Uittreksel. Uponor simply more

Uittreksel

Uponor simply more

Neem contact met ons op

De korte verbindingslijn met Uponor Heeft u vragen over onze diensten en producten of wilt u iets bestellen? Geen probleem. Eenvoudig opbellen en onze medewerkers staan u graag met raad en daad terzijde.

Meer weten over downloaden Heeft u voor bepaalde producten montagehandleidingen nodig? Stelt u prijs op meer uitgebreide informatie over technische details? Zoekt u een update van onze software? U kunt de gewenste informatie downloaden van onze website. www.uponor.nl www.uponor.be

2

U P O N O R G E B O U W E N T E C H N I E K A LG E M E N E T E C H N I S C H E C ATA LO G U S 0 4 / 2 0 1 2

Uponor – simply more

Alleen een compleet assortiment kan als oplossing functioneren Uponor is de sterke partner voor installateurs, vakspecialisten, architecten, ontwerpers en overheid. Uponor biedt producten aan, die logische en 100% geschikte oplossingen tot resultaat hebben. Onze systemen gaan voorzichtig om met het milieu en het gebruik is vele malen gunstiger dan met bestaande, conventionele systemen. Uponor betekent kwaliteit zonder compromis en de omvangrijke knowhow van een wereldwijd werkzame onderneming. Wij bieden u de veiligheid en ervaring van medewerkers, die met hart en ziel problemen oplossen en samen met u vaart zetten achter ontwikkelingen. Vertrouw op mensen, die uw taal spreken en voor wie partnerschap meer is dan alleen een woord. Onze inhoudelijke oriëntatie is verdeeld in drie werkgebieden: verwarmen, koelen, installatiesyste-

4

men en distributie. De gebieden moeten echter niet los van elkaar worden gezien – zij grijpen naadloos in elkaar. Hieruit ontstaan innovatieve totaaloplossingen, die unieke meerwaarde bieden. Verwarmen en koelen Met individuele oplossingen voor verwarming- en koelsystemen realiseert Uponor voor particuliere en industriële vastgoedeigenaren het hele jaar door een comfortabel klimaat. Het bijzondere voordeel van de systemen van Uponor is, dat zij zonder extra hoge kosten zowel voor verwarmen alsook voor koelen gebruikt kunnen worden: 's winters stroomt verwarmd en ’s zomers gekoeld water door hetzelfde systeem. In tegenstelling tot een conventionele klimaatregeling gebeurt dit zonder ventilatie en dus zacht en geluidsarm. De systemen zijn net zo geschikt voor renovatie van bestaande gebouwen als voor nieuwbouw.

Installatiesystemen Deze bedrijfstak voorziet u van alles wat u nodig heeft voor de drinkwatervoorziening, radiatoraansluiting en speciale toepassingen zoals gas, perslucht en sprinklers. De kern wordt steeds gevormd door een uitstekend leidingsysteem, gecombineerd met een daarop perfect afgestemd fittingconcept. Distributie Voorgeïsoleerde leidingen voor warmte- en watervoorziening. Bij afzonderlijke gebouwen tot en met complexe netwerken. Met alle aangeboden systemen kunt u een individueel systeem samenstellen dat alle toepassingsgebieden naadloos met elkaar verbindt. Kortom: dat bedoelen wij met de slogan: Uponor – simply more. Meer productie, meer capaciteit, meer service, meer ondersteuning – meer voor u.



Uponor: kwaliteit, verantwoording, duurzaamheid Wie in de industrie graag een voortekkersrol wil innemen, moet het maximale leveren. Om u steeds de allerbeste kwaliteit aan producten en oplossingen te kunnen bieden, worden in onze R&D-afdeling alle producten aan omvangrijke controles en prestatietests onderworpen. Want de centrale eis bij nagenoeg alle toepassingen is de duurzaamheid van de producten. Kostenbesparend en milieuvriendelijk Bij de ontwikkeling voor de particuliere en de bedrijfssector gaat het op de eerste plaats om de wensen van de mensen die met het systeem te maken hebben. Het hele jaar een comfortabel klimaat te realiseren onder energiebesparende gezichtspunten. Zo wordt het milieu door een lagere CO2-uitstoot ontzien en het bedrijf is vaak rendabeler dan met bestaande, conventionele systemen. Gedurende de gehele levenscyclus van onze producten schenken wij daarbij aandacht aan de onschadelijkheid voor het milieu. In de productie is het voor ons belangrijk, dat medewerkers verantwoord omgaan met energie, materiaal en water en dat de belas-

ting voor het milieu tijdens het productieproces zo laag mogelijk wordt gehouden. Het intelligente principe voor verwarmen, koelen en installatiesystemen De vervaardiging van technisch hoogwaardige producten kan dus plaatsvinden in harmonie met mens en natuur door het milieuvriendelijk toepassen van hulpbronnen. Nu al werken de medewerkers van Uponor in bedrijven, die volgens een milieumanagementsysteem in aansluiting aan de internationale norm

DIN EN 14001, onderscheiden zijn. De in Duitsland gevestigde bedrijven van de Uponor Groep zijn sinds 2002 volgens DIN EN ISO 9001:2000 geaccrediteerd. 10-jarige aansprakelijkheidsverklaring Op grond van het uitgebreide streven naar kwaliteit kunnen wij u verstrekkende garantievoorwaarden bieden. Zo geven wij, gerelateerd aan het object en op aanvraag van de installateur, een 10-jarige aansprakelijkheidsverklaring. Voor afzonderlijke Uponor producten dan wel bij gebruik van producten van derden, wordt de aansprakelijkheidsverklaring niet afgegeven. Voor nadere informatie over de Uponor aansprakelijkheidsverklaring verwijzen wij naar de bijlagen van deze catalogus.


5


Uponor: service, waar u op kunt bouwen Speciale toepassingen Een zwaartepunt van de projectering ligt op het terrein van de speciale toepassingen. Daarachter verbergen zich ervaren experts, die op maat gesneden concepten aanbieden en u met hun knowhow terzijde staan. Vanaf het ontwerp, via de advisering tot en met omvangrijke service – bij Uponor krijgt u alles uit één hand. En wanneer u een klacht mocht hebben dan is dat geen probleem. Een team van technici ondersteunt u bijtijds en grondig. Technische ondersteuning Omvang, ervaring en wereldwijde aanwezigheid gelden voor ons als sterke punten, waarvan u als partner profiteert. Door perfecte op elkaar afgestemde complete systemen, door producten die steeds een stap vóór zijn op de stand van de techniek en vooral door een service waar u op kunt bouwen. Altijd bij u in de buurt Producten en dienstverleningen van een onderneming zijn altijd net zo goed als de mensen die daarachter staan.

6

Efficiënte projectering Wij stellen bij Uponor daarom hoge verwachtingen in het persoonlijke engagement van ieder afzonderlijk. U kunt erop vertrouwen dat wij on voor uw project interesseren. En dat in alle fasen van het project: vanaf de initialisatie tot aan de oplevering. Aan de telefoon, in een persoonlijk gesprek of op locatie op de bouwplaats. Deskundige contactpersonen in binnen- en buitendienst staan u bij uw project met raad en daad terzijde. Wij ontwikkelen oplossingen, die u in uw project verder brengen.

Alle systeemoplossingen van Uponor zijn zodanig ontwikkeld, dat zij een hoge mate aan veiligheid bij ontwerp en montage bieden. In onze omvangrijke technische literatuur vindt u bovendien alles, wat u nodig heeft voor het professioneel ontwerpen en verwerken van onze systemen. Bovendien staan 24 uur per dag alle belangrijke informatie en downloads op onze website tot uw beschikking. Maak gebruik van de mogelijkheid om in seminars van de Uponor Academy onze systemen te leren kennen en alle tips en trucs te ontdekken voor een snelle en eenvoudige montage.



Uponor Academy: samen vorm geven aan succes Om ervoor te zorgen dat uw bedrijf nu en in de toekomst succesvol is, ondersteunen wij u met de Uponor Academy. Profiteer van de knowhow van onze experts en verstevig uw adviserende deskundigheid. Doelgerichte informatie Onze basisseminars bestuderen de praktijk grondig met gerichte theoriegedeelten en intensieve praktische oefeningen. Daarbij hechten wij grote waarde aan een op de totaliteit gerichte beschouwing van de systeemtechniek, bijvoorbeeld door rekening te houden met de voorafgaande en afsluitende werkzaamheden van andere bedrijfstakken en de daaraan gestelde eisen. In de professional seminars staan wetten, normen, richtlijnen en hun relevantie voor projecten centraal. Bovendien bestaat de mogelijkheid om op de vestigingsplaatsen fabrieksbezoeken te organiseren. Deze maken het belang van de verschillende productiestappen en de maatregelen voor de kwaliteitsborging duidelijker voor latere toepassing van de systemen en producten op de bouwplaats. Overal en in uw buurt Onze seminars worden gehouden op de fabriekslocaties Ochtrup (Nordrhein-Westfalen),Norderstedt (Schleswig-Holtstein, Zella-Mehlis (Thüringen) en Haßfurt (Bayern). U kunt als afzonderlijke persoon of met meerdere deelnemers aan seminars deelnemen. Geheel nieuw is de Uponor Academy in Ochtrup, die aan nationale en internationale vaklieden uit de sanitair-, verwarmingsen klimaatbehandelingsbranche de mogelijkheden biedt om praktisch kennis te maken met de innovatieve

technieken en het gehele Uponor productassortiment.

externe specialisten voor speciale onderwerpen aan.

Pasklare seminars

Wij informeren u graag gedetailleerd over de thema’s, inhoud en termijnen van de Uponor Academy. Vraag eenvoudig de seminarbrochure aan.

Wij bieden partners in de markt, vakverenigingen en vakbonden individueel georiënteerde seminars. In samenwerking met u stemmen wij de seminars geheel op uw behoeften af. Plaats van bijeenkomst, lengte van het seminar, inhoud en termijn passen wij aan uw wensen aan. Getrouw aan het motto u een zo optimaal mogelijk rendement te bieden, trekken wij in deze gevallen naar behoefte ook


7


Uponor: projecteringssoftware, die overtuigt

Voorbeeld van een met HSE ontworpen vloerverwarming op plattegrond inclusief leidinginstallatie

Uponor HSE Naast individueel advies reiken wij u met onze software HSE het optimale gereedschap aan voor het ontwerpen en berekenen van oppervlaktetempereringsystemen en leidingnetwerken. Een extra CAD-programma is voor het werken met Uponor HSE niet noodzakelijk. Echte tijd- en kostenbesparing

Voorbeeld van een warmtelastberekening volgens DIN EN 12831

De optimalisatie van het ontwerp kan met Uponor HSE optioneel volgens bedrijfs- of investeringskosten gebeuren. Het softwarepakket biedt bovendien een warmtelastberekening volgens DIN EN 12831. Updates van de nieuwe ontwerpsoftware staan gedurende

24 uur per dag snel en gemakkelijk op Internet klaar om te worden gedownload. Uponor Quicky Uponor Quicky biedt de mogelijk om de systemen voor vloerverwarming of -koeling voor de installatie snel en efficiënt te berekenen. Met Uponor Quicky heeft u altijd alles in één oogopslag gezien en het materiaal voor een project vlot vastgesteld. Begeleidende geïllustreerde productinformatie en programmahulpmiddelen vergemakkelijken het werk. Individuele resultaatuitdraai Veel opties bij de keuze van de systeemcomponenten maken een individuele materiaalbepaling en het opstellen van de offerte met een druk op de knop mogelijk. Of u een uitdraai nodig heeft of het resultaat als PDF-bestand wilt versturen, of u uw offerte met of zonder alternatieve posten wilt opstellen, of wanneer u artikelen uit het assortiment wilt aanvullen, uitgebreide omschrijving, prijsvermelding of productafbeelding wenst – Uponor Quicky biedt u altijd de noodzakelijke flexibiliteit voor iedere objectcalculatie. Demoversies op www.uponor.nl www.uponor.be

8


Wilt u werkelijk risico lopen?

Wilt u werkelijk risico lopen wanneer u tijdens de installatie verschillende systemen door elkaar gebruikt?

Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor de compatibiliteit van de genoemde producten van derden met onze producten.

In de markt doen meningen en interpretaties over gemengde installaties en uitspraken over onbeperkte compatibiliteit met onze producten de ronde – voorzichtigheidshalve wijzen wij op het volgende:

Uit de ons ter inzage verstrekte documentatie van deze handelaren/ andere producenten kunnen wij niet concluderen, dat voor de door hen beweerde compatibiliteit de volledige aansprakelijkheid wordt aanvaard.

Aanwijzing Componenten uit de verschillende systemen van Uponor mogen slechts dan onderling vermengd worden, wanneer door Uponor uitdrukkelijk op die mogelijkheid wordt gewezen!

Bij gemengde installaties wordt de 10-jarige Uponor aansprakelijkheidsverklaring voor de verwerkte Uponor onderdelen principieel niet afgegeven. Het blijft bij de wettelijke garantieperiode. Voorbeeld: Leiding

Fitting- en gereedschappen

Systeemgoedkeuring van de producent

Resultaat

Uponor MLCP meerlagenleiding

Uponor fitting met Uponor persgereedschappen en persbekken

Ja, samen systeemgoedkeuring

Wij geven u onze 10-jarige aansprakelijkheidsverklaring.

Uponor MLCP meerlagenleiding

Fitting vreemde producent

Nee, samen geen systeemgoedkeuring

?

Bij een gemengde installatie ontvangt u van de fabrikant van de leiding alleen maar de productgarantie voor de leiding, van de fabrikant van de fitting alleen de productgarantie

Meerlagenleiding vreemde producent

? 546

Uponor fitting

Nee, samen geen systeemgoedkeuring

voor de fitting, maar niet op het verbindingspunt en al helemaal nooit over de gehele installatie. Dat risico draagt uitsluitend de verwerker/installateur!


Uponor: zeker is zeker.

Neem geen risico – zo ontvangt u de Uponor aansprakelijk heidsverklaring: Benut de mogelijkheid om voor uw bouwproject een vrijwaring van 10 jaar te krijgen op de gebruikte Uponor producten. Basis voor de afgifte van de

Uponor aansprakelijkheidsverklaring is het bewijs, dat alle Uponor producten volgens de betreffende montagehandleidingen, onder naleving van de daarop betrekking

hebbende wetten, verordeningen, de algemeen aanvaarde technische voorschriften alsmede door een erkend installatiebedrijf werden geïnstalleerd.

Verzeker u van de 10-jarige Uponor aansprakelijkheids verklaring. De weg is heel eenvoudig: 1. U bent een installatiebedrijf en u heeft de betreffende installatie, waarvoor een aansprakelijkheidsverklaring opgesteld moet worden, gemonteerd. 2. De inbouw van de producten is nog niet langer dan 3 maanden geleden en de gebruikte materialen zijn bij de inbouw niet ouder dan 6 maanden.

3. „Registratie voor aansprakelijkheidsverklaring“ compleet invullen, van uw firmastempel voorzien, ondertekenen en aan Uponor faxen.

F a x n r. : +49 (0)9521/690-9945 4. Binnen enkele werkdagen ontvangt u per post de originele Uponor aansprakelijkheidsverklaring

Houd er rekening mee, dat de afgifte van een aansprakelijkheidsverklaring niet mogelijk is voor afzonderlijke componenten. Wanneer bijvoorbeeld Uponor producten binnen een installatie met producten van derden worden verwerkt dan wel gemengd, kan geen aansprakelijkheidsverklaring worden afgegeven ofwel verliest deze achteraf haar geldigheid.


547

Aansprakelijkheidsverklaring

Registratienummer:

1234567 Naam van het object:

Modelobject postcode + plaats

Opdrachtgever:

straat + huisnummer

Max Mustermann, Beispielstraße 13, 22332 Musterhausen

Installatie vervaardigd:

Installateur:

L

en postadres, indien afwijkend van bouwobject

20.11.2011

Musterinstallations GmbH, 22332 Musterhausen firmanaam / postcode + plaats / straat + huisnummer

E

Wij garanderen voor een periode van vijf jaar vanaf de levering dat de door ons geleverde producten op het tijdstip van hun levering vrij zijn van materiaal- en productiefouten en dat zij voldoen aan de eisen van de desbetreffende wetten, verordeningen en de erkende technische voorschriften. De rechten van onze klanten omvatten:

Herstel of nalevering van de gebrekkige onderdelen inclusief de aanvaarding van kosten ontstaan door het verwijderen, demonteren, afnemen of blootleggen van gebrekkige producten, Bij mislukken van het herstel of de nalevering ontbinding van de overeenkomst of prijsvermindering, Schadevergoeding in het kader van de hieronder vermelde maximale aansprakelijkheid, indien gebreken op onze schuld berusten.

D

Bovendien vergoeden wij voor nog eens vijf jaar, in totaal dus voor 10 jaar, vanaf de leveringsdatum a) Schade aan de door ons geleverde producten, b) Directe schade die aan andere zaken die is ontstaan en wordt veroorzaakt door gebrekkige producten die door ons zijn geleverd, c) Kosten ontstaan door het verwijderen, demonteren, afnemen of blootleggen van gebrekkige producten, voor zover onze producten op het tijdstip van hun levering aantoonbaar productie- of materiaalfouten vertonen en ons daarvoor schuld treft. Voorwaarde voor onze aansprakelijkheid is voorts dat schade die onze plicht tot schadeloosstelling zou kunnen staven binnen 30 dagen na hun kenbaarheid aan ons moet worden gemeld.

O

Met betrekking tot fouten bij het leggen en installeren wordt in geen geval aansprakelijkheid aanvaard. Onze Algemene Installatierichtlijnen zijn doorslaggevend. Onze aansprakelijkheid voor schade die niet aan de door ons geleverde producten zelf optreedt, is in alle gevallen beperkt tot een maximum van één miljoen euro. Deze beperking geldt niet in de eerste vijf jaar na levering, wanneer de schade berust op een schending van het leven, het lichaam of van de gezondheid, die op in te kort schieten als gevolg van nalatigheid van onze onderneming of op een te kort schieten als gevolg van opzet of nalatigheid van onze wettelijke vertegenwoordigers of de door hen ingeschakelde personen berust wanneer de schade berust op grof nalatig plichtsverzuim van onze onderneming of op opzettelijk of grof nalatig plichtsverzuim van onze wettelijke vertegenwoordiger of zijn helper.

M

Wij hebben met een bekende verzekeraar een uitgebreide productaansprakelijkheidsverzekering afgesloten. Aanspraken die op dwingende rechtsgrondslagen berusten (bijvoorbeeld aanspraken op grond van wettelijke productaansprakelijkheid) of aanspraken op grond van verdergaande afspraken over het aanvaarden van aansprakelijkheid of op grond van het niet nakomen van bijvoorbeeld garanties die door ons in een op zichzelf staand geval worden gegeven, blijven door deze aansprakelijkheidsverklaring onaangetast. Deze aansprakelijkheidsverklaring geldt voor alle Uponor-producten die door ons worden geleverd met uitzondering van elektronische componenten/apparaten, slijtdelen en persgereedschappen.

Hassfurt, 25.11.2011 (Plaats, Datum)

548

(Handtekening, Uponor stempel) U P O N O R G E B O U W E N T E C H N I E K A LG E M E N E T E C H N I S C H E C ATA LO G U S 0 4 / 2 0 1 2

Registratie voor aansprakelijkheidsverklaring Bouwproject*

F a x n r. : +49 (0)9521/690-9945

Naam / object Straat Postcode / Plaats

Installateur*

Firma Straat Postcode / Plaats

Ontwerper

Firma

Postcode/Plaats

Architect

Firma

Postcode / Plaats

Groothandel

Firma

Postcode / Plaats

Aard van het object* Woongebouw EFH Woongebouw MFH Wooncomplex Kantoor-/overheidsgebouw Öffentlicher Bau Winkel / bedrijf Speciaal gebouw _____________

School Kleuterschool Bank Sporthal Ziekenhuis Praktijk

Syste(e)m(en)*

Bejaardentehuis Fabriekshal Kerk Gastronomie Museum Zwembad

Aantal

Vermelden, voor welk systeem de aansprakelijkheidsverklaring moet worden afgegeven.

Vereiste bewijzen (ten minste 1)* Leidingcode (2 stuks) Kopie van de rekening

Installatie en inbedrijfname* Installatie voltooid

op

Druktest uitgevoerd*

op

Zonder gebreken

Opwarmen uitgevoerd

op

Zonder gebreken

Installatie in overeenkomst met de ontwerpgegevens, montage- en bedieningshandleidingen geïnstalleerd, getest en in bedrijf genomen.

Handtekening en stempel van het technisch bedrijf

* Verplichte velden

Uponor GmbH • Industriestraße 56 • 97437 Haßfurt/Germany • T +49 (0)9521 690-0 • W www.uponor.de U P O N O R G E B O U W E N T E C H N I E K A LG E M E N E T E C H N I S C H E C ATA LO G U S 0 4 / 2 0 1 2

549

Uittreksel

Uponor MLC meerlagenleidingsysteem voor de drinkwater- en verwarminginstallatie

Installeren met Uponor De Uponor meerlagenleidingsystemen > Uponor MLC meerlagenleidingsysteem voor de drinkwater- en verwarminginstallatie

Uponor MLC meerlagenleidingsysteem voor de drinkwater- en verwarminginstallatie Systeembeschrijving en toepassing Het complete systeem uit één hand Of het nu gaat om een drinkwaterof verwarminginstallatie, het Uponor meerlagenleidingsysteem is de perfecte oplossing. Het volledige programma maakt de complete installatie vanaf de stijgleiding tot aan de gebruiker mogelijk. Daarbij is de installatie bijzonder eenvoudig en rendabel. Het essentiële van het systeem, namelijk de Uponor MLCP meerlagenleiding en de daarbij behorende verbindings-

stukken, worden in eigen huis vervaardigd en zijn dus perfect op elkaar afgestemd. Door de vormvastheid van de leiding en de geringe lineaire uitzetting zijn slechts weinig bevestigingspunten nodig – het praktische voordeel voor een veilige en snelle installatie. Afgerond wordt het Uponor meerlagenleidingsysteem door een doordacht gereedschapprogramma: van buissnijgereedschap en ontbramer tot en met persgereedschappen.

Beproefde kwaliteit Met het Uponor meerlagenleidingsysteem gebruikt u beproefde en gecertificeerde kwaliteit. Op deze wijze houdt u zich aan alle vereiste bouwrichtlijnen, inclusief brandbescherming, geluidsisolatie en warmte-isolatievoorschriften. De systeem techniek is ook hier bijzonder duurzaam en veilig, wat door talrijke tests en keuringen wordt gecertificeerd.

Uw voordeel Leidingdoorlaten van 14 mm tot 110 mm voor iedere objectgrootte Eén leiding – veel geschikte fittingtechnologieën geheel volgens uw eisen Vormvastheid en lineaire verandering hetzelfde als bij metalen leidingen Omvangrijke kwaliteitscontrole tijdens de productie voor maximale veiligheid in de installatie Ideaal geschikt voor in- en opbouwmontage Omvangrijk, op de praktijk gericht leveringsprogramma voor iedere installatieaanvraag

Drinkwaterinstallatie

Radiatoraansluiting

Verdeel- en stijgleidingen

Eenvoudige en tijdbesparende installatie van drinkwatersystemen.

Praktische radiatoraansluitvarianten.

Grote nominale doorlaten eenvoudig vooraf op de werkbank vervaardigen.


351


De Uponor MLCP leiding wit

Opbouw van de Uponor MLCP meerlagenleiding

PE-RT

Hechtfilm

Hechtfilm

PE-RT

Betrouwbaar gelaste aluminium buis

2384

Met onze uit 5 lagen bestaande meerlagenleiding hebben wij een product voor de toekomst ontwikkeld, dat de voordelen van een metalen en een kunststof leiding in zich verenigt. Daarmee worden pro-

ductvoordelen bereikt die niet te overtreffen zijn: de binnenliggende aluminium leiding is absoluut veilig tegen het binnendringen van zuurstof. Hij compenseert de reactiekrachten en de lineaire uitzetting bij

temperatuurswisselingen. De basis van het systeem is de eenvoudige, veilige en snelle montage van de leiding. Eenvoudig met de hand buigen, knippen, ontbramen, in de fitting steken en persen. Dat is alles! De Uponor MLCP meerlagenleiding bestaat uit een met overlappend in de lengterichting gelaste aluminium buis, waar zowel van binnen als van buiten een tegen hoge temperaturen bestendige laag polyethyleen is aangebracht (volgens DIN 16833). Alle lagen worden duurzaam met elkaar verbonden door een tussenliggende hechtfilm. Een speciale lastechniek garandeert een optimale veiligheid. De voor de Uponor MLCP meerlagenleiding geselecteerde aluminiumdikte is exact aangepast aan de eisen voor zowel drukbestendigheid als flexibiliteit.

Uw voordeel Absoluut zuurstofdiffusiedichte meerlagenleiding Leverbaar in de afmetingen 14-110 mm Eenvoudige verwerking Gering gewicht Grote vormvastheid en flexibiliteit Geringe uitzettingscoëfficiënt Uitstekende levensduur Corrosiebestendigheid

Koper Staal verzinkt Roestvast staal

Uitstekend geïsoleerd Voor radiatoraansluiting is de Uponor MLCP meerlagenleiding ook voorgeïsoleerd als standaard leverbaar. Zodoende staat in de afmetingen 16-32 mm een assortiment ter beschikking, dat voldoet aan alle isolatie eisen van de DIN 1988-2, het Energiebespa-

352

De Uponor MLCP meerlagenleiding heeft een in vergelijking geringe uitzettingscoëfficiënt op grond van zijn vaste verbinding van de kunststoflagen met het aluminium.

ringsbesluit (EnEV), KIWA en KOMO. Hiermee voldoet het systeem aan de installatievoorschriften in Nederland en België. De voorgeïsoleerde leidingen maken een tijdbesparende installatie mogelijk, aangezien het kostbare na-isoleren en dus ook het vastplakken van stootranden vervalt.



In regelmatige trekproeven wordt de belastbaarheid van de meerlagenleiding gecontroleerd. Behalve de voortdurende keuring van de leiding in het laboratorium wordt iedere Uponor MLCP meerlagenleiding tijdens de productie gecontroleerd op maatvastheid en dichtheid.

Technische gegevens en leveringsomvang Afmetingen da x s [mm]

14 x 2

16 x 2

18 x 2

25 x 2,5

32 x 3

Binnendiameter di [mm] Rollengte [m]

10 100/200

14 15,5 100/200/500 100/500

20 50

26 50

Leidinglengte [m] Buitendiameter rol [cm] Gewicht rol/lengte [g/m] Gewicht rol/lengte met water 10°C [g/m] Gewicht per rol [kg] Gewicht per lengte [kg] Watervolume [l/m] Leidingruwheid k [mm] Warmtegeleidbaarheid λ [W/mK] Uitzettingscoëfficiënt α [m/mK]

80 91/-

12 100/120/ 200/500 5 80 105/118

20 x 2,25

5 80 123/135

5 100 148/160

5 120 211/240

5 120 323/323

170/18,2 0,079 0,0004

218/231 21,0/52,5 0,59 0,113 0,0004

277/289 24,6 0,68 0,154 0,0004

337/349 14,8/29,6 0,80 0,189 0,0004

525/554 10,6/21,1 1,20 0,314 0,0004

854/854 16,2 1,6 0,531 0,0004

0,40

0,40

0,40

0,40

0,40

0,40

25 x 10 -6

25 x 10 -6

25 x 10 -6

25 x 10 -6

25 x 10 -6

25 x 10 -6

Afmetingen da x s [mm]

40 x 4

50 x 4,5

63 x 6

75 x 7,5

90 x 8,5

110 x 10

Binnendiameter di [mm] Rollengte [m] Leidinglengte [m] Buitendiameter rol [cm] Gewicht rol/lengte [g/m] Gewicht rol/lengte met water 10°C [g/m] Gewicht per rol [kg] Gewicht per lengte [kg] Watervolume [l/m] Leidingruwheid k [mm] Warmtegeleidbaarheid λ [W/mK] Uitzettingscoëfficiënt α [m/mK]

32 5 -/508

41 5 -/745

51 5 -/1224

60 5 -/1788

73 5 -/2545

90 5 -/3597

-/1310 2,54 0,800 0,0004

-/2065 3,73 1,320 0,0004

-/3267 6,12 2,040 0,0004

-/4615 8,94 2,827 0,0004

-/6730 12,73 4,185 0,0004

-/9959 17,99 6,362 0,0004

0,40

0,40

0,40

0,40

0,40

0,40

25 x 10 -6

25 x 10 -6

25 x 10 -6

25 x 10 -6

25 x 10 -6

25 x 10 -6

Temperatuurbestendigheid: Drinkwater: De toelaatbare continu bedrijfstemperatuur ligt tussen 0 en 70°C bij een maximale continue bedrijfsdruk van 10 bar. De korte storingstemperatuur bedraagt 95°C voor maximaal 100 uur bedrijfsduur. Verwarming: De toelaatbare maximale continu bedrijfstemperatuur ligt bij 80°C bij een maximale continue bedrijfsdruk van 10 bar. De korte storingstemperatuur bedraagt 95°C voor maximaal 150 uur bedrijfsduur per jaar. Aan installaties met bedrijfstemperaturen, die de toegestane continu bedrijfstemperatuur overschrijden, zoals zonne-energie- of stadsverwarminginstallaties, mag het Uponor meerlagenleidingsysteem MLC niet direct worden aangesloten. In iedere bedrijfssituatie dient te worden gewaarborgd, dat de toepassingsgrenzen voor de Uponor leiding niet worden overschreden. Bij vragen over een andere interpretatie van gebruiksparameters moet ruggespraak gehouden worden met Uponor. U P O N O R G E B O U W E N T E C H N I E K A LG E M E N E T E C H N I S C H E C ATA LO G U S 0 4 / 2 0 1 2

353


Zeta-waarden fittingen en gelijkwaardige leidinglengten Voor de bepaling van de gelijkwaardige leidinglengten is een stroomsnelheid van 2 m/s gebruikt Afmeting da x s 14 x 2 [mm] Binnendiameter di 10 [mm] Zeta-waarde ζ (-)/ gelijkwaardig Leidinglengte äL [m] ζ äL

354

16 x 2

18 x 2

20 x 2,25 25 x 2,5

32 x 3

40 x 4

50 x 4,5

63 x 6

75 x 7,5

90 x 8,5

110 x 10

12

14

15,5

26

32

41

51

60

73

90

ζ

äL

ζ

äL

ζ

20

äL

ζ

äL

ζ

äL

ζ

äL

ζ

äL

ζ

äL

ζ

äL

ζ

äL

ζ

äL

Hoek 90°

7,0 2,5 4,4 2,0 3,6 2,0 3,0 1,9 2,8 2,4 2,3 2,7 2,0 3,1 1,6 3,3 1,4 3,8 1,4 4,6 3,7 15,4 2,9 15,5

Knie 45°

-

Verloop

2,8 1,0 1,7 0,8 1,4 0,8 1,2 0,8 1,0 0,9 0,9 1,1 0,8 1,2 0,6 1,2 0,6 1,6 0,5 1,6 0,5 2,1 0,7 3,7

Aftakking bij stroomsplitsing

8,3 3,0 5,2 2,4 4,2 2,3 3,6 2,3 3,2 2,7 2,6 3,1 2,4 3,7 1,9 3,9 1,7 4,6 1,7 5,6 3,7 15,4 2,9 15,5

Aftakking doorlaat bij stroomsplitsing

2,0 0,7 1,2 0,6 1,0 0,6 0,8 0,5 0,8 0,7 0,7 0,8 0,5 0,8 0,4 0,8 0,4 1,1 0,4 1,3 0,5 2,1 0,4 2,1

Aftakking tegenloop bij stroomsplitsing

7,3 2,7 4,6 2,1 3,7 2,0 3,2 2,0 2,9 2,5 2,3 2,7 2,1 3,2 1,7 3,5 1,5 4,1 1,5 4,9 2,2 9,1 1,7 9,1

-

-

-

-

-

-

-

1,5 1,3 1,2 1,4 1,2 1,8 0,8 1,7 0,8 2,2 0,8 2,6 0,7 2,9 0,6 3,2



Verbindingstechniek voor Uponor MLCP meerlagenleidingen Omvangrijk programma uit één hand Ook in de ontwikkeling en constructie van een fittingconcept dat exact is afgestemd op de leiding, toont Uponor zijn kracht. Het fittingprogramma met koppelingen, bochten, T-stukken en een groot aantal op de praktijk gerichte systeemcomponenten laat niets te wensen over. Persen of koppelen – beide methodes zijn mogelijk en garanderen duurzaam dichte verbindingen.

Door de flexibiliteit van de MLCP leiding kan vaak op hoeken worden bespaard. Hierdoor dalen de materiaalkosten en de geïnvesteerde tijd aanzienlijk. Kortere inbouwlengten en een verhoogde montageveiligheid zijn hierbij verdere voordelen.

Uponor MLC persfittingen

Zelfs bij gecompliceerde toepassingen vindt u in het omvangrijke fittingprogramma van Uponor de juiste verbinding – ongeacht of het nu gaat om persen of om koppelen.

De verbindingstechnieken persen, klemmen en koppelen zijn duurzaam dicht, zoals wordt bevestigd door de SKZ-testrapporten en de KIWA/KOMO/DVGW-certificaten.

Met het gepatenteerde Uponor perssysteem kunnen in enkele seconden verbindingen worden gemaakt. Kostbare verbindingstechnieken zoals lassen of solderen komen te vervallen.

Overzicht meerlagenleiding en verbindingstechniek voor de drinkwater- en verwarmingsinstallatie Leidingafmeting

MLC metalen persfitting, testveilig, „ongeperst niet dicht“, persmarkering en kleurcodering

MLC RTM fitting, met geïntegreerde persfunctie, persmarkering en kleurcodering

MLC composiet persfitting, PPSU, „ongeperst niet dicht“, persmarkering en kleurcodering

MLC modulair fittingsysteem voor verdeel- en stijgleidingen

MLC klemkoppeling

14 x 2

●

-

-

-

●

16 x 2

●

●

●

-

●

18 x 2

●

-

-

-

●

20 x 2,25

●

●

●

-

●

25 x 2,5

●

●

●

●

32 x 3

●

●

●

-

40 x 4

●

-

●

-

50 x 4,5

●

-

●

-

63 x 6

-

-

-

●

-

75 x 7,5

-

-

-

●

-

90 x 8,5

-

-

-

●

-

110 x 10

-

-

-

●

-

MLC modulair fittingsysteem , voor verdeel- en stijgleidingen

MLC persfitting, testveilig, met kleurcodering

MLC composietfitting, testveilig, van PPSU


MLC RTM fitting met geïntegreerde persfunctie

355


Uponor MLC metalen persfitting, testveilig, met kleurcode en persmarkering Toepassingsgebied 14 – 32 mm

Beschrijving/eigenschappen Controleveiligheid „ongeperst niet dicht“. Dimensiegerelateerde kleurcodering van de aanslagringen. Controle op persing door gekleurde aanslagringen, die tijdens de persprocedure loslaten. Vast met de basiscomponent verbonden pershuls beschermt de afdichtringen tegen beschadiging. Pershuls met kijkvensters voor de eenvoudige controle van de insteekdiepte van de leiding vóór het persen. Uitlijning van de leiding na het persen (tot aan de druktest) mogelijk. Grote uittrek- en buigvastheid van de afgewerkte verbinding

Materiaal Messing, vertind Geprofileerde pershuls van aluminium Gekleurde aanslagelementen van kunststof Kleurcode diameter 14

20

16

25

18

32

Uponor MLC metalen persfitting, testveilig, met kleurcode Toepassingsgebied 40 – 50 mm

Beschrijving/eigenschappen Controleveiligheid „ongeperst niet dicht“. Dimensiegerelateerde kleurcodering van de aanslagelementen. Vast met de basiscomponent verbonden pershuls beschermt de afdichtringen tegen beschadiging. Pershuls met kijkvensters voor de eenvoudige controle van de insteekdiepte van de leiding vóór het persen. Uitlijning van de leiding na het persen (tot aan de druktest) mogelijk. Grote uittrek- en buigvastheid van de afgewerkte verbinding

Materiaal Messing, vertind Pershuls van RVS Gekleurde aanslagelementen van kunststof Kleurcode diameter 40

50

Uponor MLC composiet persfitting, testveilig Toepassingsgebied 16 – 32 mm

40 – 50 mm

356

Beschrijving/eigenschappen Controleveiligheid „ongeperst niet dicht“. Vast met de basiscomponent verbonden pershuls beschermt de afdichtringen tegen beschadiging. Pershuls met kijkvensters voor de eenvoudige controle van de insteekdiepte van de leiding vóór het persen. Uitlijning van de leiding na het persen (tot aan de druktest) mogelijk. Grote uittrek- en buigvastheid van de afgewerkte verbinding

Materiaal Hoogwaardige kunststof PPSU Pershuls van RVS



Uponor MLC RTM fitting, met geïntegreerde persfunctie en kleurcode Toepassingsgebied 16 – 32 mm

Beschrijving/eigenschappen Eendelige fitting met geïntegreerde persfunctie (TOOL INSIDE). Persprocedure wordt door het ingeschoven leidinguiteinde geactiveerd; voor de persing zijn geen extra gereedschappen nodig. Eenvoudige controle van de persing door 360° kijkvenster en duidelijk hoorbaar klik. Dimensiegerelateerde kleurcodering van de veiligheidsvergrendeling.

Materiaal Hoogwaardige kunststof PPSU Persring van hoogvast, extra gecoat carboneerstaal Kleurcode diameter 16

25

20

32

Uponor MLC modulair fittingsysteem voor verdeel- en stijgleidingen Toepassingsgebied 63 – 110 mm

Beschrijving/eigenschappen Het modulaire fittingsysteem MLC bestaat uit een assortiment van op elkaar afgestemde basiscomponenten en persadapters. De persadapters met vast gemonteerde pershuls van roestvast staal kunnen comfortabel buiten de inbouwlocatie, bijvoorbeeld direct op de werkbank, met de Uponor meerlagenleidingen worden geperst. Tijdens de tweede stap worden de voorgemonteerde persadapters op de bouwplaats in de betreffende basiscomponenten geplaatst en voor een veilige verbinding door middel van het vergrendelingselement gefixeerd.

Materiaal Messing, vertind Pershuls van RVS

Uponor MLC klemkoppeling Toepassingsgebied 14 – 25 mm

Beschrijving/eigenschappen Voor de directe aansluiting van de Uponor meerlagenleidingen aan ½" Uponor vormdelen, verdelers en sanitaire aansluitingen kan de Uponor schroeffitting MLC worden toegepast. De ¾“-variant maakt de aansluiting op de ¾“ Euroconus vormdelen mogelijk.

Materiaal Gecoate messing wartels Tule van PPSU

Uponor MLC Euroconus klemkoppeling met metalen tule Toepassingsgebied 14 – 25 mm

Beschrijving/eigenschappen 2-delige klemkoppeling van messing, met vertinde wartel en tule. Montage zonder ontbramen. Voor 3/4 “buitendraad Euroconus vormdelen, bijvoorbeeld Uponor verdeler H. Binnendraad volgens DIN EN ISO 228-1.


Materiaal Gecoate messing wartels Met metalen tule

357


Testzekerheid in serie: de Uponor MLC persfittingen 14 - 32 mm Uponor MLC metalen persfittingen met gekleurde aanslagringen Persen zonder ontbramen: tot en met 30% tijdwinst bij de montage – voor meerlagenleidingfittingen met kleurcodering en alle afmetingen 14-32 mm.

De Uponor MLC persfitting 14-32 mm is een metalen persfitting van de nieuwe generatie. Hier is immers sprake van een betrouwbare testveiligheid in serieproductie. De fitting wordt met geoptimaliseerde steunhulsgeometrie vervaardigd en waarborgt door een aanslagring en de persbekgeleiding een eenvoudige, kantelvrije persing. De O-ringen garanderen een absoluut dichte verbinding tussen steunhuls en binnenste leidingwand.

1. Aanleggen De persbek wordt tegen de persbekgeleiding van de pershuls gelegd.

2. Persen Tijdens het persproces maakt de aanslagring zich in afzonderlijke delen los van de pershuls.

3. Controleren De losgemaakte aanslagringen duiden op een succesvolle persing – zelfs op enkele meters afstand op betrouwbare wijze herkenbaar.

4. Isoleren Over de gladde verbinding kan zonder moeite een doorlopende leidingisolatie zoals Tubolit worden geschoven.

De montagevriendelijke metalen persfitting is zodanig ontworpen, dat bij de voorgeschreven druktest aan de ongeperste verbinding water uittreedt of dat de fitting losraakt van de leiding. Nog even persen en dan is de verbinding duurzaam en veilig dicht. Gekleurde aanslagringen aan de beproefde, montagevriendelijke MLC persfittingen van Uponor zijn het kenmerk van de nieuwe fittinggeneratie van Uponor. Iedere nominale breedte van 14 t/m 32 mm heeft daarbij zijn eigen kleur – dat schept duidelijkheid op de bouwplaats, in het magazijn en bij de groothandel.

Diameter 32

358

Diameter 25

Wanneer een verbinding nog niet geperst is, valt deze bij het afpersen direct dubbel op. De gekleurde aanslagringen zijn nog aanwezig. Bovendien is de fitting zodanig geconstrueerd, dat tijdens de drukproef water uittreedt. Nu eenvoudig persen en dan is de verbinding duurzaam dicht.

Kleurcode diameter

Diameter 20

Diameter 18

14

20

16

25

18

32

Diameter 16

Diameter 14



Stevig, solide en betrouwbaar. De Uponor persfitting 40 – 50 mm met de uitzonderlijke eigenschappen De nieuwe MLC persfittingen 40 - 50 mm zijn het resultaat van ononderbroken verdere ontwikkeling en optimalisatie. Daarbij werd met zowel de theoretische aspecten als ook met de ervaringen uit de praktijk rekening gehouden. Met de nieuwe gekleurde aanslagring is de metalen persfitting van Uponor nu nog gebruiksvriendelijker. Enerzijds zorgt die ervoor, dat de persbek tijdens de persing op de juiste plaats vastgrijpt en anderzijds fixeert hij de roestvast stalen pershulzen op het basiscomponent. Zo kan niets verloren gaan en de O-ringen op de tule, evenals de tule zelf worden beschermd tegen beschadiging en vervuiling.

De beproefde kijkvensters in de pershulzen voor de visuele controle van de insteekdiepte bieden bovendien de hoogste verwerkingsveiligheid. Uw voordeel Controleveiligheid „ongeperst niet dicht“ Toepassing van hoogwaardige grondstoffen Pershulzen zijn op de basiscomponent gefixeerd Aanslagelement voor optimale persbekaanslag Kijkvensters voor controle van de leidinginsteekdiepte Gekleurde aanslagelementen

Kleurcode diameter 40

50

Testveilig en montagevriendelijk – Uponor composietfitting MLC 16 – 50 mm

Type 16 – 32 mm

Persen zonder ontbramen: tot en met 30% tijdwinst bij de montage – voor meerlagenleidingfittingen met kleurcodering en alle afmetingen 14-32 mm.

Type 40 – 50 mm

De klassieke beroemdheid met verbeterde eigenschappen en uitgebreid dimensiebereik. De Uponor composietfitting voor de drinkwater- en verwarminginstallatie is nu verkrijgbaar in de nominale doorlaten van 16 – 50 mm. Optisch herkenningskenmerk van de nieuwe generatie is de witte kunststof aanslagring op de voorgemonteerde roestvast stalen huls. Afhankelijk van het type is de composietfitting uitgerust met witte persaanslag (16 – 32 mm) of wit aanslagelement (40 – 50 mm).


Uw voordeel Controleveiligheid „ongeperst niet dicht“ Nieuwe fittinggeneratie met witte aanslagring Met roestvast stalen pershuls (gefixeerd) Lichte en stabiele PPSU basiscomponent Dimensiebereik 16 – 50 mm Voor water en verwarming

359


RTM™ Fitting Technologie

360

De revolutionaire RTMTM technologie biedt de voordelen van de beproefde perstechniek gecombineerd met het nieuwe TOOL-INSIDE concept. Die maakt, dankzij de geïntegreerde persfunctie een perfecte en duurzame verbinding mogelijk. Het memory-effect van deze voorgespannen ring maakt hem tot een geïntegreerd persgereedschap en garandeert bovendien een duurzame dichtheid van de verbinding. Dankzij de constante pers-

druk, die rondom de hele leiding werkt, worden lineaire uitzettingen van de leiding ideaal gecompenseerd.

Kleurcodering voor diameters 16 T/M 32 mm De persmarkering met de beproefde kleurcodering laat in één oogopslag de juiste diameter zien. Dit bespaart de nodige tijd en maakt een snelle en betrouwbare verbinding mogelijk.

Kleurcode diameter

Veiligheid komt op de eerste plaats. Een van onze hoogste doelstellingen is het handhaven van onze optimale veiligheidsstandaards voor de verbinding. Zoals al onze producten werd de RTM™ fitting onderworpen aan de meest veeleisende tests en de meest extreme arbeidsomstandigheden.

standaards van de drinkwatervoorziening en zelfs bestand is tegen uitzonderlijke belastingen zoals drukstoten en lineaire uitzettingen van de leiding ten gevolge van temperatuurwisselingen.

Zo kunnen wij een fitting bieden, die voldoet aan alle actuele test-

Door de geïntegreerde persfunctie is geen gereedschap nodig.

Geïntegreerde persfunctie

16

20

25

32

De RTM™ technologie met het TOOL-INSIDE concept is DVGW gecertificeerd.



Geïntegreerde persfunctie Bij het inschuiven van de Uponor meerlagenleiding in de RTMTM fitting wordt de veiligheidsvergrendeling uit de persring losgemaakt. Daarbij is een duidelijke klik hoorbaar, die de succesvolle verbinding bevestigt. De opgeheven veilig-

1

heidsvergrendeling kan door het 360° kijkvenster worden waargenomen. Het kijkvenster vervult drie taken: het venster houdt de persring op spanning tot aan de persing, bevat de kleurcodering van de afmeting en signaleert de afgesloten persprocedure.

2

Ongeperste fitting

Snelle en betrouwbare verbinding Snij, om een correcte verbinding te maken, de meerlagenleiding af, kali-

1

Afkorten

3

Inschuiven leiding tot aan de klik

Persverbinding voltooid

breer het uiteinde van de leiding en zet de persprocedure in werking door de leiding tot aan het klikgeluid in te schuiven.

2

Kalibreren

3

Persen

RTMTM composiet fitting (PPSU)


RTMTM fitting (messing vertind)

361


Het nieuwe modulaire Uponor MLC fittingsysteem voor verdeel- en stijgleidingen: flexibel ontwerp, betrouwbare techniek, eenvoudige montage Sneller ontwerpen met slechts 27 componenten Conventionele 63 – 110 mm installatiesystemen hebben tot 300 verschillende bouwdelen nodig. Het Uponor meerlagenleidingsysteem voor verdeel- en stijgleidingen omvat slechts 27 componenten: een duidelijke vereenvoudiging voor uw ontwerp. Met het overzichtelijke aantal componenten dekt het systeem nagenoeg ieder voorstelbaar installatievraagstuk en opent speelruimte voor creatieve oplossingen. Moeiteloos veranderbare oplossingen Wanneer op de bouwplaats onverwachte problemen ontstaan die om een aanpassing van het ontwerp vragen, kan hier (door de verbindingstechniek volgens het persen vergrendelprincipe) flexibel op worden gereageerd. In de installatiefase kunnen verbindingen te

Uw voordeel Slechts 27 systeemcomponenten maken honderden variaties mogelijk Nieuw verbindingsconcept bestaande uit basiscomponenten en daarop afgestemde adapterinzetstukken van verzinkt messing Innovatieve steekverbinding tussen basiscomponent en adapter Grotere flexibiliteit en lage logistieke kosten door minimaal aantal systeemcomponenten Optimale beschikbaarheid bij geringe behoefte aan opslag en investering Snelle montage door persen op de werkbank en ter plekke in elkaar steken zonder gereedschap Toepassing van de bekende persmachine UP 75 nu tot en met afmeting 110 mm Eenvoudige correctiemogelijkheid bij ontwerpaanpassing in de installatiefase

362

allen tijde ontgrendeld, losgemaakt en vervolgens weer samengebouwd worden. Hierbij gaat nauwelijks of zelfs helemaal geen materiaal verloren.

de bouw door lang levertijden, zoals die juist bij speciale fittingen geen uitzondering waren, behoren tot het verleden. Compacte overgangen bij afmetingen Bij conventionele systemen moeten bij de verbinding van verschillende leidingdiameters vaak meerdere verloopstukken achter elkaar worden gekoppeld. Het Uponor meerlagenleidingsysteem voor verdeel- en stijgleidingen kan deze taak met één enkel bouwdeel aan: een duidelijk snellere, compactere en stabielere oplossing.

Kostenefficiënte logistiek Het modulaire Uponor MLC fittingsysteem voor verdeel- en stijgleidingen biedt door het geringe aantal componenten de beste voorwaarden voor een optimale beschikbaarheid van alle componenten. Minder componenten betekenen minder behoefte aan investeringen, minder administratie- en verwerkingskosten en minder plaatsbehoefte in het magazijn. Bovendien zijn er geen zelden benodigde speciale componenten – wanneer bij een project een component over zou blijven, kan het zonder probleem bij de volgende opdracht worden ingezet. Vertragingen in



Persen - insteken - vergrendelen Tot nu toe moesten persverbindingen vaak op de bouwplaats op grote hoogte of in kleine ruimtesituaties worden gemaakt. Het werken met leidingsecties, fittingen en zware gereedschappen vereist onder dergelijke omstandigheden meerdere personen, verhoogt het gevaar voor

ongevallen en leidt niet altijd tot foutloze arbeidsresultaten. Met het modulaire Uponor MLC fittingsysteem voor verdeel- en stijgleidingen kunnen alle noodzakelijke persverbindingen gemakkelijk en veilig op de werkbank worden gemaakt. Persgereedschap is alleen op dit moment nodig. Ter plaatse worden de voorgemonteerde meerlagenlei-

Één methode voor alle installatievraagstukken Door de modulaire opbouw worden alle verbindingen op dezelfde wijze gerealiseerd. Daarbij zijn gereedschappen uitsluitend nodig om te persen. Deze arbeidsstap kan gemakkelijk op de werkbank worden uitgevoerd. Intensieve werkzaamheden in krappe hoeken of boven-hethoofd positie behoren tot het verleden

1

1

2 3 4

2

3

dingstukken vervolgens zonder gereedschap in de fittingen gestoken en vergrendeld. Op deze wijze is een snelle, hoogwaardige installatie, zelfs onder de moeilijkste ruimtelijke omstandigheden gewaarborgd. Intensieve werkzaamheden in krappe hoeken of in boven-het-hoofd positie behoren tot het verleden.

Eenvoudig de ontbraamde meerlagenleiding in de persadapter steken. Verbinding persen. Persadapter in de basiscomponent aanbrengen. Vergrendelingelement in de opening van het basiscomponent schuiven en laten ingrijpen.

4

click


363


Modulair systeem voor bijna iedere taakstelling Maximale flexibiliteit met slechts 27 componenten Het Uponor MLC Riser systeem 63 - 110 mm bestaat slechts uit een aantal componenten, die alle perfect op elkaar zijn afgestemd. De beschikbare bouwdelen dekken alle afmetingen, die nodig zijn voor een meerlagenleidinginstallatie op maat.

click

RS2 adapter

click

RS2 basiscomponent

persing

RS3 basiscomponent

RS3 adapter

RS2/RS3

T-stuk met uitgang

RS persadapter RS T-stuk

Knie 90° of 45°

adapter RS3/RS2

RS persadapter

RS persadapter 25-32 MLC

RS knie 90° RS persadapter

RS persadapter

Overgangen naar behoefte


RS persadapter

RS persadapter 25-32 MLC

RS koppeling

RS koppeling


RS persadapter RS 3

RS koppeling RS draadadapter bu.dr.

RS persadapter RS adapter RS3/RS2 RS persadapter 25-32 MLC

364



Afstandsadapter met meervoudige functie De afstandsadapters uit het modulaire fittingsysteem MLC voor verdeel- en stijgleidingen voldoen tegelijk aan drie bouwplaatseisen: Zij vergemakkelijken de montage van verdeelleidingen op meerdere niveaus. Zij maken de modulaire opbouw van T-verdelers mogelijk. Zij zijn te gebruiken voor vaste punten. Vaste punten voor thermisch afhankelijke lineaire veranderingen In leidingsystemen met lange verzorgingssecties zijn vaste punten vaak noodzakelijk. Met de afstandsadap-

Uw voordeel Eenvoudig en snel aan te brengen Ideaal voor prefabricage, bijvoorbeeld van hoofdverdelers Maximale toepassingsmogelijkheden met slechts vier afstandshoudertypes (RS2 en RS3). Vooral ook geschikt voor de renovatie en uitbreiding van installaties

ters (RS2/RS3) kunnen deze snel en eenvoudig worden aangebracht. Het omlopende tussenstuk in het midden van de afstandshouder vereenvoudigt de bevestiging van vaste punt klemmen.

Eenvoudige en snelle vervanging van leidingniveaus verschil mogelijk. De lengte van de In een netwerk van verdeelleidingen afstandsadapters is zodanig geoptilopen de belangrijkste verzorgingsmaliseerd, dat nog voldoende tusleidingen en aftakleidingen vaak op senruimte tussen de installatieverschillende niveaus. Met de niveaus overblijft om de leidingen afstandsadapters in combinatie met volgens de eisen van de warmte45° knieën zijn niveauovergangen isolatie te isoleren. met slechts een minimaal hoogteFlexibele opbouw van hoofdverdelers de afstandsadapters kunnen de Eendelige verdelers, bijvoorbeeld verdelers van verschillende grootte van gelaste stalen leidingen, moeflexibel en met weinig handelingen ten vaak objectgerelateerd worden worden vervaardigd. De lengte vervaardigd, wat een nauwkeurig van de afstandsadapters is daarbij ontwerp van installaties en tijd zo berekend, dat de warmte-isolavergt. Een spontane verandering tie van de verdeler dan wel de leivan de inbouwgrootte op de bouwdingen naderhand volgens de plaats is vaak niet meer mogelijk. eisen zonder problemen alsnog Met het modulaire fittingsysteem mogelijk is. van Uponor en de daarbij behorenFlexibele knieën Vooral in bestaande gebouwen staan muren en plafonds vaak niet haaks op elkaar. Dat vereist een leidingsysteem, dat zich bij veranderingen van richting aan het gebouw aanpast.


Met de korte afstandshouders (5 mm) in combinatie met twee 45° knieën kan iedere gewenste hoek, door de componenten te verdraaien, gerealiseerd worden.

365


Toepassing drinkwaterinstallatie Omvangrijk assortiment voor de complete installatie Alles met slechts één systeem: het Uponor meerlagenleiding drinkwaterprogramma maakt complete drinkwaterinstallaties – vanaf woningaansluiting tot en met het laatste aftappunt mogelijk. Welke installatievariant u daarbij kiest, is alleen uw beslissing: afzonderlijke aansluitingen via sanitairverdelers, T-stuk verdeling of circulatieleidingsysteem. Door de comfortabele systeemtechniek lukt de montage eenvoudig en uitzonderlijk snel en u gebruikt gecertificeerde en geteste kwaliteit. Duurzaamheid en veiligheid zijn door talrijke proefnemingen bevestigd. Het Uponor MLC meerlagenleidingsysteem kan worden gebruikt voor drinkwaterinstallaties van elk formaat.

sortiment aansluitingen maakt de aansluiting aan alle gangbare voorwandinstallatiesystemen en appendages mogelijk. De persen klemfittingen die in het Uponor meerlagenleidingsysteem worden gebruikt, worden volledig vertind. De gebruikte messingmaterialen voldoen aan alle eisen van het nieuwe drinkwaterbesluit. Zij zijn volgens DIN 50930-6 zonder beperking te gebruiken met alle drinkwaterkwaliteiten die voldoen aan het nieuwe drinkwaterbesluit. Kortom: het Uponor meerlagenleidingsysteem is en blijft het beste en op de toekomst gerichte systeem voor de drinkwaterinstallatie en kan voor alle soorten drinkwater, die voldoen aan het drinkwaterbesluit, onbeperkt worden gebruikt! Een investering in de toekomst.

Uw voordeel Voldoet aan de strenge richtlijnen Uit 5 lagen bestaande meerlagenleiding van polyethyleen, geschikt voor gebruik met levensmiddelen Omvangrijke kwaliteitscontrole tijdens de productie voor de veiligheid van de drinkwaterinstallatie De beste oppervlaktekwaliteit voorkomt aanslag Eenvoudige en veilige montage Op de praktijk gericht leveringsprogramma Ideaal geschikt voor in- en opbouwmontage

Door de grote keuze aan speciale oplossingen, dekken wij alle afzonderlijke gevallen in bestaande- en nieuwbouw af. Een uitgebreid as-

366



Nieuwe montagevriendelijke systeemcomponenten Functioneel en op de praktijk gericht Het Uponor drinkwateraansluitsysteem hebben wij nog gebruikersvriendelijker gemaakt. De nieuwe Uponor drinkwatercomponenten van het meerlagenleidingsysteem zijn het resultaat van de verdere ontwikkeling van onze innovatieve producten. Het perfect op elkaar afgestemde leveringsprogramma maakt op elk gebied een rendabele en eenvoudige montage mogelijk. Meer mogelijkheden met minder componenten Door het universele concept heeft u voor uw installatie minder componenten nodig. Zo kunnen bijvoorbeeld de nieuwe Uponor perswandplaten zowel op montageplaten, montageprofielen en wand worden aangebracht. Het verder ontwikkelde design is afgestemd op alle eisen uit de praktijk. Montagevriendelijk design Het nieuwe Uponor drinkwateraansluitsysteem is afgestemd op de snelle en eenvoudige installatie in de praktijk. Praktische details, zoals

de bevestigingsschroef met „wegvalbeveiliging“ maken het werk eenvoudiger en zorgen ervoor, dat de montage vlot en zonder onnodig tijdverlies verloopt. Tijdsbesparing door prefabricage Het nieuwe Uponor drinkwatersysteem is ook als geprefabriceerde sets leverbaar voor gebruikelijke installatie-eisen. Daardoor bespaart u waardevolle tijd bij de installatie op de bouwplaats. Bevestigingsmateriaal voor alle inbouwsituaties Voorgebogen montagebeugels en montageplaten, muurbeugels en muurplaten voor diverse inbouwsituaties vergemakkelijken het werk op de bouwplaats.

Uw voordeel Grote veelsoortige montagemogelijkheden met slechts weinig componenten Sterke en torsieveilige verbinding van muurplaten en montageprofielen Muurplaat kan zowel op de wand als op de rail worden aangebracht Eenvoudige profielmontage door slechts één bevestigingsschroef met „wegvalbeveiliging“, achteraf afstelbaar Op elkaar afgestemd systeem met montageprofielen, muurplaten, geluidsisolatie en aansluiting op afvoerwater Beproefde Uponor persfittingaansluittechniek

Op de praktijk gericht toebehoren Om ervoor te zorgen dat er op de bouwplaats niets ontbreekt, wat voor een vakkundige installatie nodig is, wordt ons leveringsprogramma gecompleteerd met toebehoorcomponenten, zoals de Uponor geluidsisolatieset en de afvoerwaterset.


367


De supersnelle montage

1

Bevestig de lockpin aan de achterzijde in het gewenste afstandsraster.

2

Steek de bevestigingsschroef met wegvalbeveiliging in het linker- of rechtergat van de muurplaat.

3

Fixeer nu de muurplaat in de gewenste positie (-45°/90°/+45°) op de rail en draai de schroef vast.

Eenvoudig in gebruik en optimale fixatie. Door de lockpin, die eenvoudig achter in de bevestigingsrail wordt gestoken, kan de muurplaat gemakkelijk in de gewenste positie (-45°/90°/+45°) worden vastgezet. De bevestigingsschroef met de praktische „wegvalbeveiliging“ zorgt voor een stabiele en torsieveilige verbinding van muurplaat en rail.

Geprefabriceerde montageunits Geprefabriceerde montage-units vergemakkelijken het werk: eenvoudig uitpakken en direct bevestigen. Voorgemonteerde montageplaten en –beugels zijn in diverse maten leverbaar.

368



Eenvoudig doorlussen De stromingstechnisch geoptimaliseerde U-muurplaat maakt de uit hygiënisch oogpunt aan te bevelen aansluiting van sanitairaansluitingen mogelijk door middel van de doorlusmethode. Net zoals de muurplaat kan de U-muurplaat zowel op Uponor montagehulpmiddelen zoals plaat, profielen en knieën als ook direct op de wand worden gemonteerd.

Geluidsisolatieset De Uponor geluidsisolatieset reduceert de overdracht van contactgeluid van de installatie naar de wandconstructie en is compatibel met alle nieuwe Uponor wandknieën.

Afvoerwaterset Met de afvoerwaterset van Uponor kan de in de set aanwezige afvoerbocht DN 50 eenvoudig aan de Uponor montageplaten en knieën worden bevestigd. Daarbij maken

de montageplaat met slobgat en de draadstang met bevestigingsmoeren de op millimeter nauwkeurige hoogte- en zijcentrering van de afvoerbocht onder de wasbak mogelijk.


369


Ontwerpgrondslagen drinkwaterinstallatie met het Uponor meerlagenleidingsysteem Toepassingsgebieden

Certificaten

Het Uponor meerlagenleidingsysteem wordt toegepast voor alle sanitaire ruimtes, bijvoorbeeld voor bedrijfs- en overheidsgebouwen, voor de woningbouw, voor in serie opgestelde wasbakken en voor aangepast bouwen.

Voor meerlagenleidingen in drinkwaterdistributie installaties dient volgens het DVGW-werkblad W 542 een minimale levensduur van minimaal 50 jaar te worden aangetoond. Een onafhankelijk keuringsinstituut voert een serie keuringen uit en vervaardigt de diagrammen met betrekking tot de inwendige druk over een langere periode, die hieruit resulteren. Voor Uponor worden deze waarden bepaald door het Süddeutsche Kunststoffzentrum in Würzburg (SKZ). Na verdere onderzoeken vormen de waarden van het diagram m.b.t. de inwendige druk over een langere periode de basis voor de uitreiking van het DVGWsysteemkeurmerk voor Uponor met de bijbehorende verbindingen. Samen met het keuringsinstituut en de DVGW, werkt Uponor voortdurend aan de keuring van het leidingsysteem conform de desbetreffende werkbladen van de DVGW. Het leidingsysteem is ook KIWA gecertificeerd.

De grote keuze aan Uponor MLCP meerlagenleidingen en fittingen in de diameters 14 tot 110 mm maakt een veilige en snelle drinkwaterinstallatie van eengezinswoningen tot en met gebouwen van bijzondere aard en gebruik mogelijk. Het Uponor meerlagenleidingsysteem biedt een grote keuze uit speciale oplossingen die alle toepassingen in zowel bestaande- als in nieuwbouw mogelijk maken. Alle gangbare sanitaire objecten en appendages kunnen op het systeem worden aangesloten. Dit wordt gewaarborgd door het omvangrijke assortiment appendageen objectaansluitingen. Bij de aanleg van leidinginstallaties dient ervoor te worden gezorgd dat de ontkoppeling van alle installatiedelen van het montagedeel foutloos geschiedt. Hiertoe biedt Uponor de geluidsisolatieset voor muurplaten aan.

370

De DVGW-certificatie geeft toestemming voor het gebruik van Uponor in drinkwaterinstallaties conform de eisen van DIN 1988 TRWI. Alle onderdelen van de installatie die conform het gebruiksdoel in aanraking komen met het drinkwater, zijn voorwerpen als bedoeld in de Duitse wet op levensmiddelen en voorwerpen die direct of indirect met levensmiddelen in aanraking komen. Het Uponor meerlagenleidingsysteem komt overeen met de in dit verband vereiste aanbevelingen van de Duitse federale gezondheidsdienst (KTW-aanbeveling) en is door het keurmerk van de DVGW dienovereenkomstig gekeurd en gemarkeerd. De toegepaste messinglegering voor de Uponor MLC fittingen voldoet aan de DIN 50930-6 en beantwoordt aan de eisen van de drinkwaterverordening (TrinkwV). Voor de wereldwijde toepassing beschikt Uponor over meer dan 60 internationale certificaten (bijvoorbeeld ÖVGW, SVGW, KIWA, etc.).



Installatievarianten Het Uponor meerlagenleidingsysteem biedt de mogelijkheid van de complete sanitaire installatie vanaf de

woningaansluiting tot aan het laatste aftappunt. Hierbij zijn bijvoorbeeld de volgende installatievarianten mogelijk:

1-pijpssysteem via sanitairverdeler en afzonderlijke aansluitingen

Stortbak

Wastafel

Douche

Objectaansluiting via dubbele aansluitingen

Ringleidingsysteem met sanitairverdeler en dubbele aansluitingen

Klassiek objectaansluiting via T-stukken en afzonderlijke aansluitingen

Afzonderlijke aansluiting aan een voedingsleiding uit het tussenplafond met afzonderlijke afsluiting

Afzonderlijk voedingsleidingsysteem uit het tussenplafond via sanitairverdelers

Kelderverdeling Stijgleidingen, circulatieleidingen xxxxx

TWW TWZ TW

3


371


Bescherming van het drinkwater Maatregelen ter reducering van de legionellagroei In drinkwater- en verwarmingsinstallaties en de daaraan aangesloten warmwaterverdeelsystemen moeten voorwaarden worden gesteld die een voor de gezondheid bedreigende concentratie van legionellabacteriën voorkomen. Legionella’s zijn staafvormige bacterien die in de natuur in kleine hoeveelheden in zoet water (bijvoorbeeld meren, rivieren en soms ook in drinkwater) voorkomen. Van de groep van legionella’s zijn circa 40 vormen

bekend. Enkele van de legionellasoorten kunnen, door inademing van besmette aerosolen (zeer fijne waterdruppels), bijvoorbeeld tijdens het douchen of door luchtbevochtigers in luchtbehandelingsinstallatie, infecties veroorzaken. Bij personen met een zwakke gezondheid, bijvoorbeeld met een laag immuunsysteem of chronische bronchitis kan dit leiden tot longontsteking (legionellapneumonie dan wel veteranenziekte) of tot Pontiackoorts. Volgens DVGW werkblad W 551 staat het risico van infectie in

rechtstreeks verband met de temperatuur van het drinkwater uit de drinkwaterinstallatie. Het temperatuurbereik waarin de legionellagroei versterkt optreedt, ligt tussen 30°C en 45°C. Het werkblad beschrijft de noodzakelijke technische maatregelen ter vermindering van de legionellagroei in drinkwaterinstallaties, gebaseerd op de huidige stand van de wetenschap. Bovendien worden maatregelen voor de sanering van besmette drinkwatersystemen vermeld.

Circulatiesystemen Warmwaterverdeelsystemen, waarbij direct aan de tappunten voortdurend warm tapwater beschikbaar moet worden gesteld, geven een permanent in stand te houden warmwatercircuit te zien. Voor het bedrijf van dergelijke – zogenaamde circulatie installaties – moeten de in de DVGM-werkbladen W 551 en W 553 voorgeschreven randvoorwaarden worden nagekomen, zodat de bovengenoemde risico’s voor de gezondheid worden voorkomen. Voor warmwatercirculatiesystemen in Nederland is als ontwerpnorm geldig: NEN 1006, Vewin-werkbladen, ISSO publicatie 55.1 en ISSO publicatie 55.2.

Gestelde eisen Vewin Het gezamenlijke warmwaterverdeelsystemen dient zodanig te werken dat het warmwater enerzijds op de boiler met minstens 60°C retour komt en met een temperatuurverlies van maximaal 5 K weer in het circulatienet terugstroomt. Anderzijds moeten in alle circulatiestrangen voldoende warmwatervolumestromingen aanwezig zijn. De DVGW-werkbladen raden het bedrijf van de circulatieinstallatie aan met een watertemperatuur van ten minste 57°C aan het uiteinde van iedere retourstrangleiding. De vereiste volumestromen worden berekend volgens de DVGW-werkblad W 553.

Dit werkblad bevat drie meetprocedures: Een korte procedure voor kleine installaties (bijvoorbeeld één- of tweegezinswoningen), waarbij geen berekening uitgevoerd hoeft te worden. Een vereenvoudigde procedure voor elke installatieomvang met het doel een rekenmethode te verkrijgen, die zonder veel moeite en kosten voldoende exacte resultaten voor ontwerp en uitvoering oplevert. Een gedifferentieerde procedure voor iedere installatieomvang met het doel om vooral voor grote installaties een betere benadering van de werkelijke bedrijfsverhoudingen te verkrijgen. De genoemde berekeningsmethodes staan vermeld in het DVGWwerkblad W 553. Voor de berekening staat de Uponor HSE berekeningssoftware ter beschikking.

372



Uponor „Aquastrom T plus“ Thermostatische afsluiter met voorinstelling voor circulatieleiding Uponor „Aquastrom T plus“ is een thermostatische afsluiter met voorinstelling voor circulatieleidingen volgens DVGW werkblad W551 en W553. Hij regelt de temperatuur van het circulatiewater in het aanbevolen regelbereik van 60°C tot 65°C (maximaal regelbereik 40°C tot 65°C, regelnauwkeurigheid ± 1°C). De afsluiter steunt automatisch de thermische desinfectie. De volumestroom stijgt circa 6K boven de ingestelde temperatuur en loopt, onafhankelijk van de ingestelde temperatuur, vanaf ca. 70°C terug tot de restvolumestroom. De afsluiter ondersteunt daarmee de thermische desinfectie van de circulatie installatie optimaal. De maximale volumestroom onafhankelijk van de ingestelde regeltemperatuur vooraf worden ingesteld en afgesloten. De afsluiter met een behuizing van brons is uitgerust met een aftapafsluiter met slangbevestiging, waarmee de circulatiestrang worden afgetapt ten behoeve van onderhoudswerkzaamheden. Temperatuurcon-

trole is mogelijk door thermometer of temperatuuropnemer. De temperatuurinstelling kan door een verzegelingskap tegen verstellen worden beveiligd. Daarbij blijft de ingestelde temperatuurwaarde afleesbaar. Maximale bedrijfstemperatuur: 90°C Nominale druk: 16 bar Fabrieksinstellingen: Temperatuur: 57°C Instelwaarde volumestroom D N 15: 2.0 DVGW-gecertificeerd Voordelen Automatische thermische regeling van de volumestroom Ondersteunt thermische desinfectie Volumestroom stijgt circa 6 K boven de ingestelde temperatuur waardoor de desinfectietemperatuur in de leidingstrang snel wordt bereikt Remt boven 70°C opnieuw de volumestroom af om desinfectie van overige installatiedelen te waarborgen Hoge corrosiebestendigheid Temperatuurinstelling ook bij opgeplaatste verzegelingskap afleesbaar Verzegeling naderhand mogelijk Temperatuurcontrole met thermometer of temperatuuropnemer (toebehoren) voor integratie in de gebouwbeheersysteemtechniek mogelijk Maximum volumestroom onafhankelijk van ingestelde regeltemperatuur vooraf instelbaar en kan voor onderhoudsdoeleinden worden afgezet Met geïntegreerde aftapafsluiter voor slangbevestiging

Toepassing van elektrische verwarmingsband De Uponor MLCP meerlagenleiding is geschikt voor toepassing van elektrische verwarmingsbanden. De binnenliggende aluminiumleiding garandeert de gelijkmatige warmteverdeling rondom de leiding. De temperatuurbegrenzing door de fabrikant van gewoonlijk 60°C moet in acht genomen worden. De bevestiging van de verwarmingsband moet aan de hand van de fabrikanteninformatie worden uitgevoerd waarbij de Uponor MLCP meerlagenleiding als kunststofleiding moet worden beschouwd.

Wanneer Uponor MLCP meerlagenleidingen met een verwarmingsband wordt uitgerust, moet ervoor worden gezorgd dat het water zich dienovereenkomstig kan verspreiden. Mocht dit niet het geval zijn, bijvoorbeeld bij boileruitgangen naar de warmwaterverdeler, bij korte trajecten tot aan de aftappunten of bij stijgleidingen die slechts een verdieping overbruggen, is beschadiging van de Uponor leiding door de hoge drukstijging niet uit te sluiten. Voor deze gevallen moeten passende veiligheidsmaatregelen, zoals bij-

voorbeeld de inbouw van een deugdelijke veiligheidsafsluiter of van een adequaat membraanexpansievat, worden genomen. Aanwijzing Met de drukverhoging van de installatiedelen door de toegepaste verwarmingsband moet absoluut rekening worden gehouden. Er dienen passende veiligheidsmaatregelen te worden getroffen om de drukcompensatie te waarborgen. De montagevoorschriften en installatie aanwijzingen van de fabrikant van de elektrische leidingverwarmingsband moeten in acht worden genomen.


373


Aansluiting aan doorstroomtoestellen, warmwaterboilers en appendages Aansluiting aan doorstroomtoestellen

worden gehouden met de informatie van de fabrikant.

Hydraulisch bestuurde, elektrische en gasgestookte doorstroomtoestellen kunnen op grond van de constructie bij normaal bedrijf en in geval van storing ontoelaatbaar hoge temperaturen en druk opbouwen die beschadigingen aan het leidingsysteem veroorzaken. Het Uponor meerlagenleidingsysteem mag uitsluitend direct aan elektronische apparaten worden aangesloten. Bij gebruik van elektronisch geregelde apparaten voor de drinkwaterverwarming moet rekening

Aansluiting aan warmwaterboilers Over het algemeen moet bij de aansluiting aan warmwaterboilers (met name bij direct gestookte warmwaterboilers, zonneboilers en speciale constructies) worden gegarandeerd dat bij normaal bedrijf en in geval van storing de toepassingsgrenzen van de Uponor MLCP meerlagenleiding niet worden overschreden. Dit geldt vooral voor de

maximale uittredetemperatuur van warmwater, die bij de inbedrijfname moet worden gecontroleerd of bij de fabrikant moet worden opgevraagd. In geval van twijfel moeten passende veiligheidsmaatregelen (bijvoorbeeld inbouw van een tapwatermengkraan) worden genomen. Appendage aansluitingen Appendage aansluitingen moeten torsievrij worden gemonteerd (bijvoorbeeld door bevestiging van de persmuurplaten op de montagebeugels of montageplaten).

Vochtbescherming De vereiste vochtbeveiliging in sanitaire ruimten wordt in DIN 18195-5 „Afdichtingen tegen niet drukkend water” geregeld. De volgende uitvoeringen zijn beperkt tot de vochtbescherming op het gebied van sanitaire appendages en doorvoeren, bijvoorbeeld in het bereik van droogbouwafwerking.

1 Droge zone 2 Natte zone Doorvoerafdichting met elastische silicone 1

2

Iedere sanitaire ruimte wordt in twee „Vochtigheidsklassen“ onderverdeeld.

Doorvoerafdichting met afdichtring en integratie in de oppervlakte afdichting

2

Vochtbescherming op het gebied van sanitaire appendages en doorvoeren Bij inbouwappendages moet de afdichting op het metselwerk of ten opzichte van de droogbouwafwerking met een bij de appendage passende vochtigheidsafdichting worden gemaakt. De tegellegger neemt deze op in een oppervlakte afdichting volgens de erkende technische voorschriften.

374

Hetzelfde geldt voor doorvoeren van appendage aansluitingen bij opbouwappendages, bijvoorbeeld voor douches en badkuipen. Bij uitsnijdingen, bijvoorbeeld voor urinoirbediening, moet op grond van de vochtigheidsvorming (condensvocht) vooral bij de aansluitingen van de doorvoeren

van droogbouwafwerking, een afdichting van de bouwmateriaaloppervlakken tegen vochtdoorslag worden aangebracht. Alle overige doorvoeren in niet met water belaste zones (bijvoorbeeld tegen keramische bekleding/ tegels) kunnen met neutraal uithardende sanitaire siliconen worden afgedicht.



Inbouwappendage met opname in de oppervlakte afdichting

Doorvoer met opname in de oppervlakte afdichting

1

5

1 4 4

2

2

5

6

6

3 3

2

2

1 Droogbouwafwerking/pleisterwerk

5 Lijmmortel

1 Droogbouwafwerking/pleisterwerk

5 Lijmmortel

2 Inbouwappendage

6 Tegels

2 Persmuurplaat wanddoorvoer

6 Tegels

3 Oppervlakte afdichting, bijvoorbeeld door de tegellegger

2 Waterbelast

3 Afdichtingsmanchet van elastomeren

2 Waterbelast

4 Afdichtingsmanchet, bijvoorbeeld door de tegellegger

4 Oppervlakte afdichting, bijvoorbeeld door de tegellegger

Berekeningsgrondslagen drinkwaterinstallatie De berekening van drinkwaterinstallaties vindt plaats overeenkomstig de berekeningsgrondslagen van de DIN 1988, deel 3. „Technische voorschriften voor drinkwaterinstallaties (TRWI) – Vaststelling van de leidingdiameter Technisch voorschrift van de DVGW”. Productspecifieke gegevens treft u aan op de volgende diagrammen en tabellen. Schenk tevens aandacht aan het DVGM werkblad W553: „Bepaling van de circulatiesystemen in centrale drinkwaterinstallaties” alsmede het hoofdstuk „Circulatiesystemen” in deze technische handleiding.

Ontwerpsoftware Uponor HSE De Uponor software HSE maakt onder andere het comfortabele grafische ontwerp van drinkwaterleidingnetwerken volgens DIN 1988 mogelijk.

Een extra CAD-programma is voor het werken met HSE niet noodzakelijk. Voor verdere details wordt verwezen naar een demoversie op www.uponor.de


Grafisch leidingnetontwerp volgens DIN 1988 met Uponor HSE

375


Leidingweerstandtabellen Dimensionering van de deeltrajecten (ontwerpdiagrammen) De keuze van de leidingafmeting voor een deeltraject kan aan de hand van de volgende tabel of uit het drukverliesdiagram worden bepaald. De vereiste voorschriften

da x s di V/l . Vs l/s

14 x 2 mm 10 mm 0,078 l/m v m/s

R hPa/m

0,01 0,02 0,03 0,04 0,05 0,06 0,07 0,08 0,09 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40 0,45 0,50 0,55 0,60 0,65 0,70 0,75 0,80 0,85 0,90 0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,20 1,25 1,30 1,35

0,13 0,25 0,38 0,51 0,64 0,76 0,89 1,02 1,15 1,27 1,91 2,55 3,18 3,82 4,46 5,09 5,73 6,37 7,00

0,51 1,61 3,19 5,21 7,62 10,43 13,59 17,12 20,99 25,20 51,07 84,56 125,23 172,79 227,01 287,69 354,68 427,86 507,11

. Vs v R

376

voor de bepaling van de leidingen, de noodzakelijke minimale stromingsdruk en berekeningsdebiet zijn vermeld in de DIN 1988-3. In beide gevallen moet echter rekening worden gehouden met de

16 x 2 mm 12 mm 0,11 l/m v m/s

R hPa/m

0,09 0,18 0,27 0,35 0,44 0,53 0,62 0,71 0,80 0,88 1,33 1,77 2,21 2,65 3,09 3,54 3,98 4,42 4,86 5,31 5,75 6,19 6,63 7,07

0,22 0,69 1,36 2,21 3,23 4,41 5,75 7,23 8,86 10,63 21,49 35,52 52,55 72,43 95,07 120,39 148,33 178,83 211,85 247,33 285,24 325,56 368,25 413,27

maximale stromingssnelheid en het drukverlies door leidingweerstand. De volgende tabellen geven het drukverlies door leidingweerstand en de stromingssnelheid afhankelijk van het piekdebiet voor koud water (10°C) weer.

18 x 2 mm 14 mm 0,15 l/m v m/s

R hPa/m

0,06 0,13 0,19 0,26 0,32 0,39 0,45 0,52 0,58 0,65 0,97 1,30 1,62 1,95 2,27 2,60 2,92 3,25 3,57 3,90 4,22 4,55 4,87 5,20 5,52 5,85 6,17 6,50 6,82 7,15

0,11 0,34 0,66 1,07 1,56 2,13 2,78 3,49 4,28 5,13 10,35 17,08 25,24 34,76 45,59 57,70 71,05 85,62 101,38 118,31 136,40 155,63 175,98 197,44 219,99 243,63 268,35 294,13 320,97 348,86

20 x 2,25 mm 15,5 mm 0,19 l/m v R m/s hPa/m 0,05 0,11 0,16 0,21 0,26 0,32 0,37 0,42 0,48 0,53 0,79 1,06 1,32 1,59 1,85 2,12 2,38 2,65 2,91 3,18 3,44 3,71 3,97 4,24 4,50 4,77 5,03 5,30 5,56 5,83 6,09 6,36 6,62 6,89 7,15

0,07 0,21 0,41 0,66 0,97 1,32 1,72 2,16 1,91 3,17 6,39 10,54 15,56 21,41 28,07 35,52 43,72 52,67 62,35 72,74 83,84 95,64 108,13 121,29 135,12 149,62 164,77 180,57 197,02 214,11 231,84 250,19 269,17 288,77 308,99

Drukverlies door leidingweerstand afhankelijk van het piekdebiet voor koud water 10°C

= Piekdebiet in liters/seconde volgens DIN 1988-3 = Stromingssnelheid in meters/seconde = Drukverlies door leidingweerstand in hectopascal/meter (1 hPa = 1 mbar = 100 Pa, 1 hPa ≈ 10 mm WS)





25 x 2,5 mm 20 mm 0,31 l/m v R m/s hPa/m

32 x 3 mm 25 mm 0,53 l/m v m/s

R hPa/m

0,10 0,20 0,30 0,40 0,50 0,60 0,70 0,80 0,90 1,00 1,10 1,20 1,30 1,40 1,50 1,60 1,70 1,80 1,90 2,00 2,10 2,20 2,30 2,40 2,50 2,60 2,70 2,80 2,90 3,00 3,50 4,00 4,50 5,00 5,50 6,00 6,50 7,00 7,50 8,00 8,50 9,00

0,32 0,64 0,95 1,27 1,59 1,91 2,23 2,55 2,86 3,18 3,50 3,82 4,14 4,46 4,77 5,09

0,19 0,38 0,57 0,75 0,94 1,13 1,32 1,51 1,70 1,88 2,07 2,26 2,45 2,64 2,83 3,01 3,20 3,39 3,58 3,77 3,96 4,14 4,33 4,52 4,71 4,90 5,09

0,28 0,91 1,84 3,03 4,48 6,17 8,10 10,25 12,63 15,22 18,02 21,03 24,24 27,66 31,28 35,09 39,10 43,30 47,69 52,27 57,04 61,99 67,13 72,45 77,96 83,64 89,50

. Vs v R

0,95 3,15 6,38 10,55 15,62 21,55 28,30 35,86 44,20 53,30 63,16 73,76 85,08 97,12 109,88 123,33

40 x 4 mm 32 mm 0,80 l/m v m/s

R hPa/m

0,12 0,25 0,37 0,50 0,62 0,75 0,87 0,99 1,12 1,24 1,37 1,49 1,62 1,74 1,87 1,99 2,11 2,24 2,36 2,49 2,61 2,74 2,86 2,98 3,11 3,23 3,36 3,48 3,61 3,73 4,35 4,97 5,60

0,10 0,34 0,69 1,13 1,67 2,30 3,01 3,81 4,69 5,65 6,69 7,80 8,99 10,25 11,59 13,00 14,48 16,03 17,65 19,34 21,10 22,92 24,82 26,78 28,81 30,90 33,06 35,28 37,57 39,93 52,65 66,93 82,73

50 x 4,5 mm 40 mm 1,32 l/m v R m/s hPa/m 0,08 0,15 0,23 0,30 0,38 0,45 0,53 0,61 0,68 0,76 0,83 0,91 0,98 1,06 1,14 1,21 1,29 1,36 1,44 1,51 1,59 1,67 1,74 1,82 1,89 1,97 2,05 2,12 2,20 2,27 2,65 3,03 3,41 3,79 4,17 4,54 4,92 5,30 5,68 6,06 6,44 6,82

0,03 0,11 0,21 0,35 0,52 0,71 0,93 1,17 1,44 1,73 2,05 2,39 2,76 3,14 3,55 3,98 4,43 4,90 5,40 5,91 6,45 7,00 7,58 8,18 8,79 9,43 10,09 10,76 11,46 12,17 16,04 20,37 25,17 30,41 36,09 42,22 48,77 55,74 63,13 70,94 79,16 87,78



377



63 x 6 mm 51 mm 2,04 l/m v m/s

R hPa/m

1,00 1,25 1,50 1,75 2,00 2,25 2,50 2,75 3,00 3,25 3,50 3,75 4,00 4,25 4,50 4,75 5,00 6,00 7,00 8,00 9,00 10,00 11,00 12,00 13,00 14,00 15,00 16,00 17,00 18,00 19,00 20,00 21,00 22,00 23,00 24,00 25,00 26,00 27,00 28,00 29,00 30,00

0,49 0,61 0,73 0,86 0,98 1,10 1,22 1,35 1,47 1,59 1,71 1,84 1,96 2,08 2,20 2,33 2,45 2,94 3,43 3,92 4,41 4,90 5,38

0,61 0,91 1,25 1,65 2,08 2,57 3,10 3,67 4,28 4,94 5,64 6,38 7,16 7,98 8,84 9,73 10,67 14,80 19,53 24,84 30,71 37,15 44,13

. Vs v R

378



110 x 10 mm 90 mm 6,36 l/m v R m/s hPa/m

0,35 0,44 0,53 0,62 0,71 0,80 0,88 0,97 1,06 1,15 1,24 1,33 1,41 1,50 1,59 1,68 1,77 2,12 2,48 2,83 3,18 3,54 3,89 4,24 4,60 4,95 5,31 5,66 6,01

0,24 0,30 0,36 0,42 0,48 0,54 0,60 0,66 0,72 0,78 0,84 0,90 0,96 1,02 1,08 1,13 1,19 1,43 1,67 1,91 2,15 2,39 2,63 2,87 3,11 3,34 3,58 3,82 4,06 4,30 4,54 4,78 5,02 5,26 5,50 5,73

0,16 0,20 0,24 0,28 0,31 0,35 0,39 0,43 0,47 0,51 0,55 0,59 0,63 0,67 0,71 0,75 0,79 0,94 1,10 1,26 1,41 1,57 1,73 1,89 2,04 2,20 2,36 2,52 2,67 2,83 2,99 3,14 3,30 3,46 3,62 3,77 3,93 4,09 4,24 4,40 4,56 4,72

0,28 0,42 0,58 0,76 0,96 1,18 1,43 1,69 1,97 2,27 2,59 2,93 3,29 3,66 4,06 4,47 4,90 6,79 8,95 11,38 14,07 17,01 20,20 23,63 27,31 31,23 35,38 39,77 44,39

0,11 0,17 0,23 0,30 0,38 0,46 0,56 0,66 0,77 0,89 1,01 1,15 1,29 1,43 1,59 1,75 1,92 2,65 3,49 4,44 5,49 6,63 7,87 9,21 10,63 12,16 13,77 15,47 17,27 19,15 21,12 23,17 25,31 27,54 29,86 32,25

0,04 0,06 0,08 0,11 0,14 0,17 0,21 0,24 0,28 0,33 0,37 0,42 0,47 0,53 0,58 0,64 0,70 0,97 1,28 1,63 2,01 2,43 2,88 3,37 3,89 4,45 5,03 5,65 6,31 6,99 7,71 8,46 9,24 10,05 10,89 11,77 12,67 13,60 14,57 15,56 16,58 17,63





Drukverliesdiagram (drinkwaterinstallaties) Het drukverliesdiagram bevat de leidingkarakteristieken voor de Uponor MLCP leidingen met de verschillende afmetingen alsmede

de grenslijnen van de stromingssnelheden. Uit het diagram kan bij gegeven volumestroom dan wel debiet op eenvoudige, grafische

wijze de leidingweerstand per meter afhankelijk van de leidingdiameter en de stromingssnelheid worden vastgesteld.

Drukverlies door leidingweerstand Uponor MLCP meerlagenleiding – water, gemiddelde temperatuur 10°C

Drukverlies door leidingweerstand R [hPa/m]

1.000,0

100,0

10,0

1,0

v = 0,1 m/s

0,1 0,01

0,1

1,0

10,0

100,0

· [l/s] Piekdebiet Vs


379


Toepassing verwarminginstallatie De verwarminginstallatie met het Uponor meerlagenleidingsysteem Toepassingsgebieden

geschikt voor toepassing in de verwarmingsinstallatie.

Door toepassing van de hoogwaardige Uponor MLCP leidingen met de buitendiameter 14-32 mm op rol en 16-110 mm op lengte alsmede de daarbij behorende systeemcomponenten zoals persen schroefdraadfittingen kunnen alle componenten van radiatorinstallaties worden aangesloten. De mogelijkheid tot levering van de grote leidingafmetingen tot diameter 110 mm maakt de toepassing als verdeel- en stijgleiding in grotere verwarmingsinstallaties mogelijk. Het Uponor MLC meerlagenleidingsysteem kan dus van warmteopwekker via de verdeel- en stijgleidingen tot aan de aansluiting van de warmteverbruiker worden ingezet. De Uponor MLCP meerlagenleidingen zijn door hun grote belastbaarheid uitstekend

UPONOR – een veilige partner in de professionele installatietechniek Met de verwarminginstallatie van het Uponor meerlagenleidingsysteem installeert u complete verwarmingsinstallaties - van warmte opwekker tot aan de verst verwijderde radiator snel en economisch. Het programma kan zonder problemen worden gecombineerd met alle op de markt aangeboden warmte-opwekkers en radiatoren. Overtuigt u zich van de grote verscheidenheid van het Uponor meerlagenleidingsysteem met componenten voor de woning of appartementen, verdeling, regeling en meting van de warmte. Uitgebreid toebehoren vormt de afronding van het systeem.

Een grote verscheidenheid in aansluitingen Het systeem voor radiatoraansluitingen is een compleet systeem met talrijke componenten. Daardoor ontstaan zich uitgebreide aansluitmogelijkheden. Het is geschikt voor 1-pijps- en 2-pijpsaansluitingen en kan zowel direct vanuit de vloer of uit de wand, snel en veilig met alle gangbare radiatoren worden verbonden. De winst aan flexibiliteit: u kunt alle leidinginstallatiemethodes toepassen.

Uw voordeel Op de prakrijk gerichte radiatoraansluitvarianten voor nieuwbouw en renovatie Absoluut zuurstofdiffusiedichte meerlagenleiding Voorgeïsoleerde meerlagenleidingen en componenten Veelzijdig fittingassortiment Uitgebreid toebehorenprogramma

Dit systeem is KOMO gecertificeerd.

380



Aansluitvarianten De Uponor installatiesystemen bevatten alle componenten, die nodig zijn voor de radiatoraansluiting. De gebruikelijke aansluitvarianten zijn hieronder afgebeeld. Bij

de installatie van de systemen moeten de systeemspecifieke bijzonderheden en montagerichtlijnen in acht worden genomen. Deze bevinden zich in de betref-

fende technische systeembeschrijvingen in deze handleiding en in de daarbij behorende montagehandleidingen.

2-pijpsverwarmingsysteem met centrale verdeler Bij deze installatievariant vindt de verdeling van het CV-water naar de radiatoren plaats via afzonderlijke aanvoerleidingen vanuit een centrale verdeler. De Uponor verwarmingsverdeler wordt op zijn beurt weer aangesloten aan de stijgleiding van de warmte opwekker.

2-pijpsverwarmingsysteem met pers aansluit T-stukken en aansluitknie Met het 2-pijpssysteem met radiatoraansluiting T-stuk worden door een centrale verdeler/verzamelaar ringleidingen met een of meer radiatoren afzonderlijk aangesloten. Op de radiatorverdeler kan een warmtemeter worden gemonteerd, waarmee een warmtemeting per woning wordt uitgevoerd.


381


2-pijpssysteem als ringleiding Met het 2-pijpssysteem als ringleiding begint en eindigt de leidinginstallatie voor de aansluiting van de radiatoren met de stijgstrang.

VL RL

2-pijpssysteem als klassiek verdeelsysteem met T-stukken Met het 2-pijpssysteem als klassiek verdeelsysteem met T-stukken zijn bijna alle leidinginstallaties en combinaties mogelijk. De leidinginstallatie voor de aansluiting van de radiatoren begint en eindigt met de stijgstrang.

VL RL

1-pijpssysteem Met het 1-pijpssysteem begint en eindigt de leidinginstallatie voor de aansluiting van de radiatoren met de stijgstrang.

382

VL RL



Aansluitvarianten met het Uponor meerlagenleidingsysteem Met het Uponor meerlagenleidingsysteem kunnen alle gangbare radiatoraansluitingen worden gerealiseerd – zowel vanuit de vloer alsook comfor-

tabel uit de wand. Het systeem bevat bovendien speciale componenten voor de radiatoraansluiting uit de plint, een belangrijk aspect

bijvoorbeeld bij de renovatie. Hierna worden de meest gebruikelijke aansluitvarianten met de daarvoor benodigde componenten weergegeven.

Aansluitmogelijkheden van het 2-pijpsverwarmingsysteem met verdelersysteem Radiatoraansluitingen van onderen en aan de zijkant.

Voordelen Eenvoudig ontwerp Eenvoudige bepaling van drukverlies en dimensionering

Lage drukverliezen Geen verbindingspunten in de vloer noodzakelijk een groot aantal varianten mogelijk

Aansluiting van een onderblok met Uponor MLC klemkoppeling uit de muur

Stuklijst / 1 Radiator

2 sts.

Uponor MLC klemkoppeling 1-delige klemkoppeling van messing, wartel met tule van PPSU en PA ring voor ¾"bu.dr. Euroconus vormdelen en verdeler H. Binnendraad volgens DIN EN ISO 228-1.


d [mm] 14 16 18 20

bi.dr. ["] ¾ ¾ ¾ ¾

art. nr. 1013982 1013989 1013998 1014004

383


Variant 1 Aansluiting met MLC klemkoppeling uit de muur Variant 2 Aansluiting met MLC perskoppeling met buitendraad uit de muur

Stuklijst / 1 radiator, naar keuze mogelijk met de passende klemkoppeling van de fabrikant bij Variant 1

2 sts.

Uponor MLC Danfoss klemkoppeling Van messing, gecoat, drukschroef met buitendraad met steunhuls en klemring, passend bij Danfoss radiator-afsluiters met binnendraad. O-ring blauw van EPDM.

d [mm] 16

bu.dr ["] R½

art. nr. 1013970

2 sts., alternatief

Uponor MLC Heimeier klemkoppeling Van messing, gecoat, drukschroef met buitendraad met steunhuls en klemring, passend bij Heimeier radiatorafsluiters met binnendraad. O-ring grijs van EPDM.

d [mm] 16

bu.dr ["] R½

art. nr. 1013978

Uponor MLC Oventrop klemkoppeling Van messing, gecoat, drukschroef met buitendraad met steunhuls en klemring, passend bij Oventrop radiatorafsluiters met binnendraad. O-ring zwart van EPDM.

d [mm] 16

bu.dr ["] R½

art. nr. 1014016

d [mm] 14 16 18 20

bu.dr ["] R½ R½ R½ R½

art. nr. 1014513 1014525 1014540 1014561

voor boven

2 sts., alternatief voor boven

Stuklijst / 1 radiator, naar keuze mogelijk met de passende aansluitset van de fabrikant bij Variant 2

2 sts.

384

Uponor MLC perskoppeling met buitendraad Van messing vertind, met gefixeerde pershuls, persaanslag en beproefde zekerheid „ongeperst niet dicht“. Duidelijke persmarkering (loslaten van de aanslagring na het persen) en kleurcodering. Buitendraad volgende DIN EN 10226-1 voor afdichting.



Aansluiting van een radiator met Uponor MLC pers aansluitknie uit de muur

Variant 1

Variant 2

Stuklijst / 1 radiator Variant 1

2 sts.

Uponor MLC pers aansluitknie Voor het persen, met gecoate koperen leiding 15 x 1 mm. De aansluiting van de gecoate koperen leiding 15 x 1 mm op de radiator kan met de Uponor klemkoppeling koper (art.nr. 1013830) plaatsvinden. Met gefixeerde pershuls, persaanslag en beproefde zekerheid „ongeperst niet dicht“. Duidelijke persmarkering (loslaten van de aanslagring na het persen) en kleurcodering.

d [mm] 14 16 16 18

l [mm] 350 350 1100 350

art. nr. 1015615 1015626 1015631 1015643

2 sts.

Uponor MLC klemkoppeling met koperovergang Met ¾" Euroconus elastisch dichtend voor de aansluiting van gecoate koperen leiding 15 x 1 mm van de Uponor MLC pers aansluitknie, Uponor MLC pers aansluit-T-stuk, Uponor pers-SL-bocht, Uponor MLC pers-SL-knie op radiatoren of Uponor radiatoraansluitnippels met ¾" bu.dr. Euroconus. Wartel messing gecoat, klemring messing en afdichtconus van EPDM. Geribbelde wartel met sleutelwijdte 30.

d [mm] Cu 15

bu.dr ["] G¾

art. nr. 1013830

Uponor radiatoraansluitnippel Zelfdichtend. Voor de aansluiting van radiatoren met ½ bi.dr. aansluitingen, ¾ bu.dr. Euroconus voor de aansluiting koperen leiding 15 x 1 mm met klemkoppeling of aansluiting Uponor MLC leiding met Uponor koppeling MLC ¾". Van messing gecoat.

bu.dr. ["] ½

bu.dr ["] ¾

art. nr. 1013906

Variant 2 zoals variant 1, maar extra

2 sts.


385


Aansluiting van een onderblok door middel van een montageplaat 35/50 mm, Uponor MLC persmuurplaat en schroefaansluitpijpjes uit de muur.

Stuklijst / 1 radiator

1 st.

Uponor montageplaat Voor montage van de Uponor MLC pers-muurplaten of de Uponor MLC dubbele pers-muurplaten. Positionering van de aansluitingen in het bestaande raster door middel van fixeerelement of vergrendeling mogelijk. Met gaten en slobgaten voor eenvoudige bevestiging. Van verzinkt staal.

Insteek. [mm] 35/50

2 sts.

Uponor MLC pers-muurplaat kort model Voor een niet draaibare bevestiging aan de Uponor montageplaten en -beugels door middel van een fixeerelement. Van messing vertind, met gefixeerde pershuls, persaanslag en beproefde zekerheid „ongeperst niet dicht“. Duidelijke persmarkering (loslaten van de aanslagring na het persen), kleurcodering en fixeerelement. Binnendraad volgens DIN EN 10226-1

d [mm] 14 16

2 sts.

Uponor schroefaansluitpijpje met O-ring Van gecoate koperen leiding 15 x 1 mm met zelfdichtende schroefdraad voor radiatoraansluiting. Passend voor alle Uponor MLC pers-muurplaten, MLC dubbele pers-muurplaten, MLC pers-muurplaten met ronder flens en MLC dubbele pers-muurplaten met ronde flens. Aansluiting op radiator of Uponor radiatoraansluitnippel via Uponor klemkoppeling koperovergang met Euroconus mogelijk.

d [mm] bu.dr.1 ["] l [mm] art. nr. Cu 15 ½ 350 1015425 Cu 15 ½ 1100 1015428

2 sts.

Uponor MLC klemkoppeling met kopergang Met ¾" Euroconus elastisch dichtend voor de aansluiting van gecoate koperen leiding 15 x 1 mm van de Uponor MLC pers aansluitknie, Uponor MLC pers aansluit-T-stuk, Uponor pers-SL-bocht, Uponor MLC persSL-knie op radiatoren of Uponor radiatoraansluitnippels met ¾" bu.dr. Euroconus. Wartel messing gecoat, klemring messing en afdichtconus van EPDM. Geribbelde wartel met sleutelwijdte 30.

d [mm] Cu 15

386

art. nr. 1015399

bi.dr. ["] Rp ½ Rp ½

bi.dr. ["] G¾

art. nr. 1015435 1015442

art. nr. 1013830



Aansluiting van een onderblok met het Uponor MLC radiatoraansluitblok uit de muur.


1 st.

Uponor MLC radiatoraansluitblok Uponor MLC 16 x 2 mm in een isolatiebox van polystyreen met afneembare beschermkap (WLG 040). Isolatiebox moeilijk ontvlambaar, B1 volgens DIN 4102. Passend voor alle gangbare afsluiterradiatoren. Breedte isolatiebox: 105 mm d [mm]

l [mm]

h [mm]

h1 [mm]

h2 [mm]

art. nr.

16 16

50 50

260 285

240 265

215 240

1013134 1007077

2 sts.

Uponor MLC perskoppeling Van messing vertind, met gefixeerde pershuls, persaanslag en beproefde zekerheid „ongeperst niet dicht“. Duidelijke persmarkering (loslaten van de aanslagring na het persen), kleurcodering.

d [mm] 16

2 sts.

Uponor MLC klemkoppeling 1-delige klemkoppeling van messing, wartel met tule van PPSU en PA ring voor ¾"bu.dr. Euroconusvormdelen en verdeler H. Binnendraad volgens DIN EN ISO 228-1

d [mm] 16


art. nr. 1015164

bu.dr. ["] ¾

art. nr. 1013989

387


Aansluiting van een radiator met Uponor MLC persaansluitknie uit de vloer.

Variant 1

Variant 2


2 sts.

Uponor MLC persaansluitknie Voor het persen, met gecoate koperen leiding 15 x 1 mm. De aansluiting van de gecoate koperen leiding 15 x 1 mm op de radiator kan met de Uponor klemkoppeling koper (art.nr. 1013830) plaatsvinden. Met gefixeerde pershuls, persaanslag en beproefde zekerheid „ongeperst niet dicht“. Duidelijke persmarkering (loslaten van de aanslagring na het persen) en kleurcodering.

d [mm] 14 16 16 18

l [mm] 350 350 1100 350

art. nr. 1015615 1015626 1015631 1015643

2 sts.

Uponor MLC klemkoppeling met koperovergang Met ¾" Euroconus elastisch dichtend voor de aansluiting van gecoate koperen leiding 15 x 1 mm van de Uponor MLC pers aansluitknie, Uponor MLC pers aansluit-T-stuk, Uponor pers-SL-bocht, Uponor MLC persSL-knie op radiatoren of Uponor radiatoraansluitnippels met ¾" bu.dr. Euroconus. Wartel messing gecoat, klemring messing en afdichtconus van EPDM. Geribbelde wartel met sleutelwijdte 30.

d [mm] Cu 15

bi.dr. ["] G¾

art. nr. 1013830


bu.dr. ["] ½

bu.dr. ["] ¾

art. nr. 1013906


2 sts.

388



Aansluiting van een onderblok door middel van de Uponor MLC klemkoppeling en de Uponor radiatoraansluitset.


1 st.

Uponor Unifix radiatoraansluitset Voor de snelle, schone bevestiging van de Uponor MLCP MLC leidingen 16 x 2 aan de radiator. Bestaande uit: Vloerhouder, leidingsteun voor verschillende afsluiterafstanden, afkortbare, in hoogte verstelbare mantelbuizen.

d [mm] 16

2 sts.


d [mm] 14 16 18 20


art. nr. 1011364

bu.dr. ["] ¾ ¾ ¾ ¾

art. nr. 1013982 1013989 1013998 1014004

389


Aansluitmogelijkheden van het 2-pijpsverwarmingsysteem via T-stuk verdeling Radiatoraansluitingen van onderen

Voordelen Eenvoudig ontwerp Kruisingsvrije radiatoraansluitingen door toepassing van kruisfittingen

Groot aantal aansluitvarianten van de radiatoren Alle radiatoren met dezelfde aanvoertemperatuur

Aansluiting van een radiator met Uponor MLC persaansluiting T-stukken.

Variant 1

Variant 2


2 sts.

Uponor MLC pers aansluit T-stuk Voor het persen, met gecoate koperen leiding 15 x 1 mm. De aansluiting van de gecoate koperen leiding 15 x 1 mm op de radiator kan met de Uponor klemkoppeling koper (art.nr. 1013830) plaatsvinden. Met gefixeerde pershuls, persaanslag en beproefde zekerheid „ongeperst niet dicht“. Duidelijke persmarkering (loslaten van de aanslagring net het persen) en kleurcodering.

2 sts.

d [mm] 16 20

l [mm] 350 350

art. nr. 1015628 1015635


d [mm] Cu 15

bi.dr. ["] G¾

art. nr. 1013830


bu.dr. ["] ½

bu.dr. ["] ¾

art. nr. 1013906


2 sts.

390



Aansluiting van een onderblok met het Uponor MLC radiatoraansluitblok uit de muur. Aansluiting van de aansluitleiding aan de verdeelleiding door middel van de Uponor MLC perskruisfitting.


1 st.

Uponor MLC radiatoraansluitblok Uponor MLC 16 x 2 mm in een isolatiebox van polystyreen met afneembare beschermkap (WLG 040). Isolatiebox moeilijk ontvlambaar, B1 volgens DIN 4102. Passend voor alle gangbare afsluiterradiatoren. Breedte isolatiebox: 100 mm d [mm]

l [mm]

h [mm]

h1 [mm]

h2 [mm]

Art. Nr.

16 16

50 50

260 285

240 265

215 240

1013134 1007077

1 sts.

Uponor MLC perskruisfitting Voor de kruisingsvrije aansluiting van radiatoren door de cementdekvloer. Van messing vertind, met gefixeerde pershuls, persaanslag en beproefde zekerheid „ongeperst niet dicht“. Duidelijke persmarkering (loslaten van de aanslagring na het persen) en kleurcodering. Zonder isolatiebox. Isolatiebox (art.nr. 1014134) is los verkrijgbaar.

d [mm] 16 20 20 20

2 sts.


d [mm] 16


d1 [mm] 16 16 16 20

d2 [mm] 16 16 20 20

bu.dr. ["] ¾

art. nr. 1015635 1015660 1015662 1015664

art. nr. 1013989

391


Aansluitmogelijkheden van het 2-pijpsverwarmingsysteem uit de plint Radiatoraansluitingen van onderen

Voordelen Ideaal voor verbouwing en renovatie Weinig vuil, omdat weinig breekwerk nodig is Korte montagetijden geen brandgevaar door lassen en solderen bij modernisering in bestaande bouw Eenvoudig ontwerp Alle radiatoren met dezelfde aanvoertemperatuur

Aansluiting van een afsluiterradiator met de Uponor pers-SLaansluitset MLC en de Uponor SL-knie.


1 set

Uponor MLC pers SL-plintaansluiting geoptimaliseerd voor renovatie Voor plintmontage voor universele aansluiting van Uponor MLC leidingen met de buitendiameters 16 en 20 mm op ventielradiatoren met aansluiting aan de onderzijde. Van messing vertind, met gefixeerde pershuls, persaanslag en beproefde zekerheid „ongeperst niet dicht“. Duidelijke persmarkering (loslaten van de aanslagring na het persen) en kleurcodering. Persen zonder ontbramen.

d [mm] 16 16 16 stop 20 20

1 set

Uponor SL-knie Voor de aansluiting aan radiatoren bij plintmontage, afsluitbaar, in combinatie met Uponor pers SL-plintaansluiting MLC, van koper gecoat leiding 15 x 1 mm en klemkoppeling voor pers SL-plintaansluiting. De aansluiting van de gecoate koperen leiding 15 x 1 mm aan de radiator kan met de Uponor klemkoppeling koper (art.nr. 1013830) plaatsvinden.

d [mm] 15

2 sts.


d [mm] Cu 15

392

bu.dr. ["] 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2 1/2

d1 [mm] 16 20 stop 16 16 20

art. nr. 1048749 1048751 1048752 1048753 1048754 1048755

art. nr. 1014060

bi.dr. ["] G¾

art. nr. 1013830



Aansluitmogelijkheden van het 1-pijpsverwarmingsysteem met ringleiding Radiatoraansluitingen van onderen

Voordelen Geringe leidinglengten Weinig verbindingsdelen

Aansluiting van een radiator en 1-pijpsradiatorset door middel van de Uponor MLC klemkoppeling uit de vloer.


2 sts.

Uponor MLC klemkoppeling 1-delige klemkoppeling van messing, wartel met tule van PPSU en PA ring voor ½"bu.dr. - Uponor vormdeel, sanitairaansluitingen, verdeler S en voor ¾"bu.dr. Euroconus vormdelen en verdeler H. Binnendraad volgens DIN EN ISO 228-1


d [mm] 14 16 18 20 16 18 20 25

bi.dr. ["] ½ ½ ½ ½ ¾ ¾ ¾ ¾

art. nr. 1013839 1013846 1013854 1013832 1013989 1013998 1014004 1014011

393


Aansluiting van een onderblok en 1-pijpsaansluitblok met Uponor MLC pers aansluitknie uit de vloer.


2 sts.

Uponor MLC pers aansluitknie Voor het persen, met gecoate koperen leiding 15 x 1 mm. De aansluiting van de gecoate koperen leiding 15 x 1 mm op de radiator kan met de Uponor klemkoppeling koper (art.nr. 1013830) plaatsvinden. Met gefixeerde pershuls, persaanslag en beproefde zekerheid „ongeperst niet dicht“. Duidelijke persmarkering (loslaten van de aanslagring na het persen) en kleurcodering worden uitgevoerd.

d [mm] 14 16 16 18

l [mm] 350 350 1100 350

art. nr. 1015615 1015626 1015631 1015643

2 sts.

Uponor MLC klemkoppeling met koperovergang Met ¾" Euroconus elastisch dichtend voor de aansluiting van gecoate koperen leiding 15 x 1 mm van de Uponor MLC pers aansluitknie, Uponor MLC pers aansluit-T-stuk, Uponor pers-SL-bocht, Uponor MLC persSL-knie op radiatoren of Uponor radiatoraansluitnippels met ¾" bu.dr. Euroconus. Wartel messing gecoat, klemring messing en afdichtconus van EPDM. Geribbelde wartel met sleutelwijdte 30.

d [mm] Cu 15

bi.dr. ["] G¾

art. nr. 1013830

394



Drukverliesdiagrammen (verwarmingsinstallatie)

Massastroom m in [kg/h] '- = 5 K '- = 10 K '- = 15 K '- = 20 K

Vermogen Q in kW bij

Drukverlies door leidingweerstand afhankelijk van de massastroom bij een gemiddelde watertemperatuur van 60°C

Door leidingweerstand R in Pa/m

De drukverliesdiagrammen bevatten de leidingkarakteristieken voor Uponor MLCP meerlagenleidingen in de verschillende afmetingen alsmede de grenslijnen van de stromingssnelheden.


395

396

Massastroom m in [kg/h] '-= 5 K '- = 10 K '- = 15 K '- = 20 K

Vermogen Q in kW bij

Drukverlies door leidingweerstand afhankelijk van de massastroom bij een gemiddelde watertemperatuur van 60°C

Drukverlies door leidingweerstand R in Pa/m




Leidingweerstandtabellen verwarmen / koelen Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 70°C en een spreiding van Δϑ = 20 K (80°C/60°C) da x s di V/l Q W

m kg/h

400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 2200 2400 2600 2800 3000 3200 3400 3600 3800 4000 4200 4400 4600 4800 5000 5200 5400 5600 5800 6000 6200 6400 6600 6800 7000 7200 7400 7600 7800 8000 8500 9000 9500 10000 10500 11000 11500 12000 12500 13000 13500

17 26 34 43 52 60 69 78 86 95 103 112 121 129 138 146 155 164 172 181 189 198 207 215 224 233 241 250 258 267 276 284 293 301 310 319 327 336 344 366 388 409 431 452 474 495 517 538 560 581

14 x 2 mm 10 mm 0,08 l/m v m/s

R Pa/m

0,06 0,09 0,12 0,16 0,19 0,22 0,25 0,28 0,31 0,34 0,37 0,41 0,44 0,47 0,50 0,53 0,56 0,59 0,62 0,65 0,69 0,72 0,75 0,78 0,81 0,84 0,87 0,90 0,93 0,97 1,00

10 20 33 48 66 86 108 132 159 187 218 250 284 321 359 399 441 484 530 577 626 677 729 783 839 897 956 1017 1079 1143 1209

16 x 2 mm 12 mm 0,11 l/m v m/s

R Pa/m

0,04 0,06 0,09 0,11 0,13 0,15 0,17 0,19 0,22 0,24 0,26 0,28 0,30 0,32 0,35 0,37 0,39 0,41 0,43 0,45 0,48 0,50 0,52 0,54 0,56 0,58 0,61 0,63 0,65 0,67 0,69 0,71 0,74 0,76 0,78 0,80 0,82 0,84 0,87 0,92 0,97 1,03

4 9 14 21 28 36 46 56 67 79 92 105 120 135 151 168 186 204 223 243 263 284 306 329 353 377 401 427 453 480 507 536 564 594 624 655 687 719 751 836 925 1018

18 x 2 mm 14 mm 0,15 l/m v m/s

R Pa/m

0,03 0,05 0,06 0,08 0,10 0,11 0,13 0,14 0,16 0,17 0,19 0,21 0,22 0,24 0,25 0,27 0,29 0,30 0,32 0,33 0,35 0,37 0,38 0,40 0,41 0,43 0,45 0,46 0,48 0,49 0,51 0,52 0,54 0,56 0,57 0,59 0,60 0,62 0,64 0,68 0,72 0,76 0,79 0,83 0,87 0,91 0,95 0,99 1,03 1,07

2 4 7 10 14 18 22 27 32 38 44 51 58 65 73 81 89 98 107 117 127 137 147 158 169 181 193 205 218 231 244 257 271 285 300 314 329 345 361 401 444 488 534 582 632 684 737 792 849 908

Leidingweerstandtabel verwarmen Δϑ = 20 K (80°C/60°C)

Q = Vermogen in Watt v = Stromingssnelheid in meter/seconde R = Drukverschil door leidingweerstand in Pascal/Meter (100 Pa = 1 hPa = 1 mbar, 1 hPa ~ 10 mm WS) U P O N O R G E B O U W E N T E C H N I E K A LG E M E N E T E C H N I S C H E C ATA LO G U S 0 4 / 2 0 1 2

397


Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 70°C en een spreiding van Δϑ = 20 K (80°C/60°C) Leidingweerstandtabel verwarmen Δϑ = 20 K (80°C/60°C)

da x s di V/l Q W

m kg/h

1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 11000 12000 13000 14000 15000 16000 17000 18000 19000 20000 21000 22000 23000 24000 25000 26000 27000 28000 29000 30000 32000 34000 36000 38000 40000 42000 44000 46000 48000 50000 52000 54000 56000 58000 60000 62000 64000 66000 68000 70000

43 86 129 172 215 258 301 344 388 431 474 517 560 603 646 689 732 775 818 861 904 947 990 1033 1077 1120 1163 1206 1249 1292 1378 1464 1550 1636 1722 1809 1895 1981 2067 2153 2239 2325 2411 2498 2584 2670 2756 2842 2928 3014

20 x 2,25 mm 15,5 mm 0,19 l/m v R m/s Pa/m

25 x 2,5 mm 20 mm 0,31 l/m v m/s

R Pa/m

0,06 0,13 0,19 0,26 0,32 0,39 0,45 0,52 0,58 0,65 0,71 0,78 0,84 0,91 0,97 1,04

0,04 0,08 0,12 0,16 0,19 0,23 0,27 0,31 0,35 0,39 0,43 0,47 0,51 0,55 0,58 0,62 0,66 0,70 0,74 0,78 0,82 0,86 0,90 0,93 0,97 1,01 1,05 1,09 1,13 1,17 1,25 1,32 1,40 1,48 1,56

2 6 12 20 29 40 52 66 81 98 116 135 155 177 200 224 249 275 303 332 362 393 425 459 493 529 566 603 642 682 766 853 945 1041 1140

6 20 40 66 98 134 176 222 273 329 389 454 523 596 673 755

32 x 2 mm 26 mm 0,53 l/m v m/s

R Pa/m

0,02 0,05 0,07 0,09 0,12 0,14 0,16 0,18 0,21 0,23 0,25 0,28 0,30 0,32 0,35 0,37 0,39 0,41 0,44 0,46 0,48 0,51 0,53 0,55 0,58 0,60 0,62 0,65 0,67 0,69 0,74 0,78 0,83 0,88 0,92 0,97 1,01 1,06 1,11 1,15 1,20 1,24 1,29 1,34 1,38 1,43 1,48 1,52 1,57 1,61

1 2 4 6 8 12 15 19 23 28 33 39 44 51 57 64 71 79 87 95 103 112 122 131 141 151 161 172 183 195 218 243 269 296 325 354 385 417 449 483 519 555 592 630 670 710 752 795 838 883

Q = Vermogen in Watt v = Stromingssnelheid in meter/seconde R = Drukverschil door leidingweerstand in Pascal/Meter (100 Pa = 1 hPa = 1 mbar, 1 hPa ~ 10 mm WS)

398



Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 70°C en een spreiding van Δϑ = 20 K (80°C/60°C) da x s di V/l Q W

m kg/h

5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 45000 50000 55000 60000 65000 70000 75000 80000 85000 90000 95000 100000 105000 110000 115000 120000 125000 130000 135000 140000 145000 150000 160000 170000 180000 190000 200000 210000 220000 230000 240000 250000 260000 270000 280000 290000 300000 310000 320000 330000 340000 350000

215 431 646 861 1077 1292 1507 1722 1938 2153 2368 2584 2799 3014 3230 3445 3660 3876 4091 4306 4522 4737 4952 5167 5383 5598 5813 6029 6244 6459 6890 7321 7751 8182 8612 9043 9474 9904 10335 10766 11196 11627 12057 12488 12919 13349 13780 14211 14641 15072

40 x 4 mm 32 mm 0,80 l/m v m/s

R Pa/m

0,08 0,15 0,23 0,30 0,38 0,46 0,53 0,61 0,68 0,76 0,84 0,91 0,99 1,07 1,14 1,22 1,29 1,37 1,45 1,52

3 10 21 35 52 72 95 120 148 179 212 248 286 326 369 414 462 512 564 619

50 x 4,5 mm 41 mm 1,32 l/m v m/s

R Pa/m

0,05 0,09 0,14 0,19 0,23 0,28 0,32 0,37 0,42 0,46 0,51 0,56 0,60 0,65 0,70 0,74 0,79 0,83 0,88 0,93 0,97 1,02 1,07 1,11 1,16 1,20 1,25 1,30 1,34 1,39 1,48 1,58

1 3 7 11 16 22 29 37 45 55 65 76 87 100 113 126 141 156 172 188 206 223 242 261 281 302 323 345 367 390 438 489

63 x 6 mm 51 mm 2,04 l/m v m/s

R Pa/m

0,03 0,06 0,09 0,12 0,15 0,18 0,21 0,24 0,27 0,30 0,33 0,36 0,39 0,42 0,45 0,48 0,51 0,54 0,57 0,60 0,63 0,66 0,69 0,72 0,75 0,78 0,81 0,84 0,87 0,90 0,96 1,02 1,08 1,14 1,20 1,26 1,32 1,38 1,44 1,50 1,56 1,62 1,68 1,74 1,80 1,86 1,92 1,98 2,04 2,10

1 1 2 4 6 8 10 13 16 19 23 27 31 35 40 44 50 55 60 66 72 78 85 92 99 106 113 121 129 137 154 171 190 209 230 251 273 295 319 343 368 394 421 449 477 506 536 567 599 631




399



da x s di V/l Q W

m kg/h

60000 80000 100000 120000 140000 160000 180000 200000 220000 240000 260000 280000 300000 320000 340000 360000 380000 400000 420000 440000 460000 480000 500000 520000 540000 560000 580000 600000 620000 640000 660000 680000 700000 720000 740000 760000 780000 800000 820000 840000 860000 880000 900000 920000 940000 960000 980000 1000000 1020000 1040000

2584 3445 4306 5167 6029 6890 7751 8612 9474 10335 11196 12057 12919 13780 14641 15502 16364 17225 18086 18947 19809 20670 21531 22392 23254 24115 24976 25837 26699 27560 28421 29282 30144 31005 31866 32727 33589 34450 35311 36172 37033 37895 38756 39617 40478 41340 42201 43062 43923 44785

75 x 7,5 mm 60 mm 2,83 l/m v m/s

R Pa/m

0,26 0,35 0,43 0,52 0,61 0,69 0,78 0,87 0,95 1,04 1,13 1,21 1,30 1,38 1,47 1,56 1,64 1,73 1,82 1,90 1,99

12 20 30 42 55 70 87 105 125 146 169 193 218 245 274 304 335 367 401 437 473

90 x 8,5 mm 73 mm 4,18 l/m v m/s

R Pa/m

0,18 0,23 0,29 0,35 0,41 0,47 0,53 0,58 0,64 0,70 0,76 0,82 0,88 0,94 0,99 1,05 1,11 1,17 1,23 1,29 1,34 1,40 1,46 1,52 1,58 1,64 1,70 1,75 1,81 1,87 1,93 1,99

5 8 12 16 22 28 34 41 49 57 66 75 85 96 107 118 130 143 156 170 184 199 214 230 246 263 280 298 316 335 354 374

110 x 10 mm 90 mm 6,36 l/m v R m/s Pa/m 0,12 0,15 0,19 0,23 0,27 0,31 0,35 0,38 0,42 0,46 0,50 0,54 0,58 0,62 0,65 0,69 0,73 0,77 0,81 0,85 0,88 0,92 0,96 1,00 1,04 1,08 1,12 1,15 1,19 1,23 1,27 1,31 1,35 1,38 1,42 1,46 1,50 1,54 1,58 1,62 1,65 1,69 1,73 1,77 1,81 1,85 1,89 1,92 1,96 2,00

2 3 4 6 8 10 12 15 18 21 24 28 31 35 39 43 48 52 57 62 67 73 78 84 90 96 102 109 115 122 129 136 144 151 159 167 175 183 192 200 209 218 227 236 245 255 265 275 285 295


400




m kg/h

200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 2200 2400 2600 2800 3000 3200 3400 3600 3800 4000 4200 4400 4600 4800 5000 5200 5400 5600 5800 6000 6200 6400 6600 6800 7000 7500 8000 8500 9000 9500 10000 10500 11000 11500 12000 12500 13000 13500 14000 14500

9 17 26 34 43 52 60 69 78 86 95 103 112 121 129 138 146 155 164 172 181 189 198 207 215 224 233 241 250 258 267 276 284 293 301 323 344 366 388 409 431 452 474 495 517 538 560 581 603 624

14 x 2 mm 10 mm 0,08 l/m v m/s

R Pa/m

0,03 0,06 0,09 0,12 0,15 0,19 0,22 0,25 0,28 0,31 0,34 0,37 0,40 0,43 0,46 0,50 0,53 0,56 0,59 0,62 0,65 0,68 0,71 0,74 0,77 0,81 0,84 0,87 0,90 0,93 0,96 0,99 1,02

3 11 21 34 50 68 89 112 137 164 194 225 258 294 331 370 411 454 499 546 595 645 697 751 807 864 923 984 1046 1111 1177 1244 1313

16 x 2 mm 12 mm 0,11 l/m v m/s

R Pa/m

0,02 0,04 0,06 0,09 0,11 0,13 0,15 0,17 0,19 0,22 0,24 0,26 0,28 0,30 0,32 0,34 0,37 0,39 0,41 0,43 0,45 0,47 0,50 0,52 0,54 0,56 0,58 0,60 0,62 0,65 0,67 0,69 0,71 0,73 0,75 0,81 0,86 0,91 0,97 1,02

1 5 9 15 21 29 38 47 58 69 82 95 109 124 140 156 173 192 210 230 250 271 293 316 339 363 388 414 440 467 494 522 551 581 611 690 773 860 951 1046

18 x 2 mm 14 mm 0,15 l/m v m/s

R Pa/m

0,02 0,03 0,05 0,06 0,08 0,09 0,11 0,13 0,14 0,16 0,17 0,19 0,21 0,22 0,24 0,25 0,27 0,28 0,30 0,32 0,33 0,35 0,36 0,38 0,40 0,41 0,43 0,44 0,46 0,47 0,49 0,51 0,52 0,54 0,55 0,59 0,63 0,67 0,71 0,75 0,79 0,83 0,87 0,91 0,95 0,99 1,03 1,07 1,11 1,15

1 2 4 7 10 14 18 23 28 34 40 46 53 60 67 75 84 92 101 111 121 131 141 152 163 175 187 199 211 224 238 251 265 279 294 331 371 413 456 502 549 599 650 703 758 814 873 933 995 1059


Q = Vermogen in Watt v = Stromingssnelheid in meter/seconde R = drukverschil door leidingweerstand in Pascal/Meter (100 Pa = 1 hPa = 1 mbar, 1 hPa ~ 10 mm WS)


401



da x s di V/l Q W

m kg/h

1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 11000 12000 13000 14000 15000 16000 17000 18000 19000 20000 21000 22000 23000 24000 25000 26000 27000 28000 29000 30000 32000 34000 36000 38000 40000 42000 44000 46000 48000 50000 52000 54000 56000 58000 60000 62000 64000 66000 68000 70000

43 86 129 172 215 258 301 344 388 431 474 517 560 603 646 689 732 775 818 861 904 947 990 1033 1077 1120 1163 1206 1249 1292 1378 1464 1550 1636 1722 1809 1895 1981 2067 2153 2239 2325 2411 2498 2584 2670 2756 2842 2928 3014

20 x 2,25 mm 15,5 mm 0,19 l/m v R m/s Pa/m

25 x 2,5 mm 20 mm 0,31 l/m v m/s

R Pa/m

0,06 0,13 0,19 0,26 0,32 0,39 0,45 0,52 0,58 0,64 0,71 0,77 0,84 0,90 0,97 1,03

0,04 0,08 0,12 0,15 0,19 0,23 0,27 0,31 0,35 0,39 0,43 0,46 0,50 0,54 0,58 0,62 0,66 0,70 0,74 0,77 0,81 0,85 0,89 0,93 0,97 1,01 1,05 1,08 1,12 1,16 1,24 1,32 1,39 1,47 1,55

2 6 13 21 30 41 54 68 84 101 119 139 160 182 205 230 256 283 311 341 372 404 437 471 506 543 580 619 659 700 785 875 969 1067 1169

6 21 42 68 101 138 181 229 281 338 400 466 537 612 692 775

32 x 3 mm 26 mm 0,53 l/m v m/s

R Pa/m

0,02 0,05 0,07 0,09 0,11 0,14 0,16 0,18 0,21 0,23 0,25 0,28 0,30 0,32 0,34 0,37 0,39 0,41 0,44 0,46 0,48 0,50 0,53 0,55 0,57 0,60 0,62 0,64 0,66 0,69 0,73 0,78 0,83 0,87 0,92 0,96 1,01 1,05 1,10 1,15 1,19 1,24 1,28 1,33 1,38 1,42 1,47 1,51 1,56 1,60

1 2 4 6 9 12 16 20 24 29 34 40 46 52 59 66 73 81 89 98 106 115 125 135 145 155 166 177 188 200 224 249 276 304 333 363 395 427 461 496 532 569 607 646 686 728 770 814 859 905


402




m kg/h

10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 45000 50000 55000 60000 65000 70000 75000 80000 85000 90000 95000 100000 105000 110000 115000 120000 125000 130000 135000 140000 145000 150000 160000 170000 180000 190000 200000 210000 220000 230000 240000 250000 260000 270000 280000 290000 300000 310000 320000 330000 340000 350000 360000

431 646 861 1077 1292 1507 1722 1938 2153 2368 2584 2799 3014 3230 3445 3660 3876 4091 4306 4522 4737 4952 5167 5383 5598 5813 6029 6244 6459 6890 7321 7751 8182 8612 9043 9474 9904 10335 10766 11196 11627 12057 12488 12919 13349 13780 14211 14641 15072 15502

40 x 4 mm 32 mm 0,80 l/m v m/s

R Pa/m

0,15 0,23 0,30 0,38 0,45 0,53 0,61 0,68 0,76 0,83 0,91 0,98 1,06 1,13 1,21 1,29 1,36 1,44 1,51

11 22 36 54 74 97 123 152 184 217 254 293 334 378 425 473 524 578 633

50 x 4,5 mm 41 mm 1,32 l/m v m/s

R Pa/m

0,09 0,14 0,18 0,23 0,28 0,32 0,37 0,41 0,46 0,51 0,55 0,60 0,65 0,69 0,74 0,78 0,83 0,88 0,92 0,97 1,01 1,06 1,11 1,15 1,20 1,24 1,29 1,34 1,38 1,47 1,57

3 7 11 17 23 30 38 47 56 67 78 89 102 115 130 144 160 176 193 211 229 248 267 288 309 330 353 376 399 448 500

63 x 6 mm 51 mm 2,04 l/m v m/s

R Pa/m

0,06 0,09 0,12 0,15 0,18 0,21 0,24 0,27 0,30 0,33 0,36 0,39 0,42 0,45 0,48 0,51 0,54 0,57 0,60 0,63 0,66 0,69 0,71 0,74 0,77 0,80 0,83 0,86 0,89 0,95 1,01 1,07 1,13 1,19 1,25 1,31 1,37 1,43 1,49 1,55 1,61 1,67 1,73 1,79 1,85 1,91 1,97 2,03 2,09 2,14

1 2 4 6 8 11 13 16 20 23 27 32 36 41 46 51 56 62 68 74 80 87 94 101 108 116 124 132 140 157 175 194 214 235 256 279 302 326 351 377 403 431 459 488 518 548 579 612 644 678




403


RDrukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 60°C en een spreiding van Δϑ = 20 K (70°C/50°C) Leidingweerstandtabel verwarmen Δϑ = 20 K (70°C/50°C)

da x s di V/l Q W

m kg/h

70000 90000 110000 130000 150000 170000 190000 210000 230000 250000 270000 290000 310000 330000 350000 370000 390000 410000 430000 450000 470000 490000 510000 530000 550000 570000 590000 610000 630000 650000 670000 690000 710000 730000 750000 770000 790000 810000 830000 850000 870000 890000 910000 930000 950000 970000 990000 1010000 1030000 1050000

3014 3876 4737 5598 6459 7321 8182 9043 9904 10766 11627 12488 13349 14211 15072 15933 16794 17656 18517 19378 20239 21100 21962 22823 23684 24545 25407 26268 27129 27990 28852 29713 30574 31435 32297 33158 34019 34880 35742 36603 37464 38325 39187 40048 40909 41770 42632 43493 44354 45215

75 x 7,5 mm 60 mm 2,83 l/m v m/s

R Pa/m

0,30 0,39 0,47 0,56 0,65 0,73 0,82 0,90 0,99 1,08 1,16 1,25 1,33 1,42 1,51 1,59 1,68 1,76 1,85 1,94 2,02

17 26 37 50 64 80 98 118 138 161 185 210 237 265 295 326 359 392 428 464 503

90 x 8,5 mm 73 mm 4,18 l/m v m/s

R Pa/m

0,20 0,26 0,32 0,38 0,44 0,49 0,55 0,61 0,67 0,73 0,79 0,84 0,90 0,96 1,02 1,08 1,13 1,19 1,25 1,31 1,37 1,42 1,48 1,54 1,60 1,66 1,72 1,77 1,83 1,89 1,95 2,01

6 10 14 19 25 31 38 46 54 63 72 82 92 103 115 127 140 153 167 181 196 211 227 243 260 277 295 313 332 352 372 392

110 x 10 mm 90 mm 6,36 l/m v R m/s Pa/m 0,13 0,17 0,21 0,25 0,29 0,33 0,36 0,40 0,44 0,48 0,52 0,55 0,59 0,63 0,67 0,71 0,75 0,78 0,82 0,86 0,90 0,94 0,98 1,01 1,05 1,09 1,13 1,17 1,21 1,24 1,28 1,32 1,36 1,40 1,43 1,47 1,51 1,55 1,59 1,63 1,66 1,70 1,74 1,78 1,82 1,86 1,89 1,93 1,97 2,01

2 4 5 7 9 12 14 17 20 23 26 30 34 38 42 46 51 56 61 66 71 77 83 89 95 101 108 114 121 128 136 143 151 158 166 174 183 191 200 209 218 227 236 246 255 265 275 285 296 306


404



Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 62,5°C en een spreiding van Δϑ = 15 K (70°C/55°C) da x s di V/l Q W

m kg/h

200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 2200 2400 2600 2800 3000 3200 3400 3600 3800 4000 4200 4400 4600 4800 5000 5200 5400 5600 5800 6000 6200 6400 6600 6800 7000 7200 7400 7600 7800 8000 8200 8400 8600 8800 9000 9200 9400 9600 9800 10000

11 23 34 46 57 69 80 92 103 115 126 138 149 161 172 184 195 207 218 230 241 253 264 276 287 299 310 322 333 344 356 367 379 390 402 413 425 436 448 459 471 482 494 505 517 528 540 551 563 574

14 x 2 mm 10 mm 0,08 l/m v m/s

R Pa/m

0,04 0,08 0,12 0,17 0,21 0,25 0,29 0,33 0,37 0,41 0,46 0,50 0,54 0,58 0,62 0,66 0,70 0,74 0,79 0,83 0,87 0,91 0,95 0,99 1,03

5 17 34 55 81 111 145 182 223 268 316 367 422 480 542 606 674 745 819 896 976 1060 1146 1235 1327

16 x 2 mm 12 mm 0,11 l/m v m/s

R Pa/m

0,03 0,06 0,09 0,11 0,14 0,17 0,20 0,23 0,26 0,29 0,32 0,34 0,37 0,40 0,43 0,46 0,49 0,52 0,55 0,57 0,60 0,63 0,66 0,69 0,72 0,75 0,78 0,80 0,83 0,86 0,89 0,92 0,95 0,98 1,01

2 7 14 24 34 47 61 77 94 113 133 155 178 202 228 255 284 313 344 377 410 445 481 518 557 597 638 680 723 767 813 860 908 957 1007

18 x 2 mm 14 mm 0,15 l/m v m/s

R Pa/m

0,02 0,04 0,06 0,08 0,11 0,13 0,15 0,17 0,19 0,21 0,23 0,25 0,27 0,30 0,32 0,34 0,36 0,38 0,40 0,42 0,44 0,46 0,49 0,51 0,53 0,55 0,57 0,59 0,61 0,63 0,65 0,68 0,70 0,72 0,74 0,76 0,78 0,80 0,82 0,84 0,87 0,89 0,91 0,93 0,95 0,97 0,99 1,01 1,03 1,06

1 4 7 11 17 23 30 37 45 55 64 75 86 97 110 123 137 151 166 181 197 214 231 249 268 287 306 326 347 368 390 413 435 459 483 508 533 558 584 611 638 666 694 723 752 782 812 843 874 906




405


Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 62,5°C en een spreiding van Δϑ = 15 K (70°C/55°C) Leidingweerstandtabel verwarmen Δϑ = 15 K (70°C/55°C)

da x s di V/l Q W

m kg/h

1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 5000 5500 6000 6500 7000 7500 8000 8500 9000 9500 10000 10500 11000 11500 12000 12500 13000 13500 14000 14500 15000 16000 17000 18000 19000 20000 22000 24000 26000 28000 30000 32000 34000 36000 38000 40000 42000 44000 46000 48000 50000 52000

57 86 115 144 172 201 230 258 287 316 344 373 402 431 459 488 517 545 574 603 632 660 689 718 746 775 804 833 861 919 976 1033 1091 1148 1263 1378 1493 1608 1722 1837 1952 2067 2182 2297 2411 2526 2641 2756 2871 2986

20 x 2,25 mm 15,5 mm 0,19 l/m v R m/s Pa/m

25 x 2,5 mm 20 mm 0,31 l/m v m/s

R Pa/m

0,09 0,13 0,17 0,22 0,26 0,30 0,34 0,39 0,43 0,47 0,52 0,56 0,60 0,65 0,69 0,73 0,78 0,82 0,86 0,90 0,95 0,99 1,03

0,05 0,08 0,10 0,13 0,16 0,18 0,21 0,23 0,26 0,28 0,31 0,34 0,36 0,39 0,41 0,44 0,47 0,49 0,52 0,54 0,57 0,59 0,62 0,65 0,67 0,70 0,72 0,75 0,78 0,83 0,88 0,93 0,98 1,03 1,14 1,24 1,34 1,45 1,55

3 6 10 15 20 27 33 41 49 58 68 78 89 100 112 124 138 151 166 180 196 212 228 245 263 281 300 319 339 380 423 468 515 564 668 780 900 1027 1161

10 21 34 50 68 89 112 137 165 195 227 261 298 336 376 419 463 509 558 608 660 714 770

32 x 3 mm 26 mm 0,53 l/m v m/s

R Pa/m

0,03 0,05 0,06 0,08 0,09 0,11 0,12 0,14 0,15 0,17 0,18 0,20 0,21 0,23 0,24 0,26 0,28 0,29 0,31 0,32 0,34 0,35 0,37 0,38 0,40 0,41 0,43 0,44 0,46 0,49 0,52 0,55 0,58 0,61 0,67 0,73 0,80 0,86 0,92 0,98 1,04 1,10 1,16 1,22 1,29 1,35 1,41 1,47 1,53 1,59

1 2 3 4 6 8 10 12 14 17 19 22 25 29 32 36 40 43 48 52 56 61 65 70 75 80 86 91 97 109 121 134 147 161 191 222 256 293 331 371 413 458 504 552 603 655 709 766 824 884


406




m kg/h

8000 10000 12000 14000 16000 18000 20000 22000 24000 26000 28000 30000 32000 34000 36000 38000 40000 42000 44000 46000 48000 50000 55000 60000 65000 70000 75000 80000 85000 90000 95000 100000 105000 110000 115000 120000 125000 130000 140000 150000 160000 170000 180000 190000 200000 210000 220000 230000 240000 250000

459 574 689 804 919 1033 1148 1263 1378 1493 1608 1722 1837 1952 2067 2182 2297 2411 2526 2641 2756 2871 3158 3445 3732 4019 4306 4593 4880 5167 5455 5742 6029 6316 6603 6890 7177 7464 8038 8612 9187 9761 10335 10909 11483 12057 12632 13206 13780 14354

40 x 4 mm 32 mm 0,80 l/m v m/s

R Pa/m

0,16 0,20 0,24 0,28 0,32 0,36 0,40 0,44 0,48 0,53 0,57 0,61 0,65 0,69 0,73 0,77 0,81 0,85 0,89 0,93 0,97 1,01 1,11 1,21 1,31 1,41 1,52

12 18 24 32 40 50 60 71 83 95 108 123 137 153 170 187 204 223 242 262 283 304 361 422 487 556 629

50 x 4,5 mm 41 mm 1,32 l/m v m/s

R Pa/m

0,10 0,12 0,15 0,17 0,20 0,22 0,25 0,27 0,30 0,32 0,34 0,37 0,39 0,42 0,44 0,47 0,49 0,52 0,54 0,57 0,59 0,62 0,68 0,74 0,80 0,86 0,92 0,98 1,05 1,11 1,17 1,23 1,29 1,35 1,42 1,48 1,54

4 5 8 10 12 15 18 22 25 29 33 38 42 47 52 57 63 68 74 80 86 93 110 129 148 169 192 215 240 266 293 321 351 381 413 446 480

63 x 6 mm 51 mm 2,04 l/m v m/s

R Pa/m

0,06 0,08 0,10 0,11 0,13 0,14 0,16 0,17 0,19 0,21 0,22 0,24 0,25 0,27 0,29 0,30 0,32 0,33 0,35 0,37 0,38 0,40 0,44 0,48 0,52 0,56 0,60 0,64 0,68 0,72 0,76 0,80 0,84 0,87 0,91 0,95 0,99 1,03 1,11 1,19 1,27 1,35 1,43 1,51 1,59 1,67 1,75 1,83 1,91 1,99

1 2 3 3 4 5 7 8 9 10 12 13 15 17 18 20 22 24 26 28 30 33 39 45 52 60 67 76 84 93 103 113 123 134 145 156 168 180 206 233 262 292 324 357 392 428 466 505 545 587

Leidingweerstandtabel verwarmen Δϑ = 15 K (70°C/55 C)



407



da x s di V/l Q W

m kg/h

40000 50000 60000 70000 80000 90000 100000 110000 120000 130000 140000 150000 160000 170000 180000 190000 200000 220000 240000 260000 280000 300000 320000 340000 360000 380000 400000 420000 440000 460000 480000 500000 520000 540000 560000 580000 600000 620000 640000 660000 680000 700000 720000 740000 760000 780000 800000 820000 840000 860000

2297 2871 3445 4019 4593 5167 5742 6316 6890 7464 8038 8612 9187 9761 10335 10909 11483 12632 13780 14928 16077 17225 18373 19522 20670 21818 22967 24115 25263 26411 27560 28708 29856 31005 32153 33301 34450 35598 36746 37895 39043 40191 41340 42488 43636 44785 45933 47081 48230 49378

75 x 7,5 mm 60 mm 2,83 l/m v m/s

R Pa/m

0,23 0,29 0,34 0,40 0,46 0,52 0,57 0,63 0,69 0,75 0,80 0,86 0,92 0,98 1,03 1,09 1,15 1,26 1,38 1,49 1,61 1,72 1,84 1,95 2,07

10 15 21 27 35 43 52 61 72 83 95 107 120 134 148 164 180 213 249 288 329 373 419 468 519

90 x 8,5 mm 73 mm 4,18 l/m v m/s

R Pa/m

0,16 0,19 0,23 0,27 0,31 0,35 0,39 0,43 0,47 0,50 0,54 0,58 0,62 0,66 0,70 0,74 0,78 0,85 0,93 1,01 1,09 1,16 1,24 1,32 1,40 1,48 1,55 1,63 1,71 1,79 1,86 1,94 2,02

4 6 8 11 14 17 20 24 28 32 37 42 47 52 58 64 70 83 97 112 128 145 163 182 202 223 244 267 290 315 340 366 393

110 x 10 mm 90 mm 6,36 l/m v R m/s Pa/m 0,10 0,13 0,15 0,18 0,20 0,23 0,26 0,28 0,31 0,33 0,36 0,38 0,41 0,43 0,46 0,49 0,51 0,56 0,61 0,66 0,72 0,77 0,82 0,87 0,92 0,97 1,02 1,07 1,12 1,17 1,23 1,28 1,33 1,38 1,43 1,48 1,53 1,58 1,63 1,69 1,74 1,79 1,84 1,89 1,94 1,99 2,04 2,09 2,15 2,20

1 2 3 4 5 6 7 9 10 12 14 15 17 19 21 23 26 30 36 41 47 53 60 67 74 81 89 97 106 115 124 134 143 154 164 175 186 197 209 221 233 246 259 272 286 299 314 328 343 358


408




m kg/h

200 300 400 500 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400 1500 1600 1700 1800 1900 2000 2100 2200 2300 2400 2500 2600 2700 2800 2900 3000 3200 3400 3600 3800 4000 4200 4400 4600 4800 5000 5200 5400 5600 5800 6000 6200 6400 6600 6800 7000 7200

17 26 34 43 52 60 69 78 86 95 103 112 121 129 138 146 155 164 172 181 189 198 207 215 224 233 241 250 258 276 293 310 327 344 362 379 396 413 431 448 465 482 500 517 534 551 568 586 603 620

14 x 2 mm 10 mm 0,08 l/m v m/s

R Pa/m

0,06 0,09 0,12 0,15 0,19 0,22 0,25 0,28 0,31 0,34 0,37 0,40 0,43 0,46 0,49 0,52 0,56 0,59 0,62 0,65 0,68 0,71 0,74 0,77 0,80 0,83 0,86 0,89 0,93 0,99 1,05

11 22 36 52 71 93 116 142 171 201 234 268 305 343 384 427 471 517 566 616 668 722 777 835 894 955 1018 1082 1148 1286 1430

16 x 2 mm 12 mm 0,11 l/m v m/s

R Pa/m

0,04 0,06 0,09 0,11 0,13 0,15 0,17 0,19 0,21 0,24 0,26 0,28 0,30 0,32 0,34 0,36 0,39 0,41 0,43 0,45 0,47 0,49 0,51 0,54 0,56 0,58 0,60 0,62 0,64 0,69 0,73 0,77 0,81 0,86 0,90 0,94 0,99 1,03

5 9 15 22 30 39 49 60 72 85 99 113 129 145 162 180 199 218 238 259 281 304 327 351 376 402 428 455 483 540 601 664 730 799 870 945 1021 1101

18 x 2 mm 14 mm 0,15 l/m v m/s

R Pa/m

0,03 0,05 0,06 0,08 0,09 0,11 0,13 0,14 0,16 0,17 0,19 0,20 0,22 0,24 0,25 0,27 0,28 0,30 0,31 0,33 0,35 0,36 0,38 0,39 0,41 0,42 0,44 0,46 0,47 0,50 0,54 0,57 0,60 0,63 0,66 0,69 0,72 0,76 0,79 0,82 0,85 0,88 0,91 0,94 0,98 1,01 1,04 1,07 1,10 1,13

2 5 7 11 15 19 24 29 35 41 48 55 62 70 78 87 96 105 115 125 136 146 158 169 181 193 206 219 232 260 289 319 351 384 418 454 490 528 568 608 650 693 737 782 829 877 925 976 1027 1079




409



da x s di V/l Q W

m kg/h

500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 5000 5500 6000 6500 7000 7500 8000 8500 9000 9500 10000 10500 11000 11500 12000 12500 13000 13500 14000 14500 15000 16000 17000 18000 19000 20000 21000 22000 23000 24000 25000 26000 27000 28000 29000 30000 31000 32000 33000 34000 35000

43 86 129 172 215 258 301 344 388 431 474 517 560 603 646 689 732 775 818 861 904 947 990 1033 1077 1120 1163 1206 1249 1292 1378 1464 1550 1636 1722 1809 1895 1981 2067 2153 2239 2325 2411 2498 2584 2670 2756 2842 2928 3014

20 x 2,25 mm 15,5 mm 0,19 l/m v R m/s Pa/m

25 x 2,5 mm 20 mm 0,31 l/m v m/s

R Pa/m

0,06 0,13 0,19 0,26 0,32 0,39 0,45 0,51 0,58 0,64 0,71 0,77 0,83 0,90 0,96 1,03

0,04 0,08 0,12 0,15 0,19 0,23 0,27 0,31 0,35 0,39 0,42 0,46 0,50 0,54 0,58 0,62 0,66 0,69 0,73 0,77 0,81 0,85 0,89 0,93 0,96 1,00 1,04 1,08 1,12 1,16 1,23 1,31 1,39 1,47 1,54

2 7 13 21 31 43 56 71 87 104 123 143 165 188 212 237 264 292 321 352 383 416 450 486 522 560 598 638 679 721 809 901 997 1098 1203

7 22 43 71 104 143 188 237 291 350 414 482 555 632 714 800

32 x 3 mm 26 mm 0,53 l/m v m/s

R Pa/m

0,02 0,05 0,07 0,09 0,11 0,14 0,16 0,18 0,21 0,23 0,25 0,27 0,30 0,32 0,34 0,37 0,39 0,41 0,43 0,46 0,48 0,50 0,52 0,55 0,57 0,59 0,62 0,64 0,66 0,68 0,73 0,78 0,82 0,87 0,91 0,96 1,00 1,05 1,10 1,14 1,19 1,23 1,28 1,32 1,37 1,41 1,46 1,51 1,55 1,60

1 2 4 6 9 12 16 20 25 30 35 41 47 54 61 68 76 84 92 101 110 119 129 139 149 160 171 182 194 206 231 257 285 313 343 374 406 440 474 510 547 585 624 665 706 749 792 837 883 930


410




m kg/h

2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000 18000 20000 22000 24000 26000 28000 30000 32000 34000 36000 38000 40000 42000 44000 46000 48000 50000 55000 60000 65000 70000 75000 80000 85000 90000 95000 100000 105000 110000 115000 120000 125000 130000 135000 140000 145000 150000 155000 160000 165000 170000 175000

172 344 517 689 861 1033 1206 1378 1550 1722 1895 2067 2239 2411 2584 2756 2928 3100 3273 3445 3617 3789 3962 4134 4306 4737 5167 5598 6029 6459 6890 7321 7751 8182 8612 9043 9474 9904 10335 10766 11196 11627 12057 12488 12919 13349 13780 14211 14641 15072

40 x 4 mm 32 mm 0,80 l/m v m/s

R Pa/m

0,06 0,12 0,18 0,24 0,30 0,36 0,42 0,48 0,54 0,60 0,66 0,72 0,78 0,84 0,90 0,96 1,02 1,08 1,14 1,20 1,27 1,33 1,39 1,45 1,51

2 8 15 25 38 52 68 86 106 127 151 176 203 231 261 293 327 362 398 437 476 518 561 605 651

50 x 4,5 mm 41 mm 1,32 l/m v m/s

R Pa/m

0,04 0,07 0,11 0,15 0,18 0,22 0,26 0,29 0,33 0,37 0,40 0,44 0,48 0,51 0,55 0,59 0,62 0,66 0,70 0,73 0,77 0,81 0,84 0,88 0,92 1,01 1,10 1,19 1,28 1,38 1,47 1,56

1 2 5 8 12 16 21 26 32 39 46 54 62 71 80 90 100 111 122 133 145 158 171 185 199 235 275 317 362 410 461 514

63 x 6 mm 51 mm 2,04 l/m v m/s

R Pa/m

0,02 0,05 0,07 0,09 0,12 0,14 0,17 0,19 0,21 0,24 0,26 0,28 0,31 0,33 0,36 0,38 0,40 0,43 0,45 0,47 0,50 0,52 0,55 0,57 0,59 0,65 0,71 0,77 0,83 0,89 0,95 1,01 1,07 1,13 1,19 1,25 1,30 1,36 1,42 1,48 1,54 1,60 1,66 1,72 1,78 1,84 1,90 1,96 2,02 2,08

1 1 2 3 4 6 7 9 11 14 16 19 22 25 28 32 35 39 43 47 51 56 60 65 70 83 97 112 127 144 162 180 200 220 241 263 286 310 335 360 387 414 442 471 500 531 562 594 627 661




411



da x s di V/l Q W

m kg/h

40000 50000 60000 70000 80000 90000 100000 110000 120000 130000 140000 150000 160000 170000 180000 190000 200000 210000 220000 230000 240000 250000 260000 270000 280000 290000 300000 310000 320000 330000 340000 350000 360000 370000 380000 390000 400000 410000 420000 430000 440000 450000 460000 470000 480000 490000 500000 510000 520000 530000

3445 4306 5167 6029 6890 7751 8612 9474 10335 11196 12057 12919 13780 14641 15502 16364 17225 18086 18947 19809 20670 21531 22392 23254 24115 24976 25837 26699 27560 28421 29282 30144 31005 31866 32727 33589 34450 35311 36172 37033 37895 38756 39617 40478 41340 42201 43062 43923 44785 45646

75 x 7,5 mm 60 mm 2,83 l/m v m/s

R Pa/m

0,34 0,43 0,51 0,60 0,69 0,77 0,86 0,94 1,03 1,11 1,20 1,29 1,37 1,46 1,54 1,63 1,71 1,80 1,88 1,97 2,06

22 32 44 58 74 92 111 131 153 177 202 229 257 287 318 351 385 420 457 495 535

90 x 8,5 mm 73 mm 4,18 l/m v m/s

R Pa/m

0,23 0,29 0,35 0,41 0,46 0,52 0,58 0,64 0,69 0,75 0,81 0,87 0,93 0,98 1,04 1,10 1,16 1,22 1,27 1,33 1,39 1,45 1,50 1,56 1,62 1,68 1,74 1,79 1,85 1,91 1,97 2,03

8 13 17 23 29 36 43 51 60 69 79 89 100 112 124 137 150 164 178 193 208 224 241 258 275 293 312 331 350 371 391 412

110 x 10 mm 90 mm 6,36 l/m v R m/s Pa/m 0,15 0,19 0,23 0,27 0,30 0,34 0,38 0,42 0,46 0,50 0,53 0,57 0,61 0,65 0,69 0,72 0,76 0,80 0,84 0,88 0,91 0,95 0,99 1,03 1,07 1,10 1,14 1,18 1,22 1,26 1,29 1,33 1,37 1,41 1,45 1,49 1,52 1,56 1,60 1,64 1,68 1,71 1,75 1,79 1,83 1,87 1,90 1,94 1,98 2,02

3 5 6 8 11 13 16 19 22 25 29 33 37 41 45 50 55 60 65 71 76 82 88 94 101 107 114 121 128 135 143 150 158 166 175 183 192 200 209 218 228 237 247 257 267 277 287 298 308 319


412




m kg/h

200 250 300 350 400 450 500 550 600 650 700 750 800 850 900 950 1000 1050 1100 1150 1200 1250 1300 1350 1400 1450 1500 1550 1600 1650 1700 1750 1800 1850 1900 1950 2000 2100 2200 2300 2400 2500 2600 2700 2800 2900 3000 3100 3200 3300

34 43 52 60 69 78 86 95 103 112 121 129 138 146 155 164 172 181 189 198 207 215 224 233 241 250 258 267 276 284 293 301 310 319 327 336 344 362 379 396 413 431 448 465 482 500 517 534 551 568

14 x 2 mm 10 mm 0,08 l/m v m/s

R Pa/m

0,12 0,15 0,18 0,22 0,25 0,28 0,31 0,34 0,37 0,40 0,43 0,46 0,49 0,52 0,55 0,59 0,62 0,65 0,68 0,71 0,74 0,77 0,80 0,83 0,86 0,89 0,92 0,96 0,99 1,02

36 53 72 94 118 144 173 203 236 271 308 347 388 431 476 523 571 622 674 729 785 843 902 964 1027 1092 1159 1227 1298 1370

16 x 2 mm 12 mm 0,11 l/m v m/s

R Pa/m

0,09 0,11 0,13 0,15 0,17 0,19 0,21 0,24 0,26 0,28 0,30 0,32 0,34 0,36 0,39 0,41 0,43 0,45 0,47 0,49 0,51 0,53 0,56 0,58 0,60 0,62 0,64 0,66 0,68 0,71 0,73 0,75 0,77 0,79 0,81 0,83 0,86 0,90 0,94 0,98 1,03

16 23 31 40 50 61 73 86 100 115 130 146 164 182 201 220 241 262 284 307 330 355 380 406 432 459 487 516 546 576 607 638 670 703 737 771 806 878 953 1030 1111

18 x 2 mm 14 mm 0,15 l/m v m/s

R Pa/m

0,06 0,08 0,09 0,11 0,13 0,14 0,16 0,17 0,19 0,20 0,22 0,24 0,25 0,27 0,28 0,30 0,31 0,33 0,35 0,36 0,38 0,39 0,41 0,42 0,44 0,46 0,47 0,49 0,50 0,52 0,53 0,55 0,57 0,58 0,60 0,61 0,63 0,66 0,69 0,72 0,75 0,79 0,82 0,85 0,88 0,91 0,94 0,97 1,01 1,04

8 11 15 19 24 30 35 42 48 55 63 71 79 88 97 106 116 126 137 148 159 171 183 195 208 221 235 248 262 277 292 307 322 338 354 371 387 422 458 495 533 573 614 656 699 744 789 836 884 934




413



da x s di V/l Q W

m kg/h

400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 2200 2400 2600 2800 3000 3200 3400 3600 3800 4000 4200 4400 4600 4800 5000 5200 5400 5600 5800 6000 6500 7000 7500 8000 8500 9000 9500 10000 10500 11000 11500 12000 12500 13000 13500 14000 14500 15000 15500 16000 16500

69 103 138 172 207 241 276 310 344 379 413 448 482 517 551 586 620 655 689 723 758 792 827 861 896 930 965 999 1033 1120 1206 1292 1378 1464 1550 1636 1722 1809 1895 1981 2067 2153 2239 2325 2411 2498 2584 2670 2756 2842

20 x 2,25 mm 15,5 mm 0,19 l/m v R m/s Pa/m

25 x 2,5 mm 20 mm 0,31 l/m v m/s

R Pa/m

0,10 0,15 0,21 0,26 0,31 0,36 0,41 0,46 0,51 0,56 0,62 0,67 0,72 0,77 0,82 0,87 0,92 0,97 1,03

0,06 0,09 0,12 0,15 0,18 0,22 0,25 0,28 0,31 0,34 0,37 0,40 0,43 0,46 0,49 0,52 0,55 0,59 0,62 0,65 0,68 0,71 0,74 0,77 0,80 0,83 0,86 0,89 0,92 1,00 1,08 1,16 1,23 1,31 1,39 1,46 1,54

5 9 15 22 29 38 48 59 71 84 98 113 128 145 162 180 199 219 240 261 283 306 330 355 380 407 434 461 490 564 643 727 815 908 1005 1107 1213

15 30 49 72 98 128 162 199 239 282 329 378 431 486 545 606 670 737 807

32 x 3 mm 26 mm 0,53 l/m v m/s

R Pa/m

0,04 0,05 0,07 0,09 0,11 0,13 0,15 0,16 0,18 0,20 0,22 0,24 0,26 0,27 0,29 0,31 0,33 0,35 0,36 0,38 0,40 0,42 0,44 0,46 0,47 0,49 0,51 0,53 0,55 0,59 0,64 0,68 0,73 0,77 0,82 0,87 0,91 0,96 1,00 1,05 1,09 1,14 1,18 1,23 1,28 1,32 1,37 1,41 1,46 1,50

1 3 4 6 9 11 14 17 21 24 28 32 37 42 47 52 57 63 69 75 81 88 95 102 109 116 124 132 140 161 184 208 233 259 287 316 346 377 410 443 478 514 551 590 629 670 712 755 799 844


414




m kg/h

4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 11000 12000 13000 14000 15000 16000 17000 18000 19000 20000 22000 24000 26000 28000 30000 32000 34000 36000 38000 40000 42000 44000 46000 48000 50000 52000 54000 56000 58000 60000 62000 64000 66000 68000 70000 72000 74000 76000 78000 80000 82000 84000 86000

689 861 1033 1206 1378 1550 1722 1895 2067 2239 2411 2584 2756 2928 3100 3273 3445 3789 4134 4478 4823 5167 5512 5856 6201 6545 6890 7234 7579 7923 8268 8612 8957 9301 9646 9990 10335 10679 11024 11368 11713 12057 12402 12746 13091 13435 13780 14124 14469 14813

40 x 4 mm 32 mm 0,80 l/m v m/s

R Pa/m

0,24 0,30 0,36 0,42 0,48 0,54 0,60 0,66 0,72 0,78 0,84 0,90 0,96 1,02 1,08 1,14 1,20 1,32 1,44 1,56

26 38 52 68 87 107 128 152 177 204 233 264 296 329 365 402 440 522 610 704

50 x 4,5 mm 41 mm 1,32 l/m v m/s

R Pa/m

0,15 0,18 0,22 0,26 0,29 0,33 0,37 0,40 0,44 0,48 0,51 0,55 0,59 0,62 0,66 0,70 0,73 0,81 0,88 0,95 1,03 1,10 1,17 1,25 1,32 1,39 1,47 1,54

8 12 16 21 27 33 39 47 54 63 71 81 90 101 111 123 134 159 186 215 245 277 311 347 384 423 464 506

63 x 6 mm 51 mm 2,04 l/m v m/s

R Pa/m

0,09 0,12 0,14 0,17 0,19 0,21 0,24 0,26 0,28 0,31 0,33 0,36 0,38 0,40 0,43 0,45 0,47 0,52 0,57 0,62 0,66 0,71 0,76 0,81 0,85 0,90 0,95 0,99 1,04 1,09 1,14 1,18 1,23 1,28 1,33 1,37 1,42 1,47 1,52 1,56 1,61 1,66 1,71 1,75 1,80 1,85 1,90 1,94 1,99 2,04

3 4 6 7 9 12 14 16 19 22 25 28 32 36 39 43 47 56 66 76 86 97 109 122 135 149 163 178 193 209 226 243 261 279 298 317 337 358 379 400 422 445 468 492 516 541 566 592 618 645




415



da x s di V/l Q W

m kg/h

20000 25000 30000 35000 40000 45000 50000 55000 60000 65000 70000 75000 80000 85000 90000 95000 100000 105000 110000 115000 120000 125000 130000 135000 140000 145000 150000 155000 160000 165000 170000 175000 180000 185000 190000 195000 200000 205000 210000 215000 220000 225000 230000 235000 240000 245000 250000 255000 260000 265000

3445 4306 5167 6029 6890 7751 8612 9474 10335 11196 12057 12919 13780 14641 15502 16364 17225 18086 18947 19809 20670 21531 22392 23254 24115 24976 25837 26699 27560 28421 29282 30144 31005 31866 32727 33589 34450 35311 36172 37033 37895 38756 39617 40478 41340 42201 43062 43923 44785 45646

75 x 7,5 mm 60 mm 2,83 l/m v m/s

R Pa/m

0,34 0,43 0,51 0,60 0,68 0,77 0,86 0,94 1,03 1,11 1,20 1,28 1,37 1,45 1,54 1,63 1,71 1,80 1,88 1,97 2,05

22 32 45 59 75 92 112 132 155 178 204 231 259 289 321 353 388 423 460 499 539

90 x 8,5 mm 73 mm 4,18 l/m v m/s

R Pa/m

0,23 0,29 0,35 0,40 0,46 0,52 0,58 0,64 0,69 0,75 0,81 0,87 0,93 0,98 1,04 1,10 1,16 1,21 1,27 1,33 1,39 1,45 1,50 1,56 1,62 1,68 1,73 1,79 1,85 1,91 1,97 2,02

9 13 18 23 29 36 44 52 60 70 80 90 101 113 125 138 151 165 179 194 210 226 242 260 277 295 314 333 353 373 394 415

110 x 10 mm 90 mm 6,36 l/m v R m/s Pa/m 0,15 0,19 0,23 0,27 0,30 0,34 0,38 0,42 0,46 0,49 0,53 0,57 0,61 0,65 0,68 0,72 0,76 0,80 0,84 0,87 0,91 0,95 0,99 1,03 1,06 1,10 1,14 1,18 1,22 1,26 1,29 1,33 1,37 1,41 1,45 1,48 1,52 1,56 1,60 1,64 1,67 1,71 1,75 1,79 1,83 1,86 1,90 1,94 1,98 2,02

3 5 6 8 11 13 16 19 22 26 29 33 37 41 46 50 55 60 66 71 77 83 89 95 101 108 115 122 129 136 144 152 159 168 176 184 193 202 211 220 229 239 248 258 268 279 289 300 310 321


416



Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 9°C en een spreiding van Δϑ = 6 K (6°C/12°C)* da x s di V/l Q W

m kg/h

-100 -200 -300 -400 -500 -600 -700 -800 -900 -1000 -1100 -1200 -1300 -1400 -1500 -1600 -1700 -1800 -1900 -2000 -2100 -2200 -2300 -2400 -2500 -2600 -2700 -2800 -2900 -3000 -3100 -3200 -3300 -3400 -3500 -3600 -3700 -3800 -3900 -4000 -4100 -4200 -4300 -4400 -4500 -4600 -4700 -4800 -4900 -5000

14 29 43 57 72 86 100 115 129 144 158 172 187 201 215 230 244 258 273 287 301 316 330 344 359 373 388 402 416 431 445 459 474 488 502 517 531 545 560 574 589 603 617 632 646 660 675 689 703 718

14 x 2 mm 10 mm 0,08 l/m v m/s

R Pa/m

0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,36 0,41 0,46 0,51 0,56 0,61 0,66 0,71 0,76 0,81 0,86 0,91 0,96 1,02

12 36 69 112 162 220 286 358 437 523 615 714 818 929 1046 1169 1297 1432 1572 1717

16 x 2 mm 12 mm 0,11 l/m v m/s

R Pa/m

0,04 0,07 0,11 0,14 0,18 0,21 0,25 0,28 0,32 0,35 0,39 0,42 0,46 0,49 0,53 0,56 0,60 0,63 0,67 0,71 0,74 0,78 0,81 0,85 0,88 0,92 0,95 0,99 1,02

5 15 30 48 69 94 122 152 186 222 261 303 347 394 443 495 549 605 664 726 789 855 923 994 1066 1141 1218 1297 1379

18 x 2 mm 14 mm 0,15 l/m v m/s

R Pa/m

0,03 0,05 0,08 0,10 0,13 0,16 0,18 0,21 0,23 0,26 0,29 0,31 0,34 0,36 0,39 0,41 0,44 0,47 0,49 0,52 0,54 0,57 0,60 0,62 0,65 0,67 0,70 0,73 0,75 0,78 0,80 0,83 0,86 0,88 0,91 0,93 0,96 0,98 1,01 1,04 1,06 1,09 1,11 1,14 1,17 1,19 1,22 1,24 1,27 1,30

3 8 15 23 34 46 59 74 90 108 126 147 168 190 214 239 265 293 321 350 381 413 446 480 514 550 587 626 665 705 746 788 831 875 921 967 1014 1062 1111 1161 1212 1264 1316 1370 1425 1481 1537 1595 1653 1712

Leidingweerstandtabel koelen Δϑ = 6 K (6°C/12°C)

* Er moet rekening worden gehouden met mogelijke condensvorming. Indien nodig moeten passende maatregelen worden genomen om het condenswater af te voeren. Bij onvoldoende voorgeïsoleerde koudwaterleidingen kan vorming van condenswater ontstaan op het oppervlak van de isolatielaag en kunnen ongeschikte materialen met vocht worden doortrokken. Daarom moeten geslotencellige of vergelijkbare materialen met een hoge waterdampdiffusieweerstand worden gebruikt. Alle stoot-, snij-, naad- en eindplaatsen moeten waterdampdicht worden gesloten. Q = Vermogen in Watt v = Stromingssnelheid in meter/seconde R = Drukverschil door leidingweerstand in Pascal/Meter (100 Pa = 1 hPa = 1 mbar, 1 hPa ~ 10 mm WS) U P O N O R G E B O U W E N T E C H N I E K A LG E M E N E T E C H N I S C H E C ATA LO G U S 0 4 / 2 0 1 2

417


Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 9°C en een spreiding van Δϑ = 6 K (6°C/12°C)* Leidingweerstandtabel koelen Δϑ = 6 K (6°C/12°C)

da x s di V/l Q W

m kg/h

-400 -600 -800 -1000 -1200 -1400 -1600 -1800 -2000 -2200 -2400 -2600 -2800 -3000 -3200 -3400 -3600 -3800 -4000 -4200 -4400 -4600 -4800 -5000 -5500 -6000 -6500 -7000 -7500 -8000 -8500 -9000 -9500 -10000 -10500 -11000 -11500 -12000 -12500 -13000 -13500 -14000 -14500 -15000 -16000 -17000 -18000 -19000 -20000 -21000

57 86 115 144 172 201 230 258 287 316 344 373 402 431 459 488 517 545 574 603 632 660 689 718 789 861 933 1005 1077 1148 1220 1292 1364 1435 1507 1579 1651 1722 1794 1866 1938 2010 2081 2153 2297 2440 2584 2727 2871 3014

20 x 2,25 mm 15,5 mm 0,19 l/m v R m/s Pa/m

25 x 2,5 mm 20 mm 0,31 l/m v m/s

R Pa/m

0,08 0,13 0,17 0,21 0,25 0,30 0,34 0,38 0,42 0,47 0,51 0,55 0,59 0,63 0,68 0,72 0,76 0,80 0,85 0,89 0,93 0,97 1,01

0,05 0,08 0,10 0,13 0,15 0,18 0,20 0,23 0,25 0,28 0,30 0,33 0,36 0,38 0,41 0,43 0,46 0,48 0,51 0,53 0,56 0,58 0,61 0,63 0,70 0,76 0,83 0,89 0,95 1,02 1,08 1,14 1,21 1,27 1,33 1,40 1,46 1,52

4 9 14 20 28 36 45 55 65 77 89 102 116 131 146 162 179 196 214 233 253 273 294 316 372 433 498 567 639 715 796 879 967 1058 1152 1250 1352 1457

15 28 46 67 91 118 148 181 217 255 297 340 387 436 487 541 597 656 717 780 846 914 984

32 x 3 mm 26 mm 0,53 l/m v m/s

R Pa/m

0,03 0,05 0,06 0,08 0,09 0,11 0,12 0,14 0,15 0,17 0,18 0,20 0,21 0,23 0,24 0,26 0,27 0,29 0,30 0,32 0,33 0,35 0,36 0,38 0,41 0,45 0,49 0,53 0,56 0,60 0,64 0,68 0,71 0,75 0,79 0,83 0,86 0,90 0,94 0,98 1,01 1,05 1,09 1,13 1,20 1,28 1,35 1,43 1,50 1,58

1 3 4 6 8 10 13 16 19 22 26 30 34 38 42 47 52 57 62 68 73 79 85 91 108 125 144 163 184 206 229 253 278 304 331 359 388 418 449 481 514 548 583 619 693 771 853 938 1027 1120

* Er moet rekening worden gehouden met mogelijke condensvorming. Indien nodig moeten passende maatregelen worden genomen om het condenswater af te voeren. Bij onvoldoende voorgeïsoleerde koudwaterleidingen kan vorming van condenswater ontstaan op het oppervlak van de isolatielaag en kunnen ongeschikte materialen met vocht worden doortrokken. Daarom moeten geslotencellige of vergelijkbare materialen met een hoge waterdampdiffusieweerstand worden gebruikt. Alle stoot-, snij-, naad- en eindplaatsen moeten waterdampdicht worden gesloten. Q = Vermogen in Watt v = Stromingssnelheid in meter/seconde R = Drukverschil door leidingweerstand in Pascal/Meter (100 Pa = 1 hPa = 1 mbar, 1 hPa ~ 10 mm WS)

418



Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 9°C en een spreiding van Δϑ = 6 K (6°C/12°C)* da x s di V/l Q W -4000 -6000 -8000 -10000 -12000 -14000 -16000 -18000 -20000 -22000 -24000 -26000 -28000 -30000 -32000 -34000 -36000 -38000 -40000 -42000 -44000 -46000 -48000 -50000 -52000 -54000 -56000 -58000 -60000 -62000 -64000 -66000 -68000 -70000 -72000 -74000 -76000 -78000 -80000 -82000 -84000 -86000 -88000 -90000 -92000 -94000 -96000 -98000 -100000 -102000

m kg/h 574 861 1148 1435 1722 2010 2297 2584 2871 3158 3445 3732 4019 4306 4593 4880 5167 5455 5742 6029 6316 6603 6890 7177 7464 7751 8038 8325 8612 8900 9187 9474 9761 10048 10335 10622 10909 11196 11483 11770 12057 12344 12632 12919 13206 13493 13780 14067 14354 14641

40 x 4 mm 32 mm 0,80 l/m v m/s 0,20 0,30 0,40 0,50 0,60 0,69 0,79 0,89 0,99 1,09 1,19 1,29 1,39 1,49 1,59

R Pa/m 23 47 77 114 156 204 258 317 382 452 527 607 692 781 876

50 x 4,5 mm 41 mm 1,32 l/m v m/s 0,12 0,18 0,24 0,30 0,36 0,42 0,48 0,54 0,60 0,66 0,73 0,79 0,85 0,91 0,97 1,03 1,09 1,15 1,21 1,27 1,33 1,39 1,45 1,51

R Pa/m 7 15 24 35 48 63 79 98 117 139 162 186 212 240 269 299 331 364 399 435 472 511 551 592

63 x 6 mm 51 mm 2,04 l/m v m/s 0,08 0,12 0,16 0,20 0,23 0,27 0,31 0,35 0,39 0,43 0,47 0,51 0,55 0,59 0,62 0,66 0,70 0,74 0,78 0,82 0,86 0,90 0,94 0,98 1,02 1,05 1,09 1,13 1,17 1,21 1,25 1,29 1,33 1,37 1,41 1,44 1,48 1,52 1,56 1,60 1,64 1,68 1,72 1,76 1,80 1,84 1,87 1,91 1,95 1,99

R Pa/m 3 5 9 12 17 22 28 35 42 49 57 66 75 85 95 106 117 129 141 153 167 180 194 209 224 239 255 272 289 306 324 342 360 379 399 419 439 460 481 503 525 547 570 594 618 642 666 691 717 742



419


Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 9°C en een spreiding van Δϑ = 6 K (6°C/12°C)* Leidingweerstandtabel koelen Δϑ = 6 K (6°C/12°C)

da x s di V/l Q W

m kg/h

-10000 -15000 -20000 -25000 -30000 -35000 -40000 -45000 -50000 -55000 -60000 -65000 -70000 -75000 -80000 -85000 -90000 -95000 -100000 -105000 -110000 -115000 -120000 -125000 -130000 -135000 -140000 -145000 -150000 -160000 -170000 -180000 -190000 -200000 -210000 -220000 -230000 -240000 -250000 -260000 -270000 -280000 -290000 -300000 -310000 -320000 -330000 -340000 -350000 -360000

1435 2153 2871 3589 4306 5024 5742 6459 7177 7895 8612 9330 10048 10766 11483 12201 12919 13636 14354 15072 15789 16507 17225 17943 18660 19378 20096 20813 21531 22967 24402 25837 27273 28708 30144 31579 33014 34450 35885 37321 38756 40191 41627 43062 44498 45933 47368 48804 50239 51675

75 x 7,5 mm 60 mm 2,83 l/m v m/s

R Pa/m

0,14 0,21 0,28 0,35 0,42 0,49 0,56 0,63 0,71 0,78 0,85 0,92 0,99 1,06 1,13 1,20 1,27 1,34 1,41 1,48 1,55 1,62 1,69 1,76 1,83 1,90 1,97 2,05

6 12 19 28 39 51 65 80 96 114 133 153 175 197 221 246 273 300 329 359 390 422 456 490 526 563 601 640

90 x 8,5 mm 73 mm 4,18 l/m v m/s

R Pa/m

0,10 0,14 0,19 0,24 0,29 0,33 0,38 0,43 0,48 0,52 0,57 0,62 0,67 0,71 0,76 0,81 0,86 0,91 0,95 1,00 1,05 1,10 1,14 1,19 1,24 1,29 1,33 1,38 1,43 1,52 1,62 1,72 1,81 1,91 2,00

2 5 8 11 15 20 26 31 38 45 52 60 68 77 87 97 107 118 129 141 153 165 178 192 206 220 235 250 266 298 332 368 405 444 485

110 x 10 mm 90 mm 6,36 l/m v R m/s Pa/m 0,06 0,09 0,13 0,16 0,19 0,22 0,25 0,28 0,31 0,34 0,38 0,41 0,44 0,47 0,50 0,53 0,56 0,60 0,63 0,66 0,69 0,72 0,75 0,78 0,82 0,85 0,88 0,91 0,94 1,00 1,07 1,13 1,19 1,25 1,32 1,38 1,44 1,50 1,57 1,63 1,69 1,76 1,82 1,88 1,94 2,01 2,07 2,13 2,19 2,26

1 2 3 4 6 7 9 12 14 16 19 22 25 28 32 36 39 43 47 52 56 61 66 70 76 81 86 92 97 109 122 135 149 163 178 193 209 226 243 261 279 298 317 337 358 379 400 422 445 468


420



Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 18,5°C en een spreiding van Δϑ = 3 K (17°C/20°C)* da x s di V/l Q W

m kg/h

-50 -100 -150 -200 -250 -300 -350 -400 -450 -500 -550 -600 -650 -700 -750 -800 -850 -900 -950 -1000 -1050 -1100 -1150 -1200 -1250 -1300 -1350 -1400 -1450 -1500 -1550 -1600 -1650 -1700 -1750 -1800 -1850 -1900 -1950 -2000 -2050 -2100 -2150 -2200 -2250 -2300 -2350 -2400 -2450 -2500

14 29 43 57 72 86 100 115 129 144 158 172 187 201 215 230 244 258 273 287 301 316 330 344 359 373 388 402 416 431 445 459 474 488 502 517 531 545 560 574 589 603 617 632 646 660 675 689 703 718

14 x 2 mm 10 mm 0,08 l/m v m/s

R Pa/m

0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,31 0,36 0,41 0,46 0,51 0,56 0,61 0,66 0,71 0,76 0,81 0,86 0,92 0,97 1,02

11 33 64 103 149 203 264 332 405 485 572 664 762 866 975 1090 1211 1337 1468 1605

16 x 2 mm 12 mm 0,11 l/m v m/s

R Pa/m

0,04 0,07 0,11 0,14 0,18 0,21 0,25 0,28 0,32 0,35 0,39 0,42 0,46 0,49 0,53 0,57 0,60 0,64 0,67 0,71 0,74 0,78 0,81 0,85 0,88 0,92 0,95 0,99 1,02

5 14 27 44 64 86 112 141 172 206 242 281 322 366 412 460 511 564 619 677 736 798 862 928 996 1067 1139 1213 1290

18 x 2 mm 14 mm 0,15 l/m v m/s

R Pa/m

0,03 0,05 0,08 0,10 0,13 0,16 0,18 0,21 0,23 0,26 0,29 0,31 0,34 0,36 0,39 0,42 0,44 0,47 0,49 0,52 0,54 0,57 0,60 0,62 0,65 0,67 0,70 0,73 0,75 0,78 0,80 0,83 0,86 0,88 0,91 0,93 0,96 0,99 1,01 1,04 1,06 1,09 1,12 1,14 1,17 1,19 1,22 1,25 1,27 1,30

2 7 13 21 31 42 54 68 83 100 117 136 156 177 199 222 247 272 299 326 355 385 416 447 480 514 549 584 621 659 697 737 778 819 862 905 949 994 1040 1088 1135 1184 1234 1285 1336 1389 1442 1496 1551 1607



421


Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 18,5°C en een spreiding van Δϑ = 3 K (17°C/20°C)* Leidingweerstandtabel koelen Δϑ = 3 K (17°C/20°C)

da x s di V/l Q W

m kg/h

-200 -400 -600 -800 -1000 -1200 -1400 -1600 -1800 -2000 -2200 -2400 -2600 -2800 -3000 -3200 -3400 -3600 -3800 -4000 -4200 -4400 -4600 -4800 -5000 -5200 -5400 -5600 -5800 -6000 -6200 -6400 -6600 -6800 -7000 -7200 -7400 -7600 -7800 -8000 -8200 -8400 -8600 -8800 -9000 -9200 -9400 -9600 -9800 -10000

57 115 172 230 287 344 402 459 517 574 632 689 746 804 861 919 976 1033 1091 1148 1206 1263 1321 1378 1435 1493 1550 1608 1665 1722 1780 1837 1895 1952 2010 2067 2124 2182 2239 2297 2354 2411 2469 2526 2584 2641 2699 2756 2813 2871

20 x 2,25 mm 15,5 mm 0,19 l/m v R m/s Pa/m

25 x 2,5 mm 20 mm 0,31 l/m v m/s

R Pa/m

0,08 0,17 0,25 0,34 0,42 0,51 0,59 0,68 0,76 0,85 0,93 1,02

0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,31 0,36 0,41 0,46 0,51 0,56 0,61 0,66 0,71 0,76 0,81 0,86 0,92 0,97 1,02 1,07 1,12 1,17 1,22 1,27 1,32 1,37 1,42 1,47 1,53

4 13 25 41 61 83 108 136 167 200 236 275 316 360 406 454 505 559 614 672 732 794 859 926 995 1066 1139 1215 1293 1372

13 42 84 138 202 276 361 455 558 671 792 922

32 x 3 mm 26 mm 0,53 l/m v m/s

R Pa/m

0,03 0,06 0,09 0,12 0,15 0,18 0,21 0,24 0,27 0,30 0,33 0,36 0,39 0,42 0,45 0,48 0,51 0,54 0,57 0,60 0,63 0,66 0,69 0,72 0,75 0,78 0,81 0,84 0,87 0,90 0,93 0,96 0,99 1,02 1,05 1,08 1,11 1,14 1,17 1,20 1,23 1,26 1,29 1,32 1,35 1,38 1,41 1,44 1,47 1,50

1 4 7 12 18 24 31 39 48 58 68 79 91 104 117 131 145 161 177 193 210 228 247 266 285 306 327 348 370 393 417 440 465 490 516 542 569 596 624 653 682 712 742 773 804 836 868 901 935 969


422



Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 18,5°C en een spreiding van Δϑ = 3 K (17°C/20°C)* da x s di V/l Q W

m kg/h

-2000 -3000 -4000 -5000 -6000 -7000 -8000 -9000 -10000 -11000 -12000 -13000 -14000 -15000 -16000 -17000 -18000 -19000 -20000 -21000 -22000 -23000 -24000 -25000 -26000 -27000 -28000 -29000 -30000 -31000 -32000 -33000 -34000 -35000 -36000 -37000 -38000 -39000 -40000 -41000 -42000 -43000 -44000 -45000 -46000 -47000 -48000 -49000 -50000 -51000

574 861 1148 1435 1722 2010 2297 2584 2871 3158 3445 3732 4019 4306 4593 4880 5167 5455 5742 6029 6316 6603 6890 7177 7464 7751 8038 8325 8612 8900 9187 9474 9761 10048 10335 10622 10909 11196 11483 11770 12057 12344 12632 12919 13206 13493 13780 14067 14354 14641

40 x 4 mm 32 mm 0,80 l/m v m/s

R Pa/m

0,20 0,30 0,40 0,50 0,60 0,70 0,79 0,89 0,99 1,09 1,19 1,29 1,39 1,49 1,59

22 44 72 106 146 192 243 299 360 426 497 572 653 738 828

50 x 4,5 mm 41 mm 1,32 l/m v m/s

R Pa/m

0,12 0,18 0,24 0,30 0,36 0,42 0,48 0,54 0,61 0,67 0,73 0,79 0,85 0,91 0,97 1,03 1,09 1,15 1,21 1,27 1,33 1,39 1,45 1,51

7 14 22 33 45 59 75 92 110 131 152 175 200 226 253 282 312 344 376 411 446 483 521 560

63 x 6 mm 51 mm 2,04 l/m v m/s

R Pa/m

0,08 0,12 0,16 0,20 0,23 0,27 0,31 0,35 0,39 0,43 0,47 0,51 0,55 0,59 0,63 0,66 0,70 0,74 0,78 0,82 0,86 0,90 0,94 0,98 1,02 1,06 1,10 1,13 1,17 1,21 1,25 1,29 1,33 1,37 1,41 1,45 1,49 1,53 1,56 1,60 1,64 1,68 1,72 1,76 1,80 1,84 1,88 1,92 1,96 1,99

2 5 8 12 16 21 26 33 39 46 54 62 71 80 89 100 110 121 133 145 157 170 183 197 211 226 241 257 273 289 306 323 341 359 378 397 416 436 456 476 497 519 541 563 585 608 632 656 680 704



423


Drukverschil door leidingweerstand voor water, afhankelijk van warmte- dan wel massastroom bij gemiddelde watertemperatuur van 18,5°C en een spreiding van Δϑ = 3 K (17°C/20°C)* Leidingweerstandtabel koelen Δϑ = 3 K (17°C/20°C)

da x s di V/l Q W

m kg/h

-8000 -10000 -12000 -14000 -16000 -18000 -20000 -22000 -24000 -26000 -28000 -30000 -32000 -34000 -36000 -38000 -40000 -42000 -44000 -46000 -48000 -50000 -52000 -54000 -56000 -58000 -60000 -62000 -64000 -66000 -68000 -70000 -75000 -80000 -85000 -90000 -95000 -100000 -105000 -110000 -115000 -120000 -125000 -130000 -135000 -140000 -145000 -150000 -155000 -160000

2297 2871 3445 4019 4593 5167 5742 6316 6890 7464 8038 8612 9187 9761 10335 10909 11483 12057 12632 13206 13780 14354 14928 15502 16077 16651 17225 17799 18373 18947 19522 20096 21531 22967 24402 25837 27273 28708 30144 31579 33014 34450 35885 37321 38756 40191 41627 43062 44498 45933

75 x 7,5 mm 60 mm 2,83 l/m v m/s

R Pa/m

0,23 0,28 0,34 0,40 0,45 0,51 0,57 0,62 0,68 0,73 0,79 0,85 0,90 0,96 1,02 1,07 1,13 1,19 1,24 1,30 1,36 1,41 1,47 1,53 1,58 1,64 1,70 1,75 1,81 1,86 1,92 1,98 2,12

12 18 25 33 41 51 61 72 84 97 111 125 141 157 174 191 209 228 248 269 290 312 335 358 382 407 432 459 485 513 541 570 645

90 x 8,5 mm 73 mm 4,18 l/m v m/s

R Pa/m

0,15 0,19 0,23 0,27 0,31 0,34 0,38 0,42 0,46 0,50 0,53 0,57 0,61 0,65 0,69 0,73 0,76 0,80 0,84 0,88 0,92 0,95 0,99 1,03 1,07 1,11 1,15 1,18 1,22 1,26 1,30 1,34 1,43 1,53 1,62 1,72 1,81 1,91 2,00

5 7 10 13 16 20 24 28 33 38 44 49 55 61 68 75 82 89 97 105 113 122 131 140 149 159 169 179 190 200 211 223 252 283 315 349 385 422 461

110 x 10 mm 90 mm 6,36 l/m v R m/s Pa/m 0,10 0,13 0,15 0,18 0,20 0,23 0,25 0,28 0,30 0,33 0,35 0,38 0,40 0,43 0,45 0,48 0,50 0,53 0,55 0,58 0,60 0,63 0,65 0,68 0,70 0,73 0,75 0,78 0,80 0,83 0,85 0,88 0,94 1,00 1,07 1,13 1,19 1,26 1,32 1,38 1,44 1,51 1,57 1,63 1,70 1,76 1,82 1,88 1,95 2,01

2 3 4 5 6 7 9 10 12 14 16 18 20 23 25 28 30 33 36 39 42 45 48 51 55 58 62 66 70 74 78 82 92 104 116 128 141 155 169 183 199 215 231 248 265 283 302 321 340 360


424



Berekeningsvoorbeeld Daarom raden wij aan om bij het ontwerp van het leidingnet de volgende snelheidsrichtwaarden niet te overschrijden:

De keuze van de betreffende leidingdiameter richt zich naar de vereiste massastroom (volumestroom) voor het betreffende deeltraject. Afhankelijk van de diameter van de leiding da x s veranderen de stromingssnelheid en het drukverlies door leidingweerstand R. Wanneer de leiding te klein wordt berekend, stijgt de stromingssnelheid v en het drukverlies door leidingweerstand R. Dit leidt tot hogere stromingsgeluiden en tot een groter stroomverbruik van de circulatiepomp.

Radiatoraansluitleiding ≤ 0,3 m/s verwarmingsverdeelleidingen: ≤ 0,5 m/s Verwarmingsstijg- en kelderleidingen: ≤ 1,0 m/s Het leidingnet dient zodanig te worden ontworpen, dat de stromingssnelheid vanaf de verwar-

mingsketel tot aan de verst verwijderde radiator gelijkmatig afneemt. Daarbij moeten de richtwaarden voor de stromingssnelheid worden aangehouden. In de volgende tabellen is, met inachtneming van de maximale stromingssnelheid, afhankelijk van de leidingsoort, de spreiding Δϑ en de leidingafmeting da x s, het maximaal overdraagbare warmtevermogen QN vermeld.

Radiatoraansluitleiding ≤ 0,3 m/s Leiding da x s [mm]

14 x 2

16 x 2

18 x 2

20 x 2,25

25 x 2,5

32 x 3

Massastroom m ˙ (kg/h) Warmtevermogen QN (W) bij Δϑ = 5 K Warmtevermogen QN (W) bij Δϑ = 10 K Warmtevermogen QN (W) bij Δϑ = 15 K Warmtevermogen QN (W) bij Δϑ = 20 K Warmtevermogen QN (W) bij Δϑ = 25 K

85 493 986 1479 1972 2465

122 710 1420 2130 2840 3550

166 966 1933 2899 3865 4832

204 1185 2369 3554 4738 5923

339 1972 3944 5916 7889 9861

573 3333 6666 9999 13332 16665

Verwarmingsverdeelleidingen: ≤ 0,5 m/s Leiding da x s [mm]

14 x 2

16 x 2

18 x 2

20 x 2,25

25 x 2,5

32 x 3

40 x 4


141 822 1643 2465 3287 4109

204 1183 2367 3550 4733 5916

277 1611 3221 4832 6442 8053

340 1974 3948 5923 7897 9871

565 3287 6574 9861 13148 16434

956 5555 11110 16665 22219 27774

1448 8414 16829 25243 33658 42072


425


Verwarmingsstijg- en zakleidingen: ≤ 1,0 m/s Leiding da x s [mm]

14 x 2

16 x 2

18 x 2

20 x 2,25

25 x 2,5

32 x 3

40 x 4


283 1643 3287 4930 6574 8217

407 2367 4733 7100 9466 11833

554 3221 6442 9663 12885 16106

679 3948 7897 11845 15794 19742

1131 6574 13148 19721 26295 32869

1911 11110 22219 33329 44439 55548

2895 16829 33658 50487 67316 84144

Voorbeeld: Berekening van de massastroom m˙ (kg/h) m˙ = m˙ = m˙ =

QN /[cW x (tVL – tRL)] 1977 W/[1,163 Wh/(kg K) x (70°C – 50°C)] 85 kg/h

Daarin: cW = Specifieke warmtecapaciteit CV-water ≈ 1,163 Wh/(kg x K) tVL = Aanvoertemperatuur in°C, tRL retourtemperatuur in°C QN = Nominaal vermogen W De specifieke warmtecapaciteit van het CV-water wordt daarbij met cW ≈ 1,163 Wh/(kg x K) vastgesteld.

Aanwijzing Bij systeemgebonden verwarmingscircuits (1-pijpsverwarming) moet rekening worden gehouden met de totale ringvolumestroom van alle radiatoren!

426



Algemene aanwijzingen voor de drinkwater- en verwarminginstallatie Aarding

Combinatie installaties

De DIN IEC 60364 ff. verlangt een aarding tussen alle soorten aardleidingen en de aanwezige „operationele” water, afvoerwater- en verwarmingsleidingen. Aangezien een Uponor meerlagenleiding niet voortdurend operationeel is, kan deze ook niet als aarding worden gebruikt en moet dus ook niet worden geaard.

Bij drinkwaterinstallaties met twee of meer metalen leidingsystemen moet, gezien in de stromingrichting, eerst het onedele en daarna het edele materiaal worden gebruikt, dat wil zeggen eerst bijvoorbeeld de verzinkte stalen leiding en dan de koperen leiding.

De aarding vindt plaats volgens de VDE richtlijn vanaf de te aarden bouwdelen direct aan de aardingsrail aan de in het ontwerp bestemde plaats. De installateur of bouwopzichter moet de opdrachtgever of de gevolmachtigde van de opdrachtgever erop wijzen, dat door een erkend elektricien wordt gecontroleerd of de installatie van Uponor de aanwezige elektrische beveiligings- en aardingsmaatregelen niet beïnvloed (VOB Deel C Algemene technische contractvoorwaarden ATV).

De Uponor meerlagenleiding is te combineren met metalen leidingen kunststofleidingsystemen. Het aanhouden van een bepaalde stromingsrichting van het drinkwater is, anders dan bij combinatie installaties met meerdere metalen, voor het Uponor systeem niet noodzakelijk. Reparatie- of renovatiewerkzaamheden In de geschiedenis van Uponor is de MLCP meerlagenleiding in verschillende varianten geleverd. Rode MLCP-F meerlagenleiding (PE-MD/AL/PE-MD) voor de vloerverwarmingsinstallatie Bruine MLCP-F meerlagenleiding (PE-X/AL/PE-X) voor de drinkwaterinstallatie Witte MLCP-F meerlagenleiding (PE-X/AL/PE-X) voor de verwarmingsinstallatie

MLCP-F (PE-MD/AL/PE-MD) Drinkwater

Bovendien is bij de kleinere afmetingen tot 32 mm de overgang van bestaande installaties op nieuwe installaties ook met de composiet perskoppelingen of bij de afmetingen 25 mm met koppelingen in combinatie met dubbele nippels mogelijk. Bij de fittingen vanaf afmeting 50 mm kunnen de standaardfittingen met RVS-pershulzen worden gebruikt.

Bij renovatie, uitbreiding of reparatie: Drinkwaterinstallatie, verwarmingsinstallatie

MLCP-S (PE-X/AL/PE-X) Verwarming MLCP-H (PE-X/AL/PE-X)

Voor het geval dat installaties met oudere MLCP meerlagenleidingen moeten worden uitgebreid of gerepareerd, biedt de Uponor MLC persreparatiekoppeling de mogelijkheid over te stappen op het actuele Uponor MLCP meerlagenleidingsysteem. De reparatiekoppeling is verkrijgbaar in de afmetingen 25, 32 en 40 mm. De eenzijdig verlengde inwendige steunhuls van de koppeling vergemakkelijkt het verbinden van de leidinguiteinden ook bij beperkte ruimtelijke omstandigheden.

Nieuwe installatie (Sinds 1997)

Bestaande installatie Vloerverwarming

Sinds het begin van 1997 wordt de witte Uponor meerlagenleiding (PE-RT/AL/ PE-RT) voor alle toepassingen (sanitair-, verwarmingsen vloer- en wandverwarmingsinstallatie) geleverd.

Voorbeeld: overgang met Uponor MLC composiet persfitting 16-32

Uponor MLC (PE-RT/ AL/PE-RT)


427


Uitwendige corrosiebescherming van Uponor fittingen Voor combinatie installaties met andere installatiesystemen bestaan om redenen van uitwendige corrosiebescherming geen beperkingen. De erkende technische voorschriften dienen in acht te worden genomen. Uit het oogpunt van corrosiebescherming van het oppervlak kunnen Uponor MLC fittingen direct in beton, dekvloer of onder pleisterwerk aangebracht worden. Er zijn echter bijkomende omstandigheden die in het algemeen bescherming van metallische verbindingen dan wel metallische componenten in het directe contact met bouwmaterialen vragen. Deze zijn in combinatie: permanente en/of duurzame doortrokkenheid met vocht en een pH-waarde groter dan 12,5. In deze situatie raden wij voor de Uponor MLC fittingen een geschikte ommanteling aan, bijvoorbeeld isolatieband of krimpmof of dergelijke. Onafhankelijk van de corrosiebeveiliging van de verbindingsdelen moet rekening gehouden worden met de wettelijke voorschriften en de daar-

428

op betrekking hebbende normen voor de betreffende toepassing met name tegen de achtergrond van warmte-isolatie en geluidsontkoppeling. Vóór het aanbrengen van de isolatie moet de voorgeschreven controle op lekkages worden uitgevoerd. Verwerkingsaanwijzingen schroefdraadverbindingen Schroefdraadafdichtingsmiddelen moeten voor het betreffende toepassingsgeval gecontroleerd en toegelaten zijn. Deze moeten worden gebruikt overeenkomstig de informatie van de fabrikant van het afdichtingsmiddel. Uponor MLC persfittingen mogen uitsluitend worden gecombineerd met standaard schroefdraden (DIN EN 10266). Het maken van de schroefdraadverbinding moet vóór het persen plaatsvinden, zodat de persfittingverbinding niet wordt belast. De schroefdraadverbindingen moeten vakkundig volgens de technische voorschriften worden uitgevoerd. Bij de verwerking van messing bouwdelen mag in het algemeen geen geweld worden gebruikt. Teveel schroefdraadafdichtmiddel (bijvoorbeeld teveel hennep) aan de

schroefdraadverbindingen moet worden vermeden. Met de volgende punten dient bij het maken van schroefdraadverbindingen rekening te worden gehouden. Door te stevig aantrekken van de schroefdraadverbinding bestaat het gevaar van beschadiging van het materiaal, er moet passend gereedschap worden gebruikt. De montagegereedschappen mogen voor het aanhalen van de verbinding niet worden verlengd (bijvoorbeeld door het aanbrengen van buizen). Alle gebruikte materialen en hulpstoffen (bijvoorbeeld afdicht-, montage- en reinigingsmiddelen) moeten vrij zijn van media die spanningscheurcorrosie veroorzaken (bijvoorbeeld ammoniak- of chloorhoudende verbindingen).

Let op! In het bereik van de drinkwaterinstallatie moeten door de DVGW toegelaten en gecertificeerde afdichtmiddelen (DVGW keuringsmerk) worden gebruikt.


Uittreksel

Algemene toepassingsgebieden voor het Uponor meerlagenleidingsysteem

Drinkwater-, verwarming- en persluchtinstallatie

Installeren met Uponor De Uponor meerlagenleidingsystemen > Algemene gebruiksaanwijzingen

Algemene gebruiksaanwijzingen voor het Uponor meerlagenleidingsysteem (drinkwater-, verwarming- en persluchtinstallatie) Het Uponor meerlagenleidingsysteem is samengesteld uit op de praktijk gerichte componenten die een eenvoudige en snelle montage op de bouwplaats mogelijk maken. Uitvoerige informatie over de bediening en het werken met de Uponor gereedschappen alsmede gedetailleerde beschrijvingen van de leidingen fittingmontage vindt u als bijlage bij de producten of onder Internetpagina’s.

Opmerking: Neem onze informatie over de systeemgarantie in hoofdstuk „Aansprakelijkheidsverklaring“ in acht.

Belangrijk De volgende algemene gebruiksaanwijzingen beschrijven het gebruik en de verwerking van het Uponor meerlagenleidingsysteem voor de drinkwater-, verwarmingsen persluchtinstallatie.

Let op Voor de verwerking van het Uponor meerlagenleidingsysteem MLC-G voor de gasinstallatie dient u met de systeemspecifieke verwerkingsaanwijzingen rekening te houden.


445


Montage- en installatierichtlijnen Overzicht van Uponor fittingen en bijbehorend gereedschap Voor de installatie van MLCP/MLCP-D meerlagenleidingen kan het volgende gereedschap worden gebruikt:

Uponor gereedschap*

Uponor MLC/ MLC-D fitting KSP0 14 – 20

16 – 32

40 - 50

–

16 – 32

–

–

14 – 20

14 – 32

–

–

14 – 32

–

–

–

–

40 – 50

–

–

–

–

–

–

PPSU

– 25 – 32

40 – 50

63 – 110

25 – 32

–

–

–

–

–

14 – 25

–

–

–

–

–

–

–

16 – 32

* Gereedschap voor de gas installatie, zie Uponor technische informatie MLC-G gas

De Uponor persbekken zijn speciaal geconstrueerd voor gebruik in combinatie met de Uponor elektrische alsmede de Uponor accupersmachine. Verdere voor het Uponor meerlagenleidingsysteem vrijgegeven persmachinefabrikanten vindt u in de volgende compa-

446

tibiliteitslijst. De handperstang met de daarbij behorende inzetstukken is geschikt voor het persen van de afmetingen 14 tot en met 20 mm. De handperstang is een gunstig alternatief en een aanvulling op de elektrische persmachines. De handperstang en de

accupersmachines maken het mogelijk dat op de bouw onafhankelijk van het net worden gewerkt. De Uponor RTM fitting heeft een geïntegreerde persfunctie. Voor het persen is daarom geen gereedschap nodig.



Compatibiliteitslijst Uponor persbekken/externe persmachines De Uponor persbekken zijn speciaal geconstrueerd voor gebruik in combinatie met de elektrische en de accupersmachine van Uponor. Bij gebruik van persmachines van een

Omschrijving machinetype

ander merk is het verstandig om door de betreffende fabrikant te laten bevestigen dat deze persmachines geschikt zijn, dat u er dan garantie op heeft en dat ze veilig zijn.

Deze lijst is niet van toepassing op het meerlagenleidingsysteem MLC-G Gas en op toepassingen binnen de gasinstallatie.

Onderstaande tabel laat zien welke Uponor persbekken compatibel zijn met persmachine van andere merken.

Kenmerken

Uponor persbekken Type 14 t/m 32 Type 40 tot 50 als afzonderals afzonderlijke persbek lijke persbek

Type 63 tot 110 met modulaire persinrichting

Persmachines van andere merken die compatibel zijn met Uponor UP 75: Viega „oud“ type 1 Type 1 Viega „nieuw“ type 2 Type 2, serienummer beginnend met 96...; zijdelingse buisconstructie voor boutcontrole Mannesmann „oud“ Type EFP 1; kop niet draaibaar Mannesmann „oud“ Type EFP 2; kop draaibaar Geberit „oud“ Type PWH – 40; zwarte huls over persbekhouder Geberit „nieuw“ Type PWH – 75; blauwe huls over persbekhouder Novopress ECO 1/ACO 1 Novopress AFP 201/EFP 201 Novopress AFP 202/EFP 202 Novopress ACO 201 Rems Accupers ACC Rothenberger Romax Pressliner vanaf 01-02-2004 vanaf serienr. 010204999001 Rothenberger Romax Pressliner ECO vanaf 01-02-2004 vanaf serienr. 010803777600 Rothenberger Romax AC Eco vanaf 01-05-2004 vanaf serienr. 010504555001 Ridge Tool/Von Arx Ridgid RP300 Viega PT2 Ridge Tool/Von Arx Ridgid RP300 B Viega PT3 AH Ridge Tool/Von Arx Viega PT3 EH Ridge Tool/Von Arx Ridgid RP 10B Ridgid RP 10S Ridge Tool/Von Arx Ridgid RP 330 C Viega Pressgun 4E Ridge Tool/Von Arx Ridgid RP 330 B Viega Pressgun 4B

ja ja

nee nee

nee nee

ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja

nee nee nee nee ja ja nee ja ja ja ja ja nee ja ja ja ja ja

nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee

Persmachines van andere merken die compatibel zijn met Uponor Mini 32: Rems Mini-Press ACC

ja

nee

nee

Status 03/2011

Aanwijzing Alle persbekken en persinrichtingen moeten met inachtneming van de intervallen in de bedieningshandleidingen worden onderhouden. Voor toepassing bij verwarmingsen drinkwaterinstallaties adviseren wij om deze ten minste elke drie jaar te controleren.


447


Montage afmetingen Minimale leidinglengte vóór de montage tussen fittingen Leidingafmeting da × s [mm]

Min. Leidinglengte tussen twee persfittingen RTM fittingen [mm] [mm]

14 × 2,0 16 × 2,0 18 × 2,0 20 × 2,25 25 × 2,5 32 × 3,0 40 × 4,0 50 × 4,5 63 × 6,0 75 x 7,5 90 × 8,5 110 × 10,0

50 50 50 55 70 70 100 100 150 150 160 160

– 50 – 55 60 85 – – – – – –

Minimaal benodigde plaats voor het persproces met de persmachines (UP 75, UP 75 EL en Mini 32) Leidingafmeting Afmeting: A [mm] da × s [mm] 14 × 2,0 16 × 2,0 18 × 2,0 20 × 2,25 25 × 2,5 32 × 3,0 40 × 4,0 50 × 4,5 63 × 6,0 75 × 7,5 90 × 8,5 110 × 10,0

Afmeting: B* [mm]

15 45 15 45 17 46 18 48 27 71 27 75 45 105 50 105 niet noodzakelijk, modulaire opbouw niet noodzakelijk, modulaire opbouw niet noodzakelijk, modulaire opbouw niet noodzakelijk, modulaire opbouw

B

B

A

Leidingafmeting Afmeting A Afmeting B* Afmeting C da × s [mm] [mm] [mm] [mm] 14 × 2,0 16 × 2,0 18 × 2,0 20 × 2,25 25 × 2,5 32 × 3,0 40 × 4,0 50 × 4,5 63 × 6,0 75 × 7,5 90 × 8,5 110 × 10,0

448

30 88 30 30 88 30 30 89 30 32 90 32 49 105 49 50 110 50 55 115 60 60 135 60 niet noodzakelijk, modulaire opbouw niet noodzakelijk, modulaire opbouw niet noodzakelijk, modulaire opbouw niet noodzakelijk, modulaire opbouw

Modulair verbindingssysteem Uponor RS voor Uponor MLCP meerlagenleidingen met de afmetingen 63 – 110 mm Door de modulaire opbouw van het systeem kan de persing van de persadapters gemakkelijk op de werkbank worden uitgevoerd. De geperste adapters worden vervolgens op de bouwplaats met de basiscomponent tot complete installaties verbonden en vergrendeld. De vermelding van een minimale plaatsbehoefte voor het persproces is dus voor dit verbindingssysteem niet noodzakelijk.

B C A * Bij dezelfde buitendiameter van de buizen.



Minimale plaatsbehoefte voor het persproces met de handperstang Leidingafmeting X da × s [mm]

Afmeting Afmeting Afmeting* Afmeting Afmeting Y Z B H [mm] [mm] [mm] [mm] [mm]

14 × 2,0 16 × 2,0 18 × 2,0 20 × 2,25

25 25 25 25

50 50 50 50

55 55 55 55

510 510 510 510

510 510 510 510

H

Z Y X

B

*Bij dezelfde buitendiameter van de buizen.

Montage volgens Z-maat Als basis voor een efficiënt ontwerp, werkvoorbereiding en prefabricage levert de Z-maatmethode voor de installateur aanzienlijke werkverlichtingen en besparingen op.

de exacte leidinglengte tussen verbindingsdelen bepalen. Door nauwkeurige vaststelling van het leidingtraject en coördinatie met architect, ontwerper en bouwlei-

ding bij de voorbereidingen van de eigenlijke installatie, kunnen grote delen van de installatie tegen geringe kosten geprefabriceerd worden.

Basis voor de Z-maat methode is het uniforme meten. Alle te maken tracés worden via de axiale lijn vastgelegd door van midden tot midden (snijpunt van de axiale lijnen) te meten. (Voorbeeld: LR = LG - Z1 - Z2.) Met behulp van de Z-maat gegevens van de Uponor MLC persfittingen kan de installateur snel en gemakkelijk op rekenkundige wijze


449


Buigen van de Uponor MLC leidingen De Uponor meerlagenleidingen 14 x 2,0; 16 x 2,0; 18 x 2,0; 20 × 2,25; 25 × 2,5 en 32 × 3 mm kunnen met de hand, met de buigveer of met de buigtang worden gebogen. De minimale buigradius volgens de onderstaande tabel mogen niet worden onderschreden. Wanneer een Uponor meerlagenlei-

ding per ongeluk wordt geknikt of anderszins beschadigd, dan moet deze ter plaatse onmiddellijk wor-

den vervangen dan wel een Uponor pers of schroefkoppeling worden ingebouwd.

Let op! Het warm buigen van de Uponor meerlagenleiding met behulp van open vuur (bijvoorbeeld een soldeervlam) of andere warmtebronnen (bijvoorbeeld heteluchtpistool of industrieföhn) is verboden! Het meerdere malen buigen op hetzelfde buigpunt is niet toegestaan!

Opmerking In dit verband dient erop te worden gelet dat de minimale buigradius (bijvoorbeeld in het bereik tussen vloer en muur) niet wordt onderschreden. Wanneer de minimale buigradius wordt onderschreden, moet een overeenkomstig vormstuk (bijvoorbeeld een Uponor persknie 90°) worden ingebouwd.

Minimale buigradius Minimale buigradius in mm met de volgende hulpmiddelen: da = Buitendiameter s = Wanddikte Leidingafmeting da × s [mm]

Buigradius met de hand [mm]

Buigradius met binnenbuigveer [mm]

Buigradius met buitenbuigveer [mm]

Buigradius met buigtang [mm]

14 × 2,0 16 × 2,0 18 × 2,0 20 × 2,25 25 × 2,5 32 × 3

(5 × da) 70 (5 × da) 80 (5 × da) 90 (5 × da) 100 (5 × da) 125 (5 × da) 160

(4 × da) 56 (4 × da) 64 (4 × da) 72 (4 × da) 80 (4 × da) 100 (4 × da) 128

(4 × da) 56 (4 × da) 64 (4 × da) 72 (4 × da) 80 (4 × da) 100 -

40 46 52 80 83 111

Via plafonduitsparingen en muurdoorvoeren gelegde leidingen mogen nooit over randen worden gebogen.

450



Buigen met de buigtang Met de buigtang kunnen Uponor meerlagenleidingen met buitendiameters da 16–32 mm nauwkeurig worden gebogen. Wand

Buigmarkering

R L

b

Begripsdefinitie: L = beenlengte b = buigpunt x = bochtlengte (zie onderstaande tabel) Uponor meerlagenleiding da x s mm 16 x 2 20 x 2,25 25 x 2,5 32 x 3

Buigradius R mm 46 80 83 111

Berekeningsformule: b=L–x

Berekeningsvoorbeeld: Gegeven: L (beenlengte) = 1000 mm Uponor meerlagenleiding 25 x 2,5 mm, 90° bocht Gezocht: Buigpunt b Oplossing: b = L – x = 1000 mm – 19 mm = 981 mm

Bochtlengte x bij 90° bocht mm 13,0 19,0 19,5 28,5

Buigtang 16 – 32 mm 321

1 23 II I A

A A

B

Uponor meerlagenleiding da x s (mm) A 16 x 2 20 x 2,25 25 x 2,5 32 x 3

Buigsegment A 16 20 25 32

Positie tegenhouder 1, 2 oder 3 1 2 2 3

B

Tekst tegenhouder B 14 – 16 18 – 20 25 32

Positie strip I of II I I I II


451


Inachtneming van de thermische lengteverandering De thermische lengteveranderingen die op grond van wisselende gebruikstemperaturen ontstaan, moeten constructief bij de leidinginstallatie in acht genomen worden. Bij de lengteverandering spelen het temperatuurverschil Δϑ en de leidinglengte L een doorslaggevende rol. Bij alle montagevarianten, met name bij vrij beweeglijk geïnstalleerde leidingen zoals radiatoraansluitingen uit de vloer of uit de plint

evenals bij kelderverdeel- en -stijgleidingen, moet de lengte uitzetting van de Uponor MLC leidingen in aanmerking genomen worden om overmatige spanningen in het leidingmateriaal en schade aan de aansluitingen te voorkomen. Voor leidingen die in de muur onder het pleisterwerk worden ingemetseld of in de dekvloer worden ingebouwd, wordt de lengte uitzetting door de isolatie in het gebied van de richtingsverandering opgenomen. De lengteverandering wordt aan de

hand van de volgende vergelijking berekend: ΔL = a × L × Δϑ Hierbij zijn: ΔL: lengte uitzetting (mm) a: lengte uitzettingscoëfficiënt (0,025 mm/(m × K)) L: leidinglengte (m) Δϑ: temperatuurverschil (K)

90

Δϑ = 70K 80

Δϑ = 60K

Δl = uitzetting [mm]

70

Δϑ = 50K

60

Δϑ = 40K

50

40

Δϑ = 30K

30

Δϑ = 20K 20

Δϑ = 10K 10

0 0

10

20

30

40

50

Leidinglengte [m]

452



Kelderverdeel en stijgleidingen uitzetting zijn blootgesteld, moeten een overeenkomstige uitzettingscompensatie krijgen. Daartoe is de kennis van de positie van alle vaste

Bij het ontwerpen en installeren van kelderverdeel- en -stijgleidingen met het Uponor meerlagenleidingsysteem moeten naast de bouwtechnische eisen ook de thermisch gebonden lengte uitzettingen in aanmerking worden genomen.

punten nodig. Er wordt steeds gecompenseerd tussen twee vaste punten (FP) en richtingswijzigingen (buigbeen BS). L

L

Uponor meerlagenleidingen mogen niet star tussen twee vaste punten worden ingebouwd. De lengteverandering van de leidingen moet steeds opgenomen en/of gestuurd kunnen worden.

LBS

Expansiebeen

Vast punt (FP)

Glijklem (GS)

Vrij gelegde Uponor meerlagenleidingen, die volledig aan een warmte

Buigbeen (BS) Vast punt (FP)

Bepaling van de buigbeenlengte Grafische bepaling van de vereiste buigbeenlengte da= 14 16 18 20

Lengte expansiebeen L [m]

50

25

32

40

50

63 75

45 40

90

35 110 mm

30 25 20 15 10 5

80

70

60

50

40

30

20

10

0

0

500

1000

Temperaturverschil Δϑ [K]

2000

2500

Berekeningsformule

Afleesvoorbeeld Installatietemperatuur: Bedrijfstemperatuur: Temperatuurverschil Δϑ: Lengte expansiebeen: Leidingafmeting da × s: Vereiste buigbeenlengte LBS:

1500

Lengte buigbeen LBS [mm]

20°C 60°C 40K 25 m 32 × 3 mm ca. 850 mm

LBS da L LBS α Δϑ k

= = = = = = =

k x da x (Δϑ x α x L) buitendiameter leiding in mm lengte expansiebeen in m buigbeenlengte in mm lengte uitzettingscoëfficiënt (0,025 mm/(m × K)) temperatuurverschil in K 30 (materiaalconstante)


453


Bevestigingstechniek Aansluitingen van appendages en apparaten alsmede aansluitingen van meet- en regelinrichtingen dienen torsieveilig te worden uitgevoerd. Alle leidingen moeten zodanig worden uitgevoerd dat de thermische lengteverandering (verwarming en afkoeling) niet wordt belemmerd. De lengteverandering kan tussen twee vaste punten door expansiebochten, compensatoren of door richtingsverandering van de leiding worden opgenomen.

ontwerp van de leidingbevestigingen dient volgens het totale gewicht (leidinggewicht + gewicht van het medium + gewicht van de isolatie) vakkundig volgens de technische voorschriften te worden uitgevoerd. Aanbevolen wordt om de leidingbevestigingen zo veel mogelijk in de buurt van de vorm en verbindingsstukken te plaatsen.

moeten geen draagbakken worden gebruikt. De volgende tabel toont de maximale bevestigingsafstand „L“ tussen de afzonderlijke leidingklemmen voor de verschillende leidingafmetingen. Aard en afstanden van de leidingbevestiging zijn afhankelijk van druk, temperatuur en medium. Het

Wanneer de Uponor meerlagenleidingen aan het plafond met leidingklemmen vrij worden geïnstalleerd,

L

L

L

Bevestigingsafstanden Leidingafmeting da x s [mm]

14 × 2,0 16 × 2,0 18 × 2,0 20 × 2,25 25 × 2,5 32 × 3,0 40 × 4,0 50 × 4,5 63 × 6,0 75 × 7,5 90 × 8,5 110 × 10,0

454

Maximale bevestigingsafstand tussen de leidingklemmen L Horizontaal Op rol [m] Op lengte [m]

Verticaal [m]

Leidinggewicht met 10°C watervulling/zonder isolatie Rol Lengte [kg/m] [kg/m]

1,20 1,20 1,20 1,30 1,50 1,60 -

1,70 1,70 1,70 1,70 2,00 2,10 2,20 2,60 2,85 3,10 3,10 3,10

0,168 0,218 0,278 0,338 0,529 0,854 -

1,60 1,60 1,80 1,80 2,00 2,00 2,20 2,40 2,40 2,40

0,231 0,368 0,557 0,854 1,310 2,062 3,265 4,615 6,741 9,987



Installatie van leidingen op de ruwe vloer Bevestigingsafstanden bij de leidinginstallatie op de ruwbetonvloer Bij de installatie van Uponor meerlagenleidingen op de ruwbetonvloer wordt een bevestigingsafstand van 80 cm aanbevolen. Vóór en na iedere bocht moet op een afstand van 30 cm een bevestiging worden geplaatst. Leidingkruisingen moeten worden gefixeerd. De bevestigingen worden uitgevoerd met kunststof plughaken voor de afzonderlijke of dubbele leidingbevestiging. Bij de toepassing van montageband als bevestiging moet erop worden gelet, dat de Uponor MLCP leiding met/ zonder mantelbuis of isolatie vrij beweegbaar blijft. Wanneer de leiding vast wordt gefixeerd, kunnen bij warmte uitzetting van de leiding geluiden ontstaan. Als het Uponor meerlagenleidingsysteem direct in de dekvloer wordt gelegd, moeten de fittingen met passende maatregelen tegen corrosie worden beschermd. Over de bouwvoegen moeten ook in de isolatielaag en in de dekvloer voegen worden aangebracht (dilatatievoegen) om beschadiging aan de dekvloer en vloerbedekkingen te voorkomen. Uponor MLCP leidingen, die bouwvoegen kruisen, moeten in het bereik van de voegen tenminste worden ommanteld met in de lengte doorgesneden voegmantelbuis (iedere zijde van de dilatatievoeg 20 cm).

80

30

80

30

Leidingtracé-installatie Leidingen en andere installaties in de vloeropbouw moeten vrij van kruisingen worden ontworpen, De installatie van leidingen op de ruwe betonvloer moet zoveel

mogelijk rechtlijnig en evenwijdig aan as en muur worden uitgevoerd. De volgende tracéafmetingen voor leidingen en andere installaties moeten worden aangehouden.

Toepassingsgeval

Breedte dan wel afstandsmaat

Tracébreedte van evenwijdig geïnstalleerde leidingen inclusief leidingisolatie Breedte van de deklaag naast een tracé (bij zo nauw mogelijke leidinginstallatie naast elkaar) Afstand van muur tot leiding/leidingtracé inclusief isolatie als oplegging voor de dekvloer in ruimten, behalve gangen Afstand van muur tot leiding/leidingtracé’s inclusief isolatie en dekvloer in gangen

≤ 300 mm ≥ 200 mm ≥ 500 mm ≥ 200 mm

min. 200 mm

Afstand van muur tot leiding/leidingtracé’s inclusief isolatie en dekvloer in ruimten, behalve in gangen

min. 500 mm

max. 300 mm

min. 200 Dekvloer Vochtafsluiting

Afstand van muur tot leiding/leidingtracé’s inclusief isolatie en dekvloer in ruimten, behalve gangen


Contactgeluidisolatie Egalisatielaag gebonden storting Ruwe betonvloer

455


Installatie onder gietasfalt Gietasfalt wordt met een temperatuur van maximaal 230°C opgebracht. Daarom moeten de Uponor meerlagenleidingen en alle andere temperatuurgevoelige kunststofdelen worden beschermd. De bij het Uponor systeem behorende randisolatiestrook is voor het inbrengen van het gietasfalt niet toegestaan. Voor dit toepassingsgeval zijn er speciale asfaltbestendige randisolatiestroken van steenwol, die op de bouw verkrijgbaar zijn. Het Uponor systeem kan, met inachtneming van de volgende voorzorgsmaatregelen, zonder bezwaar in combinatie met gietasfalt worden toegepast. De niet geïsoleerde Uponor meerlagenleiding moet tenminste in een mantelbuis worden geïnstalleerd. Het leidingsysteem moet met koud water worden gevuld en onder druk worden gezet om eventuele beschadiging bij het inbrengen van het gietasfalt te kunnen constateren. De inbouw van een gietasfaltdekvloer over Uponor leidingen plaatsvinden met inachtneming van de vol-

Let op Het koude water moet continu door de leiding circuleren om een eventuele beschadiging bij het inbrengen van het gietasfalt te kunnen constateren.

456

gietasfaltbestendige randisolatiestrook gietasfalt overlappen geïnstalleerd golfkarton of wolviltkarton gietasfaltbestendige steenwolplaten egaliseerlaag gebonden storting ruwbetonvloer (voor)geïsoleerde Uponor MLCP leiding

gende vloeropbouw (van beneden naar boven): Ruwbetonvloer, daarop geïnstalleerde Uponor MLCP leiding in mantelbuis of voorgeïsoleerde Uponor meerlagenleiding. Perlite-storting als egaliseerlaag tot bovenkant mantelbuis of leidingisolatie. Steenwolmat (geschikt voor gietasfalt) van minimaal 20 mm dikte, WLG 040. Gietasfalt, inbrengtemperatuur circa 230°C. Systeemcomponenten (leidingen en fittingen) die met gietasfalt in contact kunnen komen (bijvoorbeeld in het gebied van de doorvoer onder een radiator), moeten worden ommanteld met 50% isolatie (dikte minimaal 20 mm) van de brandwerendheidsklasse A1 (niet brandbaar) volgens DIN 4102 (bijvoorbeeld met Rockwool isolatieschaal RS 835/ Conlit 150 P/U). De onbrandbare isolatie moet de Uponor meerlagenleiding en de Uponor fittingen volledig omsluiten. De stootkanten van de isolatieschalen en de overgang van de hittebestendige warmte- en contactgeluidisolatie (geschikt voor gietasfalt) naar de onbrandbare leidingisolatie moeten worden afgeplakt met een temperatuurbestendige plakband (bijvoorbeeld aluminium plakband). De isolatieschalen en de leiding kunnen alternatief ook met binddraad worden gefixeerd.

Deze maatregelen beschermen het Uponor meerlagenleidingsysteem tegen warmtestraling en tegen direct contact met het gietasfalt. Uit de vloer stekende leidingdelen moeten worden beschermd tegen direct contact met het gietasfalt dan wel tegen de warmtestraling. Na het uitharden en afkoelen van het gietasfalt wordt de steenwol in het zichtbare bereik van de Uponor meerlagenleiding of van de radiatoraansluiting verwijderd. Voor een keurige afsluiting wordt het gebruik van een vloerrozet aanbevolen. Let op In ieder geval moet worden gewaarborgd dat de Uponor meerlagenleiding niet met het gietasfalt in contact komt. Door de beschreven beschermingsmaatregelen moet worden gegarandeerd, dat de maximumtemperatuur aan het leidingoppervlak niet hoger wordt dan 95°C. In het algemeen gelden hierbij de informatie van de fabrikant van het gietasfalt, de zorgvuldigheidverplichting van de inbrenger van het gietasfalt alsmede de erkende technische voorschriften.



Transport-, opslag- en verwerkingsvoorwaarden Algemeen Het Uponor meerlagenleidingsysteem is zodanig ontworpen, dat bij reglementair werken een maximum aan systeemveiligheid wordt bereikt. Alle componenten van het systeem dienen zodanig getransporteerd, opgeslagen en verwerkt te worden, dat een correcte functie van de installatie is gewaarborgd. De systeemcomponenten moeten systeemconform worden opgeslagen teneinde verwisselingen met componenten van andere toepassingsgebieden te voorkomen. Als aanvulling op de volgende aanwijzingen moeten de instructies in de betreffende montagehandleidingen van de afzonderlijke systeemcomponenten en gereedschappen in acht genomen worden.

ginele verpakking. Dat geldt eveneens voor reststukken, die voor verdere bewerking zijn bestemd. De leidinguiteinden moeten tot aan de verwerking worden afgesloten om het binnendringen van vuil in de leidingen te voorkomen. Beschadigde, geknikte of vervormde leidingen mogen niet worden verwerkt. Kartonnen leidingdozen en leidingrollen kunnen tot een maximale hoogte van 2 m worden gestapeld. Leidingen op lengte moeten zodanig worden getransporteerd en opgeslagen, dat zij niet verbogen kunnen worden. De betreffende opslagvoorschriften moeten in acht genomen worden.

Verwerkingstemperaturen De toegestane verwerkingstemperatuur voor het Uponor meerlagenleidingsysteem (leidingen en fittingen) ligt tussen -10°C en +40°C. De toegestane temperatuurbereiken voor de persgereedschappen zijn vermeld in de betreffende bedrijfs- en bedieningshandleidingen van de apparaten.

Uponor fittingen Met de Uponor fittingen mag niet worden gegooid of anderszins onvakkundig worden omgegaan. De fittingen moeten tot aan de verwerking in de originele verpakking bewaard worden om beschadigingen en verontreinigingen te voorkomen. Beschadigde fittingen en/of fittingen met beschadigde O-ringen mogen niet worden verwerkt.

Uponor meerlagenleidingen De leidingen dienen tijdens transport, opslag en verwerking te worden beschermd tegen mechanische beschadigingen, verontreinigingen en directe zonnestraling (UV-straling). Om die reden moeten de leidingen tot aan de verwerking zoveel mogelijk worden bewaard in de ori-

Installatie in de aardbodem en in de buitenlucht De installatie van Uponor meerlagenleidingen in de aardbodem of in de buitenlucht is in verschillende gevallen noodzakelijk, bijvoorbeeld om een verbinding van de persluchtleiding tussen meerdere hallen of productiegebouwen te realiseren of

om ook in de buitenlucht over persluchtaansluitingen te kunnen beschikken. Hierbij moeten dan niet twee of meer gescheiden persluchtsystemen geïnstalleerd worden. De Uponor meerlagenleidingen kunnen met de daarbij behorende verbindingstechniek, met inachtneming van de volgende punten, in de aardbodem of ook in de buitenlucht worden geïnstalleerd. In de aardbodem geïnstalleerde leidingen mogen niet aan verkeersbelastingen worden blootgesteld. Voor het opvullen van de installatiegreppel mag geen grofkorrelig of scherp materiaal worden gebruikt. Bij de installatie in de aardbodem moet erop worden gelet, dat de Uponor meerlagenleidingen tegen mechanische invloeden worden beschermd. Fittingen moeten door middel van geschikte corrosiebeschermingsbanden tegen direct contact met de aardbodem worden beschermd. Voor toepassing in de buitenlucht boven het aardoppervlak moeten de Uponor meerlagenleidingen tegen verhoogde UV-straling in open terrein en tegen mechanische inwerkingen worden beschermd. Dat gebeurt het beste door UV-beschermde mantelbuizen, die Uponor passend voor verschillende afmetingen aanbiedt.

pH ≥ 12,5

Bij permanente of langdurige inwerking van vocht en tegelijkertijd een pH-waarde die groter is dan 12,5 moeten de metalen Uponor installatiefittingen van een geschikte ommanteling bijvoorbeeld met isolatieband of krimpmof worden voorzien. U P O N O R G E B O U W E N T E C H N I E K A LG E M E N E T E C H N I S C H E C ATA LO G U S 0 4 / 2 0 1 2

457


Montagehandleiding Technische voorschriften in acht nemen Voor de vakkundige toepassing van het Uponor meerlagenleidingsysteem moeten de geldende technische voorschriften en de werkbladen van de DVGW evenals de Duitse bouwkundige bepalingen in acht worden genomen. De installatie moet worden

Vóór de montage moet de installateur deze handleiding lezen, begrijpen en opvolgen. Met het Uponor meerlagenleidingsysteem ontvangt u beproefde kwaliteit. Controleer desondanks vóór het gebruik alle componenten op eventuele transportbeschadigingen.

uitgevoerd volgens de algemeen aanvaarde technische voorschriften. Bovendien moeten de voorschriften met betrekking tot de installatie, ongevallenpreventie en veiligheid worden nageleefd. Houdt u zich bovendien aan de montage-instructies die bij de producten zijn ingesloten of gedownload kunnen worden.

Afkorten van de Uponor meerlagenleidingen Afkorten van afmeting 14 – 75 mm

25 - 63 mm 50 - 75 mm

1

14 - 20 mm

1

3

2 2 Afkorten van de mantelbuis

14 - 20 mm

Afkorten van afmeting 90 – 110 mm

5

2

6 1

4

3

458



Buigen van de Uponor meerlagenleidingen

d a R mi n

da R mi n 14 - 25 mm da [mm] 14 16 18 20 25 32

Rmin [mm] 70 80 90 100 125 160

Rmin [mm] 56 64 72 80 100 128

da [mm] 16 18 20 25 32

Rmin [mm] 46 52 80 83 111

da

da R mi n

R mi n

14 - 25 mm da [mm] 14 16 18 20 25

Δl

da [mm] 14 16 18 20 25 32

Rmin [mm] 56 64 72 80 100

16 - 32 mm

L

da LBS

Δϑ

Δl [mm] = Δϑ [K] • 0,025 [mm/mK] • L [m] LBS [mm] = 30 • d a [mm] • Δl [mm]


Tijdens de leidinginstallatie rekening houden met de thermisch afhankelijke lengte-uitzetting!

459


Centreren en ontbramen van de Uponor meerlagenleidingen

Centreren en ontbramen van de afmeting 14 – 32 mm De afmetingen 14 – 32 moeten voor de fittingmontage niet gecentreerd en ontbraamd worden. Dat geldt voor alle persfittingen met persmakeringen (MLC, MLC-D), alle composietfittingen met testveiligheid (witte persaanslag) en voor de Uponor klemkoppelingen met tules van PPSU. 14 - 32 mm

16 - 32 mm

14 - 25 mm

PPSU

Voor de montage van RTM fittingen moeten de leidinguiteinden worden gekalibreerd.

of 16 - 25 mm 32mm

16 - 32 mm

40 - 75 mm min. 2 mm

max. 500 Umin -1

da

5

1 63 - 110 mm

3 4

min. 4 mm

2

460



Montage Uponor MLC composietfittingen

16 – 50 mm

PPSU

Montage Uponor RTM fittingen

16 – 32 mm

RTM

klick!

min. 10 cm


461


Montage Uponor MLC persfittingen

14 – 32 mm

40 – 50 mm

462



Montage persfittingen 63 – 110 mm(modulair verbindingssysteem voor verdeel- en stijgleidingen)

63 – 110 mm

1

2

3

4

5

6


463


Montage MLC klemkoppeling

14 – 25 mm

1

S1 S2 S3 S2

14 - 25 mm

S3 S1

3

14 x 1/2" 14 x 3/4" 16 x 1/2" 16 x 3/4" 18 x 1/2" 18 x 3/4" 20 x 1/2" 20 x 3/4" 25 x 3/4"

3 - 3,5 mm

2

4

A

464


Uittreksel

Bijlagen voor de installatiesystemen

Dichtheidstestrapporten, opstookrapporten, formulieren

Bijlagen Druk- en dichtheidstest voor drinkwaterleidingen volgens DIN 1988, deel 2 Beschrijving ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 484 Dichtheidstestrapport voor druktest met testmedium water voor drinkwaterleidingen •• 486 Dichtheidstestrapport voor druktest met testmedium perslucht of inerte gassen voor drinkwaterleidingen •••••••••••••••••••••••••••••••••••• 487 Spoelen van drinkwaterleidingen ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 488 Spoelrapport voor de drinkwaterinstallatie •••••••••••••••••••••••••••••••••••• 489 Druk- en dichtheidstest van verwarmingsinstallaties volgens DIN 18380 (VOB) Beschrijving ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 490 Dichtheidstestrapport voor verwarmingsinstallaties ••••••••••••••••••••••••••••• 491 Druk- en dichtheidstest voor het Uponor MLC-D persluchtsysteem Beschrijving ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 492 Dichtheidstestrapport voor het Uponor persluchtsysteem MLC-D •••••••••••••••••• 493


483

Installeren met Uponor Bijlagen

Druk- en dichtheidstest voor drinkwaterleidingen volgens DIN 1988, deel 2 Beschrijving Zoals voor alle drinkwaterinstallaties moet ook voor de Uponor installatiesystemen een druktest volgens DIN 1988-2 worden uitgevoerd. Vóór de druktest moet gewaarborgd zijn dat alle componenten van de installatie vrij toegankelijk en zichtbaar zijn om bijvoorbeeld foutief geperste fittingen te kunnen lokaliseren. Alle open leidingen moeten met metalen pluggen, kappen, steekschijven of blindflenzen worden gesloten. Apparaten, drukvaten of drinkwaterverwarmers moeten van de leidingen worden losgekoppeld. Wanneer na een druktest het leidingsysteem in ongevulde toestand achterblijft, dan is het uitvoeren van een druktest met perslucht dan wel met inerte gassen aan te bevelen; bij de eindafname moet de druktest en spoeling volgens DIN 1988-2 met water plaatsvinden. Druktest met perslucht dan wel inerte gassen De druktest met perslucht dan wel inerte gassen vindt plaats met inachtneming van de erkende regels van de techniek in twee arbeidsstappen, de afdichtingtest en de sterktetest. Bij beide tests moet na het opbouwen van de druk de temperatuurcompensatie en de inertietoestand worden afgewacht, daarna begint de testtijd.

484

Dichtheidstest Vóór de dichtheidstest moeten alle leidingverbindingen visueel worden gecontroleerd. De bij de test toegepaste drukmeter moet voor de te meten drukken een nauwkeurigheid van 0,1 bar op het indicatiebereik hebben. Het systeem wordt belast met een testdruk van 110 mbar. Bij een installatievolume tot 100 liter bedraagt de testtijd minimaal 30 minuten. De vereiste tijd wordt per extra 100 liter met nog eens 10 minuten verlengd. Tijdens de test mogen geen lekkages aan de verbindingen optreden. Sterktetest In aansluiting op de afdichtingtest volgt de sterktetest. Hierbij wordt druk tot maximaal 3 bar (leidingafmeting ≤ 63 x 6 mm) dan wel maximaal 1 bar (leidingafmetingen ≥ 63 x 6 mm) verhoogd. Bij een installatievolume tot 100 liter bedraagt de testtijd minimaal 30 minuten. De vereiste tijd wordt per extra 100 liter met nog eens met 10 minuten verlengd.

Druktest met water Vóór de druktest met water moeten alle leidingverbindingen visueel worden gecontroleerd. Het drukmeetapparaat moet op het diepste punt van de te testen installatie worden aangesloten. Er mogen alleen meetapparaten worden gebruikt waarop een drukverschil van 0,1 bar duidelijk afleesbaar wordt weergegeven. De installatie dient met gefiltreerd drinkwater te worden gevuld (tegen bevriezing beschermen!) en te worden ontlucht. Afsluitorganen vóór en achter warmteopwekkers en buffervaten moeten worden gesloten, zodat de testdruk geen invloed kan hebben op de rest van de installatie. Het systeem moet worden belast met de toelaatbare bedrijfsdruk (10 bar) te vermeerderen met 5 bar (gerelateerd aan het diepste punt van de installatie). Bij drukverhoginginstallaties de maximale bedrijfsdruk testen! Met de temperatuurcompensatie tussen omgevingstemperatuur en vulwatertemperatuur moet met een adequate wachttijd rekening worden gehouden. De testdruk moet na de wachttijd eventueel weer worden hersteld.



Uitvoering van de druktest

Hoofdtest

De afgemonteerde, maar nog niet bedekte leidingen moeten met gefiltreerd water zodanig worden gevuld, dat ze luchtvrij zijn. De druktest moet als voor- en hoofdtest worden uitgevoerd.

Onmiddellijk na de voortest moet de hoofdtest worden uitgevoerd. De testduur bedraagt 2 uur. Daarbij mag de na de voortest afgelezen testdruk na 2 uur met niet meer dan 0,2 bar gedaald zijn. Er mogen op geen enkele plaats aan de geteste installatie lekkages worden geconstateerd.

Voortest Voor de voortest wordt een testdruk overeenkomstig de toelaatbare bedrijfsoverdruk plus 5 bar opgebouwd, die binnen 30 minuten met een tussenpoos van telkens 10 minuten 2 maal opnieuw moet worden opgebouwd. Daarna mag na een testtijd van nog eens 30 minuten de testdruk met niet meer dan 0,6 bar (0,1 per 5 minuten) gedaald zijn en er mogen geen lekkages zijn opgetreden.

Kunststof leidingen De materiaaleigenschappen van kunststof leidingen leiden bij de druktest tot een lengte-uitzetting van de leiding, waardoor het testresultaat wordt beïnvloed. Een verdere beïnvloeding van het testresultaat kan worden teweeggebracht door temperatuurverschillen tussen leiding en testmedi-

um, veroorzaakt door de hoge warmte-uitzettingscoëfficiënten van kunststof leidingen, waarbij een temperatuurverandering van ongeveer 10 K overeenkomt met een drukverandering van 0,5 tot 1 bar. Daarom dient tijdens de druktest van installatiedelen van kunststof leidingen naar een zo constant mogelijke temperatuur van het testmedium te worden gestreefd. Voer tegelijk met de druktest tevens een visuele controle op alle verbindingen uit. Zoals de ervaring leert, zijn kleinere lekkages door controle van alleen het drukmeetapparaat niet altijd te constateren. Spoel in aansluiting op de druktest de leidingen grondig door.

Druktestschema Bijpompen

Bedrijfsoverdruk + 5 bar

bar

Δ P1 < 0,6 bar

Voortest 10

20

30

Δ P2 < 0,2 bar

Hoofdtest 60

120


180 min

485


Dichtheidstestrapport voor druktest met testmedium water voor drinkwaterleidingen Opmerking: de begeleidende toelichtingen en beschrijvingen in de actuele technische documentatie van Uponor moeten in acht genomen worden. Bouwproject:

Bouwsectie: Testpersoon:

MLC meerlagenleidingsysteem

Toegepast Uponor installatiesysteem:

PE-Xa installatiesysteem

Testdruk = toegestane maximum bedrijfsdruk + 5 bar ≤ 15 bar (gerelateerd aan het diepste punt van de installatie) Alle reservoirs, apparaten en appendages, zoals veiligheidsafsluiters en expansievaten, die niet geschikt zijn voor de testdruk, moeten tijdens de druktest afgekoppeld zijn van de te testen installatie. De installatie is gevuld met gefiltreerd water en volledig ontlucht. Tijdens de test is een visuele controle van de leidingverbindingen uitgevoerd. De temperatuurcompensatie tussen omgevingstemperatuur en vulwatertemperatuur moet na het aanbrengen van de testdruk door een adequate wachttijd in acht genomen worden. De testdruk moet, indien nodig, na de wachttijd weer worden hersteld. Voortest Begin:

, Datum

uur

Testdruk:

bar

Tijdstip

Daarna tweemaal de proefdruk binnen 30 minuten opnieuw opbouwen met een tussenpoos van telkens 10 minuten – vervolgens nogmaals 30 minuten afwachten en de testdruk aflezen (maximaal drukverlies 0,6 bar). Einde:

, Datum

uur

Testdruk:

bar

uur

Testdruk:

bar

uur

Testdruk:

bar

Tijdstip

(max. drukverlies 0,6!)

Hoofdtest Begin:

, Datum

Tijdstip

,

Einde: Datum

Tijdstip

(maximaal drukverlies 0,6 bar!)

Aan de bovengenoemde installatie konden zowel tijdens de voortest alsook tijdens de hoofdtest geen lekkages worden vastgesteld.

486

Plaats, datum

Handtekening/stempel opdrachtnemer

Plaats, datum

Handtekening/stempel opdrachtgever



Dichtheidstestrapport voor druktest met testmedium perslucht of inerte gassen voor drinkwaterleidingen In aansluiting op het ZVSHK gegevensblad „Dichtheidstests van drinkwaterinstallaties met perslucht, inert gas of water“.

Opmerking:

De begeleidende toelichtingen en beschrijvingen in de actuele technische documentatie van Uponor moeten in acht genomen worden.

Bouwproject:

Opdrachtgever vertegenwoordigd door: Opdrachtnemer/verantwoordelijke vakman vertegenwoordigd door: MLC meerlagenleidingsysteem

Toegepast Uponor installatiesysteem: Installatiedruk:

bar

Testmedium:

Omgevingstemperatuur:

°C

Temperatuur testmedium:

°C

Olievrije persStikstof lucht De drinkwaterinstallatie werd als totale installatie

in


Kooldioxide

deelsectoren getest.

Alle open leidingen moeten met metalen schroefpluggen, kappen, steekschijven of blindflenzen worden gesloten. Apparaten, drukvaten of drinkwaterverwarmers moeten van de leidingen worden losgekoppeld. Een visuele controle op vakkundige uitvoering van alle leidingverbindingen dient te worden uitgevoerd. Testdruk Testdruk 110 mbar Testtijd tot 100 liter leidingvolume ten minste 30 minuten voor elke verdere 100 liter moet de testtijd met 10 minuten worden verhoogd. Leidingvolume:

liter

Testtijd:

Op de temperatuur en de inertietoestand wordt gewacht, daarna begint de testtijd

Op de temperatuur en de inertietoestand wordt gewacht, daarna begint de testtijd. Tijdens de testtijd werd geen drukvermindering geconstateerd. Sterktetest met verhoogde druk

Minuten

Tijdens de testtijd werd geen drukvermindering geconstateerd. Het leidingsysteem is dicht.

Testdruk: Uponor installatieleiding da ≤ 63 mm max. 3 bar, Uponor installatieleiding > 63 mm max. 1 bar Testtijd tot 100 liter leidingvolume ten minste 30 minuten, voor elke verdere 100 liter moet de testtijd met 10 minuten worden verhoogd.

Plaats, datum


Plaats, datum



487


Spoelen van drinkwaterleidingen Uit hygiënische overwegingen dient het spoelen pas onmiddellijk vóór de eigenlijke inbedrijfname plaats te vinden. Voor het spoelproces dienen de nationale richtlijnen in acht genomen te worden. Als spoelvloeistof moet gefiltreerd drinkwater worden gebruikt (filter volgens DIN EN 13443-1). Om een onbeperkte bedrijfsveiligheid te waarborgen, moeten door het spoelen verontreinigingen en montageresten van de binnenzijde van de leidingen en installatiecomponenten worden verwijderd, de drinkwaterkwaliteit worden gegarandeerd en corrosiebeschadigingen en functiestoringen aan appendages en apparaten worden voorkomen. In principe kunnen twee spoelmethodes worden toegepast: De spoelmethode met luchtwatermengsel volgens DIN 1988-2 De methode berust op een pulserende water- en luchtstroom en wordt in de technische voorschriften voor de drinkwaterinstallatie DIN 1988-2 hoofdstuk 11.2 nader omschreven. Hiervoor moeten de daarvoor geschikte spoelapparaten worden gebruikt. De spoelmethode moet dan worden toegepast, wanneer tijdens het spoelen met water geen voldoende spoelwerking te verwachten is. Spoelmethode met water De Uponor drinkwaterleidingen worden, voor zover geen andere spoelmethode contractueel overeengeko-

488

men dan wel vereist is, gespoeld met de waterspoelmethode met behulp van de druk van het lokale leidingnet. Het voor de spoeling gebruikte drinkwater moet gefiltreerd zijn (filter volgens DIN EN 13443.1). Teneinde gevoelige appendages (zoals elektromagnetische afsluiters, thermostatische appendages en andere) en apparaten (bijvoorbeeld drinkwaterverwarmers) te beschermen tegen beschadigingen door ingespoelde vreemde objecten, moeten dergelijke modules eerst na het spoelen worden ingebouwd en dienen vóór het spoelen passtukken te worden aangebracht. Ingebouwde fijne zeven vóór appendages, die niet kunnen worden uitgebouwd of overbrugd, moeten na de spoeling worden gereinigd. Luchtsproeiers, straalregelaars, debietbegrenzers, douchekoppen of handdouches moeten tijdens het spoelen met al ingebouwde appendages gedemonteerd worden. Bij ingebouwde thermostatische appendages en andere gevoelige appendages, die tijdens het spoelen niet uitgebouwd kunnen worden, moeten de montageinstructies van de fabrikant in acht worden genomen. Alle onderhoudsappendages, etageafsluitingen en voorafsluitingen (bijvoorbeeld haakse afsluiters) moeten volledig geopend zijn. Eventueel ingebouwde drukregelaars moeten volledig geopend zijn en worden pas na het spoelen ingeregeld.

Naargelang van de grootte van de installatie dient in gedeelten te worden gespoeld. Daarbij moet de spoelrichting vanaf de hoofdafsluitappendage, in de spoelvolgorde per sectie en strang (actuele spoelsectie) van de meest nabije tot de meest verwijderde strang worden aangehouden. Uitgaande van het einde van de stijgstrang wordt per verdieping gespoeld. Binnen de verdiepings- en afzonderlijke toevoerleidingen worden per verdieping achter elkaar de aftappunten (voor minimum aantal zie tabel in het volgende spoelrapport) gedurende ten minste 5 minuten geopend. Binnen een verdieping worden de aftappunten, te beginnen met het aftappunt dat het verst van de stijgstrang is verwijderd, helemaal geopend. Na een spoelperiode van 5 minuten aan het laatst geopende spoelpunt, worden de aftappunten na elkaar in omgekeerde volgorde gesloten.



Spoelrapport* voor de drinkwaterinstallatie Bouwproject:

Opdrachtgever vertegenwoordigd door Opdrachtnemer/verantwoordelijke vakman vertegenwoordigd door



Toegepast Uponor installatiesysteem:

Tabel: richtwaarde voor het minimum aantal te openen aftappunten gerelateerd aan de nominale doorlaat van de verdeelleiding. Grootste buitendiameter da [mm] van de verdeelleiding in de actuele spoelsectie. Minimum aantal van de te openen aftappunten d = 15 mm

32

40

50

63

75

90

110

2

4

6

8

12

18

28

Binnen een verdieping worden de aftappunten, te beginnen met het aftappunt dat het verst van de stijgstrang is verwijderd, helemaal geopend. Na een spoelperiode van 5 minuten aan het laatst geopende spoelpunt, worden de aftappunten na elkaar in omgekeerde volgorde gesloten. Het voor de spoeling gebruikte drinkwater is gefiltreerd, rustdruk pw = ______ bar Onderhoudsappendages (etageafsluitingen, voorafsluitingen) zijn volledig geopend. Gevoelige appendages en apparaten zijn uitgebouwd en door passtukken vervangen dan wel door flexibele leidingen overbrugd. Luchtsproeiers, perlators, debietbegrenzers waren uitgebouwd. Ingebouwde vuilopvangzeven en vuilfilters vóór appendages werden na de waterspoeling gereinigd. De spoeling vond plaats beginnend vanaf de hoofdafsluitappendage in volgorde van spoeling per sectie tot aan het verst verwijderde aftappunt. De spoeling van de drinkwaterinstallatie is volgens voorschrift uitgevoerd.

Plaats, datum

Handtekening opdrachtgever / Vertegenwoordiger handtekening

Plaats, datum

Opdrachtnemer / Vertegenwoordiger verbindingstechniek

*

in aansluiting op ZVHSK-informatieblad


489


Druk- en dichtheidstest van verwarmingsinstallaties volgens DIN 18380 (VOB) Beschrijving Druktest van de radiatorinstallatie Druktest voor verwarminginstallatie volgens DIN 18380 De volgende procedure beschrijft de druktest voor de Uponor installatiesystemen met schroef- of persverbindingen zoals de Quick & Easy verbindingstechniek. De verwarmingsinstallateur moet de verwarmingsleidingen, na het inbouwen en voor het sluiten van de muursleuven, muur- en plafonddoorvoeren evenals het eventueel opbrengen van de dekvloer of een andere bedekking, aan een dichtheidstest onderwerpen. De verwarmingsinstallatie moet langzaam worden gevuld en volledig worden ontlucht (tegen vorst beschermen!).

490

Waterverwarmingen moeten met een druk worden getest die overeenkomt met de aanspreekdruk van de veiligheidsafsluiter. Er dienen uitsluitend meetapparaten te worden gebruikt, waarop een drukverandering van 0,1 bar duidelijk kan worden afgelezen. Het drukmeetapparaat dient zoveel mogelijk aan het diepste punt van de installatie te worden aangebracht. De temperatuurcompensatie tussen omgevingstemperatuur en vulwatertemperatuur moet na het aanbrengen van de testdruk door een adequate wachttijd in acht genomen. De testdruk moet, indien nodig, na de wachttijd weer worden hersteld.

De testdruk moet 2 uur worden gehandhaafd en mag niet meer dan 0,2 bar zakken. Hierbij mogen geen lekkages optreden. Druktest voor radiatorinstallaties met perslucht of inert gas De druktest voor radiatorinstallaties kan met perslucht of inert gas in overeenstemming met DIN EN 14336 dan wel in overeenstemming met het ZVSHK gegevensblad „Dichtheidstests van drinkwaterinstallaties met perslucht, inert gas of water“ worden uitgevoerd.



Dichtheidstestrapport voor de verwarmingsinstallatie Opmerking: de begeleidende toelichtingen en beschrijvingen in de actuele technische documentatie van Uponor moeten in acht genomen worden.. Bouwproject:

Bouwsector: Testpersoon:

Toegepast Uponor installatiesysteem



Toegestane maximum bedrijfsdruk (gerelateerd aan het diepste punt van de installatie): Installatiehoogte:

bar

m

Ontwerpparameters – aanvoertemperatuur:

°C

– retourtemperatuur:

°C

De temperatuurcompensatie tussen omgevingstemperatuur en vulwatertemperatuur moet na het aanbrengen van de testdruk door een adequate wachttijd in acht genomen worden. De testdruk moet na de wachttijd eventueel weer worden hersteld. Alle reservoirs, apparaten en appendages, bijvoorbeeld veiligheidsafsluiter en expansievaten, die niet geschikt zijn voor de testdruk, moeten tijdens de druktest van de te testen installatie zijn afgekoppeld. De installatie is gevuld met gefiltreerd water en volledig ontlucht. Tijdens de test is een visuele controle van de leidingverbindingen uitgevoerd. Begin:

, datum

Einde:

uur

, datum

Testdruk:

bar

Drukvermindering:

bar

tijdstip

uur tijdstip

(maximaal 0,2 bar!)

De bovenvermelde installatie is op tot de ontwerptemperaturen verwarmd en er konden geen lekkages worden geconstateerd. Na het afkoelen zijn eveneens geen lekkages geconstateerd. Bij gevaar voor bevriezing dienen passende maatregelen (bijvoorbeeld toepassing van antivriesmiddelen, op temperatuur houden van het gebouw) genomen te worden. Voorzover voor het reglementaire bedrijf van de installatie geen vorstbeveiliging meer noodzakelijk is, moeten de antivriesmiddelen door aftapping en spoeling van de installatie met tenminste een drievoudige waterverwisseling worden verwijderd. Antivriesmiddel is aan het water toegevoegd: Verloop als boven vermeld:

Opdrachtgever – datum/handtekening

ja ja

nee nee

Opdrachtgever – datum/handtekening

Installateur – datum/handtekening


491


Dichtheidstestrapport voor het Uponor MLC-D persluchtsysteem Beschrijving Voor persluchtleidingen bestaan geen bindende voorschriften, waarin de uitvoering van een druktest voor dergelijke leidingnetwerken is voorgeschreven en het verloop van de uitvoering is vastgelegd. Desondanks raadt Uponor aan vóór de inbedrijfname van het systeem een druktest uit te voeren. De uitvoering gebeurt in aansluiting op de TRB 522 (technische voorschriften bij het drukvatenbesluit). Als testmedium is olievrije perslucht of inert gas geschikt. De drukmeter moet aan het diepste punt van het te testen leidingsysteem worden aangebracht. De te gebruiken manometer dient een nauwkeurigheid van 0,1 mbar (10 mm WS) te bezitten. De druktest bestaat uit een dichtheids- en een sterktetest.

492

Dichtheidstest

Sterktetest

Vóór de dichtheidstest moeten alle leidingverbindingen visueel worden gecontroleerd. Alle open leidingen moeten met metalen schroefpluggen, kappen, steekschijven of blindflenzen worden gesloten. Alle gereedschappen, appendages, drukvaten en dergelijke dienen voor de uitvoering van de druktest door adequate maatregelen van het leidingnet te worden gescheiden.

Onmiddellijk in aansluiting op de dichtheidstest vindt de sterktetest plaats. De testdruk wordt hierbij verhoogd tot het 1,1-voudige van de toegestane bedrijfsoverdruk. Deze druk wordt binnen 30 minuten tweemaal opnieuw opgebouwd en daarna gedurende nog eens 30 minuten vastgehouden. De drukvermindering mag in die periode niet meer dan 0,1 bar bedragen (som van de maximale drukverliezen van de afzonderlijke leidingen – hoofdleiding, verdeelleiding, aansluitleiding).

Gestelde eisen: Testdruk 110 mbar Testtijd tot 100 liter leidingvolume ten minste 30 minuten Voor iedere 100 liter meer moet de testperiode met 10 minuten worden verhoogd. De temperatuurafstelling en inertietoestand van circa 15 minuten afwachten. Daarna begint de testtijd



Dichtheidstestrapport voor het Uponor MLC-D persluchtleidingsysteem Het rapport werd opgesteld in aansluiting op de TRB 522 (Technische voorschriften bij het drukvatenbesluit) en het ZVSHK informatieblad „Dichtheidstest van drinkwaterinstallaties met perslucht, inert gas of water“. Aanwijzing: de begeleidende toelichtingen en beschrijvingen in de actuele technische documentatie van Uponor moeten in acht genomen worden. Bouwproject:

Opdrachtgever vertegenwoordigd door: Opdrachtnemer/verantwoordelijke vakman vertegenwoordigd door:

Leidingverbindingsmethode: Installatiedruk:

bar

Testmedium:

Omgevingstemperatuur:

°C

Temperatuur testmedium:

°C

olievrije persStikstof lucht De drinkwaterinstallatie werd als: totale leiding

in

deelsecties getest.

Alle open leidingen moeten met metalen schroefpluggen, kappen, steekschijven of blindflenzen worden gesloten. Gereedschappen, appendages, drukvaten en dergelijke moeten van de leidingen worden gescheiden. Een visuele controle van alle leidingverbindingen werd uitgevoerd. Dichtheidstest Testdruk 110 mbar Testtijd tot 100 liter leidingvolume ten minste 30 minuten Voor iedere 100 liter meer moet de testperiode met 10 minuten worden verhoogd. Leidingvolume:

liter

Testtijd:

Minuten

De temperatuur en inertietijd van circa 15 minuten wordt afgewacht, daarna begint de testtijd. Tijdens de testtijd werd geen drukvermindering geconstateerd. Sterktetest met verhoogde druk Onmiddellijk in aansluiting op de dichtheidstest vindt de sterktetest plaats. De testdruk wordt hierbij verhoogd tot het 1,1-voudige van de toegestane bedrijfsoverdruk. Deze druk wordt binnen 30 minuten tweemaal opnieuw opgebouwd en daarna gedurende nog eens 30 minuten vastgehouden. Tijdens de testtijd werd geen drukvermindering geconstateerd.

Het leidingsysteem is dicht.

Plaats, datum


Plaats, datum



493

Uponor biedt zijn klanten kwaliteit, de meest actuele knowhow, service en een partnerschap dat streeft naar duurzaamheid. Als een van de leidende ondernemingen op het gebied van woning- en verzorgingstechniek staan wij bekend om onze oplossingen, die leefwerelden creëren, waarin het goed vertoeven is. Onze 'simply more' filosofie omvat de begeleiding in alle fasen van het project. Van de initialisatie tot aan de exploitatie van het gebouw. Concept en advies

Ontwerp

Uitvoering

Gebouwexploitatie

simply more

Uponor GmbH Industriestraße 56 D-97437 Hassfurt T +49 (0)9521 690-0 F +49 (0)9521 690-105

1042472 - 04/2012 ME - Wijzigingen voorbehouden

Tangstedter Landstraße 111 D-22415 Hamburg T +49 (0)40 30 986-0 F +49 (0)40 30 986-433 Prof.-Katerkamp-Straße 5 D-48607 Ochtrup T +49 (0)2553 725-77 F +49 (0)2553 725-78

www.uponor.nl www.uponor.be

Nathan Import/Export B.V. Postbus 1008 6920 BA Duiven Nederland T +31 (0)26-445 98 45 F +31 (0)26-445 93 73 E [email protected] W www.nathan.nl

Nathan Import/Export N.V.-S.A. Lozenberg 4 1932 Zaventem België T +32 (0)2 721 15 70 F +32 (0)2 725 35 53 E [email protected] W www.nathan.be

Uittreksel. Uponor simply more

Recommend Documents