Uitwerking Regionaal beleidplan Jeugd, Alcohol & Omgeving

Beleidsplan Aan Afschrift aan Van Onderwerp Datum

Zuid-Limburgse Veiligheidsdirectie, bestuur GGD Zuid Limburg Stuurgroep Regionaal beleid “Jeugd, Alcohol & Omgeving” Regionaal beleidsplan “Jeugd, Alcohol & Omgeving” 27 september 2011

Uitwerking Regionaal beleidplan “Jeugd, Alcohol & Omgeving” Zowel in het bestuur van de GGD Zuid Limburg als in het Zuid-Limburgse Veiligheidsbestuur is gesproken over het belang van een integrale regionale alcoholpak voor de doelgroep jongeren. Via regionaal en integraal beleid is het streven om de gemiddelde beginleeftijd van alcohol te verhogen naar 16 jaar en het overmatige alcoholgebruik bij jongeren terug te dringen. Op dit moment worden in Zuid-Limburg diverse preventieve interventies uitgevoerd, maar deze zijn in bereik en effectiviteit onvoldoende om deze doelstellingen te kunnen realiseren. Gesteld wordt dat alcoholpreventie het meest effectief is wanneer beleid wordt ingezet op meerdere fronten tegelijkertijd. Echter, momenteel heeft Zuid Limburg geen samenhangend alcoholbeleid; de voorlichting en alcoholbeperkende maatregelen zijn onvoldoende op elkaar afgestemd en worden niet gecoördineerd ingezet. In opdracht van het Zuid-Limburgse Veiligheidsbestuur en het bestuur van de GGD ZuidLimburg is een stuurgroep “Jeugd, Alcohol & Omgeving” ingesteld (zie bijlage 1) die sinds 2010 heeft gewerkt aan de nadere concretisering aan dit regionale beleidsplan. Belangrijke kenmerken van dit beleidsplan zijn: Beleidsperiode Regionaal Focus Integraal

2012-2015 Met inzet van alle 18 Zuid-Limburgse gemeenten Voorkomen alcoholgebruik bij 16-minners Inzet vanuit verschillende beleidsterreinen / organisaties

Stafbureau GGD Zuid Limburg Postbus 2022, 6160 HA Geleen T 046 – 850 66 66 . F 046 – 850 66 67 . [email protected] . www.ggdzl.nl

Vier beleidsvoorstellen: 1. Integraal samenwerken bij evenementen/feesten op gebied van handhaving (nieuwe) Drank en Horecawet en preventie Om een duidelijk signaal af te geven dat alcohol drinken onder de 16 jaar niet is toegestaan én te voorkomen dat deze groep jongeren alcohol kunnen kopen en consumeren in openbare gelegenheden wordt voorgesteld om het volgende tweesporenbeleid te gaan toe passen in Zuid-Limburg: a. Preventief screenen bij evenementen Van evenementen in een gemeente kan een sterke normerende voorbeeldrol uitgaan. In het vergunningenbeleid van gemeenten kan aan organisatoren van evenementen worden gevraagd om concrete maatregelen te treffen waarmee alcoholgebruik door jeugdigen tot 16 jaar voorkomen kan worden. De gemeente kan bv adviseren of verplichten om met leeftijdspolsbandjes te werken of bij een aantal geselecteerde evenementen een integrale preventieve en handhavende aanpak inzetten rond alcoholverstrekking aan jeugdigen. Om te voorkomen dat er alcohol in de jeugdige handen komt worden een aantal passende en sluitende maatregelen voorbereid door de organiserende en betrokken partijen (zoals gemeente, politie, security, Rode Kruis). Dit kan begeleid worden door experts op dit gebied zoals Mondriaan Verslavingspreventie en een organisatie als Nuchter (kenniscentrum voor leeftijdsgrenzen). Werken met leeftijdspolsbandjes en preventief toezicht op wederverstrekking zijn concrete voorbeelden van maatregelen die o.a. in Brabant en Sittard effectief blijken. Er wordt dan nauw samengewerkt met betrokken horeca, security en politie (buiten het terrein). Op het evenement wordt met name preventief gewerkt door info-flyers uit te delen over het preventief handhaven van de leeftijdsregel, in combinatie met het informeren van jongeren. Door het preventief handhaven van de leeftijdsregel, in combinatie met het informeren van jongeren komt een positieve maatschappelijke discussie en normverschuiving op gang. Aanvullende toepassingen in Zuid-Limburg: - het principe van ‘preventief screenen’ wordt geleidelijk ingevoerd in Zuid-Limburg om zo ervaring op te doen met deze maatregelen in de regio, draagvlak te verkrijgen bij horeca en (vooral gratis) evenementen én toe te werken naar een uitwerking van deze maatregel die op termijn standaard gekoppeld is aan evenementen voor de jeugd. - inzet van ‘preventief screenen’ bij evenementen koppelen aan de huisregels in de vergunningverstrekking vanuit en aanvragen van ontheffingen (artikel 35) bij gemeenten. Grote evenementen dienen op termijn organisaties zoals ‘Nuchter’ op eigen kosten in te huren, bij kleine evenementen kan overwogen worden om een bijdrage te vragen. - de Veiligheidsregio heeft juni 2011 een regionaal evenementen beleid vastgesteld. Voor grote evenementen dienen veiligheidsdraaiboeken te worden uitgewerkt, Aevenementen zijn een lokale verantwoordelijkheid. In deze draaiboeken kan in de toekomst mogelijk ook het ‘preventief screenen’ worden opgenomen en in afstemming met de veiligheidsregio kunnen grootschalige evenementen voor deze maatregelen geselecteerd worden. - uitzoeken mogelijkheden om ook gedurende evenementen de identiteit/leeftijd van jongeren te controleren (evt. met back-up vanuit politie) en eventueel de mogelijkheid om aanvullend aan de ouders van deze jongeren een brief te sturen over het alcoholgebruik van hun kind tijdens het evenement.


2

-

-

Horeca-Nederland, afdelingen in Zuid-Limburg ondersteunen het versterken van het ‘preventief handhaven’ in Zuid-Limburg. Horeca-Nederland stimuleert haar leden (60% is lid) daarnaast ook tot aanvullende scholing met betrekking tot dit thema en deelname aan landelijke ‘zelfregulerende’ alcoholprojecten, zie bijlage 1. inzet van ‘preventief screenen’ wordt regionaal gemonitord en geëvalueerd zodat aan het einde van de beleidsperiode 2012-2015 een besluit genomen kan worden over wel / niet continueren van deze interventie. Periode: Budget:

Starten met kleinschalige implementatie in 2012 (25 evenementen) Regionale implementatie gerealiseerd eind 2015 (100 evenementen) Uitgangspunt is dat organisatoren van evenementen de kosten voor het preventief screenen voor hun rekening nemen

Globale kostenraming voor groot jongeren evenement:  Huur 2 ID-swipers (een kastje waarmee de identiteitskaart van jongeren gescanned kan worden) ongeveer € 300,- om snel leeftijd van de jongeren te bepalen (aanschaf 1500,- euro)  3500 leeftijdsbandjes ongeveer € 250, 3 personen vanuit een organisatie zoals ‘Nuchter’: ongeveer € 900,Totale kostenraming groot evenement met 4000 jongeren: € 1450,Kostenraming kleiner evenement max. 2000 jongeren: € 950,-> één boete van VWA kost € 1000,-

b. Regionale poule met VWA controleurs In de toekomst gaan werken met een poule van VWA controleurs die regionaal breed inzetbaar zijn. Als de nieuwe Drank- en horecawet wordt aangenomen krijgen de gemeenten de bevoegdheid om VWA controles uit te voeren en deze boetes ook zelf te innen. Nu is deze bevoegdheid landelijk geregeld. Zolang de boetes van VWA-controles nog landelijk geïnd worden en de gemeenten geen inkomsten krijgen uit deze wettelijke maatregel, is het voor gemeenten moeilijk om zelf VWA controleurs op te leiden en in te zetten. Daarnaast is wettelijk geregeld dat 16-minners zelf strafbaar zijn als zij in het openbaar in het bezit zijn van alcohol, met uitzondering van in supermarkten en slijterijen. Onduidelijk is nog hoe deze wettelijke maatregel regionaal of lokaal gehandhaafd kan worden, zie bijlage 2. Inzetbaarheid in de toekomst: - sinds 10 juni 2011 heeft het AB van het Veiligheidsbestuur Zuid-Limburg een convenant ondertekend dat het mogelijk maakt om Buitengewoon Opsporing Ambtenaren (BOA’s) van gemeenten ook in te zetten in andere gemeenten. Dit convenant maakt het mogelijk om tzt ook VWA controleurs regionaal in te zetten. - zodra gemeenten wettelijk verantwoordelijk worden voor VWA controles starten met het uitwerken van een voorstel om regionaal te werken met een poule van gemeentelijke VWA controleurs die regionaal breed ingezet kunnen werken. Deze controleurs moeten aanvullend worden opgeleid voor dit werk. - hiervoor is het belangrijk dat het drank- en horeca beleid van de Zuid-Limburgse gemeenten op elkaar wordt afgestemd (dezelfde regels, toepassingen etc.). Schatting is dat hier ½ - 1 jaar werk in gaat zitten om dit goed te regelen, ook om binnen gemeenten expertise op te bouwen mbt het afhandelen van de opgelegde VWA boetes


3

-

(deze expertise is nu vooral landelijk aanwezig en niet lokaal). De verwachting is dat vooral vanuit de tripool gemeenten deze expertise verder doorontwikkeld kan worden. gemeenten maken afspraken over onderlinge bijdrage aan kosten inzet VWA controleurs, het innen en verdisconteren van de geïnde boetes en over plaatsen en frequentie van inzetten van VWA controleurs. Periode: Budget:

Starten zodra nieuwe Drank- en horecawet wordt aangenomen Financiering door 18 Zuid-Limburgse gemeenten voor extra scholing en afstemming regionale poule VWA controleurs

2. Inzet wettelijke interventie mogelijkheden versterken De verwachting is dat door het sterk wegzetten van een regionaal alcoholbeleid in ZuidLimburg voor 16-minners voor de beleidsperiode 2012-2015, politie, justitie en Halt gestimuleerd worden om bestaande wettelijke interventie mogelijkheden voor jeugdigen die alcoholgebruiken en delicten begaan meer gefocust te gaan toepassen. Halt Zuid-Limburg heeft een passende afdoening voor alcohol in huis, gebaseerd op “Boete of kanskaart”, bedoeld voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar, die onder invloed van alcohol een delict gepleegd hebben of vanwege dronkenschap door de politie zijn staande gehouden. De politie maakt een proces-verbaal op en verwijst de jongere door naar Halt. Halt heeft een gesprek met de ouders en de jongere over het delict en de strafmaat. Afhankelijk van de zwaarte van het delict legt Halt naast een leerstraf ook een werkstraf op en / of verwijst door naar verslavingszorg. Sinds 2008 werken Halt en Mondriaan met een convenant waarin geregeld is dat jongeren die naast hun strafbare delict ook drugs of alcohol hebben gebruikt worden doorverwezen naar een begeleidingstraject vanuit de verslavingszorg. In 2010 is deze interventie 10 keer ingezet. Halt en Politie werken momenteel aan een verbeterslag om de inzet van deze adequate interventie en aanvullende begeleiding voor jeugdigen in de regio de verhogen. Op basis van APV gemeenten is het in bezit hebben en drinken van alcohol in het openbaar vaak strafbaar. *

Voldoen aan Halt-criteria: De Halt afdoening kan alleen ingezet worden voor jongeren die aan de Halt-criteria voldoen (een limitatief aantal misdrijven en overtredingen mag afgedaan worden door een Halt-afdoening, waarbij in zijn algemeenheid geldt dat de jongere niet eerder een Halt-afdoening heeft gehad). Momenteel is alcohol bezit en gebruik onder jeugdigen zelf geen Halt-waardig delict. Gemeenten kunnen via model AVP van de VNG gebieden aanwijzen waarin het bezit van alcohol bij 16-minners strafbaar is. Tegelijkertijd kan via de lokale driehoek geregeld worden dat het strafbare feit “in bezit hebben van alcohol bij 16-minners” een Halt-waardig delict wordt. Echter de handhaving van dit strafbaar feit is lokaal moeilijk uitvoerbaar zonder extra rijksmiddelen. De stuurgroep doet een pleidooi aan de 1e Kamer om meer duidelijkheid te verschaffen over de gemeentelijke handhaving van dit strafbare feit, zie bijlage 2.

*

Dagvaarding Kinderrechter: Bij jongeren die gedagvaard worden voor de kinderrechter en waarbij alcohol een rol speelt bij het plegen van het delict, kan het OM in overleg met de Raad voor de Kinderbescherming onder meer een op alcohol en middelengebruik gebaseerde leerstraf eisen. Bijvoorbeeld een training bewustwording algemeen middelengebruik.


4

*

Verantwoording ouders: Sinds 1 januari 2011 dienen beide ouders verplicht aanwezig te zijn bij zitting Kinderrechter. Hierdoor kan rechter ouders nadrukkelijker aanspreken op hun opvoed verantwoording. Houding ouders weegt ook mee in het opleggen van de strafmaat. Indien alcoholgebruik in het gezin van de jongere een problematisch karakter heeft, kan de rechter ook aan het hele gezin een passende begeleiding / gezinstherapie opleggen. Periode: Budget:

Verhoogde inzet gedurende proefperiode van half jaar in 2012/2013, daarna evaluatie met betrokkenen organisaties over vervolg geen aanvullend budget noodzakelijk

3. Verbeteren nazorg comazuipen Indien jongeren voor comazuipen in een ziekenhuis zijn opgenomen is het belangrijk dat de jeugdigen en hun ouders adequate nazorg ontvangen. Dit gebeurt nu wel bij één ziekenhuis in Zuid-Limburg, namelijk het Atrium in samenspraak met Mondriaan, maar dit zou eigenlijk bij alle ziekenhuizen toegepast moeten worden. Nog te vaak worden jongeren als ze hun roes hebben uitgeslapen gewoon naar huis gestuurd. In ziekenhuizen waar wel nazorg verleend wordt ziet deze er globaal zo uit:  De jongere en de ouders worden uitgenodigd voor terugkomgesprekken.  Zowel de jongere als de ouders krijgen informatie over alcohol en de risico’s van alcoholgebruik.  De jongere krijgt een gesprek over het eigen gebruik met als doel bewust maken van de risico’s.  Eventueel neuropsychologisch onderzoek van de jongere.  Zo nodig: doorverwijzing naar hulpverlening (verslavingszorg of elders). Vanuit hun maatschappelijke verantwoordelijkheid zouden ziekenhuizen op basis van het landelijk protocol kindermishandeling ook een melding kunnen doen bij Jeugdzorg. Via de GGD Zuid Limburg, afdeling acute zorg, en in samenwerking met Mondriaan wordt onderzocht welke mogelijkheden er zijn om de Zuid-Limburgse ziekenhuizen te stimuleren hun nazorg traject voor comazuipende jongeren te verbeteren en onderling op elkaar af te stemmen. Bestaande nazorgtrajecten in andere Nederlandse ziekenhuizen zijn hierbij een goed uitgangspunt. Via een brief zal in eerste instantie bij besturen van ziekenhuizen het belang van een adequaat nazorgtraject bepleit worden, gezien het effect van alcohol op het puberbrein, zie bijlage 4. Periode: Budget:

in 2012 starten met gesprekken met ziekenhuizen in Zuid-Limburg streven is in 2013 verbetering nazorg traject vanuit zorgverzekeraar, geen aanvullend gemeentelijk budget noodzakelijk


5

4. Verhogen maatschappelijk draagvlak niet drinken door 16-minners Voorlichting is nodig om maatschappelijk draagvlak te verkrijgen voor een aangescherpt alcoholbeleid bij 16-minners. Dit ter ondersteuning bij de uitwerking en implementatie van bovenstaande interventies én om ouders gericht aan te spreken op het belang van het zelf expliciet uitdragen van duidelijke grenzen met betrekking tot het alcoholgebruik naar hun kinderen toe. Om de norm rond alcohol drinken te beïnvloeden is het van belang dat alle opvoeders weten hoe zij de juiste norm kunnen uitstralen aan jongeren. Ouders zijn de hoofdopvoeders, maar daarnaast worden jongeren mede opgevoed door verenigingen, school, jeugdwerk, en indirect ook door de gemeente die voorwaarden schept (beleid) voor een veilige en gezonde gemeente. We gaan hierbij uit van de visie: it takes a village to raise a child. Om het maatschappelijke draagvlak voor het niet/minder drinken door 16-minners in ZuidLimburg te vergroten worden onderstaande interventies voorgesteld. Bij de (door)ontwikkeling en implementatie van al deze interventies zullen de beoogde doelgroepen, zoals jongeren en hun ouders, betrokken worden. a. Basisinterventies: Voorlichting via scholen Er een normomslag nodig is bij jeugdigen. Daarom is het belangrijk om tijdig te beginnen met voorlichting, bij voorkeur al in het BO groep 8 en in brugklas VO. Er wordt momenteel al door Mondriaan en GGD gewerkt met het programma ‘gezonde school en genotmiddelen’ maar gedurende de beleidsperiode 2012-2015 zal dit programma nog gerichter regionaal worden ingezet. Juist bij scholen waar het risicogedrag onder jongeren erg hoog is. Website met achtergrondinformatie over alcoholmatiging Om met beperkte middelen een groot bereik te realiseren wordt een eenvoudige informatieve website voor opvoeders ingezet om gedurende de beleidsperiode 2012-2015 jongeren, ouders, verenigingen, scholen, gemeente, horeca te ondersteunen in het uitdragen van de alcoholnorm en ook in het ondersteunen in het omgaan met de nieuwe Drank en Horecawetgeving. Hiervoor zal eerst geïnventariseerd worden welke websites voor jeugdigen en hun ouders er reeds landelijk bestaan en welke informatie er beschikbaar is over dit thema (zie ook bijlage 5). Denk aan www.vraaghetdepolitie.nl, www.mediaopvoeding.nl, www.brainwiki.nl, www.thinkbeforeyoudrink.nl of www.laatjenietflessen.nl, www.mondriaankindenjeugd.nl (filmpjes jongeren en middelengebruik). De nieuwe website is geen zelfstandige interventie, maar wordt ondersteunend ingezet om regionale interventies te verbinden en te ondersteunen. Voordat wordt overgegaan tot het samenstellen van een nieuwe website zal er met diverse doelgroepen in de regio gesproken worden (ouders, scholen etc.) om na te gaan aan welke informatie deze doelgroepen behoefte hebben en wat geschikte communicatievormen zijn. Deze informatie wordt meegenomen bij het verder uitwerken en vormgeven van de website. Bekeken wordt of hierbij een duidelijke koppeling gemaakt kan worden met de lokale Centra voor Jeugd en Gezin als front-office en Mondriaan/GGD zullen fungeren als back-office (afhandelen en begeleiden inhoudelijke vragen en up-daten informatie). Scholing horecapersoneel Gericht scholen van personeel horeca in schenkbeleid aan jongeren, bijvoorbeeld via een cursus ‘Barcode’. De branchevereniging doet dit zelf ook via e-learning programma’s (zie bijlage 6) en soms wordt deelname aan een dergelijk scholing verplicht opgelegd bij een overtreding begaan door een horecagelegenheid. Echter, er is veel personeelsverloop in deze sector. In dit kader zal uitgezocht worden welke mogelijkheden er zijn om deze voorlichting op


6

te nemen in BHV trainingen, die verplicht zijn voor horeca-personeel. Ook zal gekeken worden of deze kennis verwerkt kan worden in horeca-opleidingen zoals die bijvoorbeeld door het Arcus-college worden gegeven. b. Specifieke interventies Doelgroep opvoeders = uitwerking interventie via professionele organisaties zoals Mondriaan / GGD Voorafgaand aan (regionale) evenementen Een aantal keren per jaar (2-4 keer) gekoppeld aan (regionale) evenementen waar veel 16minners komen zoals bijvoorbeeld bij het scholierencarnaval, zullen opvoeders (ouders, scholen, jongerenwerk, politie, gemeenten) via een digitale nieuwsbrief en (sociale) media geattendeerd worden op het belang om voorafgaand een dergelijke evenementen met 16minders te praten over het gebruik van alcohol. Ter ondersteuning van dergelijke gesprekken kunnen opvoeders informatie en visualisaties downloaden en vragen stellen via de website (b.v. plaatjes met hersenschade door alcoholgebruik en filmpjes). Doelgroep 16-minners = uitwerking interventies via studenten opleiding communicatie en multimedia design Slogan voor alcoholmatiging 16-minners worden via bijvoorbeeld sociale media (twitteren, hyves of facebook) uitgedaagd een leuke slogan te verzinnen over alcoholmatiging die ingezet kan worden bij de diverse interventies rondom alcoholmatiging die gedurende de beleidsperiode 2012-2015 worden uitgevoerd. You-tube filmpjes Een keer per jaar, aan het begin van het schooljaar worden jongeren via scholen, jongerenwerk, sportverenigingen en sociale media uitgedaagd om een you-tube filmpje te maken over verantwoord alcoholgebruik. Jongeren kunnen via inzending van hun filmpje meedingen naar een aantrekkelijke prijs. Beoordeling leukste filmpje wordt gedaan door de jongeren zelf. Periode:

Budget:

2012 - 2015: inzet basisinterventies scholen en horeca 2012 Ontwikkelen website en specifieke interventies 2013 implementatie website en specifieke interventies 2014 evaluatie website en specifieke interventies Aanvullende financiering aanvragen via Provincie, banken, Serviceclubs om internetproducten te ontwikkelen met hogescholen, regionaal te implementeren en te evalueren.


7

Bestuurlijk draagvlak Voor de uitwerking van de in dit beleidsplan beschreven voorstellen is het belangrijk dat: -

er bestuurlijk draagvlak is voor het regionale beleid “Jeugd, Alcohol & Omgeving” binnen het Zuid-Limburgse Veiligheidsbestuur, alle betrokken organisaties vanuit eigen expertise en financiële mogelijkheden een bijdrage leveren aan de uitwerking en regionale implementatie van het regionale alcoholbeleid, daar waar mogelijk gebruik wordt gemaakt van reeds ontwikkelde expertise binnen andere landelijke alcoholprojecten, zie bijlage 4, het Veiligheidsbestuur de bestuurlijke verantwoordelijkheid en de uitvoerende projectcoördinatie voor dit project overdraagt naar de GGD Zuid Limburg, de stuurgroep “Jeugd, Alcohol & Omgeving“, zie bijlage 1 voor samenstelling, de regionale uitwerking van dit beleidsplan mee blijft bewaken en aansturen.

Uitvoerende taakverdeling: Taak

Betrokken organisaties

Projectcoördinatie

GGD Zuid Limburg

Preventief screenen

gemeenten, politie, horeca, Mondriaan, de Veiligheidsregio

Wettelijke interventies

Halt, politie, justitie, Mondriaan, de Veiligheidsregio

Nazorg comazuipen

Mondriaan en GGD Zuid Limburg

Draagvlak vergroten

Mondriaan, GGD, horeca en scholen

Monitoren / evalueren

GGD Zuid Limburg

Financiering In overleg met de Zuid-Limburgse gemeenten zal bekeken hoe (structurele) financiering voor bovenstaande (regionale) interventies kan worden verkregen. Streven is dat alle betrokken organisaties zoveel mogelijk meewerken vanuit hun eigen taakstelling op het vlak van openbare orde en publieke gezondheid. Hierbij wordt het principe gehanteerd “nieuw voor oud”. Indien gedurende de beleidsperiode blijkt dat er aanvullende financiering nodig is voor de uitvoering van bepaalde interventies, dan zal gekeken of er via Provincie, banken, Serviceclubs aanvullende financiering verkregen kan worden.


8

Bijlage 1: Samenstelling Stuurgroep “Jeugd, Alcohol & Omgeving” Gestart eind 2009 met een regiegroep: Mevr. M. Goldsmits Dhr. R. Hutschemaekers Dhr. H. Dupont Dhr. F. Bovens Mevr. M. Steenbakkers

Coördinerend gemeentesecretaris, gemeente Sittard-Geleen Politie Limburg Zuid, districtchef Heerlen Mondriaan, unitmanager preventie GGD Zuid Limburg, directeur GGD Zuid Limburg, secretaris stuurgroep

Samenstelling Stuurgroep “Jeugd, Alcohol & Omgeving“ per september 2011: Burgemeester M. Clermonts-Aretz Wethouder H. Leunessen Wethouder B. van Rijswijk Dhr. B. Köke Dhr. F. Kooiman Dhr. M. Mastenbroek Dhr. P. Nelissen Dhr. M. Kikken Dhr. G. Kreutzer Dhr. F. Bovens Mevr. M. Steenbakkers

Gemeente Onderbanken, voorzitter stuurgroep Portefeuillehouder VGZ/jeugd, gemeente Landgraaf Portefeuillehouder VGZ/jeugd, gemeente Sittard-Geleen Openbaar Ministerie, Jeugdofficier Politie Limburg Zuid, portefeuille jeugd Programmamanager veiligheidsregio ZL, namens Coördinerend gemeentesecretaris Dhr. J. Höppener Mondriaan, directeur divisie Jeugd/jongeren Directeur Sophianum College en Stella Maris College KHBN, afdeling Heerlen GGD Zuid Limburg, directeur GGD Zuid Limburg, secretaris stuurgroep


9

Bijlage 2: Brief Eerste Kamer met verzoek om duidelijkheid over handhaven stafbaar stelling 16 minners Geachte leden van de Eerste Kamer, De gewijzigde Drank- en Horecawet is per 30 juni 2011 aangenomen in de Tweede kamer. Een belangrijk wijziging met onder andere het oog op de terugdringing van het alcoholgebruik onder met name jongeren. Een belangrijke wetswijziging is het strafbaar stellen van jongeren onder de 16 jaar die alcohol nuttigen. Het is met name de toezicht en handhaving hierop wat ons zorgen baart. Het toezicht en handhaving komt nagenoeg geheel bij de gemeenten te liggen, hetgeen door ons wordt toegejuicht. Echter handhaving van dit artikel en zeker het in de praktijk het aanspreken van de jongeren vergt bij de gemeentelijke handhavers nieuwe kennis en veel personele capaciteit, hetgeen er bij veel, met name kleine gemeenten, niet is. In de regio Zuid-Limburg wordt in opdracht van het bestuur van de veiligheidsregio ZuidLimburg en het bestuur van de GGD Zuid Limburg gewerkt aan de uitwerking van een regionaal beleidsplan “Jeugd, Alcohol & Omgeving”. Het streven van dit beleidsplan is om de gemiddelde beginleeftijd van alcohol drinken te verhogen naar 16 jaar en het overmatig alcoholgebruik van jongeren terug te dringen. De nieuwe Drank- en Horecawet is daarvoor een belangrijke stap in het tegengaan van drankmisbruik door jongeren en een duidelijke ondersteuning voor het Zuid-Limburgse regionale alcoholbeleid. De bepaling van de strafbaarstelling van het bezit van alcoholhoudende drank door jongeren roept echter wel vragen op. Onduidelijk is namelijk hoe de gemeentelijke handhaving van het strafbaar stellen van alcoholdrinkende jongeren onder de 16 jaar regionaal en lokaal concreet haar uitwerking krijgt. De gemeenten krijgen nu een nieuwe taak erbij, zonder dat de daarbij behorende middelen c.q. capaciteit wordt geregeld. Zoals bekend is staat momenteel de handhavingcapaciteit in zijn algemeenheid bij de gemeenten al onder druk. Wij verzoek u om bij de behandeling van dit wetsvoorstel de minister te verzoeken om de vrijvallende capaciteit en middelen bij de huidige handhavingorganisatie te weten de Voedsel en Waren Autoriteit van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie over te dragen aan de gemeenten dan wel hiervoor een passende oplossing voor aan te dragen. Mocht dit niet geregeld worden dan kan de wetaanpassing in de praktijk als gevolg van andere prioriteiten bij gemeenten niet opgepakt worden, hetgeen ons dan zorgen baart. Hoogachtend,

Voorzitter Veiligheidsbestuur Zuid-Limburg


10

Bijlage 3: Het effect van alcohol op puberbrein

(http://www.destentor.nl/multimedia/archive/01387/showimage_1387284a.jpg)

Inzichten over de ontwikkeling van het brein:

-

-

De rijping van het brein loopt door tot ongeveer het 24ste levensjaar. Het zijn vooral de verbindingen tussen hersencellen die ervoor zorgen dat het mentaal functioneren toeneemt. (Gied e.a. 1999) Alcoholmisbruik in de periode tot het 24ste levensjaar heeft tot gevolg dat schade optreedt aan de specifieke onderdelen van het puberende brein. De prefrontale cortex is meest gevoelig voor alcoholschade omdat in de puberteit dit gedeelte van het brein nog volop in ontwikkeling is. De prefrontale cortex is belangrijk bij: 1. het maken van keuzes, 2. de impulscontrole 3. het kunnen plannen en 4. het kunnen beoordelen van eigen gedrag. De hippocampus van een 15 jarige die regelmatig drinkt is tot 10% kleiner dan die van een leeftijdsgenoot die niet drinkt. Hierdoor kunnen concentratieproblemen en geheugenstoornissen ontstaan.


11

Specifieke uitleg per onderdeel van het brein: Cerebellum Wanneer uitontwikkeld? Rond het 12de levensjaar

gevolgen door alcoholmisbruik Evenwichtsproblemen, slechte coördinatie, motorische beperkingen

Herstellend vermogen? Bij veel en vroeg gebruik van alcohol is de kans op permanente schade groter. Bij alcoholmisbruik voor het 12de levensjaar bestaat de mogelijkheid dat het cerebellum zich voldoende kan doorontwikkelen.

Hippocampus Wanneer uitontwikkeld? Rond het 16de levensjaar.

gevolgen door alcoholmisbruik Verstoorde werking van het geheugen en concentratieproblemen. Leermogelijkheden nemen af omdat het aanleren van vaardigheden en onthouden van informatie lastiger is.

Herstellend vermogen? Frequentie blackouts vergroten de kans op permanente schade.

Medulla Wanneer uitontwikkeld? vanaf geboorte

Gevolgen door alcoholmisbruik Hartritme stoornissen en ademhalingsproblemen


Herstellend vermogen? Door alcoholvergiftiging kan een coma optreden.

12

Corpus Callosum Wanneer uitontwikkeld? Rond 16de levensjaar

Gevolgen door alcoholmisbruik Verminderde creativiteit en verminderd oplossend vermogen.

Herstellend vermogen? Bij frequent en langdurig gebruik permanent.

Gevolgen door alcoholmisbruik Niet goed kunnen plannen, moeilijk keuzes kunnen maken, niet goed kunnen inschatten wat de gevolgen van keuzes zijn, impulsiviteit, slechte impulscontrole.

Herstellend vermogen? omdat de rijping past afgerond is rond het 24ste levensjaar kan onherstelbare schade optreden bij overmatig alcoholgebruik.

Bij alcoholmisbruik beneden de 16 jaar kan het corpus callosum zich niet optimaal ontwikkelen.

(Pre)frontale cortex Wanneer uitontwikkeld? Rond 24ste levensjaar

Susanne van den Broek Mondriaan, Preventie Divisie Kinderen & Jeugdigen September 2011


13

Bijlage 4: Websites andere landelijke alcoholprojecten www.thinkbeforeyoudrink.nl 'Think before you drink' is een regionaal alcoholmatigingsproject van de 18 gemeenten in West-Brabant, GGD West-Brabant, verslavingsinstituut Novadic-Kentron en vele andere samenwerkingsorganisaties in de regio. Gezamenlijk zetten zij zich in om de trend te doorbreken dat jongeren steeds vaker, steeds meer en op steeds jongere leeftijd alcohol drinken.

wwwljnf.nl (laatjenietflessen) Dit is een gezamenlijk project van de 21 gemeenten in Zuidoost-Brabant om het alcoholgebruik onder jongeren in de regio terug te dringen. Deze website is bedoeld om de regiogemeenten binnen het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) te ondersteunen bij de uitvoering van hun lokale alcoholbeleid. Hier vinden zij en de andere betrokken organisaties informatie over alle producten en interventies die zijn ontwikkeld binnen het project. Het biedt hiermee een platform waar iedereen die op lokaal niveau bezig is met alcoholbeleid, terecht kan voor bestanden, vragen, nieuws en noem maar op.

www.minderdrankmeerscoren.nl Jongeren tussen 12-24 jaar in IJsselland drinken te vroeg, te veel en te vaak. Cijfers van de jongerenmonitor van de GGD IJsselland laten dit zien. Daarnaast worden ouders steeds toleranter ten opzichte van alcoholgebruik door hun kinderen. De 11 gemeenten van de politieregio IJsselland en de gemeente Hattem willen het problematisch alcoholgebruik door jongeren aanpakken. Hiervoor hebben zij het projectplan alcoholmatiging jeugd regio IJsselland vastgesteld in december 2006. Het plan richt zich op verschillende situaties waarin jongeren beïnvloed worden: Vrije tijd (waar jongeren zich met andere jongeren ophouden), Thuis en Onderwijs. www.lekkerfriz.nl Het project Lekker Friz! is een subregionaal project voor het district Venray (Horst aan de Maas, Venray, Gennep, Mook en Middelaar en Bergen). Het project beslaat een periode van 4 jaar (2009-2012) en opdrachtgevers zijn het OOGO en de Driehoek. Binnen het project is aandacht voor preventie alsook regelgeving en handhaving. Eind 2008 hebben zowel het OOGO als de Driehoek ingestemd met het projectplan “Jongeren en alcohol”.


14

Bijlage 5: Websites “zelfregulerende” alcoholprojecten voor de horeca Wayout http://www.verantwoordalcoholschenken.nl/campagnes/way-out Geen 16 geen druppel http://www.verantwoordalcoholschenken.nl/campagnes/geen-16-geen-druppel Barcode http://www.verantwoordalcoholschenken.nl/campagnes/barcode Online cursus verantwoord alcohol schenken, speciaal bedoeld voor personeel en mensen niet in bezit van sociale hygiëne http://www.verantwoordalcoholschenken.nl/cursus


15

Uitwerking Regionaal beleidplan Jeugd, Alcohol & Omgeving

Recommend Documents