Uitvoeringskader Evenementen 2011
INHOUD Uitvoeringskader Evenementen Alkmaar ---- Inleiding
3
HOOFDSTUK 1: Waarom een uitvoeringskader voor evenementen 1.1 Aanleiding voor het uitvoeringskader 1.2 Huidige werkwijze 1.3 Vergunningen en/of ontheffingen 1.4 Doelstelling van de beleidsregels
4 4 4 5
HOOFDSTUK 2: Locaties voor evenementen 2.1 Binnenstad 2.2 Evenemententerrein 2.3 Sportcomplexen en specifieke gebouwen 2.4 Woonbuurten 2.5 Parken
6 6 7 7 7
HOOFDSTUK 3: Hinder en belasting van evenementen 3.1 Aspecten van hinder en belasting 3.2 Begin- en eindtijden evenementen 3.3 Overlast per locatie 3.4 Geluidoverlast 3.5 Beeldschermen 3.6 Controle en handhaving 3.7 Aanpak handhaving
8 8 8 9 9 9 10
HOOFDSTUK 4: Het (vernieuwde) uitvoeringskader voor vergunningverlening 4.1 Geluidnormen evenementen 4.2 Richtlijnen voor categorie indeling evenementen 4.3 Eindtijden geluid bij buiten evenementen 4.4 Gelimiteerd beschikbaar stellen van locaties 4.5 Samenvatting richtlijnen
11 12 12 13 13
Hoofdstuk 5: Vergunningen en Handhaving, 5.1 Vergunningverlening – Evenementencommissie 5.2 Omgaan met klachten 5.3 Openbare orde, veiligheid, en gezondheid
14 14 14
Begrippenlijst
16
Bijlagen: 1. Handhavingprotocol geluid bij evenementen 2. Frequentieschema geluidevenementen meer dan 70 dB(A) (Rustweekeinden) 3. Overzicht jaarlijkse terugkerende evenementen/activiteiten per locatie (Evenementenkalender)
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 2 van 16
Uitvoeringskader Evenementen 2011 Inleiding Veel enthousiaste organisaties en particulieren hebben de ambitie om leuke activiteiten in onze stad te organiseren. Het aantal evenementen is de laatste jaren toegenomen. Om aan dat positieve beeld te kunnen blijven voldoen, is het van belang om de activiteiten die in de stad plaatsvinden, op onderdelen te reguleren. De doelstelling daarbij is om het realiseren van een evenement mogelijk te maken en eventuele overlast daarvan zoveel mogelijk te beperken. Om deze doelstelling te kunnen realiseren zijn spelregels noodzakelijk. Het is in het belang van organisatoren, bezoekers en omwonenden dat de spelregels duidelijk en handhaafbaar zijn. Om te komen tot een balans in het realiseren van een “bruisende stad” en beperking van overlast voor omwonenden staan drie instrumenten ter beschikking: gecoördineerd beoordelen van aanvragen voor vergunningen voor evenementen. De coördinatie van vergunningverlening heeft betrekking op het moment (datum), de tijdsduur, de locatie en het soort evenement; beperken van de belasting van evenementen door het stellen van (geluid)voorwaarden en/of voorschriften en beperkingen. Het stellen van voorschriften en/of beperkingen bij evenementen (waaronder geluidnormen) kunnen dienen om een evenwicht te vinden tussen de voorzieningen voor een evenement en de belangen van onder andere bewoners, binnen de invloedssfeer van het evenement; spreiden van evenementen en beschikbaar stellen van verschillende locaties. Het spreiden van evenementen en het zonodig onder voorwaarden beschikbaar stellen van locaties draagt bij tot een beperking en bredere acceptatie van onvermijdelijke hinder. Met deze instrumenten en de Algemene plaatselijke verordening (Apv) is vorm gegeven aan een samenhangende afweging in de verlening van vergunningen en/of ontheffingen voor het organiseren van evenementen. De weigeringsgronden waaraan een aanvraag voor een vergunning voor evenementen wordt getoetst, zijn limitatief opgesomd in artikel 1.8 van de Algemene plaatselijke verordening (Apv). De aanvraag voor een vergunning en/of ontheffing kan door het daartoe bevoegde gezag worden geweigerd in het belang van: a. de openbare orde; b. de openbare veiligheid; c. de volksgezondheid; d. de bescherming van het milieu. ---------------------------------------------
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 3 van 16
HOOFDSTUK 1: Waarom een uitvoeringskader voor evenementen 1.1. Aanleiding voor het uitvoeringskader In het algemeen is een duidelijke trend waarneembaar naar meer versterkt geluid en (live)muziekoptredens in de open lucht. De belasting voor omwonenden is hiermee evenredig gestegen, waardoor steeds vaker klachten zijn ingediend en weerstand is ontstaan. Deze ontwikkelingen enerzijds en de consistente beleidslijn een “bruisende” stad te willen zijn anderzijds, hebben geleid tot een heroverweging van de spelregels uit het kader van 2007. Die regels zijn ook van belang voor de organisatoren van evenementen, opdat zij van tevoren weten waar de grenzen liggen en wat wel of niet mogelijk is. Bovendien maken duidelijke regels het eenvoudiger om vergunningsaanvragen te toetsen. Duidelijkheid in de vorm van voorlichting en communicatie over de regels rondom een evenement en vooral ook het aantal evenementen en de tijdstippen waarop de activiteiten zijn afgelopen, bepalen in hoge mate de acceptatie van een gebeurtenis. Ten aanzien van geluidomvattende evenementen is het vooral van belang dat de voorgeschreven geluidnormen worden gecontroleerd en gehandhaafd. De toename van het aantal evenementen maakt het nodig dat er keuzes worden gemaakt. Keuzes op grond het aantal evenementen per locatie, toegestane geluidnormen, eindtijden etc. Het “Uitvoeringskader Evenementen 2011” met bijlagen vinden hun grondslag in de Algemene plaatselijke verordening (Apv). 1.2. Huidige werkwijze De gemeente heeft bij de organisatie van evenementen voornamelijk een voorwaardenscheppende en coördinerende rol. Daarnaast ondersteunt de gemeente soms organisatoren van evenementen met een subsidie maar ook door materieel en mensen ter beschikking te stellen. Aanvragen voor evenementen worden besproken in de gemeentelijke coördinatiecommissie evenementen, meestal “Evenementencommissie” genoemd. Dit is een structureel praktisch overleg tussen de Politie, Brandweer, de afdelingen Gebruik en Vergunningen Buitenruimte en Verkeer en Vervoer van de gemeente en de Stichting promotie Alkmaar (SPA). Al naar gelang van de aard van de problematiek aangevuld met andere disciplines zoals de afdeling Bouwen, stadsregisseur, geluidsdeskundige, GHOR etc. Aanvragen voor een evenement dienen minimaal acht weken voor het evenement te worden ingediend, zodat circa twee weken voor het evenement de vergunning kan worden verleend. 1.3 Vergunningen en/of ontheffingen Het is verboden zonder vergunning van de burgemeester een evenement te organiseren* Voor evenementen (binnen en buiten) is op grond van de Algemene plaatselijke verordening (Apv) een vergunning vereist* op grond van artikel 2.2.2. van de Apv. Onder een evenement wordt verstaan elke voor publiek toegankelijke verrichting van vermaak, alsmede een herdenkingsplechtigheid, een braderie, een optocht niet zijnde een betoging, een feest, muziekvoorstelling of wedstrijd op of aan de weg. Daarnaast kunnen afhankelijk van de aard van het evenement aanvullende vergunningen of ontheffingen benodigd zijn. De belangrijkste vergunningen of ontheffingen zijn op grond van de Drank- en Horecawet, de Zondagswet, het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken, de Brandbeveiligingsverordening, de Wet Milieubeheer en het gemeentelijke verkeer- en vervoerbeleid. Het bevoegd gezag kan aan een vergunning of ontheffing t.b.v. evenementen ook voorschriften ter bescherming van de genoemde belangen verbinden, zoals het stellen van begin en/of eindtijden, toegestane geluidsnormen, beschikbaarheid van locaties etc.
* Het verbod geldt niet voor bepaalde, door de burgemeester aangewezen, categorieën van evenementen.
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 4 van 16
1.4 Doelstelling van het uitvoeringskader De doelstelling van het uitvoeringskader is drieledig: 1. Bepalen binnen welke regels het mogelijk is om evenementen te organiseren. Ofwel duidelijkheid scheppen over welk soort evenementen waar (locatie), wanneer (aantal keer en tijden) en onder welke voorschriften en/of beperkingen (vergunningen en/of ontheffingen) mogelijk zijn; 2. Bepalen binnen welke regels evenementen een belasting mogen vormen voor de woonomgeving, ofwel hoeveel evenementen van een bepaald soort en met een bepaald geluidsniveau georganiseerd kunnen worden, waar en tot welke tijd ze worden toegestaan; 3. Een stelsel van regels die uitvoerbaar, controleerbaar en handhaafbaar zijn.
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 5 van 16
HOOFDSTUK 2: Locaties voor evenementen Evenementen worden verspreid gehouden over de gehele stad. Pleinen, parken, buurten, en sportcomplexen vormen de belangrijkste locaties waar evenementen van uiteenlopende aard en omvang worden georganiseerd. Voor het werken met de beleidsregels is het van belang om de verschillende locaties te benoemen en de gebruiksmogelijkheden te beschrijven. 2.1 Binnenstad De evenementen concentreren zich op het Waagplein, Platte Stenenbrug en Canadaplein. Voor bepaalde activiteiten zijn ook de winkelstraten gewild. In zijn algemeenheid zijn nabij alle in de binnenstad aanwezige locaties, relatief veel woningen aanwezig. Het Waagplein is vanwege de grootte en de aanwezige horeca hét uitgaansplein van de stad. De horeca, maar ook allerlei andere organisatoren, maken gebruik van het Waagplein voor hun festiviteiten. Rond het plein staan woningen en ofschoon de mensen die kiezen voor een woning met uitzicht op het Waagplein weten dat daar regelmatig evenementen plaatsvinden met het onvermijdelijke geluid, dient rekening te worden gehouden met de belangen van deze bewoners. Op de Platte Stenenbrug organiseert de daar gevestigde horeca regelmatig muziek evenementen. Andere dan horecagerelateerde evenementen vinden op die locatie vrijwel niet plaats. In de omgeving van deze locatie staan veel woningen op korte afstand van de evenementenlocatie. Het Canadaplein wordt door de aanwezigheid van cultuurinstellingen ook het Cultuurplein genoemd. De evenementen hebben veelal een cultureel en artistiek karakter. Daarnaast worden ook artiesten van het culturele en populaire genre geprogrammeerd. De Noorderkade nabij winkelcentrum Arcade vormt een locatie waar in toenemende mate activiteiten plaatsvinden. Ofschoon de Lindegracht en Wagenaarsbrug nu niet direct op voorhand plekken zijn voor evenementen, blijkt dat deze plekken zich door de specifieke sfeer uitstekend lenen voor andersoortige evenementen zoals de meer klassiek gerichte Lindegrachtconcerten en voor muziekoptredens rond Koninginnedag en Alkmaars Ontzet. Op de overige straten en pleinen in de binnenstad is niet zo veel ruimte voor evenementen. Grote delen van de binnenstad hebben overwegend een woonfunctie. Een moeilijkheid is dat de fysieke ruimte in de binnenstad beperkt is en straten en pleinen vaak nauwelijks kunnen worden afgezet. Het systeem met veel straten met eenrichtingsverkeer kan betekenen, dat door de afsluiting van één straat een groot deel van de binnenstad onbereikbaar wordt. Herinrichting van straten en pleinen kan er toe leiden dat die in de toekomst ook een locatie zouden kunnen worden voor het houden van evenementen. Een recent voorbeeld hiervan is de Dijk. Daarnaast worden gedacht aan het Hofplein, het Doelenveld en de Paardenmarkt. Nieuwe locaties leiden overigens niet automatisch tot meer evenementen in de stad. 2.2 Evenemententerrein Alkmaar heeft als een van de weinige gemeenten in de regio een echt evenemententerrein. Het terrein ligt buiten de stad aan de Olympiaweg en is daardoor feitelijk alleen geschikt voor evenementen die op zichzelf aantrekkelijk zijn en geen ondersteuning van de sfeer van bijvoorbeeld een binnenstad (horeca) moeten hebben. Voor circussen en stuntshows functioneert het terrein uitstekend. Het terrein is voldoende groot en makkelijk bereikbaar voor het publiek uit de regio. Het geluid blijft een kritisch punt. Bij openlucht evenementen reikt het geluid ver doordat afschermende bebouwing of begroeiing vrijwel geheel ontbreekt. Dat geldt in wezen ook voor evenementen die in een tent worden gehouden. De geluidsisolatie van tentdoek is immers klein. In het kader van de structuurvisie Westrand zal het huidige evenemententerrein een andere bestemming krijgen en op deze locatie verdwijnen.
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 6 van 16
2.3 Sportcomplexen en specifieke gebouwen Bij sportcomplexen moet een onderscheid worden gemaakt tussen complexen voor veldsporten en de binnensporten. Op sportvelden en in de kantines zijn alleen de sport gerelateerde evenementen mogelijk. Voorbeelden zijn een toernooi, een barbecue of feestavond voor leden. Dat is afgedekt door de vergunningen die de sportvereniging heeft. Andere evenementen zijn in beginsel niet toegestaan. In de grotere sportcomplexen zoals de Hoornsevaart, De Meent, Sportpaleis etc. worden naast sportgerelateerde evenementen ook andere evenementen gehouden. Naast de sportcomplexen zijn er nog enkele specifieke gebouwen zoals de Grote kerk, Podium Victorie, buurthuizen etc. Hier gelden in eerste instantie de verleende gebruiksvergunningen en qua geluidsaspecten is de Wet milieubeheer (Wm) van toepassing. Elke Wm-inrichting heeft daarom recht op een aantal incidentele dagen. 2.4 Woonbuurten Vrijwel iedere woonbuurt heeft tegenwoordig een buurtfeest of buurtrommelmarkt. Wat bij wijk- en buurtfeesten is toegestaan is vastgelegd in een matrix. In de praktijk blijkt die goed te functioneren. Een enkele maal vinden ook in woonbuurten evenementen plaats die niet alleen bedoeld zijn voor de buurtbewoners, maar als doelgroep één of meerdere wijken hebben. In de toets tot afgeven van een vergunning wordt het “ja, mits” principe gehanteerd. De organisator zal duidelijk moeten aangeven waarom het evenement juist op die locatie moet worden gesitueerd. De belangen van omwonenden en dergelijke zullen goed moeten worden gewogen opdat geen onevenredige belasting voor hen ontstaat. Alkmaar Noord In Alkmaar Noord worden mede door de herinrichting van het winkelcentrum vaker evenementen georganiseerd dan voorheen. Met name winkeliersvereniging De Mare neemt in toenemende mate initiatieven. Verder zijn onder andere het wijkfeest georganiseerd door Kern 8 en de Gondelvaart jaarlijks terugkerende evenementen. 2.5 Parken Open ruimten in parken kunnen een aantrekkelijke locatie voor evenementen zijn. Parken hebben in eerste instantie een natuurwaarde en vormen als zodanig een rustpunt in de stad. In parken kunnen niet alle (muziek) evenementen worden toegestaan. Daarnaast zijn de parken niet gedurende het gehele jaar beschikbaar. Bijvoorbeeld tijdens het broedseizoen moet kritisch worden bekeken of het evenement geen risico inhoudt, maar ook de aanwezigheid van beschermde flora en/of fauna kan een grond zijn een evenement op die specifieke plek en/of op dat moment te verbieden. In de muziektuin van de Alkmaarderhout worden regelmatig evenementen gehouden. In de Egmonderhout worden vanwege de specifieke natuurwaarden geen evenementen toegestaan. De enige uitzondering daarin wordt gevormd door de activiteiten van de JOL. In het belang van veiligheid en openbare orde wordt vanwege het ontbreken van openbare verlichting in parken, een maximale eindtijd van een half uur voor zonsondergang gehanteerd (Tabel www.MeteoPagina.nl). In bijzondere gevallen kan de burgemeester daarvan afwijken.
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 7 van 16
HOOFDSTUK 3: Hinder en belasting van evenementen 3.1 Aspecten van hinder en belasting Er valt geen eenduidig oordeel te geven over de aanvaardbare hinder en belasting van een bepaald evenement. Persoonlijke aspecten zoals leeftijd, gezondheid, en persoonlijke voorkeur spelen daarbij een rol. Objectieve aspecten zoals frequentie, geluidsniveau, hoeveelheid bezoekers en ervaringen met een evenement etc. spelen een zeer belangrijke rol bij de hinder en belasting die worden ervaren. Een groot aantal organisaties, verenigingen en buurtcomités heeft de ambitie om allerlei leuke activiteiten van verschillende aard in onze stad te organiseren. Wie in het centrum van een stad woont, zal vaker het plezier of de hinder van een evenement ervaren dan iemand die in een buitenwijk woont. De eindtijden van een evenement, de frequenties van evenementen op dezelfde locatie en vooral de geproduceerde hoeveelheid geluid bij een evenement spelen daarbij een belangrijke rol. De tijdelijke onbereikbaarheid van woning of bedrijf door het houden van een evenement wordt slechts zelden als bovenmatig hinderlijk ervaren. 3.2 Begin en eindtijden evenementen: De duur en de begin- en eindtijden van een evenement vormen een belangrijk onderdeel bij de acceptatie van hinder en belasting. Vooral de tijden waarop het geluid mag worden geproduceerd zijn daarbij van groot belang. Evenementen vinden nu eenmaal plaats op de momenten dat het publiek in de gelegenheid is het evenement te bezoeken. Het handhaven van de gestelde eindtijden en de communicatie naar omwonenden over de begin- en eindtijden is daarbij belangrijk. Men weet immers wanneer een evenement is afgelopen en de rust wederkeert. Op grond van evaluaties, opiniërende besprekingen, inspraakreacties en bestuurlijk kader zijn de eindtijden voor geluid-evenementen in het uitvoeringskader gelijk gebleven aan de bestaande eindtijden, namelijk: Voor geluiddragende evenementen in categorie 1 en 2: maandag t/m donderdag tot 22.00 uur vrijdag t/m zondag en feestdagen tot 23.30 uur. Het evenement zelf kan na deze tijden nog wel “geluidarm” doorlopen tot maximaal 24.00 uur. Voor geluiddragende evenementen in categorie 3: maandag t/m donderdag tot 21.00 uur vrijdag t/m zondag en feestdagen tot 22.30 uur. Het evenement zelf kan na deze tijden nog wel “geluidarm” doorlopen tot maximaal 24.00 uur. N.B. De eindtijden in de categorie 1, 2 en 3 zijn algemeen geldende normen. De burgemeester kan (incidenteel) ontheffing van deze normen verlenen. Evenementen met geen of nauwelijks geluid: Voor evenementen waarbij geen of nauwelijks geluid waarneembaar is, wordt de eindtijd per locatie en situatie afzonderlijk beoordeeld met een maximale eindtijd van 24.00 uur. 3.3 Overlast per locatie Het aantal keer dat evenementen op dezelfde locatie worden gehouden, draagt in belangrijke mate bij aan het ervaren van hinder en belasting. Bij een enkel buurtevenement zijn veelal ook de meeste buurtbewoners aanwezig of betrokken en wordt de eventuele belasting veelal als draagbaar ervaren. In de parken heerst doorgaans relatieve rust en stuiten vooral geluidsdragende evenementen op weerstand. In de binnenstad worden de meeste en langstdurende evenementen gehouden en ofschoon men weet dat de binnenstad lawaaiig kan zijn, leiden vooral geluidproducerende evenementen met luide muziek tot klachten. In dit uitvoeringskader wordt regulering gevonden door een maximum aan het aantal opeenvolgende geluiddragende evenementen in te stellen. Voor elke locatie geldt één verplicht geluidarm weekend (per locatie), nadat drie opeenvolgende weekenden een geluidevenement in categorie 2 en/of 3 heeft plaatsgevonden. Voor het Waagplein en Platte Stenenbrug zijn deze dagen gelijk gesteld.
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 8 van 16
Voor het Waagplein en Platte Stenenbrug zullen jaarlijks voor 1 januari vaste data per jaar worden bepaald. Tijdens een geluidarm weekend zijn wel evenementen zonder geluid en met geluid in categorie 1 mogelijk. Bij evenementen waarbij een omroepinstallatie wordt gebruikt zal niet meer worden toegestaan om voorafgaand of in de pauze van een dergelijk evenement muziek te laten galmen. Indien tijdens een dergelijk evenement muziek wordt toegestaan, dient dit achtergrondmuziek te zijn met een geluidsvolume tot maximaal 70 dB(A) op de gevel van de dichtstbijzijnde woning. 3.4 Geluidoverlast De geluidsterkte in dB(A)’s en de frequentie van het aantal evenementen waarbij geluidhinder wordt ervaren, bepalen veelal de mate van acceptatie en/of klachten. In de bestaande situatie worden bij (buiten) evenementen geluidnormen voorgeschreven. In de praktijk bleken deze geluidnormen (bij metingen ter plaatse door het MRA) regelmatig te worden overschredenen ontbrak een adequate handhaving. Voor wat betreft het verbinden van voorschriften aan een evenement, kunnen in principe twee regelingen aan de orde zijn: de Wet milieubeheer (Wm) of de Algemene plaatselijke verordening (Apv). Voor alle evenementen (binnen en buiten) is op grond van de Algemene plaatselijke verordening (Apv) een evenementenvergunning vereist. Aan een evenementenvergunning kunnen voorschriften worden verbonden met betrekking tot de openbare orde en veiligheid, geluid (art.4.1.6 Apv), afsluiting wegen, parkeerruimte, afval, enz.. Bij evenementen is het voor wat betreft de geluidsaspecten van belang onderscheid te maken tussen evenementen op locaties die onder de Wet milieubeheer (Wm) vallen en locaties die hier niet onder vallen. De Wm is namelijk een bijzondere wet en heeft daarom voorrang op vergunningen krachtens een verordening (zoals Apv). In de meeste gevallen vinden evenementen plaats in de openbare ruimte waardoor de Apv van toepassing is. In de nieuwe situatie wordt wederom ingezet op het voorschrijven van geluidnormen in de ontheffing en een adequate preventieve handhaving conform het handhavingprotocol. 3.5 Beeldschermen: Het gebruik van beeldschermen bij evenementen is in principe toegestaan als deze beeldschermen ondersteuning bieden aan het betreffende evenement. Voorbeelden hiervan zijn het gebruik van beeldschermen bij de huldiging van het kampioenschap van AZ en een beeldscherm op het Waagplein tijdens de intocht van de Wandel4daagse waarop de uitzending van de televisie te zien was. Het gebruik van beeldschermen bij sportwedstrijden zoals de voetbalwedstrijden van het Nederlands elftal is in principe mogelijk als er een organisator is. Deze organisator dient vergunning voor het evenement aan te vragen en te voorzien in de eisen die aan een dergelijk evenement worden gesteld. Dit zijn bijvoorbeeld voldoende toiletten, beveiliging, EHBO-EHBD post, voorzieningen overhittingonderkoeling, controle maximum aantal bezoekers, maatregelen overcrowding, vluchtwegen, bereikbaarheid hulpdiensten etc. Daarnaast zal vanuit de veiligheidsregio (politie-brandweer-GHOR) een positief advies nodig zijn, in verband met voldoende capaciteit-inzet van hulpdiensten. 3.6 Controle en Handhaving Om overlast daadwerkelijk zoveel mogelijk te beperken is controle en handhaving van groot belang. Hiervoor is ook de inzet van menskracht nodig. Ten eerste zijn duidelijke voorschriften en/of beperkingen in vergunningen en/of ontheffingen van belang. Daarnaast is actieve controle belangrijk om ervoor te zorgen dat de voorschriften en/of beperkingen ook werkelijk in praktijk wordt gebracht en dat bij organisatoren en omwonende bekend is wat de mogelijkheden en beperkingen zijn. Voor de controle en handhaving van geluidevenementen heeft de gemeente Alkmaar een continu metend geluidmeetsysteem aangeschaft, bestaande uit een vaste opstelling van zeven geluidcensoren op drie locaties (Waagplein, Platte Stenenbrug en Canadaplein) en één mobiele set. De meetgegevens kunnen op afstand via computer of GSM worden uitgelezen. Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 9 van 16
3.7 Aanpak handhaving De meningen in het land verschillen over de aanpak van de handhaving. De ene gemeente kiest ervoor om direct bij overtreding van de vergunning of ontheffing (geluidsnormen) proces-verbaal op te maken en de ander geeft een waarschuwing en dreigt met het niet verlenen van een evenementenvergunning voor een nieuw evenement. De aanpak is onder andere afhankelijk van de dreiging van orde verstoring bij stilleggen van het evenement. De gemeente Alkmaar zal inzetten op preventieve handhaving om de noodzaak van repressieve handhaving te voorkomen. Alleen bij ernstige overschrijdingen zal gekozen worden voor repressieve handhaving (onmiddellijk stoppen) en het opmaken van een proces-verbaal. Voor het opstellen van het proces-verbaal moet de politie of Stadstoezicht ingeschakeld worden. Daarnaast heeft de gemeente Alkmaar een handhavingprotocol bij geluidevenementen opgesteld (bijlage 1). Het handhavingprotocol bevat de wettelijke grondslag, mate van belasting van de omgeving, wijze van constateren alsmede de reactie en sancties op geconstateerde overschrijding(en).
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 10 van 16
HOOFDSTUK 4 Het (vernieuwde) uitvoeringskader voor vergunningverlening Het stellen van voorwaarden waaraan evenementen moeten voldoen is van belang, voor zowel organisatoren, bezoekers die plezier aan de evenementen beleven, als omwonenden die overlast ervaren. Voorwaarden bieden duidelijkheid zodat van tevoren bekend is waar de grenzen liggen en wat wel of niet mogelijk is. Bovendien maken duidelijke regels het eenvoudiger om vergunningsaanvragen te toetsen. Duidelijkheid in de vorm van voorlichting en communicatie over de regels rondom een evenement en vooral ook de tijdstippen waarop de activiteiten zijn afgelopen, bepalen in hoge mate de acceptatie van een gebeurtenis. De nadruk ligt daarbij op locaties waar veel evenementen worden gehouden zoals het Waagplein en Platte Stenenbrug met een unieke sfeer en een ruim horeca-aanbod. Maar ook voor andere locaties zoals het Canadaplein, Alkmaarderhout etc. is duidelijkheid gewenst. De vernieuwde kaders hebben vooral betrekking op de geluidsnormen in een categorie indeling voor evenementen, de eindtijden van evenementen en het gelimiteerd beschikbaar stellen van locaties. De kaders worden hieronder apart beschreven 4.1 Geluidnormen evenementen Wat de hoogte van de geluidsniveaus betreft, is er voor de gemeente enige beleidsvrijheid. Op grond van de belangenafweging waarbij enerzijds het plezier en anderzijds de onvermijdelijke belasting een rol spelen, kan de gemeente bij de afgifte van een ontheffing een redelijke geluidsnorm voorschrijven. Een te stellen norm wordt gerelateerd aan het al dan niet incidentele karakter van de gebeurtenis en de locatie en de frequentie waarin evenementen plaatsvinden. De zekerheid dat het geluid (veelal muziek) op een bepaalde tijd stopt, maakt de hinder meestal wel dragelijker. Ook bij organisatoren van evenementen blijkt behoefte aan normen te bestaan. Het ontbreken van een norm lijkt wel erg gemakkelijk maar is ook een onzekere factor want er ligt wel ergens een grens. Voor locaties waar regelmatig evenementen plaatshebben is op grond van ervaringen goed aan te geven welke maximale geluidbelasting op de gevel wordt toegestaan. Deze normen worden enerzijds voldoende geacht om sfeer van de meeste evenementen tot zijn recht te laten komen zonder dat de normen worden overschreden. Het geluidsniveau bij een evenement is niet op alle plaatsen hetzelfde. De inrichting en kwaliteit van de geluidsinstallatie, de windrichting, de aanwezigheid van open water en de hoogte en dichtheid van de bebouwing kunnen geluid vervormen, weerkaatsen of verder dragen. Voor de mate van hinder is niet direct het bronvermogen, maar de gevelbelasting relevant. Deze is situatieafhankelijk. Indien namelijk een evenement met eenzelfde bronvermogen op grote afstand van woningen plaatsvindt, zal de gevelbelasting aanzienlijk lager zijn dan in binnenstedelijke situaties waarbij de woningen zich op zeer kleine afstand bevinden. Voor de gevelbelasting is met name de afstand van de geluidsbron tot de woningen van groot belang. Om die reden wordt bij de categorie-indeling uitgegaan van de gevelbelasting. Bij het verlenen van de ontheffing voor het ten gehore brengen van geluid (veelal muziek) worden geluidswaarden opgelegd die op die locatie toegesneden zijn. Hiervoor wordt bij de ontheffing veelal een plattegrond met meetpunten en geluidsvoorschriften voor de betreffende locatie toegevoegd. In het kader van de Zondagswet geldt een absoluut verbod om zonder strikte noodzaak gerucht te verwekken, dat op een afstand van meer dan 200 meter van het punt van verwekking hoorbaar is. Na 13.00 uur kan de burgemeester ontheffing verlenen voor geluid dat verder dan 200 meter reikt.
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 11 van 16
4.2 Richtlijnen voor categorie indeling geluidnormen Onderstaande geluidsnormen in dB(A) zijn als richtlijn bedoeld om evenementen in drie categorieën in te delen. Uiteindelijk is de akoestiek van de locatie bepalend voor de uiteindelijke categorie waarin een evenement valt. Het kan dus voorkomen dat sommige evenementen genoemd onder richtlijn categorie 1 op sommige akoestisch gezien moeilijke locaties aangemerkt worden als categorie 2 evenement. Andersom kan het ook voorkomen dat luidere evenementen in een “lichtere” categorie vallen omdat op de locatie de woningen op grote afstand zijn. Op grond van evaluaties, opiniërende besprekingen, inspraakreacties en bestuurlijk kader is de categorie indeling van geluidnormen als volgt bepaald: Categorie 1: Voorbeelden: Onversterkte (straat)muziek, achtergrondmuziek, spreekinstallaties etc. Deze categorie is bestemd voor soorten van geluid die in principe geen overlast geven als ze binnen de voorgeschreven waarde tot maximaal 70 dB(A) op de gevel blijven. Categorie 2: Voorbeelden: Versterkte (live) muziek, orkest, taptoe etc. Deze categorie is bestemd voor soorten geluid die in principe hinder tot last kunnen geven, maar geen overlast geven als ze binnen de voorgeschreven waarde tot maximaal 80 dB(A) op de gevel blijven. Categorie 3: Voorbeelden: DJ’s, Rap, houseparty, dance-event en muziekprogramma’s van radio en TV-omroepen Deze categorie muziek is bestemd voor soorten geluid die overlast kunnen geven. De norm van deze categorie is meer dan 80 dB(A) op de gevel. Ontheffingen voor deze categorie muziek worden slechts in bijzondere gevallen en op specifieke locaties toegestaan. N.B Voor het Waagplein en Platte Stenenbrug is, in verband met de geringe afstand tot de woningen met veelal oude isolatievoorzieningen, een maximaal geluidsniveau van 80 dB(A) op de dichtstbijzijnde gevels van de woningen toegestaan. Slechts in bijzondere gevallen zal op deze locaties incidenteel een ontheffing van meer dan 80 dB(A) op de gevel worden toegestaan. 4.3 Eindtijden van evenementen: Op grond van evaluaties, opiniërende besprekingen, inspraakreacties en bestuurlijk kader zijn de eindtijden voor geluid-evenementen in het uitvoeringskader gelijk gebleven aan de bestaande eindtijden, namelijk: Voor geluiddragende evenementen in categorie 1 en 2: maandag t/m donderdag tot 22.00 uur vrijdag t/m zondag en feestdagen tot 23.30 uur. Het evenement zelf kan na deze tijden nog wel “geluidarm” doorlopen tot maximaal 24.00 uur. Voor geluiddragende evenementen in categorie 3: maandag t/m donderdag tot 21.00 uur vrijdag t/m zondag en feestdagen tot 22.30 uur. Het evenement zelf kan na deze tijden nog wel “geluidarm” doorlopen tot maximaal 24.00 uur. N.B. De eindtijden in de categorie 1, 2 en 3 zijn algemeen geldende normen. De burgemeester kan (incidenteel) ontheffing van deze normen verlenen. Evenementen met geen of nauwelijks geluid: Voor evenementen waarbij geen of nauwelijks geluid waarneembaar is, wordt de eindtijd per locatie en situatie afzonderlijk beoordeeld met een maximale eindtijd van 24.00 uur.
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 12 van 16
4.4 Gelimiteerd beschikbaar stellen van locaties Voor het bepalen van het aantal evenementen naar categorie indeling per locatie zijn vier criteria relevant, te weten de bereikbaarheid voor bezoekers, aanwezige horeca, omwonenden en muziekuitstraling. De belangrijkste locaties liggen in de binnenstad maar deze criteria zijn ook toepasbaar op andere locaties in de stad. De frequentie waarmee men hinder door evenementen ervaart is een belangrijke factor. De als meest hinderlijk ervaren elementen daarvan zijn de tijdsduur, de eindtijden en het geluidsniveau. Voor elke locatie geldt één verplicht geluidarm weekend (per locatie), nadat drie opeenvolgende weekenden een geluidevenement in categorie 2 en/of 3 heeft plaatsgevonden. Voor het Waagplein en Platte Stenenbrug zijn deze dagen gelijk gesteld. Voor het Waagplein en Platte Stenenbrug zullen jaarlijks voor 1 januari vaste data per jaar worden bepaald. De basis van het aantal geluidbelastende evenementen wordt gevormd door de bestaande, jaarlijks terugkerende evenementen. Deze evenementen worden op voorhand toegewezen. De resterende vrije momenten worden op volgorde van binnenkomst toebedeeld met de restrictie van “Vol is vol” 4.5 Samenvatting richtlijnen N.B. de locatie en niet het soort evenement bepaald uiteindelijk in welke categorie een evenement valt. Categorie Categorie 1
Norm dB(A) <70
Eindtijden geluid
Max aantal evenementen
Maandag t/m donderdag tot 22.00uur. Vrijdag, zaterdag, zondag en feestdagen tot 23.30 uur.
Categorie 2
70 - 80
Maandag t/m donderdag tot 22.00uur. Vrijdag, zaterdag, zondag en feestdagen tot 23.30 uur.
Categorie 3
>80
Maandag t/m donderdag tot 21.00uur. Vrijdag, zaterdag, zondag en feestdagen tot 22.30 uur.
Geen maximum per locatie
Regulering d.m.v. één verplicht “rustweekend” (per locatie), nadat drie opeenvolgende weekenden een geluidevenement in categorie 2 en/of 3 heeft plaatsgevonden.
Zeer beperkt aantal per jaar per locatie
Voorbeelden onversterkte (straat)muziek, achtergrondmuziek, spreekinstallaties
versterkte (live) muziek, orkest, taptoe
DJ’s, Rap houseparty en sommige live optredens
N.B. De eindtijden in de categorie 1, 2 en 3 zijn algemeen geldende normen. De burgemeester kan (incidenteel) ontheffing van deze normen verlenen.
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 13 van 16
Hoofdstuk 5: Vergunningen en handhaving 5.1 Vergunningverlening - Evenementencommissie Alle aanvragen voor vergunningen voor evenementen komen binnen bij het secretariaat van de Gemeentelijke coördinatiecommissie evenementen, meestal “Evenementencommissie” genoemd. Deze commissie vervult een belangrijke coördinerende rol bij de beoordeling van aanvragen en de vergunningverlening. De commissie streeft naar een snelle en praktische afhandeling van aanvragen om vergunningen en/of ontheffingen voor evenementen. Qua bemensing is de commissie klein. De vaste deelnemers zijn de voorzitter en secretaris van de afdeling Gebruik & Vergunningen Buitenruimte, de wijkagent centrum, de afdeling Verkeer en Vervoer, Brandweer en de Stichting Promotie Alkmaar. Ad hoc schuiven vertegenwoordigers van de afdelingen milieu en bouwen, de GHOR of de Stadsregisseur aan. Een vergunning voor het houden van een evenement dient te worden aangevraagd, minimaal acht weken voorafgaande aan de datum waarop het evenement wordt gehouden. In het belang van een efficiënte werkwijze en zorgvuldige afweging van belangen, wordt deze termijn strak aangehouden. Een aanvraag die te laat wordt ingediend of waarvan de benodigde gegevens niet tijdig worden aangeleverd, wordt in principe niet in behandeling genomen. Alleen in bijzondere omstandigheden kan hiervan worden afgeweken. 5.2 Omgaan met klachten Klachten dienen serieus te worden genomen en zijn van belang om de signaalfunctie die ervan uitgaat. Indien er na een evenement klachten of bezwaren zijn binnengekomen, moeten deze worden getoetst aan de afgegeven vergunning en/of ontheffing. Klachten, bezwaren, metingen, handhaving etc. vormen de basis voor een evaluatie van het beleid en eventuele aanpassingen ten aanzien van de regels. 5.3 Openbare orde, veiligheid en gezondheid Evenementen zijn niet zonder risico. De gevaren zijn van zeer verschillende aard. Op grond van de Gemeentewet is het de taak van de burgemeester toezicht te houden op openbare bijeenkomsten die plaatshebben in de gemeente. Dit toezicht heeft zowel betrekking op openbare orde en veiligheid als op de gezondheid van de burger die aan het evenement deelneemt. De overheid als verantwoordelijke voor de buitenruimte levert niet alleen een inspanning met betrekking tot de vergunningverlening (toetsing, afstemming) maar ook inspanningen om de openbare orde, de veiligheid en de gezondheid van burgers te garanderen. Op 14 november 2008 is door het Algemeen bestuur van de Veiligheidsregio de Regionale Procesbeschrijving Evenementenveiligheid vastgesteld en is afgesproken dat dit veiligheidsbeleid, inclusief de bijbehorende documenten, per 1 juni 2009 volledig bij de gemeente geïmplementeerd zal zijn. Deze vaststelling c.q. dit besluit betekent dat deze regionale Procesbeschrijving per 1 juni 2009 verwerkt zou moeten zijn in het gemeentelijke evenementenbeleid en dat de gemeente uiterlijk per die datum gebruik gaat maken van: De risicoscan Het regionaal model Veiligheidsplan Het regionaal melden van evenementen Draaiboek Elke aanvraag voor een evenementenvergunning dient te zijn voorzien van een draaiboek, waarin onder andere de contactpersonen en telefoonnummers van de organisator, dagen van opbouw- en afbreek, begin en eindtijden, programma, indelingstekening etc. staan vermeld. Afhankelijk van de omvang en risico van een evenement kan het draaiboek variëren van een A-4-tje tot een uitgebreid boekwerk. Veiligheidsplan De organisator van een evenement is als eerste verantwoordelijk voor de veiligheid gedurende het evenement. De organisator moet daarom voor de bestrijding van kleine incidenten zelf zorgdragen. Als de vergunningverlener verwacht dat de risico’s groter zijn, waardoor (extra) inzet van hulpdiensten nodig is, wordt op grond van de afspraken in de Veiligheidsregio van de organisator een veiligheidsplan geëist. Het veiligheidsplan dient te voorzien in de maatregelen die de organisator neemt bij het voorkomen en afhandelen van incidenten.
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 14 van 16
Beveiliging/portiers bij evenementen De organisator van een evenement draagt de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van bezoekers gedurende het evenement. Om de veiligheid bij evenementen waarbij veel publiek aanwezig is zoveel mogelijk te garanderen, kan de organisator worden verplicht zorg te dragen voor gecertificeerde beveiliging (conform de Wet op de Particulier beveiligingsorganisaties en recherche bureaus). De norm is dat er 1 toezichthouder op 250 gelijktijdig aanwezige bezoekers moet zijn. Van deze norm kan in overleg en met goedkeuring van de politie worden afgeweken, als de aard van het evenement dit vereist of toelaat. Verkeersregelaars Voor vrijwel ieder evenement in de openbare ruimte dient de veiligheid van deelnemers en weggebruikers te worden geregeld. Afhankelijk van het soort evenement is het noodzakelijk om bevoegde verkeersregelaars in te zetten. De inzet van (aantal en waar) verkeersregelaars wordt bepaald in overleg met de politie De inzet van verkeerregelaars kan noodzakelijk zijn bij: a. een “bewegend” evenement waarbij door deelnemers of bezoekers moet worden overgestoken; b. een “statisch” evenement waarbij veel bezoekers met eigen auto worden verwacht (vlotte doorstroming naar parkeerterreinen). c. een “statisch” evenement waarbij het normale verkeer moet worden omgeleid en bebording onvoldoende is voor een vlotte doorstroming van het verkeer. -----------------------------
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 15 van 16
BEGRIPPENLIJST: Evenement
Onder een evenement wordt verstaan elke voor publiek toegankelijke verrichting van vermaak, alsmede een herdenkingsplechtigheid, een braderie, een optocht (niet zijnde een betoging), een feest, muziekvoorstelling of wedstrijd op of aan de weg.
Algemene plaatselijke verordening (Apv)
Iedere gemeente heeft haar eigen regels die door burgers, ondernemers dan wel bezoekers moeten worden nageleefd. Deze regels zijn opgenomen in de Algemene plaatselijke verordening (Apv).
Vergunning
Indien zaken/handelingen op zich toelaatbaar worden geacht en er alleen grenzen aan de toelaatbaarheid worden gesteld, dan wordt er een vergunningstelsel in het leven geroepen. Aan een vergunning kunnen voorschriften en/of beperkingen worden verbonden waarmee de grenzen van de toelaatbaarheid worden bepaald.
Ontheffing
Indien zaken, handelingen of gedragingen eigenlijk ongewenst zijn maar alleen in uitzonderingssituaties (onder bepaalde omstandigheden) kunnen worden toegestaan, volgt er een verbodsbepaling. In het verleden heeft het hoogste rechtsorgaan echter bepaald dat er wel een uitzondering op het verbod mogelijk moet zijn, dus daarmee is de ontheffing in beeld gekomen.
Wm-inrichting
Volgens artikel 1 van de Wet milieubeheer (Wm) is een inrichting: 'elke door de mens bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was, ondernomen bedrijvigheid die binnen een zekere begrenzing pleegt te worden verricht.'
Brandbeveiligingsverordening De Brandbeveiligingsverordening regelt de uitvoering van de Brandweerwet. Gemeenten controleren en handhaven op basis hiervan de eisen die de Brandweerwet stelt. Besluit brandveilig gebruik bouwwerken (Gebruiksbesluit)
Het Gebruiksbesluit regelt dat de brandveiligheidseisen voor iedereen in elke gemeente gelijk zijn. Voor de categorie van gebouwen die uit oogpunt van brandveiligheid risicovol zijn, geldt echter dat men ze alleen mag gebruiken als de gemeente daarvoor een gebruiksvergunning heeft afgegeven. De wettelijke regels op dit punt zijn vastgelegd in het ‘Besluit brandveilig gebruik bouwwerken’ (Gebruiksbesluit). Voor een andere categorie gebouwen geldt dat men deze alleen mag gebruiken na een gebruiksmelding.
dB(A)
De A-gewogen decibelwaarde dB(A) is de meest gangbare eenheid voor geluidbelasting. De A-weging houdt rekening met de gevoeligheid van het menselijk oor voor de toonhoogte van het geluid.
Uitvoeringskader Evenementen 2011.doc
Pag. 16 van 16