ik erg leuk, dus ik had bij
uwv aangegeven dat ik graag weer
gekozen een Wajonger in dienst te nemen?
Jos: ‘Allereerst omdat we via mijn
netwerk die vraag kregen en daarnaast vanwege het sociale aspect.
Je hebt mensen die móeten werken en mensen die wíllen werken.
Herman hoort bij de laatste groep.
Zijn mentaliteit past bij die van mij. Ik hou ervan als jongeren willen werken, beperking of niet.’ En, hoe doet Herman het?
Dycke: ‘Prima! Het is een jongen die veel begeleiding nodig heeft, maar dat is heel goed hanteerbaar voor het werk hier. Herman pakt taken snel op, we moeten hem alleen
goed aansturen en dingen vaker herhalen.’
bij een soortgelijk bedrijf wilde
Met welke werkzaamheden houdt
kwam uwv met deze baan. Ik ben
Jos: ‘Herman werkt altijd onder
werken. Dat bleek lastig, en toen er hartstikke blij mee.’
Hoe zie je de toekomst?
‘Daar hou ik me nog niet zo mee
bezig. Ik heb nu leuk werk bij Jos en Dycke, dus voorlopig hoop ik hier te blijven!’
Herman zich zoal bezig?
begeleiding van mij of een van de
vaste krachten. Hij helpt bij van al-
les: van het poten van aardappelen tot bloembollen van het weiland
naar de schuur transporteren. Allerlei werkzaamheden op en rond het boerenbedrijf dus. En hij kan heel goed trekker rijden!’
20 | uwv perspectief
Naam:
Karien Snijder-de Baat
kort
tekst: evelien van soest | beeld: yvonne brandwijk | uwv perspectief | 21
Leeftijd:
WANNEER KRIJG IK MIJN UITKERING?
PRAAT MEE IN DE CLIËNTENRAAD
uwv betaalt uw wao-, waz-,
Ook ww?
wia- of Wajong-uitkering rond
Hebt u ook een ww-uitkering?
de 23e van de maand. Het duurt
Deze wordt per vier weken
meestal twee werkdagen voor het
achteraf betaald. U ontvangt deze
geld op uw rekening staat. uwv
uitkering dus niet op een vaste
MIJN PERSPECTIEF 3
39
K
arien Snijder-de Baat werkt als vaktherapeut bij De Hoop ggz, een instelling voor evangelische hulpverlening in Dordrecht.
Ze geeft hier dramatherapie. ‘Ik help mijn cliënten met behulp van therapie hun problemen overwinnen, verminderen of accepteren. Ik vind dat ieder
adviseert om uw automatische
dag in de maand. De vier-weken-
uwv hoort graag wat klanten
en kan gevraagd en ongevraagd
afschrijvingen na de 25e van de
periode begint na de eerste beta-
van de dienstverlening vinden.
advies uitbrengen. De cliënten-
maand te laten plaatsvinden. Wilt
ling. Meestal ontvangt u de eerste
Via de cliëntenraad kunt u actief
raden werken zo continu aan
u de precieze betaaldatum van
betaling over een periode van
meedenken en meepraten over de
de verbetering van de dienst-
uw uitkering weten? Kijk dan op
twee of drie weken.
dienstverlening van uwv. Ieder
verlening door uwv. Op advies
www.uwv.nl/betaaldata.
lid van een cliëntenraad is zelf
van de cliëntenraad paste uwv
klant van uwv en is daardoor bij
bijvoorbeeld enkele brochures en
Twee werkdagen later
Ontvangt u uw uitkering op een
uitstek ervaringsdeskundig als
brieven aan om ze duidelijker te
Hebt u uw uitkering twee
buitenlandse betaalrekening?
het gaat om het beoordelen van
maken voor de lezer.
werkdagen na de betaaldatum
Dan duurt het langer dan twee
de kwaliteit van de dienstver-
Waar kunt u verder zoal over
nog niet ontvangen? Neem dan
werkdagen voordat uw uitkering
lening. Gezamenlijk vertegen-
meepraten? Bijvoorbeeld over
contact op met uwv Telefoon
op uw rekening staat. Z
woordigen de cliëntenraden alle
hoe medische beoordelingen
Werknemers 0900 - 92 94 (lokaal
klanten van uwv.
verlopen zijn, hoe uwv klachten
tarief). Bereikbaar op werkdagen
Kijk ook op
Er zijn twaalf cliëntenraden: elf
afhandelt, of uwv zijn afspraken
van 8.00 tot 17.00 uur.
www.uwv.nl/betaaldata.
districtsraden en één centrale
nakomt en over de betaling van
cliëntenraad. Iedere cliëntenraad
een uitkering. Vindt u dat zaken
bestaat uit zestien leden. De
anders en beter kunnen worden
districtscliëntenraden overleg-
geregeld? Laat het de cliënten-
gen met uwv districtsmanagers
raad in uw district weten. De
over de dienstverlening in de
cliëntenraden hebben een eigen
Regelhulp is een digitale wegwij-
- Informatie. Een overzicht van
verschillende districten. De cen-
website: www.clientenraad-uwv.
zer van de overheid voor iedereen
herkenbare onderwerpen over
trale cliëntenraad praat met de
nl. Hier kunt u terecht voor in-
die op zoek is naar zorg of
een beperking, gebeurtenis of
Raad van Bestuur over het beleid
formatie. Ook als u overweegt om
ondersteuning. Het webportaal
levensfase. Dit is de snelle route
van uwv.
zelf actief te worden in een cliën-
bevat actuele informatie op het
naar oplossingen, regelingen en
Een cliëntenraad bespreekt sug-
tenraad, kunt u zich aanmelden
gebied van zorg, welzijn en soci-
voorzieningen voor verschillende
studeren.’
gesties en ervaringen van klanten
via de website.Z
ale zekerheid. Samenwerkende
situaties.
Door haar lange ziektegeschiedenis heeft Karien
organisaties zijn onder andere
- Direct aanvragen. U kunt
veel te maken gehad met uwv. ‘We beleefden goede
gemeenten, het ciz, uwv en svb.
via Regelhulp een gesprek of
en kwade momenten. Hierdoor heb ik geleerd om
Zeker als u meerdere vragen
voorziening aanvragen bij de
zelf initiatieven te nemen, doelen te stellen en me-
hebt, is Regelhulp interessant.
gemeente, het ciz en uwv.
zelf te bewijzen. En God staat aan mijn zijde. Daar
Via drie ingangen kunt u zoeken
Met een paar muisklikken ziet u
put ik hoop en kracht uit.’ Z
PARALYMPISCH TALENT GEZOCHT
Buitenlandse rekening
REGELHULP HELPT U OP WEG
In augustus beginnen de Para-
deelnemers? Of kent u een van de
naar informatie en oplossingen:
welke organisatie u kunt benade-
lympics in het bruisende Londen.
deelnemers? uwv Perspectief wil
- Mijn situatie. Kies deze optie als
ren als u financiële steun of pro-
Sporttalenten die ondanks hun
graag een paralympische sporter
u stap voor stap uw situatie en
fessionele hulp nodig hebt. Voor
beperking sporten op profes-
interviewen over zijn of haar
uw vraag in kaart wilt brengen.
een aantal oplossingen kunt u via
sioneel niveau zullen alles in
leven met sport. Z
U doorloopt enkele vragen en
het webportaal digitale formulie-
ziet vervolgens welke mogelijke
ren invullen en verzenden. Z
het werk stellen om een gouden plak te bemachtigen. Een hele
Laat het ons weten op
oplossingen het best bij uw situ-
prestatie. Bent u een van de
[email protected].
atie passen.
www.regelhulp.nl.
verhaal uniek is en de moeite van het vertellen waard. Mijn uitgangspunt is: iedereen kan drama spelen, niets is fout.’ Kariens eigen verhaal is er een met ups en downs. Op haar negende kreeg ze de ziekte van Crohn, een chronische darmziekte. Langdurige perioden van ziekenhuisopnamen volgden. Later kreeg ze epilepsie. In 2004 kwam ze in aanmerking voor een hersenoperatie, waarbij de ‘aard’ van de epilepsie is verwijderd. Vervolgens raakte ze buiten haar schuld om betrokken bij een auto-ongeluk, waardoor ze in de wao terechtkwam. Karien spande zich in en volgde cursussen waarmee ze haar arbeidskansen vergrootte. Ze was goed in drama, muziek en dans en haalde haar eerstegraadsbevoegdheid tot dramadocent. ‘Ik ontdekte steeds meer hoe verdiepend spel in therapie kan werken. En toen ik een baan kreeg aangeboden bij De Hoop ggz als vaktherapeut, had ik mijn keuze snel gemaakt. Ik heb daarom de verkorte opleiding tot vaktherapeut gevolgd. Helaas werd ik vlak na mijn aanstelling opnieuw ziek. Ik viel gedeeltelijk terug in de wao. Maar gelukkig kreeg ik door de soepele opstelling van mijn werkgever de tijd om lichamelijk te herstellen en kon ik blijven werken en
‘Ieder verhaal is uniek’
22 | uwv perspectief | tekst: ellen jobse
uwv perspectief | 23
getipt
SPELLETJE GELUIDSMEMORY
Handige producten, leuke uitgaanstips en ander moois.
KOMT DAT ZIEN, VOELEN EN RUIKEN!
LET’S TWIST!
Tijdens Festival 5D in Amsterdam
die je maakt door op een vlakke
staat alles in het teken van zien,
ondergrond te schilderen. Hierna
voelen, horen, ruiken en proeven.
leg je er papier op en na goed
Al deze zintuigen worden op
aandrukken krijg je een unieke
zaterdag 15 september een dag
afdruk. Het festivalterrein aan het
lang verwend met onder meer
IJ in Amsterdam is zo ingericht
Een spelletje doen is een leuk
Geluidsmemory bijvoorbeeld. Dat
tijdverdrijf op een regenachtige
spel bestaat uit een driehoekig
zomerdag. Maar als je slechtziend
houten bord met 21 kokertjes. Aan
of blind bent, is het lastig
de hand van geluiden moeten de
meedoen met een potje Mens-
spelers tweetallen vormen, maar
Erger-Je -Niet of Memory. Op de
het is opletten geblazen, want
website www.freedomadl.nl zijn
er zit een joker in het spel. Het
onder andere gezelschapsspellen
leuke is dat je met iedereen kunt
Kijk voor informatie over
te koop voor mensen met
spelen. Blinddoek voor en spelen
andere gezelschapsspellen op
een visuele beperking.
op gehoor! Z
www.uwv.nl/perspectief.
theater, muziek, dans en culinair
dat het voor iedereen toegankelijk
Ilse Beerlage (20) heeft
vermaak. Theatermakers Henk
is. Z
neurofibromatose, scoliose én
Zwart en Klemens Patijn komen
een eigen website. In het bnn-
bijvoorbeeld optreden en er is
Kijk voor data, prijzen en
televisieprogramma Je Zal Het
een workshop monotype. Een
programma-informatie op
uwv Perspectief is een uitgave van
voor spraak- of vergrotingssoftware
Maar Hebben was te zien hoe Ilse
monotype is een eenmalige afdruk
www.uwv.nl/perspectief.
COLOFON
uwv (Uitvoeringsinstituut Werk
of brailleleesregel via
haar website www.Lets-Twist.
nemersverzekeringen) en is bestemd
www.anderslezen.nl.
nl lanceerde. Jongvolwassenen
voor mensen met een wao-, waz-,
met een lichamelijke beperking
er allerlei links te vinden naar
Wajong-, iva- of wga-uitkering. Het
Het is alleen toegestaan artikelen of
of chronische ziekte kunnen op
websites over bijvoorbeeld sport,
blad verschijnt drie keer per jaar. Aan
beeld uit uwv Perspectief – geheel
deze digitale plek met elkaar in
uitgaan en relaties. Want, zo
de inhoud van uwv Perspectief kun-
of gedeeltelijk – over te nemen na
contact komen. Er is een forum,
schrijft Ilse op haar site: ‘handicap
nen geen rechten worden ontleend.
toestemming van de redactie.
waarop leden kunnen kletsen over
of niet: leuke dingen doen willen
de dingen die hen bezighouden;
we allemaal!’.Z
van hun favoriete muziek tot een ziekenhuisbezoek. Ook zijn
Kijk ook op www.uwv.nl/perspectief.
OLAF-BOEKEN ‘Olaf zit in de taxi. Gelukkig rijdt
beperking. Olaf-boeken zijn niet
Redactie
Vragen?
Ben weer en hij is op tijd deze keer.
te koop bij de gewone boekhandel,
uwv Concerncommunicatie
Op uwv.nl vindt u alle informatie over
Ben is een erg leuke chauffeur. Hij
maar bij Annet Hogenhout (www.
Postbus 58285
de dienstverlening van uwv en uw
weet precies hoe de rolstoel van
annethogenhout.nl) of non-profit
rechten en plichten. Of u kunt bellen
uitgeverij De Stiel in Nijmegen.Z
IK GA OP REIS EN IK NEEM MEE...
1040 HG Amsterdam
Olaf vast moet worden gezet.’ Met
E-mail:
[email protected]
met uwv Telefoon Werknemers,
Kijk voor prijzen en verkoop
Niet voor iedereen is op vakantie
mensen met een functie
Realisatie vdbj_, Bloemendaal
0900 - 92 94 (lokaal tarief). Houd als
op vakantie. Olaf zit in een rolstoel en heeft een licht verstandelijke
adressen op www.uwv.nl/perspectief.
gaan vanzelfsprekend. Als je
beperking. Bij elke vakantie is
www.vdbj.nl
nummer bij de hand. Alle brochures
deze zinnen begint het boek Olaf
VRAAG EN AANBOD
u belt uw 9-cijferige burgerservice-
Bent u op zoek naar een
Staat het product dat u zoekt
beperking. Hij is de hoofdpersoon
een beperking hebt, moet je van
met pictogrammen aangegeven
Vormgeving
van uwv kunt u zowel telefonisch
pillendoos met digitaal alarm
niet op de website? Dan kunt u
in de Olaf-boekenreeks. Deze
tevoren veel zaken uitzoeken
bij welke beperkingen(en) de
Studio Marise Knegtmans
bestellen als downloaden via de site.
of wilt u uw aangepaste fiets
een advertentie plaatsen onder
boeken zijn speciaal geschreven
en regelen. Er zijn verschillende
vakantie past. Het aanbod
verkopen? Kijk dan eens op
de noemer ‘gevraagd’. Rechts op
voor jongeren en volwassenen
websites die dat uitzoekwerk
varieert van zorgreizen tot
Productiebegeleiding vdbj_ Print Support
Adreswijziging
gehandicapten.paginamarkt.nl.
de pagina staat een kolom met
met een verstandelijke beperking.
al hebben gedaan. U hoeft
campings, (zorg)hotels en
issn:1571-1099
Een adreswijziging geeft u door aan
Via deze website bieden
andere rubrieken. Zo kunt u
Schrijfster Annet Hogenhout is
daardoor alleen te kijken welke
groepsaccommodaties. Op
particulieren en bedrijven nieuwe
artikelen zoeken in een specifieke
zelf rolstoelgebruikster en ook
reis past bij u en uw situatie.
de site zijn zowel binnen- als
Visueel gehandicapten kunnen een
verzorgt én aan de Gemeentelijke
en tweedehands spullen aan.
categorie, bijvoorbeeld adhd of
de boekillustraties zijn gemaakt
Een voorbeeld van zo’n website
aangepaste versie van uwv Perspec-
Basisadministratie.
Alles wat er te koop is, heeft als
revalidatietechniek. Z
buitenlandvakanties te vinden. Z
door mensen met een meervoudige
is www.picturevakanties.nl.
overeenkomst dat het bedoeld is voor mensen met een beperking.
Kijk op www.uwv.nl/perspectief.
het uwv-kantoor dat uw uitkering
tief ontvangen. U kunt dit doorgeven
Picture Vakanties bundelt
Kijk voor meer informatie op
op 0900 - 92 94 (lokaal tarief).
vakantiemogelijkheden voor
www.uwv.nl/perspectief.
Ook kunt u de platte tekst ontvangen
24 | uwv perspectief | tekst: els wiegant | beeld: elsbeth tijssen
bijlo
De blinde cabaretier,
schrijver en columnist
Vincent Bijlo geeft com-
mentaar op het leven en de sociale zekerheid.
fotograaf: maurits giesen
E
r zitten rare types bij, bij die valide medemen-
Bijlo is op zijn eigen maniertje toch ook best heel valide,
sen. Laatst zat ik er met een te praten over
zo goed en zo kwaad als dat gaat. Hij ziet de dingen ge-
vooroordelen.
woon een beetje anders. Hij ziet de lantaarnpaal pas als
‘Wij, validen,’ zei hij, ‘gaan er heel vaak van uit dat je me-
hij ertegenop gelopen is.’
delijden moet hebben met mindervaliden.’
‘Wat zeur je nou toch’, zei de valide. Hij stond zuchtend
‘Zo,’ zei ik, ‘daar heb je al twee vooroordelen te pakken.
en steunend op. ‘Ik ga even naar het toilet.’
Twee, in één zin, dat is buitengewoon knap. Want hoe
‘Alweer?’ zei ik. ‘Dat is al de derde keer, we zitten hier
kom je er eigenlijk bij dat jij valide bent? Wat is dat,
nog geen uur. Misschien moet je je toch eens laten testen
valide?’
op diabetes.’
‘Dat je goed hoort, dat je ziet, dat je kunt lopen, dat
Hij strompelde verongelijkt mompelend weg. Daar
je helder kunt denken, op een redelijk niveau, dat is
ging de valide. Andersvalide, hoe kwam hij erop. Vijf
valide.’
minuten later kwam hij hijgend terug.
‘Jaja,’ zei ik, ‘en dat kun jij. En wat ben ik dan?’
‘Waarom’, zei hij, ‘zit jij toch altijd zo te mierenneu-
‘Jij bent mindervalide’, zei hij.
ken over die woorden? Wat maakt het nou uit hoe ik je
‘Zeg dat nog eens?’
noem?’
‘Jij bent mindervalide.’ Hij klonk al een stuk minder
‘Heel veel’, zei ik, ‘omdat die woorden uitdrukken hoe je
overtuigd van zichzelf.
over mij denkt. Ik ben minder, want in mindervalide zit
‘Ik ben dus minder valide dan jij’, zei ik. ‘Maar jij weegt
minder. Zoals ik ook anders ben als ik andersvalide ben.
130 kilo, toch? Jij hebt twee stoelen in een vliegtuig no-
Ik noem jou ook geen anderswegende, of iemand met
dig. Het kost gigantische hoeveelheden brandstof om
een gewichtsuitdaging, of een vleesverzamelaar. Dat is
jou de lucht in te hijsen, weet je dat wel? Jij hijgt al als je
denigrerend. Nee, niet andersnigrerend, het is denigre-
één trap op moet. Je loopt twee keer zo langzaam als ik
rend. Wat denk je wel, spekpakhuis dat je er bent.’
en toch noem je mij mindervalide?’
Hij werd kwaad. Dat was precies wat ik wilde. Ik bestel-
‘Nou ja’, zei hij, ‘andersvalide dan.’
de snel een biertje om het goed te maken. Z
‘Hè nee zeg, dat is helemaal niks. Dat klinkt als: Meneer
