Projectplan De Boerderij Samenwerkingsverband tussen Altrecht, FZS en SBWU voor een geïntegreerd woonzorgaanbod voor een groep moeilijk plaatsbare cliënten in Utrecht.
“Door samenwerking realiseren partijen én bewoners een woon/leefsituatie, waarbij bewoners tot rust kunnen komen, hun ervaringen met ziekte- en of verslaving een plaats kunnen geven, en vanuit eigen kracht hun plaats in de maatschappij hervinden; en dat hulpverlening in staat is hierbij werkelijk ondersteunend en aanvullend te zijn.”
Utrecht, 20 mei 2013.
1
Projectplan De Boerderij
Inhoudsopgave Inleiding
pagina 3
Aanleiding
pagina 4
Doelgroepen, doelstellingen, aanvang en projectduur
pagina 5
Aanmelding en Intake
pagina 6
Woonzorgaanbod
pagina 7
Samenwerkingsverband
pagina 9
Financiering
pagina 10
Bijlage 1 Intentieverklaring besturen
pagina 11
Het plan is in samenwerking met (toekomstig) bewoners en samenwerkingspartners opgesteld door Jonneke Ravenhorst (Altrecht) en Gerry Cornelissen (SBWU).
2
Projectplan De Boerderij Samenwerkingsverband tussen Altrecht, FZS en SBWU voor een geïntegreerd woonzorgaanbod voor een groep moeilijk plaatsbare cliënten in Utrecht.
Inleiding Utrecht heeft de laatste 15 jaar succesvol een grote groep dak- en thuisloze harddruggebruikers onder dak en in zorg gekregen. Voor een bijzondere groep is dat nog niet gelukt. Zij worden besproken in het zogenaamde casus overleg multi problem (COMP). In het COMP-overleg, waarin alle belangrijke Utrechtse ketenpartners zitting hebben, worden degenen besproken waarvoor nog geen woonoplossing is gevonden vanwege psychiatrische, verslaving- en/of gedragsproblemen. Zij staan op een COMP-lijst moeilijk plaatsbaren. Voor de groep waarbij LVG-problematiek een grote rol speelt wordt onder andere door De Heem een woonoplossing geboden. Voor de groep waarbij een combinatie van psychotische- en persoonlijkheidsproblemen een grote rol speelt willen Altrecht, FZS en SBWU hecht gaan samenwerken om een woonvoorziening mét hen op te zetten. Vernieuwend bij dit project is daarnaast dat van meet af aan met (toekomstige) bewoners op alle fronten wordt samengewerkt en dat de voorziening met gezamenlijke inspanning wordt opgezet. Vanaf het begin dragen (toekomstige) bewoners mede verantwoordelijkheid voor het invullen van de plannen, doelstellingen en inrichting van de voorziening.
3
Aanleiding Met het vrijkomen van SBWU locatie Het Blauwe Huis vanaf april 2013 en de verwachte sluiting en sloop van een voorzienig van Victas op hetzelfde terrein in mei 2013, komen woon-, kantoorruimte en leefomgeving beschikbaar. Deze kans om samen voor deze groep woonzorg te gaan bieden wordt door Altrecht, FZS en SBWU met beide handen gegrepen. In december 2012 zijn voorbereidende gesprekken tussen partijen gestart. Vanaf april 2013 vinden de eerste gesprekken met (toekomstige) bewoners plaats.
4
Doelgroepen De groep langdurig dak- en thuislozen uit Utrecht, die het vanwege hun moeilijke gedrag, veroorzaakt door psychiatrische- en/of verslavingsproblematiek, onvrede over de huidige situatie en het onbegrip waarmee de maatschappij hen veelal bejegent, niet lukt om voor langere tijd ergens te blijven wonen. De hulpverlening, die het tot nu toe niet lukt om hen passende woonzorg te bieden. doelstellingen Door samenwerking realiseren partijen én bewoners een woon/leefsituatie, waarbij bewoners tot rust kunnen komen, hun ervaringen met ziekte- en of verslaving een plaats kunnen geven, en vanuit eigen kracht hun plaats in de maatschappij hervinden; en dat het de hulpverlening lukt om hierbij werkelijk ondersteunend en aanvullend te zijn. aanvang Na een akkoord van de verschillende besturen eind mei 2013, wordt er vanaf augustus 2013 gestart met plaatsing van ongeveer 10 bewoners, later uit te breiden door plaatsing op het terrein van een 10-tal chalets. In het begin worden bewoners gehuisvest in het zogenaamde C-deel van De Boerderij. Later worden voor bewoners op het vrijgekomen terrein chalets geplaatst. projectduur Het project wordt in eerste instantie aangegaan voor de periode van 1 jaar. Bewoners geven aan dat zo’n beperkte periode een probleem is voor het slagen van het project. Mocht het plan succesvol zijn, dan zal dat onder andere afhangen van commitment van partijen en bewoners over meerdere jaren.
5
Aanmelding en intake (nog verder uit te werken onder andere met betrekking tot aanmelden en welke COMP-lijst van welke datum gebruikt gaat worden. Hoe om te gaan met zijinstromers, enz. Eventueel aan te vullen met toekomstige regels chalets.) aanmelding Cliënten die in aanmerking komen voor de voorziening staan op de zogenaamde COMP-lijst “moeilijk plaatsbaren” en zijn bekend met genoemde problematiek en ongewenste verblijf/leefsituatie. Helderheid moet nog komen over de mogelijke status van toekomstig bewoners en de gevolgen ervan voor (justitiële) bedden. screening, matching en plaatsing Screening, matching op inhoud en plaatsing wordt gedaan door Altrecht, op afspraak met ondersteuning/samen met FZS. intake Intake wordt uitgevoerd door Altrecht met SBWU Z&E.
6
Woonzorgaanbod visie Partijen zijn ervan overtuigd dat samenwerking met bewoners van doorslaggevend belang is; dat er niet wordt ingezet op beheersing, maar op het organiseren van ruimte voor groei en empowerment, binnen met betrokkenen afgesproken en vastgelegde grenzen; dat de verantwoordelijkheid bij de bewoners ligt, de verantwoordelijkheid van de begeleiding is dat zij passende, op de persoon afgestemde ondersteuning en aanvulling begeleiding kan bieden. Stip aan de horizon is, dat deze opzet voor bewoners kan leiden tot langdurig verblijf in een gewenste woonvoorziening en dat doorstroom naar een meer reguliere woonvoorziening met meer zelfstandigheid en autonomie mogelijk wordt; en dat hulpverlening in staat is op adequate wijze hierin bij te dragen. methodiek ten aanzien van woonzorg Bewoners zijn in staat zelf wensen en doelen te realiseren. Taak van de hulpverlening is om problemen die hierbij in de weg staan zo te benoemen, dat bewoners op eigen wijze, waar mogelijk met behulp van hun netwerk, deze kunnen oplossen. Zo nodig bouwt de hulpverlening bruggen en opent nieuwe wegen voor de bewoner; de hulpverlener verbind de wens van de bewoners aan een mogelijke verwezenlijking in de realiteit. Hulpverlening voert deze verbindingstaak uit vanuit een fundamentele regel: Voeg geen kwetsing toe en maak gebruik van elke kans tot versterking en verbinding. Een dragend principe is dat de voorziening vanaf het begin zoveel mogelijk “consumer run” wordt opgezet. Te beginnen met besprekingen vooraf met een begeleidingscommissie bestaande uit bewoners/vertegenwoordigers en het opzetten van een bewonerscommissie. Daarnaast is de inzet van ervaringsdeskundigen een belangrijk hulpmiddel. Activiteiten dragen bij aan waardering en soms een klein inkomen, wat van belang is bewoners meer zelfstandigheid te bieden en minder afhankelijk te maken. Ongeacht bovenstaande zullen partijen zorgdragen voor voldoende veiligheid voor allen binnen de voorziening. Motto: beweging waar kan, begrenzing waar nodig. Altijd in samenspraak met de bewoner onder diens groeiende regie, empowerment van de een, kan niet ten koste gaan van de empowerment van een ander.. bewonersbegeleidingscommissie ten behoeve van een goede vertegenwoordiging en belangenbehartiging wordt een bewoners begeleidingscommissie samengesteld welke regelmatig op alle niveaus overlegd binnen de voorziening en met de stuurgroep. Een overeenkomst tussen de bewoners begeleidingscommissie en de partijen/besturen moet nog gezamenlijk worden uitgewerkt. omgangsregels Met bewoners worden omgangsregels over gebruik, bezoek en dergelijke opgesteld. dagbesteding Bewoners geven aan dat het van belang is iets om handen te hebben. Het gezamenlijk invullen van de taken en verantwoordelijkheden voor het runnen van de voorziening maakt het goed mogelijk bewoners steeds meer te betrekken bij uitvoering en invulling van die activiteiten. De locatie is ook geschikt om op verschillende manieren vormen van vrije tijd en hobby’s vorm te geven, voor eigen gebruik, voor wijk, buurt, enz. Activiteiten dienen aan te sluiten bij interesses, opgebouwde veiligheid en vertrouwen. Van belang is om niet te veel verschillende activiteiten aan te bieden, maar deze wel met meer geduld en een grotere flexibiliteit van resultaat en tijd aan te bieden. 7
Nadrukkelijk moet er aandacht zijn om bewoners een rol te geven voor medebewoners. personeel Met bewoners worden medewerkersprofielen opgesteld. Op basis van die profielen zullen Altrecht en SBWU personeel werven. Bewoners nemen deel aan sollicitatiegesprekken en zijn betrokken bij het aannemen van nieuw personeel. Ervaringsdeskundigen maken, onder dezelfde condities, onderdeel uit van het team. Het team zal bestaan uit minimaal wisselende leden van het team Forensisch ACT-team die per dag zo’n 8-12 uur inzetbaar zijn. Aangevuld met 5 à 6 senior woonbegeleiders en/of huismeesters van SBWU die ingezet worden binnen het F-ACT team. Opleiding van personeel vindt plaats door de eigen opleidingen van SBWU en Altrecht. Zo nodig wordt expertise ingevlogen. Scholing voor het team neemt, voor aanvang van het openen van de locatie, zeker 3 weken in beslag. Bewonersdeelname en inbreng van bewoners/ ervaringsdeskundigen kunnen hiervan een belangrijk onderdeel uitmaken. kwaliteit en toetsing Beide instellingen hebben vergelijkbare instrumenten voor het meten van resultaten en tevredenheid, zoals de zorgmonitor. Getest moet worden of deze voor dit project bruikbaar zijn. Zo nodig wordt een ander instrument ingezet. Daarnaast zal de stuurgroep het proces regelmatig toetsen op het oorspronkelijke doel, visie en resultaat. Open staat nog of het realiseerbaar is om het project door middel van onderzoek te volgen. ondersteunende diensten Voor de ondersteuning van de woonzorg en de onderlinge samenwerking zal afstemming gezocht worden om te komen tot een efficiënt secretariaat/receptie, control/ locatie administrateur, ICT, P&O en communicatie, met inachtneming van de verschillende instellingseisen. Een en ander zal gaandeweg vorm krijgen. Wens is om uiteindelijke alle verantwoording binnen 1 systeem te vangen, in het begin lijkt het raadzaam uit te gaan van het systeem van Altrecht voor wat betreft de inhoudelijke verantwoording, om onnodige verdubbeling te voorkomen. preventie en veiligheid Bij aanvang wordt gebruik gemaakt van bestaande crisis en calamiteitenplannen. Afspraken rondom terugplaatsing en time-out Altrecht en FZS blijven in principe gehandhaafd en waar nodig aangepast. Ten behoeve van woonzorg en preventie breidt Forensisch ACT de 24/7 telefonische bereikbaarheidsdienst uit naar 24/7 fysieke beschikbaarheid, zo nodig. Samenwerkingsafspraken tussen Politie Utrecht en Maatschappelijke Opvanginstellingen in de stad Utrecht van februari 2011 zijn ook voor deze locatie van toepassing. Forensisch ACT stemt af met Het Veiligheidshuis voor justitiële zaken.
8
Samenwerkingsverband organisatie Vergaande samenwerking van ketenpartners is onderdeel van het experiment. De doelstelling is leidend en daarmee belangrijker dan de positionering van de samenwerkende partners. Op bestuurlijk niveau werken Altrecht, FZS en SBWU samen. Altrecht, Forensisch ACT-team is inhoudelijk verantwoordelijk voor het project. Teamleiding en dagelijkse sturing zijn in handen van Forensisch ACT. Binnen het Forensisch ACT-team worden SBWU woonbegeleiders gedetacheerd, zodat partijen als één team vanuit 1 locatie opereren. SBWU is beheersmatig verantwoordelijk voor het project, tot een nader vast te stellen maximum (bedrag). Dit omvat met name het gebouw en het beheer ervan, evenals de materiele en facilitaire aspecten van de woonzorg. Vanwege de inhoudelijke verantwoordelijkheid die bij Altrecht ligt, is het logisch dat ICT SBWU de mogelijkheid tot het gebruik van computers en internet waarborgt. Medewerkers zullen met tokens toegang krijgen tot het eigen systeem. 1 team op 1 locatie Forensisch ACT-team (9-10) FTE is op werkdagen 8-12 uur inzetbaar en 24/7 bereikbaar. Binnen het Forensisch ACT-team werken circa 5 (SBWU) woonondersteuners/huismeesters. De gebruikelijke organisatiestructuur van Forensisch ACT-team blijft gehandhaafd. Team For ACT houdt kantoor in het C-deel, het For ACT woonzorgteam in het B-deel. integraal plan Er wordt samen gewerkt met één plan. Het plan bestaat in ieder geval uit: het crisisplan, behandelplan en een woonbegeleidingsplan. In het plan staan expliciet doel, inzet en taken van bewoner én begeleiding. Het plan wordt geschreven door de bewoner, dus in de ik vorm. Per levensgebied geeft de begeleiding haar verantwoordelijkheid, overwegingen en taken ten behoeve van de woonzorg apart en concreet aan. Afspraken over terugkeergaranties, time-out enzovoorts blijven van kracht. stuurgroep Voor ondersteuning én sturing op hoofdlijnen, wordt een stuurgroep in het leven geroepen, waarin alle partijen vertegenwoordigd zijn. Bij belangentegenstellingen en andere problemen die te veel de orde en doelstelling van het project belasten en die door het team niet voldoende worden opgelost, geeft de stuurgroep een bindend advies. Van problemen die directe weerslag hebben op de verantwoordelijkheid van de besturen, worden de besturen op de hoogte gesteld en (eventueel met een advies) om een beslissing gevraagd. Ten behoeve van de bestuurlijke verantwoordelijkheid fungeren aangewezen leden vanuit de stuurgroep als “rapporteurs” voor betrokken besturen. intentieverklaring Op bestuurlijk niveau wordt een intentieverklaring getekend door RvB SBWU en divisies Willem Arntsz en Aventurijn Altrecht en FZS KIB , waarin verantwoordelijkheden en taken in grote lijn zijn vastgelegd.
9
Financiering (begroting) (nog verder uit te werken voor wat betreft korte en langere termijn, beddenbezetting, en eventueel regelingen noodzakelijk registraties en verantwoording, enz.) inkomsten/uitgaven - Bij plaatsing komen bewoners in behandeling bij Forensisch ACT; -
Forensisch ACT sluit een overeenkomst met SBWU ten aanzien van huur en gebruik ruimte en faciliteiten van “De Boerderij”;
-
De verblijfindicatie gaat naar de SBWU.
begrotingen - Partijen maken ten behoeve van hun deel van het project een eigen begroting.
10
Intentieverklaring samenwerking SBWU, Altrecht en FZS Ten behoeve van project “De Boerderij”, een woonvoorziening voor 10, later uit te breiden naar 20, moeilijk plaatsbaren uit Utrecht. Aanleiding Sinds eind 2012 bespreken SBWU, Altrecht en FZS de mogelijkheden om gezamenlijk een woonvoorziening voor een groep moeilijk plaatsbaren in Utrecht op te zetten. Daarmee wordt invulling gegeven aan de gezamenlijk wens om een woonvoorzieningen voor deze bijzondere groep in Utrecht te realiseren. Doelstellingen van het project Door samenwerking realiseren partijen én bewoners een woon- en leefomgeving, waarbij bewoners tot rust kunnen komen, hun ervaringen met ziekte- en of verslaving een plaats kunnen geven, en vanuit eigen kracht hun plaats in de maatschappij hervinden; en dat het de hulpverlening lukt om hierbij werkelijk ondersteunend en aanvullend te zijn. De uitvoeringsstructuur Altrecht en SBWU, op termijn FZS, gaan samen de woonzorg voor de groep vorm en inhoud geven. De strikte scheiding tussen wonen en behandelen wordt hiermee losgelaten in de vooronderstelling dat dit voor het slagen van het project noodzakelijk is. Onderdeel van het project is het, samen met bewoners, uitzoeken van het bij deze opzet gepaste woonzorgaanbod. De algemeen dagelijkse leiding ligt bij het Forensisch Act, onderdeel van de divisies Willem Arntsz en Aventurijn, Altrecht; in dit team worden woonondersteuners van de SBWU gedetacheerd. Het project wordt aangegaan voor de periode van, in ieder geval, 1 jaar. Het project wordt aangestuurd door een stuurgroep. Deze wordt samengesteld uit leden van de partners. De stuurgroep krijgt als opdracht het project aan te sturen op oorspronkelijke visie en doelstelling van het projectplan. Partners beschouwen de mate van participatie van bewoners als kritische succesfactor. De stuurgroep stelt via verslaglegging en tussentijdse evaluaties de besturen in staat tijdig te beslissen over voortgang van het project. Met ondertekening van deze intentieverklaring, die in zijn aard goed past bij het experimentele karakter van het project, verklaren partners: Dat zij zich committeren aan de doelen van het project zoals vastgelegd in het projectplan De Boerderij en dat zij zich zullen inzetten om hun taken en verantwoordelijkheden zo goed mogelijk en in de geest van het project te vervullen.
Altrecht
FZS
SBWU
Floor van Dijk & Rob de Jong Divisies Willem Arntsz en Aventurijn
Martijn Helmerhorst Divisie Van der Hoevenkliniek
Jan Berndsen Raad van bestuur
Utrecht, 13 juni 2013.
11
